Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Żydzi," wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Żydzi w Szadku – rys historyczny
Jews in Szadek – a historical review
Autorzy:
Stulczewski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510620.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jews
Szadek
Żydzi
Opis:
The earliest mention of Jews in Szadek dates from the early 16th century, but it was in the second half of the 18th century, that this nationality group became more numerous and started gaining prominence in the socio-economic life of this town. In 1913, every third resident of Szadek (2.8 thousand inhabitants at that time) was Jewish. The majority of trading was carried out by Jews – there were 34 shops run by Jews, and only 7 were kept by Catholics. During the Second World War most of the Jews from Szadek were put to death in a concentration camp in Chełm on the River Ner; the few who survived the occupation soon emigrated. Almost no material trace has remained of this nationality group, which had for centuries been an important component of local community, in terms of both socio-economic and cultural development. The only material evidence, being a memorial to the Jewish community in Szadek, is a Jewish cemetery, recently restored after post-war devastation.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2010, 10; 141-160
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi w Szadku – fragmenty wspomnień
The Jewish community in Szadek – reminiscences
Autorzy:
Wasilewska-Klamka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510678.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jewish
Szadek
Żydzi
Opis:
The paper presents results of ethnographic research on the Jewish community in Szadek. By means of interviews with persons who remember the prewar period information was collected about Jewish people living there in the 1930s, during German occupation, at the time of existence and liquidation of the ghetto, and in the post-war period – return of the survivors and the history of the synagogue and the Jewish cemetery. The picture presented in this article is made up of accounts given by Szadek’s Polish residents. Their reminiscences and descriptions of persons, places, events and situations, culture, traditions and occupations reveal emotions and attitudes towards the Jewish community and throw some light on interpersonal relations.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2012, 12; 87-106
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żyd, Żydzi, Żydy, Żydki – stereotypes and judgments ingrained in the Polish language
Żyd, Żydzi, Żydy, Żydki – presupozycje i sądy utrwalone w polszczyźnie
Autorzy:
Wierzbicka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965825.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
stereotypes
pragmatics
categorization
metaphorical transfers
Jew
stereotypy
pragmatyka
kategoryzacja
przekaz metaforyczny
żydzi
Opis:
Otaczający człowieka świat jest wielobarwny i wielowymiarowy – od zarania dziejów to, co było wokół nas, skłaniało do obserwacji i wywoływało refleksję, znajdując tym samym odzwierciedlenie w języku. Na nasze postrzeganie rzeczywistości wpływ miał nie tylko świat nieożywiony, ale przede wszystkim kształtowały go kontakty z innymi ludźmi, często odmiennego pochodzenia. Polacy – mimo samookreślania się jako naród tolerancyjny – potrafili (i nadal potrafią) bardzo dosadnie określać nacje, z którymi przez wieki przyszło im współżyć. I tak wkoło nas pełno było/jest Ruskich, Szwabów i Żydów. O ile złe sądy – mające odzwierciedlenie w słownictwie czy frazeologii – o naszych wschodnich czy zachodnich sąsiadach wynikać mogły z różnych, niekorzystnych często dla Polski wydarzeń historycznych (wielowiekowych walk o ziemie, zaborów, okupacji), o tyle niechęć do nacji żydowskiej miała bardziej złożone podłoże. Zauważyć można, iż słowa „Żyd”, „Żydzi” tylko dla garstki Polaków są neutralne. Niezwykle rzadki to przypadek, gdy człowiek jakiejś narodowości określany jest wyłącznie wyzwiskami – bo przecież z taką sytuacją mamy do czynienia w wypadku naszych starszych braci w wierze. W swoim referacie autorka ukazuje sądy utrwalone i presuponowane we współczesnej polszczyźnie, wiążące się z nazwami: Żyd, Żydzi, Żydy czy Żydki. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy nadal – mimo zmieniających się czasów i politycznej poprawności – Polacy mówią (a zatem i myślą) o Żydach wyłącznie pogardliwie, czy może ta sytuacja choć trochę się zmieniła.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2015, 049
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi w Łodzi w latach zaborów 1793-1914
Autorzy:
Puś, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/1041703.zip
https://bibliotekanauki.pl/books/1041703.pdf
https://bibliotekanauki.pl/books/1041703.mobi
https://bibliotekanauki.pl/books/1041703.epub
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Poznańscy Żydzi – szkic do dziejów: rabini, synagogi, szkoły talmudyczne, zapomniane cmentarze…
The short history of Jews in Poznań: rabbis, synagogues, Talmudic schools, and forgotten cemeteries…
Autorzy:
Jedlińska, Eleonora
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197951.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Żydzi
Poznań
Polacy
Niemcy
historia
synagogi
cmentarze
rabini
Jews
Poles
Germans
history
synagogues
cemeteries
rabbis
Opis:
Pierwsi żydowscy osadnicy pojawili się w Poznaniu już w początkach istnienia miasta. Pierwszy polski książę Bolesław Pobożny, idąc za przykładem cesarza Fryderyka II, który w 1283 roku nadał Żydom w Wiedniu przywileje, uczynił to samo w Poznaniu. Wraz z rozwojem miasta stopniowo zwiększała się w nim liczebność ludności żydowskiej. Na początku XV wieku co czwarty budynek przy ulicy Sukienniczej był zajmowany przez Żydów. Ulica niebawem zyskała nazwę ulicy Żydowskiej. Z przeprowadzonego w 1507 roku spisu powszechnego wynika, że Poznań był jedną z największych gmin żydowskich w Polsce. Pierwszy cmentarz żydowski został założony w XV wieku na Złotej Górze, w pobliżu obecnego kościoła oo. Jezuitów, później przeniesiony został na teren zwany Muszą Górą, po zachodniej stronie miasta. Pod koniec XVIII wieku gmina żydowska stanowiła jedną czwartą mieszkańców. W 1793 roku Poznań przeszedł pod władanie pruskie. Podczas pożaru w 1803 roku spłonęły trzy z sześciu synagog. Działania urbanistyczne podjęte przez władze pruskie nie objęły odbudowy dzielnicy żydowskiej. Cmentarz na Muszej Górze został zlikwidowany w 1804 roku, a gmina żydowska otrzymała grunt pod nowe miejsce pochówku przy ul. Głogowskiej. Historia poznańskich Żydów jest przypowieścią o nieistniejącym miejscu, zagubionym między dziewiętnastowiecznymi kamienicami a podwórkami dzielnicy nazwanej Łazarz. Niegdyś znacząca społeczność żydowska w Poznaniu zniknęła. Najnowszy cmentarz został założony w latach 30. XX wieku przy ul. Szamarzewskiego. On również już nie istnieje – obecnie znajdują się tam ogrody działkowe.
The presence of the Jews in Poznań dates back to the early years of the city. The first Polish prince Bolesław the Pious, following the example of Emperor Frederic II who in 1283 granted privileges to the Jews in Vienna, has done the same in Poznań. As Poznań grew, the population of Jews in the city has been gradually growing. In 1507, based on the census conducted in that year, it appears that Poznań, at the time, was one of the largest Jewish communities in Poland. The first Jewish cemetery recorded in the town’s documents was established in the 15th century in a place called Złota Góra (Goldenberg), then it was moved to the western side to a hill called Musza Góra. At the end of the 18th century, the Jewish community made up almost a quarter of the inhabitants of Poznań. In 1793 the city came under the Prussian rule. During the fire in 1803 which devastated the northeastern part of the Old Town and the Jewish quarter. An urban planning-action undertaken by the Prussian authorities didn’t include reconstruction of the Jewish quarter. The Jewish cemetery on Musza Góra existed until 1804 when the Jews were forced to leave. The Jewish community was given land for a new cemetery on Głogowska Street. The history of Poznań’s Jews is a parable of a non-existent place, lost between the tenement houses and the backyard of Lazarus district (Łazarz). Once intellectually and the quantitatively significant Jewish community has disappeared. The latest Jewish cemetery in Poznań has been established in the 1930s on Szamarzewskiego Street. In the documents of the Municipal Executive Board in Poznań, it is called: Jewish Cemetery. Nowadays it’s nonexistent, as it was turned into gardens.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 4; 119-136
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowa konferencja naukowa Żydzi w powojennej Polsce i Łodzi 1945– 1950, Łódź, 24 maja 2012 r.
Autorzy:
Rykała, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684429.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2012, 1
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielokulturowe dziedzictwo materialne Katowic
Multicultural heritage of Katowice
Autorzy:
Chmielewska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965631.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jews
Germans
cultural heritage
Katowice
Żydzi
Niemcy
dziedzictwo kulturowe
Opis:
The paper applies to the city of Katowice, which in the past was a multicultural town, inhabited by Silesians, Germans, Jews and Poles at the same time, and which is today a city of one nation, inhabited by Poles. The aim of the paper was to characterize the cultural heritage left in Katowice by the former German and Jewish inhabitants. The article outlines the history of the development of the city with emphasis on the impact of people representing different cultures on the character of Katowice, presents elements of the cultural heritage left by Germans and by Jews, and discusses the value of this heritage to later generations of inhabitants of Katowice.
Katowice, które w przeszłości były ośrodkiem wielokulturowym, zamieszkanym jednocześnie przez Ślązaków, Niemców, Żydów i Polaków, dziś są miastem jednonarodowym, a Polacy stanowią ponad 90% jego mieszkańców. Celem artykułu jest charakterystyka dziedzictwa materialnego pozostawionego w Katowicach przez ich dawnych mieszkańców pochodzenia niemieckiego i żydowskiego. W artykule nakreślono historię rozwoju miasta z uwypukleniem wpływu społeczności poszczególnych kultur na ówczesny charakter Katowic, przedstawiono wybrane elementy poniemieckiego i pożydowskiego dziedzictwa materialnego oraz omówiono stosunek do tego dziedzictwa późniejszych pokoleń katowiczan.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 47-62
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syjoniści kontra „Żydzi polscy”. Palestyńskie echa memoriału Tuwima
Zionists and “Polish Jews”. Palestinian reception of We, Polish Jews
Autorzy:
Sobelman, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967545.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Julian Tuwim
reception in Israel
Jewish identity
Opis:
The article discusses the reception of Tuwim’s manifesto in Israel, focusing in particular on the 1940s. The author analyses various critical reponses to the poem expressed by Jewish critics in Palestine. Tuwim’s reception in Israel is presented from a new perspective which has not been explore so far.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2014, 26, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komisje Specjalne przy Komitetach Żydowskich w Polsce – aspekt geograficzny
The Special Commissions of Jewish Committees in Poland – geographical aspect
Autorzy:
Cała, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684415.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Komisje Specjalne
Żydzi
historia powojenna
Special Commissions
Jews
post-war history
Opis:
The paper concerns the Special Commission, a paramilitary Jewish organisation formed after the pogrom in Kielce (July 5, 1946) in order to defend the Jewish population. It existed for less than one year, yet it had a significant impact on the stabilisation of the life of this community in post-war Poland. Its divisions were meant to be formed at Jewish Committees, though the process was not always consistent. Owing to that, it created its own administrative division, that differed slightly from the one drawn by the Jewish self-government in the Central Committee of Polish Jews (CKŻP). The paper presents the specificity of geographical coverage, where Special Commissions operated.
Artykuł dotyczy Komisji Specjalnej, żydowskiej organizacji paramilitarnej, utworzonej po pogromie w Kielcach (4 lipca 1946 r.) w celu samoobrony ludności żydowskiej. Istniała zaledwie przez niecały rok, ale miała istotny wpływ na stabilizację życia tej społeczności w powojennej Polsce. W założeniu jej oddziały tworzono przy Komitetach Żydowskich, jednak nie zawsze konsekwentnie, w związku z czym wytworzyła własny podział administracyjny, różniący się nieznacznie od stworzonego przez żydowski samorząd zrzeszony w Centralnym Komitecie Żydów w Polsce (CKŻP). W artykule przedstawiono specyfikę geograficznego zasięgu działania Komisji Specjalnych.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2016, 5; 39-60
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi w Stargardzie powiatu szadzkiego w XIX i XX wieku – uchwycenie już nieobecnych
Jews in Szadzko county’s Stargard in 19th and 20th century – capturing the already absent
Autorzy:
Żukowska-Łyko, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965750.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
The first cases of Jewish settlement in Pomerania, we can note in the 13th century. One of the common activities of the Jews was trade. In fact, the 19th century brought about a major change in the legal position and the settlement of Jews in Pomerania. Issued edict on 11 March 1812. Jews legitimized as citizens of Prussia. In order to obtain Prussian citizenship was: acceptance of German names. The largest increase in the number of Jews in Stargard recorded between 1812–1817 year with the number of 184 to 365 people. The first rabbi employed by the Municipality in Stargard was Dr. Caro in 1857. Then Municipality consisted of approx. 397 members. After World War II, the Polish authorities have started action settlement and reconstruction of the city. The Jewish population has not recovered.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2015, 15
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziarno prawdy? Mord rytualny w polskich kryminałach retro
Grain of Truth? Ritual murder in Polish contemporary crime-stories
Autorzy:
Domagalska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649010.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
powieść popularna
mord rytualny
kryminał
Żydzi
popular novel
ritual murder
crime-story
Jews
Opis:
In contemporary Polish literature, crime stories whose plot is set in the pre-war Poland or earlier have become increasingly popular. Taking into consideration the fact that the second Republic of Poland was a multinational state, the authors of such novels must take into account the demographic aspects of the interwar society. Among the minorities living in Poland at that time, almost 10% were Jews; with anti-Semitism growing stronger. In crime stories whose plot is set before World War II, the ritual murder motif appears. This could raise a question of whether this happens: because of the correspondence between a crime story’s plot and the need of there being a murder in the plot for the sake of the story or, on the other hand, for the sake of deconstructing the falsehood or showing its relevance and fear connected to pogrom’s violence. In such a case, the crime story, apart from ludic aspects, would become an anthropological testament and a tool of fighting against anti-Semitic prejudices. The case studies in this article are novels written by: Zbigniew Miłoszewski, Ziarno prawdy (Grain of Truth), Zbigniew Białas, Korzeniec, Marek Bukowski & Maciej Dancewicz Najdłuższa noc (The Longest Night), Marek Krajewski, Głowa Minotaura (The Head of Minotaur) and Erynie (Erinyes), Konrad Lewandowski, Perkalowy dybuk (Perkale’s Dybuk), Piotr Schmandt, Pruska zagadka (A Prussian Riddle) and Adam Węgłowski, Przypadek Ritterów (The Ritters’ Case).
W ostatnich latach w Polsce niezwykłą popularnością cieszy się kryminał retro. Biorąc pod uwagę fakt, że II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowościowym, autorzy muszą uwzględnić aspekty demograficzne. Wśród mniejszości zamieszkujących Polskę 10% stanowili Żydzi, a antysemityzm w międzywojniu przybierał na sile. W fabułach, których akcja toczy się w I połowie XX wieku pojawia się motyw mordu rytualnego. Można więc postawić pytanie, czy dzieje się tak ze względu na korelację kryminału ze zbrodnią, cel, jakim jest wzmocnienie atrakcyjności przekazu czy też dążenie do rozbicia fantazmatu, ukazania jego żywotności i obaw związanych z przemocą pogromową. W takim przypadku kryminał oprócz aspektów ludycznych stawałby się świadectwem antropologicznym i narzędziem walki z antysemickimi uprzedzeniami. Przedmiotem analizy będą więc powieści: Zbigniewa Miłoszewskiego Ziarno prawdy, Zbigniewa Białasa Korzeniec, Marka Bukowskiego i Macieja Dancewicza Najdłuższa noc, Marka Krajewskiego Głowa minotaura i Erynie, Konrada Lewandowskiego Perkalowy dybuk, Piotra Schmandta Pruska zagadka oraz Adama Węgłowskiego Przypadek Ritterów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 209-224
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka żydowska w świetle krytyki artystycznej dwudziestolecia międzywojennego
Autorzy:
Piątkowska, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033737.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sztuki piękne
Żydzi
Żydowskie Towarzystwo Krzewienia Sztuk Pięknych (ŻTKSP)
krytyka artystyczna
Fine Arts
Jews
Jewish Society for the Encouragement of Fine Arts (ŻTKSP)
art criticism
Opis:
Artykuł analizuje pojęcie sztuki żydowskiej w zapisach krytyki dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Rozważania o sztuce żydowskiej, dyskusje o znaczeniu sztuk pięknych dla społeczności żydowskiej w diasporze oraz roli, jaka przypadła im w budowaniu nowego narodowego uniwersum wizualnego Żydów europejskich rozpoczęły się w przededniu I wojny światowej. W niepodległej Polsce kontynuowano dyskusje o kierunkach rozwoju narodowej kultury, zarówno w kontekście niezależnego, autonomicznego życia żydowskiego, jak i relacji między kulturą polską, kulturą dominująca a peryferyjną w kontekście państwa kulturą żydowską. Na przykładzie otwartego 20 maja 1928 roku Salonu Wiosennego Żydowskiego Towarzystwa Krzewienia Sztuk Pięknych (ŻTKSP) widzimy, że polska krytyka artystyczna nie tylko dopiero w połowie lat dwudziestych XX wielu. dostrzegła istnienie sztuki żydowskiej, ale i nie zdawała sobie sprawy ze znaczenia ideowego konstruktu sztuki żydowskiej dla żydowskiej społeczności. Równie niewielu krytyków zdawało sobie sprawę z doniosłości istnienia odrębnej, żydowskiej instytucji artystycznej, jaką było ŻTKSP i roli Towarzystwa w rozwoju żydowskiego życia artystycznego.
This paper discusses the notion of Jewish art in Poland in the interwar period. Although in the Jewish cultural milieu discussion of how to define Jewish art started at the beginning of 20th century, Polish art critics realized the very existence of Jewish art as an independent phenomenon only in the late twenties. The first part of the article analyses the reviews of the Spring Salon of the Jewish Society for the Encouragement of Fine Arts [Polish abbr. ŻTKSP], opened in Warsaw in May 1928. The Spring Salon is a good illustration of the diverse approaches to the idea of Jewish art as well as of the participation of Jewish artists in Polish art. The subsequent part of the article concludes that for the Jewish cultural circles in interwar Poland the most important goal was not to formulate a definition of Jewish art but to question how Jewish art manifests itself as an expression of national culture. All associations dealing with Jewish art, including the largest and most important Jewish artistic exhibitive institution in the interwar period – the Jewish Society for the Encouragement of Fine Arts in Warsaw – advocated as their central objective popularising and strengthening Jewish art (without defining it) and providing support to Jewish artists in their fight for existence and free artistic development.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2020, 36; 73-93
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwuetniczność międzywojennej Warszawy w świetle wyników wyborów
Two ethnic groups in interwar Warsaw in the light of the results of the elections
Autorzy:
Kowalski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684357.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Warszawa
okres międzywojenny
Polacy
Żydzi
zachowania wyborcze
Warsaw
interwar period
Poles
Jews
electoral behaviour
Opis:
The results of the elections, including their spatial diversity, are very often influenced by the cultural diversity of voters. This is clearly visible in Poland during the interwar period (1918-1939). This shows, among other, the study of J. Kopstein and J. Wittenberg (2000). Poles voted for nationwide parties with different ideological features. Members of ethnic minorities choosing parties emphasizing their ethnicity. The only grouping that fully broke the ethnic divide were the Communists, who were voted on by both Polish and Jewish voters. This is also confirmed in the case of election results in Warsaw, a city inhabited by Poles (70%) and Jews (30%). It was a rule that about 75-80% of Warsaw voters voted for the nationwide parties and the remaining 20-25% for the Jewish parties. However, the analysis of the Warsaw elections does not confirm the thesis of J. Kopstein and J. Wittenberg (2000) that the Poles voted ideologically, while the Jews voted for the parties representing the Jews as a minority. Jewish parties also had a differentiated ideological image with the Left, the Right and the Center. Taking into account this diversity, it makes possible to see that Jewish voters expressed greater sympathy for the left-wing parties (Bund, the Communists and Poale Zion) than Poles (Polish Socialist Party, the Communists). At the end of the 1930s, the leftist sympathies were particularly prominent among the Jews. In the elections to the city council of Warsaw in 1938, the left among the Jewish parties won 2/3 votes (the Bund and Poale Zion), while among the national groups only 1/3 (Polish Socialist Party). On the other hand, Kopstein and Wittenberg argue that Jews were not the main source of communist influence in Poland. Support for candidates of this political option in Warsaw, both among Poles as Jews, reached a maximum of 17% (in 1927). Earlier and later support in both communities was lower. At most it may be noted that in the case of Jews before 1927 it was lower than among Poles, while after 1927 higher. Kopstein and Wittenberg are right that the Jews were not the main base of communist influence in Poland. Support for candidates of this political option in Warsaw, both among Poles and Jews, reached a maximum of 17% in 1927. Earlier and later support was lower. In the case of Jews before 1927 it was lower than among Poles, while after 1927 higher.Spatial segregation, both ethnically and socially, has resulted in a strong spatial variation in the results of the elections. The Polish right was dominant in the central districts of the city, the Polish left in the suburbs. The exceptions from this regularity were North Districts (Muranów, Powązki, Grzybów) and part of Praga, where the Jewish parties dominated. The largest concentration of Jewish voters was the Northern District. In its eastern part the Jewish right won, in its western part the Jewish Left and the Communists. Jews were not the main base of influence of Communists in Poland, however, certain circumstances allow to understand why such a stereotype appeared. At least in the case of Warsaw, though perhaps also on a nationwide scale, the Jews showed more sympathy for the left than the Polish voters. In addition, the proportion of Jews among the members of the Communist Party (about 25%), and especially in the authorities of this party (30-50%), was higher than their share in the whole population (10%). Jews also often cooperated with the Polish left to oppose the influence of the nationalist Polish right. For the latter, the identification of the left with the Jews and Jews with the left was a very comfortable argument in the political struggle.
Na wyniki wyborów, w tym ich zróżnicowanie przestrzenne, bardzo często wpływa różnorodność kulturowa wyborców. Widać to wyraźnie w Polsce w okresie międzywojennym. Potwierdzają to również wyniki wyborów w Warszawie – mieście zamieszkiwanym przez Polaków (70%) i Żydów (30%). Polacy głosowali na ogólnopolskie partie o różnych cechach ideologicznych, członkowie mniejszości etnicznych wybierali natomiast partie podkreślające ich pochodzenie. Partie żydowskie miały także zróżnicowany wizerunek ideologiczny, choć można dostrzec, że żydowscy wyborcy wyrażali większą sympatię dla partii lewicowych niż Polacy, aby przeciwstawić się wpływowi nacjonalistycznej prawicy. Jedynym ugrupowaniem, które w pełni przełamało podziały etniczne, byli komuniści. Segregacja przestrzenna, zarówno etniczna, jak i społeczna, spowodowała silne zróżnicowanie wyników wyborów. Polska prawica dominowała w centralnych dzielnicach miasta, polska lewica – na suburbiach. Wyjątkami od tej regularności były dzielnice północne (Muranów, Powązki, Grzybów) i część Pragi, gdzie dominowały partie żydowskie. Największą koncentracją wyborców żydowskich był okręg północny. W jego wschodniej części wygrywała prawica żydowska, w zachodniej części – żydowska lewica i komuniści.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 71-91
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nagrobki z cmentarza żydowskiego w Brzezinach – świadectwo dziejów brzezińskich Żydów. Kilka uwag na marginesie inwentaryzacji
Matzevot from the Jewish cemetery in Brzeziny. A few comments regarding of the inventory
Autorzy:
Milerowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197948.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Brzeziny
Żydzi
sztuka sepulkralna
cmentarze żydowskie
the Jews
sepulchral art
Jewish cemeteries
Opis:
Celem artykułu jest zaprezentowanie wstępnych wyników przeprowadzonej w latach 2013–2014 przez studentów i pracowników Katedry Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego inwentaryzacji macew z cmentarza żydowskiego w Brzezinach, zgromadzonych na tamtejszym placu muzealnym. Analizie poddany został zespół pomników składający się ze 135 płyt, a kryterium wyboru był stan ich zachowania. Co istotne, na niektórych fragmentach nagrobków, które posłużyły Niemcom za materiał do budowy mostu na rzece Mrożycy, zachowała się malatura. W toku przeprowadzonych badań wywnioskowano, że do początków XX wieku lokalne środowisko starotestamentowych było bardzo konserwatywne (świadczą o tym dekoracje i epigrafy na macewach). Spostrzeżenia te mogą być pomocne w uzupełnieniu historii i charakterystyki społeczności brzezińskich Żydów.
The aim of the article is to present the preliminary results of the inventory of matzevot from the Jewish cemetery in Brzeziny, collected on the local museum square, carried out by students and employees of the Department of Art History of the University of Lodz in 2013–2014. A set of matzevot consisting of 135 slabs was analyzed, and the selection criterion was their state of preservation. Importantly, some parts of the tombstones that were used by the Germans as material for the construction of the bridge over the Mrożyca River, have carried traces of polychrome. In the course of the research, it was concluded that until the beginning of the 20th century the local jewish community was very conservative (as evidenced by decorations and epigraphs on matzevot). These observations may be helpful in completing the history and characteristics of the Jewish community in Brzeziny.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 4; 137-161
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies