Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Jews," wg kryterium: Temat


Tytuł:
Żydzi w Szadku – rys historyczny
Jews in Szadek – a historical review
Autorzy:
Stulczewski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510620.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jews
Szadek
Żydzi
Opis:
The earliest mention of Jews in Szadek dates from the early 16th century, but it was in the second half of the 18th century, that this nationality group became more numerous and started gaining prominence in the socio-economic life of this town. In 1913, every third resident of Szadek (2.8 thousand inhabitants at that time) was Jewish. The majority of trading was carried out by Jews – there were 34 shops run by Jews, and only 7 were kept by Catholics. During the Second World War most of the Jews from Szadek were put to death in a concentration camp in Chełm on the River Ner; the few who survived the occupation soon emigrated. Almost no material trace has remained of this nationality group, which had for centuries been an important component of local community, in terms of both socio-economic and cultural development. The only material evidence, being a memorial to the Jewish community in Szadek, is a Jewish cemetery, recently restored after post-war devastation.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2010, 10; 141-160
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‘Jews to Madagascar’: Poland in the face of ethnical problems in the 1930s
Autorzy:
Trębacz, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1892139.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
anti-Semitism
emigration
France
Jews
Madagascar
Opis:
The idea of deporting the Jewish population of Europe was part of a modern anti-Semitism. Poland was no exception in this regard. Under the influence of other countries implementing anti-Jewish laws, also Polish anti-Semitism became more radical. After 1935, such postulates were openly expressed as the policy of the Polish government has changed its character – from state to national. Additionally, due to the global economic crisis the idea began to be taken far more seriously not just in national Catholic circles. The resettlement of Jews was seen as the way to reduce unemployment and to ‘Polonise’ Polish cities, as masses of poor peasants could replaced the Jewish workers as far as trade and craftsmanship were concerned. The authors of immigration plans for European Jews suggested evacuating them most willingly to uncivilised countries – including Madagascar (a French colony) – due to the fact that their lands were either not used at all or only used to an insufficient and inadequate extent. In Poland, the idea was first adopted in 1926 as a solution to the problem of overpopulation in rural areas. However, the conditions on the island did not allow settlement and soon the idea fell through. Yet it came back a decade later as a proposal of deporting exclusively Polish Jews. At the time, the project was taken much more seriously and in 1937 the Polish government commissioned a task force to examine the possibility of settling in Madagascar and to evaluate the island’s potential, in particular its climate and labour conditions. But the reports of the commission members were full of contradictions and the French were showing growing caution on the matter.
Źródło:
European Spatial Research and Policy; 2021, 28, 1; 9-24
1231-1952
1896-1525
Pojawia się w:
European Spatial Research and Policy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Being a Yid”: Jewish Identity of Tottenham Hotspur Fans—Analysis and Interpretation
Autorzy:
Wilczyńska, Bogna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106774.pdf
Data publikacji:
2022-07-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Football
Fans
Jews
Antisemitism
Stadium
Jewish Identity
Yid
Opis:
Tottenham Hotspur football fans are victims of regular antisemitic abuse from opposition fans. They are commonly referred to as “Yids.” Interestingly, Tottenham supporters appropriated the Jewish image and embraced it as part of their fandom identity. They have been using symbols and content associated with Jewish identity, even if their club has never been a Jewish organization, and the vast majority of them are not Jewish. The objective of this paper is to describe and explain the main characteristics of the phenomenon of what I call the “Jewish identity” of the fans. The research presented in this paper was based on sociological and anthropological qualitative methods; above all—in-depth interviews with the fans and participant observation in the stadiums during Tottenham games. The analysis and interpretation of the material collected for the study allowed me to explore the questions of “how,” “why,” and “what” happens in the stadiums (and outside the stadiums) from the perspective of the fans in the context of their “Jewish identity.” I particularly focus on the mechanism Tottenham supporters use to manage and fight stigma and investigate how different groups of fans have created different narratives around Jewish identity to make it meaningful for them.
Źródło:
Qualitative Sociology Review; 2022, 18, 3; 86-105
1733-8077
Pojawia się w:
Qualitative Sociology Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielokulturowe dziedzictwo materialne Katowic
Multicultural heritage of Katowice
Autorzy:
Chmielewska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965631.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jews
Germans
cultural heritage
Katowice
Żydzi
Niemcy
dziedzictwo kulturowe
Opis:
The paper applies to the city of Katowice, which in the past was a multicultural town, inhabited by Silesians, Germans, Jews and Poles at the same time, and which is today a city of one nation, inhabited by Poles. The aim of the paper was to characterize the cultural heritage left in Katowice by the former German and Jewish inhabitants. The article outlines the history of the development of the city with emphasis on the impact of people representing different cultures on the character of Katowice, presents elements of the cultural heritage left by Germans and by Jews, and discusses the value of this heritage to later generations of inhabitants of Katowice.
Katowice, które w przeszłości były ośrodkiem wielokulturowym, zamieszkanym jednocześnie przez Ślązaków, Niemców, Żydów i Polaków, dziś są miastem jednonarodowym, a Polacy stanowią ponad 90% jego mieszkańców. Celem artykułu jest charakterystyka dziedzictwa materialnego pozostawionego w Katowicach przez ich dawnych mieszkańców pochodzenia niemieckiego i żydowskiego. W artykule nakreślono historię rozwoju miasta z uwypukleniem wpływu społeczności poszczególnych kultur na ówczesny charakter Katowic, przedstawiono wybrane elementy poniemieckiego i pożydowskiego dziedzictwa materialnego oraz omówiono stosunek do tego dziedzictwa późniejszych pokoleń katowiczan.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 47-62
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Raport i lament – zapiski z Auschwitz Załmena Gradowskiego
Report and Lament – Załmen Gradowski’s Notes from Auschwitz
Autorzy:
Adamczyk, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648774.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
Załmen Gradowski
Holocaust
Auschwitz-Birkenau
Jews
Sonderkommando
gas-chamber
testimony
literariness
Opis:
Notes of Załmen Gradowski, one of the leaders of the Sonderkommando revolt in Auschwitz-Birkenau, is one of the most important documents of the Holocaust produced by his victims during the crime and at its epicenter. Their fragments were published in Poland and Israel. Gradowski was a religious Jew from Grodno, he prayed daily in the camp and wrote down transport information. His family: mother, wife and children, immediately after arriving in Auschwitz, were murdered in gas chambers. The author analyzes the literary value of this extraordinary document, which consists of narrative diary entries and imaginative lyrical inscriptions, rooted in the Jewish tradition of conversation with God. So we read the records of the nature of the report and lament. This unique record – given its place of origin and literary values – a testimony of the crimes committed against and suffering of the victims of the Holocaust once again asks us about the inexpressibility of the Holocaust.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 47, 1
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy można wejść dwa razy do tej samej rzeki? Polska pamięć o Żydach i Zagładzie 25 lat później
Polish Memory of Jews and the Holocaust 25 Years After
Autorzy:
Kapralski, Sławomir
Niedźwiedzki, Dariusz
Nowak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1372791.pdf
Data publikacji:
2019-05-14
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
pamięć
niepamięć
Żydzi
Zagłada
trauma
memory
non-memory
Jews
the Holocaust
Opis:
W latach 1988−1993 autorzy artykułu uczestniczyli w projekcie badawczym „Pamięć kultury żydowskiej wśród mieszkańców Podkarpacia”, w ramach którego zebrano około 400 pogłębionych wywiadów z mieszkańcami Polski południowej. Materiał ten, z różnych powodów, nie został wówczas opracowany. W 2013 roku postanowiliśmy do niego powrócić w ramach nowego projektu „Strategie pamiętania o kulturze żydowskiej w Galicji”. Odczytując na nowo materiał zebrany 25 lat temu, mieliśmy wyjątkową okazję zaobserwować, jak zmieniła się nasza percepcja wypowiedzi respondentów. Przede wszystkim dostrzegliśmy szereg ukrytych założeń, którymi posługiwaliśmy się, przeprowadzając wywiady. Pierwsze z nich to lokowanie naszych rozmówców w dyskursie, który Johannes Fabian określał jako „allochroniczny”, a więc traktowanie ich jako reprezentantów przeszłości, nienależących do naszej wspólnej teraźniejszości i nie podlegających jej wpływowi. Drugie to zdroworozsądkowa koncepcja pamięci jako mnéme, a więc jako przekazywania w teraźniejszości zakodowanego w przeszłości obrazu wydarzeń. Trzecie to przyjęcie za pewnik, że nasi rozmówcy muszą pamiętać to, co przeżyli i że właśnie treść tych przeżyć jest tym, co nam przekazują. Odczytując na nowo zebrane wywiady, poddaliśmy te założenia rewizji. Przyjęliśmy mianowicie, że wizje przeszłości są konstruowane w teraźniejszości, że służą budowie i obronie konstruktów tożsamościowych, i że to, co mówili nam respondenci, było w istocie rezultatem skomplikowanego nakładania się na siebie różnych dyskursów, w których ujmowali oni przeszłość. Samokrytycznie też musieliśmy przyznać, że odczytanie zebranego materiału z perspektywy debat, jakie przetoczyły się przez Polskę po opublikowaniu Sąsiadów i następnych książek J. T. Grossa ujawniło naiwność, z jaką 25 lat temu podchodziliśmy do stosunków polsko-żydowskich oraz pewną tendencję do marginalizacji problematyki Zagłady na rzecz nostalgicznej wizji żydowskiej kultury. Rewizja tej naiwności pozwoliła nam na dostrzeżenie w wywiadach wątków, aluzji, znaczących przemilczeń i tym podobnych, składających się na to, co określamy jako „niepamięć”, w której przeszłość ujawnia się bardziej autentycznie niż w wyartykułowanych jej obrazach.
In the years 1988-1993 the authors of this article participated in the research project “The Memory of Jewish Culture Among the Inhabitants of the Sub-Carpathian Region,” in result of which ca. 400 in-depth interviews with the inhabitants of southern Poland have been collected. This material for various reasons have not been elaborated at that time. In 2013, we have decided to return to it in the framework of a new project: “Strategies of Remembering the Jewish Culture in Galicia.” The new reading of the material collected 25 years ago offered us an exceptional opportunity to see how our perception has changed. We have noticed several hidden assumptions that we assumed when conducting interviews. The first of them was the location of the interviewees in the “allochronic discourse” in which they were perceived as the representatives of the past who did not belong to our commonly shared present and were not influenced by it. The second assumption was the commonsense concept of memory as mnéme, that is the present recollection of the image of events as encoded in the past. The third assumption was the acceptance as something self-evident that the interviewees must remember what they had experienced and that it is precisely the content of that experience that they share with us in the situation of the interview. While reading the interviews again, we have had to revise these assumptions. We have accepted that the visions of the past are constructed in the present, that they serve to build and to defend the constructs of identity of the respondents, and that what they delivered was in fact a result of a complicated process of interaction and overlapping of various discourses in terms of which they apprehended the past. We have also had to self-critically admit that reading the old material from the perspective of the debates that took place in Poland after the publications of Neighbors and following books by J. T. Gross revealed a certain naivety with which we had approached the Polish Jewish relations 25 years ago and a certain tendency to marginalize the Holocaust in favor of a nostalgic vision of Jewish culture. The revision of this naivety allowed us to see in the interviews the motifs, allusions, significant silences, contributing to what we describe in the final sections of the article as “non-memory” in which the past unveils more authentically than in its elaborated images.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2019, 15, 1; 42-70
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komisje Specjalne przy Komitetach Żydowskich w Polsce – aspekt geograficzny
The Special Commissions of Jewish Committees in Poland – geographical aspect
Autorzy:
Cała, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684415.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Komisje Specjalne
Żydzi
historia powojenna
Special Commissions
Jews
post-war history
Opis:
The paper concerns the Special Commission, a paramilitary Jewish organisation formed after the pogrom in Kielce (July 5, 1946) in order to defend the Jewish population. It existed for less than one year, yet it had a significant impact on the stabilisation of the life of this community in post-war Poland. Its divisions were meant to be formed at Jewish Committees, though the process was not always consistent. Owing to that, it created its own administrative division, that differed slightly from the one drawn by the Jewish self-government in the Central Committee of Polish Jews (CKŻP). The paper presents the specificity of geographical coverage, where Special Commissions operated.
Artykuł dotyczy Komisji Specjalnej, żydowskiej organizacji paramilitarnej, utworzonej po pogromie w Kielcach (4 lipca 1946 r.) w celu samoobrony ludności żydowskiej. Istniała zaledwie przez niecały rok, ale miała istotny wpływ na stabilizację życia tej społeczności w powojennej Polsce. W założeniu jej oddziały tworzono przy Komitetach Żydowskich, jednak nie zawsze konsekwentnie, w związku z czym wytworzyła własny podział administracyjny, różniący się nieznacznie od stworzonego przez żydowski samorząd zrzeszony w Centralnym Komitecie Żydów w Polsce (CKŻP). W artykule przedstawiono specyfikę geograficznego zasięgu działania Komisji Specjalnych.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2016, 5; 39-60
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bronia Baum, „Dziennik z lat 1912–1921”
Bronia Baum, “Diary from 1912–1921”
Autorzy:
Lisek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687466.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bronia Baum
dziennik
edytorstwo
historia Żydów
diary
editing
history of Jews
Opis:
Bronia (Brejndl) Baum (1896–1947) was an orthodox writer, activist and publicist. She was born in a Hasidic family in Tomaszów Mazowiecki. She published poems and articles in Yiddish in “Der Jud”, “Dos Jidisze Togblat”, “Bejs Jakow” and in Hebrew in “Bat Izrael”, “Baderech”. In the family archive among the manuscripts of Bronia Baum from 1912–1921, a diary written in Russian has been preserved. Considering the content and form of records, it can be most accurately described as an intimate diary. The notes of Bronia Baum are a valuable source for research in the field of local Jewish history, especially during the First World War, but also for issues related to Jewish orthodoxy, Zionism and religious feminism.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2018, 19; 191-220
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nagrobki z cmentarza żydowskiego w Brzezinach – świadectwo dziejów brzezińskich Żydów. Kilka uwag na marginesie inwentaryzacji
Matzevot from the Jewish cemetery in Brzeziny. A few comments regarding of the inventory
Autorzy:
Milerowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197948.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Brzeziny
Żydzi
sztuka sepulkralna
cmentarze żydowskie
the Jews
sepulchral art
Jewish cemeteries
Opis:
Celem artykułu jest zaprezentowanie wstępnych wyników przeprowadzonej w latach 2013–2014 przez studentów i pracowników Katedry Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego inwentaryzacji macew z cmentarza żydowskiego w Brzezinach, zgromadzonych na tamtejszym placu muzealnym. Analizie poddany został zespół pomników składający się ze 135 płyt, a kryterium wyboru był stan ich zachowania. Co istotne, na niektórych fragmentach nagrobków, które posłużyły Niemcom za materiał do budowy mostu na rzece Mrożycy, zachowała się malatura. W toku przeprowadzonych badań wywnioskowano, że do początków XX wieku lokalne środowisko starotestamentowych było bardzo konserwatywne (świadczą o tym dekoracje i epigrafy na macewach). Spostrzeżenia te mogą być pomocne w uzupełnieniu historii i charakterystyki społeczności brzezińskich Żydów.
The aim of the article is to present the preliminary results of the inventory of matzevot from the Jewish cemetery in Brzeziny, collected on the local museum square, carried out by students and employees of the Department of Art History of the University of Lodz in 2013–2014. A set of matzevot consisting of 135 slabs was analyzed, and the selection criterion was their state of preservation. Importantly, some parts of the tombstones that were used by the Germans as material for the construction of the bridge over the Mrożyca River, have carried traces of polychrome. In the course of the research, it was concluded that until the beginning of the 20th century the local jewish community was very conservative (as evidenced by decorations and epigraphs on matzevot). These observations may be helpful in completing the history and characteristics of the Jewish community in Brzeziny.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 4; 137-161
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Report and lament – Zalman Gradowski’s notes from Auschwitz
Autorzy:
Adamczyk, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649633.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Zalmen Gradowski
the Holocaust
Auschwitz-Birkenau
Jews
Sonderkommando
gas chambers
testimony
literariness
Opis:
The notes by Zalman Gradowski, one of the leaders of the rebellion of the Sonderkommando in Auschwitz-Birkenau, are one of the most important Holocaust documents created by its victims right from its epicentre as the crime progressed. Their fragments were published in Poland and Israel. Gradowski was a religious Jews from Grodno. At the camp, he prayed every day, and wrote down details of each transport. His family: mother, wife, and children, were murdered in the gas chambers immediately upon arriving at Auschwitz. The author of the article analysed the literary value of this exceptional document, which consists of diary notes of a narrative nature, and evocative lyrical passages being a discussion with God deeply rooted in Judaic traditions. Thus, one reads an account of the nature of a report and lament. That exceptional – given its place of origin and literary value – record of the crime, and the suffering of the victims of the Holocaust urges one to ask once more about the inexpressibility of Shoah.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 46, 8
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziarno prawdy? Mord rytualny w polskich kryminałach retro
Grain of Truth? Ritual murder in Polish contemporary crime-stories
Autorzy:
Domagalska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649010.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
powieść popularna
mord rytualny
kryminał
Żydzi
popular novel
ritual murder
crime-story
Jews
Opis:
In contemporary Polish literature, crime stories whose plot is set in the pre-war Poland or earlier have become increasingly popular. Taking into consideration the fact that the second Republic of Poland was a multinational state, the authors of such novels must take into account the demographic aspects of the interwar society. Among the minorities living in Poland at that time, almost 10% were Jews; with anti-Semitism growing stronger. In crime stories whose plot is set before World War II, the ritual murder motif appears. This could raise a question of whether this happens: because of the correspondence between a crime story’s plot and the need of there being a murder in the plot for the sake of the story or, on the other hand, for the sake of deconstructing the falsehood or showing its relevance and fear connected to pogrom’s violence. In such a case, the crime story, apart from ludic aspects, would become an anthropological testament and a tool of fighting against anti-Semitic prejudices. The case studies in this article are novels written by: Zbigniew Miłoszewski, Ziarno prawdy (Grain of Truth), Zbigniew Białas, Korzeniec, Marek Bukowski & Maciej Dancewicz Najdłuższa noc (The Longest Night), Marek Krajewski, Głowa Minotaura (The Head of Minotaur) and Erynie (Erinyes), Konrad Lewandowski, Perkalowy dybuk (Perkale’s Dybuk), Piotr Schmandt, Pruska zagadka (A Prussian Riddle) and Adam Węgłowski, Przypadek Ritterów (The Ritters’ Case).
W ostatnich latach w Polsce niezwykłą popularnością cieszy się kryminał retro. Biorąc pod uwagę fakt, że II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowościowym, autorzy muszą uwzględnić aspekty demograficzne. Wśród mniejszości zamieszkujących Polskę 10% stanowili Żydzi, a antysemityzm w międzywojniu przybierał na sile. W fabułach, których akcja toczy się w I połowie XX wieku pojawia się motyw mordu rytualnego. Można więc postawić pytanie, czy dzieje się tak ze względu na korelację kryminału ze zbrodnią, cel, jakim jest wzmocnienie atrakcyjności przekazu czy też dążenie do rozbicia fantazmatu, ukazania jego żywotności i obaw związanych z przemocą pogromową. W takim przypadku kryminał oprócz aspektów ludycznych stawałby się świadectwem antropologicznym i narzędziem walki z antysemickimi uprzedzeniami. Przedmiotem analizy będą więc powieści: Zbigniewa Miłoszewskiego Ziarno prawdy, Zbigniewa Białasa Korzeniec, Marka Bukowskiego i Macieja Dancewicza Najdłuższa noc, Marka Krajewskiego Głowa minotaura i Erynie, Konrada Lewandowskiego Perkalowy dybuk, Piotra Schmandta Pruska zagadka oraz Adama Węgłowskiego Przypadek Ritterów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 209-224
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia i rozwój przestrzenny osadnictwa żydowskiego (XVII–XIX wiek) w Piotrkowie Trybunalskim na podstawie wybranych materiałów źródłowych
Autorzy:
Milerowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373778.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Piotrków Trybunalski
Jewish district
history of Polish Jews
dzielnica żydowska
historia polskich Żydów
Opis:
W tekście został przedstawiony zarys historyczny i przestrzenny rozwój rewiru zamieszkałego przez starozakonnych, potocznie zwanego Żydowskim Miastem Piotrkowem. Z racji pełnionej przez Piotrków Trybunalski ważnej funkcji, najpierw jako miasta królewskiego, a następnie gubernialnego, bazą źródłową do napisania artykułu stały się wybrane relacje mieszkańców miasta i odwiedzających je prominentnych gości, a także fragmenty dokumentów urzędowych. Obraz dzielnicy, jaki wyłania się z dostępnych tekstów, znacząco nie odbiega od rozwoju podobnych obszarów w tych polskich miastach, które otrzymały privilegium de non tolerandis Judaeis.
This paper presents the historical overview and spatial development of the district, called the Jewish City of Piotrków. Due to the important role of Piotrków Trybunalski, primarily as a royal city, and then as a Piotrków Governorate town, the source material for the article are selected relations of the city residents and prominent visitors. The image of the district that emerges from the available documents, does not deviate significantly from the development of similar areas in these Polish cities that have been granted by privilegium de non tolerandis Judaeis.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 106; 39-52
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwuetniczność międzywojennej Warszawy w świetle wyników wyborów
Two ethnic groups in interwar Warsaw in the light of the results of the elections
Autorzy:
Kowalski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684357.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Warszawa
okres międzywojenny
Polacy
Żydzi
zachowania wyborcze
Warsaw
interwar period
Poles
Jews
electoral behaviour
Opis:
The results of the elections, including their spatial diversity, are very often influenced by the cultural diversity of voters. This is clearly visible in Poland during the interwar period (1918-1939). This shows, among other, the study of J. Kopstein and J. Wittenberg (2000). Poles voted for nationwide parties with different ideological features. Members of ethnic minorities choosing parties emphasizing their ethnicity. The only grouping that fully broke the ethnic divide were the Communists, who were voted on by both Polish and Jewish voters. This is also confirmed in the case of election results in Warsaw, a city inhabited by Poles (70%) and Jews (30%). It was a rule that about 75-80% of Warsaw voters voted for the nationwide parties and the remaining 20-25% for the Jewish parties. However, the analysis of the Warsaw elections does not confirm the thesis of J. Kopstein and J. Wittenberg (2000) that the Poles voted ideologically, while the Jews voted for the parties representing the Jews as a minority. Jewish parties also had a differentiated ideological image with the Left, the Right and the Center. Taking into account this diversity, it makes possible to see that Jewish voters expressed greater sympathy for the left-wing parties (Bund, the Communists and Poale Zion) than Poles (Polish Socialist Party, the Communists). At the end of the 1930s, the leftist sympathies were particularly prominent among the Jews. In the elections to the city council of Warsaw in 1938, the left among the Jewish parties won 2/3 votes (the Bund and Poale Zion), while among the national groups only 1/3 (Polish Socialist Party). On the other hand, Kopstein and Wittenberg argue that Jews were not the main source of communist influence in Poland. Support for candidates of this political option in Warsaw, both among Poles as Jews, reached a maximum of 17% (in 1927). Earlier and later support in both communities was lower. At most it may be noted that in the case of Jews before 1927 it was lower than among Poles, while after 1927 higher. Kopstein and Wittenberg are right that the Jews were not the main base of communist influence in Poland. Support for candidates of this political option in Warsaw, both among Poles and Jews, reached a maximum of 17% in 1927. Earlier and later support was lower. In the case of Jews before 1927 it was lower than among Poles, while after 1927 higher.Spatial segregation, both ethnically and socially, has resulted in a strong spatial variation in the results of the elections. The Polish right was dominant in the central districts of the city, the Polish left in the suburbs. The exceptions from this regularity were North Districts (Muranów, Powązki, Grzybów) and part of Praga, where the Jewish parties dominated. The largest concentration of Jewish voters was the Northern District. In its eastern part the Jewish right won, in its western part the Jewish Left and the Communists. Jews were not the main base of influence of Communists in Poland, however, certain circumstances allow to understand why such a stereotype appeared. At least in the case of Warsaw, though perhaps also on a nationwide scale, the Jews showed more sympathy for the left than the Polish voters. In addition, the proportion of Jews among the members of the Communist Party (about 25%), and especially in the authorities of this party (30-50%), was higher than their share in the whole population (10%). Jews also often cooperated with the Polish left to oppose the influence of the nationalist Polish right. For the latter, the identification of the left with the Jews and Jews with the left was a very comfortable argument in the political struggle.
Na wyniki wyborów, w tym ich zróżnicowanie przestrzenne, bardzo często wpływa różnorodność kulturowa wyborców. Widać to wyraźnie w Polsce w okresie międzywojennym. Potwierdzają to również wyniki wyborów w Warszawie – mieście zamieszkiwanym przez Polaków (70%) i Żydów (30%). Polacy głosowali na ogólnopolskie partie o różnych cechach ideologicznych, członkowie mniejszości etnicznych wybierali natomiast partie podkreślające ich pochodzenie. Partie żydowskie miały także zróżnicowany wizerunek ideologiczny, choć można dostrzec, że żydowscy wyborcy wyrażali większą sympatię dla partii lewicowych niż Polacy, aby przeciwstawić się wpływowi nacjonalistycznej prawicy. Jedynym ugrupowaniem, które w pełni przełamało podziały etniczne, byli komuniści. Segregacja przestrzenna, zarówno etniczna, jak i społeczna, spowodowała silne zróżnicowanie wyników wyborów. Polska prawica dominowała w centralnych dzielnicach miasta, polska lewica – na suburbiach. Wyjątkami od tej regularności były dzielnice północne (Muranów, Powązki, Grzybów) i część Pragi, gdzie dominowały partie żydowskie. Największą koncentracją wyborców żydowskich był okręg północny. W jego wschodniej części wygrywała prawica żydowska, w zachodniej części – żydowska lewica i komuniści.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 71-91
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POŻYCZKA NA BUDOWĘ DOMU FRANCISZKA I JADWIGI GAWROŃSKICH W UNIEJOWIE W 1809 ROKU
LOAN FOR CONSTRUCTION OF THE HOUSE OF FRANCISZEK AND JADWIGA GAWROŃSCY IN UNIEJÓW IN 1809
Autorzy:
Szkutnik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487411.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Uniejów, XIX w., akt notarialny, pożyczka, Żydzi
Uniejów, 19th century, notarial act, loan, Jews
Opis:
Franciszek and Jadwiga Gawrońscy, the citizens of Uniejów, who wanted to build a house near the city market but did not have sufficient funds, decided to take out a loan. Itzig Łęczycki, a Jewish merchant, agreed to lend them 1000 Polish złotys, which were to be paid to them in instalments during the process of construction. In return he could rent for three years a part of this house which was intended for a stall. After that time Gawrońscy were obliged to return the whole sum to the lender. The burghers’ shortage of funds was probably due to a fire in the city some time earlier. Jews, on the other hand, having no property in Uniejów at that time, had to rent premises from burghers-possessors.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2017, 6; 122-129
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznańscy Żydzi – szkic do dziejów: rabini, synagogi, szkoły talmudyczne, zapomniane cmentarze…
The short history of Jews in Poznań: rabbis, synagogues, Talmudic schools, and forgotten cemeteries…
Autorzy:
Jedlińska, Eleonora
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197951.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Żydzi
Poznań
Polacy
Niemcy
historia
synagogi
cmentarze
rabini
Jews
Poles
Germans
history
synagogues
cemeteries
rabbis
Opis:
Pierwsi żydowscy osadnicy pojawili się w Poznaniu już w początkach istnienia miasta. Pierwszy polski książę Bolesław Pobożny, idąc za przykładem cesarza Fryderyka II, który w 1283 roku nadał Żydom w Wiedniu przywileje, uczynił to samo w Poznaniu. Wraz z rozwojem miasta stopniowo zwiększała się w nim liczebność ludności żydowskiej. Na początku XV wieku co czwarty budynek przy ulicy Sukienniczej był zajmowany przez Żydów. Ulica niebawem zyskała nazwę ulicy Żydowskiej. Z przeprowadzonego w 1507 roku spisu powszechnego wynika, że Poznań był jedną z największych gmin żydowskich w Polsce. Pierwszy cmentarz żydowski został założony w XV wieku na Złotej Górze, w pobliżu obecnego kościoła oo. Jezuitów, później przeniesiony został na teren zwany Muszą Górą, po zachodniej stronie miasta. Pod koniec XVIII wieku gmina żydowska stanowiła jedną czwartą mieszkańców. W 1793 roku Poznań przeszedł pod władanie pruskie. Podczas pożaru w 1803 roku spłonęły trzy z sześciu synagog. Działania urbanistyczne podjęte przez władze pruskie nie objęły odbudowy dzielnicy żydowskiej. Cmentarz na Muszej Górze został zlikwidowany w 1804 roku, a gmina żydowska otrzymała grunt pod nowe miejsce pochówku przy ul. Głogowskiej. Historia poznańskich Żydów jest przypowieścią o nieistniejącym miejscu, zagubionym między dziewiętnastowiecznymi kamienicami a podwórkami dzielnicy nazwanej Łazarz. Niegdyś znacząca społeczność żydowska w Poznaniu zniknęła. Najnowszy cmentarz został założony w latach 30. XX wieku przy ul. Szamarzewskiego. On również już nie istnieje – obecnie znajdują się tam ogrody działkowe.
The presence of the Jews in Poznań dates back to the early years of the city. The first Polish prince Bolesław the Pious, following the example of Emperor Frederic II who in 1283 granted privileges to the Jews in Vienna, has done the same in Poznań. As Poznań grew, the population of Jews in the city has been gradually growing. In 1507, based on the census conducted in that year, it appears that Poznań, at the time, was one of the largest Jewish communities in Poland. The first Jewish cemetery recorded in the town’s documents was established in the 15th century in a place called Złota Góra (Goldenberg), then it was moved to the western side to a hill called Musza Góra. At the end of the 18th century, the Jewish community made up almost a quarter of the inhabitants of Poznań. In 1793 the city came under the Prussian rule. During the fire in 1803 which devastated the northeastern part of the Old Town and the Jewish quarter. An urban planning-action undertaken by the Prussian authorities didn’t include reconstruction of the Jewish quarter. The Jewish cemetery on Musza Góra existed until 1804 when the Jews were forced to leave. The Jewish community was given land for a new cemetery on Głogowska Street. The history of Poznań’s Jews is a parable of a non-existent place, lost between the tenement houses and the backyard of Lazarus district (Łazarz). Once intellectually and the quantitatively significant Jewish community has disappeared. The latest Jewish cemetery in Poznań has been established in the 1930s on Szamarzewskiego Street. In the documents of the Municipal Executive Board in Poznań, it is called: Jewish Cemetery. Nowadays it’s nonexistent, as it was turned into gardens.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 4; 119-136
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies