Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Szczecin Pomerania" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Piotr Zaremba (1910–1993). Biography to be unveiled
Autorzy:
Krasucki, Eryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590948.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Western Pomerania
Szczecin
Piotr Zaremba
biografistyka
Pomorze Zachodnie
Opis:
Piotr Zaremba (1910–1993) był pierwszym powojennym prezydentem Szczecina, urbanistą i planistą o międzynarodowej sławie, również autorem fascynujących wspomnień dotyczących pierwszych lat powojennych. Był też zwycięzcą kilku plebiscytów, specyficznej zabawy wieńczącej koniec poprzedniego wieku. Werdyktem uczestników został uznany za „szczecinianina stulecia” i „Pomorzanina stulecia”. Zadziwia więc brak obszernej biografii byłego rektora Politechniki Szczecińskiej i jednego ze współtwórców Uniwersytetu Szczecińskiego, choć byłoby to opracowanie dające współczesnym niemałą wiedzę na temat istotnych problemów XX-wiecznej historii. Nie tylko regionalnej, ale ogólnopolskiej i europejskiej. Poprzez omówienie wybranych wątków: rodzinnego, urbanistycznego i politycznego, autor artykułu stara się pokazać z jednej strony bogactwo materiału źródłowego wiążącego się z życiorysem Piotra Zaremby, z drugiej zaś możliwość wieloaspektowego oświetlenia poszczególnych jego fragmentów. Stara się w większym stopniu mnożyć pytania, niż udzielać ostatecznych odpowiedzi. Aby te się pojawiły niezbędna jest obszerna książka biograficzna. W drugiej części tekst stawia sobie więc za cel przeanalizowanie przyczyn, dla których poważny namysł biograficzny w odniesieniu do Piotra Zaremby nie istnieje, pomimo tego, że jest on dla Szczecina i Pomorza Zachodniego postacią emblematyczną. Autor śledzi także, czy badany przypadek jest czymś wyjątkowym dla zachodniopomorskiej biografistyki, charakteryzując stan pisarstwa biograficznego w odniesieniu do osób istotnych dla powojennej historii regionu. Wydaje mi się to pytaniem szczególnie uzasadnionym w sytuacji, kiedy biografistyka – po latach zaniedbań w tym obszarze – staje się w Polsce od pewnego czasu niezwykle popularnym gatunkiem piśmiennictwa historycznego, dającym historykom możliwość wyjścia ze swoim przekazem daleko poza krąg wyznaczany przez środowiska akademickie. Artykuł opiera się na szerokiej kwerendzie archiwalnej, odnosząc się nierzadko do dokumentacji niebędącej jak dotąd w obiegu naukowym.
Piotr Zaremba (1910–1993) was the first post-war president of Szczecin, an internationally renowned urban planner and planner, and the author of fascinating memories of the first post-war years. He was also the winner of several plebiscites, a specific game crowning the end of the previous century. The verdict of the participants was recognized as “Szczecin of the century” and “Pomerania of the century”. It is therefore astonishing that there is no extensive biography of the former rector of the Szczecin University of Technology and one of the co-founders of the University of Szczecin, although it would have been a study that would have given contemporary people considerable knowledge about the important problems of 20th century history. Not only regional, but also national and European history. By discussing selected threads: family, urban and political, the author of the article tries to show, on the one hand, the richness of source material connected with Piotr Zaremba’s biography and, on the other hand, the possibility of multi-faceted lighting of its individual fragments. He tries to multiply the questions more than to give final answers. For these to appear, an extensive biographical book is necessary. In the second part of the text, therefore, the aim of the text is to analyse the reasons why serious biographical reflection on Piotr Zaremba does not exist, despite the fact that he is an emblematic figure for Szczecin and Western Pomerania. The author also follows whether the case under examination is something exceptional for the West Pomeranian biography, characterising the state of biographical writing in relation to people relevant to the post-war history of the region. This seems to me to be a particularly justified question in a situation where biography – after years of neglect in this area – has for some time become an extremely popular genre of historical writing in Poland, giving historians the opportunity to go far beyond the circle set by academic circles with their message. The article is based on a wide range of archival queries, often referring to documentation that has not been in scientific circulation so far.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 4; 49-80
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szczecin’s Maritime Timber Trade and Deliveries to Spain Between 1750 and 1760 on the Basis of Wochentlich-Stettinische Frag- und Anzeigungs- Nachrichten
Autorzy:
Chróściak, Emil
Dolecki, Radosław
Atkinson, Mark
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591527.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
pomerania
Spain
timber trade
Szczecin
Świnoujście
pomorze
Hiszpania
handel drewnem
Opis:
Z punktu widzenia portu w Szczecinie, Hiszpania nigdy nie była poważnym partnerem handlowym, na co wpłynęło wiele niekorzystnych czynników. Zarówno jednak po stronie pruskiej, jak i hiszpańskiej podjęto próby nawiązania bliższych kontaktów handlowych. W tekście chciano więc wykazać, że handel bezpośredni między Hiszpanią a Pomorzem istniał, choć nie był tak reprezentatywny jak ten prowadzony z Danią, Holandią czy Anglią. Artykuł uzupełnia wiedzę o geografii kontaktów handlowych Szczecina. Handel drewnem dlatego przedstawiono na tle wymiany Szczecina z innymi portami połączonymi tradycyjnymi więzami gospodarczymi z głównym portem Pomorza. Tekst powstał na podstawie informacji prasowych opublikowanych w tygodniku Wochentlich-Stettinische Frag- und Anzeigungs-Nachrichten. Informacje uzyskane podczas analizy gazety zostały skonfrontowane z dany- mi zawartymi w zdigitalizowanych rejestrach ceł sundzkich. Z zestawienia danych z wy- mienionych źródeł wynika, że w latach 1750–1760 Hiszpania nie była ważnym partnerem handlowym Szczecina. Dostawy na rynek hiszpański w latach 1750–1760 stanowiły udział nieprzekraczający 1% całego eksportu Szczecina. Przyczyn takiej sytuacji upatruje się m.in. w wybuchu wojny siedmioletniej, która uniemożliwiła realizację planu w ostatnich dwóch latach analizowanego dziesięciolecia oraz w silniejszej pozycji handlowej innych portów bałtyckich, takich jak Gdańsk czy Ryga.
From the perspective of the Port of Szczecin, Spain had never been a serious trade partner, which was influenced by many unfavourable factors. However, on both the Prussian and Spanish sides, attempts were made to establish closer trade contacts. This text aims to show that direct trade between Spain and Pomerania existed, even though it was not as repres- entative as the connection with Denmark, the Netherlands or England, but it supplements the knowledge about the geography of Szczecin’s trade contacts. To that end, timber trade was shown on the backdrop of Szczecin’s exchange with other ports connected to the main Pomeranian port with long-established trade ties. The text was based on press information published in the weekly Wochentlich-Stettinische Frag- und Anzeigungs-Nachrichten. The information gathered from the newspaper was confronted with the data contained in digit- ised Sound Dues registers. A comparative analysis of the data from those sources shows that in the years 1750–1760 Spain was not an important trade partner for Szczecin. Deliveries to the Spanish market in the years 1750–1760 accounted for a share that did not exceed 1% of all Szczecin’s export. This was due to the outbreak of the Seven Years’ War, which prevented the execution of the plan in the last two years of the analysed decade, and in the stronger commercial position of other Baltic ports, such as Gdańsk or Riga, among other things.
Źródło:
Studia Maritima; 2020, 33; 149-164
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdrowie w Szczecinie w latach 1945-1946
Autorzy:
Kryśkiewicz, Hadrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591124.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
health care
post-war Szczecin
war damage in Pomerania
ochrona zdrowia
powojenny Szczecin
zniszczenia wojenne na Pomorzu
Opis:
Sytuacja zdrowotna, charakteryzująca w latach 1945–1946 Szczecin, tj. aglomerację wówczas w kulminacyjny niejako sposób odzwierciedlającą swym zrujnowanym krajobrazem ogólne bolączki sanitarne Okręgu Pomorze Zachodnie, uchodzić może za bez mała tragiczną wypadkową powojennej, pomorskiej rzeczywistości. Zarówno właściwy okres ostatniego znanego ludzkości konfliktu światowego, jak i jego szeroko pojęte reperkusje, zadecydować miały o gruntownych przewartościowaniach wielu sfer życia ówczesnych szczecinian oraz ogółem niemieckich mieszkańców Pomorza, ostatecznie doprowadzając do utracenia przezeń – zdałoby się jakże spokojnej i niezagrożonej atakiem obcych wojsk – małej ojczyzny, owego „kraju tylnego” (Hinterland). Towarzysząca temu śmierć setek tysięcy istnień, jak również niemal całkowite spustoszenie panoramy przemysłowej, gospodarczej oraz kulturalnej regionu i jego stolicy, zdadzą się jeno przykrym akompaniamentem dla zdrowotności na Pomorzu tamtych czasów.
Health care in Szczecin in the years 1945–1946 in a culminating way illustrating with its ruined landscape sanitary problems of West Pomerania can be taken for a epitome of the post-war overall Pomeranian situation. Both the length of the World War Two and its repercussions were to thoroughly revise many spheres in the life of the inhabitants of Szczecin and Pomerania, including the German population, and finally they brought about a loss of the illusion of living in a little homeland, a ‘back country’ (German: Hinterland), which seemed not to be threatened with an attack of foreign troops. Death of hundreds of thousands of people and the annihilation in the industry, economy and culture of the region and its capital were just a sort of sad accompaniment for the general health of the society in Pomerania of the time.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 1; 35-78
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje podróżnicze z końca XVI i XVII wieku jako pierwsze opisy architektury i sztuki Szczecina
Travel reports from late 16th century and 17th century as first descriptions of architecture and art of Szczecin
Autorzy:
Ochendowska-Grzelak, Barbara Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034588.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Relacje podróżnicze
Szczecin
Księstwo Pomorskie
architektura i sztuka Szczecina
travel reports
Duchy of Pomerania
architecture and art of Szczecin
Opis:
Celem artykułu jest analiza relacji podróżników przejeżdżających przez Szczecin w okresie od końca XVI do końca XVII wieku, pod kątem zawartych w nich opisów obiektów architektury i sztuki. Omówione zostały fragmenty dwunastu diariuszy podróżników pochodzących z Niemiec, Polski, Włoch i Anglii. Relacje te są różnorodne, ale mają też elementy wspólne. Większość peregrynatów przedstawiła Szczecin jako bogate i malowniczo położone, portowe miasto. Większość opisała dominantę w zabudowie miasta, którą stanowił renesansowy zamek książęcy. Jego opisy pochodzą z czasów, kiedy był on rezydencją dynastii Gryfitów, oraz z tych kiedy dynastia wygasła i miasto znajdowało się kolejno w rękach Szwedów i Brandenburczyków. Z siedmiu gotyckich, szczecińskich kościołów najczęściej odwiedzano dwa najważniejsze, centralnie położone: św. Jakuba i mariacki. Podobały się one i często podkreślano wyróżniającą je wielkość. Mimo, że nie było w mieście, może poza kamienicami mieszczańskimi, przykładów „współczesnej” XVII wiecznej architektury barokowej, postrzegano Szczecin jako „pięknie pobudowany”. Po wzniesieniu w początkach XVII wieku przez Szwedów nowych umocnień obronnych, podróżnicy określali stolicę Pomorza jako „dobrze chronioną”. Podróżnicy mniej uwagi poświęcali ruchomym dziełom sztuki. Wśród omówionych relacji wyróżniającą się jest relacja Filipa Hainhofera, który był gościem księcia Filipa II i stąd przebywał w mieście najdłużej. Jako marszand książęcy, wykazywał wrażliwość na piękno przedmiotu co można wytłumaczyć jego profesją, ale też indywidualna wrażliwośćią. Jednak większość peregrynatów prezentowała w przypadku dzieł sztuki „kulturę ciekawości”. Artefakty postrzegano jako osobliwości i ciekawostki, nie formułowano zbyt często sądów estetycznych. Przykładem tego może być „popularność” epitafium małżonków Eckstedt ze szczecińskiego kościoła św. Jakuba, najczęściej wymienianego w dziennikach, nie ze względu na kunszt wykonania, ale ze względu na anegdotę z nim związaną.
The purpose of the article is to analyse the reports of the travellers passing by Szczecin in the period from late 16th century and 17th century with regard to the contained descriptions of the objects of architecture and art. Discussed were passages from twelve diaries of travellers from Germany, Poland, Italy, and England. These accounts vary, but also have some elements in common. The majority of peregrinators depicted Szczecin as arich port town with picturesque location. Most of them described the Renaissance ducal castle as a dominant element among the town buildings. Its descriptions date back to times when it was a residence of the Griffin dynasty, and subsequently, after the dynasty became extinct, when the town was ruled by the Swedes and the rulers of Brandenburg. From among seven Gothic churches in Szczecin most frequently visited were two most prominent and with central location: St. Jacob’s Church and Marian Church. They were appreciated, particularly emphasized was their size as their distinguishing feature. Although there weren’t in the town instances of “contemporary” 17th-century Baroque architecture – perhaps apart from the bourgeois houses – Szczecin was perceived as “beautifully built”. After the Swedes constructed in early 17th century new defensive fortifications, the travelers described the capital of Pomerania as “well protected”. The visitors paid less attention to the mobile objects of art. The most distinguishing of the discussed reports is that of Filip Hainhofer who was a guest of Duke Filip II and hence stayed in the town for the longest time. As the Duke’s art dealer, he was sensitive to the beauty of objects, which can be explained by his profession but also by his personal sensitivity. However, most of the peregrinators displayed “culture of curiosity” with regard to the objects of ar t. Artifacts were perceived as peculiarities and curious details, aesthetic judgments weren’t too often formulated. An example of this can be the popularity of the epitaph of the Eckstedt spouses in St. Jacob’s Church, most frequently mentioned in the diaries not because of its craftsmanship but for the anecdote connected to it.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2021, 36; 95-130
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zasobie zaginionego historycznego archiwum miasta Szczecina
On the resources of the lost historical archive of the city of Szczecin
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30147041.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pomerania
Szczecin
Szczecin city archive
archival records
city records
State Archive in Szczecin
Pomorze
archiwum miejskie Szczecina
archiwalia
akta miejskie
Archiwum Państwowe w Szczecinie
Opis:
The article deals with the historical archival records for the city of Szczecin, which were lost in 1945. The author outlines the process of compiling the Szczecin municipal archive, transferring its contents to the State Archive and then forming an archival collection from it. This section of the narrative is conducted against the backdrop of the development of Prussian municipal and state archives, as well as discussions on the recognition of municipal records as a valuable historical source. Then the author discusses the internal structure of the collection and describes the contents of the consecutive subject groups in the historical archive of the Pomeranian capital.
Artykuł dotyczy zaginionych w 1945 roku historycznych archiwaliów miasta Szczecina. Autor przedstawia proces narastania archiwum miejskiego Szczecina, przekazania jego zasobu do depozytu archiwum państwowego, następnie uformowania z niego zespołu archiwalnego. Ta część narracji prowadzona jest na tle rozwoju pruskich archiwów miejskich i państwowych, a także dyskusji o uznaniu akt miejskich za wartościowe źródło historyczne. Następnie w autor omawia strukturę wewnętrzną zespołu oraz charaktery- zuje zawartość kolejnych grup rzeczowych historycznego archiwum stolicy Pomorza.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2022, 37; 65-99
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A picture of the Duchy of Szczecin during the Thirty Years’ War in light of the chronicle by Peter Rudolphy between 1627 and 1637
Autorzy:
Ogiewa, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591026.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Thirty Years’ War
Pomerania
the Duchy of Szczecin
Gryfice
Kołobrzeg
Pyrzyce
Stargard
Szczecin
Peter Rudolphi
wojna trzydziestoletnia
Pomorze
Księstwo Szczecińskie
Opis:
W artykule omówiono przebieg wojny trzydziestoletniej w Księstwie Szczecińskim od momentu podpisania kapitulacji we Franzburgu przez księcia Bogusława XIV w 1627 r. do śmierci tego władcy dziesięć lat później. Opis ten oparto na informacjach pochodzących z drugiej części rękopiśmiennej kroniki pastora Petera Rudolphiego z 1696 r. Z jej tekstu wybrano te wydarzenia, które były przełomowymi w historii Pomorza, jak kwaterunek żołnierzy cesarskich czy przystąpienie do wojny króla szwedzkiego Gustawa II Adolfa. Zaprezentowano również mechanizmy, którymi posługiwali się żołnierze obu armii przy zajęciu ośrodków miejskich, np. Gryfic, Kołobrzegu, Pyrzyc, Stargardu i Szczecina. Artykuł nie wyczerpuje tematu w całości, lecz stanowi jedynie przyczynek do poznania nie tylko historii konfliktu na terenie Pomorza, lecz także samej kroniki.
The article discusses the course of the Thirty Years’ War in the Duchy of Szczecin from the moment of signing the capitulation in Franzburg by Duke Bogislaw XIV in 1627 until the death of this ruler ten years later. This description is based on information from the second part of the manuscript Chronicle of Pastor Peter Rudolphy from 1696. From its text, the events that were breakthrough in the history of Pomerania were selected, such as the accommodation of imperial soldiers or the entry into war of the Swedish King Gustav II Adolph. Mechanisms used by soldiers of both armies to occupy city centres, e.g. Gryfice, Kołobrzeg, Pyrzyce, Stargard and Szczecin, were also presented. The article does not exhaust the whole subject, but is only a contribution to the knowledge not only of the history of the conflict in Pomerania, but also the chronicle itself.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 4; 223-252
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawieranie małżeństw na przedmieściach Szczecina w świetle akt stanu cywilnego z obwodu USC Gumieńce w latach 1875–1906 Część II. Wiek nupturientów
Contracting Marriages in the Suburbs of Stettin (Szczecin) in the Light of Documents form the Register Office of Scheune in 1875–1906. Part 2. The Age of Bridegrooms and Brides
Autorzy:
Kozłowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367655.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
marriages
register Office documents
newlyweds
age
Western Pomerania
Szczecin (German: Stettin)
Gumieńce (German: Scheune)
Opis:
The years 1875–1906 saw an intensive development of the urban complex of Szczecin; the industrial, housing and social infrastructure was rapidly growing, and there was an inflow of rural population from outside the county of Randow. The socio-economic development in the outskirts of Szczecin was accompanied by significant demographic changes. The article presents the effects of the accelerated urbanisation and industrialisation of Pomorzany (German: Pommerensdorf) – a suburban district of Szczecin – in comparison to neighbouring towns and villages, where such changes were much less rapid or did not occur at all. That is why on the basis of the documents from the Register Office a list was made; it is a list of 1,357 marriages contracted in the years 1875–1906 in the jurisdiction of the Register Office of Gumieńce (Standesamtbezirk Scheune). Thanks to the aggregative method it was possible to measure annual numbers of marriages, seasonality of marriages and an average age of newlyweds. Within the jurisdiction of the Register Office of Gumieńce, Pomorzany was the district where the growth was the fastest: in the period in question its population quadrupled and the number of dwelling houses increased twofold. An analysis of the marriages contracted in Gumieńce revealed that the inhabitants of that district were the youngest newlyweds in the jurisdiction of the Register Office of Gumieńce and the difference of age between bride and groom was the smallest (2.2 years). The inhabitants of Gumieńce, Mierzyn (Möhringen) and Stobno (Stöven) contracted marriages when they were much older, and the difference of age between bride and groom was bigger (2.8–3.8 years). Also the preferences of the newlyweds depended on their social and professional position. Craftsmen, labourers and their daughters contracted marriages at the youngest age, owners of farms and farmers’ daughters – at the oldest age.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 4; 105-124
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawieranie małżeństw na przedmieściach Szczecina w świetle akt stanu cywilnego z obwodu USC Gumieńce w latach 1875–1906. Część I. Roczne liczby małżeństw i sezonowość małżeństw
Entering into Matrimony in the Suburbs of Szczecin in the Light of Marriage Records of the Gumieńce (German: Scheune) Register Office in the Years 1875–1906. Part 1: Annual Numbers of Marriages and the Seasonality of Matrimonies
Autorzy:
Kozłowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367687.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
marriages
Register Office’s certificates
newly-weds
prospective spouses
seasonality
Western Pomerania
Szczecin
Gumieńce
Opis:
In the last quarter of the 19th century in Western Pomerania some demographic and socio-economic processes took place at the same time: stabilisation of death rate and a decrease in reproduction, an agricultural crisis and a migration fever. After pulling down the city walls Szczecin (German: Stettin) started spreading in all directions. The main objective of the research has been to grasp the process of demographic changes, which were parallel to the socio-economic development of the Szczecin suburbs, as well as to present the effects of the accelerated urbanisation and industrialisation of Pomorzany (German: Pommerens-dorf), one of the Szczecin suburbs, in comparison to neighbouring settlements, where such changes occurred not so fast or even did not happen at all. For that reason on the basis of the Register Office’s certificates a list was made, which included 1357 matrimonies contracted in the years 1875–1906 within the jurisdiction of the Gumieńce Register Office (German: Standesamtbezirk Scheune). The aggregate method has been used to determine the annual numbers of matrimonies, seasonality of matrimonies and an average age of newly-weds. The research indicates that in the years 1875–1906, parallel to an increase of the inhabitants, in Pomorzany the number of contracted matrimonies and the matrimonial rate were increasing regularly, whereas the annual seasonality rate was decreasing. In more remote settlements, in Gumieńce, Mierzyn (Möhringen) and Stobno (Stöven) agriculture was dominant, the number of matrimonies did not change significantly, and the annual seasonality rate had big fluctuations from month to month.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 3; 119-146
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryk Lesiński – archiwista, dyrektor Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie
Henryk Lesiński – an archivist, a director of the Provincial State Archive in Szczecin
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146217.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Western Pomerania
Provincial State Archive in Szczecin
Henryk Lesiński
archival science
Pomorze Zachodnie
Archiwum Państwowe w Szczecinie
archiwistyka
Opis:
Artykuł dotyczy działalności archiwalnej Henryka Lesińskiego, dyrektora Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie, a następnie rektora i profesora. H. Lesiński pracował przez 17 lat jako archiwista, w tym przez 14 lat pełnił funkcję dyrektora archiwum w Szczecinie (1956–1969). W tym okresie szczecińskie archiwum stało się wiodącą placówką w zakresie archiwistyki (przewodnik po zasobie), ale również centrum życia humanistycznego i naukowego w Szczecinie, co było zasługą pracy archiwalnej i organizacyjnej Henryka Lesińskiego oraz zespołu jego współpracowników.
This article discusses the archival activities of Henryk Lesiński, who served as the director of the Provincial State Archive in Szczecin, as well as a rector and professor. He worked as an archivist for 17 years, including 14 years as the director of the Szczecin archive (1956–1969). During his tenure, the Szczecin archive became a leading institution in the field of archival science (with a guide to its resources). It also became a center of academic and intellectual life in Szczecin. This position was a result of Henryk Lesiński’s archival and organizational work, as well as the efforts of his team of collaborators.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 13-33
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dorobek naukowy Henryka Lesińskiego na tle polskiej historiografii Pomorza Zachodniego
Henryk Lesiński’s scholarly achievements in the context of Polish historiography of Western Pomerania
Autorzy:
Ślepowroński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146442.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Historiography of Western Pomerania
Western Pomerania after 1945
history of science
Szczecin historical community
Historiografia Pomorza Zachodniego
Pomorze Zachodnie po 1945 r.
historia nauki
szczecińskie środowisko historyczne
Opis:
Henryk Lesiński należy do najwybitniejszych polskich pomorzoznawców, jest także jednym z Ojców-Założycieli środowiska historycznego w Szczecinie. Jak większość historyków pierwszego pokolenia badaczy, przybył w latach 50. XX wieku do Szczecina, po ukończeniu Uniwersytetu w Poznaniu i tutaj rozwijał swoją karierę naukową. Stał na czele wielu instytucji nauki zachodniopomorskiej: Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie, szczecińskiej Pracowni Zakłada Historii Pomorza IH PAN, szczecińskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego, Wyższej Szkoły Nauczycielskiej, Wyższej Szkoły Pedagogicznej, będąc do swoje śmierci autentycznym i powszechnie szanowanym liderem środowiska. Odcisnął wyraźne piętno na polskiej historiografii Pomorza Zachodniego, stając się niekwestionowanym specjalistą dziejów miast, żeglugi i handlu morskiego w średniowieczu i epoce nowożytnej.
Henryk Lesiński is one of the most prominent Polish scholars of Western Pomerania and one of the founding fathers of the historical community in Szczecin. Like most historians of the first generation of researchers, he arrived in Szczecin in the 1950s after graduating from the University of Poznań, and he developed his academic career there. He held leading positions in many scientific institutions in Western Pomerania, including the Provincial State Archive in Szczecin, the Szczecin Branch of the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, the Szczecin Branch of the Polish Historical Society, and the Higher Pedagogical School. Until his death, he was an authentic and widely respected leader in the community. He made a significant impact on Polish historiography of Western Pomerania and became an unquestioned specialist in the history of cities, maritime navigation, and maritime trade in the medieval and modern eras.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 45-74
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oprawa literacka jubileuszu stulecia reformacji w księstwie szczecińskim
Literary Setting of the 100th Anniversary of the Reformation in the Stettin/Szczecin Duchy
Autorzy:
Borysowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591042.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
anniversary of the Reformation
occasional artistic output
Latin-German poetry
Philip (Philipp) II
Duchy of Pomerania-Stettin/Szczecin (German: das Herzogtum Pommern-Stettin)
jubileusz reformacji; twórczość okolicznościowa; poezja niemiecko- -łacińska; Filip II; księstwo szczecińskie
Opis:
W artykule omówiono przebieg uroczystych obchodów setnej rocznicy wystąpienia Marcina Lutra w księstwie szczecińskim, które zostały przygotowane w związku z ogłoszonym przez księcia Filipa II zarządzeniem w tej sprawie z 22 września 1617 roku. Jubileusz był obchodzony przez kilka dni jako święto religijne (30.10.–2.11.), a także w formie spotkań i odczytów literackich (3–5.11.). Autorami okolicznościowych utworów przygotowanych na obchody była kadra Pedagogium Książęcego (Christoph Hunichius, Heinrich Kielmann, Caspar Kholl) oraz inni nauczyciele działający w księstwie (Caspar Paffius, Philipp Horst, Gregor Frideborn), a także inne osoby, które na tyle sprawnie władały piórem, że mogły odpowiedzieć na wezwanie księcia (Daniel Cramer, Philipp Pitzan). Artykuł omawia zachowane publikacje jubileuszowe i wskazuje na rolę księcia Filipa II jako animatora życia literackiego w księstwie szczecińskim.
The article presents the commemoration of the 100th anniversary of the speech of Martin Luther in the Duchy of Stettin; the event was organised by virtue of the edict signed on September 22nd, 1617 by Duke Philip II. The jubilee was celebrated for several days, first as religious holidays (October 30th – November 2nd) and later in the form of literary meetings and lectures (November 3–5). The authors of the texts were members of the Ducal Paedagogium Stettin (Christoph Hunichius, Heinrich Kielmann, Caspar Kholl) and other teachers who worked in the Duchy (Caspar Paffius, Philipp Horst, Gregor Frideborn), as well as other people who were skillful enough to write something in response to the Duke’s appeal (Daniel Cramer, Philipp Pitzan). The article presents the survived jubilee publications and emphasises the role of Duke Philip II as an animateur of literary life in the Stettin/Szczecin Duchy
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2018, 4; 285-298
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Gospodarka i nauka już dawno stały się nierozłącznymi partnerami. Obie mają służyć narodowi” – Szczeciński Instytut Odra-Dunaj i greifswaldzki profesor Peter-Heinz Seraphim w czasach nazistowskich
“Economy and science have long since been inseparable partners” – The Oder-Danube Institute and Professor Peter-Heinz Seraphim (Greifswald) in the Nazi Germany period
Autorzy:
Grube, Klemens
Zyga, Magdalena
Terlicki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1622708.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Province of Upper Silesia
Institute Oder-Danube
Danube-Oder Canal
Peter-Heinz Seraphim
Pomerania
SS-Reichssicherheitshauptamt
Szczecin
University of Greifswald
Opis:
In December 1939 the Deputy Führer Rudolf Hess performed the ground-breaking ceremony for the Oder-Danube Canal, with Austria, Poland and the Protectorate of Bohemia and Moravia already under German control,. Besides connecting the Oder and the Danube, resulting in a nonstop waterway from the Baltic Sea to the Black Sea, spatial planning authorities, he saw the canal as a fundamental addition for the ‘second Ruhr valley in the East’ (Upper Silesia). The outcome of this connection would have been a widely expanded trade between northern and southern Europe. The trade might become then faster and cheaper, a wide array of strategic materials like coal, ore, petroleum and petrol would have been accessible for industry and armed forces. Due to the war progress the work on the canal had to be discontinued in 1940. One of the profiteers of the canal should have been the seaport in Szczecin, located at the intersection of the Oder and the Baltic Sea. Therefore a think tank called the ‘Oder-Donau-Institut’ has been found to deliver scientific arguments reinstating the work on the canal under the lead management of the economic chamber of Pomerania (Szczecin) in close contact with the University of Greifswald. The director of the institute was Peter-Heinz Seraphim, professor for political economy at the University of Greifswald. Under his leadership, the well-financed institute started to work not only for the economic interests of the economic chamber but also for the SS-Reichssicherheitshauptamt.
Źródło:
Studia Maritima; 2014, 27, 2; 241-277
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na drodze do „czerwonego uniwersytetu”. Powstanie Uniwersytetu Szczecińskiego w świetle opinii szczecińskiej prasy podziemnej (1984-1985)
The road to the „red university”. The creation of the University of Szczecin as seen by Szczecin’s underground press (1984-1985)
Autorzy:
Ślepowroński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146956.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
University of Szczecin
underground press
Western Pomerania
Polish history post 194
Uniwersytet Szczeciński
prasa drugoobiegowa
Pomorze Zachodnie
historia Polski po 1945 r.
Opis:
Historia powstawania Uniwersytetu Szczecińskiego w latach 80. XX w. nierozerwalnie związana jest z ówczesną sytuacją polityczną i ostrym konfliktem mającym miejsce w całym państwie, ale występującym też na Pomorzu Zachodnim i w Szczecinie. Okres powstawania znacząco wpłynął więc na ostateczny kształt szczecińskiej uczelni w 1985 r., która z powodu mocnego uzależnienia jej władz od struktur partyjnych oraz deklarowanej przez nie ideologicznej bliskości z PZPR nazywana była „czerwonym uniwersytetem”. Obraz ten nie był odzwierciedlany w oficjalnych massmediach, za to mocno zakotwiczył na łamach pism drugoobiegowych, wydawanych poza cenzurą przez ówczesną opozycję. Walor niezależności, powodował, że autorzy piszący do wydawnictw bezdebitowych mogli prezentować nieoficjalną twarz powstającej uczelni, swobodnie poddawać krytyce działania władz, które uznawali za szkodliwe dla idei uniwersytetu w Szczecinie. Mimo toczącej się wówczas bezpardonowej walki politycznej, na ogół nie kontestowano potrzeby powstania uczelni, natomiast sposób jej tworzenia przez władze był mocno deprecjonowany. Poddanie tego obrazu weryfikacji może pozwolić na pełniejsze ukazanie kulisów powstawania i początków Uniwersytetu Szczecińskiego.
The history of the University of Szczecin’s foundation in the 1980s is inextricably linked to the political situation of the time and the acute conflict taking place nationwide, but also present in West Pomerania and Szczecin. Thus, the period of its foundation significantly influenced its final form in 1985, which, due to the heavy dependence of its governing body on party structures and its declared ideological closeness to the Polish United Workers’ Party (PZPN), was called a “red university”. This image was not reflected in official mass media, but firmly anchored in the pages of underground magazines published uncensored by the dissident opposition of the time. The value of independence meant that authors writing for underground publications were able to portray the unofficial face of the emerging university, freely criticizing the actions of the authorities, which they considered detrimental to the idea of a university in Szczecin. Despite the ruthless political struggle at the time, the need for its establishment was generally not contested, while the manner in which it was created by the authorities was greatly disparaged. By subjecting this image to scrutiny, it may be possible to give a fuller picture of the backdrop to the foundation and beginnings of the University of Szczecin.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2022, 37; 287-314
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kuratorium Gimnazjum Akademickiego i Mariackiego w 1667–1805
A schoolboard of the Academic Gymnasium in Szczecin 1667–1805.
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590954.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Carolingian Gymnasium
Academic Gymnasium
Marian Gymnasium
schoolboard
Szczecin
Pomerania
education
Marian Foundation
Gimnazjum Karolińskie
Gimnazjum Akademickie
Gimnazjum Mariackie
kuratorium
Pomorze
szkolnictwo
Fundacja Mariacka
Opis:
Powołane w 1667 roku gimnazjum akademickie w Szczecinie kontynuowało tradycje Książęcego Pedagogium. Również wzorem czasów Gryfitów, nadzór nad szkołą oraz fundacją ją finansującą sprawowało czteroosobowe kuratorium, złożone z przedstawicieli administracji prowincjonalnej, a także reprezentantów stanów pomorskich. Zadania kuratorium określone były w statucie gimnazjum. Zajmowało się ono m.in. majątkiem fundacji i jej dochodami, kontrolowało szkolną administrację, a także zatrudniało profesorów, przyjmowało uczniów do zakładu i nadzorowało proces dydaktyczny W XVIII wieku, w ramach pruskiej monarchii absolutnej, działalność kuratorium ograniczały liczne ingerencje władz centralnych w Berlinie, które najczęściej wydawały ostateczną decyzję w sprawach gimnazjum i Fundacji Mariackiej.
Established in 1667, the Academic Gymnasium in Szczecin was a continuation of the tradition of the princely Pedagogium. Also, like in the Griffins times, the school and the foundation which financed it were supervised by a schoolboard of four persons, comprising the representatives of the province administration and the Pomeranian Estates. The role of the schoolboard was defined in the Gymnasium Statute. It included controlling the administration of the Foundation’s estate, its revenues, as well as the administration of the school, employing professors, admitting students to the establishment, supervising them, and supervising the didactic process. In the 18th century, in the framework of the Prussian absolute monarchy, the activity of the schoolboard was limited by the numerous interventions of the central authorities in Berlin, which most often took the final decisions concerning the Gymnasium and the Marian Foundation.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 2; 35-46
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niedobory roku 1945 i zachodniopomorskie pomysły na ich przezwyciężanie. Sprawa „berlińskich zakupów”
Shortages of 1945 and the West Pomeranian ideas to overcome them. The question of the 'Berlin Purchases'
Autorzy:
Rembacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590993.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
West Pomerania
shortages
commerce
profiteering
currency
misappropriation
border
Berlin
Szczecin
motorisation
1945
Okręg Pomorze Zachodnie
niedobory
handel
spekulacja
waluta
nadużycia
granica
motoryzacja
1945 rok
Opis:
Artykuł podejmuje zagadnienie powojennych zakupów prowadzonych przez polskich urzędników w Berlinie, których celem było ściąganie deficytowych towarów, w tym samochodów. Przedstawiony został mechanizm jaki towarzyszył „berlińskim zakupom” – zaprezentowani zostali pomysłodawcy i uczestnicy akcji oraz urzędy i służby w nim partycypujące bądź je kontrolujące. Podjęto również próbę oceny zjawiska i jego skali.
The article presents the question of the post-war purchases made by Polish clerks in Berlin. The intention behind those purchases was to fill the gap on the Polish market, especially as far as cars are concerned. The mechanism of those purchases was described, together with the originators and participants and the offices and services that took part in the action or controlled it. The article also contains an appraisal of that action and depicts its scale.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 3; 69-88
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies