Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ages" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 45
Tytuł:
„Quidam de gregariis militibus…” Pospolici ludzie jako bohaterowie piastowskich wojen do połowy XIII wieku
„Quidam de gregariis militibus…” Ordinary people as heroes of the Piast wars until the mid-13th century
Autorzy:
Ptak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688107.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska średniowieczna
wojskowość polska XI–XIII w.
społeczeństwo średniowieczne
ludność pospolita w średniowieczu
Poland in the Middle Ages
Polish military between the 11th and 13th century
society in the Middle Ages
ordinary people in the Middle Ages
Opis:
In the period of rule of the Piast dynasty, the ordinary people constituted a large part of the army, however the authors of the chronicles describing the war events did not pay any special attention to them. Therefore, any mentions of the people from lower social strata, who stood out due to their extraordinary bravery and courage during the military actions, are to be considered even more precious. Among their achievements such incidents like: saving the monarchs’ life during the battles, a spontaneous initiation of a battle, which ended with a total victory, regaining of a lost castle or a heroic defense of an own castle against attacking enemy, were recorded. People performing these feats were simple warriors with low position in a social hierarchy or even placed in the army as servants without any intention of their direct participation in battles. Chroniclers described with appreciation the achievements of those who were obliged to fight holding arms, highlighting their bravery and sacrifice for the rulers, who rewarded it very generously. On the other hand, the military achievements of people belonging to the class of servants, who were not obliged to participate in the military actions were considered by these authors in a different way: as a result of headiness or bravura.
W epoce piastowskiej dużą część wojska stanowiła pospolita ludność, zazwyczaj jednak autorzy kronik opisujących wydarzenia wojenne nie poświęcali jej większej uwagi. Tym cenniejsze wydają się obecne w ich przekazach wzmianki o ludziach z niższych warstw społecznych, którzy wyróżnili się niezwykłym męstwem i walecznością podczas działań militarnych. Wśród ich dokonań odnotowane zostały przypadki uratowania życia władcom podczas bitew, spontaniczne podjęcie walki zakończonej całkowitym zwycięstwem, odzyskanie utraconego grodu czy heroiczna obrona własnej warowni przed atakującym wrogiem. Ludzie dokonujący tych wyczynów byli prostymi wojownikami, nisko sytuowanymi w społecznej hierarchii albo nawet znajdowali się w wojsku jako służba nieprzeznaczona do bezpośredniego udziału w walkach. Kronikarze z podziwem pisali głównie o dokonaniach ludzi należących do pierwszej z tych kategorii, czyli zobowiązanych do walki z bronią w ręku, podkreślając ich męstwo i poświęcenie dla władców, którzy za te zasługi ich hojnie nagradzali. Natomiast militarne wyczyny osób czy grup wchodzących w skład czeladzi, od której nie wymagano udziału w walce zbrojnej, były oceniane przez tych autorów zupełnie inaczej, jako efekt porywczości czy brawury.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 103; 27-42
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Longobardów w "Liber Pontificalis". Od inwazji na Italię do upadku królestwa (568/569–774)
Autorzy:
Dawczyk, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042537.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
„Liber Pontificalis”
Longobardowie
Italia
średniowiecze
papiestwo
Lombards
papacy
Italy
Middle Ages
Opis:
Artykuł dotyczy obrazu Longobardów w Liber Pontificalis, kronice pontyfikatów papieży, reprezentującej punkt widzenia biskupów Rzymu i ich otoczenia. W biogramach papieży z końca VI w. Longobardowie pojawiają się stosunkowo często, jako najeźdźcy pustoszący Italię. Jednak ze względu na ogólnie lakoniczny i sprawozdawczy charakter tych vitae informacje dotyczące ludu są krótkie i pozbawione wyraźnych cech retorycznych. W biogramach z VII w. Longobardowie są nieobecni. Związane jest to najprawdopodobniej z faktem, że w tym czasie przestali stanowić dla Rzymu bezpośrednie zagrożenie. Longobardowie stali się ponownie przedmiotem zainteresowania autorów biogramów papieży w VIII w., wraz ze wznowieniem longobardzkiej presji militarnej. Biogramy z tego okresu są bardzo rozbudowane literacko i skupiają się głównie na poczynaniach władców longobardzkich. Obraz królów jest dość zróżnicowany, choć wszyscy traktowani są jako zagrożenie dla Stolicy Apostolskiej. W przypadku Liutpranda odnotowywane są jednak także elementy, które stawiają go w pozytywnym świetle. Podobny jest wizerunek Ratchisa. W skrajnie negatywny sposób przedstawiony został Aistulf, dążący otwarcie do zdobycia Rzymu. Wypadkową wizerunków Liutpranda i Aistulfa jest natomiast obraz ostatniego longobardzkiego króla – Dezyderiusza. Słuszne jest twierdzenie, że za negatywny obraz Longobardów w tym okresie odpowiada w pewnym stopniu brak wcześniejszych intensywnych kontaktów między nimi a papiestwem, potęgujący poczucie obcości i pamięć o zagrożeniu, jakie stwarzali pod koniec VI w. Wydaje się jednak, że kluczowym czynnikiem, wpływającym na wizerunek Longobardów w Liber Pontificalis, była po prostu konieczność przedstawienia w jak najlepszym świetle kolejnych papieży i podejmowanych przez nich działań, co odbywało się kosztem stanowiących zagrożenie Longobardów.
The article concerns the image of the Lombards in Liber Pontificalis, the chronicle of papal pontificates, which represented point of view of popes and their environment. In biographies of popes from the end of 6th century the Lombards appeared quite often as invaders plundering Italy however, due to generally laconic and reporting character of those vitae, information which concerned the Lombards was short and deprived of clear rhetorical features. In biographies from 7th century the Lombards were absent. The Lombards became the object of biographers’ interest in 8th century along with resuming Lombard military pressure. Biographies from that period were literary expanded and focused on Lombard rulers. The image of the kings was quite diverse in them though all were treated as danger for the Apostolic See. In the case of king Liutprand, positive elements was noticed as well. The image of Ratchis is similar. Aiustlf was described in extreme negative way because he attempted to conquer Rome. The median of the images of Liutprand and Aisutlf is the image of king Desiderius. Right is the claim, that the negative image of the Lombards in that period was attached to the lack of earlier intensive contact between them and papacy, which escalated in Rome the feeling of unfamiliarity and memory of the danger they were in 6th century. It seems however that the crucial factor, influencing on the image of the Lombards in Liber Pontificalis, was just the necessity to present the popes in the most positive way, what was done at the cost of the Lombards.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 1; 5-36
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne kabłączki skroniowe z pozostałościami nitek z Łowicza, woj. łódzkie
Medieval temple rings with textile fragments from Łowicz, Łódzkie Voivodeship
Autorzy:
Antosik, Łukasz
Słomska, Joanna
Zawilski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681900.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kabłączki skroniowe
nici lniane
włókna
Łowicz
średniowiecze
temple rings
thread
fibers
Middle Ages
Opis:
In 2011, an archaeological supervision was carried out in the town of Łowicz, related to construction works. In the course of works, a small number of artefacts was found, dated to the late Middle Ages and the early modern period. The most interesting find is a group of 9 temple rings deposited in the excavation unit no. III, upon which organic remains of textile products were found. The discovered decorative artefacts are temple rings representing the type III according to the classification by K. Musianowicz or the variant B according to the classification by H. Kóčkę-Krenz. The textile remains have been preserved in residual form on six out of nine temple rings. These are small fragments of threads and remains of mineralized fibres. On four artefacts, both thread and fibre parts were visible. All thread fragments were produced of plant fibre, most probably, the universally employed linen. The threads are Z-twisted, the twist being very weak. The state of preservation of other fibres surviving on the surface of the temple rings was too poor to enable detailed technological analyses. The described temple rings were most probably originally deposited in a grave that was destroyed in unknown circumstances. It can be stated that the textile evidence does not differ from other finds of this type from the discussed period.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2018, 33; 189-196
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze włócznia, czy już kopia? Rozważania w kontekście dzieł sztuki europejskiej
Still a spear or already a lance? Deliberations in the context of European art
Autorzy:
Sierosławski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941996.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
bronioznawstwo
kopia
włócznia
kawaleria
średniowiecze
studies in arms
lance
spear
cavalry
Middle Ages
Opis:
The lance is an instantly recognizable medieval weapon. It’s the primary weapon of a medieval knights, the primary he uses in battle. But it’s still not clear when the lance appeared. In most publications its appearance is dated to the 12th c. There are no preserved artifacts and the written sources are not clear on this subject. New informations can be drawn from works of medieval art, especially illustrated manuscripts and architectural decorations. For this deliberation I used iconography dated between the 8th and 14th c. There are three characteristics with which we can distinguish the spear and the lance. The first is the construction of the shaft end. The difference between spear shaft and lance shaft is that the lance shaft had a vamplate, a small circular plate. In many publications it can be read, that this plate was made for protecting the hand. This is of course a misunderstanding. It allowed a firmer grip of the shaft upon impact. There was no need to protect the hand during the duel, because knights were trying to hit the head or the torso of their opponents, not the hand. The second way to recognize the kind of weapon is to analyse how the horsemen uses them. The spears were manipulated with one hand. Horsemen were very often attacking by rising the spear over the head and then striking their opponents from above. Lances were used in a quite different way. Horsemen during the attack had the lances under their arms and struck their enemies facing them. These two polearm techniques can be found on medieval representations. The third characteristic is the shape of the spearhead. In many illustrations it is shown very schematically, therefore very often we can’t identify the type of weapon basing on the presentation of the tip. The only exception is the spearhead of type VI (by Nadolski). The characteristic crosspiece attached to (or slightly below) the bush is quite often marked on the illustrations. In these situations we can be sure, that this weapon is a spear. During the 8th–10th c. mounted units undoubtedly utilized spears, there is no argue about that. On every illustration made at that time which shows a mounted warrior armed with a pole weapon, this weapon is a spear. Around the middle of the 11th c. a very important change in the use of polearms occurred. The Bayeux Tapestry which was made around 1068 depicts horsemen using spears in a manner typical for the lance. One of knights represented in the battle scene holds his spear under his arm and hits his opponent in the face. This is an unquestionable evidence that the evolution of the lance started in the 11th, not the 12th c. Of course I don’t suggest, that the army of William the Conqueror was armed with lances, but that the mentioned work of early medieval art is the oldest evidence of the first step in the evolution of polearms. In this context we should look closer at some types of early medieval spearheads, especially of Nadolski’s type IX, which is relatively short, but massive. Could it be a type of an early lance head? In the 12th and 13th c. the shaft of the lance was developed, the weapon became longer and heavier. Knights represented in art from that time always use their polearms by holding them under their arms. Hunting scenes are the only exceptions. In these cases the horsemen uses their weapons holding them I one hand, above their heads. That proves that they’re using spears. Another important source for this discussion is the Manesse Codex, which was written in the first half of the 14th c. A few illustrations depict duel scenes and “portraits” of knights, who were the main characters of poems contented in the Codex. Some of those illustrations are very accurate, with important details clearly visible. Some of the lances represented here have an additional constructional element, a vamplate. As it was written in the beginning, its presence is one of the essential differences separating the lance from the spear. Is it possible to point the exact time when the lance appeared? Medieval iconography can bring us closer to the truth, but it only allows to identify the ante quem dating. Surely, the first step of the evolution of medieval polearms took place before 1066, before the battle of Hastings that is. But to say exactly how long before the battle took place mounted warriors had already been accustomed to the use of spears in a way specific for the lance – this cannot be determined.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza antropologiczna szkieletów ze Stręgoborzyc, woj. małopolskie
Anthropological analysis of skeletons from Stręgoborzyce, voi. Małopolska
Autorzy:
Mietlińska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681681.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Stręgoborzyce
analiza antropologiczna
cmentarz wczesnośredniowieczny
anthropological analysis
the Early Middle Ages cemetery
Opis:
This thesis is an anthropological analysis of an early-medieval population, inhabiting the area of Stręgoborzyce village, Igołomia-Wawrzeńczye commune, Małopolska province. The subjects of research were skeletons of 67 individuals, which were dug during archaeological excavations on site number 38 in Stręgoborzyce, in years 2010 and 2011. Among the 67 skeletons of different state of preservation there were isolated 22 females, 17 males, 4 children and 24 individuals of unknown sex. Basic research included determining the age and sex of the individuals and the state of preservation of skeletal remains. Author did some cranial and postextracranial skeleton measurements, which allowed doing an anthropological characterization of the population and estimating a hypothetical intravital body length of each individual. The evaluation of health conditions was taken on the basis of pathological changes in bone material, which are an expression of previous diseases and degenerative processes. The thesis also focused on the examination of the presence of non-metric characteristics of the human skeleton. At the end author tried to do a comparison analysis of the population to other groups, similar in time and geography.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2015, 30; 277-296
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Późnośredniowieczna ceramika naczyniowa z gródka stożkowatego w Giecznie, gm. Zgierz, pow. zgierski, woj. łódzkie
Late medieval pottery from motte in Gieczno, commune and county Zgierz, Łódź voivodship
Autorzy:
Nierychlewska, Anna
Sikora, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681887.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ceramika
motte
późne średniowiecze
Polska centralna
pottery
Late Middle Ages
central Poland
Opis:
A Late medieval motte-and-bailey timber castle in Gieczno was recognized by an analysis of the LiDAR derived Digital Terrain Model in 2014. The stronghold’s remnants are situated in the Moszczenica River valley, on a small hillock – most probably the residual terrace. It is preserved as a small mound, elevated no more then 1,5 m above the surrounding floodplain in the bottom of the valley. The mound has dimensions of 31 x 33 m and an area of about 890 m2. It is surrounded by a moat, about 8 to 10 m wide, and an adjacent low rampart not exceeding the height of 0.5 in relation to the bottom of the moat. The course of the rampart is interrupted in the south-eastern part. Another small, oval hillock with dimensions of approximately 23.4 x 37.9 m is noticeable there. This find should be interpreted as remains of a motte and bailey castle with an economic area which supplemented the mound. In 2015, a field investigation was run by Jerzy Sikora from the Institute of Archaeology of University of Łódź. During two weeks of field work, two trenches were explored: Trench 1 (with dimensions of 1,5 x 35 m) cut the mound from its center to the South through the moat and the outer rampart in order to obtain a cross section of the feature. Trench 2 (with dimensions of 12 x 1,5 m) was situated on the hillock (supposedly – motte) with the aim to recognize its stratigraphy. During the excavation, a collection of Late Medieval potsherds was obtain (1472 pieces) together with a small number of metal finds, bones, slag pieces and a carved wooden artefact – a part of the Late Medieval furniture piece. An analysis of the collection helped to establish its chronology to the 14th and first half of 15th centuries. The collection was distinguished by a significant number of potsherds made with the use of traditional methods and a relatively low amount of potsherds fired in a reducing (oxidizing) atmosphere. This indicates ties with the local, rural workshops rather than with the advanced manufacturing known in towns. The excavations of the Gieczno stronghold revealed two phases of the feature: • Phase I – the timber ringwork, protected with a small inner rampart, a palisade, a moat and an outer rampart can be dated by the radiocarbon analysis supported by an analysis of the finds to the 1st quarter of the14th century.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2018, 33; 113-151
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In the world of medieval symbols. Depiction of a shield from the fresco of St. Martin’s Church in Wichów
W świecie średniowiecznych symboli. Wyobrażenie tarczy na fresku z kościoła pw. św. Marcina w Wichowie
Autorzy:
Michalak, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941983.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
shield
Late Middle Ages
human face
apotropaion
tarcza
późne średniowiecze
ludzka twarz
Opis:
Już co najmniej od XIX w. w badaniach nad uzbrojeniem wykorzystywane są źródła ikonograficzne. Dzieła sztuki pozwalają nam również wniknąć w świat nieoświetlony zazwyczaj przez źródła materialne: mentalności, wiary, przesądów. Z ilustracją takiej sytuacji mamy prawdopodobnie do czynienia również w wypadku fresków w kościele p.w. św. Marcina w podżagańskim Wichowie. Malowidła z Wichowa mogły powstać na podstawie malarstwa tablicowego, lub pewniej miniaturowego. Kompozycja interesującego nas Ukrzyżowania nawiązuje do form znanych z czeskich oraz śląskich rękopisów iluminowanych z przełomu XIV i XV stulecia oraz początków wieku XV. Według poznańskiej badaczki pozwala to uznać je za dzieło miejscowej twórczości cechowej rozwijane na użytek dydaktyki w kościołach parafialnych. W niniejszym tekście interesować będzie nas przede wszystkim występująca w scenie Ukrzyżowania Chrystusa tarcza, którą dzierży wskazujący na Ukrzyżowanego dowódca jego oprawców. Na trójkątnego kształtu zabytku wyobrażono twarz brodatego mężczyzny o satyrycznie powiększonych oczach i nosie. Typologicznie tarcza mieści się w formach trójkątnych, występujących głównie w XIII i XIV w. Ich występowanie w wieku XV nie powinno jednak dziwić, gdyż były one jako tarcze funeralne używane również w tym czasie.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologie mlýnů zaniklých ve druhé polovině 20. století
Archaeology of Mills which Ceased Operations in the Second Half of the 20th Century
Autorzy:
Galusová, Lucie
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682003.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
watermill
archaeology
Late Middle Ages
modern history
19th and 20th centuries
Opis:
Case studies of watermills that ceased to exist during the 20th century, examined via archaeological methods in the regions of West and Northwest Bohemia, have brought significant findings in the form of particular building stages from the oldest times to the turn of the 19th and 20th centuries. The Watermill of Hutmühle (Litoměřice district, Northwest Bohemia, near the village of Zubrice) was the most thoroughly investigated site. In the scope of this archaeological excavation, various methodological differences, possibilities and limits of research of such sites appeared. Based on the scientific activities performed, it is evident that these watermills are highly valuable technical sights, which shall be paid more attention to in terms of both archaeological and historical monument care.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2017, 32; 283-307
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myths of territory and external borders in the EU’s contemporary idea and Europe in the Middle Ages
Mity terytorium i granic zewnętrznych w Unii Europejskiej i średniowiecznej Europie
Autorzy:
Vitale, Alessandro
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650529.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Granice
Unia Europejska
spójność terytorialna
średniowiecze
Borders
EU
territoriality
territorial cohesion
Middle Ages
Opis:
Dyskurs nad polityką zagospodarowania przestrzennego w Unii Europejskiej nabrał ostatnio charakteru „terytorialnego”, zwłaszcza po kryzysie migracyjnym. Mimo, iż terminologia dotycząca tej dziedziny polityki bywa niejednoznaczna, to pojęcia terytorium oraz terytorialności są de facto coraz bardziej powszechne w dyskursie nad organizacją przestrzeni europejskiej (czyli UE). W rzeczywistości pojęcie terytorialności wyraźnie przyćmiło powszechne pojęcie „przestrzeni europejskiej”, które zostało opracowane na początku lat 90. ubiegłego stulecia. Zasadniczo dominująca koncepcja przestrzenna UE przyczynia się do zaostrzenia budowy terytorialnej przestrzeni europejskiej. Zarówno idea spójności terytorialnej, jak i ciągłości terytorialnej zapewnia odpowiedni wgląd w pojęcie terytorialności w ramach „dyskursu europejskiego”, a co za tym idzie wyraźnie pokazuje stopień akceptacji narzędzi rozgraniczających (w ramach polityki i praktyki), a także ostrą dychotomię wewnętrzną/zewnętrzną oraz wykorzystanie terytorium jako elementu wsparcia dla zunifikowanej jednostki politycznej. W związku z tym pragmatycznym pojęciem terytorialności, wizja Unii Europejskiej jako „nowego imperium”, charakteryzującego się zmiękczeniem granic i podziałem władzy politycznej pomiędzy wieloma wielopoziomowymi politykami, stała się co najmniej nierealna. Z drugiej strony Europa zawsze wyróżniała się otwartością na pozostałą część świata. Nigdy też nie była wyraźnie odgraniczonym kontynentem lub wydzieloną stałą granicą całością i zawsze charakteryzowała się przesunięciami przestrzeni politycznych. Średniowiecze w Europie charakteryzowało się nachodzeniem na siebie podzielonych struktur władzy i często kontrowersyjnych jurysdykcji, bez obudowy terytorialnej i jasnego pojęcia granicy. Dostrzeżenie wymiaru ponadnarodowego otwiera nowe możliwości badawcze i oferuje nowe sposoby pojmowania problemu.
The European spatial development policy discourse has recently taken a “territorial” character, especially after the migrant crisis. Even if the terminology regarding this policy field remains ambiguous, territory, or territoriality, has become de facto an increasingly prevalent notion in the discourse on the organization of “European” (i.e. EU’s) space. In fact, the notion of territoriality and the prevalent “territorial” discourse produced an evident eclipse of the widespread notion of “European space” that had been developed in the early 1990s. Basically, the spatial predominant conception of the EU contributes to an emergence of a sharpened territorial building of the European space. The idea of both territorial cohesion and territorial continuity provides relevant insights into the notion of territoriality in the “European discourse” and consequently clearly shows how are accepted the tools of hard bordering (as policies and practices) and the sharp inside/outside dichotomy, typical of a “Westphalian memory” and of an use of territory as support for a unified political unit. Due to this pragmatic notion of territoriality, the idea of the EU as a “non-Westphalian new empire”, characterized by softening of borders and sharing of political power across multiple and multilevel politics, became at least unrealistic. On the contrary, Europe has always been distinguished by its openness to the rest of the world. It has never been a clearly demarcated continent or a fixed bordered entity and it has always been characterized by shifting spatialities of politics. The Middle Ages in Europe were characterized by overlapping, divided authority structures and often contentious jurisdictions, without territorial containments and a clear notion of the border. The comprehension of the transnational dimension opens new avenues of research and offers new modes of understanding.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 26
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy rzeczywiście najstarsze – weryfikacyjne badania najwcześniej datowanych gródków stożkowatych
Are they the oldest indeed – verification tests of the earliest dated motte-and-bailey castles
Autorzy:
Marciniak-Kajzer, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681889.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
archeologia
średniowiecze
dwór rycerski
gródek stożkowaty
archeology
Middle Ages
knight’s manor
Motte and bailey
Opis:
The aim of the presented research is to verify the correctness of the dating of the motte structures which, as a result of earlier excavations, were considered the earliest defensive knight’s seats in Poland – that is, they were dated to the 13th century. So far, the absolute dates were obtained for scarcely a few/a few dozen(?) such structures. However, they were not considered the oldest features. As a result of the literature research, several sites representing typical motte- and-bailey castles which in the previous excavations were dated to the 13th century, were selected. Three of the sites in question were located in the Masovia region: Kiełbów Stary, Stara Błotnica commune; Orszymowo, Mała Wieś commune and Wilkanowo (formerly Nakwasin), also located in the Mała Wieś commune. The next two sites are located in the Łódzkie region – Witów, Burzenin commune and Małków, Warta commune. A further study was conducted in Sędziszów (now in the territory of the village of Piła) in the Świętokrzyskie region, in Piekary – Greater Poland, Dobra commune and in Szczekociny, Silesia. A new geodetic surveying showed some changes in the state of preservation of the study features. Unfortunately, most of them reveal some traces of deepening destruction. The excavations undertaken at six sites yielded samples for the dating studies. The only sites whose excavations provided no materials that could be subjected to laboratory dating tests were in Witów and Sędziszów. Attempts were made to collect samples for dendrochronological, radiocarbon (14C) and thermoluminescence tests. No wood for dendrological research was found at any of the study sites. The samples obtained from six sites were used to measure the 14C radioactive isotope. A series of dating was performed for the study sites. As a result, 4 dates were obtained for Kiełbów Stary and Małkowo, 6 – for Piekary and 5 – for Szczekociny. The highest number – 9 dates – were obtained for Orszymowo, whereas for Wilkanowo only 2 dates were produced. The results showed that only in the case of two sites the obtained dates confirm their functioning in the 13th century – they are Małkowo and Orszymowo. Another two sites – Szczekociny and Kiełbów Stary – can be dated back to the 14th century, while the dates obtained for the materials from Piekary justify placing the functioning of the feature in the 15th century. In the case of Wilkanowo, the standard calibration calculations produced dates which suggest that the sites represent the modern times. One of the samples, however, may be dated to the 15th century (probability: 91%). Nonetheless, these dates are rather controversial, because Wilkanowo and Orszymowo are the sites situated several kilometres away from each other whilst the excavated pottery materials seem to be very similar. A solution to this problem requires further scrutiny. The attempt to verify the dates produced for the earliest defensive knight’s seats succeeded in part. Only two of the researched sites can in fact be considered to be the 13th century manors. Ipso facto we confirmed that such early dates may be correct, and that already in the thirteenth century, the nobles founded defensive motte-and-bailey castles. Our study clearly shows that the chronology of the earliest Polish knight’s manors, determined on the basis of the previous excavations, should be verified. The results of our work prove that the traditional dating methods used for archaeological artefacts are not precise enough to be used in modern science. We need to put more emphasis on the matter of collecting samples for dating and providing adequate financial resources necessary to perform laboratory tests.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2018, 33; 93-111
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pavisemen armour. Iconography vs. written sources
Zbroja pawężników. Ikonografia a źródła pisane
Autorzy:
Przybyłok, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941970.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
pavisemen armour
Late Middle Ages
iconography
written sources
zbroja pawężnicza
późne średniowiecze
ikonografia
źródła pisane
Opis:
W przeciągu XV w. i w początkach wieku XVI pawężnicy stanowili mur chroniący oddziały strzelcze, będąc tym samym grupą najbardziej narażoną i w domyśle elitarną. Przerwanie ich linii w wielu wypadkach było zapewne początkiem końca oddziału. Stąd też można przypuszczać, iż na pawężnikach wywierano szczególną presję związaną z jakością noszonego przez nich uzbrojenia. W badaniach nad zbrojami pawężników pomocne są szczególnie źródła pisane. Korzystając z materiału zebranego przez T. Grabarczyka oraz A. Bołdyrewa, można podsumować statystycznie używane przez nich uzbrojenie. Pośród 1776 pawężników o określonym uzbrojeniu, 576 (32,4%) miało hełmy. W następnej kolejności należy wymienić 487 osób z myszką lub parą myszek, 250 walczących miało zaś szynkę/szynki, czyli osłonę nogi. Jedynie 35 zaciężnych chroniły rękawice płytowe, ośmiu napierśnik, pięciu obojczyk, trzech kirys i dwóch kolczugi. Liczba żołnierzy niechronionych oscyluje w granicach 30%. Wiedzę o uzbrojeniu pawężników warto również poszerzyć o ikonografię: malowidła ścienne z kościoła św. Wawrzyńca ze Strzelnik, poliptyk z kościoła Joannitów ze Stargardu, Poliptyk Legnicki, Pasję z toruńskiego kościoła św. Jakuba. We wszystkich przypadkach pawężnicy mają pełne zbroje płytowe. Na obrazie Oblężenie Malborka z Dworu Artusa w Gdańsku zauważyć można około 25 pawężników, z których tylko jeden nagi nie ma hełmu. W 11 przypadkach hełmowi towarzyszy podbródek lub obojczyk, w 14 ochrona tułowia, a w 12 – płytowe osłony nóg. 14 z walczących ma również pełne osłony rąk. Baltazar Behem w swoim Kodeksie przedstawił dwóch pawężników w saladach. Szyję jednej z postaci ochrania kołnierz wykonany z kolczugi, w drugim przypadku jedynie tekstylny kaptur. Korpusy obu żołnierzy chronią napierśniki, ręce zaś – pełne naręczaki i rękawice. Na pochodzącym z 1. poł. XVI w. obrazie Bitwa pod Orszą widzimy maszerujące dwie grupy pawężników. Masa postaci i rozmiar tarcz utrudnia rozpoznanie uzbrojenia ochronnego, w związku z czym powiedzieć można jedynie, że najprawdopodobniej wszyscy oni noszą na głowach hełmy, a na ramionach obojczyki. Można jedynie przypuszczać, iż ówcześni artyści nie brali udziału w walkach, nie znali w pełni realiów pola bitwy. Obraz pawężnika nie musiał być w pełni wiarygodnym oddaniem jakiejś postaci, a ideą. Stąd, jako znacząca formacja, najczęściej byli zakuci w stal niczym elita rycerstwa.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedstawienia rękawic płytowych na Poliptyku Grudziądzkim
Plate gauntlets portrayed on the Altarpiece from Grudziądz
Autorzy:
Sokoliński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941975.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rękawice płytowe
ikonografia
uzbrojenie
późne średniowiecze
plate gauntlets
iconography
arms and armour
Late Middle Ages
Opis:
Hand defenses from the early 1420s consisted of plate gauntlets whose elements were riveted to the leather base. First mentions about gauntlets created from small metal plates appeared in the last decade of the 13th c. One of gives a description about gauntlets made by the armourers in Paris in 1296, which were made in the same manner as coat-of-plates. Metal plates were riveted to the textile or leather base or between layers of material. In form they were familiar to the pieces which can often be seen on illuminations or tombstones from first quarter of the 14th c. in Western Europe. They remained in common use until the third quarter of this century. Around the year 1350 demi-gauntlets similar in shape to hourglass appeared. They were usually created from one piece of metal. They protected the wrist and had usually anatomically formed metacarpus. Fingers were protected by small overlapping metal scales riveted to the leather stripes which were attached to the gauntlet’s metacarpus. After the year 1370, demi-gauntlets became the dominant form of hand protection.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na tropie spektakularnej omyłki. Nowe spojrzenie na toporek z „napisem” z Ostrowa Tumskiego w Poznaniu
On the trail of a spectacular mistake. A new look at an “inscribed” axehead from Ostrów Tumski in Poznań
Autorzy:
Kotowicz, Piotr N
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941979.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Poznań
toporek miniaturowy
napis
wczesne średniowiecze
miniature axe
inscription
Early Middle Ages
Early Modern Period
Opis:
During excavations conducted by Witold Hensel and Jan Żak in 1951 in the capitular garden on Ostrów Tumski in Poznań the researchers discovered a small (8,1 cm long) axehead (ryc. 1), whose surface bore a set of cuts forming an „inscription”. This discovery was named as an archaeological sensation. Despite the fact that it was found in a layer dated to the modern period, it was identified,based on some analogies, as belonging to the 10th–11th c. A group of palaeographers was asked to partake in the studies of the artifact to help reveal the mystery behind this „caption”. Even though their opinions varied, it was generaly accepted that – most probably – these marks were latin STLA letters, interpreted as an abbreviation of the word stella („arrow”). Based on all these findings an entire pyramid of further ideas concerning the artefact’s function and symbolic connotations was built. It was emphasized that this is one of the oldest examples of native epigraphy, that it proved the local population to be able to write (and read) as early as in the 11th c. Additionaly, the axe was expected to hold an unspecified role assiociated with magical rites, etc. Nowadays, owing to a much more extensive knowledge on artefacts of this type, a critical typological-chronological analysis of the given specimen leads to quite different conclusions. Analogies invoked by J. Żak (1956) either bear serious disparities in details or are much younger than he suggested. The described axehead is a typical representative of M. Głosek’s (1996) late medieval/modern type IX. This identification is further reinforced by the chronology of this find’s context – the layer in which it was found was dated to the years 1500–1700 based on a large quantity of modern (glazed) pottery, fragments of stove tiles, roof tiles, bricks and iron objects. The small size of Poznań’s axehead is also not suprising. Beside the massive specimens of late medieval and modern axes, miniature forms are known as well (ryc. 2). Their function is not clearly specified in the literature, although they are usually identified as carpentry and fine woodworking tools or children’s toys. To sum up the elaboration so far, it is clear that the artefact from Ostrów Tumski in Poznań represents a typical late medieval, or – taken the chronology of the find’s context – modern form. Both the shape and dimensions are typical for many axeheads from Central Europe at that time. There is no reason whatsoever to continue to claim that this specimen is of early medieval dating and that it bore some special symbolic meaning. The revaluation of its dating allows a different approach to the set of marks, „inscription” if someone wills, found on the blade’s surface. If this set of cuts indeed forms a caption, in the context of widespread practice of labeling such items by their manufacturers and knowing a great handful of heavily ornamented axeheads from the time, the presence of these „letters” is not especially striking. Another thing is whether the newly outlined chronological context allows their proper interpretation, if any. This problem, however, should be left for specialists in the field of palaeography.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Późnośredniowieczny miecz ze stanowiska Lutomiersk-Koziówki 3a–c, pow. pabianicki
Late medieval sword from Lutomiersk-Koziówki 3a–c, Pabianice County
Autorzy:
Kucypera, Paweł
Muzolf, Błażej
Rybka, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941980.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
długi miecz
późne średniowiecze
badania materiałowe
konserwacja
longsword
Late Middle-Ages
material analyzes
conservation
Opis:
The paper deals with a late medieval longsword found during recent excavations at Lutomiersk-Koziówki, Pabianice County. The slender, hexagonal blade tapering acutely towards the point was identified as a late variaton of Oakeshott’s type XVII, the smooth-surfaced, slightly elongated pommel represents type T3, while the simple guard square in cross-section with convolute both ends pertains type 1a. The carried out analyzes of organic, heavily-mineralized residues found on the weapons surface were identified as remains of a scabbard and grip fittings.The handle cladding was made of ash wood and the scabbard slats of spruce wood. The scabbard was coated with sheepskin of high quality. A piece of fabric, which was lifted from the sword’s surface, was qualified as silk and considered as coming from an attire of Italian origin. Quantative chemical composition and possible method of blade’s manufacture are also presented and discussed, as well as the conservation process, which the artifact underwent.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2013, 29
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 45

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies