- Tytuł:
-
Uniewinniająca zwyczajność. O „wiejskich” eufemizmach w dialektach polskich
VINDICATING NORMALITY. ON ‘COUNTRY’ EUPHEMISMS IN POLISH DIALECTS - Autorzy:
- Krawczyk-Tyrpa, Anna
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/611415.pdf
- Data publikacji:
- 2001
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
euphemism
'country' euphemisms
the names of animals
the names of birds
the names of plants
Polish dialects
eufemizmy
„wiejskich” eufemizmów
nazwy zwierząt
nazwy ptaków
leksyka roślinna
polskie dialekty - Opis:
-
Pewien typ eufemizmów występujących w polskich dialektach polega na używaniu nazw elementów codziennego życia na wsi, domu i jego wnętrza, ogrodu, pól i lasu do kamuflowania treści budzących strach, wstyd lub odrazę. Aby mówić w sposób oględny o życiu seksualnym, ciąży, porodzie, wydalaniu, wymiotach i wszach, a także o śmierci i diable – stosuje się słowa i frazeologizmy nazywające zabudowania gospodarskie (stodoła się rozwaliła ‘nastąpił poród’), podwórze, płot. Do „wiejskich” eufemizmów należą nazwy zwierząt domowych (koń, baran, koza, pies i kot) i dzikich (zając, kret, mysz). Często używane są nazwy ptaków (kogut i kura, a także sowa, bocian, wrona, mewa). Również leksyka roślinna służy eufemizacji (kwiat ‘miesiączka’, cebula, groch, oset, pokrzywa). Niektóre eufemizmy nawiązują do pracy rolnika (orać na cudzym polu ‘cudzołożyć’). Wybór pewnych leksemów do pełnienia roli eufemizmów zdeterminowany jest podobieństwem brzmienia formy zastępowanej i zastępującej: jezioro – Jezus, grable – diable, gronki – gromy.
In Polish dialects, there exist a certain type of euphemisms which consists in making references to elements of everyday life in the country, of the home, the interior of the house, garden, fields and the woods in order to camouflage frightening, shameful or repulsive ideas. In order to talk in a gentle manner about sexual life, pregnancy, delivery, excretion, vomiting, lice, death and the devil, references are made to farm buildings (stodoła się rozwaliła, lit. ‘the barn has collapsed’, meaning ‘the woman had a delivery’), to the backyard or a fence. The category of ‘country’ euphemisms contains also the names of domesticated animals and livestock (a horse, ram, goat, dog and cat) or wild animals (a hare, mole, mice). Bird names are also frequent (a cock and a hen, an owl, stork, crow or gull). Another group is that of plant names (kwiat ‘a flower’ for menstruation, an onion, peas, thistle or nestle). Some euphemisms refer to the work of the farmer {orać na cudzym polu, lit’ ‘to plough someone else’s field’, meaning ‘to commit adultery’). The choice of certain lexemes to function as euphemisms is dictated by the similarity of form of the euphemism and the word to be replaced: jezoro ‘lake’ — Jezus ‘Jesus’, grabie ‘rake’ — diable ‘devil’, etc. - Źródło:
-
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 63-75
0860-8032 - Pojawia się w:
- Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł