Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "XIX century" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Abd el-Kader o XIX-wiecznej Europie
Autorzy:
Gadamska-Serafin, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030967.pdf
Data publikacji:
2018-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Abd el-Kader
the modern age
orientalism
islam
XIX-century Europe
nowożytność
orientalizm
Europa XIX-wieczna
Opis:
As a consequence of being an Algerian leader in the struggle of the independence movement and anti-colonial war against France during the 19th century, Emir Abd el-Kader spent 5 years in a French prison. Later he visited Paris and other European cities on other occasions as well. These events in el-Kader’s life were excellent opportunities to become well acquainted with Western civilization. His work: Call to the Intelligent, Warning to the Indifferent. Philosophical, religious, historical and related considerations (Paris 1858) can be described not only as a philosophical work but also as a tactful worldview discussion and a well-balanced, though a little covert, critique of the modern civilization and Western Culture. Despite his enthusiasm for Western culture and its intellectual trends of the time, the Arab thinker saw the profound flaws in the modern, Cartesian rationalism. Being a true adherent to the Eastern beliefs of reason and religion as inseparable entities, el-Kader advocated their alliance also in the field of science. He regarded religion and science as complementary domains. He also reproached European scholars for the rejection of tradition as a source of truth, which he perceived as a mistake. During the time of colonial politics, which was based on political and religious confrontation, el-Kader wrote about the essential unity of all religions and a need for consensus between people of all creeds around uniform values. Abd el-Kader’s work remains to this day an interesting testimony of the 19th-century Europe’s reception by a true Eastern thinker coming from the world of Islam.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2018, 13, 8; 476-495
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie i wychowanie w rodzinach polskich w XIX i na początku XX wieku
Life and upbringing in polish families in XIX and at the beginning of XX century
Autorzy:
Jakubiak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564635.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
rodzina, wychowanie, dziecko, ujęcie historyczne – XIX/XX wiek
family, upbringing, child, historical conceptualization – XIX/XX century
Opis:
Refleksja nad rodziną zajmuje ważne miejsce we współczesnych naukach o wychowaniu. To wzrastające zainteresowanie problematyką rodziny na ich gruncie doprowadziło nawet do wyodrębnienia osobnej subdyscypliny – pedagogiki rodziny1. Rodzina jako „środowisko życia i wychowania” jest również przedmiotem refleksji historycznej, w szczególności dociekań naukowych na gruncie historii wychowania stanowiącej swoiste pogranicze nauk historycznych i pedagogicznych, zwłaszcza tej historii wychowania, która zorientowana jest na tzw. „społeczną historię wychowania”, czy „historię edukacji” znacznie rozszerzających dotychczasowe pole badawcze tej dyscypliny. Rodzina jest bowiem najstarszą formą życia społecznego, w konsekwencji zjawiskiem historycznym kształtowanym w życiu kolejnych pokoleń, któremu towarzyszyły także rozważania o jej znaczeniu, funkcjach i wewnętrznej strukturze. Szczególnie ważną rolę spełniała rodzina w dziejach Polski. Przez wieki decydowała o żywotności nie tylko rodzinnych tradycji, ale także o kształtowaniu oblicza całego narodu, jego mentalności i skali otwartości. W tekście tym podjęto stania w zakresie ukazania wyjątkowej roli rodziny jaką odegrała ona w XIX wieku i w początkach XX stulecia. Owe wyjątkowe znaczenie rodziny, „instytucji” domu rodzinnego, było konsekwencją przede wszystkim ówczesnej sytuacji politycznej, w jakiej znalazł się naród polski w okresie zaborów.
The thought about family is an important aspect of modern educational sciences. Increasing interest in problematics of family led to formation of individual subdiscipline- pedagogy of family. Family as „environment of life and upbringing” is also a subject of historical reflection, especially scientific discussion of history of upbringing, which is the borderland of historical and pedagogical sciences. The area of history of upbringing focused on „social history of upbringing” of „history of education” expand previous research area of this discipline. Family is the oldest form of social life, in consequence it is the historical phenomenon formed in the life of following generations, which was accompanied with discussion over its meaning, functions and inner structure. Family was especially important in history of Poland. For centuries it was a decisive aspect of continuation of traditions and formation of the appearance of whole nation, its mentality and openness. In this text the author tried to present a unique role of family in XIX and at the beginning of XX century. This unusual meaning of family as an “institution” was primarily a consequence of politic situation Poland was in during the time of annexation.
Źródło:
Kultura – Przemiany – Edukacja; 2017, 5; 77-92
2300-9888
2544-1205
Pojawia się w:
Kultura – Przemiany – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielkie zmiany w małym mieście. Dobre i złe spotkania z nowoczesnością w Promieniu Stefana Żeromskiego
Small Town, Great Changes – Promień [The Ray] by Stefan Żeromski and Multidimensional Modernity
Autorzy:
Chyła, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27309721.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Stefan Żeromski
Promień [The Ray]
modernity
XIX-th – XX-th century
Promień
nowoczesność
przełom XIX i XX wieku
Opis:
W artykule przeanalizowano złożone i niejednoznaczne aspekty modernizacji,przedstawiony przez Stefana Żeromskiego w intrygującej, choć mało znanej powieści Promień (1898).
This article analyses complex and ambiguous aspects of modernisation, depicted by Stefan Żeromski in his intriguing but rather obscure novel Promień [The Ray] (1898). The writer chooses a provincial town for his scenery – although based on Kielce, it is hidden with a fictional name – which experiences an industrial revolution in miniature. A railroad built in the area, old, solid shops and enterprises brought to death by the modern way of trade and a shockingly radical local newspaper ran by the novel’s protagonists are just a few most striking symptoms of that inevitable and unsettling process of change.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2022, 17, 12; 312-329
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popularyzacja wiedzy rolniczej w Galicji
Autorzy:
Wnęk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441913.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
rolnictwo
Galicja
XIX wiek
agriculture
Galicia
19th century
Opis:
In years 1795-1918 in Galicia development of agricultural knowledge progressed. Conducted studies and experiments influenced plant and animal production. At that time the thought on the agricultural theory and practice was popularized by means of the written word. The authors of the publications and articles published in journals wrote on the whole spectrum of agricultural issues. The popularized information on mechanization, irrigation, fertilization, growing crops, gardening, breeding horses, cattle, sheep, swine, poultry, fish, bees and veterinary medicine. This article shows main ideas expressed in Galician agricultural literature, indicates what problems in plant and animal production were of special interest for the contemporary authors.
W latach 1795–1918 dokonał się w Galicji wyraźny postęp wiedzy rolniczej. Prowadzone badania i doświadczenia wpływały na produkcję roślinną i zwierzęcą. Ówczesna myśl z zakresu teorii i praktyki rolniczej była systematycznie popularyzowana. Na łamach wydawnictw poruszano spektrum zagadnień rolniczych. Upowszechniano wiadomości na temat mechanizacji, melioracji, nawożenia, uprawy zbóż, roślin okopowych, motylkowych, ogrodnictwa, hodowli koni, bydła, owiec, trzody chlewnej, drobiu, ryb, pszczół oraz weterynarii. Literatura fachowa (w tym poradniki rolnicze) stanowiąca podstawowe źródło badań daje wgląd w główne problemy rozwoju produkcji rolniczej w Galicji w dobie autonomicznej. Ukazuje ówczesny stan wiedzy i praktyki rolniczej. Pozwala prześledzić tendencje modernizacyjne w rolnictwie i zmiany w kulturze agrarnej chłopów.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 61-98
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie Towarzystwo Pedagogiczne we Lwowie (materiały z lwowskiego Archiwum Historycznego)
Autorzy:
Przeniosło, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441984.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
organizacje społeczne
Galicja
szkolnictwo galicyjskie
XIX wiek
social organizations
Galicia
Galician education
19th century
Opis:
Polish Pedagogical Society in Lvov was established in 1868. This organization represented the teaching environment in Galicia. Until 1906 it operated under the name Pedagogical Society. It dealt with development of Galician education (especially folk education), social matters of teachers, also their self-education and professional development. The headquarters of the Society was seated in Lvov and on the territory of the whole Galicia a network of local branches was established. In 1896 there were 96 of them, later this number decreased. In this publication three lengthy documents have been included, which are stored in the Central State Historic Archives of Ukraine in Lvov. These materials come from the set of the Polish Pedagogical Society (fond 445). Those are two reports from the meetings of the Main Board of the organization (from December 1905 and June 1907) and a report from the 10th General Assembly of Delegates of the Society organized in Lvov in April 1912.
Polskie Towarzystwo Pedagogiczne we Lwowie założono w 1868 r. Organizacja była reprezentantem środowiska nauczycielskiego w Galicji, do 1906 r. działała pod nazwą Towarzystwo Pedagogiczne. Zajmowała się rozwojem szkolnictwa galicyjskiego (szczególnie ludowego), sprawami bytowymi nauczycieli, także ich samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Centrala Towarzystwa mieściła się we Lwowie, na terenie całej Galicji stworzono sieć oddziałów terenowych, w 1896 r. było ich 69, potem liczba ta zmniejszyła się. W publikacji zamieszczone zostały trzy obszerne dokumenty przechowywane w Centralnym Państwowym Archiwum Historycznym Ukrainy we Lwowie. Materiały pochodzą z zespołu Polskie Towarzystwo Pedagogiczne (fond 445). Są to dwa protokoły z posiedzeń Zarządu Głównego organizacji (z grudnia 1905 i czerwca 1907 r.) oraz protokół z X Walnego Zjazdu Delegatów Towarzystwa, który zorganizowano we Lwowie w kwietniu 1912 r.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 378-396
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestia komunikacyjno-transportowa w funkcjonowaniu uzdrowiska w Szczawnicy (XIX wiek – początek XX wieku)
The issue of traffic and transport in the functioning of the health resort in Szczawnica (19th century – early 20th century)
Autorzy:
Wawrzczak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077232.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
uzdrowisko
komunikacja
transport
turystyka
Szczawnica
health resort
communication
tourism
Opis:
Miejscowość Szczawnica, usytuowana na granicy Beskidu Sądeckiego i Pienin, stała się na początku XIX w. uzdrowiskiem. Wiązało się to z napływem turystów kuracyjnych. W przeciwną stronę rozchodziły się produkty uzyskane w uzdrowisku, m.in. wody mineralne. Niniejszy artykuł jest próbą ukazania stanu komunikacji drogowej oraz wodnej na odcinku Krościenko nad Dunajcem – Szczawnica i jego wpływu na wybrane aspekty funkcjonowania uzdrowiska.
The town of Szczawnica, situated on the border of the Beskid Sądecki and the Pieniny Mountains, became a health resort at the beginning of the 19th century. It was connected with the influx of curative tourists and outflow of products obtained in the health resort, e.g. mineral water. This article is an attempt to show the condition of road and water transport on the section Krościenko nad Dunajcem-Szczawnica and its impact on selected aspects of functioning of the health resorts.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2021, 7; 192-201
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Між позитивізмом та класичним історизмом: історичні погляди Ксаверія Ліске
Między pozytywizmem i klasycznym historyzmem: poglądy historyczne Ksawerego Liskego
Autorzy:
Глушик, Ірина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442008.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Ksawery Liske
historiografia
XIX wiek
Uniwersytet Lwowski
historiography
19th century
Lvov University
Opis:
Ksawery Liske (1838–1891), a researcher of 16th century history, publisher of sources, organizer of scientific life in Lvov and tutor of the next generations of researchers, was known as a propagator of achievements of German history science. Studies in Wroclaw, Berlin and Lips made him the expert in the principles of critical historiography, which he skillfully passed to his students at the Lvov University. The scientific output of Liske was characterized by constructing a wide historical background, great knowledge of the literature on the subject and originality of conclusions based on thorough source studies. On the basis of Liske’s scientific output, i.e., monographic dissertations, reviews, prefaces to source publications as well as participation in ongoing scientific discussions one may conclude that his theoretical views on history and the way of perceiving the history process inscribe him into the current of classical historism as a research model.
Ksawery Liske (1838–1891), badacz dziejów XVI w., wydawca źródeł, organizator życia naukowego we Lwowie i wychowawca kolejnych pokoleń badaczy, dał się poznać jako propagator osiągnięć niemieckiej nauki historycznej. Studia we Wrocławiu, Berlinie i Lipsku uczyniły z niego znawcę zasad krytycznej historiografii, które umiejętnie zaszczepiał na Uniwersytecie Lwowskim. Dorobek naukowy Liskego wyróżnia konstruowanie szerokiego tła historycznego, dobra znajomość literatury przedmiotu i oryginalność wniosków opartych na gruntownych badaniach źródłowych. Na podstawie analizy dorobku naukowego Liskego, tj. rozpraw monograficznych, recenzji, przedmów do publikacji źródłowych oraz udziału w toczonych dyskusjach naukowych, można wnioskować, że jego zapatrywania teoretyczne na historię i sposób postrzegania procesu dziejowego wpisują go w nurt klasycznego historyzmu jako modelu badawczego.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 213-228
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa słowacka praca o Iwanie Turgieniewie
A New Slovak Work on Ivan Turgenev
Autorzy:
Prus, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311209.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Turgieniew Iwan Siergiejewicz
russian novel - 19th century
literary anthropology
realism
powieść rosyjska - XIX w.
antropologia literacka
realizm
Opis:
Recenzowana praca słowackiego rusycysty Antona Repon̂a pt. Umelecke zobrazenie ĉloveka v romanovom svete I. S. Turgeneva (Banska Bystrica 2011) dotyczy poetyki powieści Turgieniewowskiej. Autor koncentruje się na obrazowaniu postaci. Tworzy własną typologię bohaterów, daje wnikliwe uwagi o specyficznych cechach realizmu Turgieniewa i śledzi recepcję estetyczną jego dorobku przez symbolistów rosyjskich. Autorowi nie można odmówić pracowitości, trzeba docenić jego wkład do badań nad spuścizną największego romantyka wśród realistów rosyjskich.
The review of "Umelecke zobrazenie ĉloveka v romanovom svete I. S. Turgeneva" (Banska Bystrica 2011) by Anton Repoň, a Slovak specialist in Russian studies, deals with the poetics of Turgenev’s novel. The author concentrates on the depiction of characters. To this end, he proposes his own typology of characters, provides a number of penetrating remarks on the specific traits of Turgenev’s realism and tracks the aesthetic reception of his oeuvre by Russian symbolists. There is no denying of author’s diligence, and his contribution to the research into the legacy of the greatest romantic among the Russian realists should be appreciated.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 405-409
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Торговельна мобільність українських селян Галичини першої половини ХІХ ст. за даними львівської преси
Mobilność handlowa ukraińskich włościan w Galicji pierwszej połowy XIX wieku w świetle prasy lwowskiej
Te commercial mobility of Ukrainian peasants in Galicia in the frst half of the 19th century in the light of Lviv press
Autorzy:
Мовна, Уляна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371160.pdf
Data publikacji:
2020-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
mobilność handlowa
chłopi ukraińscy
prasa
pierwsza połowa XIX wieku
gospodarka
commercial mobility
Ukrainian peasants
press
the frst half of the 19th century
economy
Opis:
W artykule dokonano analizy jednego z możliwych typów przemieszczania się ludności wiejskiej, konkretnie mobilności handlowej ukraińskich chłopów w pierwszej połowie XIX w. Zagadnienie handlu było szeroko przedstawiane na lamach ówczesnych periodyków lwowskich. Z tej przyczyny stały się one podstawowym źródłem historycznym, na którym oparto niniejsze rozważania. Odnotowywały bowiem aktualny stan dyskursu publicznego. Korespondenci „Gazety Lwowskiej”, „Tygodnika Rolniczo-Przemysłowego”, „Rozmaitości” – W. Pol, J. Żywicki, M. Stöger, K. Turowski – poświęcili problematyce handlu stosunkowo dużo miejsca. Zwracano uwagę na takie zagadnienia, jak choćby udział ludności wiejskiej w handlu rogacizną, drzewem, płótnem, produkcją gospodarstwa wiejskiego.
The article analyses one of the possible types of villagers’ mobility, i.e. the commercial mobility of Ukrainian peasants in the frst half of the 19th century. The issues of commerce were widely presented in the pages of the then periodicals in Lviv. For this reason, they became the main historical source on which the present study was based, since they reported the current state of the public discourse. The correspondents for “Gazet Lwowska”, “Tygodnik Rolniczo-Przemysłowy”, “Rozmaitości” – W. Pol, J. Żywicki, M. Stöger, K. Turowski – dedicated relatively a lot of attention to the issues of commerce. The press focused on such issues as villagers’’ trade in cattle, wood, cloth and farm produce.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2020, 6; 33-47
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tyfus, ospa, cholera i inne choroby jako doświadczenia polskich zesłańców na Syberii w XIX wieku
Autorzy:
Chrostek, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029812.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Siberia
polish exiles
diseases in Siberia
epidemics
Russian hospitals in the 19th century
doctors in Siberia
typhus
smallpox
cholera
Syberia
polscy zesłańcy
choroby na Syberii
epidemie
rosyjskie szpitale w XIX wieku
lekarze na Syberii
tyfus
ospa
Opis:
Tematem artykułu są choroby polskich zesłańców politycznych na Syberii, metody leczenia oraz związane z tym okoliczności (rola lekarzy, szpitale, pomoc innych Polaków i miejscowej ludności). Z zachowanych pamiętników, dzienników i listów dowiadujemy się, że zesłańcy chorowali zarówno w czasie morderczego marszu na Syberię (tysiące kilometrów pieszo, zima, niedożywienie, fatalne warunki higieniczne w noclegowych barakach), jak i w wyznaczonych im miejscowościach przymusowego pobytu. Padali ofiarą epidemii (tyfus, cholera, ospa, szkorbut) oraz innych chorób, czasami nieznanych europejskiej medycynie. Poznajemy rosyjskie szpitale, w których makabryczne warunki przyspieszały zgon pacjentów (brud, smród, zepsute jedzenie, brak opieki i leków, uśmiercanie chorych w celu ich okradania). Najgorsze były lazarety wojskowe (konające ofiary straszliwej chłosty, najwyższa śmiertelność). Polscy lekarze zesłańcy, znacznie lepiej wykształceni i przygotowani do zawodu od lekarzy rosyjskich, często jako jedyni w różnych zakątkach Syberii umieli wyleczyć wiele chorób, a nawet zwalczyć epidemie. Prowadzili rozległe praktyki lekarskie: rodaków leczyli przeważnie za darmo, pomagali też wielu Rosjanom oraz ludom etnicznym (np. Benedykt Dybowski, Wacław Lasocki). Konwencjonalne metody leczenia, wymieniane przez zesłańców od początku do schyłku XIX w., to upuszczanie krwi, wywoływanie biegunki, wymiotów i silnych potów oraz plastry drażniące skórę, a także leki na bazie ziół i spirytusu. Poznajemy też metody niestandardowe. Tam, gdzie zabrakło lekarzy, odkrywamy tajniki medycyny ludowej. Podziwiamy nastroje i postawy Polaków w obliczu ciężkich chorób – niezwykłą solidarność między zesłańcami, ofiarność, poświęcenie (nieustanne czuwanie przy chorych). 
The article deals with the problem of the diseases suffered by Polish political exiles in Siberia, as well as the associated treatment methods and circumstances (the role of doctors, hospitals, aid from other Polish citizens and the local population). We learn from the preserved diaries, journals and letters that the exiles would fall ill both during the murderous march to Siberia (thousands of kilometers crossed on foot, harsh winters, malnutrition, disastrous hygienic conditions in the sleeping quarters) and in their places of forced settlement. The exiles fell victim to epidemics (typhus, cholera, smallpox, scurvy) and other diseases, some of which unknown to European medicine. Further on, we learn about Russian hospitals whose gruesome conditions only accelerated the death of patients (dirt, stench, spoiled food, lack of care and medications, killing the sick in order to rob them). The worst of all those facilities were military field hospitals (victims dying of terrible flogging, the highest mortality). Polish exiled doctors, much better educated and prepared for the profession than Russian doctors, were often the only ones in various parts of Siberia who were able to cure many of the diseases and even fight epidemics. They would conduct extensive medical practices, treating their compatriots mostly without charge; they also helped many Russians and ethnic peoples (e.g. Benedykt Dybowski, Wacław Lasocki). Conventional methods of treatment, mentioned by the exiles throughout the 19th century, included: bloodletting, causing diarrhea, vomiting and sweats, as well as applying skin-irritating patches or medicines based on herbs and rectified spirit. In the paper, we also learn about non-conventional methods of healing. Where there were no doctors to be found, we discover the secrets of folk medicine. We explore with admiration the moods and attitudes of Poles in the face of serious diseases - the extraordinary solidarity between the exiles, their self-sacrifice and willpower (incessantly caring for the sick).
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 315-342
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczność żydowska dębickiego sztetla na przełomie XIX i XX wieku
The Jewish community of the Dębica Shtetl at the turn of the 19th and 20th century
Autorzy:
Więch, Arkadiusz Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441852.pdf
Data publikacji:
2019-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Galicja
Żydzi
sztetl
Dębica
codzienność
Opis:
Dębica na przełomie XIX i XX w. była przykładem typowego galicyjskiego miasteczka, które w większości zamieszkiwała ludność żydowska. Niestety, z racji niedostatecznie zachowanego materiału źródłowego nie można w pełni zaprezentować losów gminy żydowskiej w Dębicy. Możliwa jest jedynie szczątkowa rekonstrukcja, której podjął się autor w niniejszym tekście. Podstawę źródłową stanowią materiały zgromadzone w Archiwum Narodowym w Krakowie oraz Bibliotece Czartoryskich w Krakowie, a także materiał wspomnieniowy, przede wszystkim zaś relacje zawarte w dębickiej księdze pamięci. Problematyka artykułu koncentruje się na przedstawieniu życia codziennego mieszkańców dębickiego sztetla, charakterystyce relacji pomiędzy żydowskimi i polskimi mieszkańcami, a także udziale Żydów w zarządzaniu miastem oraz prezentuje strukturę zawodową osób wyznania mojżeszowego.
At the turn of the 19th and 20th century Dębica was an example of a typical Galician town mostly inhabited by the Jewish population. Unfortunately, since the source materials were insufficiently preserved, it is impossible to fully present the history of the Jewish municipality in Dębica. Only rudimentary reconstruction could have been performed by the author in the present article based on the source materials collected by the National Archive in Cracow and the Prince Czartoryski Library in Cracow as well as on the accounts found in the Dębica memory book. The article focuses on presenting the everyday life of the inhabitants of the Dębica shtetl, description of the relations between the Jewish and Polish populations as well as the participation of Jews in city management and the occupational structure of people of the Jewish faith.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2018, 4: "Codzienność w Galicji"; 143-157
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kobiety na estradzie muzycznej Rzeszowa na przełomie wieków XIX i XX
Women on the musical stage of Rzeszów at the turn of the 19th and 20th century
Autorzy:
Wąsacz-Krztoń, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441960.pdf
Data publikacji:
2019-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
historia
kobieta
muzyka
prasa
Rzeszów
Opis:
Przedstawiony obraz aktywności muzycznej kobiet w Rzeszowie na przełomie wieków XIX i XX, ich udziału w koncertach, to przyczynek do ukazania większego obrazu działalności kobiet w życiu muzycznym całej Galicji w dobie autonomii. Prasa rzeszowska tego okresu stanowi doskonałe źródło do poznania aktywności kobiet na estradzie muzycznej Rzeszowa. Wzmianki o koncertach, popisach, trupach teatralnych prowadzonych przez kobiety, o lekcjach muzyki udzielanych przez panie pojawiały się niemal w każdym numerze, potwierdzając tym samym wielką częstotliwość działań kobiet na tym polu. Przed publicznością rzeszowską występowały zarówno amatorki (miejscowe i przyjezdne), jak i artystki znane ze scen europejskich. Koncerty wokalne, wokalno-instrumentalne i instrumentalne były okazją do zaprezentowania rzeszowianom repertuaru, który nie odbiegał od wielkich scen Lwowa, Krakowa czy Wiednia, dzięki czemu mieszkańcy nawet prowincjonalnego miasteczka, jakim był Rzeszów, mogli rozwijać i odpowiednio kształtować swoje gusty muzyczne.
The presented image of women’s musical activity in Rzeszów at the turn of the 19th and 20th century, their participation in concerts is an attempt to show a bigger picture of women’s activity in the musical life of Galicia in the era of autonomy. The local press in Rzeszów at that time constitutes an excellent source of knowledge about women’s activity on the musical stage in Rzeszów. Mentions about concerts, performances, theatrical troupes led by women, music lessons offered by ladies were included in almost every issue, confirming the high frequency of women’s activities in this field. The audience in Rzeszów could see amateur and professional female performers, local and visiting ones, also artists famous for appearing on European stages. Vocal and instrumental concerts were an opportunity to present the repertoire which was up to the standards of stages in Lviv, Cracow or Vienna, thanks to which inhabitants of the provincial town which Rzeszów was at that time, could develop and shape their musical tastes.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2018, 4: "Codzienność w Galicji"; 88-102
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samoświadomość filozoficzna galicyjskich intelektualistów narodowości ruskiej końca XIX i początku XX wieku: Klemens Hankiewicz i Wasyl Szczurat
Philosophical self-awareness of Ruthenian Galician intellectuals at the end of 19th century and the beginning of 20th century: Klemens Hankiewicz and Wasyl Schcurat
Autorzy:
Kadykalo, Andriy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441962.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
samoświadomość filozoficzna
filozofia ruska w Galicji
Klemens Hankiewicz
Wasyl Szczurat
historia filozofii ukraińskiej
Opis:
Głównym celem niniejszego artykułu jest szczegółowe omówienie filozoficznych, psychologicznych, epistemologicznych i językowo-terminologicznych poglądów Klemensa Hankiewicza na ukraińską filozofię, jak również przeanalizowanie wkładu Wasyla Szczurata, historyka filozofii, w zrozumienie genezy ukraińskiej filozofii jako interakcji neoplatonizmu wschodnich Ojców Kościoła z zachodnią scholastyką. Pozwoliło to na włącznie jej w szerszy dyskurs historyczno-filozoficzny. Narzuca się wręcz potrzeba uwzględnienia dorobku Hankiewicza i Szczurata we współczesnym programie nauczania z zakresu historii ukraińskiej filozofii i wypełnienia jej „białych plam”, jak również stworzenia bardziej całościowego i konsekwentnego ujęcia ukraińskiej filozofii.
In the article, the authors consider in detail the peculiarities of Klemens Hankiewicz’s philosophical, psychological, gnoseological, and linguistic views on the formation of the Ukrainian philosophical terminology. Also, the authors analyze Wasyl Schcurat’s contribution, as the historian of philosophy, to understanding the origins of Ukrainian philosophy and its interaction with Eastern and Western scholastics, thanks to which it can be included in the general European historic-philosophical discourse. The authors stress the necessity of inclusion of Klemens Hankiewicz’s and Wasyl Schcurat’s works in the contemporary didactic material derived from the history of Ukrainian philosophy for the purpose of filling in “white spots” and forming a more coherent and more uninterrupted understanding of the development of Ukrainian philosophy.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 40-56
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podróże galicyjskiej rodziny ziemiańskiej w XIX wieku na przykładzie Skrzyńskich
Travels of Galician landowner families in the 19th century as illustrated by the Skrzyński family
Autorzy:
Lorens, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1370614.pdf
Data publikacji:
2020-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
dzienniki
podróż
Galicja
Skrzyński
uzdrowisko
diaries
travel
Galicia
health resort
Opis:
Wyjazdy zagraniczne należały do najbardziej elitarnych rozrywek ziemiaństwa w XIX w. Moda, jaka na początku XIX w. zapanowała wśród elit ziemiańskich, nakazywała bywanie w uzdrowiskach. Pobyt w nich wiązał się nie tylko z zalecanymi przez lekarzy kuracjami, ale miał także charakter towarzysko-rozrywkowy. Rodzina Skrzyńskich, posiadająca majątki ziemskie w okolicach Krosna, Dubiecka i Lwowa, w latach 50. XIX w. wyjeżdżała głównie do Karlsbadu, Ostendy i Oeynhausen w Westfalii. Celem podróży było korzystanie z tamtejszych wód leczniczych. Dla poratowania zdrowia córki Marii Emilia Skrzyńska w zimie 1877 r. spędziła trzy miesiące na południu Włoch. Ponadto panie Skrzyńskie odbyły pielgrzymkę do Lourdes we Francji, wiążąc polepszenie stanu zdrowia Marii z cudowną interwencją Matki Bożej.
Travels abroad constituted one of the most elitist pastimes of landed gentry in the 19th century. The fashion from the beginning of the 19th century among landowning elites required visiting heath resorts. Staying at such places entailed not only the treatments recommended by doctors but also was of social-entertainment nature. The Skrzyński family, possessing estates in the vicinity of Krosno, Dubiecko and Lviv in 1850s visited mainly Carlsbad, Ostend and Oeynhausen in Westfall, where they wanted to bathe in curative waters. In order to improve her daughter Maria’s health, Emilia Skrzyńska in winter 1877 spent three months in the south of Italy. Moreover, the women went on a pilgrimage to Lourdes in France, in the hope that the miraculous intervention of the Holy Virgin could improve Maria’s health.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2020, 6; 274-292
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spis większych właścicieli ziemskich należących do Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego w dzielnicy austriackiej
Autorzy:
Wątor, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441822.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish land owners
Galicia in 19th and 20th century
political and social life
ziemiaństwo polskie
Galicja XIX–XX w.
życie polityczne i społeczne
Opis:
This article discusses the problems of the part of Polish land owners in East Galicia who cooperated with National Democracy before the outbreak of the great war. The published list of greater land owners is connected with their political, social and economic activity, participation in numerous societies and social and professional organizations (The Galician Economic Society, Land Credit Society being the most important ones) as well and the financial ones (participation in boards of financial institutions).
Artykuł podejmuje problematykę tej części ziemiaństwa polskiego w Galicji Wschodniej, która współpracowała z Narodową Demokracją przed wybuchem Wielkiej Wojny. Publikowana lista większych właścicieli ziemskich związana jest z ich polityczną, społeczną i gospodarczą aktywnością, udziałem w licznych towarzystwach i organizacjach społecznych, zawodowych (na czele z Galicyjskim Towarzystwem Gospodarczym, Towarzystwem Kredytowym Ziemskim), finansowych (udział w zarządach i radach nadzorczych instytucji finansowych).
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 328-342
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies