Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Grzesik, Ryszard" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
BIBLICKÁ BABYLONSKÁ VEŽA A ANTICKÍ ĽUDIA. HĽADANIE VLASTNÝCH PREDKOV V STREDOVEKU
THE BIBLICAL TOWER OF BABEL AND THE ANTIC PEOPLE. SEARCHING FOR OWN ANCESTORS IN THE MIDDLE AGES
Autorzy:
GRZESIK, RYSZARD
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037740.pdf
Data publikacji:
2020-11-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Hungarian and European chronicle-writing
origins of nations and states
ancient geographical and ethnographical erudition
cultural unity of medieval Europe
Opis:
The article is a presentation of ethnogenesis of Slavs in the view of medieval chronicles. Hungarian medieval historiography served as a starting point of the reflection. The author describes how national “Prehistory” was presented in Hungarian chronicles and compares them with the general tendencies in medieval historiography to show the way in which native origins were created. It was a search for a common ascendant of the European people based on the Bible figure of Japhet and the way in which this tradition is related to facts known from ancient history (like the Trojan War) as well as geographical description based on ancient erudition. It was the common explanation of native origins in the entire Western and Eastern Christianity.As a result, the culture of medieval and Pre-Modern Europe united despite the political divisions.
Źródło:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2020, 61; 15-22
0080-9993
Pojawia się w:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KOMISJA WCZESNYCH DZIEJÓW SŁOWIAN IM. PROFESOR A GERARDA LABUDY PRZYMIĘDZYNARODOWYM KOMITECIE SLAWISTÓW
PROF . GERARD LABUDA COMMISSION OF EARLY SLAVIC HISTORY AFFILIATED TO THE INTERNATIONAL COMMITTEE OF SLAVISTS
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037823.pdf
Data publikacji:
2020-11-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
International Committee of Slavists
Prof. Gerard Labuda Commission of Early Slavic History
Opis:
The texts above, in the chapter “Antique and Medieval Concepts of Slavs Origin” include papers presented during the 16th International Congress of Slavists by members of Prof. Gerard Labuda Commission of Early Slavic History affiliated to the International Committee of Slavists. The main subject of the session was “Antic and Medieval Concepts of Slavic Origin”. Information about the participants and the Commission’s activity is provided with the Statute and a list of members attached.
Źródło:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2020, 61; 217-222
0080-9993
Pojawia się w:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgrzy a ludy tureckie przed Osmanami
Hungarians and the Turkic people before Ottomans
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32315646.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The Hungarians
Turkic people
Hungarian medieval chronicle writing
the people of a Great Steppe
Węgrzy
ludy tureckie
średniowieczne dziejopisarstwo węgierskie
ludy Wielkiego Stepu
Opis:
Ugrofińscy Węgrzy nawiązali kontakt z ludami z tureckiej grupy językowej najpóźniej w dzisiejszej Baszkirii stanowiącej ich praojczyznę, legendarne Wielkie albo Wschodnie Węgry, o których pamiętali średniowieczni kronikarze. Ludy tureckie były mieszkańcami Wielkiego Stepu, stąd określenie Turków stało się synonimem koczowników. W źródłach bizantyńskich pod mianem Turków występują Węgrzy. Wraz z odłamem bułgarskich Onogurów, zapisanych w źródłach arabskich jako s.k.l, a znanych później jako Szeklerzy, w latach 30. IX w. osiedlili się w okolicach Morza Azowskiego, dostając się pod polityczną podległość Chazarów. O tym, że Węgrów powszechnie utożsamiano z Turkami, świadczy określenie ich przez słowiańskich sąsiadów mianem Onogurów, czyli *Ągrów, skąd wzięła się łacińska nazwa Hungari albo polska Węgrów. Jak się wydaje, węgierski związek plemienny wędrujący najpierw nad stepy meotydzkie, później zaś migrujący do Kotliny Karpackiej, był wieloetniczny z dużym udziałem ludności tureckojęzycznej (Szeklerzy, chazarscy Kabarzy), która stopniowo uległa madziaryzacji, pozostawiając Węgrom elementy świadomości historycznej (pamięć o Attyli, którą Szymon z Kézy erudycyjnie przekształcił w historię o pokrewieństwie huńsko-węgierskim). Jednak stworzone przez nich w Kotlinie Karpackiej państwo zachowało charakter wieloetniczny, co dopiero w czasie rozwoju nowożytnych nacjonalizmów zaczęło stwarzać problemy, które przyczyniły się do rozpadu państwa w 1918 r.
The Finno-Ugric Hungarians made contact with people from the Turkish language group not later as in present-day Bashkiria. It was their original homeland, which was mentioned as the Great or Eastern Hungary by the medieval chroniclers. The Turkic people lived on the Great Steppe in that time, therefore the name of the Turks was a synonym of the nomads. However, in the Byzantine sources it were the Hungarians who were called The Turks. They settled in the region of the Azov Sea together with a branch of the Bulgarian Onogurs, noted in the Arabian sources as s.k.l, and later known as the Szeklers. They got under the political dependency of the Khazars. The Slavic name of the Hungarians *Ągri, from which the Latin name of the Hungari and the Polish Węgrzy was derived, descended from the name of the Onogurs. It seems that the Hungarian tribal commonwealth, which originally wandered to the Maeotidian Steppes and afterwards migrated to the Carpathian Basin, was multiethnical, with great participation of the Turkic population (such as the Szeklers and the Kabars). This people was Magyarized, but left elements of the own historical consciousness to the Hungarians, such as the memory of Attila, which was the basis of the eruditional story of the Hunnic-Hungarian identity by Simon of Kéza. Nevertheless, the Hungarian state preserved its multiethnical character, which generated problems only in the 19th century, a period of growth of the modern nationalisms, which resulted in the disintegration of the state in 1918.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2022, 29; 91-99
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ETNOGENEZA SŁOWIAN W POLSKICH KRONIKA CH ŚREDNIOWIECZNYCH
ETHNOGENESIS OF THE SLAVS IN THE POLISH MEDIEVAL CHRONICLES
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037753.pdf
Data publikacji:
2020-11-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish medieval historiography
ethnogenesis of Slavs
origins of Poles
Opis:
Historiography including the story of native origins created ideological bonds in new states, created the state and afterwards national consciousness. The Latin cultural roots of Christianity and the awareness of the similarities of Slavic languages played a role in ethnographical stories told in Polish medieval chronicles. While keen on presenting Polish origins, the first Polish chronicles did not deal with ethnogenesis of Slavs. Only in the 14th century did the chroniclers adopt an ethnogenetical approach. Dzierzwa introduced the Biblical genealogy to Polish medieval historiography and derived the origins of the Poles from Japhet. The Slavic Interpolator of the Great-Polish Chronicle presented the Pannonian concept of the origin of Slavs which probably emerged in Great-Moravia and was preserved in Rus’ historical tradition. This story was used by John Dąbrówka in his commentaries to the Chronicle of Vincent Kadłubek and by John Długosz who created the erudite vision of Polish ethnogenesis, based on popular tables of nations.
Źródło:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2020, 61; 41-51
0080-9993
Pojawia się w:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wołosi na Węgrzech
The Wallachians in Hungary
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1490753.pdf
Data publikacji:
2021-07-16
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The Wallachians
Medieval and Pre-Modern Hungary
Transylvania
Slovakia
The Slavs
settlement
source-critism
Wołosi
Węgry średniowieczne i wczesnonowożytne
Siedmiogród
Słowianie
osadnictwo
źródłoznawstwo
Opis:
Artykuł opisuje obecność Wołochów w Królestwie Węgier od najwcześniejszych wzmianek o tej ludności do czasów wczesnonowożytnych. Rozpoczyna się od opisu informacji z Gesta Hungarorum, gdzie Wołosi zostali przedstawieni jako pastores Romanorum. Byli to dawni mieszkańcy (wraz ze Słowianami) pogranicza między Wielką Niziną Węgierską a zachodnim Siedmiogrodem, podbici przez węgierskich przybyszów. Szymon z Kézy sądził, że to rzymscy pasterze, którzy nauczyli Szeklerów pisma. Z pasterzami Rzymian utożsamiano ich w opisie Europy Wschodniej z 1308 roku. Renesansowi humaniści włoscy i węgierscy uważali, że Wołosi byli potomkami dawnych żołnierzy rzymskich z prowincji Dacia Traiana. Wzmianki o osadnictwie wołoskim w Siedmiogrodzie pochodzą z początku XIII wieku, ale najwięcej informacji na ten temat jest z końca tego stulecia. Obecność Wołochów obserwowano w Karpatach Południowych i górach zachodniego Siedmiogrodu. Odnotowano ich migracje w Karpatach Wschodnich i Zachodnich. Osadnictwo dotarło w XVI wieku z Marmaroszu (Máramaros/Maramureş) (1320) do regionu Koszyc i Zwolenia (Zolyom) oraz granicy z Morawami. Początkowo Wołosi byli wschodnio-romańską grupą ludności z dużym (być może dominującym) udziałem elementu słowiańskiego (być może bułgarskiego). W dokumentach o Marmaroszu z końca XIV wieku mowa zarówno o Wołochach, jak i Rusinach. Z kolei na zachód od Spisza (Zips, Szepes) pod nazwą Wołosi kryli się Słowacy i Polacy. Charakter osadnictwa wołoskiego ewoluował od cech etnicznych do rozwiązań społeczno-gospodarczych, przeważnie opartych na pasterstwie i kolonizacji ludności (głównie Słowian). Niektórzy przedstawiciele tej ludności (kenezii, vojevodae) zostali nobilitowani i stali się częścią Natio Hungarica. Zaakceptowali wiarę rzymskokatolicką i węgierską tożsamość. Pozostała ludność zachowała wiarę prawosławną a jej status ludności obniżył się do poziomu ludności zależnej. Wołosi zajmowali się pasterstwem, a później rolnictwem górskim i byli także strażnikami na trasach komunikacyjnych i granicach.
The article describes the presence of the Wallachians in the Hungarian Kingdom on the basis of sources from the earliest mentions on this population until the early modern period. In the Gesta Hungarorum the Wallachians were described as pastores Romanorum, the former inhabitants (together with the Slavs) of the region between the Great Hungarian Plain and the western part of Transylvania, conquered by Hungarian newcomers. In the description of the Eastern Europe (1308) Wallachians were identified with the pastors of the Romans. According to Simon of Kéza they transferred the knowledge of writing to the Szeklers. From the point of view of the Renaissance Italian and Hungarian humanists, they were the descendants of former Roman soldiers from the Dacia Traiana province. In the Hungarian documents, the Wallachian settlement in Transylvania is confirmed for the beginning of the 13th century, however, the majority of information about them derived from the end of this period. The Wallachian presence was observed in the southern parts of Carpathians and western Transylvanian mountain ranges. Their migrations were reported in the Eastern and Western Carpathians, the main direction ran from Máramaros (Maramureş) (1320) towards Kysuce-Zvolen (Zolyom) region in the 16th century and the border with Moravia. At first, migrated the East Romance population with the great (or dominant) contribution of the Slavic (probably Bulgarian) element. In the sources on Máramaros from the end of 14th century the Wallachian settlers were identified with the Ruthenians. By contrast, west of Spiš (Zips, Szepes) the Slovaks and the Poles were called the Wallachians. There can be also the evolution of character of the Wallachian settlement observed. First, it had primarily ethnic attributes. Later, it came in specific socio-economic forms, connected with the colonization of population (mainly the Slavs), primarily in the mountains. Some representatives of the Wallachian population (kenezii, vojevodae) were ennobled and became the part of the Natio Hungarica. They accepted the Catolicism and Hungarian identity. The rest of the population preserved the Orthodox faith and was subjugated. The Wallachians dealt not only with the transhumant economy, but also the agriculture. Moreover, they were the soldiers (guards) on the borders or communication routes.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2021, 28, 1; 93-132
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmagania słowacko-węgierskie w postrzeganiu wspólnej historii
The Slovak-Hungarian struggles in the interpretation of the common history
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909905.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Hungary
Slovakia
Slavs
Pannonia
Węgry
Słowacja
Słowanie
Panonia
Opis:
The aim of the article is to search the roots of complicated Slovak-Hungarian relationship, which lies deeper than in the 19th century. Different interpretations of the role of the Slavs in the Hungarian state resulted in the creation of two national historiographies at the end of the 18th century, the Hungarian and the Slovak. I tried to compare them. It is to observe that recently the historians from both countries, Slovakia and Hungary started to discuss on the facts from their common history. It creates the optimistic perspectives for the future. First, I analyzed the image of the Pannonian Slavs in the Hungarian chronicles (Story of a white horse presented by the Anonymous Notary of King Béla and by the Chronicle composition of the 14th century). Moreover, I analyzed the information about this ruler in the Bohemian and South-Slavic (the Chronicle of Duklja) tradition, underlining the functional identity of Svatopluk of the Duklja Chronicle with Aquila/Atyla of the Hungarian-Polish Chronicle.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2012, 19, 1; 31-37
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Valachian way of life in stories about domestic origins in the Hungarian medieval chronicles
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909991.pdf
Data publikacji:
2017-01-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Vlachs
Hungarians
Hungarian medieval chronicles
Hungarian Conquest of the Land
primary homeland of the Hungarians
Pannonia
Opis:
In the paper I analyze the description of the way of life of the Hungarians and the local inhabitants of the Carpathian Basin during the Hungarian Conquest in the Hungarian chronicles: Gesta Hungarorum of the Anonymous Notary of King Béla (III) and Gesta Hungarorum of Master Simon of Kéza. The originally homeland of the Hungarians, called Scythia, was described as a rich land full of pastures and rivers inhabited by happy nomadic people. They left their land because of a fame and found on Tisza and Danube a similar country. According to the chroniclers they met between others the Vlachs who were characterised in a pastoral context by them. They lived in the same semi-nomadic way of life, as the former Hungarians, however, they occurred in Transylvania only in the 12th century, when the Hungarians changed their semi-nomadism to sedentarism. Therefore the semi-nomadic way of the Valachian life was noted as their identification factor by the high-medieval chroniclers.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2016, 23, 1; 167-174
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chorwacja i Węgry w Kronice Węgiersko-Polskiej
Croatia and Hungary in the Hungarian-Polish Chronicle
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910105.pdf
Data publikacji:
2020-01-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Croatia
Dalmatia
Hungary
Attila
Slavonia
Hungarian-Slavic relationship
Chorwacja
Dalmacja
Węgry
Attyla
Sławonia
stosunki węgiersko-słowiańskie.
Opis:
W Kronice węgiersko-polskiej, napisanej na przełomie lat 20. i 30. XIII w., można znaleźć informacje o Chorwacji. Odnotowano misję św. Pawła w Splicie, gdzie miał być biskupem przed swoją podróżą do Rzymu, gdzie znalazł śmierć męczeńską oraz zamieszczono opowiadanie o władcy chorwackim zabitym przez swoich poddanych. Pierwsze z powyższych opowiadań wykorzystuje motyw chyba popularny w średniowiecznej Dalmacji, że św. Paweł był rzeczywistym apostołem w tej krainie. Już Konstantyn Porfirogeneta wspomniał o obecności Apostoła w kontekście wysp adriatyckich, zaś Tomasz ze Splitu jawnie polemizował z tym przekonaniem. Drugie opowiadanie może odzwierciedlać tradycję o śmierci wielkomorawskiego władcy, która została zmitologizowana i pozbawiona kontekstu czasoprzestrzennego. Co ciekawe, węgierska droga do nowej ojczyzny została przedstawiona inaczej, niż w innych źródłach i w rzeczywistości. Węgrzy mieli przybyć nie z północnego wschodu, z ziem ruskich, lecz z południa, ze Sławonii. Północna część Sławonii miała zostać przemianowana na Węgry, co zdaje się odzwierciedlać przekonanie o geograficznej i gospodarczej jedności średniowiecznej monarchii węgierskiej. 
In the Hungarian-Polish Chronicle, written at the turn of the 1230s, one can find a piece of information on Croatia. It is a note on St Paul’s mission in Split, where he allegedly was a Bishop before his travel to Rome, where he found his martyrdom and a story of a Croatian ruler, who was killed by his subjects. The first story used a motif, which was probably popular in medieval Dalmatia, that St Paul was a real apostle of that region. It was Constantin Porphyrogenitus who noted his presence in the context of Adriatic islands and Thomas, archdeacon of Split (Spalato) who argued against this idea. The another story could reflect a tradition of a death of a Great-Moravian ruler, which was mythologized and deprived of a spatial and temporal context. It is interesting that the Hungarians’ raid to their new homeland was presented else as in another sources and in the reality: not from the north-east (Ruthenian territories), but from south (Slavonia). The northern part of Slavonia was nominated Hungary according to the Chronicle, which reflected the geographical and economical unity of Hungarian medieval Kingdom.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2019, 26, 1; 73-81
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies