Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Umysł" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Problem relacji umysł-ciało w emergentyzmie Samuela Alexandra
    The Mind-Body Problem in Samuel Alexander’s Emergentism
    Autorzy:
    Fornal, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18653982.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    emergencja
    brytyjski emergentyzm
    Samuel Alexander
    problem umysł-ciało
    emergence
    British Emergentism
    mind-body problem
    Opis:
    Wśród współczesnych filozofów umysłu dominuje przekonanie, że klasyczny emergentyzm dążył do utworzenia całościowego systemu metafizycznego niejednokrotnie dopuszczając istnienie nie fizycznych czynników czy sił. To przekonanie, klasyfikujące brytyjski emergentyzm, jako stanowisko stojące w sprzeczności z powszechnie przyjmowaną współcześnie tezą o domknięciu przyczynowym świata fizycznego, przyczynia się do całkowitej jego dyskredytacji we współczesnych debatach nad problemem umysł-ciało. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie metafizyki umysłu Samuela Alexandra, jednego z czołowych przedstawicieli wymienionego wyżej stanowiska filozoficznego oraz analiza jego współczesnych interpretacji. Główną tezą pracy jest twierdzenie, że zaproponowane przez Alexandra rozwiązanie problemu umysł-ciało, można z powodzeniem przenieść na grunt współczesnych rozważań w ramach tak zwanego nieredukcyjnego fizykalizmu.
    Among contemporary philosophers of mind prevails a view that the representatives of Classical Emergentism such as Samuel Alexander sought to create a comprehensive metaphysical system which frequently allowed existence of non-physical elements or forces. Such view, classified British Emergentism as a position contrary to commonly accepted thesis of the Completeness of Physics, contributes to discrediting it in mind-body problem debates. The main aim of this paper is to present Samuel Alexander’s metaphysics of mind and analyze its present interpretations. The primary thesis is the claim, that solution of the mind-body problem proposed by Alexander is applicable on the ground of contemporary considerations within the framework of so called Non-reductive Physicalism.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2018, 43, 4; 71-93
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przysłówki mimo woli i mimowolnie. Spojrzenie diachroniczne
    Adverbs “mimo woli” and “mimowolnie”. Diachronic perspective
    Autorzy:
    Żochowska, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943850.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    adverb
    semantics
    derivative-ness
    relation body – mind
    will
    przysłówek
    semantyka
    pochodność
    relacja ciało – umysł
    wola
    Opis:
    Lexical units mimo woli i mimowolnie, functioning in the modern polish, are object of this article. Tidying up of certain historical facts concerning these two adverbs (and preposition mimo) helped with formulating hypothesis concerning it saying, that unit mimo woli semantically most probably derives from adverb mimowolnie. It “inherits” after it feature, which I am calling the identity of subjects, and which is for it, as for lexical unit, constitutive. The look at the history of studied expressions served also explaining, where from one of mistakes turning up at definitions of unit mimo woli is getting down. Majority of dictionary definitions of this expression - apart from the row of phrases close in meaning for the individual defined – contains the structure ‘wbrew woli’. Before preposition "mimo" meant both ‘bez’ as well as ‘wbrew’ – where in second from these meanings doesn't form the lexical unit with the noun a "wola", what's more, in our times isn't appearing in this meaning even in structures. By it today there is functioning a structure "wbrew woli". Appearance of the ‘wbrew woli’ in definitions of the adverb used in the contemporary Polish "mimo woli" most probably results from assigning to him the former significance – from the time, when wasn't still lexical unit.
    Przedmiotem artykułu są funkcjonujące we współczesnej polszczyźnie jednostki mimo woli i mimowolnie. Uporządkowanie pewnych faktów historycznych dotyczących tych dwu przysłówków (a także przyimka mimo) pomogło w sformułowaniu hipotezy mówiącej, że tożsamość podmiotów w znaczeniu mimo woli s e m a n t y c z n i e pochodzi od przysłówka mimowolnie. Spojrzenie na historię badanych wyrażeń posłużyło również wyjaśnieniu, skąd bierze się jeden z błędów pojawiających się w definicjach jednostki mimo woli. Większość słownikowych definicji tego wyrażenia – oprócz szeregu wyrażeń bliskoznacznych jednostce definiowanej – zawiera konstrukcję ‘wbrew woli’. Dawniej przyimek mimo znaczył zarówno ‘bez’ jak i ‘wbrew’ – z tym, że w drugim z tych znaczeń nie zleksykalizował się i nie tworzy jednostki języka z rzeczownikiem wola, co więcej, współcześnie nie występuje w tym znaczeniu nawet w konstrukcjach. Funkcjonuje za to dzisiaj konstrukcja wbrew woli. Pojawienie się komponentu ‘wbrew woli’ w definicjach używanego we współczesnej polszczyźnie przysłówka mimo woli wynika najprawdopodobniej z przypisywania jemu dawnego znaczenia – z czasu, gdy nie był jeszcze jednostką.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series; 2015, 4
    2451-1153
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Studia Indogermanica Lodziensia. Supplementary Series
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pedagogika transcendentalna. Kanta filozofia umysłu oraz jego filozofia filozofii jako projekt wychowawczy
    Transcendental Pedagogy. Kant’s Philosophy of Mind and Philosophy of Philosophy as an Educational Project
    Autorzy:
    Banaszkiewicz, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2139083.pdf
    Data publikacji:
    2015-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    rozum
    krytyka
    umysł
    filozofia
    wychowanie
    kształcenie
    filozofia transcendentalna
    Oświecenie
    reason
    critique
    mind
    philosophy
    upbringing
    education
    transcendental philosophy
    Enlightment
    Opis:
    Filozofia umysłu, w tym przede wszystkim sama filozofia krytyczna (transcendentalna krytyka rozumu), oraz filozofia filozofii Kanta przedstawione tu zostają jako jedyne w swoim rodzaju przedsięwzięcie wychowawcze. Tytułowa pedagogika transcendentalna (termin zaproponowany przeze mnie na użytek tego tekstu) nie stanowi teorii wychowania, lecz jego praktykę. Realizuje się ona na dwu płaszczyznach — (samo)wychowanie i (samo)kształcenie rozumu w krytyce oraz (samo) wychowanie i (samo)kształcenie człowieka w filozofii. Jest ona transcendentalna, tzn. nieempiryczna, ponieważ stanowi pewien system przekształceń mentalnych dokonywanych in abstracto w, jeśli wolno tak się wyrazić, mentalnej przestrzeni ludzkiej samoświadomości za pomocą narzędzi najzupełniej dyskursywnych i spekulatywnych. Krytyka rozumu oraz Kantowska filozofia filozofii ujęte zostają tutaj nie tylko jako narzędzia i metody tego swoistego procesu wychowawczego, lecz także, a właściwie przede wszystkim, jako transformacyjna praktyka intelektualna. Pojęcia wychowania, wychowanka i wychowawcy z płaszczyzny stricte pedagogicznej zostaną tu przeniesione w dziedzinę interpretacji Kanta koncepcji filozofii (w tym transcendentalnej krytyki rozumu), która zaprezentowana zostanie jako narzędzie kształtowania umysłu najprzód własnego, w dalszej zaś kolejności cudzego. Tekst podzielony jest na dwie podstawowe części: pierwsza poświęcona jest krytyce rozumu ujętej jako tegoż rozumu dyscyplinowanie i kształcenie, druga traktuje o filozofii jako narzędziu wychowania człowieka.
    The philosophy of mind, and especially the critical philosophy (transcendental critique of reason) and philosophy of philosophy are presented here as a unique pedagogical endenavour. The work’s titular transcendental pedagogy (which is a term proposed by me solely for the use of the following paper) does not mean the theory of upbringing, but rather it’s practice. It works on two seperate levels: (self)upbringing and (self) education of reason in the critique, and (self)upbringing and (self)education of human in philosophy. It is transcendental, which means non-empirical, as it is a system of mental transformations made in abstracto in, so to speak, mental space of human selfconsciousness by means of entirely discursive and speculative tools. The critique of reason and Kant’s philosophy of philosophy are taken not only as tools and methods of this peculiar pedagogical process, but most of all as transformational intelectual practice. The concepts of upbringing, upbringee and upbringer are moved from the strictly pedagogical level into the field of the interpretation of Kant’s conception of philosophy (including the transcendental critique of reason). This philosophy is then shown as a tool for shaping both one’s own and the other’s minds. The paper is divided into two basic parts: the first one talks about the critique of reason as a discipline and education of reason, and the other one discusses philosophy as a tool for upbringing the human.
    Źródło:
    Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2015, 1, 1; 110-131
    2450-4491
    Pojawia się w:
    Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recenzja książki Marka Johnsona „Znaczenie ciała. Estetyka rozumienia ludzkiego”
    Book review: ‘The meaning of the body. Aesthetics of human understanding’, by Mark Johnson
    Autorzy:
    Rycielska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/665464.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    lingwistyka kognitywna
    ucieleśniony umysł
    znaczenie językowe
    zmysłowe doświadczenie świata
    cognitive linguistics
    embodied mind
    linguistic meaning
    sensory cognition of the world
    Opis:
    The review article refers to the book by Mark Johnson of 2007 which has been translated by Jarosław Płuciennik. The book is worth noting as it analyses the basic notion of the theory of cognitive linguistics – i.e. embodied meaning.
    Artykuł recenzyjny dotyczy pracy Marka Johnsona z 2007 roku, którą przetłumaczył Jarosław Płuciennik. Książka jest godna zainteresowania, rozpatruje bowiem podstawowe pojęcie w teorii lingwistyki kognitywnej, mianowicie znaczenie ucieleśnione.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2017, 14; 165-169
    1731-8025
    2353-9623
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The silent meaning of the cognitive-performative horizon
    Milczący sens horyzontu poznawczo-performatywnego
    Autorzy:
    Bartosiak, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042211.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    sens działania
    sens życia
    nieświadomy umysł
    milcząca wiedza
    horyzont poznawczo-performatywny
    meaning of action
    meaning of life
    subliminal
    tacit knowledge
    cognitive-performative horizon
    Opis:
    The article presents the discussion which begins with a semantic clarification of the Polish terms of ‘sens’ [meaning] and ‘znaczenie’ [reference] in Polish linguistic usus, starting with the basic dictionary and corpus-based determinations, which indicate the subjective dominant element of ‘sens’ and the objective dominant element of ‘znaczenie’. Next, the author indicated the elements of philosophical discourse (J. Bocheński, J. Hartman, T. Komendziński), which defined additional conditions of meaning as “the meaning of life” and “meaning of action” and which emphasise the subjective and performative nature of meaning, particularly associated with the expressions “meaning of life”. The philosophical context of the discussion was supported by the findings of cognitive sciences which refer to the impact of the subconscious and its cognitive-performative potential introduced using the categories of the “subliminal” (L. Mlodinow) and “tacit knowledge” (M. Polanyi). The final part of the discussion was mainly devoted to the concept of the “cognitive-performative horizon”, it emphasised the dominant impact of the unrealised dimension of individual knowledge about existence and action in the world for meaning-building cognitive and performative activities.
    Przedstawione w artykule rozważania wychodzą od opalizacji semantycznej sensu i znaczenia w polskim uzusie językowym, poczynając od podstawowych ujęć słownikowych i korpusowych, w których wskazana jest podmiotowa (subiektywna) dominanta sensu i przedmiotowa (obiektywna) dominanta znaczenia. Następnie przywołane są elementy dyskursu filozoficznego (J. Bocheński, J. Hartman, T. Komendziński), w których wyartykułowane są dodatkowe warunki sensu jako „sensu życia” i „sensu działania”, podkreślające podmiotowy i performatywny charakter sensu, szczególnie związany z frazą „sens życia”. Filozoficzny kontekst rozważań wspierają ustalenia nauk poznawczych odnoszące się do udziału nieświadomości i jej potencjału poznawczo-performatywnego, wprowadzonego za pomocą kategorii „umysłu nieświadomego” (L. Mlodinow) i „milczącej wiedzy” (M. Polanyi). W dalszej części rozważań poświęconych przede wszystkim koncepcji „horyzontu poznawczo-performatywnego” podkreślony jest dominujący udział nieuświadamianego wymiaru podmiotowej wiedzy o byciu i działaniu w świecie w sensotwórczej aktywności poznawczej i performatywnej.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2020, 58, 3; 249-259
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Language Dynamics in the case of an Omniscient in the Jain Literature of Classical Period (5th-10th c. CE)
    Autorzy:
    Glinicka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/600586.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Jainism
    language
    sound
    matter
    mode
    living being
    mind
    epistemology
    karmic bondage
    omniscience
    dżinizm
    język
    dźwięk
    materia
    przejaw
    istota żywa
    umysł
    epistemologia
    więzy karmiczne
    wszechwiedza
    Opis:
    The article “Language Dynamics in the case of an Omniscient” is the study of the idea of an omniscient person on the basis of the classical Jain literature (5th–10th c. CE) in the context of language materiality, human activity and entanglement of a person into karmic bondage.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2016, 34 (3)
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Problem of Ontological Insecurity. What Can We Learn from Sociology Today? Some Zen Buddhist Inspirations
    Problem ontologicznej niepewności. Czego możemy się nauczyć od socjologii dzisiaj? Inspiracje buddyzmem zen
    Autorzy:
    Konecki, Krzysztof T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373104.pdf
    Data publikacji:
    2018-08-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    sztuka życia
    buddyzm zen
    socjologia
    niepewność ontologiczna
    umysł
    jaźń
    medytacja
    cierpienie
    chciwe instytucje
    art of living
    Zen Buddhism
    sociology
    ontological insecurity
    mind
    self
    meditation
    suffering
    greedy institutions
    Opis:
    Can we learn about the art of living from sociology? Sociology teaches us that we are the part of a broader group called society. We are taught that society should be first described in order to be understood and/or explained, and that the cognitive function is the most important part in understanding the role sociology should play in a democratic and modern society. Is this understanding (cognition) enough? What more can we get to better our quality of life and live a wholesome life from studying sociology or society using a sociological perspective? Is sociology a tool for the art of living or is it just a play of the “sophisticated”? In this paper, we analyze the sociology from the philosophy of Zen Buddhism to show the connection between the work of mind and the sociological concepts that are used to analyze “society.” Moreover, we analyze the approaches of George H. Mead, Robert Merton, and especially and separately Anthony Giddens that created, very important for our considerations, the concept of “ontological security.” We also reconstruct the structural conditions of the art of living and happiness, analyzing the concept of greedy institutions by Lewis Coser. We analytically connect the structural conditions of work in contemporary greedy institutions (working on projects) with the loss of ontological security. We analyze the displacement of the meaning of work, career, autonomy, time structure, identity, privacy and happiness, and finally the sociology. We try to use a Buddhist inspiration to analyze issues of suffering and, associated with it, so called ontological insecurity and the welfare of the individual and/or society.
    Czy możemy nauczyć się sztuki życia z socjologii? Socjologia uczy nas, że jesteśmy częścią szerszej grupy zwanej społeczeństwem. Nauczono nas, że społeczeństwo powinno być najpierw opisane, aby mogło być zrozumiane i/lub wyjaśnione, a funkcja poznawcza jest najważniejszą częścią zrozumienia roli, jaką powinna odgrywać socjologia w demokratycznym i nowoczesnym społeczeństwie. Czy to zrozumienie (poznanie) jest wystarczające? Co jeszcze może możemy uzyskać od socjologii, by ulepszyć jakość naszego życia? Czy socjologia jest narzędziem sztuki życia, czy jest grą „wyrafinowanych” naukowców? W niniejszym artykule analizujemy socjologię z punktu widzenia filozofii buddyzmu zen, aby pokazać związek pomiędzy pracą umysłu a koncepcjami socjologicznymi, które są używane do analizy „społeczeństwa”. Ponadto analizujemy podejścia George’a H. Meada, Roberta Mertona, a zwłaszcza i osobno Anthony’ego Giddensa, który stworzył bardzo ważne dla naszych rozważań pojęcie „bezpieczeństwa ontologicznego”. Odtworzymy również strukturalne warunki sztuki życia i szczęścia, analizując koncepcję tak zwanych chciwych instytucji Lewisa Cosera. Analitycznie połączymy strukturalne warunki pracy we współczesnych chciwych instytucjach (szczególnie tych pracujących nad projektami) z utratą bezpieczeństwa ontologicznego. Analizujemy przesunięcie znaczenia pracy, kariery, autonomii, struktury czasu, tożsamości, prywatności i szczęścia, i wreszcie socjologii. Staramy się używać inspiracji buddyjskich do analizowania problemów cierpienia i związanych z nimi: ontologicznej niepewności oraz dobrostanu jednostki i/lub społeczeństwa.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2018, 14, 2; 50-83
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Imponderabilia perswazyjne. (Poza)kognitywne uwarunkowania skuteczności argumentacji
    Persuasive Imponderabilia: (Non)Cognitive Determinants of Argument Effectivity
    Autorzy:
    Korżyk, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/649760.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    aksjologia
    argumentacja
    dyskusja
    komunikacja
    kontekst
    logika
    perswazja
    postawa
    przekonanie
    reprezentacja
    rzeczywistość
    schemat
    umysł
    wartość
    wizja
    zachowanie
    attitude
    axiology
    argument
    behavior
    belief
    communication
    context
    discussion
    logic
    mind
    persuasion
    representation
    reality
    schema
    value
    vision
    Opis:
    In this text I discuss the cognitive and non-cognitive factors that determine the effectiveness of persuasion and argumentation which I dub “persuasive imponderabilia” due to the obvious difficulties with the operationalization of their impact in concrete, problem-solving situations. Concurrently, I also deal with the constitutive elements of persuasion examining their inherent qualities from a functional-pragmatic viewpoint. Specific attention is paid to: 1) The incompatibility of formal-logical models of argumentation with the reality of persuasive communication; 2) The need to include in the study of argumentation and persuasion, a subjective, axiologized vision of reality, as an important reference point in the functioning of “evidence”; 3) The heterogeneity of strategies for justifying convictions and beliefs which refer to various sources of cognition; and 4) The importance of philosophical queries concerning what is undetermined in human thinking and existence. These considerations are complemented by pointing to the logical improvability and unnecessariness of the very nature of the argumentation as well as to the role of a critical discussion in minimizing belief divergence in discursive interactions.
    W przedstawianym tekście omawiam kognitywne i pozakognitywne uwarunkowania skuteczności perswazji i argumentacji, które nazywam imponderabiliami perswazyjnymi, ze względu na dobrze znane trudności z operacjonalizacją ich oddziaływania w konkretnych sytuacjach problemowych. W związku z tym zajmuję się również konstytutywnymi elementami perswazji i omawiam ich własności z funkcjonalno-pragmatycznego punktu widzenia. W szczególności, zwracam uwagę na: 1) nieprzystawalność formalno-logicznych modeli argumentacji do realiów komunikacji perswazyjnej; 2) konieczność uwzględnienia w badaniach nad argumentacją i perswazją podmiotowej, zaksjologizowanej wizji rzeczywistości jako ważnego układu odniesienia dla funkcjonowania „środków dowodowych”; 3) niejednorodność strategii uzasadniania przekonań odwołujących się do różnych źródeł poznania; 4) wagę pytań filozoficznych związanych z tym, co nieuwarunkowane w ludzkim myśleniu i egzystencji. Całości dopełniają konstatacje dotyczące nie-dowodowej i nie-koniecznościowej natury argumentacji oraz roli krytycznej dyskusji w harmonizowaniu niewspółmiernych, podmiotowych wizji rzeczywistości partnerów interakcji.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 48, 2; 183-196
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies