- Tytuł:
-
Torcular Christi w literaturze polskiego baroku. Wybrane przykłady
Torcular Christi in the Polish Baroque literature. Selected examples - Autorzy:
- Krawiec-Złotkowska, Krystyna
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2087119.pdf
- Data publikacji:
- 2021-10-23
- Wydawca:
- Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
- Tematy:
-
Torcular Christi (mistyczna prasa)
Pasja Chrystusa
Viae Dolorosae
poezja barokowa
motywy dolorystyczne
sensualizm
makabra
Torcular Christi (Mystic Press)
Passion of Christ
baroque poetry
doloristic motives
sensualism
macabre - Opis:
-
W artykule omówiono motyw torcular Christi występujący w poezji barokowej. Mistyczna tłocznia ma proweniencję starotestamentową, a w tradycji chrześcijańskiej łączy się z Viae Dolorosae. W poezji religijnej XVII w. ujawnia się w porównaniu krwi Chrystusa do soku wyciśniętego w prasie z owocu winorośli i jest wykorzystywana w kreowaniu barokowego obrazu makabrycznej Męki Chrystusa. Obecność i symbolika tego motywu została przedstawiona na podstawie wybranych tekstów A. Rożniatowskiego, W. Potockiego, J.A. Morsztyna, W. Kochowskiego, W. Bartoszewskiego, K. Bolesławiusza, A. Wieszczyckiego i K. Miaskowskiego. Zwrócono też uwagę na motywy dolorystyczne – integralnie związane z Pasją – i na ich paralelną relację z męką Matki Bożej: udręczeniu Jezusa towarzyszą duchowe męczarnie Maryi. Ustalono, że kontemplacja zmaltretowanego i krwią zbroczonego ciała Zbawiciela i dramatu Jego Matki dostarcza sensualnych wrażeń, które przez wiarę umożliwiają przekroczenie granic zmysłowej percepcji i „przebóstwienie” ludzkiej zmysłowości oraz edukują człowieka baroku.
In the article I discussed the motive of torcular Christi which takes place in baroque poetry. The mystic press has Old Testament provenance and in Christian tradition it is connected with Viae Dolorosae topic. In seventeenth century’s religious poetry this provenance shows in comparing Christ’s blood to the juice extruded from grapes in press and it is used in creating baroque image of gruesome Passion of Christ. The presence and symbolic of this motive is presented on the basis of selected texts written by A. Rożniatowski, W. Potocki, J.A. Morsztyn, W. Kochowski, W. Bartoszewski, K. Bolesławiusz, A. Wieszczycki and K. Miaskowski. I also paid attention to doloristic motives integrally connected with Passion and to their parallel relation with torment of Saint Mary – while Christ is tormenting, his Mother also goes through spiritual tortures. There was stated, that contemplation of Redeemer’s body, battered and soaked with blood, and meditation on Mary’s tragedy provides sensual impressions, which – with faith – allow crossing borders of sensual perception and Deifi cation of human sensuality end educate the baroque man. - Źródło:
-
Język - Szkoła - Religia; 2021, 16; 59-75
2080-3400 - Pojawia się w:
- Język - Szkoła - Religia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł