Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "czeskie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Hodrová, Urban, Macura – ponowoczesne spojrzenia na czeskie mity narodowe
    Hodrová, Urban, Macura – a Postmodern Look at The Czech National Myth
    Autorzy:
    Gawarecka, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179612.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    National Revival
    czech imaginary system
    demythologization
    Odrodzenie Narodowe
    czeskie imaginarium
    demitologizacja
    Opis:
    Po aksamitnej rewolucji 1989 roku literatura czeska, uwolniwszy się z więzów ideo-logicznego zaangażowania (zarówno w reżimowej, oficjalnej wersji, jak i w postaci dysydenc-kiego imperatywu demaskowania/oskarżania komunistycznych deformacji i represji) znalazła się w sytuacji, gdy dotychczasowe – obowiązujące od czasów dziewiętnastowiecznego ruchu emancypacyjnego określanego mianem Odrodzenia Narodowego – wyobrażenia na temat zadań i eksponowanej roli pisarza straciły ważność. Sytuacja ta zmusiła twórców do zrewidowania poglądów dotyczących własnej pozycji w społeczeństwie i do ponownego przyjrzenia się dotąd powszechnie respektowanym mitom i stereotypom definiującym czeską wspólnotową tożsa-mość. W naturalny sposób ich uwaga zwróciła się w stronę epoki kształtowania podwalin naro-dotwórczego projektu, a zatem w stronę czasów konstruowania odrodzeniowego imaginarium, do dziś w istotnej, choć już nie dominującej mierze dostarczającego narzędzi postrzegania i interpretacji historii i – co za tym idzie – oddziałującego na modele literackiego reprezentowa-nia współczesności. W twórczości Vladimíra Macury, Danieli Hodrovej czy Miloša Urbana ima-ginarium to zostaje jednak częściowo zakwestionowane i poddane skomplikowanym procesom demitologizacji i uwieloznacznienia.
    After the Velvet Revolution of 1989 the Czech literature, released from the duty of ideological commitment (both in its official version and dissident imperative of unmasking/accusing com-munistic deformation and repressions), faced the situation when hitherto – obvious from the times of National Revival – ideas of tasks and the important role of the writer lost their validity. This situation obliged the artists to reconsider their opinions about the position of writers in society and to reconstruct the system of the traditional myths and stereotypes which until then had defined the Czech collective identity. Their interest was naturally fixed on the beginning of the national project, which means the return to the times of forming the Revival imaginary struc-ture which is still up-to-date, although not dominating, in the area of the interpretation of the history and still influences the literary representation of the present day. In the novels of Vladi-mír Macura, Daniela Hodrová or Miloš Urban this imaginary structure is partly called in ques-tion and brought under the process of demythologization and multiplication of senses.
    Źródło:
    Porównania; 2015, 17; 43-54
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prostřeno, czyli nakryto do stołu. O programach kulinarnych w czeskich mediach
    Prostřeno, means lay the table. About culinary programs in Czech media
    Autorzy:
    Sliwka, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/908813.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-07
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Czech media
    culinary program
    moderator
    theory of communication
    dialogue
    czeskie media
    programy kulinarne
    teoria komunikacji
    dialog
    Opis:
    Komunikacja w programie telewizyjnym jest odrębnym rytuałem, odbywa się w czasie przygotowywania dań, co wpływa na wrażenia kulinarne i smakowe. Czeskie media, głównie dzięki programom kulinarnym, doskonale realizują te założenia i aktywizują widza. Programy kulinarne nie tylko przekazują widzowi gotowe receptury, ale opierają się na doświadczeniu kulinarnym odbiorcy i zapraszają go do wzięcia udziału. Głównym celem tego tekstu jest ukazanie sposobu komunikacji w tych programach oraz języka, którego używają moderatorzy.
    Communication with the television is a ritual feasting and has an effect on our culinary experience when it happens during the common meals. The Czech media generally thank to culinary programs fulfill the listed assumptions and activates the viewer. The culinary programs not only give a ready-to-cook recipes but also make use of receiver's experience and call for active participation. The main purpose of this text is to show the way of communication in these programs and the language used by moderators.
    Źródło:
    Bohemistyka; 2018, 3; 247-258
    1642-9893
    Pojawia się w:
    Bohemistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jára Cimrman, geniusz urojony? Kilka uwag o najwybitniejszym Czechu i czeskiej tożsamości narodowej
    Jara Cimrman, the imaginary genius? A few remarks on the most prominent Czech and Czech national identity
    Autorzy:
    Gierowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038136.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-05
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Jára Cimrman
    mystification
    Czech national revival
    Czech national identity
    mistyfikacja
    czeskie odrodzenie narodowe
    czeska tożsamość narodowa
    Opis:
    Celem artykułu jest prezentacja postaci Járy Cimrmana, zapomnianego i niedocenionego czeskiego geniusza, postaci literackiej bardzo popularnej w Czechach w drugiej połowy XX w. Tekst stanowi próbę rekonstrukcji genezy tej postaci oraz opisania jej miejsca i roli w czeskiej kulturze. Analizie poddane zostają między innymi czeskie tradycje literackie związane z Cimrmanem (takie jak twórczość Karela Havlíčka-Borovskiego oraz Jaroslava Haška, rozpatrywane zwłaszcza w kontekście anegdoty jako ich zasadniczego tworzywa literackiego), a także kontekst polityczny Czechosłowacji w drugiej połowie XX w. Autor opisuje wreszcie Cimrmana jako uosobienie i personifikację jednego z czeskich autostereotypów i zajmuje się jego związkami z mitami i narracjami czasów czeskiego odrodzenia narodowego.
    The main aim of the paper is to present Jára Cimrman, a forgotten and underestimated Czech genius, the fictional literary character which has become very popular in Czech culture in the second half of XX century. The paper is an attempt to reconstruct the genesis of the character and to describe its role and function in the Czech culture. The study analyses the literary traditions connected with Cimrman (such as the writings of Karel Havlíček-Borovský or Jaroslav Hašek, especially in the context of the anecdote as a literary material), the role of the political context in Czechoslovakia in the second half of the 20th century is also emphasized. The author also describes Cimrman as an embodiment and personification one of the Czech self-stereotypes and focuses on his connection with myths and narratives from the period of Czech national revival.
    Źródło:
    Bohemistyka; 2018, 4; 361-378
    1642-9893
    Pojawia się w:
    Bohemistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Czeski błąd" i polski "Kret". O różnych filmowych obliczach lustracji
    Kawasaki’s Rose and The Mole. Two Film Faces of Lustration
    Autorzy:
    Pomostowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/919907.pdf
    Data publikacji:
    2012-06-13
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    lustration
    modern history
    The Mole
    Kawasaki's Rose
    Polish and Czech societies
    Central European cinematographies
    Jan Hřebejk
    Rafael Lewandowski
    Kret
    kino czeskie
    historia najnowsza
    lustracja
    kino środkowoeuropejskie
    Opis:
    The issue of settling accounts with modern history is a topic often taken up in contemporary Polish cinematography. The delicate and intriguing problems of lustration, memory, guilt, and forgiveness are, however, not only a Polish concern. In 2009, Kawasaki’s Rose, directed by Jan Hřebejku, was presented during the Berlinale. Almost a year later, Rafael Lewandowski’s debut film The Mole was released in Polish cinemas. Both the Czech and the Polish productions constitute attempts at facing the embarrassing problem faced by Poles and Czechs in terms of the problems mentioned above. A closer look at the phenomenon, viewed from two different perspectives (Polish in The Mole and Czech in Kawasaki’s Rose), provides a particularly interesting angle for analyzing this subject. In the article, the works of Rafael Lewandowski and Jan Hřebejk are compared in an effort to answer the question of what image of society emerges from these films. How do different historical and cultural conditions influence the process of shaping people’s attitudes in the face of similar problems. The author performs a film study analysis on these works, based on interviews with their authors and important reviews of them. Literary works that are topically connected with them, including Revised Edition by Péter Esterházy and The Curtain by Milan Kundera, constitute an essential context. 
    Źródło:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2012, 11, 20; 83-92
    1731-450X
    Pojawia się w:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Imagological Reflection of The Tinker Topos in the Librettos of J.K. Chmelenský and K. Želenský (“Image of The Neighbour” in the 19th Century´s Czecho-Slovak Cultural Relations)
    Autorzy:
    Zelenková, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1182981.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    imagology
    tinker topos
    otherness
    “image of the neighbour”
    J.K. Chmelenský
    K. Želenský
    Czecho-Slovak relations
    comparative literature
    imagologia
    topos naprawiacza garnków
    inność
    „obraz sąsiada”
    stosunki słowacko-czeskie
    komparatystyka
    Opis:
    Artykuł wychodzi z poglądów jednego ze współzałożycieli imagologii H. Dyserincka, według którego „obraz sąsiada” musi mieć przewagę recepcji nad teorią wpływu, tj. przewagę dialogu międzykulturowego nad manifestowaniem przewagi poziomu rozwoju jednej literatury nad drugą. W stosunkach czesko-słowackich obraz “własnego” (autoobraz) i obraz „cudzego” (heteroobraz) w XIX wieku z powodów ideologicznych były ograniczane, gdy chodzi o wytworzenie takiego dyskursu kultury w formie narratywnej, w którym pojawiałyby się tematy i obrazy wspierające teorię wewnątrzkulturowej jedności. Poprzez wykorzystaną w artykule koncepcję intertekstualności dokonuje się analizy semantycznej i genologicznej transformacji toposu naprawiacza garnków (druciarza), który był w XIX wieku najczęstszym stereotypem związanym ze słowackim kontekstem, a zwłaszcza w operowych librettach J.K. Chmelenskiego Dráteník (chodzi o pierwszą czeską śpiewogrę z roku 1826 F. Škroupa) i K. Želenskiego U Božích muk (kompozytor S. Suda, praska premiera 1898). Genetyczną zależność obu tekstów podtrzymują analogiczne motywy, także eksponowane w pieśni Kde domov můj, późniejszym czeskim hymnie narodowym. Pomimo ponad półwieku odstępu popularność obu oper u widzów wskazuje na potencjalne konotacje tego toposu (egzotyczna odmienność, społeczna niższość, typ słowackiego patrioty itp.), które odpowiadały narastającej politycznej aktualizacji czesko-słowackiej solidarności w końcu XIX wieku.
    The paper draws on the ideas of one of the co-founders of imagology H. Dyserinck who claims that in the “image of the neighbour” there should be the prevalence of reception over the theory of influence, i.e. the prevalence of intercultural dialogue over the manifestation of the level of development of one literature over another. In Czecho-Slovak relations, the image of “one´s own” (autoimage) and the image of the “other” (heteroimage) were in the 19th century limited, out of ideological reasons, to the creation of such cultural discourse in the narrative form which would include the themes and images supporting the theory of intra-cultural unity. Making use of intertextuality, the paper analyses semantic and generic transformations of the tinker topos which was in the 19th century the most frequent stereotype associated with the Slovak context, namely, in the opera librettos of J.K. Chmelenský Dráteník [The Tinker] (the first Czech singspiel from 1826 by F. Škroup) and K. Želenský U Božích muk [At the Calvary] (composed by S. Suda, Prague premiere in 1898). The genetic dependence of both texts is also supported by analogical motifs, especially a high profile acquired by the song Kde domov můj [Where is my home], which later became the Czech national anthem. In spite of the distance of more than half a century, the popularity of both operas points to the potential connotations of this topos (exotic otherness, social degradation, a type of Slovak patriot, etc.) which suited the growing political topicality of the Czecho-Slovak solidarity at the end of the 19th century.
    Źródło:
    Porównania; 2016, 19; 32-40
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chrzest Polski w oczach historyka języka
    The Baptism of Poland from the perspective of historical linguistics
    Autorzy:
    Walczak, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911265.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-26
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    baptism of Poland
    Polish writing system
    the emergence of the literary language
    Czech and Latin influences
    chrzest Polski
    pisownia polska
    powstanie języka literackiego
    wpływy czeskie i łacińskie
    Opis:
    W zwięzłym szkicu autor zwraca uwagę na następujące konsekwencje chrztu Polski: wzmocnienie państwa (jako głównego czynnika sprawczego powstania języka polskiego), przyjęcie pisma w postaci alfabetu łacińskiego, przyjęcie łaciny w funkcji pierwszego (chronologicznie) języka literackiego i uniwersalnego języka kultury chrześcijańskiej w jej wariancie rzymskim, przyjęcie europejskich wzorców oświatowych, rozstrzygającą rolę Kościoła w ukształtowaniu podstaw polskiego języka literackiego oraz ogólne usytuowanie Polski w kręgu kultury Zachodu.
    The author of this brief article draws attention to the following consequences of the baptism of Poland: empowering of the country (as a main causative factor of the emergence of the Polish language), the adoption of the Latin alphabet for the writing system, establishing Latin as the first literary language (chronologically) and as the universal language of the Christian culture in its Roman variant, adopting European educational patterns, the crucial role of the Church in creating the foundation for the Polish literary language and the general situation of Poland in the Western cultural heritage.
    Źródło:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 33
    2082-9825
    2450-0259
    Pojawia się w:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polski leksem zakonnik w Biblii gdańskiej (1632) a czeski leksem zákonník w Biblii kralickiej (1579-1594). Studium przypadku w kontekście zagadnienia leksykalnej zależności filiacyjnej przekładu polskiego od czeskiego
    The Polish lexeme »zakonnik« in the »Gdansk Bible« (1632) and the Czech lexeme »zákoník« in the »Kralice Bible« (1579–1594). A case study in the context of the issue of the lexical filial relation between Polish and Czech renderings
    Autorzy:
    Lisowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2192744.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    renesansowe przekłady biblijne
    Biblia gdańska (1632)
    Biblia kralicka (1579–1594)
    leksykalna relacja filiacyjna
    polskie i czeskie ekwiwalenty gr. νομικός
    kryterium zgodności semantyczno-morfologicznej
    Renaissance biblical renderings
    the Gdańsk Bible (1632)
    the Kralice Bible (1579–1594)
    lexical filial relation
    Polish and Czech equivalents of the Greek νομικός
    criterion of semantic and morphological compatibility
    Opis:
    Daniel Mikołajewski, tłumacz ewangelickiej Biblii gdańskiej (1632), w swojej pracy translatorskiej posługiwał się jako źródłem pomocniczym czeską Biblią kralicką (1579–1594). Analizie w kontekście zagadnienia leksykalnej zależności filiacyjnej przekładu gdańskiego od przekładu kralickiego zostały poddane ekwiwalenty gr. νομικός ‘znawca Prawa Mojżeszowego’. Daniel Mikołajewski przy wyborze polskich podstawień leksykalnych uwzględniał znaczenie kontekstowe leksemu oryginalnego i kierował się kryterium zgodności semantyczno-morfologicznej polskich podstawień leksykalnych z ich greckim odpowiednikiem. Są to zakonnik i nauczony w Zakonie. Są one odwzorowaniem ekwiwalentów przywołanych w paralelnych wersetach w Biblii kralickiej, a mianowicie zákonník, učený v Zákoně.   Jako tło porównawcze w analizie uwzględnione zostały także ekwiwalenty gr. γραμματεύς ‘uczony w Piśmie’. W tym wypadku Daniel Mikołajewski opowiedział się za polskim odpowiednikiem spełniającym kryterium zgodności semantyczno-morfologicznej – nauczony w Piśmie. Tłumacze Biblii kralickiej natomiast pozostali przy ekwiwalencie zákonník, adekwatnym semantycznie, ale nie morfologicznie (etymologicznie).   Zaprezentowane studium przypadku ukazuje Daniela Mikołajewskiego jako tłumacza autonomicznego, krytycznie podchodzącego do wzorca czeskiego.
    Daniel Mikołajewski, translator of the Evangelical Gdańsk Bible (1632), in his translation work used the Czech Kralice Bible (1579–1594) as an auxiliary source.   In the context of the issue of the lexical dependence of the Gdańsk rendering from the Kralice rendering, the equivalents of the Greek νομικός ‘an expert in Jewish Law’ were analyzed. When selecting Polish lexical equivalents, Daniel Mikołajewski took into account the contextual meaning of the original lexeme and was guided by the criterion of semantic and morphological compatibility of Polish lexical equivalents with their Greek counterpart. Those are zakonnik i nauczony w Zakonie. They reflect properely the equivalents quoted in parallel verses in the Kralice Bible, i.e. zákonník, učený v Zákoně.   As a comparative background, the analysis also includs the equivalents of the Greek γραμματεύς ‘a man learned in the sacred writings’. In this case, Daniel Mikołajewski opted for a Polish equivalent that meets the criterion of semantic and morphological compliance, i.e. nauczony w Piśmie. The translators of the Kralice Bible, on the other hand, used the equivalent of zákonník, which is semantically, but not morphologically (etymologically) adequate.   The presented case study shows Daniel Mikołajewski as an autonomous translator, critical of the Czech auxiliary source.
    Źródło:
    Bohemistyka; 2022, 3; 393-412
    1642-9893
    Pojawia się w:
    Bohemistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies