- Tytuł:
- Kraje bliskie – kraje dalekie. Polsko-szwajcarskie analogie wolnościowe w XIX/XX w.
- Autorzy:
- Bednarz, Piotr
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2041209.pdf
- Data publikacji:
- 2020
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
Switzerland
Polish-Swiss relations of the 19th and 20th centuries
historiography
Szwajcaria
stosunki polsko-szwajcarskie XIX XX w.
historiografia - Opis:
-
The French Revolution became an inspiration for freedom movements not only in France itself, but also beyond its borders. The ideals expressed in the Declaration of the Rights of the Man and of the Citizen also animated revolutionary and national liberation movements in Switzerland and on Polish soil throughout the long 19th century. The historiography of both countries tends to attribute a special role to Switzerland for the Polish idea of independence, as a country that is a refuge of freedom. The Poles deprived of it were to benefit from the support of the Swiss in their efforts to regain independence. However, there is limited confirmation for this finding in historical facts. They prove that despite the common beginning of the liberal ideas of the 19th century, as the French Revolution can be considered, the social history of the Swiss and Poles ran along completely different paths. Different understandings of the idea of freedom and divergent methods of its realization with simultaneous mental differences between the two nations make it clear that this Alpine country could only to a limited extent fulfil the role of an asylum for Polish independence thought. Even after Poland regained statehood, the differences between the two nations did not disappear, which is illustrated by selected issues from the history of the 20th century. The narrative of Swiss-Polish relations adopted by Polish historiography requires a certain revision, taking into account the indicated differences in the understanding and realization of the idea of freedom, which both nations have demonstrated over both centuries.
Rewolucja francuska stała się inspiracją do zrywów wolnościowych nie tylko w samej Francji, ale także poza jej granicami. Ideały wyrażone w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela animowały ruchy rewolucyjne i narodowowyzwoleńcze także w Szwajcarii oraz na ziemiach polskich w przeciągu całego długiego wieku XIX. Historiografia obu krajów skłonna jest przypisywać Szwajcarii szczególną rolę dla polskiej myśli niepodległościowej, jako kraju będącego ostoją wolności. Pozbawieni jej Polacy mieli korzystać ze wsparcia Szwajcarów w swych dążeniach obliczonych na odzyskanie niepodległości. Konstatacja ta znajduje jednak ograniczone potwierdzenie w faktach historycznych. Udowadniają one, że pomimo wspólnego początku idei liberalnych XIX w., za jaki można uznać rewolucję francuską, dzieje społeczne Szwajcarów i Polaków biegły zupełnie odmiennymi torami. Różne rozumienie idei wolności oraz rozbieżne metody jej realizacji przy jednoczesnych różnicach mentalnych występujących pomiędzy oboma narodami każą skonstatować, że ten alpejski kraj tylko w ograniczonym stopniu mógł spełniać rolę azylu dla polskiej myśli niepodległościowej. Także po odzyskaniu przez Polskę bytu państwowego nie zanikły różnice dzielące oba narody, co obrazują wybrane zagadnienia z zakresu historii XX w. Przyjęta przez polską historiografię narracja stosunków szwajcarsko-polskich wymaga pewnej rewizji, uwzględniającej wskazane odmienności w rozumieniu i realizacji idei wolności, którą wykazywały się oba narody na przestrzeni obu wieków. - Źródło:
-
Res Historica; 2020, 50; 233-259
2082-6060 - Pojawia się w:
- Res Historica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł