Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "dzuma" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
„Asystował wybuchowi cholery”1 . Autor i recenzenci o książce Lucjana Wolanowskiego Klejnot Korony. Reporter w Hongkongu w czasach zarazy
Autorzy:
Rott, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030262.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Lucjan Wolanowski
Hongkong
plague
plague (Yersinia pestis)
cholera
dżuma
Opis:
Lucjan Wolanowski (1920-2006) był wybitnym reporterem, pisarzem i podróżnikiem. Dzisiaj jest twórcą zapomnianym. W 1963 roku ukazała się niewielka książka jego autorstwa pt. Klejnot Korony. Reporter w Hongkongu w godzinie zarazy. Pisana na żywo podczas epidemii cholery w Hongkongu, gdzie przebywał, przyniosła mu sukces czytelniczy i przekłady na języki obce. Książka jest rzeczową relacją o chorobach i cierpieniach ludzi żyjących w Hongkongu. Autor znakomicie połączył tutaj pasję poznawczą, doświadczenia podróżnika i umiejętność obserwacji z zaletami gawędziarza operującego świetnym językiem, ceniącego walory szczegółu. Jego książka zapoczątkowała nowoczesny nurt opisów chorób tropikalnych w literaturze polskiej.
Lucjan Wolanowski (1920–2006) was an outstanding journalist, writerand traveler. Today, he is a forgotten author. In 1963, he published a short booktitled The Crown Jewel. Reporter in Hong-Kong in tmes of cholera. Written duringthe epidemic of cholera in Hong-Kong where was staying, the book was a successand was translated into many foreign languages. It is a factual report on illnessesand suffering of Hong-Kong residents. The author combined his passion to explore,travel experience and observation skills with his great storytelling abilities andappreciation for details. His book inspired the modern trend of reports on tropicaldiseases in the Polish literature.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 372-382
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego należy się bać? O uczuciach towarzyszących epidemii i zaleceniach w czasie jej trwania według Przestrogi i lekarstwa na choroby z zarazy morowego powietrza pochodzące Franciszka Ksawerego Ryszkowskiego
Autorzy:
Kocela, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029775.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
medical guides
epidemic
plague
applied literature
epidemia
poradniki medyczne
dżuma
emocje
literatura użytkowa
Opis:
Artykuł analizuje tekst jednego z wielu podręczników medycznych wydanych w Polsce w drugiej połowie XVIII wieku. Dotyczy emocji i uczuć towarzyszących człowiekowi podczas epidemii, a także problemów i trudności, które musiał pokonać. Wprowadza też powszechnie funkcjonujące opinie lekarzy na temat dżumy i sposobów jej zwalczania. Tekst należy również traktować jako próbę wyjaśnienia reakcji, zachowań i przyjęcia określonych postaw - zarówno przez  chorych, jak i osób kierujących określoną organizacją życia społecznego w czasie epidemii.
The article analyzes the text of one of the many medical handbooks published in Poland in the second half of the 18th century. It concerns emotions and feelings accompanying a person during an epidemic, as well as problems and difficulties that he had to overcome. It also introduces the commonly functioning opinions of doctors about the plague and ways to fight it. The text should also be considered as an attempt to explain the reactions, behaviors and adopting specific attitudes – both of the sick and those managing the specific organization of social life during an epidemic.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 256-265
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epidemie dalekie i bliskie: mór pod piramidami i w wiejskiej chacie w XVI wieku – Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Peregrynacyja do Ziemi Świętej… i Victoria deorum Sebastiana Fabiana Klonowica – konwencje opisu na tle literatury klasycznej
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029735.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
plague in literature
Sebastian Fabian Klonowic
Mikołaj Krzysztof Radziwiłł
literary conventions
ancient literature
dżuma w literaturze
konwencje literackie
literatura antyczna
Opis:
Artykuł ma na celu ukazanie swoistości spojrzenia na temat przebiegu epidemii podjęty w dwu dziełach staropolskich Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Peregrynacyi do Ziemi Świętej… i Victoria deorum  Sebastiana Fabiana Klonowica na tle opisów Tukidydesa, Lukrecjusza, Owidiusza i Boccacia. Jako kontekst przywołane zostały relacje Homera i Wergiliusza. Elementy składające się na konwencję to np.: opis objawów, próby leczenia, bezsilność medyków, masowa śmierć ludności, konsekwencje rozwarstwienia społecznego w czasie zarazy, wzmożenie kultu religijnego lub ucieczka w hedonistyczne użycie życia, rozluźnienie zasad moralnych, migracje ludności, upadek rodów, zanik szacunku dla zwłok i zbiorowe pochówki. Radziwiłł opisuje z odległej perspektywy kilkuletnią dynamikę rozwoju epidemii w znacznej mierze pomijając konwencje, Klonowic koncentruje się na jej przebiegu wśród warstw uboższych, częściowo tylko podejmując znane wątki. Nawiązując do tradycji literackiej wprowadza nowe.
The aim of the article is to present outlook specificity to the topic of epidemics process described in two works Mikołaj Krzysztof Radziwiłł’s Peregrination to the Holy Land and Victoria deorum of Sebastian Fabian Klonowic on the background of Thucydides, Lucretius, Ovid and Boccacio. As the contexts are summoned relations of Homer and Virgil. Elements creating convention are following: description of symptoms, treatment attempts, medics’ hopelessness, mass death of population, consequences of social stratification during the plague, an increase of religious worship or escape into hedonistic use of life, loosening moral principles, population migrations, families’ fall, lack of respect for bodies and mass burials. Radziwiłł describes, from a distant perspective, a several-year dynamics of the epidemic’s development largely omitting conventions, Klonowic focuses on its process among the poorer classes, only partially taking up well known plots. Referring to literary tradition, he introduces new ones.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 128-152
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biedermeierowskie świadectwo zarazy – "Granit" Adalberta Stiftera
Autorzy:
Mazur, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029811.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Adalbert Stifter
Granite
epidemic
the plague
Gentle Law
short story
Colorful Stones
Granit
epidemia
dżuma
das sanfte Gesetz
nowela
Kolorowe kamienie
Opis:
Artykuł jest wprowadzeniem do polskiego przekładu noweli pt. Granit austriackiego prozaika Adalberta Stiftera (1805-1868). Wyjaśnia polityczno-kulturowy kontekst powstania utworu, jego poetykę oraz przesłanie filozoficzno-etyczne. Nowela pochodzi ze zbioru Kolorowe kamienie (1853) i wraz z nim stała się kanonicznym – estetycznym i światopoglądowym – manifestem austriackiego biedermeieru, jako ilustracja tzw. „łagodnego prawa” (das sanfte Gesetz); polega ono na życiu pełnym harmonii oraz nieefektownym, codziennym praktykowaniu humanizmu w przestrzeni prywatnej, rodzinnej i społecznej. W tekście Stiftera odnosi się ono także do nadzwyczajnej sytuacji egzystencjalnej katastrofy. Oparta na ludowym przekazie relacja o epidemii dżumy, która w XVIII w. nawiedziła spokojne okolice Czeskiego Lasu, staje się pretekstem do ukazania różnych wyzwań, jakim muszą sprostać dorośli i dziecięcy bohaterowie utworu w obliczu choroby. Opowieść bazując na odwołaniach biblijnych, filozoficzno-naukowych i baśniowych, niesie dwa wyraziste przesłania: ocalenie jest paradoksalne i nielogiczne; ocalenie dane jest tylko tym, którzy potrafili zachować się godnie i ofiarnie. Motyw epidemii jako wydarzenia autentycznego, ale także jako uniwersalnej figury katastrofy, próby czy mrocznej inicjacji w bezlitosne prawa historii i przyrody, zostaje kunsztownie rozpisany na kilka płaszczyzn narracyjnych oraz kilka poziomów konstrukcyjnych, fabularnych i symbolicznych tekstu (w każdym z nich pojawia się lejtmotyw tytułowego „granitu”, minerału związanego z katastrofą wulkanu). Granit Adalberta Stiftera pozostaje po dziś dzień tekstem intrygująco wieloznacznym – to ilustracja biedermeierowskiej idylli, świadectwo indywidualnego światopoglądu pisarza, rodzaj boccacciowskiego dokumentu z czasów zarazy, parabola o zachowaniu człowieczeństwa w momencie próby oraz przykład mistrzowsko skomponowanej noweli jednocześnie.
The paper is an introduction to the Polish translation of a short story entitled Granite by the Austrian prose writer, Adalbert Stifter (1805-1868). It presents an explanation of the political and cultural context of the origin of the work, its poetics as well as its philosophical and ethical message. The short story and the collection entitled Colourful Stones (1853) in which it was included became a canonical aesthetic and ideological manifesto of the Austrian Biedermeier style as an illustration of the so-called “gentle law” (das sanfte Gesetz), i.e. a harmonious life and unspectacular daily practising of humanism in the personal, family and social space. In Stifter's work it refers also to the extraordinary situation of an existential catastrophe. Based on a folk story, the account of the plague which struck the quiet areas of the Bohemian Forest in the 18th century is a pretext for the presentation of various challenges which both the grown-ups and children have to meet facing the illness. The plot, based on Biblical, philosophical, scientific and legendary references, has two clear messages: survival is paradoxical and illogical; only those who could behave with dignity and devotedly could survive. The motif of the plague as a real event but also as a universal figure of catastrophe, a test or dark initiation into the merciless laws of history and nature is elaborately presented on several narration planes and several structure, plot and symbolical levels of the text (in each of them the leitmotif of “granite”, a mineral connected with a volcanic catastrophe, appears). Adalbert Stifter’s Granite still remains an intriguingly ambiguous text today - an illustration of a Biedermeier idyll, a testimony of the writer's personal world view, a document of the time of plague in Boccaccio’s style, a parable of humanity at a critical time, and an example of a masterpiece short story as well.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 288-314
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O perswazji w staropolskich poradnikach przeciwdżumowych
Autorzy:
Walińska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029779.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
epidemic
plague
anti-plague handbooks
rhetoric
16th and 17th century literature
epidemia
dżuma
poradniki przeciwdżumowe
retoryka
literatura XVI i XVII w.
Opis:
Celem artykułu jest analiza poradników przeciwdżumowych z XVI i XVII wieku jako tekstów perswazyjnych. Materiał egzemplifikacyjny stanowią m. in. dzieła  Piotra Umiastowskiego, Sebastiana Petrycego z Pilzna, Marcina z Klecka Pawła i Pawła Lubieckiego, zróżnicowane pod względem budowy, stylu i objętości. Analiza tekstów głównych oraz elementów ramy literacko-wydawniczej pokazuje, w jaki sposób autorzy określali audytorium oraz dostosowywali do niego tekst na poziomie inventio (argumentacja oparta na ethos, argumenty z autorytetu oraz z przykładu) i dispositio. Metody i środki zalecane w poradnikach przeciwdżumowych nie mogły być – z perspektywy dzisiejszej wiedzy medycznej – skuteczne w zwalczaniu epidemii, jednak teksty te niewątpliwie pozwalały oswoić zjawisko oraz dawać wsparcie duchowe chorym i zagrożonym.
The aim of the article is to analyse the anti-plague handbooks from the 16th and 17th centuries as persuasive texts. The exemplification material consists of works diversified in terms of structure, style and volume, written by Piotr Umiastowski, Sebastian Petrycy from Pilzno, Marcin from Klecko and Paweł Lubiecki. The analysis of the texts and elements of the literary and editorial framework shows how the authors defined the audience and adapted the text to it on the level of inventio (argumentation based on ethos, arguments from authority and from example) and dispositio. The methods and means recommended in the anti-pest manuals could not – from the perspective of today's medical knowledge – be effective in combating the epidemic. Still, the texts undoubtedly allowed to tackle the phenomenon and to give spiritual support to the sick and threatened.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 183-203
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies