- Tytuł:
- Konflikt polityczny na przykładzie sporu o Trybunał Konstytucyjny
- Autorzy:
- Litwin-Lewandowska, Dorota
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/647816.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
democracy, political conflict, Constitutional Tribunal
demokracja, konflikt polityczny, Trybunał Konstytucyjny - Opis:
-
The article discusses the problem of procedures and specific features of functioning of a modern democratic state, as well as threats resulting from weaknesses of democracy despite existence of mechanisms protecting it from abuse. This problem is analysed on the example of the ongoing political conflict about the Constitutional Tribunal: an institution of constitutionally guaranteed independence. This conflict reveals that in Poland a need for discussion and perhaps for verification of the current philosophy and practice of democracy, has arisen. Furthermore, it demonstrates that law and the rule of law are neither sufficient guarantors of a democratic system’s stability, nor guardians of civil rights and freedoms. A weakness of the democratic system lies in the fact that in the name of correctly understood democratic principles it is possible to distort the system through enacting wrong laws. Even though the acts of democracy participants, mainly decision-makers, are lege artis, they lead to impairment of democracy. Without doubt, a democratically organized society is an autonomous community and polyarchy which has adopted a democratic system of government as a form of its organization. On the other hand, democracies are highly conflict-prone systems, for example, due to the fact that they are based on the principle that all views and all participants of democracy are equal. As a consequence, such logic leads directly to emergence of disagreements, conflicts and even fights among democracy participants. This feature of democracy has enforced the establishment of appropriate procedures of conflict solving so that to ensure a possibly optimal resolution of crisis situations which could ultimately cause even a collapse of the democratic system. Thus, a simple mathematical rule has been adopted, albeit secondary in relation to any other methods of conflict solving, that is the majority principle. This is a standard of the democratic conduct without which the rule of majority would not be possible. The Constitutional Tribunal has recently become the object of popular interest – one of the many institutions of a democratic state which has not aroused so much factual and political dispute ever before. The conflict over the Tribunal has basically the formal and legal character, this is a technical dispute whose solution should be dictated by binding regulations and developed by experts in law. However, this is not the case. This conflict has turned into an argument of a political character, so it has become a genuine clash of interests, additionally aggravated by values. Moreover, it has stirred up the society and the environment of lawyers. When a political conflict, as one of the conflict types, is analysed, it is defined as a disagreement over power, whose participants are these individuals, groups, institutions and organizations which have a direct impact on politics or influence it through political channels. The practice of democratic states of the Western world does not prescribe a way at the beginning of which there is a sign “the winner takes it all”. This practice is corroborated by philosophy and theory of democracy, as well as by several hundred years of achievements including such principles as Montesquieu’s tripartite system of the separation of powers or the contemporary definition of democracy which describes it as a rule of majority that guarantees rights to minorities.
Artykuł porusza problem procedur i specyfiki funkcjonowania nowoczesnego państwa demokratycznego oraz zagrożeń wynikających ze słabości demokracji mimo istnienia mechanizmów zabezpieczających ją przed nadużyciami. Problem ten jest rozpatrywany na przykładzie toczącego się konfliktu politycznego o Trybunał Konstytucyjny, instytucję o gwarantowanej konstytucyjnie niezależności. Konflikt ten pokazał, że w Polsce pojawiła się konieczność dyskusji i być może weryfikacji dotychczasowej filozofii i praktyki demokratycznej. Również to, że prawo i rządy prawa nie są wystarczającymi gwarantami stabilności ustroju demokratycznego, tym bardziej strażnikami praw i wolności obywatelskich. Ułomność systemu demokratycznego polega na tym, iż w imię właściwie pojętych zasad demokratycznych możliwe jest wypaczanie systemu przez tworzenie złego prawa. Działania uczestników demokracji, głównie decydentów, są lege artis, ale prowadzą do jej osłabiania. Demokratycznie urządzone społeczeństwo jest bez wątpienia autonomiczną wspólnotą i poliarchią, a przyjęło jako formę swojej organizacji demokratyczny system rządów. Demokracje są natomiast systemami wybitnie konfliktogennymi, choćby z tego powodu iż opierają się na zasadzie równości wszystkich poglądów i wszystkich podmiotów biorących udział w demokracji. Taka logika prowadzi w prostej konsekwencji do pojawienia się niezgodności i konfliktów, a nawet walk pomiędzy uczestnikami demokracji. Ta właściwość demokracji wymusiła stworzenie odpowiednich procedur rozstrzygania konfliktów, by zagwarantować w miarę optymalne wychodzenie z sytuacji kryzysowych, mogących w ostateczności doprowadzić nawet do upadku systemu demokratycznego. Przyjęto zatem prostą zasadę matematyczną, co prawda wtórną wobec wszystkich innych sposobów rozwiązywania konfliktów – zasadę większości. Jest ona regułą demokratycznej gry, bez której nie mogłyby istnieć rządy większości. Przedmiotem społecznego zainteresowania stał się ostatnio Trybunał Konstytucyjny, jedna z wielu instytucji demokratycznego państwa, która dotychczas nie wywoływała aż takich sporów merytorycznych i politycznych. Konflikt o Trybunał ma przede wszystkim charakter formalno-prawny, jest to techniczny spór, którego rozwiązanie powinno być podyktowane przez obwiązujące prawo, a jego rozstrzyganiem powinni się zająć eksperci z dziedziny prawa. Tak jednak nie jest. Konflikt ten przerodził się w konflikt o charakterze politycznym, stał się więc rzeczywistym konfliktem interesów, uzupełnionym dodatkowo o wartości. Zaktywizował ponadto społeczeństwo oraz środowisko prawnicze. Gdy rozważa się jeden z typów konfliktów, mianowicie polityczny, definiuje się go jako taki, którego przedmiotem jest władza, a podmiotami biorącymi w nim udział są te jednostki, grupy, instytucje, organizacje, które bezpośrednio mają wpływ na politykę lub oddziałują na nią za pośrednictwem kanałów politycznych. Praktyka demokratycznych państw świata zachodniego nie wskazuje drogi, na początku której stoi znak „zwycięzca bierze wszystko”. Praktykę tę wyznacza filozofia i teoria demokracji oraz kilkusetletni dorobek z takimi dogmatami, jak choćby monteskiuszowski trójpodział władz czy współczesna definicja demokracji, według której są to rządy większości gwarantujące prawa mniejszościom. - Źródło:
-
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2016, 23, 2
1428-9512
2300-7567 - Pojawia się w:
- Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł