Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Pomorze"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 36
Tytuł:
Rozwój energetyki na Pomorzu w latach 1880–1945
Autorzy:
Gut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591177.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
power industry
Pomerania
electrification
przemysł energetyczny
Pomorze
elektryfikacja
Opis:
Na Pomorzu już od 1880 roku podejmowano działania mające na celu zastosowanie oświetlenia i silnika elektrycznego. Prawdziwy początek rozwoju energetyki rozpoczął się jednak wraz z uruchomieniem w Szczecinie w 1889 roku pierwszej elektrowni. Elektryfikacjaregionu znajdowała się gestii władz samorządowych i prywatnych inwestorów. Szczególne warunki hydrologiczne na Pomorzu sprawiły, że do lat 30. XX wieku podstawą rozwoju energetyki w regionie były elektrownie wodne. Znaczny wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną nastąpił po pierwszej wojnie światowej. Powszechna elektryfikacja wiązała się z koniecznością budowy siłowni o większej mocy oraz rozbudową linii przesyłowych. Działania te wymagały pokonania wielu trudności technicznych oraz nowych regulacji prawnych. Pod koniec lat 30. XX wieku rozwój przemysłu energetycznego na Pomorzu został podporządkowany celom militarnym Niemiec.
In Pomerania as early as in 1880 some efforts were made to install lighting and electric engines (motors). The real beginning of the power industry took place when the first power station was started in Szczecin (German: Stettin) in 1889. Electrification of the region came under the administration of the local government and private investors. The special hydrological conditions in Pomerania were the reason why up to the 1930s the main source for the power industry were hydroelectric power stations. A significant increase in demand for electric energy came after the first world war. A general electrification involved a need to build power stations of a bigger capacity and a bigger network of transmission lines, which required overcoming technical difficulties and creating new legal regulations. At the end of 1930s the growth of the power industry in Pomerania was subordinated to the military demands of Germany.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 3; 43-66
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Preparations” of Western Pomerania for the Thirty Years’ War
Autorzy:
Gaziński, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591029.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Thirty Years’ War
Pomerania
the Griffins
wojna trzydziestoletnia
Pomorze
Gryfici
Opis:
Pomorze Zachodnie nie było przygotowane do obrony swojego terytorium podczas wojny 30 – letniej. Pierwszą i zasadniczą tego przyczyną była słabość finansowa książąt pomorskich, których dochody z dóbr, ceł i zwyczajowych podatków nie pozwalały na pełne utrzymanie dworu, a co dopiero na zaciąg znaczniejszych oddziałów wojskowych. W rzeczywistości książęce wojska stałe składały się z około 100 drabantów osłaniających osoby książąt szczecińskiego i wołogoskiego. Podstawową siłą zbrojną księstw było więc pospolite – ruszenie składające się ze szlacheckiej jazdy i mieszczańskiej piechoty, różnorodnie uzbrojone i mało zdyscyplinowane. Podstawowymi punktami oporu w razie obcej agresji miały stać się pomorskie miasta, lecz jedynie Stralsund posiadał wybudowane z własnych środków nowoczesne fortyfikacje ziemne. Pozostałe miasta były osłaniane przez średniowieczne mury częściowo (w XVI wieku) przystosowane do broni palnej. Nie trzeba tu podkreślać, że nie stanowiły one większej przeszkody dla ówczesnej artylerii. Rosnące zagrożenie wojenne spowodowało jednak, że książęta pomorscy zwłaszcza Franciszek I i Bogusław XIV próbowali zmienić ten stan rzeczy. Podjęte działania miały doprowadzić do ufortyfikowania Szczecina (co zrobiono częściowo) oraz powołania stałych sił zbrojnych (ok. 3000 żołnierzy). Powyższe plany przedstawiane przez książąt na pomorskich sejmikach nie spotkały się z przychylnością stanów, które odmówiły pieniędzy na organizację stałej armii i budowę wokół Szczecina nowoczesnych umocnień. Jedynym krótkotrwałym sukcesem książąt, zwłaszcza Bogusława XIV było zaciąganie na okres największego zagrożenia niewielkich sił zaciężnych mających osłaniać pomorskie granice. W tej sytuacji pozbawieni większej siły zbrojnej ostatni pomorscy książęta Filip Juliusz, a zwłaszcza Bogusław XIV próbowali zachować neutralność w rozpalającym się w Rzeszy konflikcie, lawirując między walczącymi stronami. Politykę neutralności zakończyła tzw. kapitulacja franzburską w listopadzie 1627 roku, kiedy to książę Bogusław XIV zezwolił na wkroczenie na Pomorze wojsk cesarskich.
Western Pomerania was not prepared to defend its territory during the Thirty Years’ War. The first and principal reason for this was the financial weakness of the Pomeranian dukes, whose income from goods, duties and customary taxes did not allow them to fully maintain the court, let alone to take on major military units. In fact, the duke’s permanent army consisted of about 100 guards protecting the dukes of Szczecin and Wolgast. The basic armed force of the Duchies was therefore the common one – a levy in mass consisting of noble riders and the bourgeois infantry, variously armed and undisciplined. The basic points of resistance in case of foreign aggression were to become the Pomeranian cities, but only Stralsund had modern ground fortifications built within its own budget. The remaining cities were shielded by medieval walls partly (at the turn of the 15th and 16th century) adapted to firearms. However, they were not a major obstacle for the artillery of the time. The growing threat of war caused the Pomeranian dukes, especially Francis I and Bogislaw XIV, to try to change this state of affairs. The undertaken actions were to lead to fortification of Szczecin (which was done partially) and establishment of permanent armed forces (about 3,000 soldiers). The above plans presented by the princes in the Pomeranian Sejmiks did not meet with the favour of the states, which refused to provide money to organize a permanent army and build modern fortifications around Szczecin. The only short-term successes of the dukes, especially of Bogislaw XIV, were the incurring of small permanent forces to cover the Pomeranian borders for the period of the greatest threat. In this situation, the last Pomeranian dukes Philipp Julius, and especially Bogislaw XIV, who were deprived of a greater military force, tried to maintain neutrality in the conflict which was flaring up in the Empire by repeatedly switching sides between parts of the conflict. The policy of neutrality was ended by the so-called ‘Franzburg Surrender’ in November 1627, when Duke Bogislaw XIV allowed the imperial army to enter Pomerania.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 4; 153-172
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POCZĄTKI POMORSKICH KATEDR
THE ORIGINS OF THE POMERANIAN CATHEDRALS
Autorzy:
Wejman, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592147.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Kamień Pomorski
Wolin
Kolobrzeg
cathedral
bishopric
Pomerania
Kołobrzeg
katedra
biskupstwo
Pomorze
Opis:
ecclesia cathedralis), arcybiskupa (archikatedra) lub patriarchy (kościół patriarchalny). Jako kościół biskupa jest zazwyczaj miejscem pochówku biskupów diecezjalnych. Termin „katedra” odnosi się również do konkatedry oraz prokatedry. Niekiedy katedra jest zwyczajową nazwą głównego kościoła miasta.Miniona 1050. rocznica chrztu Polski znalazła swoje szczególne miejsce w przestrzeni Poznania, Gniezna czy Ostrowa Lednickiego, ale rozszerzyła się również nad Odrę i Bałtyk. Kiedy powstało biskupstwo w Poznaniu, jej rządca rozciągał swoją jurysdykcję na cały kraj, czyli aż po Wolin. Kiedy zaś powstała metropolia gnieźnieńska, w jej skład weszło biskupstwo w Kołobrzegu. To tutaj, jak również później w Wolinie, a przede wszystkim w Kamieniu Pomorskim należy szukać początku pomorskich katedr.Dzisiaj nad Szczecinem i Koszalinem górują katedry, które w założeniach nie były nimi. Po pierwszej katedrze w Kołobrzegu nie ma śladu, podobnie po drugiej, wolińskiej, pozostał tylko krzyż z obeliskiem. Do naszych czasów przetrwała tylko katedra kamieńska, od 28 czerwca 1972 roku – konkatedra. Ona to powinna stać się oczkiem w głowie dla wszystkich mieszkańców Pomorza Zachodniego i nie tylko, gdyż lud pomorski, kochający piękno i muzykę, na to zasługuje. A od strony naukowej cenną byłaby publikacja naukowa, a także albumowa traktująca szeroko o tej jedynej na Pomorzu Zachodnim, budowanej od podstaw, katedrze.
Cathedral (greek Kathedra – chair, seat) is the church of the diocesan bishop (lat. Cathedralis ecclesia), Archbishop (Metropolitan Cathedral) or Patriarch (patriarchal church). As a bishop’s church, it is usually the burial place of the diocesan bishops. Cathedral term also refers to the co-cathedral and procathedral. Sometimes the cathedral is the common name of the main church of the city.The past 1050 anniversary of the baptism of Poland found its special place in the space of Poznań, Gniezno, or Ostrów Lednicki, but also extended to the Oder and the Baltic Sea. After foundation of the bishopric in Poznan, her steward extended the jurisdiction over the whole country, up to Wolin. When the metropolis in Gniezno was founded, it was also consisted of a bishopric in Kołobrzeg. It is here, as well as later in Wolin, especially in Kamień Pomorski, one should look for the start of the Pomeranian cathedrals.At present, Szczecin and Koszalin are dominated by the cathedral churches, which were not built for the purpose of being cathedral. There is no sign after the first cathedral in Kolobrzeg, just like after the second cathedral in Wolin – there is only the cross and the obelisk. Until our times only Cathedral in Kamień survived – 28th June 1972 it became co-cathedral. Cathedral in Kamień should become the apple of the eye not only for all the inhabitants of Western Pomerania, because the people of Pomerania love beauty and the music and deserves it. There should be an scientific publication, as well as photo album treats extensively about this cathedral, only one in Western Pomerania built from scratch as the cathedral.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2017, 1; 147-174
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapiska obituarna księcia Eryka I Pomorskiego (1449-1459)
Autorzy:
Pawlik, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591752.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
obituaries
obituary notices
the Kalmar Union
Pomerania
nekrologi
zapiski obituarne
Unia Kalmarska
Pomorze
Opis:
Istniejące w historiografii polskiej oraz niemieckiej rozbieżności w kwestii wyznaczenia dziennej daty śmierci Eryka I Pomorskiego (1449–1459) stanowiły główną inspirację do opublikowania w poniższym przyczynku nieznanej dotąd zapiski nekrologicznej poświęconej jego osobie. Zapiska ta pochodzi z akt kapituły katedralnej w Kamieniu Pomorskim przechowywanych w zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie. Znajduje się ona na pierwszej karcie jednego z wykazów beneficjów kościoła katedralnego w Kamieniu. Zapiska pozwala na weryfikację opinii badaczy o dacie dziennej zgonu byłego władcy państw wchodzących w skład Unii Kalmarskiej, którzy w większości przyjmowali, że Eryk I zmarł pomiędzy 3 maja a 16 czerwca 1459 roku. Treść noty obituarnej poświęconej temu władcy wskazuje jednoznacznie, że zmarł on 23 maja 1459 roku w Darłowie i tam też został pochowany.
In the Polish historiography the death date of Eric I, Duke of Pomerania (1449–1459), differs from the one in the German historiography, and the difference has inspired the author to write this article, which includes an obituary notice – so far unknown – concerning the Duke. The notice has been found in the records of the Cathedral Chapter in Kamień Pomorski (German: Cammin), which are kept in the State Archives in Szczecin. More precisely, the notice is to be found on the first folio of one of the lists of the benefices pertaining to the Cathedral Church in Kamień. Thanks to the notice the death date of Eric I, one of the rulers of the states which were parts of the Kalmar Union, seems not to have fallen – as most researchers assumed – between May 3 and June 16, 1459. The obituary notice unmistakably indicates that the ruler must have died on May 23, 1459 in Darłowo, where he was also buried.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 4; 5-13
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pielgrzymki pomorskie w średniowieczu. Stan i perspektywy badań
Autorzy:
Majewski, Marcin
Rębkowski, Marian
Simiński, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137890.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
pielgrzymki
średniowieczna religijność
Pomorze Zachodnie
pilgrimages
Medieval religiousness
Pomerania
Opis:
Kult świętych i ich relikwii przejawiał się w średniowieczu m.in. w ruchu pielgrzymkowym. Autorzy artykułu postawili sobie za cel omówienie źródeł, zarówno archeologicznych, jak i pisanych, oraz stanu badań dotyczących peregrynacji średniowiecznych mieszkańców Pomorza Zachodniego (księstwo szczecińskie, słupskie i dominium biskupów kamieńskich), z wyłączeniem księstwa wołogoskiego. Analizą objęto miejsca pielgrzymkowe położone na Pomorzu Zachodnim, ale także poza nim. Szczególne nadzieje na poszerzenie wiedzy na rozpatrywany temat wiążą się z prowadzeniem badań archeologicznych w miastach lokowanych na prawie niemieckim.
The cult of the saints and their relics in the Middle Ages took form – among other things – of the pilgrimage movement. The authors of this article discuss the sources – both archaeological and written – and the state of research on pilgrimages of the Medieval inhabitants of Pomerania the Duchy of Szczecin (Stettin), the Duchy of Słupsk (Stolp) and the dominium of the bishops of Kamień (Kammin), excluding the Duchy of Wołogoszcz (Wolgast). The analysis focus on the shrines situated both in Pomerania and beyond the region. The future progress of the research is expected specially in connection with the archaeological excavations conducted in towns founded according to the German law.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 1; 129-168
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lichens and lichenicolous fungi of the “Wrzosowisko Sowno” nature reserve (NW Poland)
Autorzy:
Wieczorek, Anetta
Hnat, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1386054.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
lichens
nature reserve
Polska
Pomerania
porosty
rezerwat
Polska
Pomorze
Opis:
Lichens of the “Wrzosowisko Sowno” nature reserve in the western part of Polish Pomerania were studied in 2006 and 2014. Within the examined area, 90 species of lichens were observed. Eighteen species are included in the red list of threatened lichens in Poland, eight as vulnerable (VU) (Bacidia rubella, Bryoria fuscescens, Buellia disciformis, Calicium viride, Ochrolechia androgyna, Pertusaria pertusa, Pseudoschismatomma rufescens, Ramalina farinacea, R. pollinaria and Tuckermannopsis chlorophylla), seven as near threatened (NT) (Chaenotheca furfuracea, Evernia prunastri, Graphis scripta, Hypogymnia tubulosa, Pertusaria coccodes, Vulpicida pinastri and Zwackhia viridis), two as endangered (EN)( Melanelixia glabra and Pleurostica acetabulum) and one as critically (CR) (Melanohalea exasperata).
Badania nad biotą porostów rezerwatu „Wrzosowisko Sowno” przeprowadzono w latach 2006–2014. Na badanym obszarze stwierdzono 85 gatunków porostów i 5 grzybów naporostowych. Ponad 52% bioty porostów stanowiły gatunki nadrzewne, wśród których występowały taksony rzadkie i zagrożone w skali całego kraju. Blisko połowę gatunków stanowiły porosty o plesze skorupiastej. Najmniej licznie reprezentowane są epility, co zwiazane jest z brakiem odpowiednich siedlisk dla tej grupy porostów.
Źródło:
Acta Biologica; 2017, 24; 149-158
2450-8330
2353-3013
Pojawia się w:
Acta Biologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lichens and lichenicolous fungi of the “Golczewskie Uroczysko” nature reserve (NW Poland)
Autorzy:
Wieczorek, Anetta
Tyczkowska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1386155.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
lichens
nature reserve
Polska
Pomerania
porosty
rezerwat
Polska
Pomorze
Opis:
Lichens of the “Golczewskie Uroczysko” nature reserve were studied in 2007–2008 and 2015–2016. Within the examined area, 68 species of lichens and 5 lichenicolous fungi were observed. Eleven species are included in the red list of threatened lichens in Poland, six as vulnerable (VU) (Bryoria fuscescens, Buellia disciformis, Calicium viride, Ochrolechia androgyna, Pertusaria pertusa and Tuckermannopsis chlorophylla) and five as near threatened (NT) (Alyxoria varia, Chaenotheca furfuracea, Evernia prunastri, Graphis scripta and Hypogymnia tubulosa).
Badania prowadzono nad biotą porostów rezerwatu „Golczewskie Uroczysko”. Stwierdzono w sumie 68 gatunków porostów i 5 grzybów naporostowych. Ponad 56% bioty porostów stanowiły gatunki nadrzewne, wsród których występowały taksony rzadkie i zagrożone w skali całego kraju. Blisko połowę wszystkich gatunków stanowiły porosty o plesze skorupiastej. Charakterystyczna cechą lichenobioty badanego rezerwatu jest duży udzial gatunków występujących na pojedynczych stanowiskach.
Źródło:
Acta Biologica; 2017, 24; 141-148
2450-8330
2353-3013
Pojawia się w:
Acta Biologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Bogusława X w tekstach historiograficznych do końca XIX wieku
The portrayal of Bogusław X in historiographical texts until the end of the 19th century
Autorzy:
Wójcik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146448.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Bogislaw X
historiographical texts
19th century
Pomerania
Bogusław X
teksty historiograficzne
XIX wiek
Pomorze
Pomorze Zachodnie
Opis:
Z uwagi na to, że praktycznie niezbadaną sferą pozostaje wizerunek księcia pomorskiego Bogusława X w tekstach kultury, oraz że w 2023 i 2024 roku związane są z nim dwie ważne rocznice, artykuł Obraz Bogusława X w tekstach historiograficznych do końca XIX wieku związany jest z wizerunkiem Bogusława X w wybranych tekstach historiograficznych dotyczących Pomorza, publikowanych do końca XIX wieku. Przeanalizowano w nim obraz władcy, stawiając w centrum kwestie fikcjonalności tekstualnej zawartej w tym korpusie tekstów. Analiza jest wsparta instrumentarium analizy narratywnej w tradycji mitomotorycznej. Zwraca uwagę tekstowy potencjał życiorysu księcia. Konstatacją wywodu jest daleko idąca instrumentalizacja postaci, dokonywana w zależności od kontekstu społeczno-politycznego, w którym funkcjonowała dana publikacja, a także od światopoglądu autora czy intencji wydawcy, względnie mecenasa. Wszystkie analizowane teksty ukazują wnioskowanie symboliczne z wydarzeń przeszłych, reflektujące na teraźniejszość i przyszłość danego narratora. Z tego wynika interakcja między każdorazowym nadawcą a odbiorcą poszczególnych tekstów, zasadzająca się na wierze poszczególnych narratorów w polityczne sprawstwo ich opowieści. Zwraca przy tym uwagę mnogość wyjaśnień dla wielokrotnych reaktualizacji mitu.
Given the virtually unexplored realm of the image of the Pomeranian Duke Bogusław X in texts of culture and the importance of the anniversaries related to him in 2023 and 2024, the article “The portrayal of Bogusław X in historiographical texts until the end of the 19th century” delves into the depiction of Bogusław X in selected historiographical texts concerning Pomerania published until the end of the 19th century. The article analyzes the presented image of the ruler, focusing on the issue of textual fiction contained in this corpus of texts. The analysis is supported by the tools of narrative analysis in the myth-motif tradition. The article emphasizes the textual potential of the duke’s life story. The conclusion drawn from the discourse is the extensive instrumentalization of the character, which depends on the socio-political context in which a given publication operated, as well as the author’s worldview or the intentions of the publisher or patron. All the analyzed texts demonstrate symbolic reasoning from past events, reflecting on the present and future of each narrator. This results in an interaction between each sender and the recipient of individual texts, based on the belief of the respective narrators in the political agency of their stories. It also highlights the multitude of explanations for the repeated reactualization of the myth.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 219-243
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Założenie Biskupstwa Pomorskiego według Augustyna ze Stargardu
Autorzy:
Rusakiewicz, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591129.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Angelus de Stargardia
Christianisation
Pomerania
Pomeranian Diocese
the 16th century
Augustyn ze Stargardu
chrystianizacja
Pomorze
biskupstwo pomorskie
XIV wiek
Opis:
Tematem artykułu jest obraz początków biskupstwa pomorskiego przedstawiony w powstałym w XIV wieku tzw. Protocollum Augustyna ze Stargardu. Autor stworzył dzieło mające udowodnić, że zarówno pomorskie biskupstwo, jak i całe Pomorze nie były nigdy podporządkowane Polsce, a powstanie tegoż utworu związane było z kościelnym konfliktem gnieźnieńsko-pomorskim. W celu udowodnienia swojej tezy Augustyn przedstawił argumenty zaczerpnięte ze znanych ówcześnie przekazów o przeszłości Polski i Pomorza, opisując – pośród wielu innych wątków – przebieg misji chrystianizacyjnej na Pomorzu przeprowadzonej przez Ottona z Bambergu. Motyw założenia biskupstwa na Pomorzu jest kluczowy dla całości narracji, gdyż schematycznie przedstawia podstawowe założenia Augustyna dotyczące niezależności biskupstwa pomorskiego od Polski. Znajdujące się w przekazach źródłowych wzmianki o stolicach biskupstwa przełożył Augustyn na opowieść o potrójnym jego założeniu. Według tej koncepcji za ustanowienie biskupstwa odpowiedzialny był Otton z Bambergu, który wyznaczył Wolin na jego stolicę. Znana z Kroniki Helmolda wzmianka o biskupstwie uznamskim była według Augustyna dowodem na przeniesienie stolicy biskupstwa na wyspę Uznam, o czym zadecydowali pomorscy możni na zjeździe zwołanym przez księcia Warcisława I. Natomiast przeniesienie stolicy biskupstwa do Kamienia było według Augustyna trzecim i ostatecznym jego ustanowieniem, zatwierdzonym przez papieża. Zarysowane w ten sposób korzenie pomorskiego biskupstwa wskazują na trzy elementy je kształtujące: po pierwsze działalność Apostoła Pomorzan, czyli Ottona z Bambergu, po drugie dobrowolna decyzja Pomorzan o przyjęciu chrztu, a po trzecie zaś papieskie zatwierdzenie ustanowienia siedziby biskupa w Kamieniu. Opowieść o symbolicznym potrójnym założeniu biskupstwa miała zatem w narracji Augustyna podkreślić jego niezwykłe początki, a tym samym potwierdzić prawo do niezależności od Polski.
The article deals with the image of the beginning of the Pomeranian Diocese presented in the so-called Protocollum created in the 16th century by Angelus de Stargardia, whose intention was to prove that the Pomeranian Diocese and the whole of Pomerania itself had never been subdued to Poland; the creation of Protocollum was related to a ecclesiastical conflict between Gniezno (German: Gnesen) and Pomerania. In order to support his thesis Angelus put forward arguments taken from sources of the time concerning the past of Poland and Pomerania; among other things, Angelus described the Christianisation mission in Pomerania carried out by Otto of Bamberg. The motive for founding the Pomeranian Diocese is of key importance for the whole of the narrative, as it schematically presents the basic assumptions of Angelus concerning the independence of the Pomeranian Diocese from Poland. Various mentions about the capitals of the Diocese were interpreted by Angelus as a tale of its triple founding. In that tale Otto of Bamberg was responsible for creating the Diocese, and he located its capital in Wolin (German: Wollin). According to Angelus the mention of the Usedom (Polish: Uznam) Diocese in the Chronicle of the Slavs (Chronica Sclavorum) by Helmond is a proof that the capital of the Diocese was moved to Usedom, which had been decided by the mighty families at the meeting held by Duke Wartislaw I (Polish: Warcisław I). On the other hand, moving the capital to Kammin (Polish: Kamień) – according to Angelus – was its third and final founding, which was approved by the pope. The origins of the Pomeranian Diocese outlined in that way show three elements that shaped it: first, the activities of the Pomeranian Apostle, Otto of Bamberg; second, a voluntary decision of the Pomeranians to accept Christianity; and third, the papal approval of Kammin as the capital of the Diocese. The tale of the Diocese having been symbolically founded three times was supposed – in Angelus’ narrative – to underline its extraordinary origins, and therefore to confirm its right to be independent from Poland.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 1; 21-33
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książę pomorski Ulryk I w świetle dziennika podróży Filipa Hainhofera z 1617 roku
Autorzy:
Gruszka, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591034.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pomerania
Ulrich I
Filipp Hainhofer
travel journal
17th century
Pomorze
Ulryk I
Filip Hainhofer
dziennik podróży
XVII wieku
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie sporządzonej na kartach dziennika podróży przez Filipa Hainhofera charakterystyki księcia pomorskiego Ulryka I (1589-1622), najmłodszego z synów Bogusława XIII i Klary z Brunszwiku-Lüneburga. Przybyły na zaproszenie Filipa II augsburski znawca dzieł sztuki pozostawił szczegółowy opis swego pobytu na Pomorzu. Poczynione obserwacje odnośnie osób, miejsc, obyczajów i różnego rodzaju osobliwości, czynią z jego podróżniczej relacji niezwykle cenne źródło dla poznania wybranych aspektów życia codziennego siedemnastowiecznego dworu książąt pomorskich. Podczas pobytu na Pomorzu, Filip Hainhofer miał sposobność dobrze poznać księcia Ulryka. Nakreślona piórem charakterystyka umożliwia odtworzenie w miarę pełnego obrazu sylwetki. W świetle dziennika podróży uchodzi za osobę obdarzoną przymiotami, które czyniły z niego równie odpowiedniego towarzysza dla augsburskiego znawcy dzieł sztuki, co uczony Filip II.
The article is supposed to present the picture of Pomeranian Duke Ulrich I (1589–1622),the youngest son of Bogislaw XIII and Clara of Braunschweig-Lüneburg, which wasincluded in the travel journal written by Philipp Hainhofer. He was invited by Philip IIand left a detailed description of his stay in Pomerania. Thanks to his observations concerning people, places, customs and various peculiarities his travel relation is a valuablesource of information to study selected aspects of everyday life at the 17th-century courtof the Pomeranian dukes. While staying at Pomerania, Philipp had the chance to havea careful look at Duke Ulrich. Philipp’s description of the duke allows to reconstruct a full picture of Ulrich. In thelight of his travel journal the duke was an appropriate companion for the art connoisseurof Augsburg, at the same level as Philip II.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 2; 37-53
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomeranus non cantat. Uwe Johnson i Pomorze. Topos utraconej (pierwszej) ojczyzny lub: skąd pochodzę, tego już nie ma
Pomeranus non cantat? Uwe Johnson and Pomerania: A topos of the lost (first) homeland or where I come from doesn’t alredy exist
Autorzy:
Talarczyk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590971.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Uwe Johnson
literary fiction
German literature
Germany (GDR)
history of 1956
Pomerania
small homeland
concrete utopia
spiritual homelessness
spiritual affinity
beletrystyka
literatura niemiecka
Niemcy (NRD)
rok 1956
Pomorze
mała ojczyzna
konkretna utopia
bezdomność duchowa
powinowactwo duchowe
Opis:
Uwe Johnson was perceived before 1989 exclusively as a writer of the division of Germany. Born in Pomerania (Kamień Pomorski), he spent his childhood and early youth in Mecklenburg. After obtaining his university degree in German philology in the German Democratic Republic, he moved to West Berlin. In the same year he published his first novel Mutmaßungen über Jakob (the Polish edition Domniemania w sprawie Jakuba appeared in 2008), which besides the reflection on the division of Germany in the context of the Cold War, dividing Europe into two political camps, extensively describes his holidays he spent until 10 years of age in Darzewice near Wolin. It was, looking through the prism of the author’s whole biography, the most happy period in his life and therefore a point of reference for forming a worldview in a bipolar world of the ideological indoctrination. The characters of his novels written in prose, like Jakob Abs, the main character of the novel mentioned above, hail from Pomerania. The article provides an analysis of determinants of the author’s regional identity from the perspective of self-reflection in which a central position occupies the category of small homeland as understood in the theory of concrete utopia (Ernst Bloch), as well that of spiritual affinity (Johann Wolfgang Goethe), and spiritual homelessness (Siegfried Kracauer).
Uwe Johnson był przed 1989 rokiem postrzegany wyłącznie jako pisarz „podziału Niemiec”. Urodzony na Pomorzu (Kamień Pomorski), okres dzieciństwa i wczesnej młodości spędził w Mecklemburgii. Po studiach germanistycznych w NRD przeniósł się w 1959 roku do Berlina Zachodniego. W tym samym roku ukazała się jego pierwsza powieść Mutmaßungen über Jakob (pol. Domniemiania o Jakubie, 2008), która – oprócz refleksji nad podziałem Niemiec w kontekście klimatu zimnej wojny dzielącej Europę na dwa obozy polityczne – szeroko opisuje wakacyjny czas spędzany do dziesiątego roku życia w Darzewicach koło Wolina. Jest to, patrząc przez pryzmat całej biografii autora, najszczęśliwszy okres w jego życiu i z tego powodu – punkt odniesienia do ukształtowania się światopoglądu w dwubiegunowym świecie indoktrynacji ideologicznej. Bohaterowie jego utworów pisanych prozą wywodzą się, podobnie jak Jakob Abs, główny bohater z wyżej wymienionej powieści, również z Pomorza. Tekst ten poświęcony jest analizie determinantów tożsamości regionalnej pisarza z perspektywy samorefleksji, w której kategoria małej ojczyzny w rozumieniu teorii konkretnej utopii (Ernst Bloch), zajmuje miejsce centralne – pokrewieństwa duchowego (Johann Wolfgang Goethe) oraz duchowej bezdomności (Siegfried Kracauer).
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 3; 27-48
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pommern und das Ende der wikingerzeit. Bruch oder kontinuität?
POMERANIA AND THE END OF THE VIKING AGE. BREAK OR CONTINUITY?
Autorzy:
Adamczyk, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591154.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pommern
Wikingerzeit
Numismatik
Archäologie
Pomerania
Viking Age
Numismatics
Archaeology
Pomorze
wikingowie
numizmatyka
archeologia
Opis:
Punktem wyjścia tekstu jest pytanie, na ile zmierzch epoki wikingów w drugiej połowie XI w. wpłynął na Pomorze. Na podstawie archeologicznych i numizmatycznych odkryć oraz źródeł pisanych zostają nakreślone główne linie rozwojowe Wolina, Szczecina i Kołobrzegu-Budzistowa. Sądząc na podstawie liczby skarbów należy stwierdzić, że znaczenia Wolina zmniejszyło się już na przełomie X i XI w. – czyli przed wyprawą rabunkową króla duńskiego Magnusa w 1043 r. i przed obowiązującą w archeologii chronologią warstw spalenizny wewnątrz kompleksu osadniczego. Znaleziska pojedyncze monet z kolei wskazują na jej obieg (aczkolwiek nieco słabszy) do końca XI w. Wyniki badań z Kołobrzegu-Budzistowa i Szczecina mają również ambiwalentny charakter. Z jednej strony liczba skarbów oraz pojedynczych monet jest niska, z drugiej strony pokazują wykopaliska, że osady te rozbudowano po 1050 r. Podsumowując, stwierdzamy brak załamania ekonomicznych i społecznych struktur na Pomorzu na wskutek politycznych zawirowań połowy XI stulecia.
Im Mittelpunkt des Beitrags steht die Frage, inwieweit das Ende der als Wikingerzeit bekannten Epoche in der zweiten Hälfte des 11. Jahrhunderts auf Pommern eingewirkt hat. Anhand archäologischer und numismatischer Befunde sowie schriftlicher Quellen werden die Entwicklungslinien der drei wichtigsten Siedlungskomplexe Wollin, Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo skizziert. Dabei suggeriert die Anzahl der Schatzfunde, dass die Bedeutung Wollins bereits an der Wende vom 10. zum 11. Jahrhundert zurückging – also noch vor dem Raubzug des Dänenkönigs Magnus im Jahr 1043 und der geltenden Datierung der von Archäologen freigelegten Brandschichten innerhalb der Siedlung. Die Einzelfunde von Münzen deuten jedoch auf eine gewisse (freilich deutlich schwächere) Münzzirkulation bis zum Ende des 11. Jahrhunderts hin. Die Befunde aus Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo weisen ebenfalls einen ambivalenten Charakter auf. Einerseits fällt die Zahl der Schatz- und Streufunde relativ gering aus. Andererseits legen die Grabungen einen Ausbau des jeweiligen Siedlungskomplexes in der zweiten Hälfte des 11. Jahrhunderts nahe. Folglich ist festzuhalten, dass politische Turbulenzen im westlichen Küstenbereich der Ostsee um 1050 keineswegs den Zusammenbruch ökonomischer und gesellschaftlicher Strukturen in Pommern verursacht haben.
The article focuses on the question, to what extent the end of the Viking age in the second half of the eleventh century influenced western Pomerania. Based on archaeological and numismatic evidence as well as on written sources the development of the most significant settlements, Wollin, Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo, is sketched. Thus, the number of hoards from Wollin suggests that the importance of the settlement complex decreased already at the turn of the tenth and eleventh century – before the Danish attack in 1043 and perhaps before the dating of burned layers inside the settlement complex. Stray finds of coins, in contrast, indicate some circulation until the end of the eleventh century – however, the influx of silver after c. 1050 seems weaker than during the tenth century. The archaeological and numismatic evidence from Stettin und Kołobrzeg-Budzistowo allows two conclusions: on one hand the number of hoard and stray finds is low. On the other hand, excavations illustrate an enlargement of these settlements in the second half of the eleventh century. Logically, the political turmoil taking place in the western part of the Baltic Sea around 1050 did not cause a collapse of economic and social structures in Pomerania.
Źródło:
Studia Maritima; 2019, 32; 13-27
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pielgrzymki pomorskie w średniowieczu. Stan i perspektywy badań
Pomeranian Pilgrimages in the Middle Ages. The State and Prospects of Research
Autorzy:
Majewski, Marcin
Rębkowski, Marian
Simiński, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591207.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
pilgrimages
Medieval religiousness
Pomerania
pielgrzymki
średniowieczna religijność
Pomorze Zachodnie
Opis:
The cult of the saints and their relics in the Middle Ages took form – among other things– of the pilgrimage movement. The authors of this article discuss the sources – botharchaeological and written – and the state of research on pilgrimages of the Medievalinhabitants of Pomerania the Duchy of Szczecin (Stettin), the Duchy of Słupsk (Stolp) andthe dominium of the bishops of Kamień (Kammin), excluding the Duchy of Wołogoszcz(Wolgast). The analysis focus on the shrines situated both in Pomerania and beyond theregion. The future progress of the research is expected specially in connection with thearchaeological excavations conducted in towns founded according to the German law.
Kult świętych i ich relikwii przejawiał się w średniowieczu m.in. w ruchu pielgrzymkowym.Autorzy artykułu postawili sobie za cel omówienie źródeł, zarówno archeologicznych,jak i pisanych, oraz stanu badań dotyczących peregrynacji średniowiecznychmieszkańców Pomorza Zachodniego (księstwo szczecińskie, słupskie i dominium biskupówkamieńskich), z wyłączeniem księstwa wołogoskiego. Analizą objęto miejsca pielgrzymkowepołożone na Pomorzu Zachodnim, ale także poza nim. Szczególne nadziejena poszerzenie wiedzy na rozpatrywany temat wiążą się z prowadzeniem badań archeologicznychw miastach lokowanych na prawie niemieckim.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 1; 129-168
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Układ z Schengen w realiach dezintegracji ładu przestrzennego Europy
Schengen treaty in confrontation with spatially dezintegrated Europe
Autorzy:
Piskozub, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/319987.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Europa Ojczyzn
regiony historyczne
Łużyce
Nowa Marchia
Pomorze
Europe of Homelands
historical regions
Lausatia
New March
Pomerania
Opis:
Przedmiotem artykułu są dwojakie konsekwencje przystąpienia Polski w 2009 roku do układu z Schengen. Jako pierwsze następstwo, otwartej przestrzeni znoszącej blokady graniczne, uznano w nim nieuchronność zmian infrastrukturalnych na pograniczach państw sąsiedzkich powiązanych tym układem. Szczegółowego ich przeglądu dokonano na przykładzie pogranicza polsko-niemieckiego. Drugim w kolejności logicznym następstwem tej integracji staje się scalanie regionów historycznych jakie na pograniczach tych istniały, zanim rywalizujące o nie państwa podzieliły je swymi granicami. Wymaga to zupełnie nowego podejścia do tworzenia euroregionów. Ex definitione powinny być nimi tylko regiony historyczne porozrywane granicami państwowymi. Podziały administracyjne, właściwe dla Europy Państw, zostaną wówczas docelowo zastąpione przez regiony historyczne Europy Ojczyzn.
The subject of the paper are twofold consequences of the Poland access to the Schengen Treaty in 2009. The first result of opening the borders are inevitable in the infrastructure of the areas adjacent to the borders in the treaty countries. They are discussed using the example of the Polish-German border. The second consequence is the consolidation of historical regions which exist before being divided by the state borders. This calls for a completely new approach to creating Euroregions. They should be, ex definition, historical regions, divided now by political state frontiers. The administrative units, typical in the Europe of National States should be replaced by the historical regions of the Europe of Homelands.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński; 2015, 29; 95-128
1640-6818
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of maps and plans created in the 1620s in the Netherlands on the development of military concepts in the Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Łopatecki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591020.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Thirty Years’ War
Pomerania
the Griffins
wojna trzydziestoletnia
Pomorze
Gryfici
Opis:
The article analyses the impact of maps and plans for military operations in the Netherlands in the 1620s on the modernisation and reform of the art of war in the Republic of Poland. The analysis showed that the source of tactical, operational and strategic knowledge were cartographic sources that reached the lands of the Republic. They were most often brought by people who left the Crown and the Grand Duchy of Lithuania to the West for education and work and then returned to their homeland. It was established that a typical magnate returning from the journey brought between a dozen and a few dozen or so engravings and his own drawings of the sieges and fortification plans. A common form was to provide maps for correspondence. Cartographic sources were supposed to help evaluate the military actions taken and allow the recipients to “keep an eye on” European conflicts. Thanks to the journey of Prince Wladyslaw Vasa around Europe in the years 1624–1625, a pattern of taking “military science” was formed not only in universities but also in military camps in the Netherlands.
Artykuł analizuje wpływ map i planów dotyczących działań wojskowych w Niderlandach w latach 20. XVII stulecia na modernizację i reformy sztuki wojennej w Rzeczypospolitej szlacheckiej. Przeprowadzono w niej analizę, która prowadzi do konstatacji, że źródłem wiedzy taktycznej, operacyjnej i strategicznej były źródła kartograficzne docierające do ziem Rzeczypospolitej. Najczęściej przywoziły je osoby, które wyjeżdżały z Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego na Zachód w celach edukacyjnych i zarobkowych, a następnie wracały do ojczyzny. Ustalono, że magnat powracający z podróży przywoził od kilkunastu do kilkudziesięciu rycin i własnoręcznych rysunków planów oblężeń i fortyfikacji. Rozpowszechnioną formą było dostarczanie map do korespondencji. Źródła kartograficzne miały pomóc w ocenie podejmowanych działań militarnych i pozwalały odbiorcom „na bieżąco” obserwować konflikty europejskie. Dzięki podróży królewicza Władysława Wazy po Europie w latach 1624–1625 ukształtował się wzorzec pobierania „nauk wojskowych” nie tylko na uniwersytetach ale i obozach wojskowych w Niderlandach. Ukazana została również rola Krzysztofa Arciszewskiego – klienta hetmana polnego litewskiego, który dostarczał Krzysztofowi Radziwiłłowi liczne, powstałe w Niderlandach mapy i plany. Zaakcentowano również analogiczny kontekst wyprawy edukacyjnej Janusza Radziwiłła oraz Krzysztofa Michała i Kazimierza Lwa Sapiehów.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 4; 253-283
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 36

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies