Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Word" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 27
Tytuł:
Belebtheitseffekte und Subjekterstpräferenz beim Lesen der topikalisierten und gescrambelten V2-Sätze durch polnische Lerner des Deutschen
Autorzy:
Sękowska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605821.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
syntax
word-order
Opis:
The article considers whether the L2-learners use the analogical mechanisms for transforming the syntax as the native users of the language in question. In the questionnaire survey the stability of the preference to interpret the first nominal phrase observed in transforming L1 to be the subject of a sentence, and its influence on non-structural factors, such as animacy have been analysed. It has been shown that L2-learners, similar to the native users of the language in question, prefer the subject-object word order, and that the general preference should not be covered by the semantic information.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2010, 34; 130-142
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessing L2 vocabulary through multiple-choice, matching, gap-fill, and word formation items
Autorzy:
Kilickaya, Ferit
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605712.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
: assessing vocabulary
multiple-choice
matching
gap-fill
word formation
Opis:
Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.
The current study aims to determine the effect of multiple-choice, matching, gap-fill and word formation items used in assessing L2 vocabulary on learners’ performance and to obtain the learners’ views regarding the use of these types of items in vocabulary assessment. The convenience sampling method was selected, and the participants of the study included 30 freshmen enrolled in the General English course offered in the Department of Public Administration at a state university in Turkey. The main findings revealed that the participants considered the multiple-choice and matching items were easy to understand and to answer and that gap-fill and word formation items were difficult due to several reasons.
L'article contient uniquement les résumés en anglais.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2019, 43, 3
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea działającego słowa w tekstach polskich zamówień
THE IDEA OF THE ACTING WORD IN POLISH MAGIO SPELLS
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611664.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
speech-based culture
word as an acting agent (a performative word)
spells
texts of magic
kultura ustna
słowo działające (słowo sprawcze)
zamówienia
tekst magiczny
Opis:
Człowiek współczesny, uformowany w kręgu pisma i druku, nie myśli o słowach w kategoriach zdarzeń. Słowa przypominają mu raczej rzeczy, które nie są działaniem, są czymś martwym. Inaczej jest w tradycyjnej kulturze ustnej, w której słowo ma zdolność dokonywania zmian w świecie, jest słowem działającym, słowem sprawczym. Taki status ma słowo w zamówieniu. W tekście magicznym jest ono nie tyle odpowiednikiem myśli, co sposobem działania, zdarzeniem.
Contemporary humans, conditioned by the omnipresence of writing and print, do not conceive of words in terms of events. Rather, words are seen as inanimate objects. It is different, though, in the traditional speech-based culture, in which a word, as an acting agent, can effect changes in the world. Such is the status of a word in magic spells. In texts of magic, a word is not a correlative of an idea but a way of acting, an event.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 101-115
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O związkach między frazeologią a słowotwórstwem historycznym na przykładzie pojęcia kąt – ogólnosłowiańska analiza porównawcza
Autorzy:
Jakubowicz, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670884.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
ethnolinguistics
phraseology
word formation
etymology
corner
etnolingwistyka
frazeologia
słowotwórstwo
etymologia
pojęcie KĄT
Opis:
This article relates to the work of Nikita I. Tolstoy on the concept of corner in folk beliefs. It covers the intersection of two linguistic fields: phraseology and historical word formation, with elements of etymology. There are two Slavic etymons reconstructed for that concept: *kotъ ‘angle’ and *ogъlъ ‘corner’. In contemporary Slavic languages, continuants of either one or both can be preserved. The concept corner (similarly to others concepts related to elements of the house) is rich in connotations. This study presents an analysis of phraseological units with the components kąt ‘angle’ or węgieł ‘corner’ (and their counterparts in other Slavic languages), as well as an etymological and semantic analysis. The etymological analysis concerns the continuants of the Slavic *kot’a ‘house’, derived from *kotъ ‘angle’. The article points to phraseological and etymological connections between the concepts corner and house.
Celem mojego artykułu było zestawienie kąta widzianego przez pryzmat frazeologii z możliwościami derywacyjnymi, jakie dają realizujące to pojęcie leksemy. Z uwagi na charakter badań etnolingwistycznych skupiłam się na tych derywatach, które ukazują aksjologiczne nacechowanie badanego pojęcia. Przegląd materiału z różnych języków słowiańskich wykazał, że we frazeologii zdecydowanie dominuje negatywne nacechowanie kąta. Jednak to właśnie te mniej liczne pozytywnie nacechowane frazeologizmy związane z wyprofilowaniem kąta jako części domu, czy nawet symbolizującego cały dom, wyraźnie korespondują z derywatami, które od podstawy ze znaczeniem ‘kąt’ tworzą nazwy pomieszczeń. Zarysowana w artykule droga rozwoju semantycznego pokazuje, że aspekt wartościujący jest obecny również w derywacji. Na podstawie porównania przedstawionego w artykule materiału z badaniami Nikity Iljicza Tołstoja należy uznać, że wyraźnej obecności pojęcia kąt w warstwie językowej nie można oddzielać od jego roli w kulturze ludowej.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 45-57
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Словните граници и езиковата игра
Autorzy:
Todorova, Bilyana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681629.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
language play, homonymy, word segmentation, calambour
gra językowa, homonimia, segmentacja mowy, kalambur
Opis:
The aim of the paper is to present the role of incorrect speech segmentation in the process of creation of short ludic forms, such as calambours, epigrams, anecdotes, etc. The research tries to propose a classification of some of these uses, as it reveals common features between them. Most of the examples are excerpted from the social media Facebook, because the language play is very popular in the informal genres of Computer-Mediated Communication. The common feature between all researched examples is the co-existence of the meanings of both homonymic phrases. In fact, this impossibility to avoid ambiguity makes the phrases sound amusing and interesting.
Granice słów a gra językowaCelem artykułu jest ukazanie wpływu nieprawidłowej segmentacji słów w mowie na tworzenie krótkich, ludycznych form typu: kalambur, epigramat, anegdota itd. W wyniku przeprowadzonych badań zaproponowano klasyfikację niektórych przypadków na podstawie ich wspólnych cech formalnych. Większość poddanych analizie jednostek językowych została wyekscerpowana z sieci społecznościowej Facebook, co jest uwarunkowane tym, że gra językowa jest szeroko rozpowszechniona w nieformalnych gatunkach komunikacji komputerowej. Wspólną cechę wszystkich zbadanych krótkich form stanowi współistnienie znaczeń obojga wyrazów: wyjściowego i uwypuklanego. Niemożliwość uniknięcia dwuznaczności „uatrakcyjnia” badane wyrazy i powoduje ich komizm.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SERBSKIE KOLOKWIALIZMY CZASOWNIKOWE Z PREFIKSEM NA
Autorzy:
Bońkowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681575.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Serbian language, colloquial word, verb, prefix na-
język serbski, kolokwializm, czasownik, prefiks na-
Opis:
Verbs form the most numerous group of colloquialisms. They allow almost limitless creation of new colloquial expressions that denote different actions. This article describes Serbian colloquial verbs with the prefix na- on the basis of contemporary linguistic material. The author reveals the high productivity of the prefix na- in relation to both Serbian as well as borrowed roots.
Czasowniki stanowią najliczniejszą grupę kolokwializmów. Tworzone są niemal bez ograniczeń. Mogą oznaczać różnorakie czynności. Na podstawie bogatego materiału językowego autor udowadnia wysoką produktywność prefiksu na- we współczesnym języku serbskim oraz jego bogate możliwości łączenia się zarówno z tematami serbskimi, jak i zapożyczonymi.język serbski, kolokwializm, czasownik, prefiks na-
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka badania compositów w językoznawstwie słowiańskim: aspekt historyczny
Autorzy:
Аzarova, Larysa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607884.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
stem combination
word formation
complex words
łączenie słów
słowotwórstwo
composita
словосложение
словообразование
сложные слова
Opis:
The article conducts a brief survey of some areas in stem  composition. It represents the examination of this word-formation method in Russian linguistic literature, and analyses a new take on theorigin of complex words in foreign Slavic studies. The main goal of the article is to research stem composition as one of most productive word-formation methods both in Russian linguistic literature and foreign Slavic studies. Four main research methods include linguistic description with surveillance techniques, arrangement of language facts and phenomena, comparative method, and complex analysis method. The research results show that: 1) stem composition is one of the most ancient word-formation methods used throughout the entire course of Russian language history; 2) stem-composition methods and techniques keep steadily developing (outdated models are either optimized or substituted with new ones); 3) neologisms and complex words are widely used in modern Russian literary language with its obvious structural and semantic regularities; 4) composition of stems is an important issue of various word-formation methods in modern Russian literary language. It is the second most important word-formation tool after suffixation; 5) numerous scientists from different countries examined stem composition including grammarians of ancient India, linguists from Russia and Western Europe; 6) stem combination has a huge potential which opens up opportunities for creation of new words both in fiction and terminology databases, and pursuing literary goals.
Jednym z celów artykułu jest próba przeglądu informacji historycznych o compositach w słowiańskiej literaturze językoznawczej. Przedstawiono w nim również poglądy na temat specyfiki złożeń w zagranicznej literaturze slawistycznej. W opracowaniu skupiono się na analizie tego typu konstrukcji jako jednym z najbardziej produktywnych sposobów tworzenia słów w językach słowiańskich w aspekcie diachronicznym. Najważniejszymi metodami badawczymi zastosowanymi w niniejszej analizie są: metoda opisu lingwistycznego połączonego z obserwacją i systematyzacją faktów i zjawisk językowych oraz metody statystyczna, porównawcza i złożona. Na podstawie przeprowadzonego badania sformułowano następujące wnioski: 1. Łączenie słów jest jedną z najstarszych metod w słowotwórstwie, znaną od początków rozwoju rosyjskiego języka literackiego.2. Metody i techniki łączenia słów ulegają zmianom: stare modele są ulepszane i udoskonalane, natomiast przestarzałe zanikają, ustępując miejsca nowym. 3. Wśród nowych formacji funkcjonujących we współczesnych językach słowiańskich composita stanowią znaczącą warstwę słownictwa o wyraźnych wzorcach strukturalnych i semantycznych. 4. Spośród różnych metod stosowanych w słowotwórstwie języków słowiańskich szczególne miejsce zajmuje łączenie słów. 5. Badaniem compositów zajmowali się językoznawcy różnych krajów i epok, od starożytnych gramatyków indyjskich po zachodnioeuropejskich i rosyjskich. 6. Łączenie słów stanowi olbrzymi potencjał rozwoju języka narodowego, daje możliwość tworzenia nowych wyrazów, jest środkiem kreacji artystycznej i literackiej, jak również przyczynia się do wzbogacania słownictwa terminologicznego. 7. Tematyka łączenia słów i powstawania compositów stanowi obecnie wieloaspektowy i wielopłaszczyznowy obiekt badań. Zainteresowanie nią wynika z dawności, żywotności oraz rozpowszechnienia tej metody słowotwórczej, a także z jej rosnącej aktywności.
В статье дан краткий обзор исторических сведений о  словосложении в славянской лингвистической литиретуре. Проанализированы взгляды на природу сложного слова в зарубежной славистике. Основной целью статьи является изучение словосложения как одного из продуктивных способов словообразования в славистике в диахроническом аспекте. Основными методами исследования являются: метод лингвистического описания с приемами наблюдения, систематизации языковых фактов и явлений; статистический, сравнительно-сопоставительный и метод комплексного анализа. В результате исследования были сделаны такие выводы: 1. Словосложение – один из древнейших способов  словообразования, известный на всем протяжении развития русского литературного языка; 2. Неуклонно совершенствуются способы и приемы словосложения, а именно: улучшаются и уточняются старые модели, исчезают отжившие, уступая место новым, появляющимся; 3. Среди новообразований современных славянских языков сложные слова составляют значительный пласт лексики, обладающий четкими структурными и семантическими законмерностями; 4. Среди различных способов словообразования славянских языков сложение основ занимает особое место; 5. На изучение словосложения обратили внимание ученые разных  стран:древние индийские грамматики, западноевропейские и русские лингвисты; 6. Словосложение таит в себе огромные потенциальные силы общенародного языка, возможность творчества новых слов и для художественно-литературных целей, как мощное средство художественного мастерства, и для терминологической лексики различных видов; 7. В наше время тематика словосложения все более расширяется и углубляется, становясь многоплановой и разветвленной. Интерес к специфике словосложения обусловлен распространенностью, древностью и жизнестойкостью этого способа образования сложных слов, а также – его возрастающей активностью.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2018, 36, 2
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z metodologii badań onomastycznych na przykładzie wybranych antroponimów
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607922.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
methodology of anthroponymic studies
naming etymology
word-formationhomonymity
metodologia badań antroponimicznych
etymologia nazewnicza
homonimiczność nazewnicza
Opis:
The aim of the article, which examines issues related to the methodology of anthroponymic research, is the linguistic analysis of personal names of well-known historical and contemporary figures: the ethnonym Lech, the name Dąbrówka, the surnames Mickiewicz, Słowacki, Palikot and Wojtyła. This analysis is intended to verify the existing naming etymologies. In determining the genesis of each analysed personal name, with word-formation homonymity and potential different linguistic origins, the decisive factor may be the source historical data (Dąbrówka) and genealogical data (Mickiewicz, Słowacki, not fully established in relation to Wojtyla), or even detailed information related to determining the creator of a given name (Kadłubek as the author of Polish-Latin neologism Lechita, and its derivative Lech).
Celem artykułu, który rozpatruje zagadnienia związane z metodologią badań antroponimicznych, jest analiza językowa nazw osobowych powszechnie znanych postaci historycznych i współczesnych: etnonim Lech, imię Dąbrówka, nazwiska Mickiewicz, Słowacki, Palikot oraz Wojtyła. Analiza ta ma służyć weryfikacji dotychczasowych etymologii nazewniczych. W ustaleniu genezy każdej badanej nazwy osobowej przy homonimiczności nazewniczej i potencjalnej różnej genezie językowej czynnikiem rozstrzygającym mogą być źródłowe dane historyczne (Dąbrówka) i genealogiczne (Mickiewicz i Słowacki, nie do końca ustalone w odniesieniu do Wojtyły), czy nawet szczegółowa informacja związana z ustaleniem twórcy danego miana (Wincenty Kadłubek jako autor neologizmu pol.-łac. Lechita, skąd Lech).
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2019, 37, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A heritage park or treasury? Material culture of the inhabitants of Bydgoszcz preserved in their urban dialect: Etymological analysis
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081464.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Bydgoszcz dialect
lexis
etymology
word formation
Germanisms
dialectal formations
gwara bydgoska
leksyka
etymologia
słowotwórstwo
germanizmy
dialektyzmy
Opis:
The study concerns the names of clothing, home furnishings, everyday objects, tools, and means of transport contained in the lexicon of the Bydgoszcz city dialect. This lexical stock includes the names of the outer garment (e.g. buks ‘trousers’), recreational clothes (badeje ‘swimming trunks’), headgear (e.g. lujmycka ‘hooligan’s cap’), footwear (e.g. kropusy ‘men’s shoes with high uppers’). Another area is the apartment; for example, the names of kitchen equipment have German origin (e.g. ausgust ‘kitchen sink’, kastrolka ‘saucepan’). This also concerns the names of three stools differing in height: the lowest one is called ryczka, a taller one is szemel, and the tallest is hoker. Texts in the Bydgoszcz city dialect also contain the names of artefacts necessary to perform everyday activities, such as cleaning (e.g. szruber ‘rice brush’) or laundry (e.g. balia ‘large wooden bath tub’). A separate place in the material culture of the inhabitants of Bydgoszcz is occupied by technological vocabulary, such as the names of tools (żaga ‘saw’) and transport (e.g. rolwaga ‘horse-drawn cart for transportation of goods’). Most of the names are Germanisms. A smaller number come from rural or folk dialects (e.g. modre ‘bleaching agent’, rydelek ‘visor of a cap’, szlory ‘old, trodden footwear’, trygiel ‘cast iron pot’). It is concluded that the city dialect is not only a museum or heritage park but also a treasury of old words.
Przedmiotem opisu są nazwy ubioru, wyposażenia mieszkania, przedmiotów codziennego użytku, narzędzi, środków transportu, jakie zawiera leksyka gwary bydgoskiej. Słownictwo to przynosi zarówno nazwy ubioru wierzchniego, np. buksy ‘spodnie’, jak i ubioru spodniego, np. badeje ‘kapielówki’, nazwy nakryć głowy, np. lujmycka ‘czapka luja’, nazwy obuwia, np. kropusy ‘męskie buty z cholewami’. Najbliższym otoczeniem człowieka bez wątpienia jest mieszkanie. Gwarowe nazwy wyposażenia kuchennego mają niemieckie źródłosłowie, por. ausgust ‘zlew kuchenny’, kastrolka ‘rondel’. Podobnie nazwy trzech stołków różniących się wysokością. Najniższy nazywany był ryczką, nieco wyższy to szemel, a najwyższy – hoker. Analizowane teksty z gwarą bydgoską przynoszą także nazwy artefaktów niezbędnych do wykonywania codziennych czynności, jak sprzątanie, np. szruber ‘szczotka ryżowa’, czy pranie, np. balia ‘duża drewniana wanna’. Osobne miejsce w obrazie kultury materialnej bydgoszczan zajmuje słownictwo związane z techniką (np. nazwy narzędzi, jak żaga ‘piła’) i transportem (nazwy pojazdów, np. rolwaga ‘wóz konny do przewożenia towarów’). Większość z opisanych nazw to germanizmy. Mniejszą grupę stanowią nazwy wywodzące się z gwar wiejskich (np. modre ‘środek wybielający’, rydelek ‘daszek czapki’, szlory ‘stare, rozdeptane obuwie’, trygiel ‘garnek żeliwny’). Gwara miejska jest nie tylko skansenem, ale i skarbnicą dawnych słów.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 271-285
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolokacja i wyraz – uwagi o relacjach synonimii oraz ekwiwalencji
Autorzy:
Białek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608019.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
collocation
word
synonymy
equivalence
synthetic synonym / single-lexeme equivalent
kolokacja
wyraz
synonimia
ekwiwalencja
synonim syntetyczny / odpowiednik jednoleksemowy
Opis:
Polish collocations, the author discusses synonymic relations between the well-established collocations and single-word synonyms known as synthetic that correspond them. Most attention has been paid to verb-noun collocations which can often be replaced by a single word, or a verb. This linguistic material is ideal to deal with semantic and stylistic equivalence / identity and morphological relationship between a combination of words and a single-lexeme synonym as well as collocations of a given language that lack their single-word synonyms. The paper also highlights complex collocation-word relations in terms of translation if two different language systems are contrasted. Thus, the author cites certain pairs of Russian collocations and their Polish singleword synonyms that have been abstracted in the lexicographical studies. Besides verb-nominal collocations, the paper discusses some examples of attributive and adverbial collocations and the possibility of replacing them by a single word.
Niniejsze badania koncentrują się na problematyce połączeń konwencjonalnych. Autorka na licznych przykładach kolokacji rosyjskich i polskich omawia relacje synonimii pomiędzy tymi połączeniami oraz ich jednowyrazowymi odpowiednikami. Najwięcej uwagi poświęcono kolokacjom werbo-nominalnym, które to najczęściej mogą być zastąpione jednym wyrazem, czyli bliskoznacznym czasownikiem. Na tym materiale przedstawiono problem równoważności / tożsamości semantycznej i stylistycznej oraz możliwego pokrewieństwa morfologicznego kombinacji wyrazów oraz jednowyrazowego synonimu. Wskazano też przykłady kolokacji nieposiadających odpowiednika jednowyrazowego w systemie tego samego języka. W pracy zwraca się także uwagę na złożone relacje kolokacji i wyrazu w konfrontacji dwóch systemów językowych oraz z punktu widzeniaprzekładu. W tym celu przytoczono wyabstrahowane w badaniach leksykograficznych pary kolokacji rosyjskich i ich polskich odpowiedników jednoleksemowych. Poza kolokacjami werbo-nominalnymi omawia się przykłady kolokacji atrybutywnych i adwerbialnych oraz możliwość zastąpienia ich ekwiwalentnym wyrazem.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skrótowce w polskim i francuskim dyskursie prasowym
Autorzy:
Lajus, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607954.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
press discourse
word-formation
acronyms
discours de la presse
la néologie lexicale
sigles
dyskurs prasowy
słowotwórstwo
skrótowce
Opis:
The purpose of the article is to describe the functioning of acronyms in Polish and French press texts. The acronyms present in both Polish and French press discourse are generally used differently as disparate semantic categories. Even though the organizational acronyms dominate the discourses, in the French texts other categories are also visible. The theories and methods of word-formation of both languages were used in the work. Using acronyms is obviously symptomatic for linguistic tendencies to economize on means of expression, however, a study of their discursive usage allows to differentiate lexical acronyms with a meaning different than that of the full name. Moreover, acronyms also function as stylistic devices equivalent to euphemism or hyperbole.
L’objectif de cet article est de décrire le fonctionnement des sigles en français et en polonais. Bien qu’ils soient présents dans les deux langues, les sigles dans les deux langues ne recouvrent pas les mêmes catégories sémantiques. Dans son étude, l’auteur fait référence aux outils méthodologiques de la néologie lexicale contemporaine. Le procédé de siglaison répond certes au souci d’économie dans le langage, toutefois une étude des emplois des sigles dans le discours de la presse permet de dégager leurs autres fonctions. Ainsi, certains sigles, par glissement de sens, manifestent une autonomie sémantique par rapport à leur source. D’autres se prêtent à des emplois figuratifs, euphémiques ou hyperboliques et sont sujets à des polémiques.
Celem artykułu jest ukazanie, że zarówno francuski, jak i polski dyskurs prasowy charakteryzują się użyciem skrótowców, jednak te ostatnie różnią się pod względem kategorii semantycznych.Chociaż w obu dyskursach dominują skrótowce od nazw organizacji, to w tekstach francuskich są obecne także akronimy innych kategorii. W pracy zostały wykorzystane teorie i metody słowotwórstwaobu języków. Stosowanie form abrewiacyjnych jest przejawem tendencji języka do ekonomiczności, ale obserwacja ich funkcjonowania w tekstach prasowych pozwala wyodrębnić także inne efekty stylistyczne i pragmatyczne. Można wyróżnić skrótowce  zleksykalizowane o znaczeniu innym od znaczenia ich rozwinięcia. Niektóre z nich służą za eufemizmy, inne wpływają na hiperbolizację wypowiedzi lub stają się przedmiotem polemiki.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2018, 36, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sufiksalne rzeczownikowe derywaty augmentatywne w serbskiej leksyce potocznej
Autorzy:
Bońkowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681585.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistics, Slavic studies, Serbian augmentative nouns, word formation, suffixes
językoznawstwo, slawistyka, serbskie augmentatywy rzeczownikowe, leksyka potoczna, sufiksy
Opis:
The article discusses Serbian augmentative nouns. It presents common suffixes forming the beads, typical for Serbian common lexis, revealed through contemporary examples in whole phrases and sentences. The analysis shows that contemporary Serbian vocabulary is characterised by a multitude of suffixes forming augmentation.
Artykuł dotyczy serbskich augmentatywów rzeczownikowych. W opracowaniu poddano analizie typowe dla serbskiej leksyki potocznej sufiksy tworzące zgrubienia. Artykuł zawiera także współczesne przykłady ich użycia w zdaniu. Przeprowadzona analiza wykazała, że współczesne serbskie słownictwo potoczne cechuje mnogość występowania sufiksów służących do tworzenia augmentatywów.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2017, 6
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O słowotwórczym aspekcie wyborów stylistycznych w poezji dla dzieci Danuty Wawiłow
Autorzy:
Borek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694587.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
poetry for children
word formation
the language of the child
Danuta Wawiłow
poezja dla dzieci
słowotwórstwo
język dziecka
Opis:
For a long time there used to be a prevalent opinion in literary studies that children’s literature does not deserve any particular attention from scholars. It had been stated that it only serves entertainment and that sometimes it is characterized by a moralizing tone which depreciates its artistic worth. In the article dealing with the process of word formation in Danuta Wawiłow’s poetry, I try to prove that the literature addressed to the youngest readers (sometimes called “the fourth literature”) contradicts this stereotype. The fact that the implied recipient of such works is a child does not mean that it cannot raise serious problems. My aim was to point to the complexity of word-formation procedures through which the author of Wędrówka sought to reconstruct the way that child creates words in the first years of his life while discovering new things, occurrences and processes.
Dosyć długo w badaniach nad literaturą funkcjonowało przeświadczenie, że literatura dla dzieci nie przedstawia większej wartości. Twierdzono, że służy jedynie zabawie, niekiedy też charakteryzuje ją (deprecjonujący) moralizatorski ton. W artykule, zajmując się prymarnie słowotwórczą warstwą poezji Danuty Wawiłow, staram się udowodnić, że literatura adresowana do najmłodszych (zwana też literaturą czwartą) opiera się owemu schematycznemu myśleniu. To, że adresatem tej twórczości jest dziecko, nie oznacza, że nie może ona poruszać poważnych problemów. W przebadanym materiale poetyckim próbuję wskazać na złożoność zabiegów słowotwórczych, którymi autorka Wędrówki rekonstruowała sposób tworzenia słów przez dziecko poznające w pierwszych latach swego życia nowe rzeczy, zjawiska i procesy.
Źródło:
Prima Educatione; 2018, 2
2544-2317
Pojawia się w:
Prima Educatione
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z „diabelskiego” słownictwa
DEVIL-LIKE VOCABULARY
Autorzy:
Budziszewska, Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611363.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Matka Boska
słowo Szeroka
tabu językowe
teksty magiczne
the Virgin Mary
the word Szeroka [wide]
linguistic taboo
magical texts
Opis:
The Polish words szeroka, szerocy ‘wide’ have been noted to mean, surprisingly, ‘the Virgin Mary’ and ‘the saints’. The oldest recorded evidence presumably comes from the year 1560. The speaker was the devil, who wanted to avoid mentioning the names proper. Having compared Latin, Polish and Slovak records, the author concludes that the expressions are indicative of linguistic taboo. Their origin, it is hypothesized, is the Latin expression extensa mulier, used in reference to the Virgin Mary in magic texts.
W polszczyźnie notowano zagadkowe użycie słów Szeroka, Szerocy w znaczeniu ‘Matka Boska i postaci świętych’. Najstarszy odnaleziony zapis takiego kontekstu datowany jest na 1560 r. i został włożony w usta diabła, unikającego wymówienia właściwego imienia. Porównując zapisy łacińskie, polskie i słowackie, autorka dochodzi do wniosku, że mamy tu do czynienia z tabu językowym i stawia hipotezę o jego pochodzeniu z łac. wyrażenia extensa mulier, użytego na nazwanie Matki Boskiej w tekstach magicznych.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 227-230
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza porównawcza derywatów francuskich i polskich jako test uniwersalności techniki słowotwórczej
Autorzy:
Fijałkowska, Wanda -
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607760.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
word-formation
prefix
exchange of prefixes
motivation
paraphrase
construction de mots
préfixe
échange de préfixes
słowotwórstwo
prefiks
wymiana prefiksów
motywacja
parafraza
Opis:
The word-formation technique to be tested is the derivation of verbs by exchange of prefixes, discovered and defined in 2006 by Joanna Stankiewicz, developed in 2006 and 2009 by Michał Wiśnicki for Polish, and in 2010 by Wanda Fijałkowska for French. In each language different prefixal pairs are used. The semantic motivation becomes obvious if we resort to w rd-formation paraphrases (as defined by Jadwiga Puzynina). A correctly formulated paraphrase of a derived word has to contain on the surface the original prefix – that of the base. This kind of paraphrases is not employed by French morphologists, but is applicable to studies on the French language. Logically, the activity named by the derived verb cannot occur before the activity named by its base is terminated: we cannot unscrew something that is not screwed, or extend a building that is not built yet. Otherwise, we cannot explain that the prefixes in such verbs as débrigader, recharger, surgeler, odrysować, oddzwonić, nabroić are unique and not simply added one to another. In spite of the differences between Polish and French accomplished verbs, common and productive patterns appear – for example, in both languages annulative, transformative, directional and effective verbs are created. The analyses that we have carried out are the first step towards proving the universality of this word-formation technique.
Technika słowotwórcza, którą zbadano, to derywacja czasowników, dokonująca się przez wymianę prefiksów. Została ona odkryta i zdefiniowana w 2006 roku przez Joannę Stankiewicz, jej teoria została rozwinięta w 2006 i 2009 roku przez Michała Wiśnickiego dla języka polskiego oraz w 2010 roku przez Wandę Fijałkowską dla języka francuskiego. W obu językach używane są różne pary przedrostków. Motywacja semantyczna drugich członów tych par werbalnych staje się oczywista, jeśli posłużymy się parafrazą słowotwórczą (wg definicji Jadwigi Puzyniny). Poprawnie sformułowana parafraza derywatu powinna zawierać prefiks podstawy. Ten rodzaj parafraz nie bywa stosowany przez morfologów badających język francuski, lecz może znaleźć zastosowanie w studiach nad tym językiem. Z punktu widzenia logicznego czynność określona czasownikiem pochodnym nie może wydarzyć się wcześniej, niż zakończy się czynność wyrażona czasownikiem bazowym: nie można odkręcić czegoś, co nie jest przykręcone, ani rozbudować budynku, który nie został jeszcze zbudowany. W przeciwnym razie nie można wytłumaczyć, że przedrostki w takich czasownikach, jak: débrigader, recharger, surgeler, odrysować, oddzwonić, nabroić są specyficzne, i nie zostały po prostu dodane do podstaw bezprefiksalnych. Pomimo różnic między polskimi i francuskimi czasownikami dokonanymi pojawiają się wspólne dla nich produktywne wzorce, np. tworzone są derywaty anulatywne, transformatywne, kierunkowe i efektywne. Przeprowadzone analizy stanowią pierwszy krok w stronę dowodu, że opisywana technika słowotwórcza jest uniwersalna.
La technique de construction de mots que nous nous proposons d’étudier est une dérivation de verbes qui se fait par échange de préfixes. Elle fut découverte et décrite en 2006 par Joanna Stankiewicz, sa théorie fut développée en 2009 par Michał Wiśnicki pour le polonais et en 2010 par Wanda Fijałkowska pour le français. Les deux langues utilisent différentes paires de préfixes, p.ex. en français – embrigader – débrigader, décharger – recharger, congeler – surgeler, exploser - imploser et en polonais – narysować – odrysować, ugotować – nagotować, zadzwonić – oddzwonić, zbudować – dobudować, zbroić – nabroić. La motivation sémantique des verbes cités comme seconds dans chaque paire devient évidente si nous nous servons de la paraphrase (selon la définition de Jadwiga Puzynina). La paraphrase correcte d’un dérivé doit contenir la base avec son préfixe. Ce type de paraphrase n’est pas utilisé par les chercheurs qui étudient le français ; or, elle peut très bien servir à décrire la dérivation dans cette langue. Du point de vue logique, l’action décrite par le verbe dérivé ne peut avoir lieu avant celle qu’exprime le verbe de base : on ne peut odkręcić (dévisser) qch. qui n’est pas przykręcone (vissé), ni rozbudować (étendre) un bâtiment qui n’a pas encore été zbudowany (construit). Sinon, on ne pourrait expliquer pourquoi les préfixes des verbes comme débrigader, recharger, surgeler, odrysować, oddzwonić, nabroić sont spécifiques et ne furent pas simplement ajoutés aux verbes non munis d’un autre préfixe. Parmi les verbes accomplis polonais et français, on trouve des modèles productifs qui leur sont communs, p.ex. les deux langues forment des dérivés annulatifs (skręcić – rozkręcić, emballer – déballer), transformatifs (zbudować – przebudować, encoder – transcoder), de changement de direction (dobudować – nadbudować, exploser – imploser) et effectifs (umyć – domyć, congeler – surgeler). Les analyses menées ici constituent un premier pas pour prouver que cette technique de construction de mots a un caractère universel.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2018, 36, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 27

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies