- Tytuł:
-
Epistemiczne układy odniesienia a problem interteoretycznej niewspółmierności — część 2
Epistemic Frameworks and the Problem of Intertheoretical Incommensurability — Part 2 - Autorzy:
- Kilian, Krzysztof J.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/553239.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
- Tematy:
-
epistemiczny układ odniesienia, twarde jądro
niewspółmierność interteoretyczna
płaszczyzny interteoretycznej niewspółmierności
płaszczyzna zmienności obserwacyjnej
płaszczyzna zmienności językowej
płaszczyzna zmienności ontologicznej
epistemic framework
hard core
intertheoretical incommensurability
levels of intertheoretical incommensurability
level of variability of the observational
level of linguistic variability
level of ontological variability - Opis:
-
Artykuł ten stanowi kontynuację rozważań przedstawionych w artykule „Epistemiczne układy odniesienia a problem interteoretycznej niewspółmierności — część 1”. Wyjaśniam w nim, dlaczego zwolennicy odmiennych epistemicznych układów odniesienia uprawiają naukę „w różnych światach”. Światy te „pojawiają się” w efekcie zmian fundamentalnych przekonań metafizycznych na temat tego, co istnieje.
Pokazuję też, że decyzje metodologiczne, na których bazują epistemiczne układy odniesienia, nie są filozoficznie neutralne. Decyzje te swoje raisons d’être czerpią z metafizycznych tez (twardych jąder), które informują o tym, co istnieje. Bez wymiany tych metafizycznych tez nie dokonuje się wymiana decyzji metodologicznych. Zwolennicy różnych epistemicznych układów odniesienia odmiennie postrzegają świat. Przyjmowanie określonej perspektywy teoretycznej nie tylko uniemożliwia niezależną od teorii weryfikację świadectw. Wyznacza też sposób porządkowania faktów.
W artykule wskazuję również, że niektóre terminy, jakie wspólnie funkcjonują w ramach różnych epistemicznych układów odniesienia, mają różne znaczenia.
This paper is a continuation of the considerations contained in the paper “Epistemic Frameworks and the Problem of Intertheoretical Incommensurability — Part 1”. In it, I set out to explain why followers of different epistemic frameworks pursue science “in different worlds”. These worlds “appear” as a result of changes with respect to fundamental metaphysical convictions about what exists. I also show that the methodological decisions on which epistemic frameworks are based are not philosophically neutral. They derive their raisons d’être from metaphysical theses (their respective hard cores) that inform convictions about what exists. Existing methodological decisions cannot be replaced unless those metaphysical theses are themselves surrendered. Followers of different epistemic frameworks perceive the world differently. Accepting a concrete theoretical perspective not only makes any theory-independent verification of evidence impossible, but also determines the way in which the facts themselves are ordered. In this paper, I also show that some terms which are collectively in use in different epistemic frameworks nevertheless have distinct meanings. - Źródło:
-
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2017, 14; 281-325
2299-0356 - Pojawia się w:
- Filozoficzne Aspekty Genezy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł