Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kingdom of poland" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Charakter społeczno-gospodarczy miast powiatu łódzkiego i łęczyckiego 1807–1869
Socio-economic character of cities in the Łódź and Łęczyca poviats 1807–1869
Autorzy:
Kula, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1336544.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Witold Kula
Kingdom of Poland
cities
industrialization
the economic and social condition
Opis:
In the years 2020–2021, Łódź and other surrounding cities will celebrate the 200th anniversary of the decisions made by the authorities of the Kingdom of Poland, aimed at the industrialization of this part of Polish territory. Some of these urban centers, such as Lodz, have been successful, while most of them have not been able to develop industrially. Witold Kula, an excellent researcher of socio-economic history, wrote about these issues. So far this work has not been published and thanks to the help of prof. Marcin Kula, the author’s son, was published in a journal. Kula decided to analyze the economic and social condition of the cities located within the Łódźand Łęczyca poviats (according to the administrative status of 1921). Therefore, he was interested in the area subjected to industrialization and protection policy by the authorities of the Kingdom of Poland under the Act of Governor Józef Zajączek of 1820. The author was looking for an answer to the fundamental question which of the cities located in this area were also in the legal sense and in economic terms, and which and from an economic point of view, they did not differ from the status of a village? The conclusions and reflections contained in the work cover a long chronological period, starting from 1807 and ending with 1869, i.e. from the moment of placing Polish cities under the administration of a modern bureaucratic national magistracy, to the year in which the tsarist decree was issued to rename some settlements. cities in the governorates of the Kingdom of Poland. The subject of this work were 13 cities, namely: Grabów, Kazimierz (Łęczycki), Łęczyca, Łódź, Parzęczew, Piątek, Rzgów, Tuszyn and Zgierz, and the cities elevated to the rank of cities during the Congress Kingdom: Ozorków (1816), Aleksandrów and Poddębice (1822), Konstantynów (1830). After the reform of 1869–1870, only four of them remained towns: Łęczyca, Łódź, Ozorków and Zgierz. In implementing the theme, W. Kula assumed the following stages: “1. Overview of the basic and existing definitions of the term «city»; 2. on this basis, determining the basic economic and demographic characteristics of the city, and thus the qualification criteria of the city; 3. establishing the facts corresponding to the successful qualification criteria in individual cities in a particular period of time”. The author did not intend to issue “a firm sentence on each of the examined cities, granting or denying it the right to the” title “of the city in the economic sense. More important for him was to “establish the actual state of affairs corresponding to individual criteria, the state which, using these criteria, will sometimes lead us to various conclusions”. The work of W. Kula was based on a variety of source material, primarily the resources of the then pre-war archives, which were partially lost as a result of the tragic consequences of the Second World War. Hence, this monograph is also extremely important because it provides contemporary researchers with invaluable source material for further analyzes of the history of the cities of the Łódź region. More than a hundred tables included in the work by W. Kula with various and valuable statistical data will help in this. The monograph published in print consists of an extensive part called Introduction, divided into two chapters, the first of which is entitled Issue, and the second - Sources and studies, and two parts. The first part is entitled The economic content of the term “city” and is also divided into the following two chapters: Existing definitions of the term “city” and Eligibility criteria for urban settlements. On the other hand, the second, entitled Socio-economic character of cities in the Łęczyca and Łódź poviats, is the main part of the monograph with a source analysis of 13 cities and towns under consideration. It opens with Introductory remarks, followed by an alphabetical list of the aforementioned urban centers in terms of economic and social aspects in the following 13 sections. The work is supplemented by a bibliographic list and a list of abbreviations. The editors of the journal made only minor interference in the work by correcting typos and the so-called Czech errors, as well as by modernizing the spelling and the scientific apparatus of the monograph (in the notation of footnotes and bibliographic items), e.g. by supplementing some items, introducing currently used abbreviations, etc. Moreover, the bibliographic list that opened the work in the manuscript was moved to its end. However, no linguistic and stylistic corrections were made to reflect the character of the writing style and the way of expressing thoughts as accurately as possible by W. Kula, then a young adept of the historical guild.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2019; 29-380
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Were capitalists interested only in profit in the 19th century? An example of Jan Gottlieb Bloch
Autorzy:
Pieczewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/652718.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nineteenth-century capitalism
the Kingdom of Poland
the bourgeoisie
Jan Gottlieb Bloch
Opis:
The social class which was the spiritus movens of rapid economic transformation in the lands of the Kingdom of Poland in the nineteenth century was the bourgeoisie. In the public sphere, there is still a strong conviction among contemporary Poles about the moral defects of capitalists, for whom, according to the prevailing stereotypes, only profit was important. The author of this article, to contradict this claim, gives an example of the life and actions of Jan Gottlieb Bloch (1836–1902). The aim of the article is to present the broad economic, social and scientific activity of Bloch as a member of the bourgeoisie of the Kingdom of Poland. The author also points to the need for further research on the work of Jan Bloch, especially in the field of his economic and irenological writing.
Źródło:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2017, 20, 7; 103-115
1899-2226
2353-4869
Pojawia się w:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Issue of Girls’ Education in Warsaw Ideological Magazines for Women (1907–1918)
Problematyka edukacji dziewcząt na łamach warszawskich czasopism ideowych dla kobiet (1907–1918)
Autorzy:
Krakowiak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040612.pdf
Data publikacji:
2020-11-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
pedagogika
edukacja dziewcząt
czasopiśmiennictwo
Królestwo Polskie
pedagogy
girls’ education
journalism
Kingdom of Poland
Opis:
The aim of the article is to present the issue of girls’ education in Warsaw ideological magazines. The press titles selected for analysis were “Ster” (1907–1914), “Przebudzenie” (1909–1912), “Ziemianka” I and II (1908–1918; 1910–1918), and “Pracownica Polska” – “Pracownica Katolicka” (1907–1918). The article attempts to answer the questions: What issues related to the education of girls were raised in individual women’s periodicals? How were these topics described? What function did the press publications have? The analysis was qualitative. In this text, historical-pedagogical and press research methods were used. The article indicates and discusses the main issues of girls’ education published in selected women’s periodicals until the end of the First World War. The women’s publications represented various ideological positions. They are presented in order from most conservative to most progressive.
Celem artykułu jest zaprezentowanie problematyki edukacji dziewcząt w warszawskich czasopismach ideowych. W niniejszym tekście przeanalizowano: „Ster” (1907–1914), „Przebudzenie” (1909–1912), „Ziemiankę” I i II (1908–1918; 1910–1918), „Pracownicę Polską” – „Pracownicę Katolicką” (1907–1918). Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytania: Jakie zagadnienia związane z edukacją dziewcząt podnoszono w wybranych periodykach? Jak je opisywano? Jaką funkcję pełniły te wypowiedzi prasowe? Analiza ma charakter jakościowy, zastosowano metody badań historyczno-pedagogicznych i prasoznawczych. Wskazano i omówiono główne zagadnienia edukacji dziewcząt publikowane w warszawskiej prasie kobiecej do zakończenia Wielkiej Wojny. Omawiane periodyki reprezentowały różne opcje światopoglądowe. Zaprezentowano je w kolejności od konserwatywnych po najbardziej postępowe.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 11, 2; 49-65
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła elementarna w Załęczu Wielkim (pow. wieluński) 1804–1859
Autorzy:
Włodarczyk, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042658.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Załącze Wielkie
Wieluń
school
education
Polska
XIX century
South Prussia
Kingdom of Poland
Opis:
The village of Załęcze Wielkie, located in the south-eastern part of the Wieluń district, was one of the villages of Kamionkowo dominium, which belonged to the chapter of the Gniezno archbishopric. As a result of the Second Partition of Poland, these areas came under the rule of the Hohenzollerns (1793), in the so-called South Prussia (Südpreussen). After the Kościuszko Uprising (1794), it was decided to confiscate them and create domains. The beginnings of elementary school in Załęcze Wielkie should be linked with the activities of the Prussian administration aimed at creating a network of schools in newly gained areas. The school probably started its activity in 1804 – when the school building was put into use. Throughout its existence, the facility struggled with material difficulties. The contribution of the village inhabitants was barely enough for the teacher’s salary. There was a lack of funds for proper maintenance of the school building. Hence the staffing trouble: teachers, especially in the last period of the school’s existence, changed very often. The facility existed until 1859, when it was closed by the decision of the educational authorities of the Kingdom of Poland.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2019, 25; 27-38
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola tajnej prasy jako narzędzia kontrpropagandy w dobie powstania styczniowego
The Role of the Secret Press as a Tool of Counterpropaganda in the Era of the January Uprising
Autorzy:
Kita, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46185889.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
tajna prasa
kontrpropaganda
narzędzie walki
powstanie styczniowe
Królestwo Polskie
secret press
counterpropaganda
weapon of war
January Uprising
Kingdom of Poland
Opis:
Artykuł ma na celu zasygnalizowanie problemu badawczego, jakim jest rola tajnej prasy z czasów manifestacji patriotycznych i powstania styczniowego (1861–1864) jako narzędzia w służbie kontrpropagandy władz powstańczych. Prasa ta (jej liczebność i czas ukazywania się) była fenomenem swoich czasów i trudno szukać zjawiska na podobną skalę w ówczesnej Europie. Prasa legalna ukazująca się wówczas w Królestwie Polskim – poddana ostrej carskiej cenzurze – stała się przede wszystkim narzędziem w rękach władz rosyjskich do zwalczania powstania i zakłamywania powstańczej rzeczywistości. Dlatego też najpierw organizacje spiskowe, a następnie władze tajemnego państwa polskiego zdecydowały się wydawać prasę będącą poza oficjalnym obiegiem. Na jej łamach podjęto walkę z propagandą uprawianą przez władze zaborcze, starając się kształtować inny obraz irredenty, pozyskiwać społeczeństwo Królestwa Polskiego dla sprawy narodowej. Trudno dzisiaj niestety jednoznacznie ocenić, jakie skutki przynosiła taka forma komunikowania się.
The article focuses on the role of the secret press from the times of patriotic manifestations and the January Uprising (1861–1864) as a tool in the service of counterpropaganda of the insurgent authorities. This press (its number and time of publication) was a phenomenon of its time and it is difficult to look for a phenomenon on a similar scale in Europe of the same period. The legal press published at that time in the Kingdom of Poland was subject to strict tsarist censorship, and became primarily a tool in the hands of the Russian authorities to combat the uprising and distort the insurgent reality. Therefore, first the conspiracy organizations, and then the authorities of the secret Polish state, decided to publish the press outside the official circulation. In its pages, a fight was undertaken against the propaganda practiced by the partitioning authorities. This was done in attempt to shape a different image of the irredentist, to win over the society of the Kingdom of Poland for the national cause. Unfortunately, today the effects of this form of communication are hard to assess unequivocally.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 113; 101-120
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławna społeczność Brzezin. Szkic do portretu
Orthodox community of Brzeziny. Sketch for a portrait
Autorzy:
Wiernicka, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028265.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Królestwo Polskie
Rosjanie
prawosławie
urzędnicy
okres zaborów
cerkiew prawosławna
Kingdom of Poland
Russians
orthodoxy
government officials
time of partition
orthodox church
Opis:
Tekst koncentruje się na dotychczas mało znanym zagadnieniu – omówieniu prawosławnej mniejszości Brzezin, stolicy powiatu o tej samej nazwie w latach 1867–1914. Artykuł analizuje, z jakich grup społecznych składała się tamtejsza prawosławna mniejszość, jednocześnie kładąc szczególny nacisk na urzędników szczebla powiatowego. A to dlatego, że właśnie ta grupa miała największy wpływ na życie brzezinian. W tekście także zaprezentowano dzieje prawosławnej świątyni w Brzezinach.
This text focuseds on the hitherto unknown issue – Orthodox community of the town of Brzeziny, the capital of poviat under the same name from 1867 to 1914. It analyzes what social groups constituted Orthodox community putting particular stress on the government officials on poviat level as they and their policy had the most powerful influence on the lives of people of Brzeziny. The article also deals with the Orthodox church in Brzeziny.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2020, 23; 133-150
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba uprzemysłowienia Uniejowa w latach 20.-30. XIX wieku
Industrialization attempt in Uniejów in the 20’s–30’s of the 19th century
Autorzy:
Woźniak, Krzysztof Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038295.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Uniejów
przemysł włókienniczy
osadnictwo przemysłowe
Królestwo Polskie w XIX w.
textile industry
industrial settlement
Kingdom of Poland in XIX c.
Opis:
Podjęta w latach 1823–1824 próba zorganizowania w Uniejowie osady fabrycznej i uprzemysłowienia miasta nie powiodła się. Wytwórczość bawełniana i lniarska, zainicjowana przez cudzoziemskich rzemieślników, nie znalazła odpowiedniego wsparcia ze strony władz miejskich i wojewódzkich. W artykule scharakteryzowano grupę pierwszych uniejowskich „fabrykantów” i zakres podjętej przez nich działalności oraz wskazano przyczyny niepowodzenia w industrializacji miasta.
The attempt, made in 1823–1824, to organize in Uniejów a factory settlement and to industrialize the town, was not successful. Cotton and flax manufacturing initiated by foreign crafts - men did not receive sufficient support from the city and province authorities. The article presents the group of the first ‘manufacturers’ in Uniejów and the scope of their activities, and explains the reasons for the failure to industrialize the city.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2018, 7; 17-28
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Functioning of the Customs Administration of the Kingdom of Poland in Russia in 1914–1917 (until the Fall of the Romanov Monarchy)
Funkcjonowanie administracji celnej z Królestwa Polskiego w Rosji w latach 1914–1917 (do upadku monarchii Romanowów)
Autorzy:
Latawiec, Krzysztof
Kiselyova, Yulia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050699.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
urząd celny
Królestwo Polskie
ewakuacja
dekompozycja
urzędnik
Rosja
customs office
Kingdom of Poland
evacuation
decomposition
official
Russia
World War I
Opis:
Na przełomie lipca i sierpnia 1914 r. w głąb Rosji ewakuowano struktury administracji celnej z terenu Królestwa Polskiego z powodu groźby wybuchu wojny. Do wewnętrznych guberni Imperium Rosyjskiego wywieziono personel administracyjny wraz z rodzinami oraz majątek urzędów celnych. Władze rosyjskie zakładały, że przymusowy pobyt poza Królestwem Polskim będzie krótkotrwały licząc na sukcesy militarne armii carskiej. Jednak z powodu utracenia inicjatywy strategicznej przez armię rosyjską urzędy te nigdy nie powróciły do Królestwa Polskiego. Na podstawie zachowanych materiałów źródłowych przedstawiono proces ewakuacji w 1914 r. i zjawisko funkcjonowania rosyjskich struktur administracji celnej przebywającej na ewakuacji do chwili upadku monarchii Romanowów w marcu 1917 r.
In late July and early August 1914, with the rising threat of war, customs administration structures of the Kingdom of Poland were evacuated to Russia. The administrative personnel and their families, as well as the assets of the customs offices were removed to the interior governorates of the Russian Empire. Russian authorities assumed that the forced stay outside the Kingdom of Poland would be short-lived, counting on the military successes of the tsarist army. However, due to the Russian army’s loss of strategic initiative, these offices never returned to the Kingdom of Poland. Based on surviving source materials, the article presents the process of the evacuation in 1914, and the operation of the evacuated Russian customs administration structures until the fall of the Romanov monarchy in March 1917.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2023, 22, 1; 107-133
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debata parlamentarna poświęcona rozgraniczaniu nieruchomości jako płaszczyzna wymiany idei politycznych i prawnych w Królestwie Polskim
The parliamentary debate over the demarcation of the property as a platform for exchanging political and legal ideas in the Kingdom of Poland
Autorzy:
Kania, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687776.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Królestwo Polskie
rozgraniczanie
nieruchomość gruntowa
własność
myśl polityczna i prawna
Kingdom of Poland
boundary line
land property
proprietorship
political and legal thought
Opis:
Contemporary research concept of the history of the political and legal thought includes various sources of information about opinions on politics, state and law that appeared in the past. One of them comprises the debate of the parliament. The article concentrates on the discussion about the boundary line of land property that took place in the Polish Parliament (Sejm) in 1818. The bill of act divided Members of Parliament into two different groups. The first party, dominant, supported the project of the new law that was prepared by the government (Rada Stanu). They thought that it is important to give legal certainty to owners of land property. The second group was formed by Members of Parliament who opposed voting in favour of the project, which in their opinion extremely invaded human privacy and freedom. The content of the debate also presents major conceptions of the system of government and the social order that prevailed in the Kingdom of Poland.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2016, 16; 21-40
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kółko rolnicze w Szadku w latach 1907–1926
Farmers’ association in Szadek in 1907–1926
Autorzy:
Stefańska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19064500.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kółka rolnicze
Centralne Towarzystwo Rolnicze
Królestwo Polskie
II Rzeczypospolita
osada Szadek
miasto Szadek
farmers’ associations
Kingdom of Poland
II Republic of Poland
the settlement of Szadek
the town of Szadek
Opis:
Pierwszym kółkiem rolniczym w Szadku było powstałe w 1906 r. Kółko Rolnicze im. Stanisława Staszica założone z inicjatywy właściciela dóbr Wola Krokocka, Jerzego Karola Kurnatowskiego, które jednak ze względu na brak wsparcia finansowego wkrótce upadło. W 1907 r. z inicjatywy właściciela majątku ziemskiego w Prusinowicach, Kazimierza Czarnowskiego, w Szadku powstało większe i dysponujące środkami finansowymi kółko rolnicze, które działało w strukturach Centralnego Towarzystwa Rolniczego i podlegało najpierw terenowemu gubernialnemu oddziałowi tego towarzystwa w Kaliszu, a następnie powiatowemu oddziałowi w Sieradzu. W latach 1907–1926 kolejnymi prezesami kółka rolniczego byli: Kazimierz Czarnowski (1907–1908), ks. Stanisław Mirecki (1908–1911), Franciszek Paczkowski (1911–1914), Hoppe (1914–1920), Jan Wróblewski (1920–1922), Adam Nencki (1923–1925), Stanisław Leopold (1925) i Michał Zabłocki (od 1926). Działalność kółka koncentrowała się na modernizacji i odbudowie rolnictwa przy wsparciu ziemiaństwa i duchowieństwa.
The first farmers’ association in Szadek was the Stanisław Staszic association, set up in 1906 by the owner of Wola Krokocka, Jerzy Karol Kurnatowski. However, due to lack of financial support it soon ended its activity. Farmers’ associations started to be formed in the Kingdom of Poland after tsar’s order of 4 March 1906, which permitted such activity. In 1907, at the initiative of Kazimierz Czarnowski, owner of a landed estate in Prusinowice, another farmers’ association was formed, which functioned as part of the Central Farmers’ Association. In the years 1907–1026 the association’s chairmen were, successively: Kazimierz Czarnowski (1907–1908), Father Stanisław Mirecki (1908–1911), Franciszek Paczkowski (1911–1914), Hoppe (1914–1920), Jan Wróblewski (1920–1922), Adam Nencki (1923–1925), Stanisław Leopold (1925) and Michał Zabłocki (from 1926).
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2016, 16; 215-242
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alokucja jako element rytuału bitewnego. Szesnastowieczny kontekst kronikarski (Królestwo Polskie)
The allocution as the element of the battle ritual. The sixteenth-century chronicle context
Autorzy:
Bołdyrew, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46186799.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia wojskowości przełomu średniowiecza i nowożytności
alokucja
rytuał wojskowy
Królestwo Polskie
kroniki
late medieval / early modern history of warfare
allocution
rite of war
Kingdom of Poland
chronicles
Opis:
Jeden z elementów rytuału bitewnego (zwłaszcza w ujęciu źródeł o charakterze narracyjnym) stanowiła mowa wodza. Jej zadaniem było podbudowanie morale wojska w obliczu zagrożenia nieuniknionym starciem. Dowodziła ona męstwa i determinacji w realizacji celu militarnego dowódcy oraz zawierała elementy, które podnosiły mające nastąpić wydarzenie (bitwę) do rangi sporu sił wyższych. W tym ujęciu nieprzyjaciela przedstawiano jako emanację sił zła, tym samym budując prostą, binarną opozycję między swoimi/dobrymi a obcymi/innymi/złymi. Taka praktyka była typowym zabiegiem polegającym na odarciu przeciwnika z cech, które uznawano za przymioty godności i prawości. Analiza została oparta na szesnastowiecznych relacjach kronikarskich, m.in. autorstwa Marcina Bielskiego i Macieja Stryjkowskiego oraz dodatkowych tekstach związanych z konkretnymi starciami. Jej wyniki zaprezentowano na szerokim chronologicznie tle porównawczym. Ustalono, że de facto obowiązywały dwa odrębne porządki. Pierwszym z nich był porządek rzeczywisty, w którym do alokucji dochodziło rzadko, a wówczas miała ona lakoniczny charakter. Drugi porządek stanowił kreację literacką na temat bitwy. Im dłuższy był odstęp czasowy między zdarzeniem opisywanym w kronice, a rzeczywistymi wypadkami, tym alokucja stawała się bardziej rozbudowa. Dlatego w artykule uznano ją za element wykreowanego rytuału bitewnego. Stanowiła zatem specyficzne spiętrzenie dramatyczne opowieści, nawet wtedy, gdy nie miała miejsca w rzeczywistości. Dzięki temu narracja kronikarska budowała schematyczny obraz przeszłości, mający odpowiadać zapotrzebowaniu na wykreowanie pewnego rodzaju tożsamości dynastii i państwa. W starciu Królestwa Polskiego z wrogami zawsze bowiem eksponowano element różnić wyznaniowych między chrześcijańskimi wojskami polskimi oraz armiami prawosławnymi lub muzułmańskimi.
One of the battle ritual’s elements (especially from the narrative sources point of view) was the war chief ’s speech. Its aim was to build up the army’s morale in the face of the inevitable confrontation danger. The speech was proving the commander’s brave and determination in the realisation of military aim and contained the elements, which were elevating the future happening (the battle) to the importance of the forces majeure’s conflict. In this spin the enemy was featured as the forces of darkness’s emanation, what served creation simple binary opposition between ours/the good ones and the aliens/ the bad ones. These practise was the typical measure founded on the tearing the enemy of the qualities treated as the dignity and integrity attributes off. The analyse is based on the sixteenth-century chronicle accounts, including those written by Marcin Bielski and Maciej Stryjkowski and the additional texts concerning particular clash. Its results are presented against the chronologically wide background. It has been determined that de facto two separate types of the allocution applied equally. The first of them was the real type, very rare, short and laconic. The second one was the literary creation in description of the battle. The longer was the lag between the happening described in the chronicle and the moment of description, the more elaborate began the allocution. That is why in the article the allocution is acknowledged as a part of created battle ritual. By extension, it made up specific accumulation of the dramatic points in the tale, even if it was not real. Due to it, the chronicle narration created schematic picture of the past, responding to the requirement of building some kind of the country’s and dynasty’s identity. In connection with this purpose, religious differences between Christian army of Poland and the Russian Orthodox or Muslim military were emphasized in the question of conflict between the Kingdom of Poland and its enemies.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 29-44
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Issue of Popular Education in Selected Socio-Cultural Journals of the Kingdom of Poland in the 1905–1918 Period
Problematyka oświaty ludu na łamach wybranych czasopism społeczno-kulturalnych Królestwa Polskiego w latach 1905–1918
Autorzy:
Falkowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040675.pdf
Data publikacji:
2020-11-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
oświata ludu
popularyzacja oświaty
praca oświatowa
czasopisma społeczno-kulturalne
Królestwo Polskie
popular education
popularization of education
educational work
socio-cultural journals
the Kingdom of Poland
Opis:
The issue of popular education in the Kingdom of Poland started to arise as early as the period 1858–1860. Analysing the socio-cultural journals of this period one can easily see numerous articles and correspondence calling for society to propagate popular education (establishment of libraries, educating school teachers, propagation of youth associations, education of women etc.). The editors of the analysed journals, as well as the authors writing on the subject, stated that if progress and well-being were to be introduced in the countryside the only way was through development of broad popular educational activity.
Problematyka oświaty ludu na terenach Królestwa Polskiego zaczęła się pojawiać już w latach 1858–1860. Analizując czasopisma społeczno-kulturalne tego okresu, można dostrzec, że pojawiały się na ich łamach artykuły i korespondencje nawołujące społeczeństwo do krzewienia oświaty ludu (zakładania bibliotek, kształcenia nauczycieli szkół ludowych, propagowania zrzeszania się młodzieży, edukacji kobiet itd.). Redaktorzy analizowanych pism, jak i autorzy piszący na ten temat wyrażali przekonanie, że chcąc wprowadzić postęp i pomyślność na wsi, można tego dokonać tylko jedynie przez rozwinięcie szerokiej działalności oświatowej wśród ludu.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 11, 2; 155-165
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starania Wojciecha Korabity Ostrowskiego o legitymację szlachectwa w Heroldii Królestwa Polskiego – przyczynek do problemu
Wojciech Korabita Ostrowski’s efforts for the legitimacy of the nobility in the Heroldia of the Kingdom of Poland
Autorzy:
Czekalska, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688317.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Heroldia Królestwa Polskiego
szlachta
stan szlachecki
uznanie szlachectwa
Wojciech Ostrowski
Ostrowscy z Maluszyna
the Heroldia of the Kingdom of Poland
nobility
recognition of nobility
Ostrowski family from Maluszyn
Opis:
The aim of the work is to briefly present the procedure for the recognition of the nobility by the Heroldia of the Kingdom of Poland. The basic source material used in the text is the incomplete documentation of Wojciech Korabita Ostrowski which is kept in the Archives of Ostrowski and Potocki from Maluszyn, located in the State Archives in Łódź. The deficient archives were supplemented, as far as possible, with the files and lists of the Second Council of State and the Herold locates in the Central Archives of Historical Records in Warsaw. The article has a contributory nature, but it seems that the actions taken by one of the landlords described above can give an idea of the problems the nobility had faced after the Russian Empire’s obligation to proves its origin. The collected source database shows formal and administrative problems, which in the case of minor nobles could result in degradation in the social hierarchy.
Celem pracy jest krótkie przedstawienie procedury uznawania szlachectwa przez Heroldię Królestwa Polskiego. Podstawowym materiałem źródłowym wykorzystanym w tekście jest niepełna dokumentacja Wojciecha Korabity Ostrowskiego przechowywana w zbiorach Archiwum Ostrowskich i Potockich z Maluszyna znajdującym się w Archiwum Państwowym w Łodzi. Wybrakowane archiwalia podworskie uzupełniono, o ile było to możliwe, o akta i wykazy II Rady Stanu oraz Heroldii znajdujące się w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. Artykuł ma charakter przyczynkarski, jednak wydaje się, że omówione w nim działania podjęte przez jednego z ziemian mogą dać wyobrażenie, z jakimi problemami borykał się stan szlachecki po wprowadzeniu przez Cesarstwo Rosyjskie obowiązku udowadniania swojego pochodzenia. Zebrana baza źródłowa ukazuje bowiem kłopoty formalno-administracyjne, które w przypadku drobnej szlachty mogły skutkować degradacją w hierarchii społecznej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 100; 85-96
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Teaching of Pre-Existing National Polish Law in the New Kingdom of Poland
Nauczanie dawnego prawa polskiego w Królestwie Polskim
Autorzy:
Wiśniewska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120460.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Królestwo Polskie
dawne prawo polskie
nauczanie
studia prawnicze
szkoły wyższe
The Kingdom of Poland
the old Polish law
Polish law teaching
law studies
higher schools
Opis:
The changes in the social and economic system taking place in the Kingdom of Poland prompted the need for legal education at the university level. The functioning of universities dealing with teaching in this area, however, met various obstacles, mainly due to the reluctance of the central authorities of the Russian Empire. At the universities established in the following years, the aim was not only to prepare future lawyers in practice, but also to implement a broader model of education. Therefore, among other fields, the old Polish law was tutored, which gradually ceased to be binding, and finally became a historical law.
Zachodzące w Królestwie Polskim zmiany w systemie społecznym i gospodarczym rodziły potrzebę kształcenia prawniczego na poziomie uniwersyteckim. Funkcjonowanie uczelni wyższych, które zajmowałyby się nauczaniem w tym obszarze, napotykało jednak liczne trudności, przede wszystkim wynikające z niechęci centralnych władz Cesarstwa Rosyjskiego. Na uczelniach tworzonych pomimo tego w kolejnych latach, dążono nie tylko do przygotowania praktycznego przyszłych prawników, ale starano się realizować szerszy model kształcenia. W związku z tym wykładano między innymi dawne prawo polskie, które z biegiem czasu przestawało być prawem obowiązującym, a stawało się prawem historycznym.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2022, 99; 173-181
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prejudykaty w Statutach Kazimierza Wielkiego – próba nowego spojrzenia. Szkic o technice ustawodawczej w czasach średniowiecza
Prejudicates in the Statutes of Casimir the Great – an Attempt of a New Look. An Essay on Legislative Technique in the Middle Ages
Autorzy:
Uruszczak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4332030.pdf
Data publikacji:
2023-04-25
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Królestwo Polskie w XIV w.
Statuty Kazimierza Wielkiego
technika ustawodawcza
prejudykaty
dekretały papieskie
Stanisław Roman
The Kingdom of Poland in the 14th century
The Statutes of Casimir the Great
Legislative Technique
Prejudicates
Papal decretals
Opis:
Statuty Kazimierza Wielkiego były najważniejszą ustawą, jaka obowiązywała w Królestwie Polskim w epoce Średniowiecza. Oprócz artykułów mających kształt norm generalnych znajduje się w nich 26 artykułów o charakterze indywidualnych kazusów prawnych, tzw. prejudykatów. W artykule została podjęta próba wyjaśnienia ich genezy. Zdaniem autora prejudykaty wykazują istotne podobieństwo do średniowiecznych dekretałów papieskich (litterae decretales), w szczególności do Dekretałów Grzegorza IX z 1234 r. Pomimo że prejudykaty dotyczyły indywidualnych spraw, stanowiły wzór prawidłowego rozstrzygnięcia konkretnych kwestii prawnych. Miały one charakter pouczeń prawnych lub deklaracji prawa (declaratio iuris) ogłaszanych przez króla.
The Statutes of Casimir the Great were the most important law in force in the Kingdom of Poland in the Middle Ages. Apart from the articles in the form of general acts, there are 26 articles that have the character of individual legal cases, the so-called ‘prejudykaty’ (preliminary rulings, prejudicates). The article attempts to explain their genesis. In the author’s opinion, they show a significant resemblance to medieval papal decretals (litterae decretales), in particular the Decretals of Gregory IX from 1234. Although they concerned individual legal cases, they were a model for the correct resolution of a specific legal case. They had the character of legal instructions or declarations of law (declaratio iuris) announced by the king.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2023, 102; 161-181
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies