Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Texts" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
E-texts or p-texts? Evidence from reading comprehension tasks for Polish teenage learners of English
Autorzy:
Gąsior, Klaudia Emanuela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606251.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
reading comprehension
EFL reading
paper texts
electronic texts
secondary school students
Opis:
Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.
Research investigating differences between reading comprehension of electronic and paper texts has so far provided conflicting evidence. Thus, the present paper aims to examine the impact of the text source on the quality of reading comprehension of Polish intermediate learners of English. In a pre-test the participants representing a similar level of this subskill were selected and divided into two groups. In the study proper, the control group read a paper version of the text while the treatment group did it using a computer screen. Although the participants’ results were better in the case of e-texts than of p-texts, these differences were not statistically significant.
L'article contient uniquement les résumés en anglais.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2019, 43, 4
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Journalistische Texte in der Wirtschaftskommunikation: Welche Texte sind populärwissenschaftlich?
Autorzy:
Podpora-Polit, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606247.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
economic communication
journalistic texts
Opis:
This article aims at presenting journalistic texts within the economic communication and answering the question: What kind of journalistic texts appearing in the economic communication should be considered popular scientific. Because of their comprehensible style and non-specialist audience, newspaper articles concerning economic issues are usually regarded as popular scientific texts. This is however a far-reaching simplification as newspaper articles differ considerably in their linguistic form from short news items about current economic affairs to long reports on important matters.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2009, 33; 129-139
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O specyficznych funkcjach wypowiedzi religijnych
FUNCTIONS SPECIFIC TO RELIGIOUS TEXTS
Autorzy:
Grzegorczykowa, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611813.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
religious texts
the Bible
theological texts
liturgical texts
prayers
magical acts
sacrum
The article presents a functional typology of religious texts
Attention is paid to texts of the cult
rather than sermon-like
catechetic texts
the latter being
besides their uniqueness
similar to journalistic or didactic texts
Especially
the onus is put on the functions of the Bible and theological texts
liturgical and sacramental texts
prayers of praise and confession of faith
and other prayers
Finally
a discussion is offered of the differences between religious and magical acts
the most important of which include the very sphere of the activity
the attitude to the sphere of the sacred
and the use in magic (but not in religion) of evil forces
wypowiedzi religijne
Pismo Św
teksty teologiczne
teksty liturgiczne
modlitwy
akty magiczne
Opis:
Artykuł przedstawia funkcjonalną typologię wypowiedzi związanych ze sferą religii. Autorka koncentruje się na tekstach specyficznie religijnych, tworzonych w ramach kultu. Mniej uwagi poświęca zatem wypowiedziom kaznodziejsko-katechetycznym, mimo swej odrębności, podobnym do tekstów publicystycznych czy dydaktycznych, dokładniej zaś omawia funkcje pełnione przez: Pismo Św. i teksty teologiczne, teksty liturgiczne i akty sakramentalne, akty chwalebne i wyznawcze oraz modlitwy. W zakończeniu scharakteryzowane zostały różnice między aktami religijnymi a aktami magicznymi. Za najistotniejsze uznano: obszar działania, stosunek do sacrum oraz wykorzystywanie przez magię (w przeciwieństwie do religii) sił zła.
The article presents a functional typology of religious texts. Attention is paid to texts of the cult, rather than sermon-like, catechetic texts, the latter being, besides their uniqueness, similar to journalistic or didactic texts. Especially, the onus is put on the functions of the Bible and theological texts, liturgical and sacramental texts, prayers of praise and confession of faith, and other prayers. Finally, a discussion is offered of the differences between religious and magical acts, the most important of which include the very sphere of the activity, the attitude to the sphere of the sacred, and the use in magic (but not in religion) of evil forces.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 77-84
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Crossing the Borders of Tradition: Alma López’s Our Lady (1999) and Our Lady of Controversy II (2008).
Autorzy:
Antoszek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605584.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Virgin of Guadalupe
Alma López
Latina identity
Burgin's pre-texts
Opis:
Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.
Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.
Том не содержит аннотаций на английском языке.
The focus of my paper is Alma López who draws from indigenous traditions and archetypes in order to rewrite them from a feminist perspective and provide Latinas with alternative paradigms for the construction of the 21st century identities. The main goal of the article is to analyze how López takes advantage of the polyvalence of the Virgin of Guadalupe, as part of traditional Mexican iconography, and reinterprets the traditional archetype from a queer and feminist perspective (Calvo, 2004: 202).
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2017, 41, 2
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glottodydaktyka kulturowa za granicą – kilka uwag z praktyki nauczania
Cultural Glottodidactics Abroad – Some Thoughts on the Practice of Teaching
Autorzy:
Siatkowska-Callebat, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1848263.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cultural glottodidactics
Mrożek
Koterski
cultural texts
Polish culture
glottodydaktyka kulturowa
teksty kultury
kultura polska
Opis:
Artykuł wpisuje się w rozważania z dziedziny glottodydaktyki kulturowej. Opisano dwa przykłady praktyki dydaktycznej na Uniwersytecie Paryskim, oparte na analizie opowiadania Z ciemności Sławomira Mrożka oraz filmu Dzień świra w reżyserii Marka Koterskiego. Opis pracy nad tymi tekstami kultury ma na celu pokazanie możliwości interpretacyjnych, ograniczonych – ze względu na specyfikę studiów zagranicznych – do wąskiego lub szerszego kontekstu odwołań historycznych i intertekstualnych. Niniejsza propozycja ukazuje te elementy kultury polskiej, które wydają się kluczowe dla niej samej.
The article is part of the considerations in the field of cultural glottodidactics presenting two examples of didactic practice at the University of Paris: a short story From Darkness (Pol. Z ciemności) by Sławomir Mrożek and the film Day of the Wacko (Pol. Dzień świra) by Marek Koterski. The description of work on these cultural texts aims to show interpretative possibilities, limited due to the specificity of foreign studies, to a narrow or broader context of historical and intertextual references. It shows what elements of Polish culture are indispensable when transferring knowledge about it.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova; 2020, 5; 389-407
2451-0491
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magičeskie performativy v zagovorach i kalendarnych pesnjach Vostočnych Slavjan
MAGIC PERFORMATIVES IN SPELLS AND SEASONAL SONGS OF EASTERN SLAVS
Autorzy:
Judin, Aleksej V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611610.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
requests
performatives
magic performative texts
prayer
magic
teksty zamówień
performatywy
magiczne teksty performatywne
modlitwa
magia
Opis:
Dla człowieka religijnego czasowniki proszę, błagam są prośbą skierowaną do Boga lub świętych, nigdy zaś wyrazem woli mówiącego. Te same formy, użyte z wiarą w osiągnięcie rezultatu w tekstach zamówień, są magicznymi performatywami, z punktu widzenia bowiem wygłaszającego tekst dokonuje się realna zmiana w obiektywnym świecie rzeczy. Mówiąc obiecuję, proszę zamawiający zmienia nie obiektywne położenie rzeczy otaczającego świata, lecz swoje odniesienia z innymi ludźmi. Performatyw jawi się nie tylko jako słowo, lecz jako czynność. Zamówienia, kolędy, pieśni wołoczebne są tzw. magicznymi tekstami performatywnymi. Podstawą do takiego potraktowania jest funkcja całego tekstu. Zamówienie może nie zawierać czasowników typu zaklinam, szepczę, a kolęda – pozdrawiam, winszuje, a ciągle pozostanie magicznym tekstem performatywnym, jeśli zachowa swoją intencję i funkcję. W przypadku używania w funkcji zamówień tekstów cerkiewnych lub apokryficznych modlitw, niemożliwe staje się rozgraniczenie performatywnych tekstów magicznych od religijnych ze względu na nieznaną ukrytą intencję wygłaszającego: to, czy zwraca się do sił wyższych z modlitwą, która może pomóc, a może nie być usłyszaną, czy też jako mag, przekonany co do niewątpliwej efektywności swoich działań. W pierwszym wypadku zamówienie, które jest tekstem folkloru, okazuje się modlitwą, a obecne w nim performatywy – religijnymi; w wypadku drugim – zamówienie jawi się jako przykład werbalnej ludowej magii.
For a religious person, the verbs proszę ‘I’m asking you for’, błagam ‘I’m begging you’ are requests addressed to God or the saints, never a manifestation of the speaker’s will. The same forms, used with a firm belief in their effectiveness in magic spells, serve as performatives: from the point of view of the speaker, the result is a real change in the objective world. By saying obiecuję ‘I promise’ or proszę ‘Pm asking you for’, the speaker does not change the objects of the world but his or her relationships to other people. A performative verbs is not only a word but an action. Magic spells, Christmas carols, spring ‘wishing’ songs (pieśni wółoczebne) are the so called magic performative texts, a term justified by the function of a particular text as a whole. A magic spell need not contain the verbs zaklinam ‘I cast a spell’ or szepczę ‘I am whispering’; similarly, a carol need not contain the verbs pozdrawiam ‘I am greeting (someone)’ or winszuję ‘I wish (someone something’, ‘I congratulate (someone)’. Yet, they remain performative texts if they preserve their intention and function. In the case of orthodox texts or apocryphal prayers used as magic spells, it is impossible to distinguish magic performative texts from religious texts. This is due to an unknown, hidden intention of the speaker: whether the text is a prayer, which may help but need not necessarily be heard, or whether the speaker is a sorcerer convinced that what is being done will be effective. In the former case, a magic spell, which is a text of folklore, proves to be a prayer, and the performatives which it contains are of religious type. In the latter case, a spell appears to be an example of verbal folk magic. The identification of the magic or religious intention of the speaker provides the basis for the recognition of two distinct groups of performative verbs and of whole texts with performative meaning: magic performatives and religious performatives. Both groups stand in opposition to all other verbs and texts because from the point of view of someone convinced of the effectiveness of magic or someone religious, use of words/texts leads to direct changes in the objective world, which depends on the will of the real or presupposed addressee of the utterance, should such an addressee exist.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 139-148
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pragmatyka tekstów mitologicznych w białoruskiej tradycji folklorystycznej początku XXI w.
Autorzy:
Shved, Ina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081379.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
mythological texts
pragmatic
Belarusian folklore
teksty mitologiczne
pragmatyka
folklor białoruski
міфалагічны тэкст
прагматыка
беларускі фальклор
Opis:
The following article presents the results of synchronous pragmatic analysis of mythological texts that exist in different regions of Belarus nowadays. The analysis takes into account thematic, linguistic and situational parameters of the actualization of mythological texts. It is shown that mythological texts, functioning in various forms of everyday, semi-ritual and ceremonial speech, affirm stereotypes of human behaviour, which are focused on the first member of the opposition „norm – anti-norm,” reveal the features of rules, regulations, prohibitions, and consequences. The wording of prohibitions, rules, and recommendations may not be included in the text if the experienced listener – „the bearer” of the tradition – has mastered the necessary background knowledge and is able to derive these formulations independently. Moreover, such conclusions can simultaneously relate to different areas: mythological knowledge, practical skills needed in everyday life and extreme situations, moral and ethical, religious ideas, and norms. Mythological stories, depending on the individual dispositions of the active bearers of the tradition can not only convince listeners of the existence of extraterrestrial forces and beings, the possibility of crossing the world border on both sides, the diffuse interpenetration of this and other worlds, affirm the unity of living and dead members, but also allow you to visualize, „feel/hear” representatives of the outside world. In addition to the dominant phatic function, informative, didactic, therapeutic, and emotional functions related to all of the above are defined.
W artykule zaprezentowano wyniki pragmatycznej analizy synchronicznej mitologicznych tekstów ludowych, które funkcjonują obecnie w różnych regionach Białorusi. Podczas analizy materiału źródłowego uwzględniono jego specyfikę tematyczną, językową oraz sytuacyjną. Ustalono, iż teksty folklorystyczne funkcjonujące w życiu codziennym człowieka, a także utrwalone w kulturze gatunki obrzędowe, odzwierciedlają stereotypy ludzkich zachowań. Ukierunkowane na pierwszy człon opozycji „norma – antynorma” ujawniają zasady, nakazy, zakazy oraz konsekwencje ich łamania. Mimo że formuły zakazów, zasad postępowania, zaleceń często nie są składnikami analizowanych tekstów, są one czytelne dla odbiorcy, „nosiciela” tradycji, dzięki znajomości szerszego kontekstu kulturowego, który pomaga mu je odkryć. Przy tym wnioski mogą dotyczyć różnorodnych sfer: wiedzy mitologicznej, praktycznych umiejętności niezbędnych w życiu codziennym oraz sytuacjach ekstremalnych, moralnoetycznych i religijnych idei oraz norm. W zależności od indywidualnych dyspozycji odbiorcy teksty mitologiczne nie tylko przekonują słuchacza o istnieniu sił nadprzyrodzonych oraz istot pozaziemskich, o możliwości przekraczania granicy świata realnego i fantastycznego, o dyfuzji tego i tamtego świata, stwierdzają jedność żywych i zmarłych członków rodu oraz pozwalają wizualizację, „odczucie” przedstawicieli świata pozaziemskiego. Poza dominującą funkcją fatyczną, mitologiczne teksty ludowe pełnią także funkcję informacyjną, dydaktyczną, terapeutyczną oraz związaną z wymienionymi emocjonalną.
У артыкуле разглядаюцца вынікі сінхроннага прагматычнага аналізу міфалагічных тэкстаў, якія бытуюць у розных рэгіёнах Беларусі ў наш час. Пры аналізе ўлічваюцца тэматычныя, моўныя і сітуатыўныя параметры актуалізацыі міфалагічных тэкстаў. Высветлена, что міфалагічныя тэксты, функцыянуючы ў розных формах побытавага, паўабрадавага і абрадавага маўлення, сцвярджаюць стэрэатыпы чалавечых паводзінаў, якія арыентаваны на першы член апазіцыі «норма – антынорма», раскрываюць асаблівасці правілаў, прадпісанняў, забарон і наступствы іх парушэння. Самі фармулёўкі забаронаў, правілаў, рэкамендацый могуць не ўключацца ў тэкст, калі дасведчаны слухач – „носьбіт” традыцыі – засвоіў неабходны комплекс фонавых ведаў і ў стане вывесці гэтыя фармулёўкі самастойна. Прычым такія вывады могуць адначасова тычыцца розных сфер: і міфалагічных ведаў, і практычных навыкаў, неабходных у паўсядзённым жыцці ды экстрэмальных сітуацыях, і маральна-этычных, рэлігійных ідэй, нормаў. Міфалагічныя аповеды ў залежнасці ад індывідуальных дыспазіцый актыўных „носьбітаў” традыцыі могуць не толькі ўпэўніваць слухачоў у існаванні іншасветных сіл і істот, у магчымасці перасячэння міжсветавай мяжы з абодвух яе бакоў, дыфузнага ўзаемапранікнення таго і гэтага светаў, сцвярджаць адзінства жывых і памерлых членаў родавага калектыву, але і дазваляюць візуалізаваць, «адчуць/пачуць» прадстаўнікоў іншасвету. Акрамя дамінантнай фатычнай функцыі, вызначаюцца інфарматыўная, дыдактычная, тэрапеўтычная, а таксама звязаная з усімі пералічанымі эмацыянальная функцыі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 107-131
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W imię spotkania. Antroponomastyka – lektura – etyka
In the Name of the Meeting. Anthroponomastics – Reading – Ethics
Autorzy:
Wójcik-Dudek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845728.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
anthroponomastic interpretation of literary texts
interpretation
new context
meeting
antroponomastyczna interpretacja tekstów literackich
interpretacja
nowy kontekst
spotkanie
Opis:
Autorka artykułu w antroponomastycznej interpretacji tekstów literackich dostrzega szansę na uwrażliwienie młodego czytelnika nie tylko na los bohaterów tekstów, lecz także na los drugiego człowieka. Deszyfryzacja imienia postaci literackiej zaproponowana uczniom na lekcjach języka polskiego zachęca do uwolnienia jej z interpretacyjnych schematów, wzbogacając interpretację o zupełnie nowy kontekst. W tym sensie nauka o języku wspiera innowacyjne odczytania tekstu, przekonując uczniów, że lekcje literatury mogą stać się warsztatami etycznymi, podczas których doskonali się sztukę spotkania z drugim człowiekiem. 
The author of the article in an anthroponomastic interpretation of literary texts sees the chance to sensitize the young reader not only to the fate of the characters of the texts, but also to other people. De-digitization of the literary character’s name proposed to students in Polish language lessons encourages them to resignation from interpretative schemes, enriching interpretation with a completely new context. In this sense, learning about language supports innovative readings, convincing students that literature lessons can become ethical workshops during which we improve the art of meeting with other people.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova; 2020, 5; 149-169
2451-0491
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z „diabelskiego” słownictwa
DEVIL-LIKE VOCABULARY
Autorzy:
Budziszewska, Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611363.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Matka Boska
słowo Szeroka
tabu językowe
teksty magiczne
the Virgin Mary
the word Szeroka [wide]
linguistic taboo
magical texts
Opis:
The Polish words szeroka, szerocy ‘wide’ have been noted to mean, surprisingly, ‘the Virgin Mary’ and ‘the saints’. The oldest recorded evidence presumably comes from the year 1560. The speaker was the devil, who wanted to avoid mentioning the names proper. Having compared Latin, Polish and Slovak records, the author concludes that the expressions are indicative of linguistic taboo. Their origin, it is hypothesized, is the Latin expression extensa mulier, used in reference to the Virgin Mary in magic texts.
W polszczyźnie notowano zagadkowe użycie słów Szeroka, Szerocy w znaczeniu ‘Matka Boska i postaci świętych’. Najstarszy odnaleziony zapis takiego kontekstu datowany jest na 1560 r. i został włożony w usta diabła, unikającego wymówienia właściwego imienia. Porównując zapisy łacińskie, polskie i słowackie, autorka dochodzi do wniosku, że mamy tu do czynienia z tabu językowym i stawia hipotezę o jego pochodzeniu z łac. wyrażenia extensa mulier, użytego na nazwanie Matki Boskiej w tekstach magicznych.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 227-230
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współcześni czarnoksiężnicy – magia i rytuał w tekstach politycznych
CONTEMPORARY SORCERERS. MAGIO AND THE RITUAL IN POLITICAL TEXTS
Autorzy:
Nowak, Paweł
Olejnik, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611777.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
magical and ritual functions
journalistic-political texts
Polish press in the 1950s and 1990s
communism
political texts
manipulation
funkcja magiczna i rytualna
wypowiedzi publicystyczno-polityczne
prasa polska w latach pięćdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku
komunizm
demokracja
teksty polityczne
manipulacja
Opis:
Autorzy podjęli próbę przedstawienia specyfiki funkcji magicznej i rytualnej w wypowiedziach publicystyczno-politycznych. Bazę materiałową stanowiły artykuły drukowane w prasie polskiej w latach pięćdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Skierowanie uwagi badawczej na te okresy podyktowane było przekonaniem o odmienności funkcji wypełnianych przez publicystykę, w zależności od dwóch realizowanych w powojennej Polsce modeli ustrojowych: komunizmu – społeczeństwo zamknięte (lata PRL) i demokracji – społeczeństwo otwarte (lata III RP). Intuicyjne przekonanie o odmienności ról, jakie odgrywała komunikacja masowa w tak różnych okresach dziejów Polski, nie znalazło pełnego odzwierciedlenia w publikacjach prasowych. Analizowane teksty łączy bowiem tożsamość środków językowych, które służą do wywierania wpływu na odbiorcę, w wielu wypadkach także bez udziału jego świadomości. Magiczność i rytualność tekstów politycznych jawią się zatem jako zjawiska różniące się w swej istocie od analogicznych przejawów życia społecznego ludów prymitywnych, u których magia służy kontaktom ze sferą sacrum i pełni funkcję integrującą. Działalność publicystów jest więc zabiegiem nieetycznym, uprzedmiotawiającym odbiorcę, a komunikacja ma charakter instrumentalny i zbliża się do manipulacji.
The article is an attempt to present the peculiarity of the magical and ritual functions of journalistic-political texts. The analysis is based on articles from the Polish press from the 1950’s and 1990’s. The choice stems from the authors’ conviction that the role of journalism in the respective periods was different, depending on the political system: a closed, communist society of the 1950’s and an open society of the 1990’s. This intuition, however, has not been fully corroborated by the analysis of the linguistic material. For, as far as ‘mass communication’ is concerned, the analyzed texts feature a common factor of the same linguistic means of influencing the reader, often without the latter’s awareness. Thus, the magical and ritual functions of political texts are fundamentally different from analogical manifestations of social life in primitive societies. In the latter, magic fulfills an integrating function and is used in establishing and maintaining contact with the sacred. The methods used by journalists are therefore unethical: communication is instrumental in nature and verges on manipulation.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 27-48
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany i przeobrażenia gatunków prasowych na przykładzie wybranych tekstów o modzie
Autorzy:
Bulisz, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630613.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
texts about fashion
mosaic
text composition
text structure
genre string
teksty o modzie
mozaika
kompozycja tekstu
struktura tekstu
ciąg gatunkowy
Opis:
The article shows genre transformation on the basis of chosen texts about fashion. The author followed through the compositional formation of texts about fashion, published in women lifestyle magazines from 19th  through 20th to 21st century. Taking into consideration pragmatic aspect, texts about fashion adapt genre indicators such as correspondence, column, story, review or advertisement. However, the genre identification should not be absolutized. The analysis of genre strings, with particular consideration of architectonics of the texts, shows that typical for contemporary magazines layouts – genres in the form of collection, composed of references (affiliated with iconographical material) are not editorial novelty. They have a long tradition, on the contrary. Another difference, according to the contemporary times, is genre richness of texts about fashion. Two schemes decided about the form of texts in the past: the genre in the form of collection that was composed of references and collection of genres with the domination of correspondence.
Artykuł przedstawia przeobrażenia gatunkowe wybranych tekstów dotyczących mody. Autorka prześledziła ukształtowanie kompozycyjne materiałów ukazujących się w prasie kobiecej od wieku XIX, przez wiek XX, aż do współczesności. W aspekcie pragmatycznym publikacje modowe adaptują wyznaczniki gatunkowe korespondencji, felietonu, relacji, recenzji czy reklamy. Nie można jednak tej generycznej identyfikacji absolutyzować. Analiza ciągów gatunkowych ze szczególnym uwzględnieniem architektoniki realizujących je tekstów pokazuje, że typowe dla współczesnej prasy układy, czyli gatunki w formie kolekcji złożone ze wzmianek (stowarzyszonych z materiałem ikonograficznym) nie są redakcyjną nowością. Wprost przeciwnie – mają długą tradycję. Kolejna różnica w stosunku do współczesności dotyczy bogactwa genologicznego tekstów o modzie. W przeszłości o ich ukształtowaniu decydowały dwa schematy: gatunek w formie kolekcji złożony ze wzmianek oraz kolekcja gatunków z dominującą korespondencją.
Źródło:
Acta Humana; 2017, 8
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea działającego słowa w tekstach polskich zamówień
THE IDEA OF THE ACTING WORD IN POLISH MAGIO SPELLS
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611664.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
speech-based culture
word as an acting agent (a performative word)
spells
texts of magic
kultura ustna
słowo działające (słowo sprawcze)
zamówienia
tekst magiczny
Opis:
Człowiek współczesny, uformowany w kręgu pisma i druku, nie myśli o słowach w kategoriach zdarzeń. Słowa przypominają mu raczej rzeczy, które nie są działaniem, są czymś martwym. Inaczej jest w tradycyjnej kulturze ustnej, w której słowo ma zdolność dokonywania zmian w świecie, jest słowem działającym, słowem sprawczym. Taki status ma słowo w zamówieniu. W tekście magicznym jest ono nie tyle odpowiednikiem myśli, co sposobem działania, zdarzeniem.
Contemporary humans, conditioned by the omnipresence of writing and print, do not conceive of words in terms of events. Rather, words are seen as inanimate objects. It is different, though, in the traditional speech-based culture, in which a word, as an acting agent, can effect changes in the world. Such is the status of a word in magic spells. In texts of magic, a word is not a correlative of an idea but a way of acting, an event.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 101-115
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teksty narracyjne – analiza strukturalno-funkcjonalna
Narrative Texts – a Structural and Functional Analysis
Autorzy:
Garbula, Joanna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375762.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
narrative
narratology
narrative text
structural and functional analysis of narrative texts
Propp’s morphology
narracja
narratologia
tekst narracyjny
analiza strukturalno-funkcjonalna tekstów narracyjnych
morfologia Proppa
Opis:
Istnieje związek między językiem, myślą a rzeczywistością. Język jest głównym czynnikiem wpływającym na kształt naszych spostrzeżeń, sądów, wiedzy i zwyczajów, a narracja umożliwia ludziom opowiedzenie o sensie konstruowanej przez siebie rzeczywistości. W narracji liczy się nie tylko treść, ale i konstrukcja, która stała się podstawą rozważań w niniejszym artykule. Artykuł rozpoczyna się od ustaleń terminologicznych (tekst narracyjny, narracja, narratologia, swoistość narracyjnej struktury), rozpatrywanych z punktu widzenia różnych nauk, a także od przedstawienia założeń dotyczących analizy strukturalno-funkcjonalnej tekstów narracyjnych w świetle teorii de Saussure’a, Rosner, Barthes’a i Todorova. W opracowaniu położono nacisk na analizę struktur narracyjnych zaproponowaną przez Proppa, twórcę ogólnych wzorców budowania opowieści. Jest ona przydatna do badań nad różnymi systemami kultury, w tym kultury masowej. Ponadto stanowi podstawę do analiz narracji filmowych czy też różnego typu narracji ustnych i pisanych. Morfologię Proppa wykorzystano również w badaniach wybranych tekstów narracyjnych w szkole.
There is a relationship between language, thought and reality. Language is the principal factor influencing the shape of our insight, judgements, knowledge and customs, while narrative enables people to tell others about the essence of the reality they are creating. Both the content and construction are important in a narrative, but it is construction that forms the basis for the considerations presented in this article. The study opens with definitions of such terms as the narrative text, narrative, narratology, specific nature of a narrative structure, as understood from the viewpoint of different sciences, and with the presentation of the foundations concerning the structural and functional analysis of narrative texts in the light of the theories coined by de Saussure, Rosner, Barthes and Todorov. Emphasis is laid on the analysis of narrative structures proposed by Propp, the author of general patterns for constructing stories. It is useful in studies on different systems of culture, including mass culture. Moreover, it often forms a basis for analyzing narratives in films, as well as other types of oral or written narratives. Propp’s morphology has also been applied to analyze some narratives used in school education.
Źródło:
Prima Educatione; 2020, 4; 73-84
2544-2317
Pojawia się w:
Prima Educatione
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantyka grzebowisk dla zwierząt na tle miejsc pochówków ludzi. Analiza porównawcza makroznaków
Autorzy:
Sobstyl, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34607052.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
texts of culture
human and pet cemeteries
macro-sign
verbal and non-verbal codes
teksty kultury
cmentarze dla ludzi i zwierząt
makroznak
kod werbalny i niewerbalny
Opis:
The contemporary practice of creating official animal burial sites exhibits certain analogies with cemeteries, which function not only as burial sites for humans but also as complex symbols of remembering the dead. Both are macro-signs, manifested through verbal and non-verbal codes. Human cemeteries are characterised by greater symbolic complexity and diversity, deriving from centuries-old cultural and religious traditions. The linguistic and non-linguistic actions performed with respect to cemeteries, in the broadly understood situational context, are closely related to the sphere of sacrum, represented by the symbol of the cross. Although pet cemeteries are identical to human cemeteries in terms of certain code elements (including headstone inscriptions, photographs, and figural sculptures), such cemeteries are less complex and relate chiefly to the sphere of profanum, represented by symbols of the widespread myth of the Rainbow Bridge. However, the common denominator of both macro-signs are the linguistic and non-linguistic actions that are inspired by the feelings of sadness, love, and gratitude.
Obserwowane współcześnie zjawisko powstawania oficjalnych grzebowisk dla zwierząt opiera się w określonych aspektach na analogiach do cmentarzy, traktowanych nie tylko jako miejsce pochówku ludzi, lecz także jako złożony symbol pamięci o nich. Oba typy miejsc należy traktować jako makroznaki reprezentowane przez kod werbalny i niewerbalny. Cmentarze dla ludzi charakteryzuje większa złożoność i różnorodność symboliki, opartej na wielowiekowej tradycji zarówno w ujęciu kulturowym, jak i religijnym. Działania językowe i pozajęzykowe, dokonywane w szeroko rozumianej ramie sytuacyjnej, są ściśle związane ze sferą sacrum, reprezentowaną przez symbol krzyża. W wypadku cmentarzy dla zwierząt, mimo że charakteryzują je tożsame elementy kodów (np. inskrypcje nagrobne, fotografie, rzeźby figuralne), to jednak ich realizacja przybiera mniej złożoną formę i opiera się głównie na sferze profanum reprezentowanej przez symbole związane ze współcześnie rozpowszechnionym mitem o tęczowym moście. Cechą wspólną dla obu makroznaków są działania językowe i pozajęzykowe motywowane przez uczucia tęsknoty, miłości i wdzięczności.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 157-171
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dvuchsložnye magičeskie vyskazyvanija
TWO-ELEMENT TEXTS OF MAGIC
Autorzy:
Ajdačić, Dеjan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611427.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
magical texts
magical formulae
conditional formulae
inclusion/ exclusion formulae
change/ division formulae
parallelism
two-element expressions
teksty magiczne
formuły magiczne
formuły o charakterze warunkowym
formuły włączenia/wyłączenia
formuły zamiany/podziału
paralelizm
dwuczłonowość
Opis:
Teksty magiczne realizowane są w postaci formuł (klisz, obrazów, schematów), tj. słów kluczowych, które odróżniają tego typu wypowiedzi, inicjują i formułują samą wypowiedź oraz określają typy wypowiedzi magicznych. Przedmiotem zainteresowania autora są formuły magiczne oparte na paralelizmie, a zwłaszcza zbudowane na zasadzie dwuczłonowości. Są to wypowiedzi wykorzystujące obrazy zakończonych czynności, lecz nieprzedstawiające procesualności. Często nie ma w nich prostego zwrotu ani też skierowania do istot, które mają spełnić oczekiwania. Autor omawia trzy typy takich formuł: włączenia/wyłączenia, zamiany/podziału oraz o charakterze warunkowym. Formuły włączenia/wyłączenia są realizowane poprzez związanie „i… i…” (włączenie) oraz „ani… ani…” (wyłączenie), np. i dniem, i nocą ‘cały czas’, ni w dzień, ni w nocy ‘nigdy’. Formuły zamiany/podziału spotykane są w wypowiedziach, które mówią o wymianie czegoś z obiektami przyrody, siłami zewnętrznymi i innymi ludźmi. Odwzorowaniu owej wymiany służą pary słów moje – twoje, mnie – tobie (np. obfitą menstruację wymienia się z rzeką, bezsenność dziecka z istotą mitologiczną, pierwszy lub ostatni plon na polu z animizowanym gospodarzem pola itp.). Formuły, u podstawy których leży ruch, wykorzystują elementy przestrzenne (na lewo – na prawo, w górę, w dół), obejmując obydwa lub wyłączając jeden z elementów. Poprzez selektywne wykluczenie jeden element wydziela się, a drugi odrzuca (teraz – później, np. przy zapraszaniu niebezpiecznych sił na wieczerzę wigilijną). Formuły o charakterze warunkowym zbudowane są na obustronnym związku realnego (lub nierealnego) i pożądanego. Są to formuły: ilościowe (ile, tyle), przyczynowo-skutkowe (jeśli, to), temporalne (wtedy, kiedy), wskazujące na sposób (tak, jak), jakość (takie, jakie), w których elementowi pierwszej wypowiedzi, odpowiada element wypowiedzi drugiej.
Texts of magic are realized as formuli (frozen texts, images, schemata), i.e. key words which identify them, initiate and formulate the texts as such and specify their functions. The article forcuses on magic formuli based on parallelism, and especially on the two- element principle. These are texts which make use of the images of completed activities but which do not present processuality. Frequently they do not contain any expression or a form of address to beings, who/which are exprected to fulfil one’s expectations. Three types of such formuli are discussed: inclusion/exclusion, exchange/division and conditionality. The formuli of inclusion/exclusion are realized by i .. . i ... ‘both . . . and .. . ’ (inclusion) and ani ... ani ... ‘neither ... nor ...’ (exclusion), e.g. i dniem, i nocą (lit. ‘both during the day and at night’) ‘all the time’; ni w dzień, ni w nocy (lit. ‘neither during the day nor at night), ‘never’. The formuli of exchange/division are present in texts which refer to exchanging something with nature, with external forces or with other people. The exchange is expressed by the pairs of words moje — twoje ‘my/mine — your/yours’, mnie — tobie ‘me — you’ (e.g. heavy menstruation is exchanged for something else with a river, sleeplessness of a child with a mythological being, the first or last harvest during the year with an animated farmer — the field owner, etc.). Formuli based on movement utilize spatial expressions (na lewo — na prawo ‘left — right’, w górę — w dół ‘up — down’) with both or one of the elements. By selective exclusion, one of the elements is chosen and the other is rejected (teraz — później ‘now — later’, e.g. while inviting dangerous forces to the Christmas Eve supper). Conditional formuli are based on a reciprocal relationship between the real (or the unreal) and the desired. The formuli are of the following types (the second element corresponds to the first one): quantitative (ile, tyle ‘if that much (of something), then that much (of something else)’), causal-resultative (jeśli, to ‘if ... then ...’), temporal (wtedy, kiedy ‘when ..., then ...’), indicative of the method (tak, jak ‘in the way such as ...’), indicative of the quality (takie, jakie ‘like ... like ...’). All two-element expressions are used to create the opposition of completeness — incompleteness, realized in demands from the following spehres: farming (good harvest— poor harvest), material possessions (wealth — poverty), psychological life (satisfaction— dissatisfaction), social life (social bond, acceptance — hatred, loneliness). Together with the belief in mythical and magical associations between phenomena, two-element texts of magic are based on the pairs of formuli and words which re-establish these associations in order to fulfil certain demands or regulate certain relationships in nature and in the society.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 127-137
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies