Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "surnames" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Kwolek czy Chwałek? O nazwisku rodowym słynnej chemiczki
    Kwolek or Chwałek? On the maiden name of a famous chemist
    Autorzy:
    Duda, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109290.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-08
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Stephanie Louise Kwolek
    Polish surnames
    geography of surnames
    surnames of Polish immigrants to the US
    Opis:
    Stefania (in the US: Stephanie Louise) Kwolek is an American chemist of Polish descent. Globally, she is primarily known as a co-inventor of kevlar, material used to manufacture, among other things, bulletproof vests. Numerous works dedicated to the life and achievements of the famous researcher point to doubts with regard to the spelling of her maiden name. According to certain publications, the name Kwolek is either an Americanised or a distorted Polish name Chwałek. The author of this article shows that both surnames have the same origin – Chwałek is a standard, literary form, and Kwolek is a dialectical form, compliant with the pronunciation in the dialects of south-eastern Poland. The form Kwolek started being used by the society in distant past, still before the official codification of surnames on the Polish territory. That was the name used by Stefania’s father at the time he emigrated to America, therefore, there is no reason to refer to him by the name Chwałek, even if the name Kwolek may seem less prestigious.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 73-85
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O niektórych mniej popularnych modelach nazwisk odimiennych na Podlasiu (Bielsk Podlaski , Hajnówka , Siemiatycze )
    On some less popular patterns of surnames originating from forenames used in the Podlasie region (Bielsk Podlaski, Hajnówka, Siemiatycze)
    Autorzy:
    Mordań, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1897132.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    językoznawstwo
    onomastyka
    antroponimia
    nazwiska
    nazwiska odimienne
    linguistics
    onomastics
    anthroponymy
    surnames
    surnames originating from forenames
    Opis:
    Celem artykułu jest omówienie najmniej popularnych modeli nazwisk odimiennych współcześnie występujących w Bielsku Podlaskim, Hajnówce i Siemiatyczach. W oparciu o dane statystyczne ustalono, że wśród nazwisk posiadających formalne wykładniki nazwiskotwórcze najniższą frekwencją odznaczają się antroponimy derywowane przyrostkami -ow/-ew (np. Charitonow, Wasiljew), -enko (np. Antonienko, Roszczenko), -in/-yn (np. Danilin, Guryn), -ejko (np. Miczejko), -owiak (np. Waszkowiak), -enia (np. Mojsienia). Zaledwie jednokrotnie odnotowano w badanym źródle nazwiska na -ajło (Kiczkajło), -anis (Walendukanis), -atus (Polikatus), -eńko (Stasieńko), -(l)er (Feszler), -ów (Sobków), -son (Patterson). W podstawach motywacyjnych wystąpiły przede wszystkim imiona pochodzenia chrześcijańskiego (w wariancie wschodniosłowiańskim /cerkiewnym lub polskim), rzadziej pojawiły się imiona słowiańskie nieposiadające motywacji religijnej (np. w nazwiskach Dobrenko, Jaganow, Myślejko, Radzymin).
    The article discusses the least popular formative patterns of surnames originating from forenames used today in Bielsk Podlaski, Hajnówka and Siemiatycze. Analysis of statistical data revealed that among surnames with formative elements the least frequent were derivative anthroponyms with the suffixes -ow/-ew (e.g. Charitonow, Wasiljew), -enko (e.g. Antonienko, Roszczenko), -in/-yn (e.g. Danilin, Guryn), -ejko (e.g. Miczejko), -owiak (e.g. Waszkowiak), -enia (e.g. Mojsienia), as well as single cases of surnames ending with -ajło (Kiczkajło), -anis (Walendukanis), -atus (Polikatus), -eńko (Stasieńko), -(l)er (Feszler), -ów (Sobków), -son (Patterson). Considering motivational aspects, most surnames were derived from forenames associated with Christian culture (in the Eastern Slavic/Orthodox Church or Polish variants), and less frequently from forenames not associated with religion (in surnames such as Dobrenko, Jaganow, Myślejko, Radzymin).
    Źródło:
    Linguodidactica; 2018, 22; 125-142
    1731-6332
    Pojawia się w:
    Linguodidactica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy zawodów, godności i urzędów jako podstawy motywacyjne współczesnych nazwisk Podlasian
    Contemporary surnames of Podlasie derived from the names of professions, courtesy titles and professional titles
    Autorzy:
    Mordań, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031209.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    językoznawstwo
    onomastyka
    antroponimia
    nazwiska
    nazwy odzawodowe
    linguistics
    onomastics
    anthroponymy
    surnames
    trade names
    Opis:
    The paper presents contemporary surnames of Podlasie derived from the names of professions, courtesy titles, held offices and performed functions. Several groups of anthroponyms were identified through etymological analysis of the gathered material, primarily focused on the semantics of word roots. Contemporary surnames were formed from the following categories of words associated with: 1) crafts (Bondar, Kowalczuk), 2) agriculture, forestry and animal production (Fiszer, Pastuszak), 3) food preparation (Kucharczuk, Mielczarek), 4) trade (Budnik, Salnikow), 5) protection of objects and facilities (Leśnik, Pasiecznik), 6) mansion service (Dworańczyk, Pachołek), 7) music (Fidler, Grajko), 8) occasional functions (Drużba, Krzyżak), 9) religion (Kirchner, Monachowicz), 10) military service (Atamańczyk, Janczar), 11) public offices (Rejent, Tywonek), 12) social status (Dziedzic, Ofman), 13) others (Godun, Stangryciuk). Some surnames (e.g. Budnik, Hajduk, Pachołek) were allocated to more than one category because of their polysemous lexemes. From a linguistic point of view the analysed surnames come from Polish (Cieśla, Krawiec), East Slavic (Czebotariow, Monach), German (Rezler, Sznajderuk) or Baltic words (Dojlida). In terms of word formation, most surnames are the equivalents of common names (Kołodziej, Ogrodnik), although there are also derivative surnames with suffixes (Korolko, Szwajdych), some representing the patronymic model (Majstrowicz, Tokarzewicz; Puszkaruk, Szklaruk) or having genetically possessive suffixes (Kniaziew, Winnikow).
    Źródło:
    Studia Wschodniosłowiańskie; 2020, 20; 265-287
    1642-557X
    Pojawia się w:
    Studia Wschodniosłowiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Benennungen der Rektoren, Kantoren und Organisten der Pfarrschule in Rößel (1420–1931)
    Names of rectors, cantors and organists of a parish school in Reszel (1420–1931)
    Nazwania rektorów, kantorów i organistów szkoły parafialnej w Reszlu (1420–1931)
    Autorzy:
    Guz, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117734.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Familiennamen
    Etymologie
    Wortbildungsstruktur
    Ermland
    Rößel
    nazwiska
    etymologia
    słowotwórstwo
    Warmia
    Reszel
    etymology
    word formation
    surnames
    Opis:
    Dieser Beitrag beschäftigt sich mit den Benennungen der Rektoren, Kantoren und Organisten der Pfarrschule in Rößel (Ermland) in den Jahren 1420–1931. Die zu erforschende Liste der Namen stammt aus der „Geschichte der Pfarrgemeinde SS. Petri und Pauli in Rößel” von Georg Matern aus dem Jahre 1935. Die Absicht dieses Beitrags ist die Benennungen der Rektoren, Kantoren und Organisten darzustellen, ihre Familiennamen etymologisch und in Hinsicht auf ihre Wortbildungsstruktur zu erläutern.
    Przedmiotem analizy w niniejszym artykule są nazwania rektorów, kantorów oraz organistów szkoły parafialnej w Reszlu (na Warmii) w latach 1420–1931. Lista poddana badaniu pochodzi z publikacji pt. „Geschichte der Pfarrgemeinde SS. Petri und Pauli in Rößel” Georga Materna z roku 1935. Celem tego artykułu jest zaprezentowanie nazwań osób wymienionych w tytule i zbadanie ich nazwisk pod względem etymologicznycm oraz słowotwórczym.
    The subject of the analysis carried out in this article are names of rectors, cantors and organists of a parish school in Reszel (Warmia) in 1420–1931. The analyzed and researched list comes from the publication „Geschichte der Pfarrgemeinde SS. Petri und Pauli in Rößel” by George Matern of 1935. The purpose of the article is to present names of individuals listed in the title and research their surnames with regard to their etymology and word formation.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2016, 16; 147-157
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Les prénoms et les patronymes dans les ressources dictionnairiques pour le traitement automatique du polonais par NooJ
    Dictionary of first names and surnames for the automatic treatment of Polish by NooJ
    Autorzy:
    Bogacki, Krzysztof
    Dryjańska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109890.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    NooJ
    traitement automatique des langues naturelles
    patronymes
    prénoms
    automatic treatment of natural languages
    surnames
    first names
    Opis:
    Cet article rend compte d’une recherche qui s’ inscrit dans une perspective plus large de mettre à la disposition des chercheurs des ressources linguistiques – dictionnaires et grammaires locales – dédiées au polonais. En premier lieu, nous présentons un dictionnaire électronique morphologique prénoms et des patronymes au format NooJ. Le corpus pris en compte pour l’élaboration de cette ressource, constitué à partir de plusieurs sources publiées sur Internet, contient plus de 466.000 vedettes (7.586 prénoms et 458.244 patronymes). Cherchant à réduire les dimensions du dictionnaire, nous avons proposé une description modulaire qui a nécessite la création de plus de 40 grammaires locales pour les patronymes et presque le double pour les prénoms. En conséquence, le dictionnaire reconnaît plus de 33 Mo de formes. La solution ci-dessus – dictionnairique – présentant l’inconvénient d’être peu économique en ce qui concerne le temps et la taille des fichiers finals, nous avons proposé une approche grammaticale. Dans la dernière partie de l’article, nous expliquons cette démarche aussi bien que les avantages et les inconvénients des deux méthodes et des ambigüité sémantiques et grammaticales générées par elles. Ensuite, nous justifions notre choix d'élaborer cette partie du lexique et, après un bref survol des propriété qui distinguent les noms propres des noms communs, nous présentons celles qui en polonais ont un impact direct sur la forme des mots retenus et constituent les principaux axes d’opposition entre eux. Outre les catégories grammaticales ayant un impact direct sur la forme (cas, genre et nombre), nous mentionnons, pour les prénoms, leur origine (slave, latine, grecque, biblique, etc.). Face aux hésitations quant à l’observation des régles d'usage restrictives, mais souvent non observées, nous avons décidé d'adopter une position libérale qui n'exclut pas certaines formes même si elles sont considérées comme erronées par les puristes.
    This paper reports on a study whose purpose was to provide researchers specializing in the automatic treatment of natural languages with linguistic resources dedicated to Polish, namely dictionaries and local grammars. Firstly, a morphological dictionary of first names and surnames in NooJ format is presented. The corpus for the dictionary, made up of texts collected from several sources published on the Internet, contains more than 466,000 headwords (7 586 first names and 458 244 surnames). Seeking to reduce the size of the dictionary, we propose a modular approach for the construction of local grammars. It requires, however, the creation of more than 40 local grammars for surnames and almost double for first names. The dictionary recognizes altogether about 33MB of forms. As the solution based on a list of first names and surnames is time- and disc space-consuming, we introduce another approach – based on local grammars only. In the final part of the paper, we discuss the advantages and disadvantages of both solutions, as well as semantic and grammatical ambiguities that cannot be overcome in both approaches. Secondly, we discuss the reasons for the choice of this part of the lexicon, and next, having given a brief overview of the properties that distinguish proper nouns from the common names, we describe these properties that have a direct impact on the forms of surnames in Polish and constitute the main sources of opposition among them. In addition to the grammatical categories (case, gender and number) affecting surnames’ forms, we also point out their origin (Slavic, Latin, Greek, biblical etc.). As for the observance of the usage rules of Polish surnames, very strict or more flexible, we have adopted a liberal approach that does not exclude certain forms, although they can be considered erroneous by purists.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2019, 19; 47-65
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies