Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XIX century" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 175
Tytuł:
Jan Gadomski – redaktor „Gazety Polskiej” w świetle nowych źródeł
an Gadomski – the editor of “Gazeta Polska” in the light of new sources
Autorzy:
Samborska-Kukuć, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649882.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Gadomski Jan
journalism XIX century
Opis:
The existing biographical knowledge concerning Jan Gadomski in many cases turned out to be incorrect or inaccurate. Query in the archives allowed for new arrangements to be made. The article presents unknown biographical issues connected to the editor of “GazetaPolska”, analyse the authorship of the drama titled Larik and tracks Gadomski’s relationship with Maria Konopnicka. It recreates thespecificity of Warsaw intellectual elite at the turn of 19th and 20th century.  
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 41, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Population relations in the Transcaucasian area and the end of the XIX century
Stosunki ludnościow e na Zakaukaziu u schyłku XIX wieku
Autorzy:
Janczak, Julian Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973731.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Caucasica; 1983, 1; 23-50
0209-1402
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Caucasica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Специфика семантики невыразимого в публицистике ХIХ в.
Specificity of the semantics of inexpressible in the publicism of the XIX century
Autorzy:
Михайлова, Марина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665514.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
публицистика ХIХ в.
апофатизм
апофатика
функционально-семантическая категория
семантика невыразимого
publicism of the ХIХ century
apophatism
apophatic teology
functional-semantic category
semantics of inexpressible
Opis:
The article is devoted to the characterization of expression of the functional-semantic category of inexpressible in the publicism of the ХIХ century on the works of M.P.Pogodin. A brief characteristic of inexpressible is given; this meaning is compared with the conjugate functional-semantic categories of the incomprehensible, invisible, and also categories of uncertainty. It is shown that the organization of the expression the conjugate categories in Pogodin’s works is based on the apophatism. The publicistic work of a historian-publicist is characterized by both single-word constituents of the inexpressible, and in the composition of utterance. The most frequent is an inconceivable adjective and its derivatives (incomprehensible, incomprehensibly, the incomprehensible). The adjectives inexplicable and incomprehensible and their derivatives are frequent in Pogodin’s works depending on the syntagmatic environment and the text assignment, these units actualize the meaning of inexpressible or incomprehensible. The adjective unknown is 10% of the total amount of means of expression of inexpresible.
Статья посвящена характеристике средств передачи функционально-семантической категории невыразимого в публицистике ХIХ в. на материале произведений М. П. Погодина. Дана краткая характеристика значения невыразимого; это значение сопоставлено с сопряженными функционально-семантическими категориями непостижимого, незримого, а также категориями неопределенности и неизвестности. Показано, что организация средств передачи сопряженных категорий в публицистике Погодина базируется на приеме апофатизма. Публицистическому творчеству историка-публициста свойственны как однословные конституенты невыразимого, так и в составе речения. Наиболее частотным является адъектив непостижимый и его дериваты (непостижимое, непостижимо, непостижимость). Частотны в публицистике Погодина адъективы неизъяснимый и необъяснимый и их дериваты; в зависимости от синтагматического окружения и текстового задания эти единицы актуализируют значение невыразимого или непостижимого. Адъектив неведомый составляет 10% от общего количества средств передачи невыразимого.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2018, 15; 53-61
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła elementarna w Załęczu Wielkim (pow. wieluński) 1804–1859
Autorzy:
Włodarczyk, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042658.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Załącze Wielkie
Wieluń
school
education
Polska
XIX century
South Prussia
Kingdom of Poland
Opis:
The village of Załęcze Wielkie, located in the south-eastern part of the Wieluń district, was one of the villages of Kamionkowo dominium, which belonged to the chapter of the Gniezno archbishopric. As a result of the Second Partition of Poland, these areas came under the rule of the Hohenzollerns (1793), in the so-called South Prussia (Südpreussen). After the Kościuszko Uprising (1794), it was decided to confiscate them and create domains. The beginnings of elementary school in Załęcze Wielkie should be linked with the activities of the Prussian administration aimed at creating a network of schools in newly gained areas. The school probably started its activity in 1804 – when the school building was put into use. Throughout its existence, the facility struggled with material difficulties. The contribution of the village inhabitants was barely enough for the teacher’s salary. There was a lack of funds for proper maintenance of the school building. Hence the staffing trouble: teachers, especially in the last period of the school’s existence, changed very often. The facility existed until 1859, when it was closed by the decision of the educational authorities of the Kingdom of Poland.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2019, 25; 27-38
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Pop)kulturowe trwanie wieku XIX Casus: literatura kryminalna
(Pop)cultural existence of the 19th century Casus: crime novel
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648985.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura popularna
kryminał
XIX wiek
pamięć kulturowa
popular literature
crime fiction
XIX century
cultural memory
Opis:
The article considers writing strategies that reconstruct the past and are present in latest Polish crime novels. Among functions catered by crime novels whose storylines are set in 19th century play various functions such as: – Actions oriented to the readjustment of the romantic paradigm, which datesback to the 19th century and is an important reference point for contemporary times; – treating the 19th century as a pretext for pondering over contemporary times; – considering the limits of the (re)construction of the vision of the past. In those texts, authors’ attitude towards the past, positive or critical, affecting the valuation of the past’s image presented. Sometimes, especially while reading “axiologically dubious” texts, we must not forget that the difference between the world seen by the author and the reader creates a tension which becomes the basis for a particular literary game.
Artykuł poświęcony jest strategiom pisarskim, dzięki którym rekonstruowana zostaje przeszłość, obecnym w najnowszej polskiej literaturze kryminalnej. Pośród różnych funkcji spełnianych przez opowieści kryminalne, których akcja rozgrywa się w XIX wieku, można wymienić następujące: – zabiegi zmierzające do rewaloryzacji paradygmatu romantycznego, mającego zakorzenienie w wieku XIX, a stanowiącego istotny punkt odniesienia dla współczesności; – traktowanie XIX wieku jako pretekstu do namysłu nad współczesnością; – namysł nad ograniczeniami (re)konstruowania wizji przeszłości. W utworach tych nieobojętne dla wartościowania ukazanej wizji przeszłości jest rozłożenie akcentów fabularnych, dookreślające postawę autora wobec przeszłości: afirmującą, bądź krytyczną. Niekiedy zresztą, o czym należy pamiętać zwłaszcza podczas lektury utworów „podejrzanych aksjologicznie”, napięcie pomiędzy widzeniem świata przez nadawcę i odbiorcę staje się podstawą szczególnej gry literackiej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 129-147
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pełnomocnictwo dotyczące dysponowania funduszami propinacyjnymi w Szadku (1852 r.)
Letters of attorney concerning revenues from taproom privilege in Szadek (1852)
Autorzy:
Szkutnik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510676.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Szadek
akt notarialny
XIX w.
dochody miasta
alfabetyzacja
notarial deed
XIX century
city revenues
literacy
Opis:
Dochody z propinacji stanowiły ważną pozycje w budżecie Szadku w XIX w. Zyski z produkcji i sprzedaży alkoholu należały do mieszczan posesjonatów, którzy wybierali swych przedstawicieli w celu dysponowania dochodami. Porównanie list posesjonatów zawartych w akcie nadania pełnomocnictwa z 1852 r. oraz z 1862 r. pozwoliło na ustalenie, iż tylko 1/3 tych mieszczan wystąpiła w obu wykazach. Świadczy to o dużej wymianie właścicieli nieruchomości na terenie Szadku w ciągu dekady. Większość z posesjonatów (58%) była w 1852 r. piśmienna. Rodziny które najliczniej były wówczas reprezentowane w gronie właścicieli nieruchomości na terenie Szadku to Łazuchiewiczowie i Woszczalscy.
Revenues from taproom constituted a major item in the budget of Szadek in XIX century. Profit from producing and selling liquor belonged to real estate owners, who chose their proxies to administer the income. Comparison of lists of estate owners contained in letters of attorney from 1852 and 1862 made it possible to establish that only 1/3 of those burghers appeared in both lists. This indicates that during a decade there was considerable exchange of property owners in Szadek. The majority of them (58%) were literate. The families which whose members were most numerous in the group of estate owners in Szadek are Łazuchiewicz and Woszczalski.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2018, 18; 39-47
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porządkowanie źródeł polskiego prawa a refleksja nad językiem (na materiale "Akt grodzkich i ziemskich z czasów Rzeczypospolitej z archiwum bernardyńskiego we Lwowie", XIX wiek)
Autorzy:
Pałucka-Czerniak, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022846.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dyskurs
język
historycy
edycje źródeł prawa
XIX w.
discourse
language
historians
editions of law sources
XIX century
Opis:
Celem artykułu jest refleksja nad językowymi przejawami porządkowania informacji dotyczących edycji dokumentów źródłowych z dziedziny prawa przez XIX-wiecznych uczonych zajmujących się historią Polski. Prace nad utrwaleniem drukiem pomników polszczyzny były w XIX w. motywowane pragnieniem udokumentowania i udowodnienia dawności polskiej kultury i języka polskiego, historycznego znaczenia polskiego narodu w okresie utraty państwowości. Porządkowanie treści w badanym opracowaniu źródłowym następuje poprzez dobór materiałów, selekcję, nadanie im układu chronologicznego, określenie ich pochodzenia oraz opatrzenie komentarzem o tematyce językowej, historycznej, obyczajowej. Refleksja nad językiem dotyczy grafii, sprawności pisarza, poprawności gramatycznej i leksykalnej tekstu, realizacji łaciny, wyjątkowo etymologii. Autorzy komentarza najczęściej zabierają głos w sprawie autentyczności tekstu. Refleksje o języku dokumentu służą jako argument o oryginalności lub nieautentyczności źródła. Orzekanie o autentyczności tekstu i jego znaczeniu odzwierciedla jedną z podstawowych idei poznawczych tego okresu — porządkowania edycji pomników polskiego prawa. W strategii dyskursywnej historyków refleksje nad językiem zostały jej podporządkowane.
The aim of the article is to reflect on linguistic manifestations of ordering information regarding the edition of source documents from the field of law by XIX century scholars dealing with the history of Poland. The work on preserving the printing of Polish monuments in the XIX century was motivated by the desire to document and prove the antiquity of Polish culture and Polish language, the historical significance of the Polish nation in the period of statehood loss. Organizing content in the studied source material is done by choosing materials, selecting them, giving them a chronological order, determining their origin and adding a commentary on linguistic, historical and moral themes. Reflection on the language concerns graphics, the writer’s efficiency, grammar and lexical correctness of the text, the realization of Latin, and exceptionally etymology. The authors of the commentary most often take the floor on the authenticity of the text. Reflections on the language of the document serve as an argument about the originality or inauthenticity of the source. Adjudication about the authenticity of a text and its meaning reflects one of the basic cognitive ideas of this period — ordering the editing of monuments of Polish law. In the discursive strategy of historians, reflections on language have been subordinated to it.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 123-133
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KSIĘGA BRACTWA TRZEŹWOŚCI Z PARAFII W UNIEJOWIE Z II POŁOWY XIX WIEKU W ZBIORACH ARCHIWUM DIECEZJALNEGO WE WŁOCŁAWKU
BOOK OF THE BROTHERHOOD OF SOBRIETY FROM UNIEJÓW PARISH, SECOND HALF OF XIX CENTURY
Autorzy:
Gmurczyk, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487435.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
parafia w Uniejowie
Księga Bractwa Trzeźwości
Archiwum Diecezjalne we Włocławku
Uniejów parish
The Book of the Brotherhood of Sobriety
Włocławek Diocese Archive
Opis:
In the second half of XIX century societies of sobriety were being established on Polish lands as part of the so called organic work (work at the foundations). The Book of the Brotherhood of Sobriety from Uniejów parish, kept in Włocławek Diocese Archive, contains – besides laws and indulgences (referring to the decree of Pope Pius IX of 28.07.1851), an appendix and a prayer – a list of 775 members of the brotherhood. This material may be useful to researchers investigating the history of the region, in such areas as religious and cultural life, anthroponymy, toponymy and genealogy.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2014, 3; 135-150
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologiczna podstawa zachowania językowego nadawcy w przedmowach do prac popularyzujących wiedzę o języku polskim w XIX wieku
Autorzy:
Jurewicz-Nowak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022847.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wartość
wartościowanie
podręczniki do gramatyki i stylistyki
pedagogika językowa
XIX w.
value
valuation
grammar and stylistic textbooks
language pedagogy
XIX century
Opis:
Przedmiotem artykułu są wartości i wartościowanie w przedmowach do wybranych podręczników gramatycznych i stylistycznych przeznaczonych dla dzieci i młodzieży 2. poł. XIX w. autorstwa Ignacego Boczylińskiego, Augusta Jeskego, Józefy Kamockiej, Władysława Lercla, Filipa Olpińskiego, Teofili Radońskiej i Piotra Skrzypińskiego. Podobnie jak inne fenomeny społeczne, tak i wartości człowiek utrwala w języku, dzięki czemu jest możliwa analiza językowa nazw wartości, jak również rekonstrukcja systemu wartości określonej grupy społecznej. Autorów tekstów łączy rodzaj więzi wynikającej z podobieństwa zainteresowań językowych oraz wykonywanej pracy nauczyciela i wychowawcy. Zasadniczym celem ich prac jest popularyzacja wiedzy o języku polskim oraz kształcenie umiejętności poprawnego mówienia i pisania. Podręczniki ukazały się po powstaniu styczniowym, między 1870 a 1889 r. na obszarze trzech zaborów. Reprezentatywne dla nich są wartości poznawcze (np. wiedza, zrozumienie) i pragmatyczne (np. pożytek, praktyczność, praca). Ówczesne programy wychowawcze pod wpływem idei pozytywistycznych kładły nacisk na kształcenie zawodowe i walor pracy. Wartościowaniu podlega proces nauczania języka polskiego: praca nauczyciela — wychowawcy oraz ucznia, ćwiczenia, metody, podręczniki, gramatyka, ortografia itp. Podłożem dla formułowanych ocen lub zaleceń jest dobro dziecka (rozwój umysłowy) i nauczyciela (sukces pedagogiczny). Najczęściej wartości zostają wyeksponowane w tych pasażach, które realizują funkcję perswazyjną (wyrażają oceny i wywołują określoną presję na czytelniku).
The subject of the article are values and valuation in preface to selected grammatical and stylistic textbooks intended for children and youth of the second half of the XIX century by Ignacy Boczyliński, August Jeske, Józefa Kamocka, Władysław Lecler, Filip Olpiński, Teofila Radońska and Piotr Skrzypiński. Similarly to other social phenomena, so does the human being perpetuates values in the language, thanks to which it is possible to analyze the language of value names as well as reconstruct the value system of a particular social group. The authors of the texts are combined by the type of ties resulting from the similarity of language interests and the work of the teacher and educator. The essential goal of their work is to popularize knowledge about the Polish language and to develop the skills of correct speaking and writing. The textbooks appeared after the January Uprising, between 1870 and 1889 in the area of three partitions. Cognitive values (e.g. knowledge, understanding) and pragmatic values (e.g. utility, practicality, work) are representative for them. The then educational programs under the influence of positivist ideas emphasized vocational training and the value of work. The process of teaching the Polish language is valued: the work of the teacher — educator and student, exercises, methods, textbooks, grammar, spelling, etc. The basis for formulated assessments or recommendations is the good of the child (mental development) and teacher (pedagogical success). Most often values are exposed in these passages, which perform the persuasive function (they express grades and cause a certain pressure on the reader).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 135-149
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Kodeksu Napoleona w systematyzowaniu polskiej terminologii prawnej
Autorzy:
Wismont, Magdalena
Woźniak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022838.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia języka polskiego — XIX w.
leksyka prawna
systematyzacja polskiej terminologii prawnej
Kodeks Napoleona
history of XIX century Polish language
legal vocabulary
systematization of Polish legal terminology
Napoleonic Code
Opis:
Artykuł traktuje o wpływie XIX-wiecznych przekładów Kodeksu Napoleona na systematyzację ówczesnej polskiej terminologii prawnej. Francuska kodyfikacja miała przełomowe znaczenie dla prawodawstw całego świata, uznawana jest za podstawę nowoczesnego państwa. Autorki prezentują oddziaływanie tego zbioru praw na tworzącą się w XIX w. polską terminologię prawną. Dzięki przekładom Kodeksu Napoleona rozpoczęto systematyzację nomenklatury prawa, tzn. przyporządkowywanie nazwy do pojęcia prawnego, precyzyjne określanie semantyki terminu, porządkowanie terminów w relacjach nadrzędno-podrzędnych. W przekładach postulowano również konsekwencję w wyborach tłumaczeniowych. W tym sensie translacje Kodeksu Napoleona przybliżyły polski język prawny do stanu obowiązującego we współczesnej legislacji.  
The article examines influence of a XIX century translation of the Napoleonic Code on the systematization of contemporary Polish legal terminology. The French codification of legislation was of paramount importance for legislations all over the world and laid the foundations for a modern state. The authors present influence of French codification over the Polish law terminology which was being formed in the XIX century. Thanks to the translations of the Napoleonic Code, the systematization of terminology in the field of law was introduced, i.e. assigning names to legal notions, precise determination of their semantics, organizing terms in superior-subordinate relations. In the translations consistency in translational was also proposed. In this way the translations of the Napoleonic Code brought the Polish legal language closer to modernity.  
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 59-69
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZRÓŻNICOWANIE MORFOGENETYCZNE WSI NA OBSZARZE GMINY UNIEJÓW
MORPHOGENETIC DIFFERENTATION OF VILLAGES IN THE COMMUNITY OF UNIEJÓW
Autorzy:
Figlus, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487533.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
gmina Uniejów
morfogeneza wsi
wsie średniowieczne
wsie nowożytne
jednostki osadnicze z XIX w.
analiza materiałów kartograficznych
community of Uniejów
morphogenesis of the villages
medieval villages
villages from the modern period
settlement units from the XIX century
cartographic documents analysis
Opis:
This article presents the results of research relating to the morphogenesis of the villages in the community of Uniejów. This work is an attempt to apply retrogressive methods to clarify the process of formation and development of layouts of villages and identify the historical relics of rural forms in contemporary cultural landscape of analyzed area. The study included irregular early medieval villages, regular villages that have passed the regulations associated with the location under the German law in the Middle Ages, the villages from the period of development of the manorial economy, villages from the modern period connected with Dutch settlement, and the villages formed as a result of the process of spatial reorganization in the nineteenth century. Development of rural forms in the community of Uniejów was the result of natural, legal, ownership and socio-agrarian influences. In the early Middle Ages one can identify the irregular layouts in the form of a road villages, an oval and multi-road villages. The process of location under the German law brought the development of settlement forms in the shape of large, regular street and oval villages. In the modern period one can identify the manorial forms as morphological elements closely connected with villages of older origin or the manorial forms as an autonomous settlement units. It is also characteristic that one can recognize many hamlets formed on the basis of division of property. In the late eighteenth and early nineteenth century in the studied area one can identify a couple of row villages inhabited by German population. Significant changes in the settlement network of community of Uniejów took place in the nineteenth century. The processes of regulation and parceling-out implicated the formation of new settlement units in the form of row villages with stripes fields and scattered villages with block layout of the fields.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2014, 3; 85-110
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uciekinierzy z Aten. Rosyjska filozofia XIX i XX wieku wobec 'niepoznawalności Boga'
Refugees From Athens. Russian philosophy of the turn of the XIX and XX century and the 'unknowableness of God'
Autorzy:
Podstawski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945695.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rosyjska filozofia XIX i XX w.
„srebrny wiek”
ruch chłystowski
Opis:
When we analyze the turn of the XXth and XIXth century in the Russian philosophy we often use the term „silver age” to emphasize its rapid development during that time. It is well know that the Orthodox Church with its principles remained independent from philosophy for a long time. It is only during the „silver age” that the efforts were taken to properly recognise the type of relations combining faith and science. However, it turned out that, regarding this matter, the experience of the East cannot be translated into the language of Western philosophy. This is why the greatest thinkers of this period, such as Pavel Florensky and Vladimir Solovyov, had to undertake a tremendous task of constructing the intellectual foundations for their spiritual tradition. When it comes to summarizing this era, Lev Shestov wrote that in the European philosophy one can distinguish between two currents of thoughts. The first is the rational one that originates from Athens and is characteristic to the philosophy of the West. The second one comes from Jerusalem and is based on the Revelation, specifically – the miracles. It is characteristic to the thinking of the East. The question is whether Shestov properly grasped the core of the problem, and whether it is the Orthodox Church that is in fact closer to the Ancient Greek understanding of the philosophical reality.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2013, 20
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opowiadanie „naukowe” – gatunek literacki czy popularnonaukowy? Charakterystyka genologiczna
Autorzy:
Gajda, Anetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022842.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
opowiadanie naukowe
genologia lingwistyczna i literaturoznawcza
klasyfikacja gatunków popularnonaukowych
przełom XIX i XX w.
scientific story
linguistic and literary genetics
classification of popular science genre
turn of the XIX and XX century
Opis:
Artykuł przedstawia analizę genologiczną przeznaczonych dla młodzieży opowiadań naukowych z przełomu XIX i XX w., których autorami byli wybitni uczeni, a zarazem popularyzatorzy tego okresu. Autorka wskazuje na cechy typowe dla gatunków narracyjnych, a jednocześnie elementy charakterystyczne dla tekstów naukowych. Udowadnia, iż elementy typowe dla piśmiennictwa artystycznego są podporządkowane funkcji poznawczej i uprzystępniającej. Dokonuje ponadto próby umiejscowienia badanego gatunku wśród tekstów popularyzujących wiedzę naukową, uwzględniając teorię podobieństwa rodzinnego L. Wittgensteina i zaliczając badane teksty o charakterze hybrydalnym do rodziny gatunków (obok czytanek, bajek, gawęd) paraliterackich, służących popularyzacji nauki wśród dzieci i młodzieży. Rodzina ta — według autorki — jest rodziną pokrewną dla grupy gatunków popularnonaukowych (takich jak: monografia popularnonaukowa, artykuł popularnonaukowy, wykład popularnonaukowy, odczyt popularnonaukowy, pogadanka), przeznaczonych dla osób, które ukończyły szkołę podstawową oraz dla samouków.
The article presents a genological analysis of scientific stories dedicated to young people from the turn of the XIX and XX century whose authors were both eminent scholars and promoters of this period. The author points out features typical for narrative genres and at the same time elements characteristic for scientific texts. She proves that typical elements of artistic literature are subordinated to the cognitive and facilitating function. Moreover, the author attempts to organise/classify texts which popularise scientific knowledge taking into account the theory of family similarity of L. Wittgenstein and including the studied texts of a hybrid nature into the family of genres (next to reading books, stories, tales) of paraliterary texts aimed at popularising science among children and young people. According to the author, this family is related to a group of popular science genres (such as popular science: monograph, article, lecture, talk) intended for people who graduated from primary school and autodidacts.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 109-122
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archaeologists from Lvov in the formation of European intellectual environment of the middle of XIX – first quarter of XX century (interaction direct and indirect)
Archeolodzy ze Lwowa w tworzeniu europejskiego środowiska intelektualnego od połowy XIX w. do pierwszej ćwierci XX w. (współpraca bezpośrednia i pośrednia)
Autorzy:
Bulyk, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682053.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Cesarstwo Austriackie
archeologia ukraińska
kontakty naukowe
lwowscy archeolodzy
Galicja
Austrian Empire
ukrainian archeology
scientific contacts
archaeologists of Lvov
Galicia
Opis:
Rozwój nauki nie jest możliwy bez współpracy, wymiany doświadczeń, a nawet przyjaźni między badaczami. Archeologia, która w XIX wieku przeszła długą drogę od hobby do dyscypliny naukowej, nie była pod tym względem wyjątkiem. Jak zauważył J. Pasternak na łamach „Archeologii Ukrainy”, w połowie XIX wieku na Ukrainie działały trzy główne ośrodki archeologiczne – lwowski, kijowski i odesski (Pasternak 1961: 18). W przeciwieństwie do Kijowa i Odessy, Lwów był częścią Cesarstwa Austriackiego, archeologia rozwijała się więc tam podobnie jak w innym ośrodku naukowym Galicji, tj. w Krakowie. Specyfiką Lwowa było współistnienie zarówno ukraińskich jak i polskich ośrodków archeologicznych. Celem autorki jest poszukiwanie aktywności archeologów lwowskich w tworzeniu europejskiej przestrzeni intelektualnej. Analiza dokumentów pozwala stwierdzić, że archeolodzy lwowscy współpracowali z uczonymi z niemal całej Europy (szczególne stosunki łączyły ich z badaczami z Krakowa). Ponadto należy zauważyć, że relacje te pojawiły się nie tylko między instytucjami, ale również na poziomie stosunków osobistych.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2016, 31
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ссыльные поляки в Вологодской губернии в 19 веке: российская историография и перспективы исследования
Polish deportation in the Vologda province (Vologodskaya gubernia) in the XIXth century: Russian historiography and research perspectives
Polscy zesłańcy w guberni wołogodzkiej w XIX wieku. Rosyjska historiografia i perspektywy badawcze
Autorzy:
Liutynski, Anton
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687693.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wołogodzka gubernia
Polacy zesłańcy
rosyjska historiografia
perspektywy badawcze
Vologda province
Polish exile
Russian historiography
research perspectives
Opis:
Gubernia wołogodzka, region Imperium Rosyjskiego (w latach 1796–1917), był wykorzystywany przez rząd carski w XIX – początkach XX wieku, jako miejsce zsyłek politycznych. Pewna liczba uczestników ruchu rewolucyjnego w Królestwie Polskim w XIX wieku została zesłana na tę prowincję. Rosyjska historiografia polskich zesłańców odnosi się głównie do regionów syberyjskich, gdzie wygnańców było znacznie więcej. Istnieją interesujące i szczegółowe opracowania dotyczące polskich zesłańców w sąsiednich guberniach archangielska, wiatska i nowogrodzka. O zesłanych do Wołogdy uczestnikach powstań w Królestwie Polskim powstało kilku wydawnictw lokalnych naukowców (Бонфельд, Голикова и др.): o wysokiej rangi dowódcach wojskowych powstania listopadowego, o zesłańcach konspiracji Konarskiego i o ponad 80 uczestnikach powstania styczniowego. Na podstawie danych archiwalnych badane są epizody z życia codziennego, dane biograficzne, uogólnienia. Tematami istotnymi badawczo pozostają następujące obszary: szczegółowa analiza biografii, publikacja źródeł archiwalnych, badanie źródeł osobowych: wspomnienia zesłańców i mieszkańców.
Vologda Province, the region of the Russian Empire (1796–1917), was used in the XIX – early XX century by the tsarist government as a place of political exile. A certain number of participants in the revolutionary movement in the Kingdom of Poland in the 19th century was exiled to the province. The Russian historiography of the Polish exile mainly refers to the Siberian regions, where exiles were much larger. There are interesting and detailed studies of Polish exiles in the neighboring Arkhangelsk, Vyatka and Novgorod provinces. Several publications of local researchers (Bonfeld, Golikova, etc.) about the exiled Poles in Vologda from the Kingdom of Poland have been made: about high-ranking commanders of the November uprising, about exiles after Konarsky case and more than 80 participants of the January uprising. On the basis of archival data, episodes of everyday life, biographical data, generalizations are studied. The topic remains relevant for research in the following areas: detailed analysis of biographies, publication of archival sources, study of personal sources: memories of exiles and local residents
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 91-102
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 175

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies