Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "constitutional law," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Wstępne rozpoznanie skarg w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w Polsce – wybrane aspekty
Autorzy:
Michalczuk-Wlizło, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687392.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
constitutional complaint
Constitutional Tribunal
preliminary consideration
constitutional law
skarga konstytucyjna
Trybunał Konstytucyjny
wstępne rozpoznanie
prawo konstytucyjne
Opis:
The constitutional complaint has been functioning in the Polish legal system since 1997. The decisions issued by the Constitutional Tribunal regarding a constitutional complaint have become a very important source of knowledge about the subject institution, and have undoubtedly contributed to a more correct functioning of the constitutional complaint in practice. The purpose of the articles is to analyze the preliminary consideration of complaints with particular consideration of the "manifested unfoundness" condition.
Skarga konstytucyjna funkcjonuje w polskim porządku prawnym od 1997 roku. Orzeczenia wydane przez Trybunał Konstytucyjny w przedmiocie skargi konstytucyjnej stały się bardzo ważnym źródłem wiedzy na temat przedmiotowej instytucji, a także niewątpliwie przyczyniły się do bardziej prawidłowego funkcjonowania skargi konstytucyjnej w praktyce. Celem artykułu było przeprowadzenie analizy etapu wstępnego rozpoznania skarg ze szczególnym uwzględnieniem przesłanki „oczywistej bezzasadności”.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis; 2018, 3
2450-6354
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena przydatności kryteriów oddzielenia prawa konstytucyjnego i administracyjnego
Autorzy:
Szreniawski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609599.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administrative law
constitutional law
criteria
methodology
analogies
prawo administracyjne
prawo konstytucyjne
kryteria
metodologia
analogie
Opis:
Administrative law is regarded as a detailed regulation of matters covered by constitutional law. Administration is often seen as the executive branch of government. Sometimes, however, administrative law is also applied to the judiciary. The basic criteria of separation between constitutional and administrative law are the formal and the material criteria, yet the widely understood social criteria, including historical and sociological issues, are also of great importance.
Prawo administracyjne uważane jest za uszczegółowienie części prawa konstytucyjnego zajmującej się władzą wykonawczą. Niekiedy jednak prawo administracyjne dotyczy również władzy sądowniczej, poza tym część norm prawa administracyjnego jest powtórzeniem norm prawa konstytucyjnego. Za podstawowe kryteria rozdziału prawa konstytucyjnego i administracyjnego można uznać kryterium formalne i kryterium materialne, przy czym wielkie znaczenie ma także szeroko rozumiane kryterium społeczne, obejmujące zagadnienia historyczne i socjologiczne.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2017, 64, 1
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada przestrzegania przez Polskę prawa międzynarodowego i jej znaczenie dla ochrony praw i wolności jednostki
Autorzy:
Dzieżyc, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617674.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
international law
polish constitutional law
human rights protection
constitutional principle
prawo międzynarodowe
prawo konstytucyjne
ochrona praw człowieka
zasada konstytucyjna
Opis:
The international community strives for ever more comprehensive protection of human rights and freedoms by adopting treaties, which are subject to ever more detailed provisions and the possibility of lodging a complaint against the state by the individual. At the same time, the Polish Constitution of 1997 in art. 9 establishes the systemic principle of Poland's compliance with international law and, for the first time, defines the place of international law in the system of sources of law. The aim of the article is to analyze the indicated issues in terms of their impact on the protection of individual rights and freedoms.
Społeczność międzynarodowa dąży do coraz pełniejszej ochrony praw i wolności człowieka, uchwalając traktaty, których przedmiotem są coraz bardziej szczegółowe postanowienia oraz możliwość składania skargi na państwo przez jednostkę. Jednocześnie polska Konstytucja z 1997 roku w art. 9 ustanawia zasadę ustrojową przestrzegania przez Polskę prawa międzynarodowego oraz, po raz pierwszy, określa miejsce prawa międzynarodowego w systemie źródeł prawa. Celem artykułu jest analiza wskazanych zagadnień pod kątem ich wpływu na ochronę praw i wolności jednostki.
Źródło:
Studenckie Zeszyty Naukowe; 2019, 22, 42
1506-8285
Pojawia się w:
Studenckie Zeszyty Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Concept of Legal Capacity in Private Law and Constitutional Law
Pojęcie podmiotowości prawnej w prawie prywatnym i prawie konstytucyjnym
Autorzy:
Tőkey, Balázs
Somody, Bernadette
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344043.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
legal capacity
holders of fundamental rights
private law
constitutional law
podmiotowość prawna
podmioty praw podstawowych
prawo prywatne
prawo konstytucyjne
Opis:
Legal capacity, i.e. being the holder of rights, is an essential legal term, but it does not necessarily mean the same in all areas of law. The article focuses on the concept and regulation of legal capacity in private law and the area of fundamental rights. These two areas deserve attention because their concepts of legal capacity seem to be closely connected even though they have different purposes in the legal system. The article discusses these connections and controversies from two complementary aspects. On a historical and comparative basis, the authors describe how the concept of legal capacity is rooted and evolved in private law and how other areas of law relate to that. Then, from a doctrinal perspective, they point out that the area of fundamental rights often relies on private law doctrines, however, it needs its own concept of legal capacity. The paper concludes with a model to interpret and assess the multifaceted relationship between legal capacity-related norms of the two areas of law.
Podmiotowość prawna, tzn. bycie podmiotem prawa, jest zasadniczym terminem prawnym, ale nie zawsze oznacza to samo we wszystkich dziedzinach prawa. W artykule skoncentrowano się na pojęciu i regulacji podmiotowości prawnej w prawie prywatnym i dziedzinie praw podstawowych. Oba obszary zasługują na uwagę, ponieważ używane w nich pojęcia podmiotowości prawnej wydają się być ściśle połączone, nawet jeśli mają inne przeznaczenie w ramach systemu prawnego. Autorzy omawiają te związki i kontrowersje w dwóch uzupełniających się aspektach. Opisują w sposób historyczno-porównawczy, jak pojęcie podmiotowości prawnej powstało i wyewoluowało w prawie prywatnym oraz jak do tego odnoszą się inne dziedziny prawa. Następnie z perspektywy doktrynalnej wskazują, że obszar praw podstawowych często opiera się na doktrynach prywatnoprawnych, ale wymaga własnego pojęcia podmiotowości prawnej. Artykuł kończy się podaniem modelu interpretacji i oceny wielowymiarowej zależności pomiędzy normami dotyczącymi podmiotowości prawnej wskazanych dwóch dziedzin prawa.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2024, 33, 1; 263-278
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związki między gałęziami prawa konstytucyjnego i administracyjnego z punktu widzenia regulacji Konstytucji RP z 1997 r.
Autorzy:
Orłowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609415.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
overlaps between the branches of administrative and constitutional law
supremacy of the Constitution provisions
alteration of the constitutional law norms
Europeanization of law
relacje między gałęziami prawa administracyjnego i konstytucyjnego
nadrzędność Konstytucji
zmiana norm prawa konstytucyjnego
europeizacja prawa
Opis:
The paper deals with overlapping between the branches of administrative and constitutional law. The author accedes to the idea that we can speak about both branches regulatory sameness as far as statutory regulations are concerned. Within the range of these regulations constitutional and administrative law seem to constitute a kind of unity as they apply the same institutions, methods and rules. The detailed analysis of the constitutional regulations proves their minor impact on the regulations of the administrative law branch. Therefore, the position of the constitutional law is being taken by the European Union law.
Artykuł dotyczy relacji między gałęziami prawa administracyjnego i konstytucyjnego. Autor przychyla się do poglądu, iż w zakresie regulacji ustawowych możemy mówić o tożsamości regulacji obu gałęzi prawa. W tym zakresie prawo konstytucyjne i prawo administracyjne stanowią jedność, bowiem posługują się tymi samymi konstrukcjami, metodami i regułami. Szczegółowa analiza rozwiązań konstytucyjnych wykazuje ich niewielkie znaczenie dla regulacji gałęzi prawa administracyjnego. Stan taki powoduje, że dotychczasowe miejsce prawa konstytucyjnego zaczyna zajmować prawo Unii Europejskiej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2017, 64, 1
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Generalne klauzule odsyłające we współczesnym polskim prawie konstytucyjnym. Zarys problematyki
Autorzy:
Mojski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609359.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
general reference clauses
Polish contemporary constitutional law
Constitution of the Republic of Poland
Polish Constitutional Tribunal
generalne klauzule odsyłające
współczesne polskie prawo konstytucyjne
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Trybunał Konstytucyjny
Opis:
The purpose of this article is to briefly analyze specific legal norms: “general reference clauses” – in view of the Polish contemporary constitutional law. These norms are expressed in legal texts but they refer to extra-legal values and are “opened” for them. Considerations are focused here on the selected regulations of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997 and selected rulings of the Polish Constitutional Tribunal.
Celem tego artykułu jest syntetyczna analiza specyficznych norm prawnych: „generalnych klauzul odsyłających” – w świetle współczesnego polskiego prawa konstytucyjnego. Wskazane normy zostały wyrażone w formalnie obowiązujących konstytucyjnych przepisach prawnych, ale ich normatywna treść odnosi się w istocie do pozaprawnych wartości, wynikających z otwartego charakteru tych przepisów. Rozważania w opracowaniu skupiają się głównie wokół wybranych regulacji Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. oraz wybranych orzeczeń polskiego Trybunału Konstytucyjnego.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2016, 63, 2
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo równego dostępu do służby publicznej
Autorzy:
Lubeńczuk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609569.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
public service
access to service
constitutional law
terms of reference
constitutional guarantees
equality of access
access restrictions
służba publiczna
dostęp do służby
prawo konstytucyjne
zakres uprawnień
gwarancje konstytucyjne
równość dostępu
ograniczenia dostępu
Opis:
Article 60 of the Constitution of the Republic of Poland, adopted on 2 April 1997, grants all Polish citizens enjoying full civic rights, the right of access to public service on equal terms, thereby creating the constitutional guarantees of the right of equal access to public service, expressed in Article 21, pass. 2 of the Universal Declaration of Human Rights, passed by the UN General Assembly during its 3rd Session in Paris, on 10 December 1948 and in Article 25, point c) of the International Pact of Civil and Political Rights, opened for signature in New York on 19 December 1966. Equal access to public service constitutes one of the most important political rights that citizens are entitled to. However, determining its significance and contents creates numerous doubts. It is difficult both to establish the object of that right and the terms of reference included in it, connected with taking advantage of access to public service, including, especially, with applying for the possibility of occupying posts in that service. The principal source of these difficulties is lack of unambiguous specification of the scope of the term “public service”, which determines the object scope of that right. This term has no legal definition, whereas both in the doctrine and in the jurisdiction there are far reaching divergences as to the way of understanding it. Similar problems also concern defining the term “access”, which is of crucial importance in determining the terms of reference based on the contents of Article 60 of the RP Constitution. Many difficulties are also related to determining the subject scope of these powers, including, especially, the possibility of using the right of equal access to public service by persons who are simultaneously the citizens of other countries (states) and persons deprived of full civic rights. The article is an attempt at ordering the views concerning the significance of the right to equal access to public service and indicating the possibility of such explanation, which is the source of that right, Article 60 of the RP Constitution, which would guarantee possibly the fullest accomplishment of rights resulting from its contents.
Art. 60 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przyznaje wszystkim obywatelom polskim korzystającym z pełni praw publicznych prawo dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach, tworząc tym samym konstytucyjne gwarancje prawa równego dostępu do służby publicznej, wyrażonego w art. 21 ust. 2 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka uchwalonej przez Zgromadzenie Ogólne ONZ na III Sesji w Paryżu 10 grudnia 1948 r. oraz w art. 25 lit. c Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, otwartego do podpisu w Nowym Jorku 19 grudnia 1966 r. Równy dostęp do służby publicznej stanowi jedno z najważniejszych praw politycznych przysługujących obywatelom, jednak określenie jego istoty i treści rodzi liczne wątpliwości. Trudności sprawia zarówno ustalenie przedmiotu tego prawa, jak i zakres zawierających się w nim uprawnień związanych z korzystaniem z dostępu do służby publicznej, w tym w szczególności z ubieganiem się o możliwość pełnienia stanowisk w tej służbie. Zasadniczym źródłem tych trudności jest brak jednoznacznego określenia zakresu pojęcia „służba publiczna”, które determinuje przedmiotowy zakres tego prawa. Pojęcie to nie posiada definicji legalnej, natomiast w doktrynie i orzecznictwie istnieją daleko idące rozbieżności co do sposobu jego rozumienia. Podobne problemy dotyczą również zdefiniowania pojęcia „dostęp”, które ma decydujące znaczenie dla określenia zakresu uprawnień wynikających z treści art. 60 Konstytucji RP. Wiele trudności wiąże się też z określeniem podmiotowego zakresu tych uprawnień, zwłaszcza kwestii możliwości korzystania z prawa równego dostępu do służby publicznej przez osoby będące jednocześnie obywatelami innych państw oraz osoby pozbawione pełni praw publicznych. Artykuł stanowi próbę uporządkowania poglądów dotyczących istoty prawa równego dostępu do służby publicznej i wskazania możliwości takiej wykładni, będącego źródłem tego prawa, art. 60 Konstytucji RP, która zagwarantuje możliwie pełną realizację wynikających z jego treści uprawnień.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2017, 64, 2
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada odrębności i niezależności sądów i trybunałów a obraz polskiego sądownictwa we współczesnym społeczeństwie – aspekt socjologiczno-prawny
Autorzy:
Patoleta, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617672.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Constitutional law, principle of separateness and independence of courts and tribunals, sociology of law, social opinion, crisis of the Polish judiciary.
prawo konstytucyjne, zasada odrębności i niezależności sądów i trybunałów, socjologia prawa, opinia społeczna, kryzys polskiego sądownictwa.
Opis:
Considerations regarding the judiciary in Poland should begin with the constitution, which is the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997, the principles of separateness and independence of courts and tribunals contained in it constitute the foundation of the justice system. The activity of the justice system is subject to social evaluation, and its direction undoubtedly affects the quality and fluency of the judicial function, which is justice.The following work is aimed at analyzing social opinions about the judiciary in Poland, identifying the most sensitive areas, demonstrating current trends in the society affected by the crisis of the judiciary, and presenting proposed steps that may be implemented by the judges' self-government or other public institutions in order to restore confidence in the judiciary, which as a consequence will enable the proper implementation of the constitutional principle that determines the independence and independence of the courts of the Republic of Poland.
Rozważania dotyczące władzy sądowniczej w Polsce należy rozpocząć od ustawy zasadniczej, którą jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Zawarte w niej reguły odrębności i niezależności sądów i Trybunałów stanowią jeden z fundamentów wymiaru sprawiedliwości.Działalność wymiaru sprawiedliwości podlega ocenie społecznej, a jej kierunek bez wątpienia wpływa na jakość i płynność realizowania funkcji sądownictwa jaką jest min. wymierzenie sprawiedliwości.Poniższa praca ma na celu analizę opinii społecznych dotyczących sądownictwa w Polsce, wskazaniu obszarów najbardziej newralgicznych, wykazania obecnych trendów w społeczeństwie dotkniętym kryzysem sądownictwa oraz przedstawieniem proponowanych kroków, które mógłby zrealizować samorząd sędziowski lub inne instytucje publiczne w celu odbudowy zaufania do władzy sądowniczej, co w konsekwencji umożliwi prawidłowe realizowanie zasady konstytucyjnej stanowiącej o niezawisłość oraz niezależność sadów Rzeczypospolitej Polskiej.
Źródło:
Studenckie Zeszyty Naukowe; 2019, 22, 41
1506-8285
Pojawia się w:
Studenckie Zeszyty Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gloss to the Decision of the Constitutional Tribunal of 28 January 2020 (K 22/16, OTK-A 2020, Item 9)
Autorzy:
Daniluk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619133.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Constitutional Tribunal
criminal law
statute of limitations
Trybunał Konstytucyjny
prawo karne
przedawnienie
Opis:
The paper contains critical commentary on the Constitutional Tribunal decision of 28 January 2020 (K 22/16). The author proves that Article 108 § 2 of the Penal Code of 1969 is still in force. Therefore, the compliance of this article with the Polish Constitution should be examined by the Constitutional Tribunal.
W tekście zawarto krytyczny komentarz do postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 stycznia 2020 r. (K 22/16). Autor wykazuje, że art. 108 § 2 Kodeksu karnego z 1969 r. nadal obowiązuje i w związku z tym jego konstytucyjność powinna zostać poddana merytorycznej kontroli Trybunału Konstytucyjnego.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Principle of Priority of European Union Law. Selected Issues
Autorzy:
Całka, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618943.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
EU law
principle of priority
principle of supremacy
national identity
constitutional identity
prawo Unii Europejskiej
zasada pierwszeństwa
zasada nadrzędności
tożsamość narodowa
tożsamość konstytucyjna
Opis:
The principle of priority (primacy) means priority of the applicability of EU law over national law of the Member States. From the point of view of the European Union, this principle applies to all national rules of the Member States, regardless of their place in the hierarchy of legal sources, including constitutional provisions. Such an approach, which essentially means unconditional primacy of EU law over national law, was not confirmed in the judgments of the majority of the constitutional courts of the Member States. Thereby, the Court of Justice of the EU, recognizing the need for “constructive dialogue” with the courts of the Member States, introduced some techniques which allow the coexistence of the EU and national legal rules. In particular, in its recent case law, the Court considered the protection of national identities of the Member States as a justification of the limitation of the scope of the applicability of the principle of priority. Thus the Court allowed the requirement of the protection of national identities made the hitherto absolute principle of primacy relative principle, which allows in certain circumstances the possibility of invoking by the Member States their constitutional values in order to withdraw from the priority of the applicability of EU law.
Zasada pierwszeństwa (prymatu) oznacza pierwszeństwo stosowania prawa unijnego przed prawem krajowym państw członkowskich. Zasada ta w tzw. ujęciu unijnym dotyczy wszystkich przepisów krajowych państw członkowskich, niezależnie od ich miejsca w hierarchii źródeł prawa, w tym przepisów konstytucyjnych. Takie ujęcie, oznaczające w istocie bezwarunkowy prymat prawa europejskiego nad prawem krajowym, nie znalazło potwierdzenia w orzecznictwie większości trybunałów konstytucyjnych państw członkowskich. Wobec tego Trybunał Sprawiedliwości UE, dostrzegając konieczność podjęcia „konstruktywnego dialogu” z sądami państw członkowskich, wypracował pewne techniki pozwalające na współistnienie unijnych i krajowych rozwiązań prawnych. W szczególności w swoim najnowszym orzecznictwie Trybunał uznał ochronę tożsamości narodowej państw członkowskich za przesłankę uzasadniającą ograniczenie zakresu stosowania zasady pierwszeństwa. Tym samym Trybunał pozwolił, by wymóg ochrony tożsamości narodowej uczynił z dotychczas absolutnej zasady prymatu zasadę względną, która dopuszcza w pewnych sytuacjach możliwość powołania się przez państwa członkowskie na ich wartości konstytucyjne w celu odstąpienia od pierwszeństwa stosowania prawa UE.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Genesis and Evolution of the Finland’s Parliament Eduskunta
Autorzy:
Serzhanova, Viktoriya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912961.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Eduskunta
genesis and evolution
the Basic Law
internal structure
functions
competences
constitutional position
geneza i ewolucja
ustawa zasadnicza
organizacja wewnętrzna
funkcje
kompetencje
pozycja ustrojowa
Opis:
The hereby paper undertakes the analysis of the genesis and evolution of the Finland’s Parliament Eduskunta from the moment of its establishment till nowadays, including the characteristics of its present constitutional position, being a result of its development during the centuries, with paying special attention to the current normative state and made on the basis of the hitherto constitutional practice. The article aims at deriving the origin and presenting the development of this organ in Finland, which in consequence leads to reliable conclusions in the field of determining its current constitutional position in the system of the supreme state authorities of Finland. The subject of the paper particularly focuses mostly on the analysis of the beginnings of Eduskunta’s formation and Finnish parliamentarianism, as well as its further evolution during different periods of its history, i.e. the time when Finland was included into the Kingdom of Sweden, the period when it was incorporated into the Russian Imperium and after it gained independence in 1917. The work also concentrates on the analysis of Eduskunta’s current constitutional position, its composition, internal structure, functions and competences presented on the basis of the exegesis of the provisions of the binding Basic Law of 1999 and the Parliament’s Rules of Procedure. The constitutional principles referring to the Parliament also seem to be of particular significance in this context, for they contribute to a more precise definition of Eduskunta’s constitutional position, as well as to pointing out its originality and dissimilarity regarding parliaments of other contemporary democratic states.
W niniejszym opracowaniu przeprowadzono analizę genezy i ewolucji parlamentu finlandzkiego – Eduskunty: od chwili jego ustanowienia do czasów współczesnych, w tym – na podstawie dotychczasowej praktyki ustrojowej – dokonano charakterystyki obecnej pozycji ustrojowej tego parlamentu, będącej wynikiem jego rozwoju na przestrzeni wieków, ze szczególnym uwzględnieniem aktualnego stanu normatywnego. Artykuł ma na celu ustalenie źródeł powstania oraz przedstawienie rozwoju tego organu w Finlandii, co w konsekwencji prowadzi do wiarygodnych wniosków w zakresie określenia jego obecnej pozycji ustrojowej w systemie naczelnych organów państwowych Finlandii. Przedmiot pracy koncentruje się przede wszystkim na analizie początków Eduskunty i parlamentaryzmu fińskiego, a także dalszej ewolucji Eduskunty w różnych okresach, tj. w czasach, gdy Finlandia była włączona do Królestwa Szwecji, funkcjonowała w obrębie Imperium Rosyjskiego oraz po uzyskaniu przez nią niepodległości w 1917 r. Opracowanie koncentruje się też na analizie obecnej pozycji ustrojowej Eduskunty, jej składu, organizacji wewnętrznej, funkcjach oraz kompetencjach przedstawionych na podstawie egzegezy postanowień obowiązującej ustawy zasadniczej z 1999 r. oraz regulaminu parlamentu. Zasady konstytucyjne odnoszące się do parlamentu również wydają się mieć w tym kontekście szczególne znaczenie, ponieważ przyczyniają się one do dokładniejszego zdeterminowania pozycji ustrojowej Eduskunty, a także wskazują na jej oryginalność i odmienność w stosunku do parlamentów innych współczesnych państw demokratycznych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 5; 265-281
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Principle of Appropriate vacatio legis as an Element of the Principle of Protection of Citizens’ Trust in the State and the Law it Makes
Autorzy:
Stefaniuk, Małgorzata Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618529.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
constitutional principle of law
principle of appropriate vacatio legis
principle of democratic state under the rule of law
principle of protection of citizens’ trust in the state and the laws it establishes
legal security
konstytucyjna zasada prawa
zasada odpowiedniego vacatio legis
zasada demokratycznego państwa prawnego
zasada ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez to państwo prawa
bezpieczeństwo prawne
tradycja kulturowo-prawna
Opis:
The issue concerning the principles of constitutional law has a special dimension because their role is not confined only to this branch of law. They are the principles of the whole legal order. The doctrine of constitutional law deals with the problems of law principles, yet its representatives have highly divergent views on many questions, in particular regarding the constitutional principle of law, the catalogue of principles, or their ontological status. The subject of interest of constitutionalists is first of all the content analysis of individual constitutional principles. Many questions are left to law theorists, the reference to the findings of the Polish law theory or to concepts defined as “external” (developed within the world’s law theory and philosophy) being comparatively rare. The law doctrine and judicial decisions regard the principle of appropriate vacatio legis as a constitutional one. It was derived by the Polish Constitutional Tribunal from the principle of democratic state under the rule of law through the principle of protection of citizens’ trust in the state and the laws it establishes. Although this principle is not explicitly expressed in Poland’s Constitution of 2nd April 1997, its position as a constitutional principle is not challenged. The principle of appropriate vacatio legis satisfies the requirements of the doctrine expected from law principles, it has a strong axiological justification associated with the need to ensure legal security, and it is deeply rooted in cultural-legal tradition.
Problematyka zasad prawa konstytucyjnego ma wymiar szczególny, gdyż ich rola nie ogranicza się wyłącznie do tej gałęzi prawa. Są one jednocześnie zasadami całego porządku prawnego. Doktryna prawa konstytucyjnego podejmuje problematykę zasad prawa, jednak w wielu kwestiach wśród jej przedstawicieli panuje znaczna rozbieżność poglądów, zwłaszcza odnośnie do pojęcia konstytucyjnej zasady prawa, katalogu zasad czy ich statusu ontologicznego. Przedmiotem zainteresowania konstytucjonalistów jest przede wszystkim analiza treściowa poszczególnych zasad konstytucyjnych. Wiele kwestii jest pozostawionych teoretykom prawa, przy czym powoływanie się na ustalenia polskiej teorii prawa czy na koncepcje określane jako „zewnętrzne” (opracowane w ramach światowej teorii i filozofii prawa) ma miejsce stosunkowo rzadko.Za konstytucyjną zasadę prawa doktryna prawa i orzecznictwo uważają zasadę odpowiedniego vacatio legis. Została ona wyprowadzona przez polski Trybunał Konstytucyjny z zasady demokratycznego państwa prawnego za pośrednictwem zasady ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez to państwo prawa. Chociaż nie jest to zasada expressis verbis wyrażona w Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., jej pozycja jako zasady konstytucyjnej nie jest kwestionowana. Zasada odpowiedniego vacatio legis spełnia wymagania stawiane przez doktrynę zasadom prawa, ma silne uzasadnienie aksjologiczne wiążące się z potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa prawnego oraz mocne zakorzenienie w tradycji kulturowo-prawnej.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretative and Limited Judgments in the Jurisprudence of the Constitutional Tribunal
Autorzy:
Woś, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618405.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
jurisprudence of the Constitutional Tribunal
interpretative judgements
limited judgements
examination of the constitutionality of law
the Constitution
orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego
wyroki interpretacyjne
wyroki zakresowe
wyroki częściowe
kontrola konstytucyjności prawa
konstytucja
Opis:
The article discusses interpretative and limited judgments in the jurisprudence of the Constitutional Tribunal in Poland. These judgments are of great significance in the judicial control of law’s conformity to the Constitution. They were distinguished following the departure from the original, dichotomic division of the Constitutional Tribunal’s judgments into those deciding the full and unambiguous consistency or inconsistency of an act with the Constitution. The article defines interpretative and limited judgements, and describes their roles and functions. An interpretative judgement is a decision in which the Constitutional Tribunal decides the conformity or non-conformity of a relevant act to the Constitution in its given interpretation. Its aim is not to eliminate non-uniformity or divergence in the interpretation of legal regulations, but to eliminate from all potential interpretative variants of a relevant act the one that is inconsistent with the Constitution. A limited judgement is a decision in which the Constitutional Tribunal decides the conformity or non-conformity of an act to the Constitution in a specific (subjective, objective or time) scope of its application. A limited judgement aims to decide whether a legal regulation whose interpretation is unambiguous, is consistent with the Constitution in a given scope of its application. The article also describes advantages and disadvantages of interpretative and limited judgements, accounting for the relevant views in the doctrine and jurisprudence in this respect, and examines the number of these judgements against the general number of judgements concerning the constitutionality of law that were passed by the Constitutional Tribunal in recent years.
Artykuł dotyczy problematyki wyroków interpretacyjnych i zakresowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego w Polsce. Wyroki te odgrywają istotną rolę w sądowej kontroli zgodności prawa z konstytucją. W nauce prawa zaczęto je wyróżniać wraz z odejściem od pierwotnego, dychotomicznego podziału wyroków TK na wyroki stwierdzające całkowitą i jednoznaczną zgodność lub niezgodność przepisu z konstytucją. Opracowanie definiuje wyroki interpretacyjne i zakresowe oraz charakteryzuje ich rolę i funkcje. Wyrok interpretacyjny jest orzeczeniem, w sentencji którego TK stwierdza zgodność lub niezgodność z konstytucją przepisu prawnego w określonym jego rozumieniu. Jego zadaniem nie jest usuwanie niejednolitości i rozbieżności wykładni przepisów prawa, lecz eliminacja tego spośród możliwych wariantów interpretacyjnych kontrolowanego przepisu, który jest niezgodny z konstytucją. Wyrok zakresowy jest orzeczeniem, w sentencji którego TK stwierdza zgodność albo niezgodność z konstytucją przepisu prawnego w określonym (podmiotowym, czasowym lub przedmiotowym) zakresie jego zastosowania. Wyrok zakresowy zmierza do rozstrzygnięcia, czy przepis prawny, którego rozumienie nie budzi wątpliwości, jest zgodny z konstytucją w pewnym zakresie jego zastosowania. Opracowanie prezentuje również wady i zalety wyroków interpretacyjnych i zakresowych, biorąc pod uwagę poglądy doktryny i orzecznictwa w tym zakresie, oraz analizuje liczbę tych wyroków na tle ogólnej liczby orzeczeń wydawanych w ostatnich latach przez TK w przedmiocie konstytucyjności prawa.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legislation of the Self-government of the Voivodeship Concerning the Development Policy in the Light of the Jurisdiction of the Constitutional Tribunal
Autorzy:
Sobczak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619169.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
self-government of the voivodeship
voivodeship board
region
the Constitutional Tribunal
sources of law
enactments of local law
principles of development policy
implementation system
evaluation criteria for proposals
samorząd województwa
zarząd województwa
Trybunał Konstytucyjny
źródła prawa
akty prawa miejscowego
zasady polityki rozwoju
system realizacji
kryteria oceny wniosków
Opis:
According to the Constitution of the Republic of Poland, enactments of local law issued by the operation of organs shall be a source of universally binding law of the Republic of Poland in the territory of the organ issuing such enactments. In the Act on Voivodship Government the right to pass enactments of local law has been granted to provincial assembly as a constitutive organ of local government. Simultaneously, a voivodeship board has been deprived of the right to pass order regulations. In the period before the accession of Poland to the European Union a provincial assembly has had the strongest juridical position among the voivodeship authorities, but since that the situation has changed radically. On the basis of the Act of Regional Development a voivodeship board has gained wide juridical rights. The Constitutional Tribunal, during the process of the constitutional control of law, has formulated a lot of policies about legislation of a voivodeship board created on the basis of the Act of Regional Development. In the light of this jurisdiction a voivodeship board is not entitled to pass laws concerning the freedoms, rights and obligations of citizens. In addition to that, the resolutions of a voivodeship shall be of an internal character and shall bind only this organizational unit.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej do źródeł prawa powszechnie obowiązującego zalicza źródła prawa miejscowego. Są one stanowione przez organy jednostek samorządu terytorialnego lub terenowe organy administracji rządowej na podstawie ustaw i w ich granicach oraz obowiązują wyłącznie na obszarze właściwości organów, które je wydały. Ustawa o samorządzie województwa przyznała prawo uchwalania aktów prawa miejscowego sejmikowi województwa jako organowi stanowiącemu, pozbawiając jednocześnie zarząd województwa prawa do wydawania przepisów porządkowych. W okresie przed wejściem Polski do Unii Europejskiej dominującą pozycję w zakresie prawodawstwa wśród organów samorządu województwa miał sejmik. Sytuacja ta zmieniła się w sposób zasadniczy od chwili akcesji Polski do UE. Szerokie uprawnienia prawodawcze uzyskał zarząd województwa na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Trybunał Konstytucyjny, w toku realizacji kontroli konstytucyjności prawa, sformułował szereg tez, odnoszących się do prawodawstwa zarządu województwa, delegowanych przez ustawę o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. W świetle tego orzecznictwa należy przyjąć, że zarząd województwa nie może być adresatem delegacji ustawowej w zakresie materii zarezerwowanych wyłącznie dla ustaw kształtujących prawa i obowiązki jednostki, a uchwały zarządu mogą mieć jedynie charakter aktów wykonawczych prawa wewnętrznego.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 4
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Supreme Court of the United States as an Autonomous Source of Constitutional Norms
Autorzy:
Bryk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619255.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
United States Constitution
Supreme Court of the USA
constitutional rights
judicial activism
liberal anthropology
judicial statutory construction
creation of law
Konstytucja USA
Sąd Najwyższy USA
prawa konstytucyjne
aktywizm sędziowski
antropologia liberalna
sądowa interpretacja
tworzenie prawa
Opis:
The landmark decisions of the Supreme Court change the ethos of adjudicating. The substantive due process doctrine allowed the Court to become an actual lawgiver. This doctrine widely extended the understanding of the due process clause of the 5th and 14th Amendments. Increased power of statutory construction corresponded with the doctrine of loose constructionism (living constitution). Decisions like Griswold v. Connecticut and Roe v. Wade created new constitutional rights, emanating from the radical liberal anthropology. Adjudication became a field of an ideological battle in the culture war over anthropology determining the law’s content . In the classical and Christian understanding, being free is considered as having one’s identity discovered as an ontological constant, thus allowing an individual to develop himself according to the nature’s essence . The liberal anthropological revolution defines freedom as a power of self-creation, serving individual’s preferences. The liberal elites, employing ideas of social engineering, attempt to enforce rules based on coexistence and relationship of equal rights. Individual rights emanate from the autonomous, personal choice of life values, the key of the constitutional interpretation. The wider this right of self-definition , the wider the scope of the state’s intervention. In Griswold v. Connecticut the right to privacy signified deep cultural change rooted in such an anthropology. This “emancipation project” is thus built on an axiology destroying relations, becoming a kind of a religion of secular salvation. The state serves here as a demiurge and is sacralized. This causes an increasing abyss between the elites and the rest of the citizens, with a corresponding social disintegration of it’s public life. For instance Obergefell v. Hodges enforces a new anthropological definition of marriage, beginning to delegitimize creeds and actions of religious communities. This reflects a global phenomenon of connecting individual liberal rights with politics of identity and the post-modern culture of right understood as autonomous will without reasoning about its ontological, universal basis. The Supreme Court decisions are not separated from wider culture, but based on the new anthropological understanding of man as a consumer, with his individual will becoming the very basis of rights.
Niektóre kluczowe orzeczenia Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych zmieniają model amerykańskiego etosu orzeczniczego. Doktryna substantive due process dała Sądowi władzę de facto stanowienia prawa. Poszerzyła też znacząco rozumienie pojęcia due process, zawartego w poprawkach V i XIV Karty Praw. Zwiększona władza interpretacyjna Sądu korespondowała z doktryną tzw. living constitution. Orzeczenia takie, jak Griswold v. Connecticut i Roe v. Wade czy Obergefell v. Hodges tworzą nowe konstytucyjne prawa w duchu antropologii radykalnie liberalnej, ale też pole bitwy ideowej w wojnie o kulturę, dotyczącej antropologii determinującej prawo. Prawo jednostki wynika z autonomicznego wyboru wartości jako klucza interpretacji konstytucyjnej. Im szersze prawo indywidualnego autodefiniowania swego życia, tym szerszy zasięg państwa. W orzeczeniu Griswold v. Connecticut prawo do prywatności sygnalizowało głęboką zmianę kulturową opartą na takiej liberalnej antropologii. Jej „emancypacyjny” projekt, w oparciu o aksjologię niszczącą relacje, stanowi rodzaj „religii” świeckiego zbawienia, którego demiurgiem jest sakralizowane państwo, z rosnącym dysonansem między elitami a resztą obywateli i dezintegracją społeczeństwa, w tym życia publicznego. Orzeczenie Obergefell v. Hodges narzuciło nową antropologicznie definicję małżeństwa, delegitymizując publiczne poglądy i działania instytucji religijnych. Decyzja jest objawem zjawiska globalnego, w którym liberalne prawa jednostki wiążą się z polityką tożsamości i postmodernistyczną kulturą praw jako autonomicznego chcenia, z ignorowaniem pytania o ich ontologiczne, uniwersalistyczne umocowanie. Orzeczenia Sądu Najwyższego nie są zatem zawieszone w próżni prawnej. Opierają się na antropologii traktującej człowieka jako konsumenta, gdzie wola jednostki ma stać się jednocześnie żądaniem prawa.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies