Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "filozofia przyrody" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Uwagi na marginesie dyskusji o funkcjach filozofii przyrody
Notes on the margins of the discussion on the functions of the philosophy of nature
Autorzy:
Wróblewski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963589.pdf
Data publikacji:
2004-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia przyrody
philosophy of nature
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2004, 2, 1; 735-738
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu tożsamości współczesnej filozofii przyrody
Contemporary Philosophy of Nature: A Search for Identity
Autorzy:
Janowski, Jarosław Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098332.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia
filozofia przyrody
metafilozofia
metodologia
interdyscyplinarność
philosophy
philosophy of nature
metaphilosophy
methodology
interdisciplinarity
Opis:
W artykule podjęto kwestię dotyczącą tożsamości filozofii przyrody w kontekście trzech współcześnie wymienianych charakterystycznych cech tej dyscypliny, a mianowicie jej różnorodności metodologicznej, interdyscyplinarności oraz swoistej dynamiki rozwojowej. Analizowane są zagrożenia dla tożsamości filozofii przyrody, wynikające z takiego zestawu cech, w szczególności z różnorodności metodologicznej filozofii przyrody. Jednocześnie podjęto próbę obrony wymienionych cech jako powodujących nie tylko zagrożenia, ale również (paradoksalnie) wzmacniających tożsamość filozofii przyrody. Całość analiz odnosi się do metafilozoficznej charakterystyki dziedziny filozofii. --------------- Zgłoszono: 13/08/2021. Zrecenzowano: 06/09/2021. Zaakceptowano do publikacji: 14/10/2021.
This article addresses the issue of the identity of the philosophy of nature in the context of three features characteristic of this philosophical discipline, namely its methodological diversity, interdisciplinarity and specific developmental dynamics. This paper examines the threats to the identity of the philosophy of nature resulting from this set of features, particularly from its methodological diversity. It will also attempt to consider these features as (paradoxically) strengthening the identity of the philosophy of nature. Lastly, the entire discussion will be considered in relation to the metaphilosophical dimension of philosophy as an area of knowledge. --------------- Received: 13/08/2021. Reviewed: 06/09/2021. Accepted: 14/10/2021.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2021, 57, 2; 73-99
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotra Lenartowicza filozofia a nauki matematyczne
Piotr Lenartowicz’s Philosophy and Mathematical Science
Autorzy:
Janusz, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470766.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia przyrody
matematyka
fizyka
biologia
chaos
philosophy of nature
mathematics
physics
biology
Opis:
This article discusses Piotr Lenartowicz’s S.J., philosophy of nature in the context of mathematical natural sciences. Lenartowicz based his philosophical reflections on biology on the thinking of Aristotle and not on Galileo’s assumption that mathematics is the language of nature. On the basis of modern physics, which has refuted mechanicism and materialism in quantum mechanics, biology develops, but its philosophy can be still interpreted materialistically. Lenartowicz’s intention was to repair the philosophy of biology by returning to Aristotle. However, it ignores the aspects that mathematical physics has overcome, aspects which have not yet been assimilated by the philosophy of biology.
W artykule omawiana jest filozofia przyrody Piotra Lenartowicza SJ w kontekście matematycznego przyrodoznawstwa. Refleksje filozoficzne dotyczące biologii Lenartowicz opierał na Arystotelesie, tymczasem Galileusz twierdził, że językiem przyrody jest matematyka. Na bazie współczesnej fizyki, która odparła mechanicyzm i materializm w mechanice kwantowej, rozwija się biologia, której filozofia bywa nadal interpretowana materialistycznie. Zamierzenia Lenartowicza naprawy filozofii biologii przez powrót do Arystotelesa ignorują jednak te aspekty, które pokonała fizyka matematyczna, a których jeszcze nie zasymilowała filozofia biologii.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2019, 17, 2; 19-27
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia przyrody w alchemii. Zarys związków
Philosophy of nature and alchemy. An outline of their relationships
Autorzy:
Kazibut, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926922.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia przyrody
alchemia
obraz świata
philosophy of nature
alchemy
image of the world
Opis:
Celem moich rozważań jest przedstawienie związków pomiędzy dociekaniami filozofów przyrody a rozwojem tradycji alchemicznej. Odwołam się do wybranych koncepcji ukształtowanych w dziejach alchemii. Będę argumentował na rzecz tezy, że dociekania alchemików przybierały postać rozbudowanych systemów tworzących koherentne obrazy świata przyrody, które implikowały określone typy filozofii przyrody.
The aim of my discussion is to present the relationship between the research of natural philosophers and the development of the alchemical tradition. I refer to specific concepts formulated in the history of alchemy to argue that research in this field took the form of complex systems delineating coherent pictures of the natural world and, therefore, that alchemy presupposes certain types of natural philosophy.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 113-131
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia w kontekście nauki. Stare problemy w nowym wydaniu
Philosophy in the context of science. Old problems in a new form
Autorzy:
Mączka, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926938.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia przyrody
nauki przyrodnicze
filozofia w nauce
philosophy of nature
natural sciences
philosophy in science
Opis:
Analizy przeprowadzone w artykule pozwalają na wyciągnięcie wniosków, ważnych dla filozofa przyrody. Między filozofią a naukami przyrodniczymi istnieje interakcja, którą można określić jako współprzenikanie się obu tych dziedzin wiedzy. To współoddziaływanie filozofii z nauką podobne jest do niedomykającego się koła. Trudno jest owo współprzenikanie jednoznacznie scharakteryzować, ale można wskazać pewne idee towarzyszące mu. (1) Uświadomienie sobie filozoficznego uwikłania teorii naukowej powoduje często rozszerzenie jej rozumienia oraz ujawnia, jak wiele informacji zawartych jest w teorii naukowej na temat głębokiej struktury świata. Sformułowanie „filozofia w nauce” można by uznać za charakterystyczne dla współczesnego ujmowania związku filozofii z naukami przyrodniczymi. Należy pamiętać, że wspólna droga filozofii i nauk przyrodniczych pozwala osiągać interesujące poznawczo wyniki, ważne dla rozumienia świata zewnętrznego. (2) Współprzenikanie się filozofii z nauk jest procesem dynamicznym i twórczym. Tak filozofia, jak i nauka, ulegają ciągłym zmianom, które w istotny sposób wpływają na rozwijanie się procesu współprzenikania. Trudno jest przewidywać, w którą stronę ten proces będzie ewoluował. Ważne jest jednak, jak twierdzi M. Heller, aby w tym twórczym procesie dostrzec, że największym sukcesem nauk empirycznych, trwającym do dziś, jest coraz lepsze ugruntowanie się przekonania, że Wszechświat stopniowo, choć tylko w przybliżeniu, ujawnia nam tajemnice swojej struktury. -------------- Zgłoszono: 12/09/2020. Zrecenzowano: 10/10/2020. Zaakceptowano do publikacji: 29/10/2020
The analysis carried out in this article allows one to draw important conclusions from the point of view of the philosopher of nature. There is an interaction between philosophyand science that takes the form of a mutual permeation in a circle that does not close. Although it is hard to characterize such a circle, one can point to some of its accompanyingideas: (1) Understanding the philosophical implications of a scientific theory improves its explanatory power and reveals the information it contains on the fundamental structureof the Universe. The expression “philosophy in science” characterizes the contemporary approach to the relations between philosophy and science. It must be emphasized thatthe traditional approach of philosophy and science leads to interesting results, important for the understanding of the external world. (2) The mutual permeation of philosophy andscience is a dynamic and creative process. Both science and philosophy change constantly, which substantially influence the development of this permeation. It is hard to predict, however, in which direction the process will evolve. -------------- Received: 12/09/2020. Reviewed: 10/10/2020. Accepted: 29/10/2020
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 133-152
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu przyrodniczego, filozoficznego i teologicznego obrazu Wszechświata. Sylwetka naukowa księdza Grzegorza Bugajaka
In search of the natural, philosophical and theological image of the universe. The scientific profile of Fr. Grzegorz Bugajak
Autorzy:
Lemańska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926910.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Grzegorz Bugajak
filozofia przyrody
nauka a religia
philosophy of nature
science and religion
Opis:
W artykule przedstawiono życiorys i najważniejsze dokonania naukowe ks. dr hab. Grzegorza Bugajaka (1966-2020), prof. UKSW, związanego z Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej ATK/UKSW. Ks. Bugajak zostawił po sobie duży i interesujący dorobek naukowy, koncentrujący się wokół problemów z zakresu filozofii przyrody, filozofii nauk przyrodniczych i relacji między naukami przyrodniczymi a teologią. Jego prace stanowią znaczny wkład w rozwój filozofii.
This article surveys the biography and the most important scientific achievements of Fr. prof. dr hab. Grzegorz Bugajak (1966-2020), associated with the Faculty of Christian Philosophy ATK / UKSW. Fr. Bugajak left a large and interesting scientific output, focusing on problems in the philosophy of nature, philosophy of sciences and the relationshipbetween natural sciences and theology. His works make a significant contribution to the development of philosophy.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 53-84
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o genocentryzm w filozofii biologii
Controversy over gene-centrism in the philosophy of biology
Autorzy:
Ziemny, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431253.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
philosophy of nature
philosophy of science
philosophy of biology
genetics
gene-centrism
evo-devo
filozofia przyrody
filozofia nauki
filozofia biologii
genetyka
genocentryzm
Opis:
The roots of the gene-centric view should be sought in a dynamic development of the nineteenth- and twentieth-century genetics – especially the modern evolutionary synthesis and molecular genetics. Behind this idea is a thesis that in biological sciences explanations that refer to genetic factors are privileged. In turn, the most important assumption of this thesis is that at the molecular level the genes and genetic code play a special role in determining the development of an organism. Although the gene-centric conception is one of the cornerstones of modern evolution theory, it has little interest in broader problems of development. Therefore, in recent years there has been a shift towards an alternative perspective stressing the importance of non- -genetic factors in explaining the phenomena and processes of biological development. Especially interesting in this context are arguments and ideas purporting to reject the thesis of a special role of genes and genetic code, particularly in the field of evolutionary developmental biology. An evo-devo context seems interesting because of its ambition to integrate developmental biology with evolutionary biology.
Źródeł koncepcji genocentrycznej należy dopatrywać się w dynamicznym rozwoju XIX- i XX-wiecznej genetyki – zwłaszcza współczesnej syntezy ewolucyjnej oraz genetyki molekularnej. Za ideą tą stoi teza, iż w naukach biologicznych wyjaśnienia odwołujące się do czynników genetycznych są uprzywilejowane; przy tym istotnym założeniem idei genocentrycznej w ramach genetyki molekularnej jest to, że geny oraz kod genetyczny pełnią szczególną rolę w determinowaniu rozwoju organizmu. Chociaż stanowisko genocentryczne jest jednym z fundamentów współczesnej teorii ewolucji, to przez długi czas nie podejmowano na tym gruncie problematyki biologii rozwoju. W związku z tym w ostatnich latach można dostrzec zwrot w stronę nurtu alternatywnego, wykazującego istotność uwzględnienia czynników poza-genetycznych w wyjaśnianiu zjawisk i procesów biologiczno-rozwojowych. Najistotniejsze w tym kontekście są argumenty i idee stojące za odrzuceniem specjalnej roli genów, zwłaszcza na gruncie ewolucyjnej biologii rozwoju; kontekst evo-devo wydaje się interesujący ze względu na ambicję integracji biologii rozwojowej i biologii ewolucyjnej.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 1; 143-168
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od środowiska do współśrodowiska: człowiek w poszukiwaniu swojego oίκος
From the Environment to the Connatural World: Human Being in Search of his oίκος
Autorzy:
Łepko, Zbigniew
Sadowski, Ryszard F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470352.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
środowisko (Umwelt)
współśrodowisko (Mitwelt)
Klaus Michael Meyer-Abich
oikos
praktyczna filozofia przyrody
environment (Umwelt)
connatural world (Mitwelt)
practical philosophy of nature
Opis:
This article refers to the proposed by K. M. Meyer-Abicha allegory of man wandering in search of his oίκος. This migration is a picture of the history of mankind, which is synonymous with the cultural history of nature, that is, the presence of human in nature through his culture. In that sense the cultural history of nature can be divided into three main stages, characterized both the way of understanding and treatment of nature by man. Each stage of this history is marked by smooth change of styles of human presence in nature. The wide spectrum of the styles extends to the field designated by understanding oίκος as Umwelt (environment) and Mitwelt (connatural world).
Artykuł odnosi się do zaproponowanej przez K. M. Meyer-Abicha alegorii wędrówki człowieka w poszukiwaniu swojego oίκος. Wędrówka ta stanowi obraz dziejów ludzkości. Są to dzieje tożsame z kulturową historią przyrody, czyli z obecnością człowieka w przyrodzie poprzez jego kulturę. W tak rozumianej kulturowej historii przyrody można wyróżnić trzy zasadnicze etapy, charakteryzowane zarówno sposobem pojmowania, jak i traktowania przyrody przez człowieka. Każdy etap tej historii naznaczony jest płynną zmianą stylów obecności człowieka w przyrodzie. Szerokie spectrum stylów tej obecności rozciąga się zaś w polu wyznaczanym przez pojmowanie oίκος jako Umwelt (środowisko) i Mitwelt (współśrodowisko).
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2017, 15, 2; 5-11
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Egzegeza filozoficzna początku Genesis
A philosophical exegesis of Genesis’ beginning
Autorzy:
Grabowski, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431002.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
biblical hermeneutics
negation of being
Aristotle’s categories
philosophy of nature
possibility
probability
hermeneutyka biblijna
negacje bytu
kategorie Arystotelesa
filozofia przyrody
możliwość
prawdopodobieństwo
Opis:
We interpret the symbolic notions from the second sentence of Genesis with the aid of philosophical concepts describing the negation of being: ‘empty’ – nothingness, ‘darkness’ – impossibility, ‘formless’ – chaos. We also discuss the more general bearing of this kind of exegesis in the philosophy of God and metaphysics. Our arguments suggest that in the metaphysical order, in which probability is treated as a category in the Aristotelian sense, the notion of probability allows to formulate a suitable explanation for the symbolism of ‘separating light from darkness.’
Interpretujemy symboliczne pojęcia z drugiego zdania Genesis za pomocą pojęć filozoficznych opisujących negacje bytu: „pustkowie” – nicość, „ciemność” – niemożliwość, „bezład” – chaos. Dyskutujemy możliwe zastosowania wyników takiej wykładni biblijnego tekstu w filozofii Boga i w metafizyce. Argumentujemy za tym, że w porządku metafizycznym, w którym traktuje się prawdopodobieństwo jako kategorię w sensie Arystotelesa, staje się ono odpowiednią interpretacją dla symbolu „oddzielenia światłości od ciemności”.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 1; 35-58
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies