Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Citko, Anna" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Wybrane aspekty wspomagania leczenia zaburzeń lipidowych
    The selected aspects of supporting the treatment of lipid disorders
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3200689.pdf
    Data publikacji:
    2023-08-18
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    zaburzenia lipidowe
    czerwony ryż drożdżowy
    standaryzowana kompozycja polifenoli z bergamoty
    lipid disorders
    red east rice
    standardized composition of bergamot polyphenols
    Opis:
    Zaburzenia lipidowe są rozpowszechnionym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego. Dlatego ich zwalczanie stanowi jedno z głównych wyzwań w zakresie zdrowia publicznego. Istotną rolę odgrywają w tym lekarze rodzinni. Interesującą możliwością leczenia zaburzeń gospodarki lipidowej są dostępne w Polsce bez recepty ekstrakty ryżu sfermentowanego z udziałem drożdży Monascus purpureus, nazywane również czerwonym ryżem drożdżowym (RYR, ang. red yeast rice), a także standaryzowana kompozycja polifenoli z bergamoty (BPF, ang. bergamot polypehnolic fraction). Obok korzystnego wpływu na parametry gospodarki lipidowej wykazują one liczne działania pozasercowe. Do grupy osób, dla których są przeznaczone te preparaty, należą m.in. pacjenci z grupy niskiego (poniżej 1% w skali SCORE) lub umiarkowanego (1–4% w skali SCORE) ryzyka sercowo-naczyniowego. BPF można także zastosować u pacjentów nieakceptujących terapii statyną, u kategorycznie odmawiających jej stosowania; u chorych nietolerujących statyn; u osób, u których nie można zintensyfikować terapii statyną, z zespołem metabolicznym i zaburzeniami gospodarki węglowodanowej na czczo lub nieprawidłową tolerancją glukozy; u pacjentów z zespołem metabolicznym i chorobą stłuszczeniową wątroby. RYR oraz BPF mogą być bezpiecznie stosowane u pacjentów z mialgią statynową. Zarówno RYR, jak i BPF cechuje wysokie bezpieczeństwo stosowania.
    An interesting option for the treatment of lipid metabolism disorders are extracts of fermented rice with Monascus purpureus yeast, also known as red yeast rice (RYR), as well as a standardized composition of bergamot polyphenols (BPF) available in Poland without a prescription. fraction) In addition to the beneficial effect on the parameters of lipid metabolism, they have numerous non-cardiac effects. The group of people for whom these preparations are intended includes, among others, patients from the group of low (below 1% on the SCORE scale) or moderate (1-4% on the SCORE scale) cardiovascular risk. BPF can also be used in patients who do not accept statin therapy, in categorically refusing its use; statin intolerant patients; in people who cannot be intensified with statin therapy, with metabolic syndrome and impaired fasting carbohydrate metabolism or impaired glucose tolerance; in patients with metabolic syndrome and fatty liver disease. RYR and BPF can be safely used in patients with statin myalgia. Both RYR and BPF are characterized by high safety of use.
    Źródło:
    Lek w Polsce; 2023, 386, 7; 31-36
    2353-8597
    Pojawia się w:
    Lek w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie oktenidyny w leczeniu stanów zapalnych gardła
    The use of octenidine in the treatment of throat inflammation
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26469689.pdf
    Data publikacji:
    2024-01-02
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    ostre zapalenie gardła
    oktenidyna
    acute pharyngitis
    octenidine
    Opis:
    Ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych jest jedną z najczęstszych przyczyn wizyt u lekarza rodzinnego. Zakażenia wirusowe stanowią 70–85% przyczyn tego schorzenia. Antybiotykoterapia powinna być stosowana tylko u pacjentów z potwierdzonym zakażeniem paciorkowcowym. Dlatego w leczeniu ostrego zapalenia gardła i migdałków podniebiennych znaczącą rolę odgrywa zastosowanie preparatów działających miejscowo. Leczenie miejscowe ostrego zapalenia gardła jest bezpieczne i skuteczne, zmniejsza natężenie objawów i poprawia komfort chorego. Łatwość użycia i korzystny profil bezpieczeństwa pozwalają na zastosowanie preparatów miejscowych już u młodszych dzieci. Leczenie miejscowe ma przewagę w stosunku do terapii ogólnoustrojowej pod trzema względami. Po pierwsze, zapewnia lokalnie wyższe stężenie substancji czynnej, która działa bezpośrednio na zakażoną okolicę. Po drugie, efekt terapeutyczny pojawia się szybciej. Po trzecie, ze względu na odmienny mechanizm działania (bezpośrednie uszkodzenia błony komórkowej) leki dezynfekujące miejscowo nie prowadzą do rozwoju lekooporności na antybiotyki. Do leków stosowanych miejscowo w przypadku tego schorzenia zalicza się antyseptyki, a wśród nich oktenidynę. Spektrum działania oktenidyny jest bardzo szerokie i obejmuje bakteryjne formy wegetatywne, bakterie Gram-ujemne, bakterie Gram-dodatnie (w tym MRSA, ORSA, VRSA, VRE), grzyby, wirusy oraz pierwotniaki. W badaniach prowadzonych in vitro dowiedziono, że oktenidyna powoduje w jamie ustnej skuteczną redukcję biofilmu m.in. Streptococcus pyogenes. Co istotne, możemy się spodziewać skutecznego działania oktenidyny na wirusa SARS-CoV-2, a to może mieć praktyczne znaczenie ze względu na silną jego replikację w gardle w pierwszych dniach choroby. Jak dotąd nie zaobserwowano oporności bakterii na ten lek. Miejscowe zastosowanie oktenidyny może się okazać skutecznym wsparciem antybiotykoterapii ostrego zapalenia gardła i migdałków podniebiennych lub stanowić jej alternatywę.
    Acute inflammation of the throat and palatine tonsils is one of the most common reasons for visits to a family doctor. Viral infections account for 70–85% of the causes of this disease. Antibiotic therapy should only be used in patients with confirmed streptococcal infection. Therefore, the use of topical preparations plays a significant role in the treatment of acute pharyngitis and palatine tonsillitis. Local treatment of acute pharyngitis is safe and effective, reducing the intensity of symptoms and improving the patient's comfort. Ease of use and a favorable safety profile allow the use of topical preparations in younger children. Local treatment has advantages over systemic therapy in three respects. Firstly, it provides a locally higher concentration of the active substance, which acts directly on the infected area. Secondly, the therapeutic effect appears faster. Thirdly, due to a different mechanism of action (direct damage to the cell membrane), topical disinfectants do not lead to the development of drug resistance to antibiotics. Drugs used topically in this condition include antiseptics, including octenidine. The spectrum of action of octenidine is very broad and includes bacterial vegetative forms, Gram-negative bacteria, Gram-positive bacteria (including MRSA, ORSA, VRSA, VRE), fungi, viruses and protozoa. In vitro studies have proven that octenidine effectively reduces biofilms, including Streptococcus pyogenes, in the oral cavity. Importantly, we can expect octenidine to have an effective effect on the SARS-CoV-2 virus, which may be of practical importance due to its strong replication in the throat in the first days of the disease. Bacterial resistance to this drug has not been observed so far Topical use of octenidine may prove to be an effective support for antibiotic therapy of acute pharyngitis and tonsillitis or constitute an alternative.
    Źródło:
    Lek w Polsce; 2023, 391, 12; 25-32
    2353-8597
    Pojawia się w:
    Lek w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Profilaktyka pierwotna i wtórna nowotworów złośliwych jamy ustnej w praktyce lekarza rodzinnego
    Primary and secondary prevention of malignant tumors of the oral cavity in the practice of a family doctor
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28394929.pdf
    Data publikacji:
    2024-02-25
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    precancerous lesions
    oral cancer
    disease prevention
    zmiany przednowotworowe
    rak jamy ustnej
    profilaktyka chorób
    Opis:
    The facial region of the skull is characterized by the accumulation of various tissue structures with diverse origins and multiple functions, along with rich vascularization and lymphatic networks. These conditions create an ideal environment for the growth and proliferation of various morphological and cancerous forms. Among these cancers, squamous cell carcinomas are predominant. Within all malignant oral cancers, tongue tumors represent the most numerous category, comprising 27.8%. The majority of malignant tumors in the tongue are non-keratinizing squamous cell carcinomas (> 95%). Risk factors for the development of oral cancer include, but are not limited to, smoking, alcohol abuse, HPV infection, or obesity. The asymptomatic nature of the disease often leads to delayed patient presentations to the doctor. Only through comprehensive cooperation can we achieve the desired results in the battle against and treatment of this type of cancer. It is not uncommon for patients with concerns about changes in their oral mucosa to first consult their family doctor. The family doctor plays a crucial role in suspecting oral cancer based on the patient's medical history and physical examination. Additionally, family doctors are responsible for patient education and prevention of oral cancer, which includes educating patients about the harmful and carcinogenic effects of nicotine, alcohol, and mechanical injuries. Furthermore, they encourage parents to vaccinate children starting at the age of 9 against HPV. The aim of this study is to provide an in-depth characterization of precancerous lesions and malignant neoplasms within the oral cavity.
    Część twarzowa czaszki charakteryzuje się nagromadzeniem różnorodnych struktur tkankowych rozmaitego pochodzenia o wielorakiej funkcji oraz z bogatym unaczynieniem i skrzyżowaniem dróg chłonnych. Daje to doskonałe warunki dla wzrostu i szerzenia się różnych postaci morfologicznych i form nowotworów. W grupie tych nowotworów przeważają raki płaskonabłonkowe. Wśród ogółu złośliwych nowotworów jamy ustnej guzy języka stanowią najliczniejszą grupę (27,8%). Większość złośliwych nowotworów w obrębie języka to raki płaskonabłonkowe nierogowaciejące (> 95%). Do czynników ryzyka rozwoju raka jamy ustnej należy m.in. palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, zakażenie wirusem HPV czy choroba otyłościowa. Bezobjawowy przebieg choroby sprawia, że chorzy często zgłaszają się późno do lekarza. Tylko skorelowana wielopłaszczyznowa współpraca jest w stanie przynieść oczekiwane rezultaty w zwalczaniu i leczeniu tego rodzaju nowotworów. Często bowiem zdarza się, że to najpierw do lekarza rodzinnego zgłaszają się pacjenci zaniepokojeni obecnością zmiany w obrębie błony śluzowej jamy ustnej. To lekarz rodzinny jako pierwszy na podstawie wywiadu i badania fizykalnego może wysunąć podejrzenie rozwoju raka jamy ustnej. Do tego specjalisty należy także prowadzenie działań w zakresie edukacji pacjentów i prewencji nowotworów. Do działań tych zalicza się m.in. edukację pacjentów na temat szkodliwości i kancerogennego działania nikotyny, alkoholu i mechanicznych urazów, a także zachęcanie rodziców do szczepień dzieci od ukończenia 9. r.ż. przeciwko wirusowi HPV. Celem pracy jest charakterystyka zmian przednowotworowych oraz nowotworów złośliwych jamy ustnej.
    Źródło:
    Lek w Polsce; 2024, 392, 1; 35-44
    2353-8597
    Pojawia się w:
    Lek w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kiedy lekarz może zalecić stosowanie żelaza u dzieci
    When the doctor may prescribe the use of iron in children
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2159077.pdf
    Data publikacji:
    2022-12
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    niedobór żelaza
    próchnica wczesnego dzieciństwa
    suplementacja żelaza u dzieci
    iron deficiency
    childhood caries
    iron supplementation
    Opis:
    Niedobór żelaza upośledza rozwój psychomotoryczny dziecka. Jest niedocenianym czynnikiem ryzyka zakrzepowo-zatorowego u dzieci. Przypuszcza się, że niedobór żelaza może powodować zaburzenia snu u dzieci, być przyczyną napadów bezdechu. Zwiększa ryzyko wystąpienia drgawek gorączkowych u dzieci. Może współistnieć z próchnicą wczesnego dzieciństwa. Niedokrwistość z niedoboru żelaza jest najczęstszą chorobą układu krwiotwórczego wieku dziecięcego. Oprócz niedokrwistości z niedoboru żelaza u dzieci istnieją inne wskazania do suplementacji żelaza. Tytułem przykładu, suplementację żelazem należy prowadzić nawet w przypadku prawidłowego badania morfologii krwi i prawidłowych parametrów gospodarki żelazem w następujących grupach dzieci: dzieci urodzone przedwcześnie, dzieci urodzone o czasie z małą masą urodzeniową (2000 g – 2500 g), dzieci z ciąż mnogich, dzieci matek z niedokrwistością w okresie ciąży. Dane z piśmiennictwa wskazują, że u dzieci często stwierdza się niewystarczającą podaż żelaza. W okresie intensywnego wzrostu wraz z powiększaniem się objętości krwi i tworzeniem rezerw żelaza potrzebne są jego dodatkowe ilości. Istotną rolę w zapobieganiu niedoborom żelaza u dzieci odgrywa odpowiednio zbilansowana dieta oraz dodatkowe podawanie suplementów diety bogatych w żelazo, na przykład w postaci płynnej, jak i w tabletkach.
    Iron deficiency impairs the psychomotor development of the child. It is an underestimated risk factor for thromboembolism in children. It is suspected that iron deficiency may cause sleep disturbances in children and cause sleep apnea attacks in children. Increases the risk of febrile seizures in children. It may coexist with early childhood caries. Iron deficiency anemia is the most common disease of the hematopoietic system in childhood. In addition to iron deficiency anemia in children, there are other indications for iron supplementation. For example, iron supplementation should be carried out even when blood counts and iron metabolism parameters are correct in the following groups of children: premature babies, children born at term with low birth weight (2000 g-2500 g), multiple birth children, children of mothers with anemia during pregnancy. Literature data shows that children often have insufficient iron intake. Additional amounts of iron are needed during periods of intense growth with increase of blood volume and the formation of iron reserves. An important role in iron deficiency prevention in children is played by a properly balanced diet and additional administration of dietary supplements rich in iron, for example in liquid form as well as in tablets.
    Źródło:
    Gabinet Prywatny; 2022, 285, 5; 23-33
    2353-8600
    Pojawia się w:
    Gabinet Prywatny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szerokie zastosowania oktenidyny
    The wide range of uses of octenidine
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/44054916.pdf
    Data publikacji:
    2024-09-03
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    octenidine
    difficult-to-heal wounds
    acute pharyngitis
    interdigital mycosis
    bacterial vaginosis
    oktenidyna
    rany trudno gojące się
    ostre zapalenie gardła
    grzybica międzypalcowa
    bakteryjna waginoza
    Opis:
    Octenidine dihydrochloride is an antiseptic with a wide range of applications. Octenidine preparations are recommended for use in wounds infected with multidrug-resistant strains. In the treatment of infected wounds, the combination of octenidine and hyaluronate may be important. It can be successfully used to treat local acute throat inflammation. Octenidine dihydrochloride can be used in the adjunctive treatment of interdigital mycosis, in the care of the umbilical stump or in the antisepsis of the vaginal mucosa or glans penis. It can be used, among others, in the treatment of periodontal diseases or post-extraction complications, as well as in endodontic treatment. There are also new reports on the possibility of using octenidine in the treatment of MRSA carriage in the form of a gel used intranasally or, among others, in the treatment of bacterial vaginosis. Interestingly, it has been shown that octenidine can inhibit the proliferation of MCF-7 breast cancer and H1299 lung cancer cells by promoting apoptosis.
    Dichlorowodorek oktenidyny jest antyseptykiem o szerokim spektrum zastosowania. Preparaty z oktenidyną zalecane są do stosowania w ranach zakażonych szczepami wielolekooopornymi. W leczeniu ran zakażonych istotne może być połączenie oktenidyny z hialuronianem. Dichlorowodorek oktenidyny może być stosowany z powodzeniem w leczeniu miejscowych ostrych stanów zapalnych gardła. Może też być wykorzystywany w leczeniu wspomagającym grzybicy międzypalcowej, w pielęgnacji kikuta pępowinowego czy też w antyseptyce błony śluzowej pochwy lub żołędzi prącia. Może znaleźć zastosowanie m.in. w leczeniu chorób przyzębia czy też powikłań poekstrakcyjnych, a także w leczeniu endodontycznym. Pojawiają się również nowe doniesienia na temat możliwości wykorzystania oktenidyny w leczeniu nosicielstwa MRSA, w postaci żelu stosowanego donosowo, czy też m.in. w leczeniu bakteryjnej waginozy. Co ciekawe, wykazano, że oktenidyna może hamować proliferację komórek raka piersi MCF-7 i raka płuc H1299 poprzez promowanie apoptozy.
    Źródło:
    Lek w Polsce; 2024, 398, 7/8; 39-45
    2353-8597
    Pojawia się w:
    Lek w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Owrzodzenia podudzi i trudno gojące się rany
    Venous ulcers and difficult-to-heal wounds
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2138938.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    venous ulcers
    difficult-to-heal wounds
    TIME strategy
    TIAB molecules
    owrzodzenia podudzi
    rany trudno gojące się
    strategia TIME
    molekuła TIAB
    Opis:
    In Poland, the most common types of difficult-to-heal wounds include: venous ulcers, pressure ulcers, ulcers associated with the diabetic foot syndrome, ischemic (arterial) ulcers and neoplastic wounds. In the local management of chronic wounds, the TIME strategy should be used (T – tissue and debridement – tissue preparation; I – infection and inflammation control – infection and inflammation control; M – moisture balance – wound moisture balance; E – edges – wound edges – no healing progress or undermining the edge of the wound and epidermization stimulation). The TIME strategy pays particular attention to reducing the risk of wound infection. The treatment of TIAB molecules [titanum argentum-benzoicum] in the treatment of chronic wound infection may be among the measures taken to reduce the risk of chronic wound infection. The introduction of nanotechnology and the combination of ionic silver nanoparticles with titanium dioxide by covalent bonds in the TIAB complex, revolutionized the effect of silver, many times increasing its antibacterial and antifungal properties, and removing its toxic effect by preventing accumulation in tissues. The precipitation of metallic silver from ionic compounds resulted in the loss of activity of the preparations and, with prolonged use, could lead to tissue damage. The patented form of TIAB silver on the titanium core has only an ionic / stable form of silver which is not reduced by exposure to light, as well as organic and inorganic compounds. TIAB silver is available in the form of a spray and cream, and has a proven effect on pressure ulcers and ulcers that heal difficult to heal. At the same time, it does not show any allergy to silver with prolonged use. The use of the TIAB molecule in the treatment of ulcers with symptoms of colonization was presented at the congress of the European Wound Treatment Society in 2012 in Vienna as a new and highly effective solution.
    Źródło:
    Lek w Polsce; 2022, 373, 06; 8-14
    2353-8597
    Pojawia się w:
    Lek w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie oktenidyny w praktyce lekarza rodzinnego
    The use of octenidine in the practice of a family doctor
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2200592.pdf
    Data publikacji:
    2023-04-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    oktenidyna
    rany przewlekłe
    biofilm
    octenidine
    chronic wounds
    Opis:
    Dichlorowodorek oktenidyny należy do grupy antyseptyków, to jest preparatów wykazujących działanie przeciwdrobnoustrojowe na różnych poziomach: na powierzchni rany, w wysięku, w strukturach opatrunku oraz w tkankach. Spektrum działania oktenidyny jest bardzo szerokie i obejmuje bakteryjne formy wegetatywne, bakterie Gram-ujemne, bakterie Gram-dodatnie (w tym MRSA, ORSA, VRSA, VRE), grzyby, wirusy oraz pierwotniaki. Oktenidyna nie wykazuje działania genotoksycznego oraz kancerogennego, a jednocześnie ma niski potencjał cytotoksyczny wobec komórek gospodarza. Szczególne znaczenie oktenidyna odgrywa w leczeniu ran przewlekłych. Utrudniony proces gojenia się jest często związany z obecnością w ranie drobnoustrojów chorobotwórczych, zwłaszcza szczepów wielolekoopornych oraz obecnością biofilmu. Oktenidyna wykazuje swoje działanie przeciwdrobnoustrojowe w ciągu 1 minuty po ekspozycji. Substancja ta charakteryzuje się dobrą penetracją przez struktury biofilmu. Oktenidyna wykazuje skuteczność wobec biofilmu wytworzonego przez patogeny struktur, z których nie jest się w stanie wypłukać zaaplikowanej substancji. Może być skuteczna w leczeniu zakażeń gronkowcowych u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry. Co ciekawe, oktenidyna hamuje tworzenie się płytki nazębnej i zmniejsza częstość występowania stanów zapalnych dziąseł. Może być także skutecznym środkiem pomocniczym w leczeniu kandydoz jamy ustnej.
    Źródło:
    Lek w Polsce; 2023, 383, 4; 34-28
    2353-8597
    Pojawia się w:
    Lek w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ niedoborów witamin i mikroelementów na występowanie zaburzeń poznawczych w populacji geriatrycznej
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2180122.pdf
    Data publikacji:
    2023-01-03
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    zaburzenia pamięci
    witamina D
    witamina B12
    kwas foliowy
    cognitive disorders
    vitamin D
    vitamin B12
    folic acid
    Opis:
    Pogorszenie funkcji poznawczych – objawiające się jako zaburzenie orientacji i/lub trudności w zapamiętywaniu, ocenianiu, rozumieniu i podejmowaniu decyzji oraz zaburzenia innych funkcji poznawczych – występuje często w starszym wieku. Wynika ono z komórkowego procesu starzenia się struktur mózgu. Obejmuje wiele różnych zaburzeń neurologicznych, od łagodnych zaburzeń poznawczych do jawnego otępienia. Przeciętne trwanie życia na świecie osiągnęło 71,4 lat, co oznacza, że w najbliższych latach kraje rozwijające się zostaną dramatycznie dotknięte społeczno-ekonomicznymi skutkami dysfunkcji poznawczych. To skłania do poszukiwania środków zapobiegających rozwojowi takiej sytuacji. Coraz więcej doniesień wskazuje na rolę niedoboru wybranych witamin w rozwoju zaburzeń funkcji poznawczych. Tytułem przykładu, witamina D ma właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające i neuroprotekcyjne. Poziomy witaminy D są istotnie niższe u pacjentów z zaburzeniami poznawczymi w porównaniu ze zdrowymi osobami. Niedobór witaminy B12 i kwasu foliowego może powodować rozległe deficyty poznawcze, takie jak spowolnienie, zaburzenia pamięci, które mogą osiągać rozmiar otępienia. Jednym z mechanizmów wpływających na rozwój zmian otępiennych przy niedoborze witaminy B12 oraz kwasu foliowego jest ich sprzężenie z metabolizmem homocysteiny. Antyoksydanty takie jak witamina C, E i beta-karoten mają istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania mózgu. Ich niskie stężenie w surowicy przyczynia się do pogorszania funkcji poznawczych i rozwoju otępienia, które następuje w mechanizmie stresu oksydacyjnego. Przypuszcza się, że witamina B12 bierze udział w mielinizacji neuronów. Niedobór witaminy B1 (tiaminy) może powodować apoptozę komórek nerwowych i zaburzenia pamięci. Mianem witaminy F (od ang. fatty acids) określa się nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6. Jej niedobór może sprzyjać rozwojowi choroby Alzheimera. Z kolei niedobór niektórych mikroelementów może zwiększyć ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera, a także przyspieszyć jej progresję. W związku z powyższymi faktami zasadne wydaje się stosowanie preparatów witaminowo-mineralnych w grupie pacjentów geriatrycznych, co potwierdzają wyniki badań. Bezpieczeństwo ich stosowania potwierdzają też długookresowe badania kliniczne.
    Źródło:
    Lek w Polsce; 2023, 33, 1; 7-17
    2353-8597
    Pojawia się w:
    Lek w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kwas acetylosalicylowy po ponad 100 latach od odkrycia
    Acetylsalsic acid more than 100 years after its discovery
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2179643.pdf
    Data publikacji:
    2023-01-23
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    kwas acetylosalicylowy
    leki przeciwpłytkowe
    prewencja wtórna chorób sercowo-naczyniowych.
    acetylsalicylic acid
    antiplatelet drugs
    secondary prevention of cardiovascular diseases.
    Opis:
    Kwas acetylosalicylowy należy do najstarszych znanych człowiekowi leków. Jego działanie jest na tyle unikatowe, że należy do niewielu leków, które są ciągle używane, choć upłynął ponad wiek od jego odkrycia. Poza tym ujawnia wciąż swoje nowe działania biologiczne. Należy do licznej grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Hamuje nieodwracalnie izoenzymy cyklooksygenazy 1 (COX-1) i cyklooksygenazy 2 (COX-2). Kwas acetylosalicylowy chroni także cząsteczki cholesterolu frakcji LDL przed modyfikacją oksydacyjną prowadzącą do powstania cząsteczek oxLDL biorących udział w tworzeniu blaszki miażdżycowej. Obecnie kwas acetylosalicylowy, obok ustalonej pozycji leku przeciwzapalnego (dawka u dorosłych 1–2 g/dobę) i przeciwbólowego (w dawce od 400 mg/dobę u dorosłych) jest niekwestionowanym „królem” leków przeciwpłytkowych (dawka 75–300 mg/dobę), co sprawia, że jest skutecznym lekiem w prewencji wtórnej chorób układu sercowo-naczyniowego, a korzyści z jego stosowania w większości tych przypadków przewyższają związane z nim zagrożenia. Znajduje także zastosowanie w leczeniu choroby Kawasakiego, niektórych chorób hematologicznych (nadpłytkowość samoistna, czerwienica prawdziwa), czy też zespołu antyfosfolipidowego. Istnieją nowe wskazania do stosowania kwasu acetylosalicylowego w profilaktyce i leczeniu średnio ciężkiego zapalenia zakrzepowo-zatorowego żył głębokich. Pojawiają się także pojedyncze doniesienia anglojęzyczne, że kwas acetylosalicylowy może odgrywać ważną rolę w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych, w tym choroby Alzheimera. Wykazano również hamowanie przez kwas acetylosalicylowy replikacji wirusa HIV w limfocytach u osób zakażonych wirusem HIV. Przypuszczalnie przyjmowanie kwasu acetylosalicylowego może zmniejszać zapadalność na niektóre typy nowotworów, na przykład raka jelita grubego. Poza tym kwas acetylosalicylowy może zapobiegać wystąpieniu stanu przedrzucawkowego u kobiet w ciąży. Być może będzie wykorzystywany w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej i schizofrenii. Można go również stosować w leczeniu biegunki popromiennej.
    Acetylsalicylic acid is one of the oldest drugs known to man. Its action is so unique that it is one of the few drugs that is still used, despite the fact that more than a century has passed since its discovery. Besides, it constantly reveals its new biological activities. It belongs to a large group of non-steroidal anti-inflammatory drugs. It irreversibly inhibits the cyclooxygenase 1 (COX-1) and cyclooxygenase 2 (COX-2) isoenzymes. Currently, acetylsalicylic acid, next to the established position of anti-inflammatory drug (adult dose 1–2 g/day) and analgesic drug (adult dose of 400 mg/day), is the undisputed "king" of antiplatelet drugs (75–300 mg/day dose), which makes it an effective drug in the secondary prevention of cardiovascular diseases, and the benefits of its use in most cases outweigh the associated risks. It is also used in the treatment of Kawasaki disease, some hematological diseases (essential thrombocythemia, polycythemia vera) or antiphospholipid syndrome. There are new indications for the use of acetylsalicylic acid in the prophylaxis and treatment of moderately severe deep vein thromboembolism. There are also isolated reports in English that acetylsalicylic acid may play an important role in the prevention of neurodegenerative diseases, including Alzheimer's disease. Aspirin has also been shown to inhibit HIV replication in lymphocytes in HIV-infected individuals. Presumably, taking acetylsalicylic acid may reduce the incidence of certain types of cancer, such as colorectal cancer. In addition, acetylsalicylic acid may prevent pre-eclampsia in pregnant women. Perhaps it will be used in the treatment of bipolar affective disorder and schizophrenia. It can also be used to treat radiation-induced diarrhea.
    Źródło:
    Gabinet Prywatny; 2022, 286, 6; 13-24
    2353-8600
    Pojawia się w:
    Gabinet Prywatny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nowe” czynniki predykcyjne nieswoistych bólów kręgosłupa
    New” prediction factors in non-specific spinal pain
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Owsieniuk, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080183.pdf
    Data publikacji:
    2022-05
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    spinal disorders
    spinal pain
    hypertension
    hyperlipidemia
    allergy
    choroby kręgosłupa
    bóle kręgosłupa
    nadciśnienie tętnicze
    hiperlipidemia
    alergia
    Opis:
    Spinal pain is one of the most common ailments of the spine and constitutes one of the most com¬mon reasons why patients report to a family physician. Approx. 90% of the cases concern so-called non-specific spinal pain which is caused by a mechanical factor. The importance of various predictive factors, for instance, being overweight or obese, a sedentary lifestyle or being genetically predisposed is still being discussed. Atten¬tion is also drawn to risk factors related to work requiring carrying heavy objects, remaining in an unnatural, forced body position as well as turning frequently. English-speaking sources report the possibility of “new” pre¬dictive factors of non-specific spinal pain. Non-specific spinal pain is suggested to be related to hyperlipidemia, arterial hypertension, diabetes, urogenital system diseases, gastroenterological diseases and allergies. Both lipidemia - as one of the atherosclerosis-development factors - and diabetes may be strictly related to early disc degeneration. Lipid-lowering agents and hypotension medicines may contribute to the occurrence of non-specific spinal pain. Patients with diagnosed facet joints osteoarthrosis are presumed to significantly more frequently suffer from gastroenterologic comorbidities, such as: gastritis, colonic diverticulosis, hiatal hernia. Non-specific spinal pain may be associated with benign prostatic hyperplasia, urinary incontinence or nephrolithiasis. The re¬lation between allergies and non-specific spinal pain is confirmed in the hypothesis of Joseph Miller, an allergist. Therefore, a doctor needs to approach patients suffering from non-specific spinal pain holistically, taking into consideration not only work-related factors but also the specific elements of their lifestyle and comorbidities not related to the spine. Patients’ awareness should be raised regarding the possible relationship between non-spe¬cific spinal pain and cardiovascular diseases.
    Źródło:
    Gabinet Prywatny; 2022, 282, 03; 33-38
    2353-8600
    Pojawia się w:
    Gabinet Prywatny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane choroby kręgosłupa w praktyce lekarza rodzinnego
    Selected spine disorders in a family doctor’s practice
    Autorzy:
    Citko, Anna
    Owsieniuk, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2076838.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
    Tematy:
    choroby kręgosłupa
    guzki Schmorla
    stenoza kanału kręgowego
    zespół ogona końskiego
    choroba Baastrupa
    spine disorders
    Schmorl’s nodes
    spinal canal stenosis
    cauda equina syndrome
    Baastrup’s disease
    Opis:
    Choroby kręgosłupa i związany z nimi ból są istotnym problemem medycznym, społecznym i ekonomicznym z uwagi na ich powszechne występowanie i ciągle wzrastającą liczbę chorych w ogólnej populacji. Stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgłoszeń do lekarza rodzinnego. Należy zwrócić uwagę na fakt, że społeczeństwo będzie miało coraz większe zapotrzebowanie na leczenie schorzeń kręgosłupa, w tym stenozy kanału kręgowego, a także deformacji kręgosłupa. Należy jednak nie zapominać o rzadszych przyczynach bólów kręgosłupa, na przykład chorobie Baastrupa czy też uogólnionej samoistnej hiperostozie szkieletu. Dlatego podstawowa wiedza na najwyższym poziomie na temat etiopatogenezy, objawów klinicznych, diagnostyki i leczenia chorób kręgosłupa jest niezbędna dla lekarzy rodzinnych. Guzki Schmorla to wklęśnięcia jąder miażdżystych w głąb trzonów kręgowych, tworzące charakterystyczne wpuklenie o sklerotycznym dnie. Mnogie guzki Schmorla są zaliczane do charakterystycznych objawów choroby Scheuermanna. Choroba Scheuermanna jest hiperkifozą piersiową lub piersiowo-lędźwiową spowodowaną sklinowaceniem trzonów kręgowych. Stenoza kanału kręgowego to pojęcie używane dla określenia objawów strukturalnego zwężenia kanału kręgowego. Jednym z głównych czynników ryzyka wystąpienia tego schorzenia jest przepuklina dysku w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa. Chory nie toleruje pozycji wyprostu. Dodatkowo zgłasza bolesność (osłabienie siły mięśniowej) kończyn dolnych (tzw. zespół chromania neurogennego). Zespół ogona końskiego to zespół objawów powodowanych przez uszkodzenie korzeni lędźwiowych L2-L5, korzeni krzyżowych i splotu guzicznego. Chory może odczuwać ból krzyża, w tym ból o charakterze korzeniowym. Choroba Baastrupa to entezopatia dotycząca przyczepów więzadeł międzykolcowych, prowadząca do rozwoju zmian zwyrodnieniowych. Uogólniona samoistna hiperostoza szkieletu charakteryzuje się kostnieniem w okolicy przyczepów ścięgnistych, więzadeł oraz w miejscu połączenia torebki stawowej z kością.
    Spine disorders and related pain constitute a significant medical, social and economic issue due to the common presence and the constantly increasing number of cases in the general population. These are the major reasons why patients report to a family doctor. Attention should be drawn to the fact that society will require an increasing demand for the treatment of spinal disorders, including spinal canal stenosis and also spine deformations. Causes of dorsalgia should also be borne in mind, for instance, Baastrup disease and diffuse idiopathic skeletal hyperostosis. Therefore, elementary knowledge at the highest level concerning etiopathogenesis, clinical symptoms, diagnostics and the treatment of spinal disorders is necessary for family doctors. Schmorl’s nodes occur when the nucleus pulposus protrudes into the vertebral bodies, thus creating a characteristic bulging of the sclerotic base. Multiple Schmorl’s nodes are characterised as the symptoms of Scheuermann’s disease. Scheuermann’s disease is a thoracic or thoracolumbar hyperkyphosis resulting from vertebral body wedging. Spinal canal stenosis is a term describing the symptoms of structural spinal canal stenosis. A herniated disc in the lumbosacral spine constitutes one of the major risk factors. The patient does not tolerate the upright position. They also report pain (weakened muscle power) in the lower extremities (the so-called neurogenic claudication syndrome). Cauda equina syndrome is a set of symptoms caused by L2-L5 lumbar roots, sacral roots and coccygeal plexus damage. The patient may suffer from sacral pain, including that of a radicular nature. Baastrup’s disease is the enthesopathy of interspinous ligament attachments resulting in degenerative lesions development. Diffuse idiopathic skeletal hyperostosis is characterised by ossification within the tendinous attachments, ligaments and at the place of the joint capsule and bone attachment.
    Źródło:
    Gabinet Prywatny; 2022, 281, 02; 21-25
    2353-8600
    Pojawia się w:
    Gabinet Prywatny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies