Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish translations" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Stefana Pawlickiego (1839–1916) pierwsze polskie przekłady Medytacji o pierwszej filozofii oraz Rozprawy o metodzie
    The First Polish Translations of Descartes’ Meditations and Discourse on the Method by Stefan Pawlicki (1839-1916)
    Autorzy:
    Konstańczak, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/423115.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Stefan Pawlicki
    Descartes
    Discourse on the method
    Meditations
    polish translations
    Kartezjusz
    Rozprawa o metodzie
    Medytacje
    polskie przekłady
    Opis:
    This paper is based on the materials found in the Jagiellonian Library – unpublished manuscripts of Pawlicki’s translations of two works by Descartes. The starting point for the analyses is a short outline of the history of the reception of the French philosopher’s works in Poland. The author also draws comparisons between Pawlicki’s translations and translations of Discourse on the method which are well embedded in the Polish philosophical tradition by Wojciech Dobrzycki (1878) and Tadeusz Boy-Żeleński (1918), as well as Pawlicki’s translation of Meditations with translations of Ignacy Karol Dworzaczek (1885) and Maria Ajdukiewiczowa (1948). Pawlicki worked on his translations between Romanticism and Positivism, when Descartes’ works were in general negatively received. The comparison of these translations and comments on them found in later translations done by Wiktor Wąsik in so called “critical” period will allow one to grasp some developing tendencies in Polish philosophy of the 19th century. This paper will also fill in the gap in the history of Polish philosophy concerning the reception of Descartes’ philosophy in 19th-century Poland.
    Źródło:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 315-333
    0860-4487
    Pojawia się w:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Дзве мовы – дзве паэзii: анталогii беларускай паэзii ў польскiх перакладах
    Dwa języki – dwie poezje: antologie poezji białoruskiej w polskich tłumaczeniach
    Two languages – two poetries: anthologies of Belarusian poetry in Polish translations
    Autorzy:
    Русецкая, Наталля
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2108337.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    poezja białoruska
    przekład
    współczesna literatura białoruska w Polsce
    Belarusian poetry
    translation
    modern Belarusian literature in Poland
    Opis:
    Niniejszy artykuł poświęcony jest poezji białoruskiej wydanej w tłumaczeniach na język polski na początku XXI w. Szczególna uwagę skierowano na antologię młodej poezji białoruskiej "Pępek nieba" oraz na antologię poezji białoruskiej od XV do XX wieku "Nie chyliłem czoła przed mocą". Autorka odwołuje się do podobnych publikacji, które ukazywały się w Polsce w latach ubiegłych, porównuje z nowszymi tomami tłumaczeń, śledzi zmiany w składzie autorów reprezentujących poezję białoruską, zwraca uwagę na pojawienie się nowych przekładów nie tylko tekstów młodych poetów, lecz także kolejnych polskich adaptacji utworów autorstwa klasyków literatury białoruskiej. Odnotowuje też pewne luki w ogólnej panoramie poezji białoruskiej XX w., przedstawionej na łamach antologii Nie chyliłem czoła przed mocą, wskazuje drobne uchybienia i niedociągnięcia w omawianych wydaniach.
    This article is dedicated to the Belarusian poetry published in translations into Polish at the beginning of the 21st century. Special attention is paid to the anthology of the young Belarusian poetry “The navel of the heaven”, and to the anthology of the 15th–20th century Belarusian poetry “I didn’t tilt of my head under the power”. The author refers to similar publications, which have appeared in Poland in recent years, and compares them to the latest volumes of translations. She tracks changes in the list of authors representing Belarusian poetry, and draws attention to the emergence of new translations, not only the texts of young poets, but also the subsequent Polish adaptations of the works by classics of Belarusian literature. The author also mentions some gaps in the overall panorama of the twentieth century Belarusian poetry, which was presented on the pages of the anthology “I didn’t tilt of my head under the power”. Minor weaknesses and deficiencies in these publications have been discussed.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2016; 461-472
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Дзве мовы – дзве паэзii: анталогii беларускай паэзii ў польскiх перакладах
    Dwa języki – dwie poezje: antologie poezji białoruskiej w polskich tłumaczeniach
    Two languages – two poetries: anthologies of Belarusian poetry in Polish translations
    Autorzy:
    Русецкая, Наталля
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944886.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    translation
    modern Belarusian literature in Poland
    Bellarusian poetry
    poezja białoruska
    przekład
    współczesna literatura białoruska
    w polsce
    Opis:
    Niniejszy artykuł poświęcony jest poezji białoruskiej wydanej w tłumaczeniach na język polski na początku XXI w. Szczególna uwagę skierowano na antologię młodej poezji białoruskiej Pępek nieba oraz na antologię poezji białoruskiej od XV do XX wieku Nie chyliłem czoła przed mocą. Autorka odwołuje się do podobnych publikacji, które ukazywały się w Polsce w latach ubiegłych, porównuje z nowszymi tomami tłumaczeń, śledzi zmiany w składzie autorów reprezentujących poezję białoruską, zwraca uwagę na pojawienie się nowych przekładów nie tylko tekstów młodych poetów, lecz także kolejnych polskich adaptacji utworów autorstwa klasyków literatury białoruskiej. Odnotowuje też pewne luki w ogólnej panoramie poezji białoruskiej XX w., przedstawionej na łamach antologii Nie chyliłem czoła przed mocą, wskazuje drobne uchybienia i niedociągnięcia w omawianych wydaniach.
    This article is dedicated to the Belarusian poetry published in translations into Polish at the beginning of the 21st century. Special attention is paid to the anthology of the young Belarusian poetry “The navel of the heaven”, and to the anthology of the 15th–20th century Belarusian poetry “I didn’t tilt of my head under the power”. The author refers to similar publications, which have appeared in Poland in recent years, and compares them to the latest volumes of translations. She tracks changes in the list of authors representing Belarusian poetry, and draws attention to the emergence of new translations, not only the texts of young poets, but also the subsequent Polish adaptations of the works by classics of Belarusian literature. The author also mentions some gaps in the overall panorama of the twentieth century Belarusian poetry, which was presented on the pages of the anthology “I didn’t tilt of my head under the power”. Minor weaknesses and deficiencies in these publications have been discussed.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 461-472
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poprawność polityczna w przekładzie literatury dla dzieci. Analiza serii translatorskiej powieści Marka Twaina Przygody Tomka Sawyera
    Political correctness in the translation of children’s literature. A study of the Polish translations of Mark Twain’s Adventures of Tom Sawyer
    Autorzy:
    Działowy, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117228.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    translation series
    political correctness
    children’s literature
    literary canon
    Opis:
    This article is concerned with the translation of children’s literature; it focuses on the ways in which Polish translators of Mark Twain’s novel Adventures of Tom Sawyer deal with the descriptions of the Black minority. The first part of the paper provides a historical overview concerning the publication of the novel and its first editions. It also looks at its status on the Polish market. Next, the paper discusses the notion of political correctness and its role in works written for young audiences. It also examines the terms used to refer to Afro-Americans in eight translations of the novel. Three of them, i.e. the translations by Jan Biliński, Marceli Tarnowski and Kazimierz Piotrowski, appeared in the first half of the 20th century; the remaining ones, i.e. the translations by Paweł Łopatka, Paweł Beręsewicz, Marta Kędroń and Barbara Ludwiczak, Aleksandra Kubiak, Jędrzej Polak, were published after 2000. All the versions were examined to identify the situations in which the writer, narrator and the characters refer to the representatives of the Black minority. The analysis aimed at the identification of the changes in the translation of fragments describing Afro-Americans resulting from political correctness.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2018, 18; 59-71
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Author’s neologisms in George R. R. Martin’s A Game of Thrones and their Polish and Slovene translations
    Neologizmy autorskie w powieści Gra o tron George’a R. R. Martina oraz jej polskim i słoweńskim tłumaczeniu
    Autorzy:
    Bednarska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2118253.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    neologizm
    fantastyka
    tłumaczenie
    język polski
    język słoweński
    neologism
    fantasy
    translation
    Polish
    Slovene
    Opis:
    The paper aims to provide an analysis of the author’s neologisms used in A Game of Thrones, which is the first book of Martin’s fantasy series Songs of Ice and Fire. In the first part the paper identifies the sources of the author’s lexical neologisms (e.g. direwolf, septon, or proper names). The second part focuses on the methods used for neologism translation in the Polish and Slovene versions of the novel (translations by Paweł Kruk and Boˇstjan Gorenc), and finds differences between the two translations. The paper describes translation techniques such as borrowing, equivalency, and the creation of a neologism.
    Artykuł stanowi próbę analizy neologizmów autorskich użytych w Grze o tron, czyli pierwszym tomie sagi Pieśni lodu i ognia George’a R.R. Martina. W pierwszej części zostają przedstawione źródła neologizmów (np. direwolf, septon oraz nazwy własne). Druga część jest porównaniem metod, jakimi posługiwali się tłumacze polskiej i słoweńskiej wersji powieści (Paweł Kruk i Boštjan Gorenc).
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2015, 15; 21-32
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leksem drabant (Act 23,23) w Nowym Testamencie Biblii gdańskiej (1632) w przekładzie Daniela Mikołajewskiego
    Lexeme drabant (Act 23,23) in the New Testament, Biblia gdańska (1632), translated by Daniel Mikołajewski
    Autorzy:
    Lisowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109092.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-08
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Bible translations to the Polish language
    lexis of the 16th century
    military vocabulary
    cultural
    religious associations
    Biblia gdańska
    Opis:
    In a verse of Act 23,23 in Biblia gdańska (1632) translated by Daniel Mikołajewski, an equivalent of Greek lexeme δεξιόλαβος ‘probably a spearman or slinger’, the noun drabant is used, which is unique, compared to its counterpart – oszczepnik – in Biblia translated by JakubWujek (1599). It may have been borrowed from the Czech language in the second half of the 16th century. In the Polish language of the time it was not a very widespread lexeme, maybe of erudite nature. It appeared in the text of Biblia gdańska taken from the Czech Biblia kralicka. Among Protestants at that time, as a military term, it could have evoked associations with the religious Hussite Wars. The lexeme drabant survived in the biblical text of the Evangelist circles until the second half of the twentieth century. Given the fact that in that century it was already an archaic word, it was not used in new testament translations which followed the translational tradition of Biblia gdańska. And probably it became fixed in the consciousness of the faithful of Evangelist churches as a memorable reminder of the past. For centuries that lexeme, along with other lexemes characteristic of Biblia gdańska caused lexical distinctiveness of that Evangelist translation compared to the Catholic translation by Jakub Wujek.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 131-151
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Les techniques de traduction des urbanonymes sur l’exemple des romans policiers polonais et leurs traductions en français
    Techniques of translating urbanonyms derived from Polish crime novels and their French translations
    Autorzy:
    Kochanowska, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053431.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    urbanonimy
    nazwy własne
    techniki tłumaczeniowe
    Warszawa
    powieść kryminalna
    urbanonyms
    proper names
    translation techniques
    Warsaw
    crime novel
    Opis:
    Uważa się powszechnie, że nazwy własne nie podlegają tłumaczeniu. Autorkę interesuje transferowanie urbanonimów w przetłumaczonych na język francuski dwóch polskich powieściach kryminalnych, których akcja toczy się we współczesnejWarszawie. Analiza została oparta na technikach tłumaczenia nazw własnych K. Hejwowskiego (2004, 2015).Wyodrębniono techniki dominujące w różnych kategoriach urbanonimów (transfer prosty, transfer z modyfikacją graficzną, tłumaczenie). W przypadku nazw ulic, alej i placów pochodzących od nazwiska tłumacze stosują neutralizację fleksyjną. Inną często stosowaną techniką jest dodawanie kwalifikatorów rue (‘ulica’) i quartier (‘osiedle’) do nazw ulic i osiedli. W języku polskim często się je pomija, co w przypadku nazw ulic jest niedopuszczalne w języku francuskim. Zaobserwowano również techniki pozwalające na usunięcie nazwy własnej lub zastąpienie jej nazwą pospolitą. Zastosowane techniki tłumaczenia urbanonimów ułatwiają francuskiemu odbiorcy śledzenie wątków powieści oraz odczytanie obcych nazw. Pozbawiają go jednak możliwości poznania nazewnictwa z innego obszaru kulturowego.
    There is a common belief that proper names are not to be translated. The author traced the transfer of urbanonyms in French translations of two Polish crime novels set in contemporary Warsaw. The analysis has been based on the techniques of translating proper names by K. Hejwowski (2004, 2015). The dominant techniques used in various categories of urbanonyms have been distinguished (simple transfer, transfer with spelling modification, translation). In the case of street names, avenues and squares derived from surnames, translators use inflectional neutralization. Another frequent technique is to add the qualifiers rue (‘street’) and quartier (‘district’) to the names of streets and neighbourhoods. In Polish, they are often omitted, which, in the case of street names, is unacceptable in French. Moreover, several techniques allowing removing a proper name or to replace it with a common noun have also been detected. All in all, the techniques applied for translating urbanonymsmake it easier for the French recipient to follow the threads of the novel and to read foreign names. However, they deprive him/her of contact with some features of foreign names’ strangeness that characterize a different cultural area.
    Źródło:
    Linguodidactica; 2021, 25; 51-68
    1731-6332
    Pojawia się w:
    Linguodidactica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leksyka tatarskich tekstów przekładowych
    Lexis of Tatar translations
    Autorzy:
    Kulwicka-Kamińska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109369.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-08
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Kitab Studies
    Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
    tefsir
    lexis
    Polish language of the northern borderland
    Opis:
    This article presents various layers of vocabulary constituting lexis of the Tatar tefsir, i.e. the translation of the Quran to the Polish language of the northern borderland, performed in the 16th century by Tatars of the Grand Duchy of Lithuania. Most emphasis was put on the northern borderland, separated on the basis of criteria adopted in the literature of the subject. Selected vocabulary was arranged alphabetically. A context was given in which it occurs and a semantic characteristic was provided on the basis of lexicographic sources – Polish and the East Slavic Languages. It was found that Tatar tefsir contains words previously not described or present in other historic assets of north-eastern borderland. This is particularly true with respect to forms borrowed from the East Slavic Languages, including hybrid forms. What is more, it is characterised by the existence of Old Polish lexis, including names of people performing activities which were not recorded in dictionaries, and other, words used infrequently and in specific text types. Tatar tefsir is also a perfect source for historical studies of Slavic-Oriental relations.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 97-118
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między adaptacją a egzotyzacją: odwołania do tekstów kultury polskiej jako kategoria lakunarna w przekładach wierszy Wisławy Szymborskiej
    Between domestication and foregnising: references to Polish culture texts as a lacunary category in translations of Wisława Szymborska’s poems
    Autorzy:
    Szerszunowicz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2118289.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    domestication
    foregnisation
    intertextuality
    lacunarity
    literary translation
    Opis:
    The aim of the present paper is to compare and discuss translations of cultural references to Polish culture texts in Wisława Szymborska’s poem into four languages: English, French, German and Italian. The analysis encompasses intertextual elements from various culture texts, e.g. poems, legends, folk songs, which are explicitly given in poems. The strategies adopted in all versions are compared and evaluated with a view to determining similarities and differences as well as the factors which conditioned the choice of the strategy. Special attention is paid to lacunary connotations evoked by the references at issue.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2014, 14; 217-240
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Culturèmes polonais extraits de Proszę państwa do gazu de Tadeusz Borowski et leurs traductions en français
    Polish Culturemes from Proszę Proszę państwa do gazu by Tadeusz Borowski and their French translations
    Polskie kulturemy wojenne z Proszę państwa do gazu Tadeusza Borowskiego i ich przekład na francuski
    Autorzy:
    Ciostek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40265298.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    kulturem
    tłumaczenie
    ekwiwalent
    druga wojna światowa
    niemiecki obóz koncentracyjny
    cultureme
    translation
    equivalence
    Second World War
    German concentration camp
    Opis:
    W kręgu moich zainteresowań badawczych znajdują się kulturemy, w tym te dotyczące drugiej wojny światowej, analizowane pod kątem tłumaczenia w obrębie pary językowej polski/francuski. Kulturemy– według definicji zamieszczonej w Dystynktywnym słowniku synonimów Alicji Nagórko, Marka Łazińskiego i Hanny Burkhardt (2004) – to „ważne dla samoidentyfikacji jakiejś społeczności słowa klucze, charakteryzujące zarówno jej stosunek do tradycji, dziedziczonych wartości, jak i radzenie sobie z czasem teraźniejszym, aktualne przeżywanie świata”. Do takich jednostek leksykalnych o nacechowaniu kulturowym i emocjonalnym zaliczam kulturemy powstałe w polszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej jako słowa zbiorowej pamięci. We wcześniejszych pracach analizowałam kulturemy związane z Powstaniem Warszawskim 1944 roku. W niniejszym artykule proponuję porównać kilka kulturemów powstałych w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz‑Birkenau, które wybrałam z polskiego opowiadania Proszę państwa do gazu Tadeusza Borowskiego, z ich wersją francuską, w dwóch tłumaczeniach na język francuski, zatytułowanych: Au gaz, messieurs -dames! w przekładzie Geneviève Daude (Editions Polonia, 1960) oraz Aux douches, Mesdames et Messieurs w przekładzie Laurence Dyèvre i Éric Veaux (Christian Bourgois Editeur, 1992). Oprócz porównania strategii tłumaczenia na język francuski wybranych kulturemów sięgnęłam do dokumentów autentycznych, by sprawdzić, czy polskie kulturemy powstałe w Auschwitz mają swoje odpowiedniki francuskie poza literaturą.
    My research interests include culturemes, including those related to the Second World War, analysed in terms of translation within the Polish/French language pair. In my earlier work I examined culturemes related to the Warsaw Uprising of 1944. In this article, I propose to compare a few of the culturemes that emerged in the German Nazi Concentration and Extermination Camp Auschwitz-Birkenau, which I have chosen from the Polish short story Proszę państwa do gazu (This Way for the Gas, Ladies and Gentlemen) by Tadeusz Borowski and its French versions, in two French translations entitled: Au gaz, messieurs-dames! translated by Geneviève Daude (Editions Polonia, 1960) and Aux douches, Mesdames et Messieurs! translated by Laurence Dyèvre and Éric Veaux (Christian Bourgois Editeur, 1992). In addition to comparing strategies for translating the selected culturemes into French, I reached for authentic documents to see if Polish culturemes specific to Auschwitz had French equivalents outside of literature. Culturemes, according to the definition in the Dystynktywny słownik synonimów by Alicja Nagórko, Marek Łaziński and Hanna Burkhardt (2004), are “important keywords for the self-identification of a community, characterising both its attitude to tradition, inherited values, as well as its coping with present time, its current experience of the world”. I include culturemes, created in the Polish language in the reality of the German occupation, among such lexical units of cultural and emotional character, as words of collective memory.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2023, 23; 61-81
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies