Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Interwar" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Wychodźstwo z województwa poleskiego za ocean. Zarys problematyki
Exodus overseas form the Polesie Voivodeship. An outline of issues
Autorzy:
Pauliuczuk, Vadzim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951454.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Polesie Voivodeship
emigration
interwar period
Eastern Borderland
exodus
Opis:
In the article emigrational processes and main directions in the exodus from the Polesie Voivodeship to countries of North and South America in the interwar period have been presented. Internal and external conditions of the exodus processes, including emigrational policy of the Second Commonwealth, have been taken into account. The Polesie Voivodship, constituting a part of the eastern borderlands (Kresy Wschodnie), was a sparsely populated and economically undeveloped region, with a variety of nationalities and denominations. Emigration from the Polesie Voivodeship can be subdivided into a couple of groups, according to their nationality and denomination: Jews, Poles, Orthodox Belarusians, Ukrainians and Polishchucs. The author of the article underlines the importance of the Polesie Voivodeship in the exodus of Orthodox population from the II Commonwealth.
Źródło:
Białostockie Teki Historyczne; 2015, 13
1425-1930
Pojawia się w:
Białostockie Teki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja „Miliardów” Andrzeja Struga po 1945 roku
The Reception of “Miliardy” by Andrzej Strug after 1945
Autorzy:
Kochanowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1507125.pdf
Data publikacji:
2019-07-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
novel
interwar period
Polish People’s Republic
cultural policy
literary criticism
Opis:
This article examines the post-1945 reception of the work by Adam Strug – Miliardy. The posthumous novel presents the lives of several protagonists living in New York during the Great Depression (1929–1933). The article discusses the critical remarks formulated in the years 1945–1989, when the cultural policy of the Polish People’s Republic was politically subjugated to Marxist ideology. All those interconnections bore upon the reception and interpretation of Andrzej Strug’s literary works.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2019, 14; 99-111
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kuglarze w dramat walą. Adam Polewka i szopkowo-farsowe inspiracje w dramaturgii dwudziestolecia międzywojennego
The Jugglers Play at Drama: Adam Polewka and the Farce Inspiration in the Dramaturgy of the Interwar Period
Autorzy:
Nabiałek, Magda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1449482.pdf
Data publikacji:
2021-07-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
dramat
kabaret
szopka
farsa
igrce
dwudziestolecie międzywojenne
drama
cabaret
farse play
interwar period
Opis:
Artykuł podejmuje refleksję nad związkami polskiego dramatu okresu dwudziestolecia z takimi formami widowiskowymi jak szopka, farsa, kabaret czy cyrk. Celem rozważań jest próba wskazania możliwych ścieżek badawczych w rozważaniu tego istotnego dla dramaturgii lat 20. i 30. problemu. Centrum rozważań staje się twórczość Adama Polewki - jego szopki polityczne, a przede wszystkim zapis widowiska Igrce w Barbakanie przygotowywanego na Dni Krakowa w 1938 roku. Autorka poddaje lekturze krytycznej wstęp, którym Polewka opatrzył powojenne wydanie tego tekstu. Jej zdaniem w tym odautorskim komentarzu zawarte są cenne wskazówki dotyczące sposobu funkcjonowania w dwudziestoleciu międzywojennym form takich, jak szopka czy cyrk.   
The article reflects on the connections between the Polish drama of the interwar period with such stage performances as a nativity play, farce, cabaret, and circus. The text attempts to point to the possible inquiries into this important problem of the dramaturgy of the 1920s and 1930s. The author concentrates on Adam Polewka himself and his political farse plays, especially the record of Igrce w Barbakanie, a performance prepared for the Cracow Days in 1938. She reads critically the introduction to the post-war edition of this text. In her opinion, this authorial commentary includes precious information about such stage forms of the interwar period as a farse play and circus.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 18; 121-135
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o zjawiskach z zakresu konsonantyzmu w międzywojennej polszczyźnie północnokresowej (na przykładzie Kuriera Wileńskiego)
A few phenomena relating to the consonant system in the inter-war north borderland Polish language (by the example of “Kurier Wileński”)
Autorzy:
Joachimiak-Prażanowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832598.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
polszczyzna północnokresowa
fonetyka
konsonantyzm
dwudziestolecie międzywojenne
the interwar period
northern Polish language
phonetics
consonantalism
Opis:
In the given article one finds selected phonetic phenomena relating to the consonant system functioning in the inter-war north borderland Polish language, namely: liquid consonant, that is l and ł usage mixing, s voicing and gemination (consonant geminating) and degemination, that is the lack of gemination. All annuals of Kurier Wileński have been explored, the annual published in the capital of Vilnius region in the period 1924–1939 and addressed to the whole Polish society. The analysis of the language sample has proved that the gathered phonetisms are thought to have been characteristic for Polish language of north and east Borderland for a few centuries. Liquid consonants (l and ł) have proved to be of highest test frequency in the studied newspaper.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2018, 18; 121-134
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język pism Józefa Piłsudskiego – Zadania praktyczne rewolucji w zaborze rosyjskim
The language of Józef Piłsudski’s writings – “Zadania praktyczne rewolucji w zaborze rosyjskim” (Practical tasks of the revolution under Russian partition)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109150.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Polish language of the interwar period
all-Polish language
written language
idiolect
Józef Piłsudski
Opis:
“Zadania praktyczne rewolucji w zaborze rosyjskim” is an original lecture edited to appear in a written form. This caused de-individualisation of the language in which the message is conveyed, limiting idiolectic properties (they have textual rather than systemic nature) and giving the linguistic material of the text exclusively all-Polish features. The style of this text balances between determinants of a nearly academic lecture and features of a political presentation including persuasive elements.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 63-71
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Głośne procesy kobiet w II Rzeczypospolitej – perspektywa kryminologiczna
Renowned criminal trials of women in the Second Polish Republic – a criminological perspective
Autorzy:
Płońska, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621767.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
dwudziestolecie międzywojenne
przestępczość kobiet
proces karny
kryminologia
the interwar period
women’s crime
penal process
cryminology
Opis:
The purpose of the article is to present the most interesting lawsuits involving women in the interwar period. The basic research methods used in the study are: the method of analysis and criticism of literature, and a comparative analysis of theoreticalempirical studies in the field of literature on the subject. Specific cases of women, participants of criminal proceedings, were discussed based on archival material. In addition, the author also referred to the achievements of Polish literature and subject literature in the field of law, sociology and criminology.
Celem artykułu jest przedstawienie najciekawszych procesów sądowych z udziałem kobiet w epoce dwudziestolecia międzywojennego. W opracowaniu wykorzystano następujące podstawowe metody badawcze: metoda analizy i krytyki piśmiennictwa oraz analiza porównawcza opracowań teoretyczno-empirycznych z zakresu literatury przedmiotu. Specyficzne przypadki kobiet – uczestniczek procesów karnych omówiono opierając się na materiale archiwalnym. Uzupełniająco autorka odwołała się także do dorobku polskiego piśmiennictwa i literatury przedmiotu z zakresu prawa, socjologii i kryminologii.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 141-163
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisława Filipina Paleolog w walce o odzyskanie i utrzymanie niepodległości. Służba kobiet w strukturach Policji Państwowej okresu międzywojennego
Stanisława Filipina Paleolog in the fight to regain and maintain independence. Women’s service in the structures of the State Police in the interwar period
Autorzy:
Płońska, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621564.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
policja kobieca, dwudziestolecie międzywojenne, niepodległość, bezpieczeństwo, przemoc seksualna
female police, the interwar period, independence, security, sexual violence
Opis:
Every war has heroes, typically in the person of male-soldiers, but one cannot overlook the involvement of women in the struggle for independence during the First World War, or their active participation in the armed struggle for its subsequent maintenance. The position of a woman after the First World War changed significantly. Military experience allowed women, if not completely, at least partially, to free themselves from the rigid structures prevailing in the patriarchal society and to commit their forces to cooperate in building the foundations of a new Poland. The key role in these activities was played by Stanisława Filipina Paleolog, who established the “Women’s Police” in 1925. The officers under her command made every effort to assist in the reliable functioning of the emerging structures of the State Police, fighting, among other crimes, the illegal trafficking of women, prostitution, juvenile delinquency and drug trafficking. The subject of the article’s analysis is the actions taken by women to regain and maintain independence, in particular the efforts of Stanisława Paleolog. The first part of the article discusses her involvement in the struggle to regain independence and defend it during the years 1914-1920. The second part is devoted to the activities of the women’s police and the role she played. The final part shows her commitment to the fate of the state during the Second World War and her life following the cessation of hostilities.
Każda wojna ma swoich bohaterów, w osobie mężczyzn-żołnierzy, nie można jednak pominąć zaangażowania kobiet w walkę o niepodległość w czasie I wojny światowej, czy też ich czynnego udziału w zbrojnych zmaganiach o jej utrzymanie. Pozycja kobiety po I wojnie światowej znacznie się zmieniła. Doświadczenia wojenne pozwoliły kobietom, jeśli nie całkowicie, to choć częściowo, wyzwolić się ze sztywnych struktur, panujących w społeczeństwie patriarchalnym i zaangażować swoje siły we współdziałanie w budowaniu podstaw nowej Polski. Kluczową rolę w tych działaniach odegrała stojąca na czele powołanej w 1925 r. Policji Kobiecej Stanisława Filipina Paleolog. Funkcjonariuszki będące pod jej opieką dokładały wszelkich starań w niezawodne funkcjonowanie tworzących się struktur Policji Państwowej, walcząc m.in. z nielegalnym handlem kobietami, prostytucją, przestępczością nieletnich, handlem narkotykami. Przedmiotem analizy artykułu są działania podejmowane przez kobiety na rzecz odzyskania i utrzymania niepodległości, a w szczególności przez S. F. Paleolog. W pierwszej części artykułu zostało omówione zaangażowanie S. F. Paleolog w walkę o odzyskanie niepodległości oraz w jej obronę w latach 1914–1920. Druga część została poświęcona działalności policji kobiecej i roli jaką w niej odegrała S. F. Paleolog. Ostatnia część przekrojowo pokazuje zaangażowanie bohaterki w losy państwa w okresie II wojny światowej i jej życie po wojnie.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 75-91
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
Autorzy:
Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109087.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Fiodor Wernikowski
białoruski ruch narodowy
cerkiew prawosławna
II Rzeczpospolita
Fyodor Vernikovsky
Belarusian national movement
Orthodox Church
Interwar Poland
Opis:
Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 161-179
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
Autorzy:
Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944728.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Fyodor Vernikovsky
Belarusian national movement
Orthodox Church
the interwar Poland
fiodor wernikowski
białoruski ruch narodowy
cerkiew prawosławna
ii rzeczpospolita
Opis:
Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 161-179
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemiecki kodeks cywilny w pracach Komisji Kodyfikacyjnej nad Kodeksem zobowiązań z 1933 roku
The German Civil Code in the Work of the Codification Committee on the Code of Obligations of 1933
Autorzy:
Wydmański, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954678.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
code of obligations
unification
codification
BGB
Codification Commission
interwar period
legal comparative
kodeks zobowiązań
unifikacja
kodyfikacja
Komisja Kodyfikacyjna
dwudziestolecie międzywojenne
komparatystyka prawnicza
Opis:
Celem niniejszej pracy jest omówienie wykorzystania przez Komisję Kodyfikacyjną II RP niemieckiego kodeksu cywilnego z 1896 r. (BGB) w pracach nad Kodeksem zobowiązań z 1933 r. Tematyka kodyfikacji i unifikacji prawa prywatnego w okresie międzywojennym cieszy się wielkim zainteresowaniem wśród historyków prawa, a także dla znawców komparatystyki prawniczej. Wynika to z faktu, iż proces unifikacji i kodyfikacji prawa zobowiązań w II Rzeczypospolitej zakładał opracowanie kodeksu łączącego w sobie elementy wszystkich ustaw dawnych państw zaborczych. Dzięki temu polski kodeks zobowiązań nie zaliczał się ani do systemu romańskiego ani germańskiego. Na szczególną uwagę zasługuje wykorzystanie przez członków Komisji Kodyfikacyjnej BGB. W pracy zostanie zaprezentowany wykaz przepisów kodeksu zobowiązań, które były wzorowane wyłącznie na niemieckiej ustawie lub na BGB oraz innych kodeksach. Ponadto zostanie zaprezentowane wykorzystanie BGB na wybranych przepisach kodeksu zobowiązań. Przy ustaleniu wpływu BGB na przepisy kodeksu zobowiązań wykorzystana zostanie metoda porównawcza oraz teksty aktów normatywnych, materiały legislacyjne oraz literatura prawnicza. Szczególnie pomocne będzie uzasadnienie projektu kodeksu zobowiązań autorstwa referenta Romana Longchamps de Bérier. Tematyka poruszona w pracy może okazać się atrakcyjna dla badaczy polskich oraz niemieckich, badających wpływ BGB na rozwój polskiego prawa obligacyjnego.
The work aims to discuss the use of the German Civil Code from 1896 (BGB) by the Codification Commission in the work on the Code of Obligations from 1933. The subject of codification and unification of private law in the interwar period is of great interest to historians of law. It is also an issue for experts in comparative legal studies. This is since the process of unification and codification of the law of obligations in the Second Polish Republic assumed the development of a code combining elements of all laws of the former partitioning states. As a result, the Polish Code of Obligations does not belong to either the Romanesque or the Germanic system. Particularly noteworthy is the use by members of the BGB Codification Committee. The work will present a list of the provisions of the Code of Obligations that were modeled only on the German law or on the BGB and other codes. Additionally, the use of BGB will be presented on selected regulations of the Code of Obligations. When determining the impact of BGB on the rules of the Code of Obligations, a comparative method and the texts of normative acts, legislative materials, and legal literature will be used. The justification for the draft Code of Obligations by Roman Longchamps de Bérier will be particularly helpful. The subject matter raised in the paper may turn out to be attractive to Polish and German researchers studying the impact of the BGB on the development of Polish obligation law.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2021, 20, 1; 27-51
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Stworzyć tu naprawdę śliczną a bogatą kolonię polską”. Polskie międzywojenne opisywanie Peru
"We Can Create a Really Beautiful and Rich Polish Colony Here": Polish Descriptions of Peru in the Interwar Period (1918-1939)
Autorzy:
Paczkowski, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1995862.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literatura podróżnicza
dwudziestolecie międzywojenne
polscy podróznicy
polskie kolonie w Peru
propaganda
travel writing
the interwar period
Polish travelers
Polish colonies in Peru
Opis:
Artykuł prezentuje, jak polscy autorzy w dwudziestoleciu międzywojennym opisywali Peru oraz co wpływało na sposób ich pisania. Większość tekstów dotyczących tego kraju powstała w latach 1928-1933, a ich opublikowanie wiązało się z koncepcją utworzenia polskich kolonii nad rzeką Ukajali. Książki Kazimierza Warchałowskiego, Michała Pankiewicza czy Mieczysława Lepeckiego mają charakter jednoznacznie propagandowy. Ich celem było zachęcenie polskich rolników do wyjazdu, dlatego w wyidealizowany sposób opisywali peruwiańską rzeczywistość. Powstały również teksty krytykujące plany zakładania kolonii, w których życie w Peru ukazane jest bardziej realistycznie. Wyjątek stanowi książka podróżnicza Arkadego Fiedlera. Autor stara się w niej zaprezentować jako wyjątkowy podróżnik-odkrywca. Z tego powodu Peru w jego utworze jest miejscem mało poznanym i pełnym niebezpieczeństw.
The article shows how Polish authors described Peru in the interwar period (1918-1939) and what influenced their writing. Most of the texts on Peru were written in the years 1928-1933 and were related to the idea of creating Polish colonies for emigrants in this country. The books of Kazimierz Warchałowski, Michał Pankiewicz and Mieczysław Lepecki were propaganda works. Their goal was to encourage Polish farmers to leave, which is why they depicted Peru in an idealized way. There are also texts criticizing the plan of establishing colonies, in which life in Peru is shown more realistically. The exception is Arkady Fiedler's travel book, in which the author tries to fashion himself as an exceptional traveler-explorer. For this reason, he describes Peru as an unknown and dangerous place.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 19; 107-120
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa administracji skarbowej w pierwszych latach Polski międzywojennej
Building the fiscal administration in the first years of interwar Poland
Autorzy:
Witkowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945323.pdf
Data publikacji:
2021-04-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
administracja skarbowa
izby skarbowe
urzędy skarbowe
Ministerstwo Skarbu
Polska międzywojenna
tax administration
tax chambers
fiscal and tax offices
Ministry of the Treasury
interwar Poland
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie procesu budowania administracji skarbowej w pierwszych latach Polski międzywojennej, zakończonego uchwaleniem i stopniowym rozszerzaniem zakresu terytorialnego mocy obowiązującej ustawy z dnia 31 lipca 1919 r. o tymczasowej organizacji władz i urzędów skarbowych. Zastąpiła ona rozwiązania pozaborcze, które początkowo poddawano doraźnym zmianom. Rozważania dotyczące organizacji i zakresu działania administracji skarbowej dopełniają uwagi ilustrujące wysiłki Ministerstwa Skarbu na rzecz zatrudnienia i wyszkolenia urzędników skarbowych i kandydatów do służby w skarbowości. Zamieszczone uwagi i spostrzeżenia poczynione zostały w oparciu o analizę aktów prawnych, źródeł pozwalających odtworzyć przebieg procesów legislacyjnych (druki sejmowe i sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu) oraz literatury. Potwierdzają one, iż w ustawie z 31 lipca 1919 r. przyjęto konstrukcję zbudowaną na zasadach: 1/ wyodrębnienia władz i urzędów skarbowych z administracji ogólnej, 2/ trzystopniowego ustroju władz skarbowych (Ministerstwo Skarbu, izby skarbowe, urzędy skarbowe), 3/ jednakowego potraktowania administracji podatków bezpośrednich i pośrednich, o czym świadczyło ich organizacyjne zespolenie w izbach skarbowych, przy zachowaniu wyodrębnienia tylko we władzach I instancji (urzędy podatków i opłat skarbowych; urzędy akcyz i monopolów państwowych). Przyjęty ustrój administracji skarbowej wychodził naprzeciw wzrastającej roli podatków bezpośrednich, która wymagała budowy instytucji sprawnego ich wymiaru i poboru. Z kompetencji izb skarbowych wyodrębniono jednak zarząd ceł.
The purpose of this article is to present the process of building fiscal administration in the first years of interwar Poland, which ended with the adoption and gradual extension of the territorial scope of the binding law of July 31, 1919, on the temporary organization of tax authorities and offices. It replaced the post-partition solutions, which were initially subject to temporary changes. Considerations concerning the organization and scope of activities of the fiscal administration are complemented by comments illustrating the efforts of the Ministry of the Treasury to employ and train tax officials and candidates for tax services. The stated comments and observations were made on the basis of an analysis of legal acts, sources allowing to reconstruct the course of legislative processes (The Lower House of Polish Parliament [Sejm] documents and stenographic reports from the Lower House [Sejm] sessions) and literature. They confirm that the Act of July 31, 1919, adopted a structure based on the following principles: 1/ separation of fiscal authorities and offices from general administration, 2/ three-stage system of fiscal authorities (Ministry of the Treasury, tax chambers, tax offices), 3/ equal treatment of administration of direct and indirect taxes, as evidenced by their organizational unification in tax chambers, while maintaining the separation only in the authorities of the first instance (tax and fiscal offices; excise and state monopoly offices). The adopted fiscal administration system met the increasing role of direct taxes, which required the building of institutions for efficient calculation and collection of those taxes. However, the management of customs was separated from the competence of the tax chambers.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 319-348
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ ustawodawstwa Trzeciej Rzeszy na polskie projekty ustaw eugenicznych (1933-1939)
Influence of the Third Reich’s Law on the Projects of Eugenic Legal Acts in Poland (1933-1939)
Autorzy:
Jędrysiak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954675.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
eugenics
Third Reich
racism
Germany
Polska
law
Second Polish Republic
Poland during the interwar period
eugenika
III Rzesza
rasizm
Niemcy
Polska
prawo
II Rzeczpospolita
Polska w okresie międzywojennym
Opis:
W polskim dyskursie naukowym temat rozwoju ruchu eugenicznego został już wielokrotnie poruszony. Wiele miejsca poświęcono zarówno ustawodawstwu przyjętemu w III Rzeszy jak i historii polskiego ruchu eugenicznego. Mniej miejsca we współczesnej nauce poświęcono jednak tematowi projektów polskich ustaw eugenicznych oraz ich analizy pod kątem prawnym, chociaż temat ten był komentowany przez prawników w okresie międzywojennym. Do tej pory nikt nie przebadał tego, w jakim stopniu koncepcje eugeniczne urzeczywistniane w nazistowskich Niemczech inspirowały polskie projekty analogicznych rozwiązań w zakresie prawa. Według części autorów inspiracje te są silne i łatwo dostrzegalne nawet po krótkiej analizie. Warto więc poddać tezę o silnym wpływie niemieckiego ustawodawstwa na polskie projekty krytycznej analizie. Celem pracy jest porównanie niemieckiego ustawodawstwa eugenicznego z polskimi koncepcjami w tym zakresie, w szczególności projektami autorstwa Leona Wernica. Dzięki wykorzystaniu metody prawno porównawczej w ujęciu historycznym wskazane zostały punkty zbieżne oraz rozbieżności w zakresie polskich projektów ustaw eugenicznych oraz ustaw nazistowskich: ustawy o zapobieganiu obciążeniom dziedzicznym i chorobowym potomstwa ustaw norymberskich, ustawy o ochronie zdrowa ludu niemieckiego. Polskie projekty to  opublikowany w 1934 r. projekt Ustawy z zakresu eugeniki zapobiegawczej, wydane w 1935 roku projekty czterech ustaw eugenicznych, a także ustawy: ,,O hamowaniu rozrodu osobników dysgenicznych” Wernica, ,,O hamowaniu rozrodu niepożądanego” Witolda Łuniewskiego oraz ,,Ustawy eugeniczna” Bohdana Ostromeckiego. Omówiona została także  tzw. ,,Ustawa eugeniczna” z 1938 roku. W pracy wskazano, iż jakkolwiek Wernic wprost wskazywał niekiedy na swoje inspiracje ustawodawstwem niemieckim i włoskim, tak koncepcje jego i innych polskich eugeników są oryginalne. Podobieństwa z ustawodawstwem niemieckim widać na przykładzie procedury sterylizacji czy też pewnej zgodności katalogu chorób, które kwalifikowały do sterylizacji. Propozycje polskie nie były jednak identyczne z nazistowskimi. Nie było w nich też treści rasistowskich oraz antyżydowskich. Co więcej, w Polsce mocniej niż w Niemczech akcentowano rolę tzw. eugeniki pozytywnej.
The matter of development of the eugenic movement has already been described in Polish science. A lot has been written regarding both the law of the Third Reich, as well as the history of the Polish eugenic movement. However, the Polish project of eugenic laws have never been thoroughly analyzed from the legal point of view, despite this topic being an object to commentaries in the Interwar period. Up to this point no one attempted to analyze how strongly did the Nazi eugenic concepts influenced the Polish projects of eugenic laws. According to some authors such inspirations are easily noticeable. Thus the thesis that the German law strongly influenced the Polish projects shall be subjected to a critical analysis. The goal of the paper is to compare the German eugenic law with Polish concepts on that matter, especially projects made by Leon Wernic. Due to the use of the comparative legal analysis in the historical perspective, it was possible to indicate the similarities and dissimilarities between the Polish projects and the Nazi laws: Law for the Prevention of Hereditary and diseases of offspring; the Nuremberg Laws; the Law for the Protection of the Health of the German People. The Polish drafts include the Preventive Eugenics Act published in 1934, the drafts of four eugenics laws published in 1935; project of the law: ,,On the inhibition of reproduction of dysgenic individuals" created by Wernic; draft of the law ,,On the inhibition of undesirable reproduction" made by Witold Łuniewski and ,,Eugenics Laws" prepared by Bohdan Ostromecki. The so-called "Eugenics Act" of 1938 has also been analyzed. The paper indicates that although Wernic explicitly pointed out his inspiration by German and Italian legislation, his concepts as well as concepts of other Polish eugenicists are original. Similarities with German legislation can be seen for example in the procedure of sterilization or a certain concordance of the catalog of diseases which qualified for sterilization. The Polish proposals, however, were not identical with the Nazi proposals. Neither were they racist or anti-Jewish in content. Moreover, the role of so-called positive eugenics was more strongly emphasized in Poland than in Germany.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2021, 20, 1; 53-80
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z prac ministerialnych nad ujednoliceniem prawa chowania zmarłych w II Rzeczypospolitej
From the ministerial work on the unification of burial law in the Second Polish Republic
Autorzy:
Truszkowski, Bartosz Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621763.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
prawo chowania zmarłych
zakładanie cmentarzy
miejsca pochówku
przepisy sanitarne
Polska międzywojenna
II Rzeczpospolita
burial law
establishment of cemeteries
burial grounds
sanitary regulations
interwar Poland
the Second Polish Republic
Opis:
The article aims to present the long-term process of forming the Burial and Determining the Cause of Death Act of 1932 and its implementing regulation of 1933. Through the outline of the history of burial customs and the related legal rules from antiquity to the 19th century, the author focuses on interwar Poland, re-established after years of non-existence, which tried to undertake its own legislative activity in this field. Basic sanitary regulations regarding the exhumation and transportation of corpses were passed very quickly, but the comprehensive and unifying legal act in the matter of burial was not established until the beginning of the 1930s. On the basis of archival files of the Ministry of Religious Denominations and Public Enlightenment, the author undertakes to present the chronology of work on the act of 1932, and to evaluate this process, which lasted over a decade.
Artykuł ma na celu przedstawienie wieloletniego procesu kształtowania się ustawy o chowaniu zmarłych i stwierdzaniu przyczyny zgonów z 1932 r. oraz uzupełniającego ją rozporządzenia wykonawczego z 1933 r. Przez zarys historii zwyczajów dotyczących pochówku, a także dziejów regulacji prawnych z nim związanych od starożytności po XIX w., autor dociera do odrodzonego po latach zaborów państwa polskiego, które próbowało podjąć w tej dziedzinie własną działalność ustawodawczą. Podstawowe przepisy sanitarne związane z ekshumacją i przewożeniem zwłok udało się uchwalić bardzo szybko po odzyskaniu niepodległości, jednak kompleksowej i ujednolicającej tę trudną tematykę ustawy Polska międzywojenna doczekała się dopiero na początku lat trzydziestych. Na podstawie archiwalnych akt z Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego autor podejmuje się przedstawienia chronologii prac nad ustawą z 1932 r. i oceny tego ponaddziesięcioletniego procesu.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 111-139
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System gospodarczy Polski w latach 1918-2018
Poland’s economic system in the years 1918-2018
Autorzy:
Swadźba, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129029.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
system gospodarczy Polski
analiza porównawcza systemów gospodarczych
okres międzywojenny
gospodarka centralnie planowana
transformacja systemowa
Poland’s economic system
comparative economic studies
interwar period
centrally planned economy
systemic transformation
Opis:
Cel – Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie ewolucji systemu gospodarczego Polski na przestrzeni ostatnich stu lat, od odzyskania niepodległości w 1918 r. do dnia dzisiejszego, a także próba uchwycenia jego specyficznych cech oraz pokazanie różnic systemowych między Polską a innymi krajami. Metody – Wykorzystano różne metody badawcze, w tym: krytyczną analizę literatury przedmiotu, analizę historyczną, analizę porównawczą funkcjonujących systemów gospodarczych w Polsce w ostatnich stu latach, a także systemu gospodarczego Polski i innych krajów w tym okresie. Opis badań – Przedmiotem rozważań jest system gospodarczy w skali makro (krajowy system gospodarczy). Ponadto system gospodarczy w wąskim znaczeniu, a więc sfera regulacyjna gospodarki. Ma on bezpośredni wpływ na wyniki gospodarcze kraju, a więc na sferę realną. W opracowaniu skupiono się na własności oraz mechanizmie koordynacji decyzji gospodarczych (ze szczególnym uwzględnieniem roli rynku i państwa), jako dwóch głównych wyznacznikach systemu gospodarczego. Wyniki – Ostatnie sto lat Polski było również burzliwe pod względem zmian w systemie gospodarczym. Polska przeszła przez dwa megasystemy: kapitalizm i socjalizm. Od kapitalizmu do socjalizmu i z powrotem do kapitalizmu. W trakcie tych radykalnych zmian mieliśmy do czynienia z ewolucją systemu gospodarczego, zarówno w ramach systemu gospodarki rynkowej, jak i systemu gospodarki centralnie planowanej. Ponadto system gospodarczy Polski w poszczególnych podokresach posiadał specyficzne cechy i różnił się od systemu gospodarczego innych krajów funkcjonujących w tych dwóch megasystemach. Wynikało to ze specyficznych czynników społeczno-kulturowych Polski, a także określonej sytuacji historycznej, w jakiej znajdował się nasz kraj.
Purpose – The aim of this article is to present the evolution of Poland's economic system over the last hundred years, from regaining the independency in 1918 to the present day, and to try to capture its specific features and show the systemic differences between Poland and other countries. Research methods – Various research methods were used, including: critical analysis of the literature, historical analysis, comparative analysis of the economic systems in Poland in the last one hundred years, as well as the economic system of Poland and other countries during this period. Description of research – The subject of consideration is the economic system in the macro scale (national economic system). In addition, we are interested in the economic system in the narrow sense – the regulatory sphere of the economy. It has a direct impact on the country's economic performance, and thus, on the real sphere. The study focuses on the ownership and the mechanism for coordinating economic decisions (with particular emphasis on the role of the market and the state) as the two main determinants of the economic system. Finding – The last hundred years of Poland were also turbulent in terms of changes in the economic system. Poland has gone through two megasystems: capitalism and socialism. From capitalism to socialism and back to capitalism. During these radical changes we were dealing with the evolution of the economic system, both within the framework of the market economy system and the centrally planned economy system. In addition, the economic system of Poland in particular subperiods had specific features and differed from the economic system of other countries functioning in these two megasystems. This was due to the specific socio-cultural factors in Poland, as well as to the specific historical situation in which our country existed.
Źródło:
Optimum. Economic Studies; 2019, 1(95); 19-31
1506-7637
Pojawia się w:
Optimum. Economic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies