Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XX century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Institutul de teorie și critică literară G. Călinescu, Bucureşti
The Uruzs literary case from the perspective of aesthetics of grotesque
Autorzy:
Cofan, Aluniţa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1050890.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Urmuz’s case
the rhetoric of grotesque
Romanian literature
Romanian authors from early XX-th century
Alfred Jarry
Opis:
We are trying in the following phenomenological approach to go on with our description concerning the grotesque in Romanian literature. In the first part of our work, we will make a short and diachronic review of the most important writings belonging to Romanian authors from the XIX-th century till the first decade of the XX-th century. It is then when a mysterious and shy Romanian writer, called URMUZ, gave birth to a few but influential literary pages of the absurd and the grotesque. In the second part of our work we will analyze the distinguishing traits of his ten works of prose through the mirror of the grotesque. This ignored Romanian writer was baptized “a new Alfred Jarry”, although he never had heard about this French author and never read about Ubu. The hidden influence of Urmuz unknowingly modernized the concept of literarity.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2014, 41, 2; 59-71
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura jako wehikuł tajemnicy. O pisarstwie Jerzego Grotowskiego
Literature as Vehicle. On Jerzy Grotowski’s Writing
Autorzy:
Kosiński, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32054989.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jerzy Grotowski
Polish theatre of 20th century
Polish literature of 20th century
teatr polski XX wieku
literatura polska XX wieku
Opis:
Jerzy Grotowski (1933–1999), considered to be one of the greatest theatre artists of the 20th century, frequently expressed his ambivalent relation to words, repeating that any true knowledge has to be obtained by practice. However, all his life he had been creating and publishing text. The volume collecting them all in print has 1131 pages. Researchers interpreting his art (e.g. Krzysztof Rutkowski, Zbigniew Osiński) and his close collaborators like Ludwik Flaszen many times underlined the importance of Grotowski’s writings, stressing a special function the literature played in the artist’s research. Following their recognitions, partly polemizing with them, one can formulate some basic assumptions concerning the character and functions of Grotowski’s writing and its relation to the main aspects of contemporary literature. This was the man of theatre appears to be also an aware creator of a literature paradoxically close related and working for a mystery beyond the words.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2022, 38; 59-74
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Przyjaciel Młodzieży” (1909-1939) jako źródło w badaniach nad dziejami wychowania katolickiego w początkach XX wieku
„Friend of Youth” (1909-1939) as a Source of Research on the History of Catholic Education at the Beginning of XXth Century
Autorzy:
Pacyno, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955506.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
„Friend of Youth”
catholic education
XXth century
„Przyjaciel Młodzieży”
wychowanie katolickie
XX wieku
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2001, 13/14; 35-39
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perpetuum mobile, czyli kilka uwag o autotematyzmie
Literature’s Perpetuum Mobile, or A Few Words on Self-Referentiality
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363550.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Artur Sandauer
autobiography
self-referentiality
modernism
twentieth-century
Polish literature
twentieth-century Polish literature
Modernizm
polska literatura XX wieku
autotematyzm
autobiografizm
Opis:
Artykuł przedstawia w dużym skrócie historię rozumienia pojęcia ‘autotematyzm’, zaproponowanego w połowie ubiegłego wieku przez Artura Sandauera i znacząco ewoluującego w refleksji badawczej w następnych dziesięcioleciach. Problemy definicyjne z autotematyzmem związane były zarówno z jego płynnością terminologiczną, jak i zakresem występowania tego zjawiska, uzależnionego od wpływu zmieniającej się literatury oraz języków jej opisu. Autorka proponuje ujmować rozwój autotematyzmu jako konsekwencję zwrotu lingwistycznego, sytuując go w centrum modernizmu, którego dominanty uwyraźnia, stając się operatywnym narzędziem interpretacji nowoczesności. Jednocześnie zwraca uwagę na wątek uprzywilejowujący podmiotowość w myśleniu o autotematyzmie oraz ścisłe jego powiązanie z autobiografizmem, widoczne w szczególny sposób po przełomie poststrukturalistycznym.
The article presents a short history of the development of the concept of autotematyzm, a term proposed in the mid twentieth century by Artur Sandauer, referring to a kind of self-referentiality, that evolved considerably in scholarly thought in subsequent decades.  Problems in defining the term relate to both its terminological fluidity and the scope of its use, dependent on the influence of literature as it changed and the languages used to describe and analyze it.  The author proposes to formulate the development of the term as a result of the linguistic turn and thus situates it at the center of modernism, whose dominants it expresses, becoming an operative tool for the interpretation of modernity. At the same time, she directs readers’ attention to the current that privileges subjectivity in the reflection on self-referentiality, and its close connection with autobiography, particularly visible after the post-structuralist rupture.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 2; 108-119
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie się zbudziłem, czyli poranek w bloku według Stanisława Barańczaka
„Where Did I Wake Up”. Stanisław Barańczak’s Morning in an Apartment Block
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363773.pdf
Data publikacji:
2015-07-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetry of twentith century
Stanisław Barańczak
metaphisics
modernist architecture
poezja XX wieku
metafizyka
architektura modernizmu
Opis:
Artykuł stanowi interpretację wiersza Stanisława Barańczaka Gdzie się zbudziłem z tomu Dziennik poranny, przeprowadzoną na tle twórczości poetyckiej autora oraz dotychczasowej refleksji badawczej na ten temat. Bliskie czytanie tekstu, zwłaszcza w jego wymiarze wersyfikacyjno-kompozycyjnym oraz symbolicznym, demaskuje psychologiczny czwarty wymiar architektury modernistycznej, zaś analiza psychosomatycznej i percepcyjnej sytuacji podmiotu umożliwia odpowiedź na tytułowe pytanie wiersza, które wykracza poza społeczno-polityczną prawdę konkretu, stając się pytaniem tożsamościowym, egzystencjalnym i metafizycznym.
The article is an interpretation of the poem by Stanisław Barańczak, "Where Did I Wake Up" from the "Morning Diary" volume, based on the author's poetry and the research reflection on this subject. A close reading of the text, especially in its versification-compositional and symbolic dimensions, exposes the psychological fourth dimension of modernist architecture, while the analysis of the psychosomatic and perceptual situation of the subject enables the answer to the eponymous question of the poem, which goes beyond the socio-political truth of the concrete, becoming an identity and existential question, and metaphysical.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 1; 60-71
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziesięć sążni w dół albo dziesięć uwag o płynności i głębi
Ten fathoms down, or ten remarks on fluidity and depth
Autorzy:
Hoffmann, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391647.pdf
Data publikacji:
2016-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Barańczak
Polish poetry of the 20th century
interpretation
modernism
poezja polska XX wieku
interpretacja
modernizm
Opis:
The text is an interpretation of Stanisław Barańczak’s poem From the introduction to a phrasebook. The reading of the lyric reveals a basic organizing opposition, i.e. the dichotomy of “liquidity” (“shallowness”) and “depth”. The final parts of the interpretation present the role of poetic language (defined through modernistic concepts) as a language that gives the opportunity to counter the aporia inherent in every act of communication.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2016, 26; 163-173
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przed. Notatki na marginesach książki Piotra Szaroty Wiedeń 1913
Before. Notes on the margins of Piotr Szarota’s book Wiedeń 1913
Autorzy:
Kuczyńska-Koschany, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1078068.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
World War I
Vienna
anticipation
19th century
20th century
Danube Monarchy
I wojna światowa
Wiedeń
antycypacja
wiek XIX
wiek XX
monarchia naddunajska
Opis:
Artykuł jest próbą omówienia – szerokiego, kontekstowego i interpretacyjnie otwartego na działania edukacyjne – książki Piotra Szaroty pt. Wiedeń 1913. Autorka proponuje koncept lekturowy oparty na kategorii „przed”, dekonstruujący pojęcie „dawnych, dobrych czasów”, kwestionujący topos „ubi sunt”. Innymi słowy: przekonanie, iż Szarota krytycznie czyta wiedeńską czasoprzestrzeń roku poprzedzającego wybuch I wojny światowej, skłania autorkę omówienia do zarówno empatycznej, jak krytycznej lektury książki Wiedeń 1913.
The article is a wide, contextual and open attempt on the educational actions at a review of the book Wiedeń 1913 written by Piotr Szarota. The author proposes lecture based on the category of “before”, this concept deconstructs the idea of “good old times”, it questions the “ubi sunt” theme. In other words: the conviction that Szarota creates critical vision of Vienna’s spacetime of the year before the World War I leads author of the review to emphatic as well as critical lecture of the book Wiedeń 1913.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2016, 3; 75-82
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z adresownika poetki. Śladami listów Kazimiery Iłłakowiczówny w bibliotekach polskich
From the addressbook and planner of a poetess. On the trail and through the letters written by Kazimiera Iłłakowiczówna currently held in Polish libraries
Autorzy:
Chuda, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911571.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Kazimiera Iłłakowiczówna
Epistolographical legacy
Literary correspondence
Poznań – 20th century
Spuścizna epistolograficzna
Korespondencja literacka
Poznań XX wiek
Opis:
Niniejszy artykuł porusza pomijane dotychczas w literaturze zagadnienie korespondencji wybitnej poetki i tłumaczki Kazimiery Iłłakowiczówny. Analiza charakteru spuścizny znajdującej się w czterech dużych bibliotekach: Bibliotece Kórnickiej PAN, Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu, Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bydgoszczy oraz Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu pozwala spojrzeć szerzej na problem niekompletnej i szczątkowej biografii poetki, równocześnie skupia tę rozproszoną dziś spuściznę. Bogata i różnorodna twórczość Kazimiery Iłłakowiczówny doczekała się wydania zbiorowego poezji (Toruń 1998) pod redakcją Jacka Biesiady i Aleksandry Żurawskiej--Włoszczyńskiej, inaczej jest z jej biografią. Zapomniany w historii literatury „słowik wileński” kryje się w swoich listach w archiwach zbiorów bibliotecznych. Bez Kazimiery Iłłakowiczówny barwna epoka międzywojenna wydaje się niekompletna. Traci mistrzynię osobliwej dyskrecji, metaforyzacji rzeczywistości oraz lekkiej ironii.
The present article discusses the correspondence of the distinguished poetess and translator, Kazimiera Iłłakowiczówna. In the literature of the subject these issues have not yet been addressed adequately and satisfactorily. An analysis of the nature of the written legacy of the poetess, currently housed in four large Polish libraries: Kórnik Library of the Polish Academy of Sciences, Raczyński Municipal Library in Poznań, Public Library in Bydgoszcz and Poznań University Library, allows us to have a broad outlook to issues related to the incomplete and fragmented biography of the poetess. At the same time, it makes it possible to integrate somehow this dispersed legacy. The rich and varied literary output of Kazimiera Iłłakiewiczówna has been finally integrated with the edition of a collection of her poems (Toruń, 1998, ed. Jacek Biesiada and Aleksandra Żurawska-Wołoszyńska. Unfortunately, this is not the case with Iłłakiewiczówna’s biography. The mysteries of the biographical past of the nearly forgotten “Wilno nightingale” still remain to be discovered in archives and library collections. Without Iłłakiewiczówna, the colourful epoch of the literary interwar period seems though to be incomplete. It clearly lacks the mistress of the singular discreetness, methaphorization of realities and her irony light as a breath.
Źródło:
Biblioteka; 2010, 14(23); 201-214
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wszystko jest warte opisania”. Przypadek Jacka Baczaka
“Everything is Worth Describing:” The Case of Jacek Baczak
Autorzy:
Szczęsna, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1216902.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jacek Baczak
20th century Polish literature
20th century Polish prose
death in literarure
SOMATOPOETICS
body in literature
twórczość Jacka Baczka
proza polska XX wieku
somatopoetyka
literatura polska XX wieku
ciało w literaturze
śmierć w literaturze
Opis:
Zapiski z nocnych dyżurów Jacka Baczaka to rzecz o nieobecnym w kulturze, przemilczanym hospicyjnym świecie będącym przestrzenią spotęgowanej obcości. Baczak podejmuje próbę jego opisania, wysłowienia nagromadzonego tam cierpienia, powolnego odchodzenia i śmierci. Jego opis nie może odwoływać się do gotowych matryc, schematów czy wypróbowanych i oswojonych języków. Opis powstaje więc z elementów najprostszych, najbardziej przezroczystych, ascetycznych. Staje się dzięki temu dojmująco wiarygodny, służebny. Zachowując dalece idącą powściągliwość wobec spraw ostatecznych, boleśnie dotyka.
Zapiski z nocnych dyżurów by Jacek Baczak is devoted to the world of hospices, which is generally absent from the world of multiplied presence. Baczak tries to describe it, to express the suffering of this place through words, slowly passing away, and death. His description cannot refer to ready-made matrices, schemes or tested and familiar languages. His description is thus constructed from the simples, the most translucent, ascetic elements. Thanks to this, it becomes poignantly genuine and serving. While restrained in the face of death, it is also moving.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 19; 63-75
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek Romów w prozie Bohumila Hrabala
The image of the Roma in Bohumil Hrabals prose
Autorzy:
ZNOJEK, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909176.pdf
Data publikacji:
2020-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bohumil Hrabal
Romanies
literature
Czech prose of the 20th century
history
Romowie
literatura
proza czeska XX wieku
historia
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie stereotypowego postrzegania mniejszości romskiej zamieszkującej Pragę, stolicę Czechosłowacji w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku. Wizerunek Romów prezentował na kartach swych opowiadań Bohumil Hrabal. Najbardziej widoczny jest w utworach Romanca (znajdującej się w zbiorze Pábitelé z 1964 roku) oraz Zbyt głośna samotność (Příliš hlučná samota z 1976 roku). W ramach realizacji referatu przeprowadzona zostanie szczegółowa analiza materiału literackiego, jak również refleksja kulturoznawcza i historyczna. Moim zamysłem jest próba przedstawienia losów społeczności rom- skiej, która bliska była czeskiemu pisarzowi.
The purpose of this article is to show the stereotypical perception of the Romany minority inhabiting Prague the capital of Czechoslovakia in the 1960s and 1970s. Hrabal presented the image of Romany on the cards. The most visible in Romanca’s works (in the 1964 Pábitelé collection) and Too Loud a Solitude (Příliš hlučná samota from 1976). As part of the implementation of the paper, a detailed analysis of literary material will be carried out, as well as cultural and historical reflection. My idea is to try to present the fate of the Romany community, which was close to the Czech writer.
Źródło:
Bohemistyka; 2020, 3; 409-424
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DLACZEGO TADEUSZ RÓŻEWICZ PRZETŁUMACZYŁ PIERŚCIEŃ DRAGUTINA TADIJANOVICIA? (O AUTORZE NIEPOKOJU JAKO TŁUMACZU LIRYKI SERBSKIEJ I CHORWACKIEJ)
WHY DID TADEUSZ RÓŻEWICZ TRANSLATE DRAGUTIN TADIJANOVIĆ’S “RING”? (ABOUT THE AUTHOR OF “NIEPOKÓJ” AS A TRANSLATOR OF SERBIAN AND CROATIAN POETRY)
Autorzy:
Stankowska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911724.pdf
Data publikacji:
2019-03-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Tadeusz Różewicz
Leopold Staff
Draugustin Tadijanowić
lyric poetry of the 20th century
human condition
Draugutin Tadijanović
liryka XX wieku
kondycja ludzka
Opis:
Pytanie postawione w tytule referatu uznać można za jawnie probalistyczne i prowadzące jedynie do odpowiedzi banalnych w rodzaju: bo miał świadomość wagi twórczości autora Pierścienia dla liryki chorwackiej, bo w 1958 roku uczestniczył w III Festiwalu Poezji Jugosłowiańskiej w Rijece i spotkał tam być może chorwackiego poetę, bo ten właśnie wiersz wydał mu się szczególnie piękny i ważny. Tę niewyjaśnialną dziś już, gdy obaj poeci nie żyją, kwestię uczynić można jednak także retorycznym wprowadzeniem do próby przeczytania wiersza Tadijanovicia jako niewłasnej wprawdzie, ale włączonej na zasadzie cytatu części prowadzonych przez Różewicza rozważań nad kondycją człowieka XX wieku. Wypada wówczas zastanowić się, czy zawarta w Pierścieniu wizja Tadijanovicia odpowiada w pewnej mierze sposobowi, w jakim Różewicz borykał się z doświadczeniem współuczestnictwa w śmierci i historycznej katastrofie. Tym tropem staram się w referacie podążać. Przyglądam się przeto sposobowi, w jaki Różewicz osadza Tadijanovicia we własnej dykcji poetyckiej. Zastanawiam się, w jaki sposób wiersz ten oświetlić można oryginalnymi tekstami Różewicza. Rozważam, wreszcie, czy translatologiczna decyzja autora Niepokoju ma jakiś związek z jego fascynacją klasycystyczną liryką Leopolda Staffa.
The question asked in the title of the paper may be considered as clearly probabilistic and leading only to trivial answers such as: because he was aware of the importance of the work of the author of “Ring” for the Croatian lyric poetry; because in 1958 he took part in the 3rd Yugoslavian Festival of Poetry in Rijeka and, probably, met the Croatian poet there; because that particular poem seemed to him especially beautiful and important. This matter, today unsolved – since both of the poets are deceased – may be, however, a rhetorical introduction to the attempt to read Tadijanović’s poem as not-his-own, in fact, yet included as a quotation, part of contemplations made by Różewicz on the human condition in the 20th century. It is appropriate therefore to consider whether Tadijanović’s vision included in “Ring” reflects to certain extent the way in which Różewicz grappled with the experience of co-participation in death and historical catastrophe. That is the lead I try to follow in the paper. Hence I look at the way in which Różewicz places Tadijanović in his own poetical diction. I ponder how this poem can be illuminated with original texts written by Różewicz. Finally, I consider whether the translatological decision of the author of “Anxiety” is in any way connected with his fascination with the classical lyric poetry of Leopold Staff.
Źródło:
Porównania; 2018, 22, 1; 169-184
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nowe porządki” z socjalizmem w tle. Szkic do powojennych dziejów Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu (1945–1956)
“New order” Communist-style. A contribution to the post-war history of the University Library in Poznań (1945–1956)
Autorzy:
Mania, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/912346.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Poznań University Library
book
history of research librarianship
twentieth century
Sovietization
Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
książka
historia bibliotekarstwa naukowego
XX wiek
sowietyzacja
Opis:
Powojenna historia Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu zapisała się wieloma rozdziałami. Pierwszym był trudny okres usuwania zniszczeń. Drugim – organizowanie i rozwój działalności oddziałów bibliotecznych. Ważnym zadaniem bibliotekarzy było także zabezpieczanie księgozbiorów porzuconych i opuszczonych z terenów Wielkopolski, Ziem Odzyskanych i Śląska. Tymczasem, jeszcze zanim usunięto ślady obecności Universitätsbibliothek zorganizowanej w murach poznańskiej Biblioteki w czasie okupacji, ówczesna sytuacja polityczna narzuciła nowe – sowieckie wzorce. Odtąd powinnością bibliotekarza, oprócz gromadzenia, opracowywania i udostępniania zbiorów, była walka o postawę ideologiczną czytelnika. Wpływowe władze partyjno-państwowe wprowadziły zatem szereg zarządzeń, by czuwać nad całokształtem działalności bibliotekarstwa polskiego. Praktyki te przybierały różne formy, kreśląc kolejne karty bibliotecznych dziejów. Im poświęcony będzie niniejszy artykuł.
The imminent post-war history of the University Library in Poznań was written in a number of chapters. The first chapter covers the time of measuring the war damages and rebuilding the existing infrastructure. The second chapter is marked by organization and development of the library’s departments. One of the major tasks to be performed by the librarians was to accommodate abandoned book collections from the Wielkopolska region, the so-called Recovered Territories and from Silesia. Things as they were, even before the last traits of the German “Universitätsbibliothek”, established during the occupation in Poznań, had been removed, the contemporary political situation dictated and imposed new Soviet-style patterns. It was from then on that the duties of a librarian included, alongside book acquisition, processing and circulation of the collection, an obligation to struggle for ideological stance of the library’s user and reader. Appropriately, the omnipresent and omnipotent Communist party and Communist state authorities introduced a number of regulations that were to secure the “proper” and adequate totality of circumstances in the activity of Polish librarianship. These notorious practices took on different forms thus shaping the successive chapters in the history of libraries in Poland and are described and discussed in the present article.
Źródło:
Biblioteka; 2017, 21(30); 123-153
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lapsus calami, czyli „radość czytania” Barańczaka
Lapsus calami: or, the Joy of reading Barańczak
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391589.pdf
Data publikacji:
2016-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stanisław Barańczak
Wisława Szymborska
20th-century Polish poetry
engaged poetry
poetical conceit
versification
polska poezja XX wieku
poezja zaangażowana
koncept poetycki
wersyfikacja
Opis:
The article presents and interpretation of a Stanisław Barańczak’s poem Łono przyrody [The Bosom of Nature], seldom discussed by specialists. This seemingly simple poem from the volume Ja wiem, że to niesłuszne [I Know It’s Not Right] (1977) elaborates on the common idiomatic phrase ‘the bosom of nature’ and proves to be a masterful and intricate artistic declaration of existential and political disobedience. The “I” of Barańczak’s poem is something of a lapsus of Nature and History, standing in opposition to the mindless existence and enslavement of the communist state. In this sense he is very similar to the subject of Wisława Szymborska’s verse. Her poetic oeuvre, translated and discussed on numerous occasions by Barańczak himself, is indeed an important interpretive context here. The article points to the relationships between specific texts by both poets and depicts similarities and differences between their poetic outlooks.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2016, 26; 13-30
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Manuscripts don’t burn:” The reconstruction of the text of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota
„Rękopisy nie płoną”. O rekonstrukcji tekstu opowiadania Zygmunta Haupta Zołota hramota
Autorzy:
Madyda, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312328.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish narrative prose of the 20th century
short story
Zygmunt Haupt
editing
textology
reconstruction
polska proza narracyjna XX wieku
opowiadanie
edytorstwo
tekstologia
rekonstrukcja
Opis:
Artykuł jest poświęcony rekonstrukcji brakujących fragmentów opowiadania Zygmunta Haupta Zołota hramota, której dokonano na podstawie znajomości całego dorobku pisarskiego, charakteryzującego się powtarzalnością motywów i odpowiadających im sformułowań językowych. Przy wyborze konkretnej leksyki kierowano się również najbliższym kontekstem rekonstruowanego miejsca oraz względami gramatycznymi i stylistycznymi.
The article is devoted to the reconstruction of the missing fragments of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota. Expert knowledge of Haupt’s entire oeuvre and style, characterized by recurring motifs and corresponding expressions, was the basis for the reconstruction. The context of the reconstructed gap as well as grammatical and stylistic considerations were also taken into account in the reconstruction process.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 32; 98-111 (eng); 94-105 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Definicje poetyckie w tekstach literackich Karola Wojtyły. Uwagi wstępne
Poetic definitions in the literary works of Karol Wojtyła. Preliminaries
Autorzy:
Kozłowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911274.pdf
Data publikacji:
2018-11-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetic definitions
meaning
idiolect of Karol Wojtyła
language of XXth century Polish poetry
definiendum
definiens
metaphor
definicje poetyckie
znaczenie
idiolekt Karola Wojtyły
język poezji polskiej XX wieku
metafora
Opis:
Celem artykułu jest uchwycenie najważniejszych cech charakteryzujących definicje poetyckie Karola Wojtyły. Definicja poetycka jest rozumiana jako typ metaforycznej (czasami metonimicznej) struktury złożonej z dwóch elementów: definiensa i definiendum. Oba elementy są połączone relacją identyczności (X=Y), gdzie wyrażenie Y wskazuje na określone cechy wyróżniające obiektu nazwanego przez X; w ten sposób Y wyjaśnia znaczenie X-a. Równie ważne jest to, że X powinien zajmować pozycję tematu wypowiedzi, a Y komentarza, objaśnienia.Definicje poetyckie mogą realizować kilka różnych wzorców strukturalnych. W pracach literackichKarola Wojtyły są to:• X jest Y-iem; X to Y;• X znaczy Y; X-em nazwijmy Y;• relatywizujące wyrażenia X jest Y-iem dla kogoś;• konstrukcje wprowadzające wyjaśnienie w modalności warunku lub przypuszczenia: jeśliX jest Y-iem; X może być Y-iem,• apozycje X : Y; X – Y; X… Y; X Y,• konstrukcje włączne: X, czyli Y,• konstrukcje z negacją: X nie jest Y-iem,• pytania retoryczne typu Czy X jest Y-iem?; Czy X znaczy Y?W poezji i dramatach Karola Wojtyły można znaleźć blisko 200 przykładów definicji poetyckich realizujących wskazane powyżej schematy. Karol Wojtyła zazwyczaj definiował kluczowe pojęcia dla swojej poezji, które uważał za niewystarczająco lub niepoprawnie opisane. Najczęściej pojawiające się definienda to: 1. Bóg; 2. ludzkie uczucia, postawy i doświadczenia; 3. instytucje, praktyki, symbole i wydarzenia bezpośrednio związane z tradycją judaizmu bądź chrześcijaństwa; 4. czynności, stany i cechy związane z relacjami;5. kategorie czasowe – etapy i momenty w czasie; 6. zjawiska atmosferyczne, ciała niebieskie i żywioły;7. przymioty, cechy i zdolności człowieka; 8. zjawiska i byty z zakresu sztuki; 9. czynności i stany związane z percepcją i poznaniem; 10. rośliny i zwierzęta; 11. inne kategorie.Definicje Wojtyły często powielają metafory obecne w polszczyźnie, jednak jego dzieła przedstawiają także wiele definicji ukazujących niezwykle oryginalną konceptualizację. Liczne wyrażenia ujmują obiekty świata natury w kategoriach kultury i ogólnie mówiąc rzeczywistości. Kluczowe domeny wykorzystywane w definicjach to przestrzeń i woda. Charakterystycznymi cechami Wojtyłowych definicji są także: paradoks oraz treściowy związek z chrześcijaństwem. Definicje poetyckie winny być uważane za ważne narzędzie poznawcze. Pełnią one również inne funkcje (zgodnie z terminologią Romana Jakobsona): konatywną, metajęzykową, poetycką, fatyczną i ekspresywną, a także – jak pokazały ważne pojęcia wykorzystywane przez Wojtyłę – są sposobem rozumienia roli języka i wyrazem stosunku do niego.
The main goal of the article is to grasp the key features characterizing the poetic definitions of Karol Wojtyła. A poetic definition is considered as a type of metaphorical (sometimes metonymic) structure composed of two elements: definiens and definiendum. Both elements are connected by the relation (X=Y), where Y points at certain distinctive features of the object X; in this way Y explains the meaning of X. Equally importantly, X takes the place of the topic of the utterance, and Y becomes the comment.Poetic definitions can realize various structural models. In the literary work of Karol Wojtyła the following ones appear :• X is Y; X it is Y;• X means Y; let us name Y X;• relativizing expression: for somebody X is Y;• structure entailing a condition or probability: if X is Y; X can be Y;• apposition: X: Y; X – Y; X… Y; X Y;• X, that is Y;• model, with the negation: X is not Y (with the optional addition: X is Z);• rhetorical question: is X Y? does X mean Y?In Karol Wojtyła’s poems and dramas one can find nearly 200 examples of poetic definitions of the types listed above.Karol Wojtyła defined the notions crucial for his poetry which he regarded as described insufficiently or incorrectly. The most often appearing definienda are: 1. God; 2. human feelings, attitudes and experiences; 3. institutions, customs, symbols and events connected with the Jewish or Christian traditions; 4. activities, states and features referring to relationships; 5. stages and moments in time; 6. atmospheric phenomena, heavenly bodies and elements; 7. attributes, features and abilities of man; 8. phenomena and objects from art; 9. activities and states associated with perception and cognition; 10. plants and animals; 11. other categories. Wojtyła’s definitions often copy metaphors that have been fixed in the Polish language; however, his artistic work brings also many definitions manifesting a very original conceptualization. Numerous expressions describe objects from the real world described in terms of culture and reality in general. Crucial domains used in the definitions are those of space and water. Distinctive features of Wojtyła’s definitions also include paradox and connections with Christianity. Poetic definitions should be considered an important cognitive tool. They also perform other functions (in line with Roman Jakobson’s terminology): conative, metalinguistic, poetic, phatic and expressive, as well as showing Wojtyła’s key concepts, the way he understands them and his attitude towards language.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 33
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies