Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "early middle ages" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Analiza antropologiczna szkieletów ze Stręgoborzyc, woj. małopolskie
    Anthropological analysis of skeletons from Stręgoborzyce, voi. Małopolska
    Autorzy:
    Mietlińska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/681681.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Stręgoborzyce
    analiza antropologiczna
    cmentarz wczesnośredniowieczny
    anthropological analysis
    the Early Middle Ages cemetery
    Opis:
    This thesis is an anthropological analysis of an early-medieval population, inhabiting the area of Stręgoborzyce village, Igołomia-Wawrzeńczye commune, Małopolska province. The subjects of research were skeletons of 67 individuals, which were dug during archaeological excavations on site number 38 in Stręgoborzyce, in years 2010 and 2011. Among the 67 skeletons of different state of preservation there were isolated 22 females, 17 males, 4 children and 24 individuals of unknown sex. Basic research included determining the age and sex of the individuals and the state of preservation of skeletal remains. Author did some cranial and postextracranial skeleton measurements, which allowed doing an anthropological characterization of the population and estimating a hypothetical intravital body length of each individual. The evaluation of health conditions was taken on the basis of pathological changes in bone material, which are an expression of previous diseases and degenerative processes. The thesis also focused on the examination of the presence of non-metric characteristics of the human skeleton. At the end author tried to do a comparison analysis of the population to other groups, similar in time and geography.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2015, 30; 277-296
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na tropie spektakularnej omyłki. Nowe spojrzenie na toporek z „napisem” z Ostrowa Tumskiego w Poznaniu
    On the trail of a spectacular mistake. A new look at an “inscribed” axehead from Ostrów Tumski in Poznań
    Autorzy:
    Kotowicz, Piotr N
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941979.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Poznań
    toporek miniaturowy
    napis
    wczesne średniowiecze
    miniature axe
    inscription
    Early Middle Ages
    Early Modern Period
    Opis:
    During excavations conducted by Witold Hensel and Jan Żak in 1951 in the capitular garden on Ostrów Tumski in Poznań the researchers discovered a small (8,1 cm long) axehead (ryc. 1), whose surface bore a set of cuts forming an „inscription”. This discovery was named as an archaeological sensation. Despite the fact that it was found in a layer dated to the modern period, it was identified,based on some analogies, as belonging to the 10th–11th c. A group of palaeographers was asked to partake in the studies of the artifact to help reveal the mystery behind this „caption”. Even though their opinions varied, it was generaly accepted that – most probably – these marks were latin STLA letters, interpreted as an abbreviation of the word stella („arrow”). Based on all these findings an entire pyramid of further ideas concerning the artefact’s function and symbolic connotations was built. It was emphasized that this is one of the oldest examples of native epigraphy, that it proved the local population to be able to write (and read) as early as in the 11th c. Additionaly, the axe was expected to hold an unspecified role assiociated with magical rites, etc. Nowadays, owing to a much more extensive knowledge on artefacts of this type, a critical typological-chronological analysis of the given specimen leads to quite different conclusions. Analogies invoked by J. Żak (1956) either bear serious disparities in details or are much younger than he suggested. The described axehead is a typical representative of M. Głosek’s (1996) late medieval/modern type IX. This identification is further reinforced by the chronology of this find’s context – the layer in which it was found was dated to the years 1500–1700 based on a large quantity of modern (glazed) pottery, fragments of stove tiles, roof tiles, bricks and iron objects. The small size of Poznań’s axehead is also not suprising. Beside the massive specimens of late medieval and modern axes, miniature forms are known as well (ryc. 2). Their function is not clearly specified in the literature, although they are usually identified as carpentry and fine woodworking tools or children’s toys. To sum up the elaboration so far, it is clear that the artefact from Ostrów Tumski in Poznań represents a typical late medieval, or – taken the chronology of the find’s context – modern form. Both the shape and dimensions are typical for many axeheads from Central Europe at that time. There is no reason whatsoever to continue to claim that this specimen is of early medieval dating and that it bore some special symbolic meaning. The revaluation of its dating allows a different approach to the set of marks, „inscription” if someone wills, found on the blade’s surface. If this set of cuts indeed forms a caption, in the context of widespread practice of labeling such items by their manufacturers and knowing a great handful of heavily ornamented axeheads from the time, the presence of these „letters” is not especially striking. Another thing is whether the newly outlined chronological context allows their proper interpretation, if any. This problem, however, should be left for specialists in the field of palaeography.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A sign, a symbol or a letter? Some remarks on omega marks inlaid on early medieval sword blades
    Znak, symbol czy litera? Uwagi na temat sygnowania wczesnośredniowiecznych główni mieczowych
    Autorzy:
    Janowski, Andrzej
    Kurasiński, Tomasz
    Pudło, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941978.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    swords
    Early Middle Ages
    omega marks on blades
    miecze
    wczesne średniowiecze
    znak omegi na głowniach
    Opis:
    Walory oręża podnosić miało m.in. sygnowanie, przy czym zabieg ten znajdował rozmaite realizacje: od umieszczenia pojedynczego piktogramu do złożonych układów w postaci napisów, ciągów literowo-znakowych lub bardziej złożonych motywów ornamentacyjnych, niekiedy o charakterze narracyjnym. W artykule zwrócono uwagę na możliwości interpretacji umieszczanego na głowniach mieczowych symbolu w kształcie “W”, niekiedy określanego w literaturze przedmiotu także jako “omega” “haftka”, “podkowa” czy “kabłączek skroniowy”. Zebrano informację na temat 32 mieczy, na których zidentyfikowano w sposób mniej lub bardziej pewny znak “W” (Polska – 7 egz., Finlandia – 5 egz., Niemcy – 4 egz., Rosja, Holandia – po 3 egz., Estonia, Anglia – po 2 egz., Białoruś, Czechy, Francja, Irlandia, Norwegia, Słowacja – po 1 egz.). Nie wykazują one tendencji do koncentrowania się w jakimś wybranym rejonie Europy, aczkolwiek większość z nich używana była w pasie północnoeuropejskim, grupując się przede wszystkim wokół wybrzeży Morza Bałtyckiego i Północnego. Analiza typologiczna wykazała znaczne zróżnicowanie formalne omawianego zbioru. Zwracają również uwagę szerokie ramy czasowe, zamykające się w przedziale VIII–XI w., przy czym większość okazów pochodzi z X–1. poł. XI w. Znak “W” znajduje się z jednej strony głowni, przy czym występuje on tam jako samodzielny (pojedynczy lub podwojony) motyw, ewentualnie w zestawie z innymi symbolami, bądź też w większej liczbie. Najczęściej mamy do czynienia z układem horyzontalnym dwóch zwróconych ku sobie zakończeniami “W”, pomiędzy którymi znajdować się mógł inny symbol, na ogół krzyż. Zdarzają się też konfiguracje bardziej złożone. Omega posiada dużą wymowę symboliczną w sferze religijnej, zwłaszcza w kręgu kultury chrześcijańskiej. Wyobrażenie jej na mieczu, zwłaszcza w połączeniu z krzyżem, wolno z dużym prawdopodobieństwem uznać za odnoszącą się do Boga symboliczną formę inwokacji, mającą sprowadzić na walczącego tak sygnowanym mieczem łaskę i ochronę Pańską. Intencją uwidocznienia tej sygnatury na głowni mogła być także chęć zamanifestowania przynależności religijnej posiadacza oręża. Z drugiej jednak strony należy liczyć się z magiczną wymową omawianej sygnatury, niezależną od pierwotnej intencji jej zastosowania. Niewątpliwie więc kwestia interpretacji “W” wymaga dalszych pogłębionych studiów, zmierzających do ustalenia, co stało się impulsem do sygnowania głowni mieczowych właśnie w ten sposób oraz jakie były uwarunkowania historyczno-kulturowe pojawienia się rozpatrywanego znaku na mieczach i dalsza jego recepcja.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The iconography of weapons of Western Slavs in the Early Middle Ages. Some notes on the cultural patterns on the example of the so-called Group of Vyšehrad Codex
    Ikonografia uzbrojenia Słowian Zachodnich we wczesnym sredniowieczu. Kilka uwag o wzorcach kulturowych na przykładzie tzw. zespołu Kodeksu wyszehradzkiego
    Autorzy:
    Ławrynowicz, Olgierd
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941973.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    iconography
    weapons
    Polska
    Bohemia
    Group of Vyšehrad Codex
    Early Middle Ages
    ikonografia
    broń
    Polska
    Czechy
    zespół Kodeksu wyszehradzkiego
    wczesne średniowiecze
    Opis:
    Wczesnośredniowieczne uzbrojenie z terenu Europy Środkowej doczekało się już licznych podsumowań. Do jego poznania wykorzystywane są niekiedy źródła ikonograficzne. Jednak kluczowym problemem jest kwestia, czy powstały one na miejscu i w pewnym stopniu wyobrażały miejscową rzeczywistość, czy też były importowane. Zarówno we wczesnym, jak i późnym średniowieczu jedynym elementem łączącym dzieło z danym obszarem była się osoba finansująca powstanie dzieła, mająca wpływ na jego formę. W przypadku źródeł wczesnośredniowiecznych przedstawienia uzbrojenia zawężone są do konwencji motywów biblijnych i żywotów świętych i rzadko kiedy związane są z fundatorem w sposób bezpośredni. Dlatego też, niejako automatycznie, ogołocone są one z rodzimości tak typowej dla późnośredniowiecznej ikonografii sakralnej. Nie oznacza to jednak, że takich elementów nie ma. Mają one jednak inny, mniej dosłowny charakter, ukryty w doborze wykorzystywanych motywów religijnych, które „przemycały” elementy kultury dworskiej i rycerskiej, zaczątki której obecne były na dworach Przemyślidów i Piastów już w XI w. Przedstawienia te odzwierciedlać mogą więc aspiracje władców zachodniosłowiańskich w zakresie kultury dworskiej i rycerskiej. Dlatego już na etapie doboru źródeł ikonograficznych służących przeprowadzeniu analizy ukazanego w nich uzbrojenia można uwzględnić dzieła powstałe poza Europą Środkową. Celem badań nie musi być więc identyfikacja „uzbrojenia Słowian Zachodnich”, ale określenie wzorca kulturowego ikonografii broni, z którą Słowianie mieli styczność, który wyrażał ich aspiracje oraz inspirował obyczaj rycerski i ceremoniał dworski. I tylko w takim sensie dzieła te mogą być źródłem do poszerzenia wiedzy o wczesnośredniowiecznym uzbrojeniu Słowian Zachodnich. Dobrym przykładem omawianych źródeł ikonograficznych jest tzw. zespół Kodeksu wyszehradzkiego. Składa się on z czterech spokrewnionych ze sobą stylistycznie ksiąg liturgicznych powstałych najprawdopodobniej w dwóch ostatnich dekadach XI w. Są to evanglelistaria, dwa przechowywane w Polsce: Evangelistarium gnieźnieńskie i Evangelistarium płockie oraz dwa w Czechach: Kodeks wyszehradzki i Evangelistarium z katedry św. Wita. Kodeks wyszehradzki powstał najprawdopodobniej w związku z koronacją Wratysława II w 1085 r. Zapewne przy okazji tej uroczystości katedra św. Vita otrzymała evangelistarium, które porusza tematykę apokaliptyczną. Mniej więcej w tym samym czasie powstały i dotarły do Polski Evangelistaria gnieźnieńskie i płockie, co było wynikiem ówczesnych silnych związków rodzinnych i politycznych Przemyślidów i Piastów. Zapotrzebowanie na dworski i rycerski wzorzec kulturowy otoczenie Wratysława II i Władysława Hermana zaspokoić mogło zawartymi w wymienianych kodeksach scenami ukazującymi majestat władzy poprzez gesty czynione przy użyciu włóczni (fig. 1, 9b) i miecza (fig. 2–7, por. fig. 8). Wątki zawarte w tzw. zespole Kodeksu wyszehradzkiego, poza swym czysto religijnym i dydaktycznym wydźwiękiem, ocierały się o ideologię rycerską, której ważnymi elementami było odwoływanie się do idei męczeństwa oraz obrony słabych. Miecz i włócznia pełnią tu pierwszoplanową rolę. Ponieważ w księgach liturgicznych najistotniejszy był aspekt religijny, włócznia stanowi pierwszoplanowy symbol męczeństwa, śmierci i zmartwychwstania. Broń rycerska (miecz, włócznia, hełm i tarcza) wpleciona została także w cykl pasyjny (fig. 10–15). Oceniając uzbrojenie występujące w tych przedstawieniach, narzuca się standaryzacja stylistyczna broni zaczepnej oraz maniera w zróżnicowanym ukazywaniu uzbrojenia ochronnego: hełmów, detali konstrukcyjnych tarcz i pochew mieczowych. Szczególnie wymownie znaczenie miecza przedstawione zostało w scenie sądu ostatecznego w Evangelistarium z katedry św. Wita (fig. 9a), w której z ust Chrystusa wychodzi miecz symbolizujący jego słowo, a więc jego władzę doczesną i duchową. Powyższe przykłady scen z uzbrojeniem, chociaż pozornie skromne, niosły ze sobą bardzo silny impuls kulturowy. Należy bowiem zdawać sobie sprawę z faktu, że poza nielicznymi iluminacjami, płaskorzeźbami czy elementami rzemiosła artystycznego, elity zachodniosłowiańskie nie miały styczności z ikonograficznym programem symboliki broni. Nie jest przypadkiem, że motywy ukazywania władzy monarszej, widoczne w omawianych dziełach jak i w innych księgach liturgicznych, obecne też były na wizerunkach władców na monetach i pierwszych pieczęciach. Tzw. zespół Kodeksu wyszehradzkiego traktowany może być jako źródło do poznania aspiracji w zakresie manifestowania majestatu przez zachodniosłowiańskich władców i raczej tylko w takim kontekście należy interpretować zawarte w nim przedstawienia uzbrojenia. Nowe wzorce kulturowe płynące z Zachodu także za sprawą iluminowanych kodeksów wzmacniały nacisk, jaki zaczęto w końcu XI w. przykładać do obyczaju rycerskiego i ceremoniału dworskiego. I właśnie z tego czasu pochodzą najwcześniejsze wzmianki o aktach pasowania na rycerza stanowiącego centralny punkt nowego, rycerskiego pojmowania symboliki broni.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania geoarcheologiczne pokrywy stokowej na stanowisku archeologicznym Szynkielew 11, gm. Pabianice
    Geoarchaeological research on the slope cover at Szynkielew site No. 11, com. Pabianice
    Autorzy:
    Kittel, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/765113.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    geoarcheologia
    deluwia
    dolina rzeczna
    epoka brązu
    wczesne średniowiecze
    region łódzki
    geoarchaeology
    deluvium
    river valley
    Bronze Age
    Early Middle Ages
    Lodz region
    Opis:
    This paper presents the results of multidisciplinary research on Neo-Holocene slope deposits cover undertaken in the Ner River basin in central Poland. An environmental archaeology research has been undertaken as part of archaeological investigations at the Szynkielew site. Distinctive archaeological relicts of human activity have been recorded at the site documenting periods of intense activity of human communities from the Bronze Age to Middle Ages. Geoarchaeological investigations of slope cover and overbank alluvia allowed for the recognition of fossil cultural layers, buried soils and sandy slope wash sediments accumulated on the surface of a valley slope and also thick overbank deposits in the valley floor. The features of studied slope deposits are most typical for “deluvial sands” and, if they concern more humic matter, for “soil deluvia”. Their accumulation resulted from natural processes initiated in the periods of intensive human impact. Artefacts and ecofacts included within deposits play a very important role to correctly recognise the chronology of covers. The origin and development stages of slope cover have been correlated with anthropogenic changes of the natural environment. Two main phases of acceleration of slope processes have been recognised as dated to the Middle Bronze Age and to the Early Middle Ages. The phase of accumulation of overbank deposits in the Early Middle Ages was recorded too. The medieval period of intense geomorphological processes took place in the 12th century AD after the area became a property of the chapter of the Cracow bishop.
    Artykuł prezentuje wyniki multidyscyplinarnych badań neoholoceńskicj pokrywy stokowej odkrytej w zlewni Neru w Polsce Środkowej. Badania z zakresu archeologii środowiskowej zrealizowane zostały w ramach prac archeologicznych prowadzonych na stanowisku Szynkielew. Przyniosły one odkrycie na obszarze stanowiska bogatych reliktów intensywnego osadnictwa grup ludzkich od epoki brązu po wczesne średniowiecze. Przeprowadzone badania geoarcheologiczne pokryw stokowych oraz aluwiów facji pozakorytowej umożliwiły rozpoznanie warstw kulturowych, gleb kopalnych oraz deluwiów rozwiniętych na zboczach doliny, a także miąższej pokrywy osadów pozakorytowych w dnie doliny Dobrzynki. W obrębie pokrywy stokowej rozpoznane zostały deluwia piaszczyste, a także zawierające domieszki próchniczne tzw. deluwia glebowe. Akumulacja osadów stokowych zachodziła w warunkach silnej antropopresji, co potwierdzają występujące w nich artefakty i ekofakty, które ponadto umożliwiły precyzyjne określenie wieku odkrytych deluwiów. Inicjowanie oraz rozwój procesów stokowych zostały skorelowane z fazami antropogenicznego przeobrażania środowiska naturalnego. Wyróżniono dwie główne fazy wzmożenia tych procesów, których wiek określono na środkową epokę brązu oraz wczesne średniowiecze. Czas akumulacji pokrywy aluwiów pozakorytowych także określony został na wczesne średniowiecze. Wczesnośredniowieczna faza intensywnych procesów geomorfologicznych miała miejsce w XII wieku, po włączeniu „opola chropskiego” w obręb włości kapituły krakowskiej.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2016, 15
    1427-9711
    2353-6063
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi na temat obrządku pogrzebowego grupy olsztyńskiej na przykładzie cmentarzyska w Kosewie, pow. mrągowski (dawn. Kossewen, Kreis Sensburg)
    Remarks on the burial rites of the Olsztyn Group for example cemetery at Kosewo (former Kossewen, Kr. Sensburg)
    Autorzy:
    Rudnicki, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/681761.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    grupa olsztyńska
    Bałtowie Zachodni
    okres wędrówek ludów
    wczesne średniowiecze
    obrządek pogrzebowy
    Olsztyn Group
    West Balts
    Migration Period
    Early Middle Ages
    funeral rite
    Opis:
    The cemetery in Kosewo (former Kossewen, Kr. Sensburg; from 1938, Rechenberg) is one of the largest known necropolises dated to the Roman and Migration Periods found in the Mazurian Lakeland. The site was accidentally discovered during the construction works of the road linking Mrągowo with Mikołajki in 1887. Even though a large numer of features was discovered at the cemetery in Kosewo, only single finds or assemblages from that site have been published. At the cemetery in Kosewo there were pit and urn burials. The pit burials contained, besides the remains of the deceased, also the remains of the pyre. The predominant burial type were urn graves. Among the 728 recorded burials the majority were urn graves, amounting to 611. It seems justifiable to assume that in the Olsztyn group the urn graves were generally predominant, with some local departures from the custom. We may also say that the graves from the late Migration Period were deposited closer to the Surface than the ones from the Roman Period. This phenomenon has been also recorded at the other cemeteries of the Olsztyn Group. In the eastern part of the area settled by the Olsztyn Group, in which the Kosewo cemeteries are located, the burial grounds were usually made in the same places as the necropolises of the Bogaczewo culture. Large cemeteries used only in the Late Migration Period are exceptional. Graves from Phase E usually did not disturb the earlier burials, but at the cemetery in Kosewo this happened quite often. Basing on the research conducted so far it is possible to state that the graves from the Olsztyn Group were usually located in separate clusters located away from the graves from the Roman Period or only slightly overlapping with them. In the urn graves of the Olsztyn Group the urns are sometimes covered with overturned bowl- or plate-shaped vessels, or beakers with hollow stems. No stone linings, pavements, or cist graves have been registered. Also no horse graves, which can be found in Mazuria of the Roman and Migration Periods, have been discovered at the cemetery in Kosewo. The cemetery yielded some finds of weapons in the assemblages dated to Phase E. The decline of the Olsztyn Group is connected with the disappearance of archaeologically recordable burial rites. The change of the form of the burial rite probably did not concern cremation, which is recorded for the Prussian tribes from the Early Middle Ages. The change of the burial rites probably consisted in the introduction of a different form of deposition of the burials. Also at the cemetery in Kosewo no materials later than the 7th century have been recorded. The necropolis may have been abandoned or the way of depositing the burials was changed. The question about the final stages of use of the Olsztyn Group cemeteries may be answered by further investigations.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2015, 30; 137-170
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies