- Tytuł:
-
Zametka о performativach sо značeniem načala dejstvija v češskich zagovorach
SOME REMARKS ON ACTION-INITIATING PERFORMATIVES IN CZECH MAGIO SPELLS - Autorzy:
- Vel’mezova, Ekaterina V.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/611808.pdf
- Data publikacji:
- 2001
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
performative verbs
Czech spells related to diseases
casting [a spell]
parallelism
Jesus Christ
magic force
the return to the “mythical proto-time”
cyclical time
mythical time
czasowniki performatywne
czeskie zamówienia chorób
zamawianie
paralelizm
Jezus Chrystus
siła magiczna
powrót do „mitycznego praczasu”
czas cykliczny
mityczny - Opis:
-
Czasowniki performatywne ze znaczeniem początku czynności, występujące w czeskich zamówieniach chorób, np. počinati, začinati ‘zaczynać’, počiti, započiti ‘zacząć’, łączą się z czasownikami performatywnymi, oznaczającymi magiczny proces mówienia, zamawiania, leczenia: žehnati ‘zamawiać’, vzývati ‘wzywać’, zaháneti ‘przegnać’. Czasowniki pierwszego typu, tj. oznaczające początek czynności, uczestniczą w tworzeniu paralelizmu, angażującego z jednej strony subiekt zamówienia (zamawiającego), z drugiej – czynności Jezusa Chrystusa, jedynie bowiem spośród wszystkich działających rozpoczynają magiczne działania. Czynności magiczne zamawiającego uzyskują na skali czasu charakter otwarty: przy każdej realizacji zamówienie otrzymuje magiczną siłę dzięki możliwości powrotu do „mitycznego praczasu”, a ludzkie czynności upodabniane są do aktów kosmogonicznych. Paralelizm czynności, konkretnych wykonawców i sił zewnętrznych wznosi się na poziom ważnych archetypów ludzkiej działalności i otrzymuje możliwość nieskończonego powtarzania. Zamówienie funkcjonuje w czasie cyklicznym, mitycznym, łączącym w sobie pojęcia początku i końca w odróżnieniu od profanum – liniowego czasu historycznego. Performatywne czasowniki wyrażające początek czynności okazują się w czeskiej tradycji punktami styku tego, co świeckie i ludzkie (zamawiający) z sakralnym i magicznym (życie i działania Chrystusa).
In spells relating to diseases, Czech performative verbs such as počinati, začinati ‘to begin-IMPERF’, počiti, začiti ‘to begin-PERF‘, designating the beginning of an activity, can be associated with performatives designating the process of speaking, casting a spell or healing: žehnati ‘to cast a spell’, vzývati ‘to call (somebody)’, zaháneti ‘to chase away’. The first category of verbs participate in creating a parallelism in which the active agents are, on the one hand, the subject of the spell (the sorcerer), and on the other hand Jesus Christ. For, it is only the sorcerer, similarly to Christ, that can initiate meaningful magic actions. The magic actions of the sorcerer acquire an open character on the time arrow: with each instance of its realization, a spell receives magic power thanks to is ability to return to the ‘mythical primeval time’. In the process, human actions are likened to cosmogonic acts. The parallelism of actions, concrete doers and external forces is raised onto the level of important archetypes of human activity and receives the ability to reappear infinitely. Contrary to the profane linear historical time, a spell functions in cyclical, mythical time, which combines the ideas of the beginning and end. In the Czech tradition, performative verbs of the beginning of an action prove to be points of convergence of what is human and secular (the sorcerer) with magie and the sacred (the life and deeds of Jesus Christ). - Źródło:
-
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 149-154
0860-8032 - Pojawia się w:
- Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł