Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "„Kroniki”" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-3 z 3
Tytuł:
Postrzeganie ciała w średniowieczu w świetle kronik polskich
Autorzy:
Pluta-Saladra, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041237.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
body
Middle Ages
human
Polish chronicles
Christianity
ciało
średniowiecze
człowiek
polskie kroniki
chrześcijaństwo
Opis:
Celem artykułu jest próba ukazania postrzegania ciała w średniowieczu przez pryzmat kronik polskich. W tym celu przeanalizowano Kronikę Galla Anonima, Kronikę Polską Wincentego Kadłubka, Kronikę Wielkopolską oraz Kronikę Jana z Czarnkowa, pod względem występowania wzmianek, dotyczących ciała, zarówno w wymiarze ilościowym, metaforycznym, symbolicznym, jak i werystycznym. Co prawda kroniki stanowią źródło ukazujące mentalności swoich czasów, jednak podlegały stosowanym wówczas konwencjom literackim, co trzeba mieć na uwadze przy interpretacji uzyskanych danych. W przedstawieniu wyników badań został zastosowany podział ciała na część szlachetną (głowa, serce), nieszlachetną (brzuch, ręce, genitalia) oraz filtry (oczy, usta oraz uszy). Wedle tego podziału omówiono poszczególne elementy ciała i ukazano ich sposób występowanie w kronikach. Badania wykazały, że liczba wiadomości dotyczących ciała we wszystkich czterech kronikach wynosi 213 wzmianek. Żaden kronikarz oprócz Wincentego Kadłubka nie wyłożył nam bezpośrednio swojego stosunku do ciała. Kadłubek wypowiadając się poprzez swoich bohaterów, ukazuje ciało i duszę, jako dwa integralne elementy. Metafora polityczna została odnotowana przede wszystkim w stosunku do głowy jako metafory władcy czy przywódcy. Należy zaznaczyć, że owe studia stanowią wstęp do badań nad postrzeganiem ciała w polskim średniowieczu.
The aim of this article is to show the perception of a body in the Middle Ages through the prism of Polish chronicles. For this purpose, the Chronicle of Gallus Anonymus, the Polish Chronicle of Wincenty Kadłubek, the Chronicle of Wielkopolska and the Chronicle of Jan of Czarnków were analyzed in terms of occurrence of body references, both quantitative, metaphorical, symbolic and veristic. Although the chronicles are a source of information on mentality of their times, they are subject to the literary conventions used at the time, which needs to be borne in mind when interpreting the obtained data. In the presentation of the results, the division of a body into noble parts (head, heart), non-noble ones (belly, hands, genitals), and filters (eyes, lips and ears) was applied. According to this division, individual elements of the body were discussed and their appearance in chronicles was shown. Studies have shown that the number of body messages in all four chronicles come to 297 mentions. No chronicler, apart from Wincenty Kadłubek, directly explained his attitude to the body. Kadłubek, speaking through his characters, shows body and soul as two integral elements. The political metaphor was noted above all in relation to the head as a metaphor of a ruler or a leader. It should be noted that these studies are an introduction to the research on the perception of the body in Polish Middle Ages.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 133-160
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Euphrosyne, Pradslava, Praxeda, Paraskeva in the Belarusian-Lithuanian Chronicles of the 16th Century
Eufrozyna – Przedsława – Prakseda – Paraskiewa w białorusko-litewskich kronikach XVI wieku
Autorzy:
Semianchuk, Albina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837716.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Euphrosyne of Polotsk
Principality of Polotsk
Belarusian-Lithuanian Chronicles
Grand Dukes of Lithuania
Eufrozyna Połocka
Księstwo Połockie
Kroniki litewsko-białoruskie
Wielkie Księstwo Litewskie
Еўфрасіння Полацкая
Полацкая зямля
беларуска-літоўскіe летапісы
Вялікае Княства Літоўскае
Opis:
The second edition of the Belarusian-Lithuanian Chronicles (Krasinski, Raczynski, Archaeological Society, etc.) contains a story about the subjugation of Polotsk by the Grand Dukes of Lithuania, called by researchers The Tale of Polotsk. It is believed that this collection of Chronicles originated in the early 16th century at the initiative of the Voivode of Polotsk, and the then Chancellor of the Grand Duchy of Lithuania Albrechtas Gostautas. It attempts to combine the original history of Polotsk and the Polotsk land with the history of the Grand Duchy of Lithuania, including the legend of the Roman origin of the Lithuanian nobility. In this Tale, there is a plot that vaguely resembles an excerpt from the Life of Euphrosyne of Polotsk, but the names of the Polotsk and Lithuanian princes have been changed beyond recognition. The questions arises: who created such a convoluted story about the Polotsk princes in the pages of the second edition of the Chronicles and why? As is well known, the first edition of the Chronicles of the Grand Duchy of Lithuania (late 14th – first half of the 15th century) is mainly devoted to the history of ancient Russia. At the beginning of the 16th century there was a need to create a ‘national’ historical discourse. For this purpose it was necessary to combine the so-called ‘Russian’ and ‘Lithuanian’ ethno-religious components of the Grand Duchy of Lithuania, to strengthen ideologically the domination of the Grand Dukes of Lithuania in the ancient Polotsk Principality. There was a gradual transition from the cultural space of Slavia Orthodoxa to the cultural space of Slavia Romana (Ricсardo Picchio). The source-cognitive and archeographic, comparative-historical and partly hermeneutic research methods were used. As a result, it became possible to get closer to the understanding that most likely the Life of Euphrosyne of Polotsk, which could have been written in the 12th century, by the beginning of the 16th century had almost disappeared from the field of view of the intellectuals of the time, but certain echoes of the cult of the Saint remained in Polotsk, especially the shrines and the cross created for her. The Life was rewritten in accordance with the requirements of certain social groups, then its elements became part of the second edition of the Chronicle of the GDL in a much-changed form.
W drugiej redakcji kronik białorusko-litewskich (Krasińskiego, Raczyńskiego, Towarzystwa Archeologicznego i innych) zapisano historię o podporządkowaniu Połocka przez wielkich książąt litewskich, zwaną przez badaczy „Opowieścią o Połocku”. Uważa się, że pochodzi ona z początku XVI w. i powstała z inicjatywy wojewody połockiego, a następnie kanclerza Wielkiego Księstwa Litewskiego Olbrachta Gasztołda. W opowieści najstarsze dzieje Połocka przeplatają się z historią Wielkiego Księstwa Litewskiego, a także legendą o rzymskim pochodzeniu szlachty litewskiej. Fabuła przypomina fragmenty Żywotu Świętej Eufrozyny (Połockiej), ale imiona książąt połockich i litewskich są trudne do identyfikacji. Powstaje pytanie: kto i dlaczego zamieścił na kartach drugiej redakcji tak zagmatwaną opowieść o książętach połockich? Jak wiadomo, pierwsza redakcja latopisu Wielkiego Księstwa Litewskiego (koniec XIV – pierwsza połowa XV wieku) została poświęcona głównie najstarszej historii Rosji. Na początku XVI w. zaistniała potrzeba opracowania „narodowego” dyskursu historycznego. W tym celu należało połączyć tzw. rosyjskie oraz litewskie komponenty etniczno-religijne Wielkiego Księstwa Litewskiego, aby ideologicznie wzmocnić dominację wielkich książąt litewskich w najstarszym księstwie połockim. Nastąpiło wówczas stopniowe przejście od przestrzeni kulturowej Slavia Orthodoxa do przestrzeni kulturowej Slavia Romana (Riccardo Picchio). W artykule wykorzystano różnorodne metody badawcze: analiza materiału źródłowego i archeograficznego, metoda porównawczo-historyczna, częściowo metoda hermeneutyczna. W toku badania ustalono, że napisany najprawdopodobniej w XII w. Żywot Eufrozyny (Połockiej), zapomniany przez ówczesnych intelektualistów, w Połocku pozostawił pewne echa kultu świętej, zwłaszcza miejsca jej kultu oraz krzyż. Żywot… został przeredagowany zgodnie z oczekiwaniami pewnych grup społecznych, a następnie – w znacznie zmienionej formie – stał się częścią drugiej redakcji latopisów Wielkiego Księstwa Litewskiego.
У другім летапісным зводзе беларуска-літоўскіх летапісаў (Красінскага, Рачынскага Археалагічнага таварыства і інш.) прысутнічае сюжэт, звязаны з падпарадкаваннем Полацка вялікімі князямі літоўскімі, названы даследчыкамі Аповесць пра Полацк. Як лічыцца, гэты звод узнік у пачатку ХVІ ст. па ініцыятыве полацкага ваяводы, а потым канцлера ВКЛ Альбертa Гаштольда. У ім робіцца спроба аб’яднаць пачатковую гісторыю Полацка і Полацкай зямлі з гісторыяй Вялікага Княства Літоўскага, у тым ліку з легендай аб рымскім паходжанні літоўскай знаці. У гэтай Аповесці сустракаем сюжэт, які аддалена нагадвае урывак з Жыція Еўфрасінні Полацкай, аднак імёны полацкіх і літоўскіх князёў зменены тут да непазнавальнасці. Узнікае пытанне: каму і навошта трэба было ствараць такую блытаную гісторыю аб полацкіх князях на старонках другога зводу. Як вядома, першы летапісны звод ВКЛ (канец 14 – першая палова 15 ст.) у асноўным прысвечаны гісторыі старажытнай Русі. У пачатку ХVІ ст. паўстала неабходнасць стварыць „нацыянальны” гістарычны дыскурс. Дзеля гэтага неабходна было аб’яднаць так званыя „рускі” і „літоўскі” этна-рэлігійныя кампаненты ВКЛ, ідэалагічна падмацаваць панаванне вялікіх князёў літоўскіх у найстаражытнейшым Полацкім княстве. Адбываўся паступовы пераход з культурнай прасторы Slavia Orthodoxa ў культурную прастору Slavia Romana (Рыкарда Пікіа). Намі былі выкарыстаны крыніцазнаўчы і археаграфічны, параўнальна-гістарычны, часткова герменеўтычны метады даследавання. У выніку ўдалася наблізіцца да разумення таго, што хутчэй за ўсё Жыціе Еўфрасінні Полацкай, якое магло быць напісана ў ХІІ ст., да пачатку ХУІ ст. фактычна знікла з поля зроку інтэлектуалаў таго часу, аднак пэўныя водгукі культа прападобнай засталіся ў Полацку, асабліва створаныя ёй святыні і крыж. Жыціе было перапісана, адпаведна патрабаванням пэўных сацыяльных груп, потым яго элементы ўвайшлі ў склад другога летапіснага зводу ВКЛ у значна змененым выглядзе.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 11-32
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Statute Traditionally Known as the Last Will and Testament, or the Succession Agreement
Autorzy:
Cetwiński, Marek
Matuszewski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618821.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
testament of Bolesław III the Wrymouth
succession contract
the Piast dynasty
feudal fragmentation in Poland
interpretacja źródeł historycznych
kroniki średniowieczne
państwo patrymonialne
piastowski absolutyzm
pojawienie się testamentu w Polsce
Polska dzielnicowa
rozdrobnienie feudalne
testament Bolesława Krzywoustego
umowa sukcesyjna
zasady następstwa
Opis:
The authors consider the consequences of the lack of precision in terminology in the statements made by historians. The subject of the analysis is the testament of Bolesław III the Wrymouth, also known as a statute, regulation, or a succession contract. Such an act is widely regarded as a source of feudal fragmentation that continued in Poland for two centuries, and its interpretation affects our approach to the patrimonial conception of the state under the Piast dynasty.
Autorzy zastanawiają się nad konsekwencjami braku precyzji terminologicznej w wypowiedziach historyków. Przedmiotem analizy jest testament Bolesława Krzywoustego, zwany także statutem, rozporządzeniem lub umową sukcesyjną. Akt ten jest powszechnie traktowany jako źródło trwającego dwa stulecia rozbicia dzielnicowego w Polsce, a jego interpretacja jest związana ze stosunkiem do patrymonialnej koncepcji państwa piastowskiego.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-3 z 3

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies