Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "własność" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    INWESTORZY INDYWIDUALNI JAKO AKCJONARIUSZE SPÓŁEK PUBLICZNYCH W POLSCE
    Autorzy:
    Adamska, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/659068.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    akcjonariat
    własność
    kontrola
    spółki publiczne
    Opis:
    Znaczenie inwestorów indywidualnych można rozpatrywać zarówno z punktu widzenia ichwpływu na rynek akcji, jak i oddziaływania na same spółki. W badaniu pierwszego z tych obszarówoparto się na analizie wielkości obrotów generowanych przez tych uczestników rynku,w przypadku drugiego zaś wykorzystano analizę udziału w organach spółki akcjonariuszy notyfikowanychbędących osobami fizycznymi. Wyniki badań potwierdziły, że w odniesieniu do mniejszejaktywności w handlu akcjami znajdującymi się w wolnym obrocie, zachowania inwestorówindywidualnych powielają wzorce występujące na bardziej dojrzałych rynkach, natomiast niepowielają ich w zakresie bierności akcjonariuszy w ujęciu corporate governance.INDIVIDUAL INVESTORS AS SHAREHOLDERSOF PUBLIC COMPANIES IN POLANDThe importance of individual investors can be examined taking into consideration theirinfluence on equity market and their impact on stock issuers. The investigation of the first of theabove was based on the analysis of turnover generated by these stock market participants. In caseof the second problem, the analysis of participation of notified shareholders being individualpersons in company authorities was performed. The results of the study prove that relative to loweractivity in free float equity transactions, the behavior of individual investors duplicate patternsfrom more mature markets, however it does not copy this behavior in when it comes to theshareholders passiveness in terms of corporate governance.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2014, 2, 301
    0208-6018
    2353-7663
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Diversified Ownership Structure and Dividend Pay‑outs of Publicly Traded Companies
    Zróżnicowana struktura własności a wypłata dywidendy przez spółki giełdowe
    Autorzy:
    Pieloch-Babiarz, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/655451.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    polityka dywidendy
    struktura akcjonariatu
    własność menedżerska
    własność instytucjonalna
    własność Skarbu Państwa
    GPW w Warszawie
    dividend policy
    ownership structure
    managerial ownership
    institutional ownership
    state ownership
    the WSE
    Opis:
    Celem artykułu jest zidentyfikowanie i scharakteryzowanie relacji między strukturą własności spółek publicznych a realizacją wypłaty dywidendy. Hipoteza badawcza stanowi, iż wraz ze wzrostem stopnia koncentracji własności wzrasta zarówno skłonność do wypłaty dywidendy, jak i jej wysokość. Badania przeprowadzone zostały na grupie 354 spółek niefinansowych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Zasadniczą metodą badawczą była analiza regresji logistycznej i tobitowej. Przeprowadzone badania wykazały, że wraz ze wzrostem w strukturze własności udziału Skarbu Państwa, inwestorów instytucjonalnych i członków zarządu, decyzje o wypłacie dywidendy zapadały częściej, a wysokość wypłaty wzrastała. Analizując stopień koncentracji własności wyrażony indeksem Herfindahla‑Hirschmana, uzyskano zróżnicowane wyniki badań. Estymacja niektórych modeli regresji wykazała, iż silniejsza koncentracja własności sprzyjała podjęciu decyzji o wypłacie dywidendy (dywidendy wypłacane były częściej), jednakże wraz ze wzrostem stopnia koncentracji własności wysokość dywidendy malała. Przedstawione w artykule wyniki badań stanowią uzupełnienie dotychczasowych analiz prowadzonych na rynkach światowych i są rozszerzeniem dotychczasowych badań prowadzonych na GPW w Warszawie.
    The aim of this article is to identify and characterise the relationship between the ownership structure and dividend pay‑out of listed companies. The research hypothesis states that along with an increase in a degree of ownership concentration both the propensity to pay a dividend and its amount increase. The research has been conducted on a group of 354 non‑financial companies listed on the Warsaw Stock Exchange. The basic research method is the analysis of logistic and tobit regression. The research shows that along with an increase in the complexity of the ownership structure, the share of the State Treasury, institutional investors and board members, decisions on dividend pay‑out are made more often, and the amount of dividend is higher. Examining the degree of ownership concentration expressed by the Herfindahl‑Hirschman index, diversified results have been obtained. An estimation of some regression models shows that stronger ownership concentration favours the decision to pay a dividend (dividends are paid out more frequently), however, as a degree of ownership concentration increases, a decrease in the amount of dividend is observed. The research results presented in this article are a supplement to the existing analyses carried out on the global markets and an extension of the existing research conducted on the companies listed on the Warsaw Stock Exchange.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2019, 6, 345; 93-110
    0208-6018
    2353-7663
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Własność ziemska w powiecie sandomierskim w roku 1629
    The land ownership in the county of Sandomierz 1629
    Grundeigentum im Kreis von Sandomierz im Jahre 1629
    La propriété foncière dans le district de Sandomierz en 1629
    Земельное имущество в сандомерском повете в 1629 г.
    Autorzy:
    Anusik, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22893449.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    własność ziemska
    powiat sandomierski
    Rzeczypospolita XVII w.
    Opis:
    Tax registers of the 16th and 17th century are very useful when doing research on the structure of land ownership in the Polish Republic. One of them is tax register of the county of Sandomierz from 1629. It was published in 1989 but it has not been much used by historians so far. Studies conducted by the Author of the research allow to conclude that in terms of a division of land ownership in the county of Sandomierz between the king, the church and the nobility (respectively 16,98%; 31,58% and 51,44% of all taxable farmland together with 20,36%; 32,11% and 47,53% of the total amount of tax paid), the results differ quite much from calculations made for the whole voivodeship of Sandomierz where at the end of the 16th century Crown lands accounted for 11%, estates of the church amounted to nearly 16% and noble properties accounted for 73% of all real estates in the analyzed voivodeship. There is also an important difference when we compare results achieved for Sandomierz county and the neighbor county of Pilzno, where division of land ownership between the king, the church and the nobility looks as follows – 17,86%, 9,39% and 72,75% of all taxable farmland together with 17,09%, 11,80% and 71,11% of the total amount of tax paid. The described registry also confirms common belief that in the first half of the 17th century land was concentrated in hands of large landowners. Ten of the richest landowners representing only 4,04% of all owners (there were 248 of them) gathered in their hands estates which accounted for 20,75% of all taxable farmland and for which the sum of the tax paid amounted to 25,66% of all fiscal charges of the county. Even more impressive are the analogous calculations for the noble property. The wealthiest landowners concentrated in their hands 40,35% taxed farmland and paid to the treasury 53,98% of the tax due to these estates. One should also draw attention to the fact that real estates in the county of Sandomierz were owned by so powerful magnates as Zasławski, Lubomirski, Tęczyński, Leszczyński, Ligęza, Tarło and Ossoliński families. Among the wealthiest landowners of the county of Sandomierz one can also find representatives of old senatorial families such as Oleśnicki, Tarnowski, Sienieński and Firlej. However, most of them spent their time in properties situated outside the very county. We get even more spectacular results while taking into account real estates burdened with tax higher than 100 zlotys. It appears that 20 landowners representing 8,06% of the whole surveyed population possessed a total of over 28% of all land in the county and paid tax which constituted almost 32% of all revenues to the treasury of the Polish Republic. However, if we take into account estates staying in hands of the nobility only (thus excluding the royal estates and church ones), the results are even more striking. The most powerful landowners owned more than 55% of all taxable noble farmland and they paid almost 67% of the tax owed by the nobility in the county. The meaning of these numbers is unambiguous and may serve as a summary of our earlier presentation of the problem.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2012, 11, 2; 25-80
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Własność ziemska w województwie wołyńskim w 1570 roku
    Autorzy:
    Anusik, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689820.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    własność ziemska
    województwo wołyńskie
    Rzeczpospolita XVI w.
    Opis:
    There is a common and consolidated opinion among Polish historians that Volhynia was a mainstay of the political and economic influence of the great landowners. But in the literature of the subject we could not find any details concerning sizes of the estates and their mutual relations. However, at the end of the 19th century, it was published an invaluable source (the tax register of 1570) which could be a base to reconstruct a state of own of the landlords in Volhynia voivoedship in the times of Lublin Union (1569). After a detailed analysis of the mentioned source the Author is able to state that in 1570 there were 382 landowners in Volhynia voivodeship. Nine owners of the biggest estates (latifundium) paid taxes which total amount was 43,51% of all landowners’ payment. Twenty seven great landowners paid 22,80% of all taxes in voivodeship. It means that 36 of the richest landlords of Volhynia had estates in which lived 66,30% (almost 200 000 persons) of all inhabitants of the voivodeship. One hundred fifty one middle landlords paid taxes which amounted to 20,41% of all taxes. The biggest group of the landlords, 195 owners of small estates, paid only 3,02% of all taxes paid in the Volhynia voivodeship. The owners of Crown estates paid 4,66%, and clergy paid 5,61% of all taxes collected in the Volhynia voivodeship. Very interesting is also a statement that 7 of the most famous families of the princes (descendents of the old Gediminids and Rurikids dynastic families): Ostrogski, Czartoryski, Zasławski, Korecki, Wiśniowiecki, Sanguszko and Zbaraski paid 43,75% of all taxes in Volhynia and the area of their large estates was over 24 000 sq. km. It means that they were owners of 59,01% of the area of the voivodeship. After a detailed analysis of the source the Author is also able to state that in the first years after the Lublin Union Volynhia voivoedship was a well populated and rich region of the Polish Republic. This voivodeship could be a very convenient base to the expansion of local great landlords towards the near empty lands of Kiev and Bratslav voivodeships.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2011, 10, 1
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Relationship Between Workers’ Financial Participation in Companies and Economic Results
    Autorzy:
    Kozłowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/632861.pdf
    Data publikacji:
    2014-03-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    financial participation
    profit sharing
    Workers' ownership
    workers' attitudes
    partycypacja finansowa
    udział w zyskach
    własność pracownicza
    postawy pracowników
    Opis:
    It is known that workers’ financial participation, primarily in the form of wider participation of employees in profits and ownership, has been used in enterprises from many years, but in practice the period of implementation of different forms of financial participation has taken place only in the last four decades. Workers’ participation in decision-making has a longer tradition, so it is well described in the literature, and its impact on the results achieved by companies are known through the many research projects conducted by researchers around the world and through detailed reports. Financial participation has not been the focus of so many papers, so the knowledge and information from this area is incomplete. This is because of the lack of comprehensive studies on the various forms of participation, their irregularity, the lack of cooperation between states in the exchange of information concerning the number of implemented solutions, etc. Of course, it is not possible to include all of the companies in research and the results cannot be generalized due to the different conditions and selection criteria in particular countries. Also, the ambiguous interpretation of the term “financial participation” by different authors and different institutions does not allow for setting up and developing the output database necessary to conduct the research and carry out comparisons. In the literature, programs of financial participation are treated as an incentive system, without taking into account the wider context and the relationships between these programmes and the results achieved by the company. This contribution aims to give some theoretical and scientific examples, which, by virtue of their nature and severity can contribute to the possible diverse research solutions to the problems facing businesses, especially in today's dynamic, global economy. After forty years of empirical research on the benefits of the implementation of various programmes of financial participation, the information provided, in principle, only in the form of reports, is not sufficient to express opinions on the development of forms of participation. At the same time, it is concluded that the programmes of financial participation have had a positive effect on the results achieved by companies, especially in terms of social benefits. Arriving at the above opinion has been additionally impeded by the different attitudes of the social partners to the issue of participation and participatory approaches, the absence of explicit data showing the relationship between implemented financial schemes and financial results, changes in the competitive position of enterprises, etc. The outlined theory concerning how the workers’ ownership affects economic performance achieved by a company unfortunately has not changed. This article is not to bring about fundamental changes, but to find new threads or directions of deliberation.
    Partycypacja finansowa pracowników, znana głównie pod postacią szeroko rozumianego udziału pracowników w zyskach oraz własności przedsiębiorstw, jest jak wiadomo, stosowana w przedsiębiorstwach od bardzo wielu lat, jednak koncentrując uwagę na czasach współczesnych, okres wdrażania rozwiązań z zakresu partycypacji finansowej to zaledwie 4 ostatnie dekady. Udział pracowników w podejmowaniu decyzji ma dłuższą tradycję, dzięki czemu został dosyć szczegółowo opisany w literaturze, a jego wpływ na wyniki osiągane przez przedsiębiorstwa nie podlega w zasadzie dyskusji i jest znany dzięki wielu badaniom prowadzonym przez naukowców na całym świecie i szczegółowym raportom. Partycypacja finansowa nie doczekała się tylu opracowań, toteż wiedza i informacja z tego zakresu są niepełne. Przyczyną tego stanu rzeczy jest m.in. brak kompleksowych badań na temat poszczególnych form partycypacji finansowej, ich nieregularność, brak współpracy pomiędzy państwami w zakresie wymiany informacji dotyczącej ilości wdrażanych rozwiązań partycypacyjnych itp. Oczywiście należy zdawać sobie sprawę, że objęcie badaniami wszystkich przedsiębiorstw nie jest możliwe, a uogólnianie wyników na wszystkie przedsiębiorstwa i wszystkie kraje nie wydaje się wskazane z racji odmiennych uwarunkowań i kryteriów doboru. Niejednoznaczna interpretacja terminu „partycypacja finansowa” przez różnych autorów i różne instytucje również nie pozwala na stworzenie i opracowanie wyjściowej bazy zmiennych, niezbędnej do prowadzenia badań i dokonywania porównań. Niejednokrotnie programy partycypacji finansowej traktowane są w literaturze jako element systemu motywacyjnego bez szerszego kontekstu i zależności pomiędzy tymi programami a rezultatami osiąganymi przez przedsiębiorstwa. Wszystko to powoduje, że celowe wydaje się zasygnalizowanie pewnych wątków teoretycznych i badawczych, które z racji swojej istoty i ważności mogą uzupełnić lukę informacyjną i przyczynić się do ewentualnej zmiany kierunku poszukiwań rozwiązań problemów stojących przed przedsiębiorstwami, zwłaszcza w dobie dynamicznej, globalnej gospodarki, stawiającej przed firmami nowe wyzwania. Po około czterdziestu latach prowadzenia badań empirycznych na temat korzyści z tytułu wdrażania programów partycypacji finansowej, informacje dostarczane w zasadzie tylko w formie raportów z badań nie są wystarczające do podjęcia jednoznacznej opinii na temat rozwoju form partycypacji finansowej, chociaż jednocześnie stwierdza się, że programy partycypacji finansowej wywierają pozytywny wpływ na rezultaty osiągane przez przedsiębiorstwa, zwłaszcza, jeżeli chodzi o rezultaty społeczne. Uzyskanie powyższej opinii jest dodatkowo utrudnione ze względu na wspomniany różny stosunek partnerów społecznych do problemu partycypacji i rozwiązań partycypacyjnych, brak jednoznacznych danych, na ile wdrażane programy finansowe przyczyniają się do zmiany wyników finansowych, zmiany pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw itp. Nakreślona teoria dotycząca tego, w jaki sposób własność pracownicza wpływa na wyniki ekonomiczne osiągane przez przedsiębiorstwa niestety nie zmieniła się. Oczywiście nie chodzi o to, aby zmieniła się diametralnie, ale o to, aby doszły nowe wątki lub zmienił się kierunek rozważań. Celem artykułu jest zaprezentowanie wybranych poglądów na temat postrzegania mechanizmów i zależności pomiędzy pracowniczą partycypacją finansową a wynikami przedsiębiorstw. Z racji, niewątpliwe większej popularności programów udziału we własności, skoncentrowano się na pokazaniu wielopłaszczyznowych zależności pomiędzy własnością pracowniczą, a osiągnięciami ekonomicznymi oraz wykazaniu, że mechanizmy oddziaływań własności pracowniczej na produktywność mają charakter złożonych interakcji.
    Źródło:
    Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe; 2014, 17, 1; 167-191
    1508-2008
    2082-6737
    Pojawia się w:
    Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Financial Participation In Poland In Comparison To Other Eu Countries / Partycypacja Finansowa W Polsce Na Tle Państw Ue
    Autorzy:
    Kozłowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/632960.pdf
    Data publikacji:
    2015-08-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    workers’ ownership
    financial participation
    profit sharing
    stock option
    własność pracownicza
    partycypacja finansowa
    udział w zyskach
    opcje na akcje
    Opis:
    The success of the profound restructuring changes in the Polish economy depended mainly on the effectiveness of the reforms concerning the restructured properties in all sectors. This required a new approach to private property, determining the new role and place of employees in the process of changes and forming employee companies. Employee companies were formed as a result of direct privatization, so-called liquidation, when the equity of the enterprise is handed over for use with the right to the repurchase by the majority of employees of the established company (leasing). Prior to this privatization it was necessary to convince employees to purchase shares. One should keep in mind that this method turned out to be effective with respect to small and medium-sized enterprises, which didn't require the great financial outlays which were necessary for the privatization of larger companies. Initially it may be said that the conditions for implementing new solutions increasing the participation of employees in ownership, or their participation in other financial programs, are not very favourable. It is even possible to formulate the thesis that in Polish enterprises and amongst employees, peculiarly at the workshop level, there was an awareness barrier, which has made the process of further democratic changes rather difficult. Breaking this barrier can only take place after a certain time, when the employee as an owner begins to understand the economic significance of a dividend, picks up the habit of thinking in categories of an increase in goodwill, and realizes that this is transferred directly into an increase in the value of his or her assets.
    Powodzenie głębokich zmian restrukturyzacyjnych w polskiej gospodarce zależało głównie od skuteczności reformy dotyczącej restrukturyzacji własności we wszystkich sektorach. Wymagało to nowego podejścia do własności prywatnej, określenia nowej roli i miejsca pracowników w procesie zmian oraz tworzenia spółek pracowniczych. Spółki pracownicze powstawały w wyniku prywatyzacji bezpośredniej, tzw. likwidacyjnej, kiedy to majątek przedsiębiorstwa zostaje przekazany do odpłatnego korzystania z prawem wykupu spółce założonej przez większość pracowników danego przedsiębiorstwa (leasing). W celu przeprowadzenia tego typu prywatyzacji i zgromadzenia niezbędnego kapitału, ci, którzy inicjują proces, muszą przekonać pracowników do kupna udziałów. Należy pamiętać, że metoda ta okazała się skuteczna w stosunku do przedsiębiorstw małych i średnich, które nie wymagały uruchomienia tak znacznych środków finansowych, jak to miało miejsce przy prywatyzacji dużych przedsiębiorstw. Wstępnie można stwierdzić, że warunki do wprowadzania nowych rozwiązań w zakresie wzrostu udziału pracowników we własności czy partycypacji w innych programach finansowych są mało sprzyjające. Można nawet postawić tezę, że w polskich przedsiębiorstwach i wśród pracowników, szczególnie niższego szczebla istnieje świadomościowa bariera, utrudniająca proces dalszych zmian własnościowych czy wdrażania nowych form demokracji ekonomicznej w kierunku powstania nowego typu odpowiedzialności za firmę. Przełamanie tej bariery może nastąpić po pewnym czasie, kiedy to pracownik już jako właściciel zaczyna rozumieć ekonomiczny sens dywidendy, nabiera nawyku myślenia w kategoriach wzrostu wartości firmy, bo to przekłada się wprost na wzrost wartości jego akcji.
    Źródło:
    Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe; 2015, 18, 3; 59-79
    1508-2008
    2082-6737
    Pojawia się w:
    Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dobra szlacheckie i ich właściciele w powiecie orłowskim w drugiej połowie XVIII wieku
    Noble estates and their owners in the Orłów county in the second half of the 18th century
    Autorzy:
    Kobierecki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/688985.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    polska szlachta w XVIII w.
    powiat orłowski
    własność szlachecka
    Polish nobility in the 18th century
    Orłów country
    noble estate
    Opis:
    The Orłów county, being one of the smallest in the Polish-Lithuanian Commonwealth, was a part of the Łęczyca voivodship. The towns, villages and other real estate in this county belonged exclusively to the nobility and to the Catholic Church. The contemporary historians investigating the ownership of these properties in the 16th and 17th centuries unambiguously determined that the accumulation of properties and creation of large estates made up of a dozen or more villages did not occur in the said county. The owners of noble estates were not too wealthy, neither in the country nor in the voivodship. The situation did not change in the next century, as confirmed by the study into the records of the chimney tax in 1775 and the head tax in 1790, which covered the entire Łęczyca voivodship. At the time, the most affluent was the voivode of Łęczyca, Szymon Dzierzbicki, being in possession of the town of Bielawa and eight villages, as well as the voivode of Vitebsk, Józef Sołłohub, the owner of Żychlin, six full villages and a part. In 1790, the largest property, including six villages, belonged to the general of the Russian army, Jan Sołłohub. It confirms that no noble estate that would be composed of over ten towns existed in the Orłów county. The area was dominated by small estates, consisting of one or two villages, or their parts, which mainly belonged to the less affluent nobility. In some cases, a village was owned by two or three noblemen, but sometimes even by thirteen. Over the next 15 years, the situation has not changed significantly since the process of property consolidation did not take place. The group of landowners did not grow smaller, and the analysis of the number of chimneys in the villages of the Orłów county in 1790 indicated that a considerable part of the Orłów nobility was working the land and was also tax exempt for having small estate.
    Powiat orłowski, należący do najmniejszych pod względem powierzchni w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wchodził w skład województwa łęczyckiego. Miasta, wsie i inne nieruchomości istniejące w tym powiecie należały jedynie do szlachty i Kościoła katolickiego. Współcześni historycy badający własność owych dóbr w XVI i XVII stuleciu ustalili jednoznacznie, że na obszarze owego powiatu nie doszło do kumulacji i utworzenia kilkunastowioskowych bądź jeszcze większych majątków. Z drugiej strony właściciele dóbr szlacheckich nie byli zbyt zamożnymi w kraju, jak również w województwie. Sytuacja nie zmieniła się w następnym stuleciu, co potwierdzają wyniki badań rejestrami podymnego z 1775 r. i pogłównego z 1790 r., które objęły całe województwo łęczyckie. W tym czasie do najbogatszych należeli wojewoda łęczycki Szymon Dzierzbicki, posiadający miasto Bielawę i osiem wsi, czy wojewoda witebski Józef Sołłohub, właściciel miasta Żychlina oraz sześciu i części wsi. W 1790 r. największy majątek, liczący sześć wsi, należał do generała wojsk rosyjskich Jana Sołłohuba. To potwierdza, że na obszarze powiatu orłowskiego nie było majątków szlacheckich składających się z więcej niż 10 miejscowości. Dominowały majątki niewielkie, składające się z jednej, dwu bądź części wsi, należących w większości do ubogiej szlachty. W niektórych przypadkach wsie miały po dwóch–trzech właścicieli, a zdarzały się przypadki, że nawet 13. W ciągu 15 lat nie nastąpiła zdecydowana zmiana, ponieważ nie dokonał się proces scalania dóbr. Ta grupa właścicieli nie zmniejszyła się, a analiza liczby dymów we wsiach powiatu orłowskiego z 1790 r. wykazała, że spora część orłowskiej szlachty zajmowała się pracą na roli i była również zwolniona z płacenia podatków ze względu na zbyt mały majątek.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 2
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Noble estates and their owners in the Orłów county in the second half of the 18th century
    Dobra szlacheckie i ich właściciele w powiecie orłowskim w drugiej połowie XVIII wieku
    Autorzy:
    Kobierecki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689079.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    polska szlachta w XVIII w.
    powiat orłowski
    własność szlachecka
    Polish nobility in the 18th century
    Orłów country
    noble estate
    Opis:
    Powiat orłowski, należący do najmniejszych pod względem powierzchni w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wchodził w skład województwa łęczyckiego. Miasta, wsie i inne nieruchomości istniejące w tym powiecie należały jedynie do szlachty i Kościoła katolickiego. Współcześni historycy badający własność owych dóbr w XVI i XVII stuleciu ustalili jednoznacznie, że na obszarze owego powiatu nie doszło do kumulacji i utworzenia kilkunastowioskowych bądź jeszcze większych majątków. Z drugiej strony właściciele dóbr szlacheckich nie byli zbyt zamożnymi w kraju, jak również w województwie. Sytuacja nie zmieniła się w następnym stuleciu, co potwierdzają wyniki badań rejestrami podymnego z 1775 r. i pogłównego z 1790 r., które objęły całe województwo łęczyckie. W tym czasie do najbogatszych należeli wojewoda łęczycki Szymon Dzierzbicki, posiadający miasto Bielawę i osiem wsi, czy wojewoda witebski Józef Sołłohub, właściciel miasta Żychlina oraz sześciu i części wsi. W 1790 r. największy majątek, liczący sześć wsi, należał do generała wojsk rosyjskich Jana Sołłohuba. To potwierdza, że na obszarze powiatu orłowskiego nie było majątków szlacheckich składających się z więcej niż 10 miejscowości. Dominowały majątki niewielkie, składające się z jednej, dwu bądź części wsi, należących w większości do ubogiej szlachty. W niektórych przypadkach wsie miały po dwóch–trzech właścicieli, a zdarzały się przypadki, że nawet 13. W ciągu 15 lat nie nastąpiła zdecydowana zmiana, ponieważ nie dokonał się proces scalania dóbr. Ta grupa właścicieli nie zmniejszyła się, a analiza liczby dymów we wsiach powiatu orłowskiego z 1790 r. wykazała, że spora część orłowskiej szlachty zajmowała się pracą na roli i była również zwolniona z płacenia podatków ze względu na zbyt mały majątek.
    The Orłów county, being one of the smallest in the Polish-Lithuanian Commonwealth, was a part of the Łęczyca voivodship. The towns, villages and other real estate in this county belonged exclusively to the nobility and to the Catholic Church. The contemporary historians investigating the ownership of these properties in the 16th and 17th centuries unambiguously determined that the accumulation of properties and creation of large estates made up of a dozen or more villages did not occur in the said county. The owners of noble estates were not too wealthy, neither in the country nor in the voivodship. The situation did not change in the next century, as confirmed by the study into the records of the chimney tax in 1775 and the head tax in 1790, which covered the entire Łęczyca voivodship. At the time, the most affluent was the voivode of Łęczyca, Szymon Dzierzbicki, being in possession of the town of Bielawa and eight villages, as well as the voivode of Vitebsk, Józef Sołłohub, the owner of Żychlin, six full villages and a part. In 1790, the largest property, including six villages, belonged to the general of the Russian army, Jan Sołłohub. It confirms that no noble estate that would be composed of over ten towns existed in the Orłów county. The area was dominated by small estates, consisting of one or two villages, or their parts, which mainly belonged to the less affluent nobility. In some cases, a village was owned by two or three noblemen, but sometimes even by thirteen. Over the next 15 years, the situation has not changed significantly since the process of property consolidation did not take place. The group of landowners did not grow smaller, and the analysis of the number of chimneys in the villages of the Orłów county in 1790 indicated that a considerable part of the Orłów nobility was working the land and was also tax exempt for having small estate.  
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 3
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Debata parlamentarna poświęcona rozgraniczaniu nieruchomości jako płaszczyzna wymiany idei politycznych i prawnych w Królestwie Polskim
    The parliamentary debate over the demarcation of the property as a platform for exchanging political and legal ideas in the Kingdom of Poland
    Autorzy:
    Kania, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687776.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Królestwo Polskie
    rozgraniczanie
    nieruchomość gruntowa
    własność
    myśl polityczna i prawna
    Kingdom of Poland
    boundary line
    land property
    proprietorship
    political and legal thought
    Opis:
    Contemporary research concept of the history of the political and legal thought includes various sources of information about opinions on politics, state and law that appeared in the past. One of them comprises the debate of the parliament. The article concentrates on the discussion about the boundary line of land property that took place in the Polish Parliament (Sejm) in 1818. The bill of act divided Members of Parliament into two different groups. The first party, dominant, supported the project of the new law that was prepared by the government (Rada Stanu). They thought that it is important to give legal certainty to owners of land property. The second group was formed by Members of Parliament who opposed voting in favour of the project, which in their opinion extremely invaded human privacy and freedom. The content of the debate also presents major conceptions of the system of government and the social order that prevailed in the Kingdom of Poland.
    Źródło:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2016, 16; 21-40
    2450-6796
    Pojawia się w:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Protection of Intellectual Property in Relations Between Entrepreneurs
    Ochrona własności intelektualnej w relacjach między przedsiębiorcami
    Autorzy:
    Rzęsa, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/4257611.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-29
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    własność intelektualna
    pracownik
    przedsiębiorca
    autorskie prawa majątkowe
    ochrona przed nieuczciwą konkurencją
    intellectual property
    employee
    entrepreneur
    author’s economic rights
    protection against unfair competition
    Opis:
    The Deputies’ bill amending the Labor Code and the Entrepreneurs’ Law provides for the extension of the legal definition of an employee to entities performing their duties personally for remuneration, permanently for the same entity, for a period of not less than 6 months. The proposed modification of the aforementioned definition will cause some changes not only in the field of regulations regarding employee rights, but also in the protection of intangible assets, such as intellectual property. In particular, the certain modifications will be visible in the way of copyright protection and fair competition between entrepreneurs. Even the inalienable nature of moral rights will not protect this sphere of the author’s rights from some transformations in the field of protection. The aim of the article is therefore to trace the current legal status, mainly based on the analysis of selected normative acts regarding labor law as well as intellectual property law and to try to answer the question of which legal status – current or postulated after the entry into force of the thematic amendment – would be more favorable in terms of protection of intangible assets that are part of the enterprise.
    Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy – Prawo przedsiębiorców zakłada rozszerzenie legalnej definicji pracownika o podmioty wykonujące obowiązki zawodowe za wynagrodzeniem, osobiście, stale dla tego samego podmiotu, przez czas nie krótszy niż 6 miesięcy. Postulowana modyfikacja wspomnianej definicji przyniesie zmiany nie tylko w zakresie regulacji dotyczących praw pracowniczych, ale również ochrony dóbr niematerialnych, takich jak szeroko pojmowana własność intelektualna. W szczególności określone modyfikacje będzie można dostrzec w sposobie ochrony autorskich praw majątkowych oraz uczciwej konkurencji między przedsiębiorcami. Nawet niezbywalny charakter autorskich praw osobistych nie uchroni tej sfery uprawnień twórcy od pewnych przekształceń. Celem artykułu jest prześledzenie obecnie obowiązującego stanu prawnego, głównie na podstawie analizy wybranych aktów normatywnych z zakresu prawa pracy i prawa własności intelektualnej, oraz próba przeanalizowania potencjalnych zmian prawnych, a także odpowiedzi na pytanie, który stan prawny – obecny czy postulowany po wejściu tematycznej nowelizacji w życie – byłby korzystniejszy w aspekcie ochrony dóbr niematerialnych stanowiących skład przedsiębiorstwa.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2022, 101; 247-258
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielkie posiadłości ziemskie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i ich wpływ na dzisiejsze środowisko antropogeniczne
    Large landed estates in the Polish-Lithuanian Commonwealth and its impact on today’s anthropogenic environmental
    Autorzy:
    Kowalski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18797177.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    large landed property
    territorialisation of power
    the current anthropogenic landscape
    the stability of spatial forms
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    wielka własność ziemska
    terytorializacja władzy
    krajobraz antropogeniczny
    trwałość form przestrzennych
    Opis:
    Artykuł podkreśla znaczenie wielkich posiadłości ziemskich w ramach systemu polityczno-ustrojowego i społeczno-gospodarczego Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Zwrócono również uwagę na utrzymujące się przez stulecia antropogeniczne formy przestrzenne, będące efektem szczególnie silnego oddziaływania wielkich posiadłości na kształt życia społeczno-gospodarczego. Wpływ ten można dziś dostrzec w sposobie zagospodarowania przestrzeni oraz w formach i przebiegu licznych zjawiskach o charakterze politycznym, kulturowym i gospodarczym w Polsce oraz u jej wschodnich sąsiadów.
    The heritage of the Polish-Lithuanian Commonwealth of Both Nations exerts until today an influence on the shape of the geographical environment of Poland and her eastern neighbours, this fact often not being noticed. A particularly strong imprint on the development of spatial structures results from the existence and functioning of the large feudal property. In the period of the Commonwealth, given the far-reaching decentralisation of authority in the country, such large landed properties enjoyed broad judicial and administrative, as well as economic autonomy. Their position and separate character were in many cases strengthened through the status of principality, entail or county. Under several aspects they reminded of the duchies existing at more or less the same time in the German Reich. Liquidation of the Commonwealth in 1795 brought limitations to the autonomy of the landed estates within the framework of the occupying powers, Russia, Prussia and Austria. They continued, though, to fulfil important administrative, cultural and economic functions. Until peasants were affranchised the landed estates had been the primary organiser of economic life and local administration on rural areas. After the affranchising acts the estates shrunk to the manor farms, employing farmhands, but they still played an essential socio-economic role. Their importance was particularly high under the Prussian occupation, where affranchising had limited dimensions, leaving in the hands of the manor farm owners a significant part of the estate from before (the Prussian way toward the capitalism in farming). In the course of introduction of the socialist system after the World War II, the majority of the landed estates and manor farms were transformed into the state farms, which dominated the landscape of the Polish countryside in many areas of the country. In view of the earlier situation in Prussia, this concerned in a particular manner the western part of the country. At the same time, the peasant family farms functioned, belonging to the successors of the affranchised peasants. Within the framework of the socialist system this sector was subject, as well, to supervision of the state administration and was included in the mechanisms of the socialist economy (e.g. obligatory supplies). Lack of civic tradition, which was especially perceptible on the areas of the former Russian occupation, and was, generally, a far-reaching consequence of the feudal serfdom, was definitely conducive to the introduction of this socialist variety of paternalism. It cannot be excluded that the heritage of feudalism was one of the more important factors facilitating the strengthening of the communist rule in Poland and in the neighbouring countries. The continuity of tradition of the separate socio-economic development of the individual landed estates exerted also influence on the development of characteristic cultural features, leading, in particular, to appearance of the distinct ethnographic groups, and to the development of a separate local and regional awareness. The autonomy of the owners of large estates in terms of religion in the times of the Commonwealth, brought about the differentiated denominational landscape on certain areas. The most striking reflection of these processes is constituted by the community of the Reformed Evangelicals, persisting until today, which developed in the northern part of Lithuania, in the Birże estate of the Protestant line of Radziwiłł family. The administrative separation of the large estates, functioning in many cases in an unchanged territorial form for several centuries, shaped also other elements of the contemporary socio-economic landscape. In the 19th century the landed estates and their internal divisions became the basis for development of the modern territorial administrative division of the country. The traces of these organisational solutions can still be perceived today, first of all in the form of the courses of boundaries of villages, municipalities and counties. Sometimes the existence of the large scale estates (like, e.g., the Zamoyski Entail) influenced the territorial shape of the present-day administrative provinces. The thus described role and significance of the large landed estates allows for considering them as an essential and characteristic element of the political and systemic, as well as socio-economic, order of the Commonwealth, exerting an influence through the consequences of its existence also on the contemporary forms of geographical environment.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2012, 1; 113-138
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzieje i obraz majętności charłupskiej w rękach Walewskich herbu Kolumna w drugiej połowie XVII i XVIII wieku na podstawie inwentarzy dóbr
    History and portrayal of Charłupia Wielka property in hands of the Walewskis, Kolumna court of arms, in the second half of 17th and in 18th century according to the inventory
    Autorzy:
    Kobierecki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689133.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    inwentarze dóbr w XVIII wieku
    szlachta sieradzka w XVIII wieku
    własność szlachecka
    inventories of goods in the 18th century
    nobility of Sieradz in the 18th century
    noble properties
    Opis:
    The villages of Charłupia Wielka, Rowy and Drzązny constituted the Charłupia Wielka estate, which lay in the Sieradz Voivodeship in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Until the 17th century it belonged to the house of Świnkowie, Malscy of the Nałęcz coat of arms and Zapolscy of the Pobóg coat of arms. As a result of marital contracts and legal lawsuits the lands came into the hands of Jan Franciszek Walewski, the pantler of Sieradz and his wife Bogumiła Konstancja of the Zapolscy family. In the 18th century the consecutive members of the Walewscy family of the Column coat of arms were the owners, namely Jan and Franciszek, the castellans of Rosprza as well as Jan Nepomucen, the Grand Standard Bearer of Sieradz. On the basis of the surviving inventories from the end of the 17th and from the 18th centuries one can follow the fortunes of Charłupia Wielka, Rowy and Drzązny. These domains, which thrived in the time of the Sieradz pantler, deteriorated at the beginning of the 18th century due to problems with creditors. The subsequent owners acquired the goods and undertook the repayment of liabilities. Throughout the century they invested in the properties, hence raising their value. Descriptions of the manor and land buildings show how much changed over the years. The manor became the seat of this Walewscy family line, and the variety of buildings showed that apart from farm work income, the owners drew financial gains from sheep farming and horse breeding. An important matter was also populating the goods, which underwent changes. Having overcome the crisis at the beginning of the 18th century, the number of dependent population increased, and so did the income from agricultural production. The fortunes of the Charłupia Wielka estate show how noble properties of the Sieradz Voivodeship tried to rise after the period of destruction of the Northern War as well as how the problem of debts and management was handled in different periods of economic situation.
    Wsie Charłupia Wielka, Rowy i Drzązny tworzyły majętność charłupską, która położona w województwie sieradzkim w Rzeczypospolitej Obojga Narodów należała do XVII w. do rodu Świnków, Malskich herbu Nałęcz i Zapolskich herbu Pobóg. Na skutek umów małżeńskich i procesów sądowych dobra te trafiły w ręce Jana Franciszka Walewskiego, stolnika sieradzkiego, i jego żony Konstancji Bogumiły z Zapolskich. W XVIII w. właścicielami dóbr byli kolejni przedstawiciele rodu Walewskich herbu Kolumna: kasztelanowie rozpierscy Jan i Franciszek oraz Jan Nepomucen, chorąży większy sieradzki. Na podstawie zachowanych inwentarzy z końca XVII i XVIII w. można śledzić losy Charłupi Wielkiej, Rowów i Drzązny. Dobra te, które przeżywały okres rozwoju za czasów stolnika sieradzkiego, podupadły na początku XVIII w. z powodu problemów z wierzycielami. Następni właściciele przejęli owe dobra w swoje ręce i podjęli się spłaty zobowiązań. Jednocześnie przez całe stulecie inwestowali w nie, podnosząc ich wartość. Opisy dworu i budynków towarzyszących wskazują, jak wiele zmieniało się na przestrzeni lat. Dwór stał się siedzibą tej gałęzi Walewskich, a różnorodność zabudowań świadczyła o tym, że właściciele oprócz dochodu z pracy na roli czerpali korzyści finansowe z hodowli owiec czy koni. Ważną kwestią było również zmienne zaludnienie dóbr. Od momentu przezwyciężenia kryzysu z początku XVIII w. liczba ludności zależnej wzrastała, a co za tym szło – rósł również dochód z produkcji rolnej. Losy majętności charłupskiej pokazują, w jaki sposób szlacheckie majątki położone na terenie województwa sieradzkiego starały się podnieść z okresu zniszczeń z czasów wojny północnej oraz jak radzono sobie z problemem ich zadłużenia i zarządzania w różnych okresach koniunktury gospodarczej.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 2; 85-117
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hotels in the Łódź Region: Structural and Ownership Changes 1985-2001
    Przemiany strukturalne i własnościowe hoteli w regionie łódzkim w latach 1985-2001
    Autorzy:
    Milewska, Mariola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1797976.pdf
    Data publikacji:
    2001-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    obiekty hotelowe
    kategoria hotelu
    pokoje hotelowe
    miejsce noclegowe
    wskaźnik wykorzystania miejsc noclegowych
    rozkład przestrzenny liczby hoteli
    rozmieszczenie hoteli
    koncentracja miejsc noclegowych
    własność bazy hotelowej
    hotel categories
    hotels
    hotel rooms and beds
    room take-up coefficient
    spatial distribution of hotels
    hotel location
    accommodation concentration
    accommodation ownership
    Źródło:
    Turyzm; 2001, 11, 2; 61-80
    0867-5856
    2080-6922
    Pojawia się w:
    Turyzm
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kasztelana sandomierskiego Mikołaja Spytka Ligęzy (ok. 1563–1637) sprawy rodzinne i majątkowe. Przyczynek do genealogii i dziejów gorzyckiej linii rodziny Ligęzów herbu Półkozic
    Family and property matters of Mikołaj Spytek Ligęza (ca. 1563–1637), the castellan of Sandomierz. Contribution to the genealogy and history of the Gorzyce line of the Ligęza family, Półkozic coat of arms
    Autorzy:
    Anusik, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129965.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Mikołaj Spytek Ligęza
    Półkozic coat of arms
    Gorzyce line of the Ligęza family
    Polish nobility
    land property
    Polish-Lithuanian Commonwealth in 16th and 17th century
    genealogy
    Mikołaj Spytek Ligęza herbu Półkozic
    gorzycka linia rodziny Ligęzów
    polska szlachta
    własność ziemska
    Rzeczpospolita w XVI i XVII wieku
    genealogia
    Opis:
    Prezentowany tu artykuł poświęcony jest znanemu z aktywności na wielu polach, szanowanemu przez współczesnych i dobrze ocenianemu przez potomnych, kasztelanowi sandomierskiemu Mikołajowi Spytkowi Ligęzie herbu Półkozic (ok. 1563–1637) oraz jego bliższej i dalszej rodzinie. Autor wprowadził szereg istotnych poprawek i uzupełnień do genealogii gorzyckiej linii rodziny Ligęzów. Przedstawił najważniejsze wydarzenia z biografii rodziców bohatera niniejszego studium. Na podstawie odnalezionych źródeł dokonał analizy powodów, dla których rozpadło się ich małżeństwo i opisał materialne warunki ich rozstania. Przedstawił także losy jedynego brata i dwóch sióstr Mikołaja Spytka oraz ich potomstwa. W kręgu zainteresowań autora znalazła się również dalsza rodzina późniejszego kasztelana sandomierskiego, czyli jego stryjowie, stryjenki oraz siostry jego matki i ich mężowie. Mikołaj Spytek Ligęza stykał się też w swoim długim życiu ze swoim stryjecznym i ciotecznym rodzeństwem. W prezentowanym tu tekście znalazł się zatem i pełen spis takich właśnie krewnych bohatera. Uwzględniono również potomstwo licznych braci i sióstr stryjecznych i ciotecznych kasztelana sandomierskiego. Autor dokonał również kilku ważnych uściśleń w biografii Mikołaja Spytka Ligęzy. Zaproponował przesunięcie daty jego urodzin na początek 1563 r. Przedstawił dzieje jego dwóch małżeństw (funkcjonująca w literaturze przedmiotu informacja o pierwszym małżeństwie Ligęzy z Zofią Rzeszowską herbu Doliwa jest nieprawdziwa). W artykule ustalono ponadto stan posiadania rodziców późniejszego kasztelana sandomierskiego oraz opisano jego własne dokonania na tym polu. Okazało się, że u schyłku życia był on właścicielem nieco mniejszego majątku ziemskiego, niż zwykło się dotąd uważać. Omówiono także dzieje związków małżeńskich dwóch córek Mikołaja Spytka z drugiego małżeństwa – Zofii Pudencjanny, żony Władysława Dominika ks. Ostrogskiego-Zasławskiego oraz Konstancji, wydanej w 1637 r., kilka miesięcy przed śmiercią bohatera tego tekstu, za Jerzego Sebastiana Lubomirskiego. W ostatniej części artykułu przedstawiono pokrótce dalsze losy stworzonego przez Mikołaja Spytka Ligęzę latyfundium, które podzielone między jego córki, w 1653 r. uległo ponownemu scaleniu, trafiając ostatecznie w ręce rodziny Lubomirskich.
    Presented article is dedicated to the life and the (closer and a little more distant) family of the castellan of Sandomierz, Mikołaj Spytek Ligęza, Półkozic coat of arms (ca. 1563–1637), who was man of many talents, respected by contemporaries and well assessed by posterity. The author introduces a number of significant corrections and additions to the genealogy of the Gorzyce branch of the Ligęza family. This includes the most important events from the biography of the parents of the protagonist of this study. Based on the discovered sources, the author analyses the reasons as to why their marriage broke up and describes the material conditions of their separation. He presents also the fate of Mikołaj Spytek’s only brother, as well as his two sisters and their offspring. The author focuses also on the broadly understood family of the later castellan of Sandomierz, i.e. brothers and sisters of his father, as well as on his mother’s sisters and their husbands. During his long life, Mikołaj Spytek Ligęza was in touch with the children of his uncles and aunts, and therefore this article includes a full list of such relatives. The children of numerous first cousins of the castellan of Sandomierz are also included. Additionally, the article sheds light on important details in the biography of Mikołaj Spytek Ligęza, such as a proposition to postpone his birth date to early 1563. The history of two marriages of Mikołaj Spytek is analysed, proving that the information on his first marriage with Zofia Rzeszowska, Doliwa coat of arms, which exists in the literature on the subject, is incorrect. Furthermore, the author also establishes the state of landed possessions of the parents of the later castellan of Sandomierz and describes Mikołaj Spytek’s endeavours in this field. At the end of his life, according to the author, castellan of Sandomierz owned a slightly smaller land estate than previously believed. Moreover, the article deals with the history of the marital relationships of two daughters of Mikołaj Spytek Ligęza from his second marriage – Zofia Pudencjanna, wife of Władysław Dominik prince Ostrogski-Zasławski and Konstancja, married to Jerzy Sebastian Lubomirski in 1637. Finally, the author briefly presents the fate of the latifundium created by Mikołaj Spytek Ligęza, which, initially divided between his daughters, was merged again in 1653, eventually falling into the hands of the Lubomirski family.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2022, 21, 1; 73-124
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podział dawnego latyfundium kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca Jordana (1518-1568) w 1597 roku. Studium z dziejów młodszej gałęzi rodziny Jordanów herbu Trąby
    The division of the former latifundium of the castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec Jordan (1518-1568) in 1597. A study from the history of the younger branch of the Jordan family, Trąby coat of arms
    Autorzy:
    Anusik, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050719.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Spytek Wawrzyniec Jordan herby Trąby
    młodsza gałąź rodziny Jordanów
    polska szlachta
    własność ziemska
    Królestwo Polskie w XVI w.
    potomkowie Spytka Wawrzyńca Jordana w XVI i XVII w.
    genealogia
    Spytek Wawrzyniec Jordan
    Trąby coat of arms
    the younger branch of Jordan family
    Polish nobility
    land property
    Kingdom of Poland in 16th century descendants of Spytek Wawrzyniec Jordan in 16th and 17th century
    genealogy
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest dziejom rodziny Jordanów h. Trąby od XIV do XVI w. Szczególną uwagę zwrócono na dokonania kasztelana wojnickiego Mikołaja (1467–1521) i jego syna, kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca (1518–1568). Mikołaj był bliskim współpracownikiem królów Aleksandra i Zygmunta I. Pod ich panowaniem zrobił wielką karierę, stając się jednym z małopolskich możnowładców. Jeszcze więcej osiągnął Spytek Wawrzyniec, zaufany doradca Zygmunta Augusta, który został pierwszym senatorem świeckim – kasztelanem krakowskim. Był on jednym z najważniejszych ludzi w państwie ostatniego Jagiellona w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XVI w. Obaj Jordanowie użytkowali liczne królewszczyzny. Mieli jednak również rozległe dobra prywatne. Latyfundium Spytka Wawrzyńca Jordana obejmowało 4 miasta i ponad 85 wsi i było porównywalne z dobrami starych rodów możnowładczych – Tarnowskich i Tęczyńskich. Kasztelan krakowski nie pozostawił jednak męskiego dziedzica, a jego dobra zostały podzielone w 1597 r. pomiędzy jego trzy żyjące córki i spadkobierców dwóch innych, nieżyjących już wtedy córek. W opracowaniu przedstawiono uczestników i warunki dokonanego wówczas podziału. Omówiono też dalsze losy każdego ze spadkobierców oraz dzieje objętych przez nich w 1597 r. majątków do połowy XVII w. Wraz ze śmiercią Anny Sieniawskiej, wdowy po Spytku Wawrzyńcu Jordanie, rodzina Jordanów zniknęła z szeregów małopolskiego możnowładztwa. Dobra zaś zgromadzone przez najwybitniejszego jej przedstawiciela, kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca poprzez jego córki i wnuki przeszły natomiast we władanie Ligęzów, Skotnickich, Zebrzydowskich, Orzelskich, Przerembskich, Tarłów i Zborowskich. Część tych majątków pozostała na dłużej w posiadaniu jego potomków, część zaś trafiła w obce ręce.
    The article is devoted to the history of the Jordan family Trąby coat of arms from the 14th to the 16th century. Particular attention was paid to the achievements of the castellan of Wojnicz Mikołaj (1467–1521) and his son, the castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec (1518–1568). Mikołaj was a close associate of kings Alexander and Sigismund I. Under their reign, he made a great career, becoming one of the magnates of Małopolska. Spytek Wawrzyniec, a trusted advisor to Sigismond August, who became the first secular senator – the castellan of Kraków, achieved even more. He was one of the most important people in the state of the last Jagiellonian in the fifties and the sixties of the 16th century. Both Jordans, father and son, possessed numerous royal lands. However, they also had extensive private landed estates. The latifundium of Spytek Wawrzyniec Jordan included 4 towns and over 85 villages and was comparable to the property of the old magnates families – Tarnowski and Tęczyński. The castellan of Kraków, however, did not leave a male heir, and his property was divided in 1597 between his three living daughters and the heirs of two other, then deceased daughters. The study presents the participants and the conditions of the division made in 1597. The further fate of each of the heirs and the history of the estates taken by them until the mid-17th century was discussed. With a death of Anna Sieniawska, the widow of Spytek Wawrzyniec Jordan, the Jordan family disappeared from the ranks of Małopolska magnates. On the other hand, the landed estates accumulated by its most outstanding representative, castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec, trough his daughters and grandchildren, passed into hands of the Ligęza, Skotnicki, Zebrzydowski, Orzelski, Przerembski, Tarło and Zborowski families. Some of these estates remained in the possession of his descendants for a long time, while others were transferred to foreign hands.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2022, 21, 2; 9-70
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies