Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Upper-Silesia" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 32
Tytuł:
The Social Differentiation of the Polish Language of the Upper Silesia in the Second Half of the 19th Century
Autorzy:
Kowalska, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468420.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Upper Silesia
Polish language
Silesian dialect
Opis:
The industrialisation of the Upper Silesia, development of new towns and industrial settlements, and various methods of Germanisation applied to the society caused changes in the ethnic structure of this region and strengthened the position of the German language there. The major opponent to German was the Silesian dialect used both by town dwellers and countrymen in their families and neighbouring communities, and also by the scarce representatives of the Silesian intelligentsia.The differences between the village slang and that of the people living in towns were mainly connected with vocabulary which, especially in the industrious centres, was exposed to strong German influence. The common language of the intelligentsia was that of a mixed character; it included many phonetic dialectical characteristics, even though irregularly used ones. The general Polish language was known passively, but not used. It was the language of the prayer books, songs, sermons, calendars, and magazines printed by the local publishing houses. All of these factors created a specific linguistic situation which was based on the following issue: in the Silesia of the second half of the 19th century, the opposition of spoken language versus the language of printed texts equalled the opposition of dialect versus the literary Polish language.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2019, 6; 125-136
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emancypacja śląszczyny w kontekście „starych” i „nowych” ideologii językowych
Emancipation of Silesian in the context of “old” and “new” linguistic ideologies
Autorzy:
Michna, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511565.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Upper Silesia
linguistic ideologies
emancipation
ethnic leaders
Opis:
The emergence of separate nationalities often entails standardisation of the language and an attempt to prove its multifunctional nature, while codification as such becomes one of the basic demands of ethnic movements striving to-wards emancipation. In her paper, the author analyses the process of emanci-pation of Silesian in the context of linguistic ideologies, studying above all the ideologies shared by Silesian ethnic leaders. The conclusions presented in the paper are based on analyses of numerous in-depth interviews conducted with Silesian ethnic leaders. This approach makes it possible to take into account, in the analysis of linguistic processes, the point of view of the users of the specific language and their linguistic awareness, and also makes it possible to seek relationships between linguistic awareness, language structure and social phenomena.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2019, 1(23); 57-76
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy na Śląsku doszło do ludobójstwa ekologicznego?
Did ecocide occur in Silesia?
Autorzy:
Nijakowski, Lech M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367519.pdf
Data publikacji:
2021-06-21
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ecocide
climate genocide
Upper Silesia
West Papua
Darfur
Opis:
The essay answers the question of whether ecocide occurred in the region of Upper Silesia. The paper includes a brief discussion on the concept of ecocide. The paper presents two cases of ecocide – one in West Papua and the other in Darfur. The prognosis of climate genocide in the future is also presented. The text argues that there was no intentional ecocide of Silesians in Upper Silesia, although ecological discrimination against them was observed.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2021, specjalny; 275-289
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postindustrialne dziedzictwo kultury materialnej w procesie rewitalizacji (na przykładzie górnośląskich osiedli patronackich)
Post Industrial Material Culture Heritage in the Revitalization Process (as Illustrated by Patronage Housing Estates of Upper Silesia)
Autorzy:
Odoj, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/667253.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
cultural heritage
estates patronage
deindustrialization
revitalization
Upper Silesia
Opis:
The consequence of transformations induced systemic transformation and restructuring of the economy is the degradation of the Upper Silesian estates patronage. The inversion of the negative changes involves conducting the integrated process of the revitalization. Such a program cannot be directed only to the architectural-spatial sphere. Since not the historic character of the degraded quarters predestinates them to the revitalization but the particular accumulation of the social and economical problems. While the initialization and the realization of the revitalization generally lie with the local authorities, it cannot be fully successful without the support and the participation of the inhabitants.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2014, 14; 210-222
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
U siebie. Literacki obraz Górnego Śląska jako swojskiej, ale nieoswojonej przestrzeni pogranicza
At Home – Literary Image of Upper Silesia as Homely, but Untamed Borderlands Area
Autorzy:
Pospiszil, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511706.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Upper Silesia
borderlands
the Other
literature
20th century
Opis:
Experience of living in borderlands is the most important Upper Silesian experience. Com-plicated geopolitical situation affects on Silesian history, local inhabitants’ identity, specific character of this place (periphery complex, pressure of ideological and cultural centres versus everyday relations with the Other, who often is homely and who is different from stereo-types disseminated by ideological centres are experienced here). Upper Silesia had to – and still has to – struggle with typical borderlands’ problems such as: borders’ inconstancy, feel-ing of homeliness, everyday relations with the Others, extreme ideologization, danger, fear, multiculturalism, other culture’s remains even after a resettlements and emigrations. All these problems are a great theme in literature about Upper Silesia, which is trying to describe and understand inconstancy and tragedy of the borderland.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2012, 1(9); 215-234
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyznaczniki śląskości dawnych i współczesnych nazwisk mieszkańców Górnego Śląska
Autorzy:
Mitrenga, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511471.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
anthroponomy
dialectal features
Silesian dialect
surnames at Upper Silesia
Opis:
The article concerns Silesian anthroponomy. Using examples from two 19th century church registers indices from Upper Silesia, the author demonstrates which features of Silesian dialect are reflected in the surnames. Some phonetic features of the analysed names are discussed in the article, as well as the appearance of the suffixes -ok, -us, -el. Examples of names that bear traces of lexical archaisms and Silesian dialect are also discussed. In order to select the Silesian surnames the author uses data gathered in the Dictionary of surnames used in Poland in the beginning of the 21st century by K. Rymut.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2017, 1 (19) W kręgu badań językoznawczych; 129-145
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wznowienie postępowania karnego w praktyce Sądu Specjalnego w Katowicach (Sondergericht Kattowitz) 1939—1945
The resumption of criminal proceedings in practice of the Special Court in Katowice (Sondergericht Kattowitz) 1939—1945
Autorzy:
Graczyk, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927205.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Special courts
resumption of proceedings
criminal proceedings
Upper Silesia
Opis:
The study is devoted to the institution of resumption of criminal proceedings in the practice of the Special Court in Katowice (1939—1945). It outlines the specificity of proceedings before special courts of the Third Reich. The legal prerequisites for resumption, resulting from the provisions of the Code of Penal Procedure (Strafprozessordnung), are discussed. Then, on the basis of the preserved archives, individual cases of attempts to resume proceedings in the most serious cases judged by the Sondergericht, ending with a death penalty, are presented
Źródło:
Z Dziejów Prawa; 2019, 12; 597-615
1898-6986
2353-9879
Pojawia się w:
Z Dziejów Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model wykorzystania dziedzictwa kulinarnego w turystyce Przykład Górnego Śląska
The Model of Using Culinary Heritage in Tourism The Example of Upper Silesia
Autorzy:
Ochmański, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474678.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Dziedzictwo kulinarne
Kuchnia regionalna Górnego Śląska
Produkt turystyczny
Culinary heritage
The regional cuisine of Upper Silesia
A tourism
product
Opis:
Mianem dziedzictwa kulturowego określamy sumę dorobku społeczeństw, wytworzonego w procesie historycznego rozwoju i przekazywanego z pokolenia na pokolenie. Obejmuje ono zarówno elementy materialne, jak i niematerialne. Kuchnia stanowi istotny komponent drugiej grupy. Jest to wskaźnik bogactwa i różnorodności dziedzictwa kulinarnego. Nic więc dziwnego, że władze krajowe i samorządowe wraz z regionalnymi organizacjami turystycznymi tworzą inicjatywy mające na celu inwentaryzację miejscowych zasobów kulinarnych i ich zastosowania w promocji lokalnej produkcji na rynku żywnościowym, a także jako walor generujący ruch turystyczny. Dlatego warto zaobserwować, jak na poziomie lokalnym rozwija się turystyka nakierowana na zasoby dziedzictwa kulinarnego. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie opracowanego na podstawie studiów literaturowych modelu wykorzystania dziedzictwa kulinarnego w turystyce oraz analiza wykorzystania wybranych produktów tradycyjnych na Górnym Śląsku w ramach oferty turystycznej regionu.
The term cultural heritage refers to the body of the heritage of societies produced in the process of historical development, passed from one generation to another. Its scope includes both material and non-material elements. Cuisine constitutes an important component of the second group. It is an indicator of the richness and variety of culinary heritage. Therefore it is no wonder that the state and self‑government authorities along with regional tourism organisations create initiatives whose purpose is to create an inventory of the local culinary resources and their use to promote local production in the food market, also as a value which generates the movement of tourists. Therefore it is worthwhile to observe the extent to which tourism based on the resources of culinary heritage develops. The aim of the present work is to demonstrate the model of using culinary heritage in tourism, prepared on the basis of research in subject literature and the analysis of the use of selected traditional products in Upper Silesia within the framework of the tourism-related offer of the region.
Źródło:
Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media; 2016, 3(22); 81-104
1505-4195
2451-2575
Pojawia się w:
Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mieszkania robotnicze na terenie Górnego Śląska - przeszłość i teraźniejszość
Workers flats in the area of Upper Silesia - the past and the present
Autorzy:
Gnieciak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666939.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Opis:
The article compares the points of view of two groups of respondents - the inhabitants of new and old districts of Upper Silesia concerning the space inhabited by them, its organization and division expressing the life styles and structure of an every day of its inhabitants. Nikiszowiec, a district of an almost symbolic character for the social and urbanist history was chosen as a representative of old districts whereas the new districts were represented by particular districts of Tychy. As a result of this comparison, the types of workers’ flats, in the perspective of tradition and Silesian culture as well as the contemporary flat and district patterns are presented. The subordination of the region to the heavy industry influenced the spacious organization of the Upper Silesian cities. The relation between the industry and pragmatics of an every day life was most strongly reinforced in old workers’ districts, at the earliest in the form of the industrial settlement in the region whereas the spacious shape of workers’ colonies built conditioned and consolidated the social norms, typical of the inhabitants of the region. The old workers’ districts of Silesian cities were formed on the basis of patron districts built from the half of the 19th century around the abruptly appearing and developing mines and steelworks. The organization of the living space in the area of Upper Silesia was always marked with a given specificity, expressing the obligatory life style, work division and structure of the Upper Silesian family. The block of a red brick was its symbol giving the frames to the everyday outlines of the living space. Nowadays, an example of the spacious unit in question is Nikiszowiec, the former mining colony placed next to “Wieczorek” mine in Katowice. However, different districts, though also working class ones in the plan, built after the World War II in the form of big city blocks of flats are to be found nearby. The creation of new flats for the working class started under the ideological caption of the necessity to eliminate the social inequalities within the scope of living conditions. As a result of it, the representatives of different classes, professions characterized by different social and regional origins are neighbours in the PRL like blocks of flats. In the name of socialistic ideas, the project, unique in form, of a socialistic city of Tychy, a big base for incoming and native people working in the region of GOP was created. Both types of buildings - the one in Nikiszowiec and Tychy - currently constitute the spacious landscape of Upper Silesia and the way of inhabiting them determines the frames of life of the contemporary inhabitants of the region.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2010, 10; 139-150
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utopia robotniczej Arkadii? (na przykładzie pracy Hermanna Reuffurtha <i>Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza</i>)
Utopia of a Working-class Arcadia? (Based on Hermann Reuffurth’s <i>Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza</i> [<i>Giszowiec. A New Upper-Silesian Coal-Mining Village</i>]).
Autorzy:
Kaczmarzyk, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467813.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Górny Śląsk
dziedzictwo przemysłowe
regionalistyka
Upper Silesia
industrial heritage
regional studies
Opis:
Izabela KaczmarzykThe Ignatianum AcademyCracow, Poland Utopia of a Working-class Arcadia?(Based on Hermann Reuffurth’s Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza [Giszowiec. A New Upper-Silesian Coal-Mining Village]). Abstract: The article is an attempt to understand the category of utopia with reference to the accomplished architectural project of Giszowiec (Gieschewald) – a patronal company town situated in Upper Silesia. The starting point of the reflections on the character of Giszowiec is the concept of happiness by W. Tatarkiewicz who in his work “Analysis of Happiness” („O szczęściu”) claimed that it could be achieved only if everything was well-planned and rational in life. These two rules – of rationality and precision in the arrangement of every detail of the estate, so that all its inhabitants (the workers of Bergwerksgesellschaft Georg von Giesches Erben industrial concern) could lead happy and peaceful everyday lives – were the basis of Zillmans’ architectural project. The project itself involved a housing estate of small cottage-like houses situated in a woody area and it resulted from pragmatism. It was a means of developing the sites which were rich in coal deposits. Nevertheless, it created an interesting architectural concept referring to the idea of a garden city, which made it possible to approach in an innovative way the issue of workmen’s housing provided by one of the biggest industrial concerns at the beginning of the 20th century. Keywords: Upper Silesia, industrial heritage, regional studies
For an abstract in English, scroll down. Izabela KaczmarzykAkademia Ignatianum w Krakowie Utopia robotniczej Arkadii?(na przykładzie pracy Hermanna Reuffurtha Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza) Abstrakt: Artykuł jest poświęcony problematyce rozumienia kategorii utopii w odniesieniu do zrealizowanego projektu architektonicznego, jakim było patronackie osiedle robotnicze Giszowiec (Gieschewald) na Górnym Śląsku. Punktem wyjścia do refleksji nad specyfiką Giszowca jest koncepcja W. Tatarkiewicza, który w swojej pracy O szczęściu wskazywał, że można byłoby osiągnąć szczęście, gdyby w życiu wszystko było dobrze zaplanowane i racjonalne. Te dwie zasady: racjonalności i precyzyjnego zaplanowania każdego szczegółu osiedla tak, aby jego mieszkańcy (pracownicy spółki Bergwerksgesellschaft Georg von Giesches Erben) wiedli spokojne, szczęśliwe życie codzienne były podstawą projektu architektonicznego autorstwa Zillmanów. Projekt położonego na leśnym terenie osiedla małych domków przypominających wiejskie chaty wynikał z celów pragmatycznych – był sposobem na zabudowę terenów, pod którymi znajdowały się bogate złoża węgla. Jednak dzięki temu powstało interesujące założenie architektoniczne, nawiązujące do idei miasta-ogrodu, pozwalające w nowatorski sposób spojrzeć na kwestię mieszkań dla pracowników jednego z największych koncernów przemysłowych na początku XX wieku. Słowa kluczowe: Górny Śląsk; dziedzictwo przemysłowe; regionalistyka Utopia of a Working-class Arcadia?(Based on Hermann Reuffurth’s Giszowiec. Nowa górnośląska wieś górnicza [Giszowiec. A New Upper-Silesian Coal-Mining Village]). Abstract: The article is an attempt to understand the category of utopia with reference to the accomplished architectural project of Giszowiec (Gieschewald) – a patronal company town situated in Upper Silesia. The starting point of the reflections on the character of Giszowiec is the concept of happiness by W. Tatarkiewicz who in his work “Analysis of Happiness” („O szczęściu”) claimed that it could be achieved only if everything was well-planned and rational in life. These two rules – of rationality and precision in the arrangement of every detail of the estate, so that all its inhabitants (the workers of Bergwerksgesellschaft Georg von Giesches Erben industrial concern) could lead happy and peaceful everyday lives – were the basis of Zillmans’ architectural project. The project itself involved a housing estate of small cottage-like houses situated in a woody area and it resulted from pragmatism. It was a means of developing the sites which were rich in coal deposits. Nevertheless, it created an interesting architectural concept referring to the idea of a garden city, which made it possible to approach in an innovative way the issue of workmen’s housing provided by one of the biggest industrial concerns at the beginning of the 20th century. Keywords: Upper Silesia, industrial heritage, regional studies
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2018, 36
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inspiracja zbiorową pamięcią czy zbiorowa pamięć inspirowana? Działalność wystawiennicza Instytucji Kultury Panteon Górnośląski; jej edukacyjne przesłanie i misja
Inspiration by Collective Memory or Collective Memory Inspired? Exhibition Activities of the Upper Silesian Pantheon; its Educational Message and Mission
Autorzy:
Krzyżanowski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316048.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
muzeum
wystawa
transgresja
naśladownictwo
Górny Śląsk
museum
exhibition
transgression
emulation
Upper Silesia
Opis:
W 2020 roku powstała w Katowicach Instytucja Kultury Panteon Górnośląski. Jej statutowym celem jest upamiętnianie, zachowanie i upowszechnianie dziedzictwa poprzez czczenie pamięci osób zasłużonych dla polskości ziem Górnego Śląska, ze szczególnym uwzględnieniem twórców, artystów, naukowców, polityków, żołnierzy oraz osób duchownych. Realizując tak zdefiniowaną funkcję, w 2022 roku w podziemiach katedry pod wezwaniem Chrystusa Króla w Katowicach instytucja ta otwarła dla zwiedzających wystawę: „Panteon Górnośląski”. Ma ona charakter formacyjno-wychowawczy; ukazuje dokonania wybitnych, XX-wiecznych mieszkańców Górnego Śląska. Biografie tych osób mają służyć za wzorce osobowościowe, które w procesie naśladownictwa staną się użyteczne dla zwiedzających, zwłaszcza dla młodego pokolenia. Spośród promowanych na wystawie cech na pierwsze miejsce wysuwa się transgresja (transgression). Zgodnie z psychologiczną koncepcją Józefa Kozieleckiego jest to pokonywanie własnych ograniczeń, wyjście poza przypisaną sobie rolę społeczną. Autorzy wystawy, powołując się na przykłady zasłużonych Górnoślązaków, starają się udowodnić, że choć to trudne, jest możliwe i powinno być wyzwaniem dla każdego młodego człowieka zastanawiającego się nad swoją przyszłością.
The institution of the Upper Silesian Pantheon was established in Katowice in 2020. Its statutory purpose is to commemorate, preserve and disseminate cultural heritage by commemorating personages who have left their mark on the Polish identity of the Upper Silesia region, with special focus on artists, scientists, politicians, soldiers, and the clergy. In 2022, in fulfilment of its cultural mission, the Pantheon opened a public exhibition in the vaults of the Cathedral of Christ the King in Katowice, “Upper Silesian Pantheon”. Its goal is formative and educational and it exhibits the achievements of prominent 20th-century residents of Upper Silesia. The biographies of these figures are intended to serve as role models, useful to visitors, especially the young, in the process of emulation. Transgression ranks topmost among the features promoted by the exhibition. According to the psychological concept of Józef Kozielecki, transgression consists in overcoming one’s own limitations and going beyond the assigned social role. The authors of the exhibition, referring to the examples of distinguished Upper Silesians, seek to prove that, although difficult, transgression of this type is possible and should challenge every young person to thinking about his or her future.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2023, 18, 23; 1-18
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Las w literaturze niemieckiej na Górnym Śląsku. Przechadzka
Wald in der deutschen Literatur in Oberschlesien. Ein Streifzug
Forest in German literature in Upper Silesia. A stroll
Autorzy:
Nowara-Matusik, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1627455.pdf
Data publikacji:
2019-12-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Wald
deutsche Literatur
Oberschlesien
Grün
Eichendorff
las
literatura niemiecka
Górny Śląsk
zieleń
forest
German literature
Upper Silesia
greenery
Opis:
Inspiracją do powstania niniejszego artykułu była refleksja, iż mimo przekształceń, jakie dokonały się w przestrzeni Górnego Śląska przede wszystkim w nowym milenium, region ten wciąż jeszcze postrzegany jest przez pryzmat przemysłu, zaś w jego percepcji dominuje w sensie dosłownym i metaforycznym czarna barwa. Autorka artykułu stara się przełamać ten stereotypowy obraz, dokonując przeglądu wybranych leśnych krajobrazów regionu utrwalonych na kartach literatury niemieckiej inspirowanej regionalnym kolorytem.
The present article has been inspired by a reflection that, despite the transformations that have taken place in the Upper Silesia region, primarily in the new millennium, this region is still perceived through the prism of industry, and its perception is dominated by black colour, in a literal and metaphorical sense. The author of the article tries to break this stereotypical image by making a review of selected forest landscapes recorded on the pages of German literature inspired by local colours.
Der vorliegende Artikel verdankt seine Entstehung der Überlegung, dass trotz des Wandels in dem oberschlesischen Raum, der vor allem im neuen Millennium stattgefunden hat, diese Region immer noch als eine Industrielandschaft wahrgenommen und ihre Perzeption im wortwörtlichen und metaphorischen Sinne von der schwarzen Farbe dominiert wird. Es wird daher versucht, das stereotype Bild Oberschlesiens zu hinterfragen und eine Übersicht über die regionalen Waldlandschaften darzubieten, welche in der von dem lokalen Kolorit inspirierten deutschen Literatur evoziert wurden.
Źródło:
Wortfolge. Szyk Słów; 2019, 3; 7-24
2544-4093
Pojawia się w:
Wortfolge. Szyk Słów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walentego Fojkisa opracowanie „Zagadnienia gmin zbiorowych” dla Rządu RP na uchodźstwie z 1943 roku
Walenty Fojkis study The issues of collective communes for the Polish Government in Exile from 1943
Autorzy:
Graczyk, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1394363.pdf
Data publikacji:
2021-07-09
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
municipality
local government
special purpose association
Upper Silesia
gmina
samorząd terytorialny
związek celowy
Górny Śląsk
Opis:
Artykuł poświęcono emigracyjnemu opracowaniu „Zagadnienia gmin zbiorowych” dla Rządu RP na uchodźstwie z 1943 r. autorstwa Walentego Fojkisa. Omówiono sylwetkę autora studium, konstrukcję opracowania oraz poszczególne rozważania autora, w których skupił się on na wyborze najkorzystniejszego z punktu widzenia własnych doświadczeń ustroju podstawowej jednostki samorządu terytorialnego. Wbrew tytułowi studium rekomendował on nie gminy zbiorowe, ale gminy jednostkowe posiłkujące się związkami celowymi jako najlepszy fundament dla przyszłego samorządu terytorialnego Polski.
The article is devoted to the 1943 émigré elaboration “Issues of collective communes” [Zagadnienia gmin zbiorowych] for the Polish Government in Exile by Walenty Fojkis. The arti- cle presents the author's person, construction of the study and individual reflections of the author, in which he focused on choosing the most favorable, from the point of view of his own experi- ence, system of basic local government unit. Contrary to the title of the study, he recommended not collective communes but individual communes supported by special purpose associations as the best foundation for Poland's future local government.
Źródło:
Z Dziejów Prawa; 2020, 13; 333-348
1898-6986
2353-9879
Pojawia się w:
Z Dziejów Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karl Schikorski — nazistowski „polakożerca” z Tychów
Karl Schikorski — the Nazi “Eater of Poles” from Tychy
Autorzy:
Węcki, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058102.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Karl Schikorski
NSDAP
kolaboracja
II wojna światowa
Górny Śląsk
Tychy
collaboration
World War II
Upper Silesia
Opis:
W czasie II wojny światowej wielu górnośląskich Niemców, przedwojennych obywateli II Rzeczypospolitej, aktywnie poparło nazistowski reżim okupacyjny. Już po wojnie jeden z polskich mieszkańców górnośląskiego miasta Tychy tak o nich pisał: „Jak my takiego traktowali? Jak wroga. Człowiek się go boł, nie dlatego, że German, ino że nazista”. Na taką opinię niewątpliwie zasłużył tyski volksdeutsch — Karl Schikorski. Tamtejsi Polacy znajdowali dla niego po wojnie tyko jedno określenie — „polakożerca”.
The state of knowledge about the personnel of the German occupation apparatus of power, including the Nazi party, in Upper Silesia during World War II is already very advanced. This has been made possible by the availability of the existing source materials, primarily those stored in the State Archives in Katowice. They allow us not only to identify of the activities of the most important Nazi dignitaries, but also of the representatives of the local occupation elites. Mirosław Węcki’s analysis of Karl Schikorski — a Volksdeutsch and an NSDAP functionary operating during the war in Tychy, a city located in the Pszczyński district — illustrates the possibility of conducting such research based, among other sources, on the personnel files of the Nazi party. This microregional type of approach is important for the adequate understanding of life during the occupation, especially since the local supporters of the Nazi regime, derived from the pre-war German minority, left a tragic mark on the fate of the Polish inhabitants of the region.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2021, 16, 21; 162-176
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia szopienickiej epidemii ołowicy a współczesny problem zanieczyszczenia środowiska na Śląsku. Z Doktor Jolantą Wadowską-Król rozmawia Aleksandra Lange
On the past Szopienice lead poisoning epidemic in relation to the contemporary problem of environmental pollution in Upper Silesia: Doctor Jolanta Wadowska-Król in conversation with Aleksandra Lange
Autorzy:
Lange, Aleksandra
Wadowska-Król, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28395253.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ołowica
przemysł
Śląsk
edukacja polonistyczna
zmiany klimatyczne
smog
lead poisoning
industry
Upper Silesia
Polish language education
climate change
Opis:
Wywiad przeprowadzony z Jolantą Wadowską-Król dotyczy problemu ołowicy, na którą zapadały dzieci z katowickich Szopienic w latach siedemdziesiątych XX wieku. Ta choroba zawodowa dotykała przede wszystkim pracowników zakładów przemysłowych, którzy byli narażeni na kontakt z tym pierwiastkiem w niebezpiecznym dla zdrowia stężeniu. Wydarzenia, które miały miejsce w jednej z dzielnic Katowic, są wyjątkowe, ponieważ na ołowicę zaczęły tam masowo chorować też dzieci. Działo się to, ponieważ środowisko, w jakim przebywały, było skażone szkodliwymi pyłami emitowanymi przez hutę. Rozmowa z lekarką o chorobie jest prowadzona w kontekście charakterystyki Śląska pod kątem zmian klimatycznych, szczególnie zanieczyszczeń powietrza powodowanych przez przemysł regionu. Opisywane wydarzenia służą omówieniu takich kwestii, jak praca robotnicza, ekofeminizm, śląski matriarchat oraz niesprawiedliwość ekologiczna.
The interview with Jolanta Wadowska-Król concerns the problem of lead poisoning, which occurred amongst children from Szopienice, a district of Katowice, in the 1970s. This occupational disease mainly affected industrial workers who were exposed to this element in hazardous concentration. However, what is unique about the events that took place in Szopienice was that also children were afflicted by lead poisoning in droves. It resulted from the fact that their living environment had been contaminated by particulate matter coming from the nearby steelworks. In the conversation with Doctor Wadowska-Król, the lead poisoning is considered in the context of climate change in Upper Silesia, in particular the air pollution caused by the region’s heavy industry. The past events are used to discuss such issues as manual work, ecofeminism, the Silesian matriarchy, and environmental injustice.
Źródło:
Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego; 2022, 31; 1-9
0208-5011
2353-9577
Pojawia się w:
Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 32

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies