Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polacy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Obraz Polski i Polaków w najnowszych filmach polskich i możliwość ich wykorzystania w edukacji kulturowej cudzoziemców
Autorzy:
Prędota, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679858.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska
Polacy
film
kultura
edukacja kulturowa
Opis:
Autorka pokazuje rolę filmów polskich w nauczaniu jpjo. Szczególnie koncentruje się na najnowszych osiągnięciach polskiej kinematografii, ukazując, jak kształtuje się w nich obraz Polski i Polaków.
The author presents the role of the Polish films in teaching Polish as a foreign language. She especially concentrates on the latest achievements of the Polish cinema, showing how they present the image of the Polish people and Poland.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How to Study the Childhood of the Prominent? The Conceptual Framework of the Project
Jak badać dzieciństwo Wybitnych? – ramy koncepcyjne projektu
Autorzy:
Czaja-Chudyba, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148764.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wybitni Polacy
dzieciństwo
badania biograficzne
prominent Poles
childhood
biographical studies
Opis:
The article presents the conceptual framework of descriptive biographical studies on childhood among 114 prominent Poles. It discusses the methodological dilemmas related to the use of biography in the reconstruction of the past, and characterizes the applied research procedure as well as the categories for describing childhood, the Polish historical context, and the environment of the outstanding youth.
W artykule przedstawiono koncepcję badań biograficznych nad dzieciństwem 114 wybitnych Polaków. Przedstawiono dylematy metodologiczne związane z wykorzystaniem biografii w rekonstrukcji przeszłości oraz scharakteryzowano własną procedurę badawczą i kategorie opisu dzieciństwa, polskiego kontekstu historycznego i środowiska, w którym przebiegała młodość Wybitnych.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2023, 16, 1; 92-107
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwuetniczność międzywojennej Warszawy w świetle wyników wyborów
Two ethnic groups in interwar Warsaw in the light of the results of the elections
Autorzy:
Kowalski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684357.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Warszawa
okres międzywojenny
Polacy
Żydzi
zachowania wyborcze
Warsaw
interwar period
Poles
Jews
electoral behaviour
Opis:
The results of the elections, including their spatial diversity, are very often influenced by the cultural diversity of voters. This is clearly visible in Poland during the interwar period (1918-1939). This shows, among other, the study of J. Kopstein and J. Wittenberg (2000). Poles voted for nationwide parties with different ideological features. Members of ethnic minorities choosing parties emphasizing their ethnicity. The only grouping that fully broke the ethnic divide were the Communists, who were voted on by both Polish and Jewish voters. This is also confirmed in the case of election results in Warsaw, a city inhabited by Poles (70%) and Jews (30%). It was a rule that about 75-80% of Warsaw voters voted for the nationwide parties and the remaining 20-25% for the Jewish parties. However, the analysis of the Warsaw elections does not confirm the thesis of J. Kopstein and J. Wittenberg (2000) that the Poles voted ideologically, while the Jews voted for the parties representing the Jews as a minority. Jewish parties also had a differentiated ideological image with the Left, the Right and the Center. Taking into account this diversity, it makes possible to see that Jewish voters expressed greater sympathy for the left-wing parties (Bund, the Communists and Poale Zion) than Poles (Polish Socialist Party, the Communists). At the end of the 1930s, the leftist sympathies were particularly prominent among the Jews. In the elections to the city council of Warsaw in 1938, the left among the Jewish parties won 2/3 votes (the Bund and Poale Zion), while among the national groups only 1/3 (Polish Socialist Party). On the other hand, Kopstein and Wittenberg argue that Jews were not the main source of communist influence in Poland. Support for candidates of this political option in Warsaw, both among Poles as Jews, reached a maximum of 17% (in 1927). Earlier and later support in both communities was lower. At most it may be noted that in the case of Jews before 1927 it was lower than among Poles, while after 1927 higher. Kopstein and Wittenberg are right that the Jews were not the main base of communist influence in Poland. Support for candidates of this political option in Warsaw, both among Poles and Jews, reached a maximum of 17% in 1927. Earlier and later support was lower. In the case of Jews before 1927 it was lower than among Poles, while after 1927 higher.Spatial segregation, both ethnically and socially, has resulted in a strong spatial variation in the results of the elections. The Polish right was dominant in the central districts of the city, the Polish left in the suburbs. The exceptions from this regularity were North Districts (Muranów, Powązki, Grzybów) and part of Praga, where the Jewish parties dominated. The largest concentration of Jewish voters was the Northern District. In its eastern part the Jewish right won, in its western part the Jewish Left and the Communists. Jews were not the main base of influence of Communists in Poland, however, certain circumstances allow to understand why such a stereotype appeared. At least in the case of Warsaw, though perhaps also on a nationwide scale, the Jews showed more sympathy for the left than the Polish voters. In addition, the proportion of Jews among the members of the Communist Party (about 25%), and especially in the authorities of this party (30-50%), was higher than their share in the whole population (10%). Jews also often cooperated with the Polish left to oppose the influence of the nationalist Polish right. For the latter, the identification of the left with the Jews and Jews with the left was a very comfortable argument in the political struggle.
Na wyniki wyborów, w tym ich zróżnicowanie przestrzenne, bardzo często wpływa różnorodność kulturowa wyborców. Widać to wyraźnie w Polsce w okresie międzywojennym. Potwierdzają to również wyniki wyborów w Warszawie – mieście zamieszkiwanym przez Polaków (70%) i Żydów (30%). Polacy głosowali na ogólnopolskie partie o różnych cechach ideologicznych, członkowie mniejszości etnicznych wybierali natomiast partie podkreślające ich pochodzenie. Partie żydowskie miały także zróżnicowany wizerunek ideologiczny, choć można dostrzec, że żydowscy wyborcy wyrażali większą sympatię dla partii lewicowych niż Polacy, aby przeciwstawić się wpływowi nacjonalistycznej prawicy. Jedynym ugrupowaniem, które w pełni przełamało podziały etniczne, byli komuniści. Segregacja przestrzenna, zarówno etniczna, jak i społeczna, spowodowała silne zróżnicowanie wyników wyborów. Polska prawica dominowała w centralnych dzielnicach miasta, polska lewica – na suburbiach. Wyjątkami od tej regularności były dzielnice północne (Muranów, Powązki, Grzybów) i część Pragi, gdzie dominowały partie żydowskie. Największą koncentracją wyborców żydowskich był okręg północny. W jego wschodniej części wygrywała prawica żydowska, w zachodniej części – żydowska lewica i komuniści.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 71-91
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Losy Polaków na Wschodzie. Od epoki zaborów, przez tragiczny wiek dwudziesty do trudnej współczesności
The fate of Poles in the East. From the period of partitions, through the tragic XXth century to the difficult modern times
Autorzy:
Kita, Jarosław
Marciniak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687670.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
losy
Polacy
Wschód
Syberia
XIX–XXI wiek
fate
Poles
East
Siberia
XIXth century–XXth century
Opis:
Siberia, exile, wandering, captivity – there are an experiences accompanying the another generations of Poles, who were affected by the oppressive policy of the eastern neighbor of our country – Russia (USSR). Independently from the historical forms of power that had been governed over the Neva or the Kremlin, the Polish fates in the East bring to mind most often these martyrological pages of the history of the native. In fact, the repressions suffered by many Poles from the Russian (and Soviet) state were so severe that it is difficult to make other associations. The first generation of Polish exiles in Siberia was found themselves there in the XVIIIth century after defeat of the Bar Confederation. The next, significant in terms of numbers the deportations, became a consequence of further lost XIXth century national uprisings, and in the last decades of the annexation era, they were the result of underground and revolutionary activity undertaken by later generations of Poles. Twentieth century history is an another chapter – mass repressions against Poles-citizens of the USSR in the 1930s, exiles and deportations of the inhabitants of the Second Polish Republic during World War II, or imprisonment in the camps of the „GULAG archipelago” in the post-war Stalinist period is an era of brutal dissent of the totalitarian regime with Poles. A tsar’s deportations, or even a captivity, is something completely different from the Stalinist gulags, prisons and exile. They are connected only by the geographical direction – East.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 11-21
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ссыльные поляки в Вологодской губернии в 19 веке: российская историография и перспективы исследования
Polish deportation in the Vologda province (Vologodskaya gubernia) in the XIXth century: Russian historiography and research perspectives
Polscy zesłańcy w guberni wołogodzkiej w XIX wieku. Rosyjska historiografia i perspektywy badawcze
Autorzy:
Liutynski, Anton
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687693.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wołogodzka gubernia
Polacy zesłańcy
rosyjska historiografia
perspektywy badawcze
Vologda province
Polish exile
Russian historiography
research perspectives
Opis:
Gubernia wołogodzka, region Imperium Rosyjskiego (w latach 1796–1917), był wykorzystywany przez rząd carski w XIX – początkach XX wieku, jako miejsce zsyłek politycznych. Pewna liczba uczestników ruchu rewolucyjnego w Królestwie Polskim w XIX wieku została zesłana na tę prowincję. Rosyjska historiografia polskich zesłańców odnosi się głównie do regionów syberyjskich, gdzie wygnańców było znacznie więcej. Istnieją interesujące i szczegółowe opracowania dotyczące polskich zesłańców w sąsiednich guberniach archangielska, wiatska i nowogrodzka. O zesłanych do Wołogdy uczestnikach powstań w Królestwie Polskim powstało kilku wydawnictw lokalnych naukowców (Бонфельд, Голикова и др.): o wysokiej rangi dowódcach wojskowych powstania listopadowego, o zesłańcach konspiracji Konarskiego i o ponad 80 uczestnikach powstania styczniowego. Na podstawie danych archiwalnych badane są epizody z życia codziennego, dane biograficzne, uogólnienia. Tematami istotnymi badawczo pozostają następujące obszary: szczegółowa analiza biografii, publikacja źródeł archiwalnych, badanie źródeł osobowych: wspomnienia zesłańców i mieszkańców.
Vologda Province, the region of the Russian Empire (1796–1917), was used in the XIX – early XX century by the tsarist government as a place of political exile. A certain number of participants in the revolutionary movement in the Kingdom of Poland in the 19th century was exiled to the province. The Russian historiography of the Polish exile mainly refers to the Siberian regions, where exiles were much larger. There are interesting and detailed studies of Polish exiles in the neighboring Arkhangelsk, Vyatka and Novgorod provinces. Several publications of local researchers (Bonfeld, Golikova, etc.) about the exiled Poles in Vologda from the Kingdom of Poland have been made: about high-ranking commanders of the November uprising, about exiles after Konarsky case and more than 80 participants of the January uprising. On the basis of archival data, episodes of everyday life, biographical data, generalizations are studied. The topic remains relevant for research in the following areas: detailed analysis of biographies, publication of archival sources, study of personal sources: memories of exiles and local residents
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 91-102
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność organizacyjna mniejszości polskiej na Łotwie (dawne Inflanty Polskie)
Organizational activity of Polish minority in Latvia (former Polish Livonia)
Autorzy:
Leśniewska-Napierała, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684399.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
mniejszość narodowa
Polacy
oświata
działalność organizacyjna
Inflanty Polskie
Łotwa
national minority
Poles
education
organizational activity
Opis:
Polish Livonia is the most culturally diverse region in Latvia. Many organizations which work here, they try to uphold the traditions of national minorities. In the article discusses the organizational activities of the Polish minority in Latgale region. The study also shows the educational activities of Poles in the Republic of Latvia. In the research used a sociological method of in-depth interviews with the leaders of Polish organizations. The purpose of the interviews was to know the opinion of the most active and the most competent group of activists.
Inflanty Polskie stanowią najbardziej zróżnicowany kulturowo region Łotwy. Działa tu wiele organizacji, starających się podtrzymać tradycje mniejszości narodowych. W artykule omówiono działalność organizacyjną mniejszości polskiej w Łatgalii. Ukazano także działalność oświatową Polaków w Republice Łotewskiej. W badaniach wykorzystano socjologiczną metodę wywiadów pogłębionych z liderami organizacji polskich. Celem wywiadów było poznanie opinii najaktywniejszej, a jednocześnie najbardziej kompetentnej grupy działaczy.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2016, 5; 191-208
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznańscy Żydzi – szkic do dziejów: rabini, synagogi, szkoły talmudyczne, zapomniane cmentarze…
The short history of Jews in Poznań: rabbis, synagogues, Talmudic schools, and forgotten cemeteries…
Autorzy:
Jedlińska, Eleonora
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197951.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Żydzi
Poznań
Polacy
Niemcy
historia
synagogi
cmentarze
rabini
Jews
Poles
Germans
history
synagogues
cemeteries
rabbis
Opis:
Pierwsi żydowscy osadnicy pojawili się w Poznaniu już w początkach istnienia miasta. Pierwszy polski książę Bolesław Pobożny, idąc za przykładem cesarza Fryderyka II, który w 1283 roku nadał Żydom w Wiedniu przywileje, uczynił to samo w Poznaniu. Wraz z rozwojem miasta stopniowo zwiększała się w nim liczebność ludności żydowskiej. Na początku XV wieku co czwarty budynek przy ulicy Sukienniczej był zajmowany przez Żydów. Ulica niebawem zyskała nazwę ulicy Żydowskiej. Z przeprowadzonego w 1507 roku spisu powszechnego wynika, że Poznań był jedną z największych gmin żydowskich w Polsce. Pierwszy cmentarz żydowski został założony w XV wieku na Złotej Górze, w pobliżu obecnego kościoła oo. Jezuitów, później przeniesiony został na teren zwany Muszą Górą, po zachodniej stronie miasta. Pod koniec XVIII wieku gmina żydowska stanowiła jedną czwartą mieszkańców. W 1793 roku Poznań przeszedł pod władanie pruskie. Podczas pożaru w 1803 roku spłonęły trzy z sześciu synagog. Działania urbanistyczne podjęte przez władze pruskie nie objęły odbudowy dzielnicy żydowskiej. Cmentarz na Muszej Górze został zlikwidowany w 1804 roku, a gmina żydowska otrzymała grunt pod nowe miejsce pochówku przy ul. Głogowskiej. Historia poznańskich Żydów jest przypowieścią o nieistniejącym miejscu, zagubionym między dziewiętnastowiecznymi kamienicami a podwórkami dzielnicy nazwanej Łazarz. Niegdyś znacząca społeczność żydowska w Poznaniu zniknęła. Najnowszy cmentarz został założony w latach 30. XX wieku przy ul. Szamarzewskiego. On również już nie istnieje – obecnie znajdują się tam ogrody działkowe.
The presence of the Jews in Poznań dates back to the early years of the city. The first Polish prince Bolesław the Pious, following the example of Emperor Frederic II who in 1283 granted privileges to the Jews in Vienna, has done the same in Poznań. As Poznań grew, the population of Jews in the city has been gradually growing. In 1507, based on the census conducted in that year, it appears that Poznań, at the time, was one of the largest Jewish communities in Poland. The first Jewish cemetery recorded in the town’s documents was established in the 15th century in a place called Złota Góra (Goldenberg), then it was moved to the western side to a hill called Musza Góra. At the end of the 18th century, the Jewish community made up almost a quarter of the inhabitants of Poznań. In 1793 the city came under the Prussian rule. During the fire in 1803 which devastated the northeastern part of the Old Town and the Jewish quarter. An urban planning-action undertaken by the Prussian authorities didn’t include reconstruction of the Jewish quarter. The Jewish cemetery on Musza Góra existed until 1804 when the Jews were forced to leave. The Jewish community was given land for a new cemetery on Głogowska Street. The history of Poznań’s Jews is a parable of a non-existent place, lost between the tenement houses and the backyard of Lazarus district (Łazarz). Once intellectually and the quantitatively significant Jewish community has disappeared. The latest Jewish cemetery in Poznań has been established in the 1930s on Szamarzewskiego Street. In the documents of the Municipal Executive Board in Poznań, it is called: Jewish Cemetery. Nowadays it’s nonexistent, as it was turned into gardens.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 4; 119-136
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Losy Polaków na Wschodzie. Od caratu, przez stalinizm po trudną współczesność
The fate of Poles in the East. From the Tsardom, through Stalinism to the difficult modern times
Autorzy:
Kita, Jarosław
Marciniak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687594.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
losy
Polacy
Wschód
Syberia
XIX–XXI wiek
fate
Poles
East
Siberia
XIXth century–XXth century
Opis:
Siberia, exile, wandering, captivity – there are an experiences accompanying the another generations of Poles, who were affected by the oppressive policy of the eastern neighbor of our country – Russia (USSR). Independently from the historical forms of power that had been governed over the Neva or the Kremlin, the Polish fates in the East bring to mind most often these martyrological pages of the history of the native. In fact, the repressions suffered by many Poles from the Russian (and Soviet) state were so severe that it is difficult to make other associations. The first generation of Polish exiles in Siberia was found themselves there in the XVIIIth century after defeat of the Bar Confederation. The next, significant in terms of numbers the deportations, became a consequence of further lost XIXth century national uprisings, and in the last decades of the annexation era, they were the result of underground and revolutionary activity undertaken by later generations of Poles. Twentieth century history is an another chapter – mass repressions against Poles-citizens of the USSR in the 1930s, exiles and deportations of the inhabitants of the Second Polish Republic during World War II, or imprisonment in the camps of the „GULAG archipelago” in the post-war Stalinist period is an era of brutal dissent of the totalitarian regime with Poles. A tsar’s deportations, or even a captivity, is something completely different from the Stalinist gulags, prisons and exile. They are connected only by the geographical direction – East.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 18; 9-19
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność czy może ciąg dalszy „zniewolenia”, czyli o nowych polskich zjawiskach kulturalnych na Litwie
Autorzy:
Dalecka, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042077.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polacy na Litwie
literatura polska
Kresy Wschodnie
Litwa
Poles in Lithuania
Polish literature
Eastern Borderlands
Lithuania
Opis:
Artykuł jest opisem kondycji kultury polskiej na Litwie i środowiska ją tworzącego. Zostały zdiagnozowane przyczyny słabości tej kultury, takie jak m.in. pogarszająca się sytuacja demograficzna litewskich Polaków czy zła sytuacja gospodarcza regionu, który w przeważającej większości zamieszkują. Zły stan wynika też z braku inteligencji polskiej na Litwie po II wojnie światowej oraz powolność procesu jej odradzania się. Przyczyn słabości upatruje się ponadto w etnocentryzmie tej kultury, skoncentrowaniu się na sobie i braku zainteresowania innymi grupami etnicznymi. Mimo wszystko w ostatnich latach na Wileńszczyźnie podejmowane są próby wyrwania się z ograniczeń, związanych z kulturą kresową. Została założona grupa poetycka „Nowa Awangarda Wileńska”, ukazała się powieść Cień słońca czy zbiór opowiadań Thriller po wileńsku. Jest to inne niż dotychczas zaprezentowanie polskości na Litwie.
The article is a description of the situation of Polish culture in Lithuania and the environment in which this culture has been created. The diagnosis has highlighted several reasons for its weakness, such as the deteriorating demographics of Poles in Lithuania, and the poor economic situation in the region which they mostly inhabit. The bad situation has also been a result of the lack of Polish intelligentsia in Lithuania after the Second World War and the slow pace of its restoration. Other reasons include the ethnocentrism of this culture, its inward focus, and the lack of interest in other ethnic groups. In spite of everything, in recent years in the Vilnius region attempts have been made to break free from the limitations related to the culture of Eastern Borderlands. A poetic group “New Vilnius Avant-Garde” was founded, and a novel entitled Cień słońca (Shadow of the Sun) and a collection of short stories entitled Thriller po wileńsku (Thriller à la Vilnius) were published.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 55, 4; 469-480
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Partycypacja polskiej mniejszości w polityce lokalnej Republiki Litewskiej
Polish minorities participation in Lithuanian local politics
Autorzy:
Berštanska, Katažyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28766371.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska mniejszość
Litwa
polityka lokalna
Polacy na Litwie
polish minority
Lithuania
local politics
Poles in Lithuania
Opis:
Artykuł dotyczy trzech zagadnień. Po pierwsze, przedstawia, w skrócie proces odrodzenia działalności polskiej na Litwie po II wojnie światowej. Po drugie, skupia się na działalności politycznej podjętej przez polską mniejszość na szczeblu państwowym. Po trzecie, na przykładzie Rejonu Solecznickiego charakteryzuje działalność polskiej mniejszości na szczeblu administracji samorządowej. Poszukuje także odpowiedzi na pytania: (1) jak funkcjonuje Rada Samorządowa, której przedstawicielami w większości są osoby wywodzące się z polskiej mniejszości? oraz (2) czy przynależność narodowa ma znaczenie w funkcjonowaniu Rady? Wybór ram czasowych (1990–2016) był podyktowany początkiem rozpadu ZSRR oraz odniesionym największym politycznym sukcesem polskiej partii na szczeblu parlamentarnym w 2016 r. Polska mniejszość na Litwie według różnych danych statystycznych liczy od 200 do 250 tys. mieszkańców w 3-milionowej Litwie. Jest społecznością rdzenną i dobrze zorganizowaną. Polskie odrodzenie na Litwie po zniszczeniach II wojny rozpoczęło się mniej więcej w latach 60. XX w., a swoje apogeum osiągnęło na przełomie lat 80. i 90. XX w. W nowo powstającym państwie społeczność polska nie była bezczynna. Zrzeszona w Związku Polaków na Litwie rozpoczęła działalność kulturową, oświatową i polityczną. Artykuł jest wynikiem wieloletnich obserwacji pracy działaczy samorządowych poprzedzony analizą historyczną powstania państw narodowych oraz mniejszości narodowych. Główną metodą badawczą jest analiza treści zarejestrowanych wystąpień na posiedzeniach Rady Samorządu Rejonu Solecznickiego, dokumentów samorządowych i Związku Polaków na Litwie. Przydatna była również strona Najwyższej Komisji Wyborczej Republiki Litewskiej z szeroką bazą danych statystycznych każdych wyborów na Litwie.
The article contributes to three areas. First, it presents the process of the revival of Polish activity in Lithuania after World War II. Secondly, it focuses on the political activity undertaken by the Polish minority at the state level. Third, in the example of the Soleczniki Municipality District, it characterizes the activity of the Polish minority at the level of local government administration. I attempt to find the following answers: (1) How does the Local Government Council function, whose representatives are mostly people from the Polish minority? (2) Does nationality matter in the functioning of the Council? The choice of the time frame (1990–2016) is dictated by the beginning of the collapse of the USSR and the greatest political success of the Polish party at the parliamentary level in 2016. According to various statistical data, the Polish minority in Lithuania ranges from 200 to 250 thousand inhabitants in 3 million Lithuania. It is an indigenous and well-organized community. The Polish revival in Lithuania after the devastation of World War II began more or less in the 1960s and reached its peak at the turn of the 1980s and 1990s. In the newly emerging state, the Polish community was not idle. Associated with the Union of Poles in Lithuania, she began cultural, educational, and political activities. The article is the result of many years of observation of the work of local government activists, preceded by a historical analysis of the emergence of national states and national minorities.
Źródło:
Eastern Review; 2022, 11, 2; 89-101
1427-9657
2451-2567
Pojawia się w:
Eastern Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział Polaków w formowaniu południowoafrykańskiej Kolonii Przylądkowej
Participation of Poles in the formation of the South African Cape Colony
Autorzy:
Kowalski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965767.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
South Africa
Poles
Cape Colony
Dutch colonization
British colonization
kolonizacja holenderska
kolonizacja brytyjska
polacy
Afryka Południowa
Kolonia Przylądkowa
Opis:
The contribution of Poles to colonization and development of the Cape Colony is not commonly known. Yet, Poles have been appearing in this colony since its very inception (1652). During the entire period here considered this presence of Poles was the outcome of the strong economic ties linking Poland with the Netherlands. At the end of this period an increase took place of their share, in connection with the presence of numerous alien military units on the territory of the Colony, Poles having served in such units. Numerous newcomers from Poland settled in South Africa for good, established families, and their progeny made up the local society. In 1814 Cape Colony became in formal terms a part of the British Empire (while being under British occupation since 1806). This, however, did not hamper the inflow of immigrants from Poland. In the majority of cases they also melted into the Afrikaner society. An especially important group, together with emigrants from Germany, came during the decades of 1850s, 1860s and 1870s. Poles were very often involved in the pioneering undertakings within the far-off fringes of the Colony. Jan Liske took part in the expedition to Namaqualand, Michiel Kowalski and four other emigrants from Poland – in the expedition to Cobuquas people, Stephanos gained fame as a humbug and false missionary among the Nama and Griqua peoples, Jan Michiel Sowiecki settled the eastern borderland of the Colony and remained in close relations with the Boer pioneer and rebel Conraad de Buys, Jan Latsky became the pioneer of the European colonization of the High Karoo. This concerned also the later Polish settlers – even those from the second half of the 19th century – like, for instance, Ankiewicz, Mendelski, Szukała, Waberski – many of whom settled within the eastern borderland of the Colony in the British Caffraria. In an indirect manner the participation of Poles in the extension of the boundaries of the Colony is perceived by R. Shell in the article The Forgotten Factor in Cape Colonial Frontier Expansion, 1658 to 1817. In his opinion, “all we may conclude is that it was the Cowalskys [Kowalskis] of this world rather than the Van der Merwes who opened up the frontier in this early period”. The evidence for this phenomenon is provided by the present-day Afrikaner families of, for instance, Ankiewicz, Aproskie, Beirowski, Drotsky, Hohowsky, Jankowitz, Jewaskiewitz, Kitshoff, Kolesky, Latsky, Masuriek, Troskie, Waberski, Zowitsky, and others. Quite superficial estimation implies that the settlers coming from Poland could make up a bit over 1% of the ancestors of the present-day Afrikaners.
Udział Polaków w kolonizowaniu i zagospodarowywaniu Kolonii Przylądkowej nie jest powszechnie znany. Tymczasem Polacy pojawiali się w niej od samego początku jej istnienia (1652 r.). Przez prawie cały badany okres obecność ta była wynikiem silnych więzów gospodarczych wiążących Polskę z Niderlandami. Pod koniec tego okresu nastą-pił wzrost ich udziału w związku z obecnością w Kolonii licznych obcych jednostek wojskowych, w których służyli Polacy. Wielu przybyszów z Polski osiedliło się w Po-łudniowej Afryce na stałe, założyło rodziny, a ich potomstwo weszło w skład miejsco-wego społeczeństwa. Pod panowaniem brytyjskim, w wyniku dwóch fal kolonizacji, osiedlili się kolejni przybysze z Polski, niejednokrotnie przybywając całymi rodzinami. Świadectwem tego zjawiska są dzisiejsze rodziny afrykanerskie: Ankiewicz, Aproskie, Beirowski, Drotsky, Hohowsky, Jankowitz, Jewaskiewitz, Kitshoff, Kolesky, Latsky, Masuriek, Troskie, Waberski, Zowitsky itd. Pobieżne obliczenia wskazują, że osadnicy z Polski stanowili nieco ponad 1% przodków dzisiejszych Afrykanerów. Polacy brali również udział w pionierskich przedsięwzięciach na odległych pograniczach Kolonii, w tym w wyprawie łupieżczo-handlowej z 1702 r.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2014, 3; 225-241
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość narodowa aktywna na poziomie lokalnym – przykład Polaków w Solecznikach na Litwie
Activity of national minority on local level – a case study of Poles in Šalčininkai municipality in Lithuania
Autorzy:
Leśniewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965451.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
national minority
Poles
Lithuania
local activity
organizations of national minorities
census
mniejszość narodowa
polacy
litwa
aktywność na poziomie lokalnym
organizacje mniejszościowe
spis powszechny
Opis:
W artykule omówiono liczebność i rozmieszczenie skupisk mniejszości polskiej w Republice Litewskiej ze szczególnym uwzględnieniem Polaków w Solecznikach, w świetle wyników spisu powszechnego z 2011 roku. W opracowaniu ukazano również działalność głównych organizacji politycznych i społecznych oraz szkół mniejszości polskiej w rejonie solecznickim. W badaniach wykorzystano socjologiczną metodę wywiadów pogłębionych z liderami organizacji polskich.
Poles are the largest national minority in Lithuania. In contemporary Šalčininkai municipality Polish national minority has a very strong position. According to 2011 data census, more than 77% of population inhabited Šalčininkai municipality that are Poles. The main aim of the paper is to show how national minority can affect on the situation in the municipality. Poles, who are very active in this region, have got many Polish organizations which support development of Polish culture and traditions. Moreover, in 2013 in the district worked 19 schools organizing education for children and youth who belong to the Polish national minority. Also Polish political party – Electoral Action of Poles in Lithuania (AWPL) is very active in Šalčininkai municipality. The party permanently governs in the municipality since many years. It is worth mentioning that Poles are the most conflicted national minority in Lithuania. Many problems of Polish minority in Lithuania are exaggerated by the media or Electoral Action of Poles in Lithuania and used for political propaganda, but some problems exist objectively. All generals problems affect on the situation of Poles in Šalčininkai municipality.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 24
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna sytuacja mniejszości polskiej na Łotwie - ujęcie geograficzno-polityczne
Contemporary situation of Polish minority in Latvia - geographical-political approach
Autorzy:
Leśniewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965399.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
national minority
Poles
Latvia
census
national organizations
qualitative methods
in-depth interviews
mniejszość narodowa
polacy
łotwa
spis powszechny
organizacje narodowościowe
metody jakościowe
wywiady pogłębione
Opis:
W artykule omówiono liczebność i rozmieszczenie skupisk mniejszości polskiej w Republice Łotewskiej w świetle wyników spisu powszechnego z 2011 roku. W opracowaniu ukazano także działalność głównych organizacji społecznych oraz szkół mniejszości polskiej na Łotwie. W badaniach wykorzystano socjologiczną metodę wywiadów pogłębionych z liderami organizacji polskich2 . Celem wywiadów było poznanie opinii najaktywniejszej, a jednocześnie najbardziej kompetentnej grupy działaczy.
Many political changes during the last centuries caused that East Europe is inhabited by many minorities. Early 90s brought many geopolitical changes in Europe, especially as a result of the collapse of Soviet Union independence were achieved Baltic Republics. These little countries with a small population have very high ethnic diversity. Nowadays the national minorities are quite important part of different societies but they have also different functional possibilities. In different countries they have different legal status which influence on their situations. In the article, the author presents number and distribution of main centers of the Polish minority in the Republic of Latvia in the light of the results of 2011census. The study also shows the main activities of social organizations and the Polish minority schools in Latvia. In the research used the sociological method of in-depth interviews with the leaders of Polish organizations, which main aim was to find out the opinion of the most active and the most competent group of activists.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2014, 17
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skrypt Prowadzenie biblioteki i konserwacja książki w obozie żołnierskim autorstwa Janusza Teodora Dybowskiego jako przykład działalności instrukcyjno-metodycznej w czasie II wojny światowej
The script Prowadzenie biblioteki i konserwacja książki w obozie żołnierskim (“Running a library and book conservation in a soldier camp”) by Janusz Teodor Dybowski as an example of instructional and methodical activity during World War II
Autorzy:
Walczak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134503.pdf
Data publikacji:
2022-08-03
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Biblioteki żołnierskie
Dybowski Janusz Teodor
metodyka pracy bibliotecznej
obozy internowanych
Polacy w Szwajcarii
Soldier libraries
methodology of library work
internment camps
Poles in Switzerland
Opis:
Przedmiotem artykułu jest dokument autorstwa późniejszego literata, autora książek i sztuk teatralnych Janusza Teodora Dybowskiego, przygotowany w postaci skryptu na potrzeby polskich żołnierzy internowanych w Szwajcarii i wydany w Genewie w początkach lat czterdziestych dwudziestego wieku. Dokument, omówiony z wykorzystaniem metody historycznej, stanowi interesujący przykład działalności instrukcyjnej, przygotowującej do prowadzenia prac bibliotekarskich w specyficznych warunkach obozu jenieckiego.
The subject of the article is a document by the later writer, author of books and plays, Janusz Teodor Dybowski, prepared in the form of a script for the needs of Polish soldiers interned in Switzerland and published in Geneva in the early 1940s. The document, discussed with the use of the historical method, is an interesting example of instructional activity, preparing to conduct library work in the specific conditions of a prisoner of war camp.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum; 2022, 1, 34; 13-21
0860-7435
2450-1336
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sport jako zjawisko polityczno-tożsamościowe na Litwie w XX wieku. Działalność Michała Sienkiewicza na Wileńszczyźnie
Sport as a political and identity phenomenon in Lithuania in the 20th century. The Activity of Michał Sienkiewicz in the Vilnius Region
Autorzy:
Jung, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28766366.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sport
polityka
historia Litwy
historia sportu
Litwa
Wileńszczyzna
Polacy na Litwie
koszykówka
politics
history of Lithuania
history of sport
Lithuania
Vilnius Region
Poles in Lithuania
basketball
Opis:
Artykuł traktuje o roli sportu w budowaniu i podtrzymywaniu tożsamości narodowej w skomplikowanych warunkach etniczno-politycznych. Rzecz dotyczy historii Litwy w XX wieku, gdzie relacje między zamieszkującymi ten obszar Litwinami i Polakami w dużej mierze określał polsko-litewski spór o przynależność Wileńszczyzny z okresu międzywojennego. Odmienne tradycje sportowe przyczyniły się do zachowania odrębności narodowej obu nacji w okresie sowieckiego zniewolenia, jednocześnie sukcesy sportowe Litwinów w latach 1947–1988, zwłaszcza koszykarzy w ramach ekip reprezentujących Związek Sowiecki, stanowiły element ich emancypacji politycznej. Doprowadził on wraz z innymi czynnikami do odzyskania niepodległości przez Litwę i jednocześnie warunkował potrzebę zdefiniowania na nowo stosunków między Litwinami i Polakami na Litwie. Sport odgrywał w tym procesie zazwyczaj rolę łączącą obie społeczności. Zaświadcza o tym postać Michała Sienkiewicza, sportowca, później niezwykle aktywnego działacza na rzecz sportu Polaków na Wileńszczyźnie, uczestnika życia sportowego w czasach sowieckich, między innymi sędziego lekkoatletycznego podczas legendarnego dla Polaków konkursu skoku o tyczce z udziałem Władysława Kozakiewicza, odbywającego się w ramach Igrzysk XXII Olimpiady w Moskwie w 1980 r. W okresie zaś wznoszenia fundamentów litewskiej niepodległości – inicjatora i uczestnika odbudowy Litewskiego Narodowego Komitetu Olimpijskiego i polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” na Litwie.
The article deals with the role of sport in building and maintaining national identity in difficult ethnopolitical conditions. It deals with the history of Lithuania in the twentieth century, where relations between Lithuanians and Poles living in the area were primarily determined by the Polish-Lithuanian dispute over the belonging of the Vilnius region in the interwar period. The different sporting traditions contributed to the preservation of the national identity of both nations during the period of Soviet enslavement, while the sporting successes of Lithuanians in 1947–1988, especially of basketball players on teams representing the Soviet Union, were an element of their political emancipation. It led, together with other factors, to the restoration of Lithuanian independence and, at the same time, conditioned the need to redefine relations between Lithuanians and Poles in Lithuania. In this process, sports usually played a role in bringing the two communities together. The figure of Michał Sienkiewicz evidences this, a sportsman, later an extremely active sportsman for Poles in the Vilnius region, a participant in sports life during Soviet times, including an athletics judge at the legendary pole vaulting competition with Władysław Kozakiewicz at the XXII Olympics in Moscow in 1980. During the period of building the foundations of Lithuanian independence, he initiated and participated in the reconstruction of the Lithuanian National Olympic Committee and the Polish Gymnastic Association “Sokół” in Lithuania.
Źródło:
Eastern Review; 2022, 11, 1; 157-180
1427-9657
2451-2567
Pojawia się w:
Eastern Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies