Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Aksjologia"" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
VI Międzynarodowa Konferencja Naukowa Modele ochrony praw człowieka: europejski i amerykański. Aksjologia – instytucje – efektywność, Warszawa, Sejm, 9–11 kwietnia 2014 r.
Autorzy:
Wojtczak, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525097.pdf
Data publikacji:
2010-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 5 (21); 217-226
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święta Korona w węgierskiej Ustawie zasadniczej z 2011 r.
Holy Crown in the Hungarian Basic Law of 2011
Autorzy:
Halász, Ivan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524464.pdf
Data publikacji:
2018-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
aksjologia konstytucji
Ustawa Zasadnicza Węgier z 2011
Święta Korona
Opis:
Przyjęcie nowej węgierskej Ustawy zasadniczej było możliwe, ponieważ konserwatywno-prawicowa koalicja partii Fidesz i chrześcijańskich demokratów (KDNP) uzyskała w 2010 w parlamencie większość dwóch trzecich głosów. W preambule wzięto pod uwagę głównie chrześcijańsko-konserwatywny i narodowy punkt widzenia historii i polityki. Jej tekst charakteryzuje się ideologicznością, historycyzmem i pewnym archaizmem terminologicznym. Częścią składową tego trendu jest również ponowne włączenie Świętej Korony do tekstu konstytucji i powrót do koncepcji konstytucji historycznej. Po zmianie systemu w 1989 r. zainteresowanie koroną i jej znaczenie symboliczne zaczęło szybko rosnąć. Do rzeczywistej publicznoprawnej „reaktywacji” i „rehabilitacji” Świętej Korony doszło dopiero w procesie ustawodawczym po 2010 r. W Ustawie zasadniczej z 2011 r. Święta Korona pojawia się dwukrotnie – najpierw w preambule, a następnie w części normatywnej poświęconej symbolice państwowej. Uznanie Świętej Korony za symbol konstytucyjno-państwowej ciągłości i jedności narodu jest w tej formie nowym elementem we współczesnym węgierskim porządku prawnym.
The adoption of the new Hungarian Fundamental Law is a result of the victory of right wing and conservative coalition (Fidesz–KDNP) in the election of 2010. The cristian-conservative and national point of view of the history and policy is characteristic for the preamble of Fundamental Law. Its text is very ideological, historical and archaical. The part of this trend is the reincorporation of the Hungarian Saint Crown to the text of Fundamental Law and paralelly the revitalization of the theory of historical constitution too. The interest to the Crown and its symbolical meaning has growed directly after the transition in 1989, but the certain „rehabilitation” and „reactivation” of the Saint Crown in the public law is the result of the constitution-making after 2010. The recognition of Saint Crown as a symbol of the constitutional/state continuity and unity of nation is in this form the new element in the current legal order of Hungary.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 1 (41); 53-65
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne wartości u progu ery sztucznej inteligencji
Constitutional values at the dawn of the AI era
Autorzy:
Pszczyński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929027.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sztuczna inteligencja
aksjologia konstytucji
konstytucjonalizm liberalny
artificial intelligence
axiology of the constitution
liberal constitutionalism
Opis:
Artykuł prezentuje wartości konstytucyjne narażone na pogwałcenie ze strony rozwiązań wykorzystujących AI. W oparciu o metodę dogmatyczno-prawną poddano analizie poglądy polskiego prawa konstytucyjnego od przemian z 1989 r. W badaniu wpływu AI na przyjęte wartości wykorzystano literaturę przedmiotu, głównie z lat 2017–2020. Celem opracowania jest identyfikacja istotnych wartości konstytucyjnych narażonych na zagrożenia wynikające z rozwoju AI. Spośród wielu wartości konstytucyjnych wykazano, że kluczowe są godność człowieka oraz rządy prawa i demokracja jako najbardziej narażone na ingerencję ze strony AI. Przedstawiono przykłady ingerencji AI w wartości przynależne człowiekowi oraz powiązane z ideą demokratycznego państwa prawa. W konkluzji przyjęto, że nieuregulowane wykorzystywanie AI stwarza ryzyko naruszenia wartości konstytucyjnych.
The article presents constitutional values exposed to violation by solutions using AI. Based on the dogmatic-legal method, the views of Polish constitutional law since the 1989 changes were analysed. In the study of the impact of AI on the accepted values, the literature on the subject, mainly from 2017–2020, was used. The aim of the study is to identify significant constitutional values exposed to threats from the development of AI. Of the many constitutional values, it is shown that the key ones are human dignity and the rule of law and democracy as the most vulnerable to interference from AI. Examples of AI interference with human values and those related to the idea of a democratic state under the rule of law are presented. It concludes that unregulated use of AI poses a risk of violating constitutional values.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 511-523
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo narodowe (państwa) – uwarunkowania traktatowe
National (State) Security – Determinations of the Treaty
Autorzy:
Kurek, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129921.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
axiology
borders and limits of national law
national security (of the state)
aksjologia
bezpieczeństwo narodowe (państwa)
granice prawa krajowego
Opis:
The concept of national security is a non-normative term. In accordance with the EU jurisprudence it is left to be specified in the national systems of the Member States. This is as well the border point between the sphere of exclusive legislative competence and a specific dominion of Nation States. The specification of national goals is carried out in the spirit of values and axiology of the common EU environment, taking into account historical conditions and existential threats to a given nation state. Despite the tendency to unify national goals in the global, multicultural XXI century society, it is still crucial to set boundaries and search for references for the concept of national security (state security). In this context of the existential priorities of the Poland, its boundaries should be defined relatively narrowly, in the spirit of Art. 5, i.e. in relation to the so-called “a hard core” of key interests.
Pojęcie bezpieczeństwa narodowego jest określeniem pozanormatywnym, pozostawionym zgodnie z utrwalonym orzecznictwem naczelnych sądów UE do dookreślenia w ramach systemów państw członkowskich. Pojęcie to stanowi jednocześnie punkt graniczny sfery wyłącznej kompetencji prawodawczej oraz swoistego dominium państw narodowych. Konkretyzacja celów narodowych dokonuje się w duchu wartości i aksjologii wspólnej środowisku UE, z uwzględnieniem uwarunkowań historycznych i egzystencjalnych zagrożeń dla danego państwa narodowego. Mimo tendencji do unifikacji celów narodowych w globalnym, multikulturowym społeczeństwie XXI w., nadal kluczowe jest stawianie granic oraz poszukiwanie desygnatów pojęcia bezpieczeństwa narodowego (państwa). Uzasadnionym jest akcentowanie kontekstu krajowego i posługiwanie się pojęciem bezpieczeństwa narodowego (państwa), wskazując nawet o jakie państwo chodzi. W tym kontekście granice egzystencjalnych priorytetów Polski należy określać stosunkowo wąsko, w duchu Konstytucji RP i jej art. 5, tj. w odniesieniu do tzw. „twardego jądra” kluczowych interesów decydujących o jestestwie narodu polskiego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 279-288
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Category of Truth in the Constitutions of Modern States
Kategoria prawdy w konstytucjach państw współczesnych
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047723.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
truth
constitution
comparative legal studies
axiology
transitional justice
freedom of speech
prawda
konstytucja
komparatystyka prawnicza
aksjologia
sprawiedliwość tranzycyjna
wolność słowa
Opis:
The subject of the article is references to the truth in the constitutions of modern states. The comparative study shows multiplicity of contexts in which the category of truth is mentioned in several dozen fundamental laws. The mention of truth in the constitutions as a component of the axiology of the legal and social order, the basis of transitional justice or the principle of court and administrative proceedings should be assessed positively. However, making the truth a limit of freedom of speech raises serious reservations. Granting constitutional protection only to truthful statements can stifle the public debate on socially prominent issues. The conducted analysis does not confirm the thesis of political liberalism that the truth is irrelevant for law and politics.
Przedmiotem artykułu są odniesienia do prawdy w konstytucjach państw współczesnych. Komparatystyczne studium pokazuje wielość kontekstów, w których kategoria prawdy jest wzmiankowana w kilkudziesięciu ustawach zasadniczych. Pozytywnie należy ocenić wymienianie w konstytucjach prawdy jako części składowej aksjologii porządku prawnego i społecznego, podstawy sprawiedliwości tranzycyjnej czy zasady postępowania sądowego i administracyjnego. Poważne zastrzeżenia budzi natomiast czynienie z prawdy granicy wolności słowa. Przyznanie konstytucyjnej ochrony jedynie wypowiedziom prawdziwym może tłumić publiczną debatę na sprawy społecznie doniosłe. Przeprowadzona analiza nie potwierdza tezy liberalizmu politycznego o irrelewantności prawdy dla prawa i polityki.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 237-251
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Constitutional Category of “Beauty” in the Polish Legal Order
Konstytucyjna kategoria „piękna” w polskim porządku prawnym
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197723.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
beauty
the Constitution of the Republic of Poland
preamble
axiology
legal order
piękno
Konstytucja RP
preambuła
aksjologia
porządek prawny
Opis:
The subject of the article is a reference to beauty in the preamble to the Constitution of the Republic of Poland of 1997. First, the legislative history of the fragment of the introduction to the Constitution, which constitutes beauty as a universal value, has been presented. Then it has been interpreted, taking the position that the constitutional concept of beauty is not only an aesthetic category but also an ethical category. Finally, a study of jurisprudence and normative acts has allowed to define the scope of beauty operationalization as a constitutional value. Critical reference has been made to the state of affairs in which beauty, being an element of constitutional axiology, plays a barely noticeable role in the practice of creating and applying Polish law.
Przedmiotem artykułu jest odniesienie do piękna w preambule Konstytucji RP z 1997 r. W pierwszej kolejności przedstawiono historię legislacyjną fragmentu wstępu ustawy zasadniczej stanowiącym o pięknie jako uniwersalnej wartości. Następnie dokonano jego interpretacji, zajmując stanowisko, że konstytucyjne pojęcie piękna jest nie tylko kategorią estetyczną, ale również i etyczną. W końcu, studium orzecznictwa oraz aktów normatywnych pozwoliło określić zakres operacjonalizacji piękna jako wartości konstytucyjnej. Krytycznie odniesiono się do stanu rzeczy, w którym piękno będące elementem konstytucyjnej aksjologii odgrywa ledwie zauważalną rolę w praktyce tworzenia i stosowania prawa polskiego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 259-271
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiology of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997
Aksjologia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.
Autorzy:
Kryszeń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525030.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Constitution of the Republic of Poland – axiology of constitution – constitutional
values – political system – socio-economic system
Opis:
This work is an attempt to determine the axiological basis for the constitutional system of the Republic of Poland. Summing up the findings concerning the fundamental values of the state political system underlying the solutions of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997, we can conclude that it should have the following attributes: to be the common good of all the citizens, a democratic state implementing the idea of the sovereignty of the Nation and civic society, a state that is ruled by law, independent and sovereign, secular, diligent and efficient, implementing the concept of separation of powers. The constitutional values referring to the status of “human and citizen” are: the dignity and freedom of the person, equality and solidarity of all persons, an individual’s personal, social and legal security and the protection of their freedoms and rights. In accordance with the Constitution of the Republic of Poland, the axiological foundation of the socio-economic system is social market economy based on three pillars: 1) freedom of economic activity, 2) private ownership, 3) solidarity, dialogue and cooperation of social partners. The list of these values should be complemented with the social values which determined the adoption of the concept of social market economy, social justice and social security of citizens.
Niniejsze opracowanie stanowi próbę określenia aksjologicznych podstaw konstytucyjnego ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. Sumując ustalenia dotyczące fundamentalnych wartości ustroju politycznego państwa, na których są oparte rozwiązania Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., możemy stwierdzić, iż powinno ono posiadać następujące przymioty: być dobrem wspólnym wszystkich obywateli, państwem demokratycznym, w którym jest urzeczywistniana idea suwerenności Narodu i społeczeństwa obywatelskiego, prawnym, niepodległym i suwerennym, świeckim, rzetelnym i sprawnym, realizującym koncepcję podziału władzy. Wartościami konstytucyjnymi odnoszącymi się do statusu „człowieka i obywatela” są: godność człowieka, jego wolność, równość wszystkich i ich solidarność, bezpieczeństwo osobiste, socjalne i prawne jednostki, jak też ochrona jej wolności i praw. Fundamentem aksjologicznym ustroju społeczno-gospodarczego Konstytucja RP czyni społeczną gospodarkę rynkową, opartą na trzech filarach: wolności działalności gospodarczej; 2) własności prywatnej, 3) solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych. Katalog tych wartości trzeba uzupełnić o te wartości społeczne, które determinowały przyjęcie koncepcji społecznej gospodarki rynkowej: sprawiedliwości społecznej i bezpieczeństwa socjalnego obywateli.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 6 (28); 228-246
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska pedagogika i edukacja międzykulturowa w recepcji ukraińskich badaczy
Polish pedagogy and intercultural education perceived by Ukrainian researchers
Autorzy:
Khorużha, Ludmyła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956305.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
pedagogika
edukacja
edukacja międzykulturowa
szkolnictwo wyższe
aksjologia
transformacja edukacyjna
modernizacja szkolnictwa
pedagogy
education
intercultural education
university education
axiology
educational transformation
Opis:
W artykule zostały poddane analizie naukowe badania komparatystyczne ukraińskich uczonych dotyczące rozwoju pedagogiki w Rzeczypospolitej Polskiej oraz doświadczenia tego kraju w reformowaniu systemu edukacji w kontekście eurointegracji. Podkreślono, że dla ukraińskich uczonych polskie doświadczenia są najbardziej aktualne i interesujące, o czym świadczą liczne publikacje w czasopismach naukowych oraz dysertacje. Określono i przeanalizowano ponadto podstawowe grupy tematyczne takich badań, jak: rozwój edukacji uniwersyteckiej; edukacji międzykulturowej; profesjonalne przygotowywanie przyszłych nauczycieli; modernizacja edukacji zawodowej; transformacje w systemie edukacji szkolnej; nauczanie i wychowywanie uczniów; analiza sylwetek postaci historycznych, które włożyły wielki wkład w rozwój nauk pedagogicznych; nowe podejścia do zarządzania systemem edukacji. Odwołano się do fundamentalnych badań polskich uczonych w zakresie wymienionej problematyki. Sformułowano wniosek, zgodnie z którym polskie szkoły naukowe, reformy w dziedzinie edukacji są katalizatorem naukowych idei ukraińskich uczonych w dziedzinie pedagogiki, wzorem modernizowania edukacji w kontekście jej europejskiego rozbudowywania.
The paper analyzes Ukrainian researchers’ scientific comparative observation as for development study in Education in the Republic of Poland and experience in educational reforming of this country in the context of European integration. It is demonstrated that Polish experience is the most crucial and interesting for Ukrainian researchers. This fact is justified in numerous scientific publications and doctoral theses. The main thematic groups of studies: development of university education; intercultural education; future professionals’ training; modernization of professional education; transformation in the secondary school system; pupils’ education and upbringing; analysis of historical personalities who have made a significant contribution to the development of teacher education; new approaches to the management of the educational system are identified and analyzed in the paper. Fundamental Polish scientists’ researches on certain issues are indicated. It is concluded that the Polish scientific school, reforms in educational field are a catalyst for Ukrainian researchers’ scientific ideas in the educational sphere and an example of education modernization in the context of its European development.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2018, 8, 1; 76-85
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalny nastolatek w sieci tetrady środowisk wychowawczych
A Global Teenager in a Network of Educational Environment Tetrad
Autorzy:
Betleja, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430834.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
global teenager
consumerism
network society
axiology
globalny nastolatek
konsumpcjonizm
społeczeństwo sieci
aksjologia
Opis:
The aim of the article is to show the tetrad of educational environments, according to Janusz Morbitzer (Morbitzer, 2014, s. 120), which influence young people who exist dichotomously in the real and virtual world. Living „between” the real and digitized world, the global teenager tries to mark his activity and decision-making. On the one hand, he wants to leave his personalized trace in the offline space and on the other hand, he wants to join a uniform digital online community. The growing so-called „axiological shift” towards the domination of material values, social and civilizational entropy contribute to the fact that educational processes are becoming more and more difficult, sometimes even impossible to implement. Lack of understanding of a specific axiological concept prevents its introception, and therefore practical respect and living in accordance with a given axiological category.
Celem artykułu jest ukazanie tetrady (Kłos, 2013, s. 105) środowisk wychowawczych według Janusza Morbitzera (2014, s. 120), które oddziałują na młodzież dychotomicznie egzystującą w świecie realnym i wirtualnym. Żyjąc „pomiędzy” światem rzeczywistym a zdygitalizowanym, globalny nastolatek stara się zaznaczać swoją aktywność i decyzyjność. Z jednej strony pragnie zostawić swój spersonalizowany ślad w przestrzeni offline a drugiej strony dołączyć do zuniformizowanej cyfrowej społeczności online. Narastające, tak zwane „przesunięcie aksjologiczne”, w stronę dominacji wartości materialnych, entropia społeczna i cywilizacyjna przyczynia się do tego, że procesy wychowawcze są coraz trudniejsze, niekiedy wręcz niemożliwe do zrealizowania. Brak zrozumienia konkretnego pojęcia aksjologicznego uniemożliwia jego introcepcję, a więc praktyczne respektowanie i życie zgodne z daną kategorią aksjologiczną.
Źródło:
Viae Educationis; 2023, 3; 26-34
2956-2856
Pojawia się w:
Viae Educationis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arywizm, chremastyka, matematyzacja a humanocentryzm – apologetyka aksjologii w ekonomii
Arivism, Chremastics, Mathematics, and Human-Centeredness – Apologetics of Axiology in Economics
Autorzy:
Piskorz, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2193958.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
chremastyka
aksjologia
heterodoksja
zrównoważony rozwój
konsumpcja
rachityczność paradygmatu
humanocentryzm
homo neuroeconomicus
chremastic
axiology
heterodoxy
sustainable development
consumption
paradigm’s weakness
human-centeredness
Opis:
The main purpose of the article is to verify the hypothesis that the erasing of values from economics causes unfavorable social changes leading even to social stratification. Side by side, it will be considered if homo neuroeconomicus is already the leading paradigm in economic, and marketing creates our attitudes, with the aim only to sell, not to distribute wares. The article also aims to show the relevance of axiology in economics, because at its metatheoretical level its ontological status constitutes values implanted by recognized economists. Meanwhile, contemporary economics tries to create an exact science, disavowing its normative output. The record is mathematical, which evaluative value, emotionally excludes man as an important subject of economics. The loss of autotelism in the exemplification of a human being and its natural inclination to participate in the economy causes non-exclusivity in participation. The attempt of these changes also led to the creation of homo neuroeconomicus as a model example of a human-consumer who has three tasks: buy, buy, buy. An adequate method to show the issue is to use the descriptive method to approximate the problem and comparative analysis, which indicates that there is no one way to look at the economy and to make it work in reality.
Głównym celem artykułu jest zweryfikowanie hipotezy, iż wyrugowanie wartości z ekonomii powoduje niekorzystne zmiany społeczne prowadzące do rozwarstwienia społecznego. Pobocznie rozważane będzie, czy homo neuroeconomicus jest już wiodącym paradygmatem w ekonomii, a marketing kreuje nasze postawy, mając za cel wyłącznie sprzedaż, a nie dystrybucję dóbr. Artykuł ma na celu także ukazać relewantność aksjologii w ekonomii, gdyż już na poziomie metateoretycznym jej ontologiczny status konstytuują zaszczepione przez uznanych ekonomistów wartości. Tymczasem ze współczesnej ekonomii próbuje się stworzyć naukę ścisłą, dezawuując jej normatywny dorobek. Matematyzuje się zapis, który bez nacechowania wartościującego, emocjonalnie wyklucza człowieka jako istotnego podmiotu ekonomii. Zatracenie autotelizmu w egzemplifikacji człowieka oraz jego naturalnej inklinacji do partycypacji w gospodarce powoduje nieinkluzywność w uczestnictwie. Próba tych zmian doprowadziła również do wykreowania homo neuroeconomicus jako modelowego przykładu człowieka-konsumenta, który ma trzy zadania: kupować, kupować, kupować. Adekwatną metodą ukazania problemu jest wykorzystanie metody opisowej dla przybliżenia problemu oraz analizy komparatystycznej, która wskazuje, że nie ma jednej możliwości spojrzenia na ekonomię oraz uskuteczniania jej w rzeczywistości.
Źródło:
Świat Idei i Polityki; 2019, 18; 235-255
1643-8442
Pojawia się w:
Świat Idei i Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O kwalifikowanej większości głosów wyższej niż wymagana dla zmiany Konstytucji
Qualified Majority of Votes Higher Than the Majority Required for Amending the Constitution
Autorzy:
Smoleń, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074689.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
qualified majority of votes
amendment of the Constitution
axiology of democracy
role of the minority in democracy
parliament’s representativeness
legitimization of power
kwalifikowana większość głosów
zmiana Konstytucji
aksjologia demokracji
rola mniejszości w demokracji
reprezentatywność parlamentu
legitymizacja władzy
Opis:
The 1997 Constitution of Poland provides for one, three or four instances – depending on the interpretation – for the parliamentary majority of votes higher than that required for amending that Constitution. The aim of this paper is to specify the reasons that might have guided the Constitution-makers in adopting such a gradation, and to analyse those regulations in the light of democratic axiology. Nonetheless the difficulties related to adopting decisions by the parliament result both from legal (procedural and material) and non-legal factors, majority of votes remains a basic criterion specifying the level of those difficulties, underlying the role that the minority plays in democracy. In the context of electoral process’ distortions qualified majority may also be seen as ensuring that parliamentary decisions indeed reflect the will of the voters’ majority. In a democratic state there are, however, such values that cannot be eliminated even by the highest majorities.
Konstytucja RP z 1997 r. przewiduje – zależnie od interpretacji – jeden, trzy lub cztery przypadki wyższych większości głosów w parlamencie niż te właściwe dla jej zmiany. Celem artykułu jest określenie racji, jakie mogły stać za przyjęciem takiej gradacji wymogów większościowych, oraz ich ocena w kontekście aksjologii demokracji. Mając świadomość, że poziom trudności związanych z podejmowaniem przez parlament decyzji wynika z uwarunkowań zarówno prawnych – proceduralnych i materialnych – jak i pozaprawnych, przekonuję, że precyzyjne matematyczne hierarchizacje w tym zakresie są niemożliwe lub nieprzekonujące. Większość głosów pozostaje jednak podstawowym kryterium określającym poziom trudności tych decyzji, podkreślając rolę, jaką w przetrwaniu demokracji odgrywają mniejszości. W kontekście zniekształceń procesu wyborczego, wpływających na reprezentatywność parlamentu, wymóg większości kwalifikowanej może być także traktowany jako zapewniający, że przyjmowane nią decyzje rzeczywiście odzwierciedlają wolę większości wyborców, oraz wzmacniający ich prawomocność. W państwie demokratycznym istnieją jednak takie wartości, które nie mogą być uchylone nawet przez najwyższe większości.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 133-144
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrażenie „godność” – pojęcie godności – godność. O niektórych teoretycznych aspektach ujęcia godności w Konstytucji RP
The Term “Dignity” – the Concept of Dignity – Dignity: On Some Theoretical Aspects of Recognizing Dignity in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Piechowiak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162174.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
godność
semiotyka
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
pojęcie
godności
interpretacja prawa
aksjologia prawa
legal interpretation
dignity
semiotics
concept of dignity
Constitution of
the Polish Republic
axiology of law
Opis:
The study aims at making explicit the three spheres or planes, essential from the point of view of semiotics, on which the discourse regarding dignity takes place, and at clarifying the relations between these planes. The analysis uses the conception of Kazimierz Ajdukiewicz. There are three principal areas in which the discourse on dignity is conducted – the plane of linguistic expressions on which the name “dignity” is used; the plane of meanings on which the notion of dignity is placed; and the plane of objects on which there is dignity itself. There is a relationship of meaning between the different concepts of dignity and the expression “dignity”, a relationship of signification between expression “dignity” and dignity as its referent, and a relationship of apprehension between the concepts of dignity and their referents.
Opracowanie zmierza do uwyraźnienia trzech, zasadniczych z punkty widzenia semiotyki, sfer czy płaszczyzn, na których toczy się dyskurs (raczej – toczą się dyskursy) dotyczące godności, oraz do doprecyzowania relacji zachodzących między tymi płaszczyznami. W analizach wykorzystuje się koncepcję Kazimierza Ajdukiewicza. Można wskazać trzy zasadnicze płaszczyzny, w których ma miejsce dyskurs o godności – płaszczyznę wyrażeń językowych, na której znajduje się nazwa „godność”; płaszczyznę znaczeń, na której znajduje się pojęcie godności; oraz płaszczyznę przedmiotową, na której znajduje się godność. Między wyrażeniem „godność”, a różnymi pojęciami godności zachodzi relacja znaczenia, między wyrażeniami, a ich desygnatami zachodzi relacja oznaczania, a między pojęciami godności, a ich desygnatami relacja ujmowania.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 17-34
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demonstracyjne okazywanie lekceważenia w miejscu publicznym Narodowi Polskiemu, Rzeczypospolitej Polskiej lub jej konstytucyjnym organom a wolność wyrażania poglądów
Autorzy:
Gołda-Sobczak, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216259.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Misdemeanor
the Polish Nation
the Republic of Poland
the constitutional authorities of the Republic of Poland
disregard
insult
freedom of speech
public debate
axiology of the European Court of Human Rights
wykroczenie
Naród Polski
Rzeczpospolita Polska
konstytucyjne organy Rzeczypospolitej lekceważenie
znieważenie
wolność słowa
debata publiczna
aksjologia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Opis:
Public manifestation of disregard for the Polish nation, the Republic of Poland and its constitutional authorities is a misdemeanor. Such disregard is not within the scope of the freedom of public debate. Such disregard is not within the concept of insult.
Źródło:
Themis Polska Nova; 2015, 1(8); 168-188
2084-4522
Pojawia się w:
Themis Polska Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od praw naturalnych do godności osoby ludzkiej. Rozważania filozoficzno-prawne w przedmiocie aksjologii Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
From Natural Rights to the Dignity of the Human Person. Considerations on the Axiology of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Łuszczyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083719.pdf
Data publikacji:
2024-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
human rights
justice
Natural law
constitutional axiology
prawa człowieka
sprawiedliwość
prawa naturalne
aksjologia konstytucyjna
Opis:
The article is a reflection on the issues of natural law. The dominant view in the literature on the subject is that natural law is a kind of matrix that should be duplicated by the legislator in order to prevent legal injustice. According to the Latin paremia: Lex iniusta non est lex (Unjust law is not law), the legislator must take into account unspecified higher- level norms. The aim of the article is to look from a philosophical perspective at the axiological foundations of the Polish legal order in the context, primarily, of the sources of law. According to the author of the article, in modern times the rationalism of natural law is becoming apparent, and its religious foundations will not necessarily be acceptable in a culturally pluralized society. The legal analysis method was used, the historical-legal method (in terms of examining the evolution of legal ideas underlying individual constitutional regulations) and the hermeneutic method in relation to the examination of the Constitution as a product of culture, not so much in the linguistic, but in the social, cultural and historical layer. The analysis of applicable legal provisions also forced the use of the formal and dogmatic method.
Artykuł stanowi refleksję nad problematyką prawa naturalnego. W literaturze przedmiotu dominuje pogląd, iż prawo naturalne jest rodzajem matrycy, która powinna być powielona przez ustawodawcę, co zapobiegać ma niesprawiedliwości prawa. W myśl łacińskiej paremii: Lex iniusta non est lex (Prawo niesprawiedliwe nie jest prawem) legislator musi uwzględniać bliżej niesprecyzowane normy wyższego rzędu. Celem artykułu jest spojrzenie z perspektywy filozoficznej na podstawy aksjologiczne polskiego porządku prawnego w kontekście przede wszystkim źródeł prawa. Zdaniem autora artykułu w czasach współczesnych racjonalizm prawa naturalnego staje się pozorny, zaś jego religijne fundamenty niekoniecznie będą akceptowalne w społeczeństwie kulturowo spluralizowanym. Użyta została metoda analizy prawa, metoda historyczno-prawna (w zakresie badania ewolucji idei prawnych leżących u podstaw poszczególnych uregulowań konstytucyjnych) oraz metody hermeneutycznej w odniesieniu do badania ustawy zasadniczej jako wytworu kultury, nie tyle w warstwie językowej, co społecznej, kulturowej i historycznej. Analiza obowiązujących przepisów prawnych wymusiła również skorzystanie z metody formalno-dogmatycznej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 2(78); 131-147
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies