- Tytuł:
-
Ocena skuteczności Programu Profilaktyki Chorób Układu Krążenia realizowanego na terenie powiatu ropczycko-sędziszowskiego w zakresie zmiany zachowań zdrowotnych uczestników
Evaluation of the Cardiovascular Diseases Prevention Program on changing health behaviors implemented in the local community of Ropczyce and Sędziszów district in Poland - Autorzy:
-
Kosydar-Bochenek, Justyna
Malinowska-Cieślik, Marta
Lewandowski, Bogumił - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/437646.pdf
- Data publikacji:
- 2013
- Wydawca:
- Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
- Tematy:
-
choroby układu krążenia
profilaktyka zdrowotna
zachowania zdrowotne
ewaluacja programu
model transteoretyczny
cardiovascular diseases
prevention
health behaviors
program evaluation
the Transtheoretical Model
(TTM) - Opis:
-
Wstęp: Choroby układu krążenia należą do głównych
przyczyn zgonów w Polsce i w Europie. Powstają w wyniku
działania wielu różnych czynników ryzyka, z których z punktu
widzenia profilaktyki ważne są czynniki modyfikowalne
związane ze stylem życia. Skuteczne programy profilaktyki
powinny nie tylko mieć na celu wczesną identyfikację osób
z podwyższonym ryzykiem chorób układu krążenia. Działania
podejmowane w ramach tych programów powinny być również
związane z promocją zdrowego stylu życia, edukacją
dotyczącą zmiany zachowań zdrowotnych.
Cel badań: Celem badania była ocena skuteczności Programu
Profilaktyki Chorób Układu Krążenia w zakresie
zmiany zachowań zdrowotnych uczestników tego programu. Materiał i metoda: Badanie realizowane było na przełomie
2010 i 2011 roku w Ropczycach, mieście powiatowym województwa
podkarpackiego. Do oceny wyników edukacji zdrowotnej
w ramach programu zastosowano transteoretyczny
model zmiany zachowań zdrowotnych (The Transtheoretical
Model - TTM). Po upływie roku od interwencji w ramach
programu, przeprowadzono badanie sondażowe techniką
ankiety. Analizowano następujące zachowania: rzucenie
palenia, stosowanie diety niskotłuszczowej, uprawianie
wybranej formy aktywności fizycznej 3–4 razy w tygodniu
przez minimum 30 minut, regularne kontrolowanie ciśnienia
tętniczego, regularne badania poziomu glukozy, a także cholesterolu
i jego frakcji we krwi oraz kontrolowanie masy ciała.
Grupą badaną było 104 wybranych losowo uczestników tego
programu w wieku od 35 do 55 lat (średnia wieku 44 ±7 lat),
mieszkańców powiatu ropczycko-sędziszowskiego. Do oceny
skuteczności programu zastosowano model „Pretest-Post -
test Only” (Przed i Po Programie).
Wyniki:. Badanie wykazało, że w wyniku interwencji w ramach
programu zaszła istotna zmiana w przejawianiu zalecanych
zachowań zdrowotnych wśród uczestników programu. Zachowaniami
zdrowotnymi istotnie częściej przejawianymi
w grupie badanej po zakończeniu udziału w programie
były: rzucenie palenia, stosowanie diety niskotłuszczowej,
uprawianie wybranej formy aktywności fizycznej 3–4 razy
w tygodniu przez minimum 30 minut, regularna kontrola
ciśnienia tętniczego, regularne badania poziomu glukozy,
a także cholesterolu i jego frakcji we krwi oraz kontrola masy
ciała. Zaobserwowano również istotne różnice w przejawianiu
zalecanych zachowań ze względu na niektóre cechy
społeczno - ekonomiczne osób badanych typu: płeć, wiek,
wykształcenie. Kobiety częściej niż mężczyźni stosowały się
do zaleceń odnośnie rzucenia palenia oraz zmiany diety na
dietę niskotłuszczową. Osoby z grupy 35-latków i 50-latków
częściej niż pozostali badani stosowali się do zalecenia
kontroli masy ciała. Osoby z wykształceniem podstawowym
były bardziej skłonne niż osoby z wyższym wykształceniem
do zmiany wszystkich zalecanych zachowań, z wyjątkiem
rzucenia palenia.
Wnioski: Wykazano, że udział w programie profilaktycznym
wiązał się ze zmianą zachowań zdrowotnych wśród dużej części
jego uczestników. Stopień zmiany tych zachowań był różny ze
względu na wiek, płeć i wykształcenie badanych. Warunkiem
powodzenia i trwałości tego typu interwencji nastawionych na
modyfikacje zachowań zdrowotnych związanych z profilaktyką
chorób układu krążenia realizowanych na poziomie podstawowej
opieki zdrowotnej jest z jednej strony profesjonalne
przygotowanie w zakresie edukowania pacjenta z wykorzystaniem
odpowiednio dostosowanych metod i materiałów
edukacyjnych, a z drugiej strony konsekwentna i wieloletnia
jego realizacja z okresowym powtarzaniem interwencji i systematyczną
oceną skuteczności prowadzonych działań.
Introduction: Cardiovascular diseases are the main causes of death in Poland and Europe. They are caused as a result of a variety of risk factors, including lifestyle, which from the point of view of prevention, is an important modifiable factor. Effective prevention programs should not only be aimed at early identification of individuals at increased risk of cardiovascular disease. The actions taken within the framework of these programs should be aimed at the promotion of healthy lifestyles related to education on changing health behaviors. Aim of study: The aim of this study was to evaluate the effectiveness of the Cardiovascular Diseases Prevention Program implemented on the local level, in the scope of changing health behaviors among program participants. Method: The study was conducted in 2010 and 2011 in Ropczyce district town in the province of Podkarpackie. The Transtheoretical Model (TTM) was applied to evaluate the results of health education implemented in the program. One year after the intervention, a survey study was conducted by the questionnaire. The following behaviors were analyzed: smoking, low-fat diet, physical activity, regular monitoring of blood pressure, glucose, cholesterol and its fractions in the blood tests and control of the body weight. The study group was consisted of the 104 randomly selected participants of the program residents of the Ropczyce and Sedziszów districts , the ages of 35 to 55 years (mean age 44),. To evaluate the effectiveness of the program the model of “Pretest-Post-Test Only” (Before and After the Program) was applied. Results:. The results showed significant changes in the prevalence of recommended health behaviors among participants in the program. The following health behaviors have been changed significantly: smoking, the use of low-fat diet, physical activity, regular monitoring of blood pressure, glucose, cholesterol and its fractions in blood tests and the body weight. It was also observed significant differences in the prevalence of recommended behaviors due to selected socio - economic characteristics such as: gender, age, level of education. Women were more likely than men to adhere to recommendations for smoking cessation and dietary change. The youngest and the oldest participants of the programme have complied with the recommendations of weight control more often than other age groups respondents. People with low level of education have changed all of the recommended behaviors, except smoking cessation, more likely than those with higher level of education. Conclusions: It has been shown that participation in this prevention program was associated with a change in health behaviors among a large part of the participants. The change of these behaviors was different due to: age, gender and level of education of the respondents. The success and sustainability of this type of intervention focused on changing behaviors related to prevention of cardiovascular disease conducted on the level of local primary health care depends on the one hand, on professional training in patient’s education, which should use individually tailored educational methods and materials. On the other hand, effective program should consist a long-term implementation of repeated interventions and systematic monitoring and evaluation of its actions. - Źródło:
-
Medical Review; 2013, 4; 486-500
2450-6761 - Pojawia się w:
- Medical Review
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł