Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polski uniwersytet" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Współczesne badania polszczyzny na Grodzieńszczyźnie w ujęciu Katarzyny Konczewskiej
Autorzy:
Golachowska, Ewa Kazimiera
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222654.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Język polski na Białorusi
socjolingwistyka
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 313-318
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Absolwenci uczelni lubelskich na stanowiskach sędziów Sądu Najwyższego w okresie Polski Ludowej
Graduates from Higher Education Institutions of Lublin Who Held the Positions of Supreme Court Judges in the Period of the Polish People’s Republic
Autorzy:
Bereza, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33917087.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
judiciary
Supreme Court
Catholic University of Lublin
Maria Curie-Skłodowska University
Lublin
Polish People's Republic
sądownictwo
Sąd Najwyższy
Katolicki Uniwersytet Lubelski
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Polska Ludowa
Opis:
Artykuł dotyczy absolwentów lubelskich uczelni, którzy w swojej karierze prawniczej osiągnęli stanowisko sędziego Sądu Najwyższego w okresie Polski Ludowej. Ramy chronologiczne opracowania obejmują okres od wznowienia działalności Sądu Najwyższego w 1945 r. do zakończenia ostatniej VI kadencji Sądu Najwyższego w 1990 r., chociaż powołania na stanowiska „rzeczywistych” sędziów Sądu Najwyższego absolwentów KUL i UMCS dotyczą wyłącznie czasów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Rozszerzenie cezur czasowych skutkowało zaprezentowaniem sylwetek dwóch sędziów, przedwojennych absolwentów KUL, którzy w latach 1948–1949 pełnili obowiązki sędziów Sądu Najwyższego w ośrodku sesji wyjazdowej Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w Lublinie. W trybie określonym w Prawie o ustroju sądów powszechnych na stanowiska sędziów Sądu Najwyższego powołano po raz pierwszy dwóch absolwentów KUL w 1959 r. Od 1962 r. obsada Sądu Najwyższego opierała się na wyborze (powołaniu) sędziów Sądu Najwyższego na pięcioletnie kadencje przez Radę Państwa zgodnie z ustawą o Sądzie Najwyższym. W ich gronie mamy pięciu powojennych absolwentów KUL, z których trzech rozpoczęło studia jeszcze przed wybuchem wojny. Zakończenie kształcenia prawników na KUL (ostatnia promocja w 1952 r.) i rozpoczęcie od 1949 r. studiów prawniczych na UMCS spowodowało, że w latach siedemdziesiątych, a zwłaszcza osiemdziesiątych, na stanowiskach sędziów Sądu Najwyższego pojawiło się aż siedmiu absolwentów UMCS. Pierwszy z nich został wybrany w 1972 r. do Sądu Najwyższego III kadencji. W chwili gdy Sąd Najwyższy kończył swoją działalność z dniem 30 czerwca 1990 r. (w wyniku skrócenia VI kadencji w następstwie wprowadzonych poważnych zmian ustrojowych), w jego składzie było dwóch absolwentów KUL i sześciu absolwentów UMCS.
The article presents graduates from Lublin higher education institutions who, in the course of their legal professional careers, assumed Supreme Court judge positions in the period of the Polish People's Republic. The chronological framework of the study covers the period from the Supreme Court resuming operation in 1945 until the end of the last, sixth term of the Supreme Court in 1990, although nominations of KUL (Catholic University of Lublin) and UMCS (Maria Curie-Skłodowska University) graduates as "regular" judges of the Supreme Court concern the very period of the Polish People's Republic. The extension of temporal scope has resulted in presenting the profiles of two judges, pre-war KUL graduates, who were acting judges of the Supreme Court from 1948 to 1949 at the off-site adjudication centre of the Civil Chamber of the Supreme Court in Lublin. It was 1959 when two KUL graduates were appointed judges of the Supreme Court under the procedure set out in the Law on the System of Common Courts. From 1962 onwards, the Supreme Court used to be staffed through an appointment of Supreme Court judges for five-year terms by the Council of State according to the Act on the Supreme Court. These included five post-war KUL graduates, three of whom had started their studies before the outbreak of war. The end of provision of legal education at KUL (the last graduation ceremony took place in 1952) and the launch of legal studies at UMCS in 1949 resulted in as many as seven UMCS graduates holding the Supreme Court judge positions in the 1970s and especially in the 1980s. The first of them was elected in 1972 for the 3rd term of the Supreme Court. When the Supreme Court closed its operation on 30 June 1990 (as a result of shortening the 6th term due to serious changes made in the system of government) it was composed by two KUL graduates and six UMCS graduates.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 799-821
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O idei „Polski Ludowej” i jej orędownikach. Ludowa i socjalistyczna wizja niepodległej Polski – uwagi krytyczne
Idea of „People’s Poland” and its Adherents. People’s and Socialist vision of the Independent Polish State – Some Critical Remarks
Autorzy:
Piskała, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33766959.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Socialism
peasant movement
„People’s Poland”
propaganda
social movements
socjalizm
ruch ludowy
„Polska Ludowa”
ruchy społeczne
Opis:
Prezentowany artykuł recenzyjny poświęcony jest omówieniu książki Ludowa i socjalistyczna wizja niepodległej Polski, w redakcyjnym opracowaniu Janusza Gmitruka i Tadeusza Skoczka. Jest to publikacja, w której zgromadzono teksty dotyczące różnych wątków obecnych w historii nowoczesnych ruchów socjalistycznych i chłopskich na ziemiach polskich w pierwszej połowie XX w. Zwracam m.in. uwagę, że sama idea „Polski Ludowej”, choć obecnie jednoznacznie kojarzona z propagandą epoki PRL (1944/45–1989), posiadała głębokie korzenie historyczne i odgrywała kluczową rolę w wyobraźni politycznej ruchów demokratycznych i niepodległościowych. W tekście proponuję nie tylko krytyczną ocenę recenzowanego tomu, lecz również podejmuję próbę zasugerowania nowych, potencjalnie obiecujących perspektyw w dalszych badaniach nad historią masowych, plebejskich ruchów politycznych w pierwszej połowie XX w.
In this essay I present a book titled Ludowa i socjalistyczna wizja niepodległej Polski [People’s and Socialist vision of the Independent Polish State], edited by Janusz Gmitruk and Tadeusz Skoczek. It is a collection of papers which are focused on different aspects of history of modern socialist and peasant movements in Poland during first half of 20th century. I argue, that the idea of „People’s Poland”, currently strictly associated with propaganda of communist „Polish People’s Republic” (1944/45–1989), has deeper historical roots and played a key role in political imagination of democratic and pro-independence movements. In this essay I offer not only a critical review of articles collected in the book, but also try to propose new, potentially promising perspectives for further research on history of mass and plebeian political movements.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 681-690
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulturemy gwarowe, polskie i słowiańskie – zarys problematyki
Autorzy:
Rak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34615015.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
culturemes
ethnolinguistics
Polish dialects
Polish language
Slavic
kulturem
etnolingwistyka
gwary polskie
język polski
Słowiańszczyzna
Opis:
We wstępnej części artykułu przybliżono polskie prace dotyczące kulturemów i wskazano procedurę badawczą umożliwiającą typowanie tych jednostek etnolingwistycznych. W pierwszej części jako kulturemy gwarowe wskazano: robotę, ziymię, biydę, głód, ślebodę, honór, krzyz, Pana Boga, Pana Jezusa, Matkę Boską, ksiyndza, pana, gorzáłkę i chlyb. Do kulturemów ogólnopolskich zaliczono: Pana Boga, Pana Jezusa, Matkę Boską, krzyż, pracę, honor, bohaterstwo, odwagę, prawość, wolność, Polskę, Wisłę, Częstochowę, Kraków, Warszawę, biedę, chleb i wódkę. Jeśli idzie o kulturemy słowiańskie, to jest to zasób najuboższy: Pan Bóg, Pan Jezus, Matka Boska, krzyż, praca, wolność, honor, chleb, Słowianin i wódka.
This article surveys Polish publications on culturemes and discusses the research procedure for identifying them. The following units have been recognized as dialectal culturemes: robota ‘work’, ziymia ‘earth’, biyda ‘poverty’, głód ‘hunger’, śleboda ‘freedom’, honór ‘honour’, krzyz ‘cross’, Pán Bóg ‘God’, Pán Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boská ‘Mother of God’, ksiondz ‘priest; father’, pán ‘lord, master’, gorzáłka ‘vodka’, and chlyb ‘bread’. Polish culturemes include: Pan Bóg ‘God’, Pan Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boska ‘Mother of God’, krzyż ‘cross’, praca ‘work’, honor ‘honour’, bohaterstwo ‘heroism’, odwaga ‘courage’, prawość ‘righteousness’, wolność 'freedom', Polska ‘Poland’, Wisła ‘the Vistula river’, Częstochowa ‘the city of Częstochowa’, Kraków ‘the city of Cracow’, Warszawa ‘the city of Warsaw’, bieda ‘poverty’, chleb ‘bread’, and wódka ‘vodka’. Slavic culturemes are the least numerous: Pan Bóg, Pan Jezus, Matka Boska, krzyż, praca, wolność, honor, chleb, Słowianin ‘Slav’ and wódka.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 25-37
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska BIEDA w perspektywie etymologicznej, historycznojęzykowej i dialektologicznej
The Polish bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics
Autorzy:
Gumowska-Grochot, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34605579.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
bieda
misery
etymology
poverty
ethnolinguistics
Polish
etymologia
etnolingwistyka
język polski
Opis:
The article deals with the Polish concept of bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics. A diachronic analysis provides access to the evolution of the concept. The article references the major findings relating to the role of etymology in semantic research, especially in reconstructing the linguistic view of concepts within the framework of cognitive ethnolinguistics. The analytical part deals with data from etymological dictionaries, earlier stages in the history of Polish, and rural dialects. The analysis itself is concerned with two forms of the lexeme on hand: bieda ‘poverty, misery, misfortune’ and biada ‘woe’, which have undergone sibstitution. The semantic development of the concept progressed in three stages and involved the following senses: (1) ‘compulsion, necessity’; (2) ‘misfortune, misery, suffering’; and (3) ‘poverty’. The material-cum-immaterial nature of bieda reflects its etymological meaning and historical development, in which the subsequent senses did not give way to still others but incorporated them. The semantic development of bieda shows that the structure of the concept embraces two aspects: material and psycho-social. The semantic components that one can identify in the complex structure of that concept include above all: a material want and the need that accompanies that want; misfortune, hardship, and trouble; strife; danger of punishment; low value, quality, or number of something; low value of someone; that which is ominous or dangerous. Bieda can easily extend its meaning metaphorically, which is most clearly visible in dialects. As a euphemism, it helps avoid words subjected to linguistic taboo.
Autorka prezentuje ustalenia etymologiczne i historycznojęzykowe odnoszące się do pojęcia bieda w języku polskim. Analiza diachroniczna pozwala obserwować ewolucję pojęcia. W artykule przywołano najważniejsze spostrzeżenia dotyczące roli etymologii w badaniach semantycznych, zwłaszcza w rekonstrukcji językowego obrazu pojęć na gruncie etnolingwistyki kognitywnej. W części analitycznej autorka omawia kolejno dane zaczerpnięte ze słowników etymologicznych, polszczyzny historycznej oraz gwarowej. Analiza dotyczy dwóch form leksemu: bieda i biada, które w języku polskim podlegały substytucji. Ogólnie rozwój znaczeniowy pojęcia przebiegał w trzech etapach i obejmował znaczenia takie, jak: 1. ‘przymus, konieczność’; 2. ‘nieszczęście, niedola, cierpienie’; 3. ‘ubóstwo, nędza’. „Materialno-niematerialny” charakter biedy jest właściwie odbiciem etymologicznego znaczenia wyrazu i jego historycznego rozwoju, w którym kolejne ogniwa nie ustępowały miejsca nowym, ale przyłączały je. Uwzględnienie rozwoju znaczeniowego w rekonstrukcji językowego obrazu biedy pozwala na stwierdzenie, że w strukturze pojęcia łączą się dwa aspekty: materialno-bytowy oraz psychospołeczny. Komponenty semantyczne, jakie możemy wskazać w złożonej strukturze pojęcia bieda, to przede wszystkim: materialny brak i wiążąca się z nim potrzeba / konieczność jego zaspokojenia; nieszczęście, trud, kłopoty; walka, zmaganie się z trudnościami; groźba kary; niska wartość kogoś lub czegoś, niewystarczająca ilość lub słaba jakość czegoś; to, co groźne, niebezpieczne, wrogie człowiekowi. Bieda jest pojęciem, które z łatwością może rozszerzać swoje znaczenie o sensy metaforyczne, co najłatwiej obserwować w dialektach. Jako eufemizm pozwala unikać wyrazów obłożonych tabu językowym.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 51-65
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The United States and the Defense of the Good Name of Poland and the Polish Nation in the Context of the Holocaust
Stany Zjednoczone a obrona dobrego imienia Polski i narodu polskiego w kontekście Holokaustu
Autorzy:
Jureńczyk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33920126.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Holocaust
Institute of National Remembrance
Polish-American relations
good name of Poland and Poles
freedom of speech
Holokaust
Instytut Pamięci Narodowej
stosunki polsko-amerykańskie
dobre imię Polski i Polaków
wolność słowa
Opis:
The aim of the paper is to analyze and evaluate the reaction of the United States to the changes to the Act on the Institute of National Remembrance, which were to defend the good name of Poland and the Polish nation in the context of the Holocaust. The paper explains the significance of these changes for Polish-American relations. The assessment takes into account the important context of recent legal changes preventing the restitution of private Jewish property in Poland, lost after World War II. In criticizing the legal changes to the Act on the IPN carried out by the American authorities, respecting the freedom of expression and public debate was of the greatest importance. Since the Polish authorities resigned from the regulations that would have infringed these values, the United States did not limit cooperation with Poland. However, the controversy surrounding the act has shown that the legal restriction of basic democratic values, including the freedom of speech, may cause a more decisive response from the USA, decreasing the importance of relations with Poland. This, however, depends on the current appraisal of the strategic interests in the United States.
Celem artykułu jest analiza i ocena reakcji Stanów Zjednoczonych na zmiany w ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej, które miały bronić dobrego imienia Polski i narodu polskiego w kontekście Holocaustu. Artykuł wyjaśnia znaczenie tych zmian dla stosunków polsko-amerykańskich. Ocena uwzględnia ważny kontekst ostatnich zmian prawnych uniemożliwiających restytucję prywatnego mienia żydowskiego w Polsce utraconego po II wojnie światowej. W krytyce zmian prawnych dotyczących ustawy o IPN przeprowadzonej przez amerykańskie władze największe znaczenie miało uszanowanie wolności słowa i debaty publicznej. Ponieważ polskie władze zrezygnowały z przepisów godzących w te wartości, Stany Zjednoczone nie ograniczyły współpracy z Polską. Kontrowersje wokół ustawy pokazały jednak, że prawne ograniczanie podstawowych wartości demokratycznych, w tym wolności słowa, może spowodować bardziej zdecydowaną reakcję USA, obniżającą znaczenie stosunków z Polską. To jednak zależy od bieżącego wartościowania strategicznych interesów w Stanach Zjednoczonych.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 1145-1165
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz Wschodu i Zachodu we współczesnej polszczyźnie
Autorzy:
Mirocha, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34605792.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cognitive definition
Lublin Ethnolinguistic School
Wschód
Zachód
East
West
language system
questionnaires
text
Polish
definicja kognitywna
lubelska szkoła etnolingwistyczna
dane systemowe
dane ankietowe
dane tekstowe
język polski
Opis:
The cultural concepts of Wschód (East) and Zachód (West) are products of contemporary, modern Polish languaculture, one that significantly shapes contemporary social and political discourses. A reconstruction of the cognitive definitions of these concepts, along with their profiles, can thus lead to a better understanding of the two kinds of discourse.In accordance with the principles of the cognitive definition, couched within the framework of the Lublin Ethnolinguistic School, the analysis is based on data from dictionaries, texts, and questionnaires. Four major dictionaries of Polish have been surveyed, as well as questionnaires conducted for the 1990 and 2000 editions of the Axiological Lexicon, along with a random selection of texts from the National Corpus of Polish, from internet editions of the press, from belles-lettres, and essays.After a detailed analysis of the systemic data, facet-based cognitive definitions of the two cultural concepts are constructed. For the concept of Wschód (East), the facets include location, economy, reasons for going East and returning, the role of East for Poland, the characteristics of its inhabitants and of the East as space. In the case of Zachód (West), instead of inhabitants and space, the relevant facet is that of values. The last part of the article prosents the profiles of these concepts, which correlate with ideological orientations in the press and in politics: the liberal profile (the West is good, it is associated with personal freedom, human rights, democracy and the rule of law; the East is negative, it ignores the rule of law and standards of liberal democracy); the right-wing profile (the East is evaluated similarly to the liberal profile, whereas the West is portrayed as Poland’s “moral debtor”); the Catholic-national profile (the East is a threat, the West is characterised by materialism and a degradation of values); the everyday-living profile (the West is wealthy, the East is poor).
Pojęcia Wschodu i Zachodu stanowią wytwór nowożytnej i nowoczesnej polskiej lingwokultury, który w istotny sposób kształtuje dyskursy o sprawach społecznych i politycznych. Rekonstrukcja definicji kognitywnych tytułowych pojęć wraz z uwzględnieniem profilowania może zatem przyczynić się do lepszego zrozumienia wymienionych dyskursów.Zgodnie z założeniami definicji kognitywnej w ujęciu tzw. lubelskiej szkoły etnolingwistycznej, przedmiotem analiz są dane słownikowe, ankietowe oraz tekstowe. Analizie zostały poddane definicje czerpane z czterech najistotniejszych współczesnych słowników polszczyzny, ankiety przeprowadzane na potrzeby Słownika aksjologicznego w 1990 i 2000 oraz losowa próba tekstów z Narodowego Korpusu Języka Polskiego i konteksty z internetowych wydań prasy, z literatury pięknej i eseistyki.Po przeprowadzeniu szczegółowej analizy danych systemowych z osobna rekonstruowane są fasetowe definicje kognitywne omawianych pojęć. Dla konceptu Wschód swoiste są takie fasety, jak jego położenie, charakterystyka ekonomiczna, przyczyny wyjazdu na Wschód oraz opuszczania tegoż, jego rola dla Polski, cechy jego mieszkańców i przestrzeni. W odniesieniu do Zachodu miejsce cech mieszkańców i przestrzeni zajęły wyznawane wartości. W ostatniej części tekstu odtworzone zostały profile badanych pojęć, korelujące z orientacjami ideologicznymi w prasie i polityce: profil liberalny (pozytywnie wartościujący Zachód, utożsamiany z wolnościami jednostki, prawami człowieka, demokracją i rządami prawa, negatywnie oceniający Wschód, któremu przypisuje ignorowanie praworządności i standardów demokracji liberalnej), prawicowy (podobnie oceniający Wschód, zaś Zachód przedstawiający jako „moralnego dłużnika” Polski), katolickonarodowy (negatywnie nastawiony do Wschodu, postrzeganego jako zagrożenie, oraz Zachodu, któremu przypisuje materializm i upadek wartości), a także profil bytowy (utożsamiający Zachód z zamożnością, a Wschód z ubóstwem).
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 109-127
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thermal Waste Conversion as Energy Source – the Polish Legal Context. Selected Issues
Termiczne przekształcanie odpadów jako źródło energii – polski kontekst prawny. Wybrane zagadnienia
Autorzy:
Modrzejewski, Artur K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344080.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
municipal waste
energy source
cogeneration
taxonomy
odpady komunalne
źródło energii
kogeneracja
taksonomia
Opis:
The article presents Polish and related EU legal basis for thermal waste conversion (in particular municipal waste and waste of municipal origin) as an energy source. It was hypothesized that at the current stage of systemic development of municipal waste management in Polish legal conditions, thermal waste conversion is an extremely important element which not only allows for achieving quantifiable environmental benefits, but also constitutes a source of energy. However, waste incineration cannot be treated as a fundamental element of closed-loop waste management. Waste incineration plants are and should be treated as an element of complementing the waste system, taking into account energy recovery in the cogeneration system, but also the limitations arising from taxonomy. The unquestionable advantage of this type of installation is the possibility of producing thermal energy and a more beneficial impact on the environment than the combustion of fossil fuels.
W artykule przedstawiono polskie oraz powiązane z nimi unijne uwarunkowania prawne w zakresie termicznego przekształcania odpadów (w szczególności odpadów komunalnych i odpadów pochodzenia komunalnego) jako źródła energii. Postawiono hipotezę, że na obecnym etapie systemowego rozwoju gospodarki odpadami komunalnymi w polskich uwarunkowaniach prawnych termiczne przekształcanie odpadów jest niezwykle istotnym elementem, który nie tylko pozwala osiągać wymierne korzyści środowiskowe, lecz także stanowi źródło energii elektrycznej. Nie można jednak spalania odpadów traktować jako podstawowego elementu gospodarki odpadami o obiegu zamkniętym. Spalarnie odpadów są i powinny być traktowane jako element domknięcia sytemu odpadowego z uwzględnieniem odzysku energii w systemie kogeneracji, ale też ograniczeń wynikających z taksonomii. Niewątpliwą zaletą tego typu instalacji jest możliwość produkcji energii cieplnej i wpływ na środowisko bardziej korzystny niż w przypadku spalania paliw kopalnych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 371-384
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie rekreacji w polskich źródłach drukowanych do 1795 roku
The Concept of Recreation in Polish Printed Sources Up to 1795
Autorzy:
Włodarczyk, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341441.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
recreation
physical culture
Polish language
printed sources
rekreacja
kultura fizyczna
język polski
źródła drukowane
Opis:
Rekreacja, obok wychowania fizycznego, sportu i rehabilitacji ruchowej, jest jedną z form uczestnictwa w kulturze fizycznej. Analiza dzieł z czasów I Rzeczypospolitej wykazała, że pojęcia tego używano w wersji łacińskiej już na początku XVI wieku. W początkowym okresie rozpowszechniania go na ziemiach polskich tłumaczono je jako ochłodę, co w ówczesnym języku polskim oznaczało uciechę. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że spolszczoną wersję słowa rekreacja po raz pierwszy użyto w 1584 roku, natomiast dynamiczny rozwój upowszechniania pojęcia rekreacji i kontekstu znaczeniowego przypadł na pierwszą połowę XVII wieku. W wyniku przeprowadzonej analizy można wyróżnić kilka znaczeń pojęcia rekreacji: jako uciecha, rozrywka, zabawa, jako odpoczynek od nauk oraz przerwa wakacyjna, którą w szkolnictwie nazywano rekreacją szkolną, a w instytucji kościoła – rekreacją zakonną, oraz nawet jako element ogólnego procesu wychowania.
Recreation, alongside physical education, sport and physical rehabilitation, is one of the forms of participation in physical culture. The analysis of works from the times of the First Republic of Poland has shown that this term was used in its Latin version as early as at the beginning of the 16th century. In the early period of its dissemination in the Polish lands, it was translated as ochłoda, which in the Polish language of the time meant enjoyment. Based on the analysis, it was found that the Polonized version of the word recreation was used for the first time in 1584, while the dynamic development of the dissemination of the concept of recreation and the meaning context occurred in the first half of the 17th century. As a result of the analysis, several meanings of the term recreation can be distinguished: as an enjoyment, entertainment, fun, as a rest from studies and a holiday break, which was called school recreation in education and religious recreation in a church institution, and even as an element of the general educational process.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2023, 78; 53-77
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współpraca Polski i Mołdawii. Geneza, obszary, uwarunkowania
Cooperation between Poland and Moldova. Origin, areas, conditions
Autorzy:
Sienkiewicz, Mariusz Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343788.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish-Moldovan cooperation
economic cooperation
local government cooperation
development assistance
European integration
współpraca polsko-mołdawska
współpraca gospodarcza
współpraca samorządowa
pomoc rozwojowa
integracja europejska
Opis:
Współpraca Polski i Mołdawii realizowana jest na wielu płaszczyznach. W ostatnich latach wzrasta jej dynamika. Świadczy o tym zarówno intensyfikacja kontaktów na poziomie międzyrządowym, jak i coraz większa liczba wspólnych projektów realizowanych np. w ramach polskiej współpracy rozwojowej. Zauważalna jest także zwiększona aktywność w sferze gospodarczej. W ostatnich latach wzrosła wartość wymiany handlowej między naszymi krajami. Znaczenie ma także współpraca polityczna realizowana w formie Zgromadzenia Parlamentarnego RP i Parlamentu Republiki Mołdawii oraz na Polsko-Mołdawskim Forum Integracji Europejskiej. Dla Mołdawii, biorąc pod uwagę specyficzny charakter tego państwa, istotną wartość mają polskie działania polityczne związane z wyrażanym poparciem w drodze do integracji europejskiej. Kraj ten ogłosił swą niepodległość 27 sierpnia 1991 r. Wskutek rozpadu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i powstania niepodległych państw rada ministrów RP 27 grudnia 1991 r. podjęła uchwałę w sprawie ich uznania. Od tego czasu rozwija się współpraca w wielu sferach życia politycznego, gospodarczego i społecznego. Celem niniejszej analizy jest prezentacja najważniejszych form, obszarów oraz efektów współpracy Polski i Mołdawii. Wobec coraz bliższych relacji zachodzących w ostatnich latach między podmiotami z różnych sektorów zasadne wydaje się pokazanie wzajemnych doświadczeń z dotychczasowej współpracy, ale także zarysu wspólnej historii.
Cooperation between Poland and Moldova is carried out on many levels. Its dynamics have been increasing in recent years. This is evidenced by both the intensification of contacts at the intergovernmental level and the increasing number of joint projects implemented, for example, as part of Polish development cooperation. Increased activity in the economic sphere is also noticeable. In recent years, the value of trade between our countries has increased. Political cooperation implemented in the form of the Parliamentary Assembly of the Republic of Poland and the Parliament of the Republic of Moldova as well as at the Polish-Moldavian European Integration Forum is also important. For Moldova, taking into account the specific nature of this country, Polish political activities related to expressed support on the way to European integration are of significant value. Moldova declared its independence on August 27, 1991. As a result of the collapse of the Union of Soviet Socialist Republics and the establishment of independent states, on December 27, 1991, the Council of Ministers of the Republic of Poland adopted a resolution on their recognition. Since then, cooperation has been developing in many spheres of political, economic, and social life. This analysis aims to present the most important forms, areas, and effects of cooperation between Poland and Moldova. Given the increasingly closer relations between entities from various sectors in recent years, it is appropriate to show mutual experiences from previous cooperation, but also an outline of common history.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2023, 9, 2; 157-178
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comments on the Implementation of the Sale of Goods Directive into the Polish Legal Order
Uwagi o implementacji dyrektywy towarowej do polskiego porządku prawnego
Autorzy:
Jurczyński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344085.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
consumer protection
entrepreneur
Sale of Goods Directive
Polish legal order
ochrona konsumenta
przedsiębiorca
dyrektywa towarowa
polski porządek prawny
Opis:
The purpose of the article is to examine the effects of the entry into force of the Act of 4 November 2022 amending the Consumer Rights Act, the Civil Code Act and the Private International Law Act, being a result of the implementation of the so-called Sale of Goods Directive. The author analyses the issue using the formal-dogmatic method, focusing on the impact of the changes introduced by the above-mentioned Act on the standard of consumer protection and the manner in which entrepreneurs conduct their business activities. Moreover, he identifies the most significant problems related to the implementation of the Sale of Goods Directive into the Polish legal order, drawing attention to the legal and economic consequences of the choices and solutions adopted by the Polish legislator. He also assesses both the content of the Act in question and the content of the Sale of Goods Directive, formulating de lege ferenda conclusions.
Celem niniejszego artykułu jest zbadanie skutków wejścia w życie ustawy z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo prywatne międzynarodowe, stanowiącej wyraz implementacji tzw. dyrektywy towarowej. Autor analizuje to zagadnienie z wykorzystaniem metody formalno-dogmatycznej, koncentrując się na wpływie zmian wprowadzonych przez wymienioną powyżej ustawę na standard ochrony konsumenta oraz sposób prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców. Ponadto identyfikuje najistotniejsze problemy związane z implementacją dyrektywy towarowej do polskiego porządku prawnego, zwracając uwagę na konsekwencje prawne i ekonomiczne wyborów i rozwiązań przyjętych przez polskiego ustawodawcę. Dokonuje też oceny zarówno treści przedmiotowej ustawy, jak i treści dyrektywy towarowej, formułując wnioski de lege ferenda.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 181-194
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa źródła do poglądów i mentalności katolickiej inteligencji u progu Polski Ludowej
Two Sources for the Views and Mentality of the Catholic Intelligentsia at the Threshold of People’s Poland
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33919540.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
communism
„Dziś i Jutro”
Lay Catholics
People's Poland
„Tygodnik Powszechny”
katolicy świeccy
komunizm
Polska Ludowa
Opis:
W tekście zostały zaprezentowane dwa źródła dotyczące politycznych poglądów i mentalności polskiej inteligencji katolickiej w pierwszych latach Polski Ludowej. Pierwszym z nich jest memoriał grupy „Dziś i Jutro” do Władysława Gomułki, prezentujący jej polityczne aspiracje i koncepcje, zmierzające do utworzenia współrządzącej Polską partii katolickiej. Drugi jest opracowaniem sytuacji w kraju, adresowanym do polskich władz emigracyjnych, z akcentem na poglądy katolików świeckich, rozczarowanych koncepcjami insurekcyjnymi i antyrosyjskimi. Dokumenty te pozwalają zrozumieć nie tylko ówczesne dylematy i wybory ideowe katolików, ale stanowią również istotny przyczynek do genezy późniejszych sporów środowisk katolickich w komunistycznej Polsce.
The text presents two sources concerning the political views and mentality of the Polish Catholic intelligentsia in the first years of the People's Republic of Poland. The first is a memorandum from the „Dziś i Jutro” group to Władysław Gomułka, presenting its political aspirations and concepts, aiming to create a co-governing Catholic party in Poland. The second is a study of the situation in the country, addressed to the Polish authorities in exile, with an emphasis on the views of lay Catholics disillusioned with insurrectionist and anti-Russian concepts. These documents allow one to understand not only the dilemmas and ideological choices of Catholics at the time but also provide an important contribution to the genesis of later disputes among Catholic circles in communist Poland.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 1395-1433
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transnational Aspects of Punitive Memory Laws Evidence from Germany, Poland, and Israel
Transgraniczne aspekty prawnokarnej ochrony pamięci narodowej na przykładach Niemiec, Polski i Izraela
Autorzy:
Gardocka, Teresa
Jagiełło, Dariusz
Bachmann, Klaus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344104.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
collective memory
protection
freedom of scientific research
Holocaust
pamięć zbiorowa
ochrona
wolność badań naukowych
Holokaust
Opis:
The authors discuss the legal aspects (with specific attention to the criminal law aspects) of legal acts of remembrance in selected countries, related to the collective memory of Poles. In particular, the following issues are analysed: the effectiveness of legal interference in collective memory; the judicial practice (civil and criminal judgments) concerning the remembrance of the Holocaust in Poland; the relation of the protection of the reputation of a State (e.g., Poland), a Nation or certain individuals to the freedom of scientific research guaranteed by the international and constitutional law and international aspect of criminal responsibility in case of the crime committed abroad (double criminality). The way the law concerning national memory is applied in practice in the Polish legal order is subject to detailed analysis. Investigating the legal proceedings concerned with memory indicates that applying these laws constitutes a limitation of constitutionally guaranteed freedom of scientific investigation.
Autorzy rozważają aspekty prawne (szczególnie z zakresu prawa karnego) ustaw odnoszących się do pamięci (zbiorowej, narodowej) w wybranych krajach, mających związek ze zbiorową pamięcią Polaków. W szczególności przedmiotem analizy są kwestie: skuteczności ingerencji w pamięć zbiorową środkami prawnymi; praktyka sądowa w zakresie spraw cywilnych i karnych dotyczących pamięci Holokaustu w Polsce; relacji między ochroną interesu Państwa (np. Polski), Narodu lub pamięci poszczególnych osób a gwarantowaną w prawie międzynarodowym i konstytucyjnym wolnością badań naukowych oraz odpowiedzialności karnej za przestępstwo popełnione za granicą (wymaganie podwójnej przestępności czynu). Przedmiotem szczegółowej analizy jest to, jak w praktyce wygląda zastosowanie prawa dotyczącego pamięci narodowej w polskim porządku prawnym. Zbadanie postępowań dotyczących pamięci wskazuje, że zastosowanie tych przepisów stanowi ograniczenie gwarantowanej konstytucyjnie wolności badań naukowych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 3; 75-88
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reckoning with History. Public perception of the communist past from the perspective of Poland and Russia
Rozliczenia z historią. Społeczne percepcje przeszłości komunistycznej z perspektywy Polski i Rosji
Autorzy:
Kirwiel, Eleonora
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343682.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
perception of the communist past
Polska
Russia
percepcja przeszłości komunistycznej
Polska
Rosja
Opis:
The article, based on public opinion polls presenting the assessment of the communist era, will present the similarities and differences in the perception of this period by the societies of the Republic of Poland and the Russian Federation, and analyze the reasons for such attitudes.The position of Polish and Russian respondents in relation to the communist times in their historical past has converging points: polarization of attitudes in assessment, dependence of the division in opinions in terms of age, education, social position, place of residence and political orientation.However, the criticism of Poles towards the times of the People's Republic of Poland is visible in the context of such factors as the attitude to communist ideology, the process of legitimizing power and its actual source, and in relation to democracy.Russians recall the times of the USSR with much greater nostalgia and blame the then rulers for the collapse of the great empire, called by many "the real homeland".
W artykule, bazując na badaniach opinii publicznej, przedstawiających ocenę epoki komunistycznej, zostaną przedstawione podobieństwa i różnice w postrzeganiu tego okresu przez społeczeństwa RP i FR oraz przeanalizowane przyczyny takich postaw. Stanowisko respondentów Polski i Rosji w odniesieniu do czasów komunistycznych we własnej przeszłości historycznej mają punkty zbieżne: polaryzacja postaw w ocenie, uzależnienie podziału w opiniach pod względem wieku, wykształcenia, pozycji społecznej, miejsca zamieszkania i orientacji politycznej. Widoczny jest jednak krytycyzm Polaków do czasów PRL w pryzmacie takich czynników jak stosunek do ideologii komunistycznej, procesu legitymizacji władzy i jej faktycznego źródła oraz w odniesieniu do demokracji.  Rosjanie z o wiele większą nostalgią przypominają czasy ZSRR oraz obarczają winą ówcześnie rządzących za rozpad wielkiego imperium, nazywanego przez wielu „prawdziwą ojczyzną”.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2022, 8, 2; 65-79
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w odniesieniu do praktyki politycznej
Functions of the President of the Republic of Poland in relation to political practice
Autorzy:
Jagielski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343671.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
President of the Republic of Poland
negative power
Polish political system
Prezydent RP
władza negatywna
polski system polityczny
Opis:
Głównym celem artykułu jest przedstawienie funkcji Prezydenta RP analizowanych pod kątem praktyki politycznej. Tak sformułowany cel pracy wychodzi poza ujęcia formalno-prawne, jednocześnie wskazując na praktyczne wymiary funkcji pełnionych przez głowę państwa w polskim systemie politycznym. Podstawową hipotezę badawczą stanowi założenie zgodnie z którym, Prezydent RP za sprawą posiadanych prerogatyw ma możliwość pełnienia roli aktywnego aktora na polskiej scenie politycznej. Punktem wyjścia do rozważań związanych z funkcjami głowy państwa w odniesieniu do praktyki politycznej, była analiza pozycji ustrojowej Prezydenta RP. Przedstawiono w tej części proces ustrojowego kształtowania się pozycji tego urzędu. Następnie omówione zostały funkcje pełnione przez Prezydenta ze szczególnym wskazaniem na ich praktyczny wymiar. Poszczególne wątki opracowania doprowadziły do wniosków zgodnie z którymi można wskazać, iż pozycja ustrojowa Prezydenta RP czyni go istotnym ośrodkiem politycznym z punktu widzenia prowadzenia bieżącej polityki państwa.
The main purpose of the article is to present the functions of the Polish President in terms of political practice. The aim of the work, formulated in this way, goes beyond formal legal concepts and, at the same, time points to the practical dimensions of the functions performed by the head of state in the Polish political system. The basic research hypothesis is the assumption that the Polish President, by virtue of his prerogatives, has the opportunity to act as an active player on the Polish political scene.Discussions on the functions of the Head of State in relation to political practice began with the analysis of the position of the Polish President. This section describes the process of constitutional development of the Office. The President’s duties were then discussed, with particular reference to their practical dimension.The various strands of the study led to the conclusion that the position of the Polish President makes him an important political centre for the implementation of the current policies of the state.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2022, 8, 2; 83-97
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies