Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "interpretation;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 38
Tytuł:
Różne teksty – podobna wykładnia. Interpretacja prawa a interpretacja Biblii
Different texts – similar interpretation. Interpretation of law and interpretation of the Bible
Autorzy:
Dębski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531440.pdf
Data publikacji:
2016-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia prawa
Biblia
egzegeza biblijna
wykładnia dynamiczna
legal interpretation
Bible
interpretation of the Bible
dynamic interpretation
Opis:
Artykuł poświęcony jest podobieństwom pomiędzy wykładnią prawa a interpretacją Biblii. Tekst koncentruje się na mechanizmach leżących u podstaw zarówno zasad interpretacji prawa, jak i Biblii. Po pierwsze, omawia się krótko analogiczne językowe dyrektywy wykładni. Po drugie, wskazuje się pozajęzykowe dyrektywy interpretacyjne. W drugiej części tekstu zwraca się też uwagę na pewne wady pozajęzykowych zasad interpretacji prawniczej. W konkluzjach proponuje się koncepcję, która umożliwia przezwyciężenie tych niedoskonałości.
This paper concerns similarity of interpretation of law and interpretation of the Bible. It focuses on the same mechanisms grounding both the principles of interpretation of law and interpretation of the Bible. First, similar textual principles of interpretation are briefly described. Second, extra-textual principles of interpretation are given. In the second part some shortcomings of legal extra-textual principles of interpretation are also indicated. At the end of the text, a theory that allows to disregard these shortcomings is proposed.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2016, 1(12); 5-11
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialogiczna koncepcja interpretacji prawa
Dialogical Concept of Legal Interpretation
Autorzy:
Tobor, Zygmunt
Kobyliński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531735.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja prawa
strategia interpretacyjna
komunikacyjne ujęcie prawa
legal interpretation
strategies of interpretation
communication theory of legal interpretation
Opis:
Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie zarysu dialogicznej koncepcji interpretacji prawa. Wiąże się ona z koniecznością ustalenia relacji pomiędzy prawodawcą a sądami. W wymiarze normatywnym koncepcja ta obejmuje analizę założeń odnośnie wzajemnej roli prawodawcy i sądów w ustalaniu treści prawa. W wymiarze opisowym polega on na przedstawieniu narzędzi, za pomocą których prawodawca i sądy mogą nawiązywać komunikację zmierzającą do usprawnienia procesu interpretacyjnego. Opisujemy wymagania, jakie spełniać powinna komunikacja między sądami a prawodawcą oraz odnosimy się na do istniejących rozwiązań funkcjonujących w Polsce oraz Stanach Zjednoczonych. W tekście sygnalizujemy jedynie doniosłość tego zagadnienia, które, w naszym przekonaniu, warte jest dalszych prac badawczych.
The purpose of this text is to present an outline of the dialogical concept of legal interpretation. It involves the need to establish the relationship between the legislature and courts. In the normative dimension, this concept includes an analysis of assumptions about the mutual roles of the legislature and courts in determining the substance of the law. In the descriptive dimension, the authors present tools that enable communication between the legislature and courts in order to improve the interpretation process. The authors describe the requirements for communication between courts and the legislature, and refer to existing solutions in Poland and the United States. In the text the importance of this issue is only signaled, but the authors believe that it is worth further research.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 35-48
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sposobach pojmowania twórczego charakteru interpretacji
The ways of understanding creative (constructive) interpretation
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/929277.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja prawa
wykładnia prawa
interpretacja twórcza ontologicznie
interpretacja twórcza metodologicznie
legal interpretation
interpretation ontologically creative
interpretation methodologically creative
Opis:
The purpose of this paper is to analyse the notion of creative interpretation (of any text, especially creative interpretation of a legal text). The author points out that there are two different meanings of the expression “creative interpretation”. The first one can be called “ontological” and the second one – “methodological”. A given interpretation is ontologically creative when it creates a new object (which is a new meaning of some sort) and it is methodologically creative when it is established without applying any rules. Different theoretic approaches to legal interpretation presuppose different relations between ontological creativeness and methodological creativeness. The article explores some of them. The main thesis of the article is that when we say that a given interpretation is ontologically creative, we do not need to say it is methodologically creative (and vice versa).
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2013, 1(6); 21-33
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argument from Precedent in Legal Interpretation of Texts of Legal Acts from the Perspective of a Derivative Concept of Legal Interpretation
Precedens jako argument w interpretacji prawniczej z perspektywy derywacyjnej koncepcji wykładni prawa
Autorzy:
Choduń, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140858.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
precedens
wykładnia prawa
role wykładni prawa
precedent
legal interpretation
roles of interpretation
Opis:
The aim of this article is to ascertain whether in the Polish legal culture in which precedent is not a legislative fact, it can become an argument in the process of judicial interpretation. The article posits that an analysis of precedent as an argument in judicial interpretation must be carried out in relation to a particular concept (or theory) of legal interpretation. Hence, it adopts the Maciej Zieliński’s (derivative) concept of legal interpretation as a point of reference for understanding “legal interpretation”. The choice is based on the following reasons: 1) this concept offers a complex approach to legal interpretation (which assumes that interpretation can be concluded if three directives have been applied by an interpreter: linguistic, systemic and functional); 2) this concept considers the realistic elements of legal interpretation in the form of directives linked to the interpretative findings achieved in judicial practice; 3) this concept stipulates that legal interpretation has certain roles, which allow establishing whether the outcome of legal reasoning is within the scope of the interpretation or whether it constitutes a “normative novelty”. As a result of this analysis, it can be concluded that depending on the content of the directives of interpretation adopted in a given legal culture, the proceedings of the entity applying a law will have either an interpretative or a legislative character and will consequently determine how invoking earlier court judgments in legal interpretation will be classified.
Celem artykułu jest ustalenie, czy w polskiej kulturze prawnej, w której precedens nie jest faktem prawotwórczym, może być on argumentem w procesie interpretacji prawniczej. W artykule przyjęto, że ustalenia na temat precedensu jako argumentu w interpretacji prawniczej należy zrelatywizować do konkretnej koncepcji wykładni prawa. Dlatego jako punkt odniesienia dla pojmowania „wykładni prawa” przyjęto derywacyjną koncepcję wykładni prawa. Wybór ten podyktowany był tym, że jest to: 1) koncepcja prezentująca kompleksowe podejście do wykładni prawa (zakładającej, że wykładnia kończy się po zastosowaniu trzech typów dyrektyw interpretacyjnych: językowych, systemowych i funkcjonalnych); 2) uwzgledniająca elementy realistyczne wykładni w postaci dyrektyw związanych wprost z ustaleniami interpretacyjnymi sądowej praktyki prawniczej; 3) przyjmująca, że wykładnia odgrywa określone role, ze względu na które można ustalić czy wynik przeprowadzonego rozumowania prawniczego mieści się w zakresie wykładni, czy też stanowi „nowość normatywną”. W wyniku przeprowadzonych rozważań ustalono, że w zależności od treści dyrektyw interpretacyjnych przyjętych w danej kulturze prawnej zależy, czy postępowanie organu stosującego prawo będzie miało charakter interpretacji czy prawotwórstwa, a w konsekwencji przesądzi o tym, jak kwalifikowane będzie powołanie się w procesie wykładni na wcześniejsze orzeczenia sądowe.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 19-33
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy amerykańska jurysprudencja posiada reguły interpretacji Konstytucji?
Does American jurisprudence have any rules of interpretation of Constitution?
Autorzy:
Tomza, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927451.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
jurysprudencja amerykańska
wykładnia prawa
reguły interpretacyjne
konstytucja
American jurisprudence
legal interpretation
rules of interpretation
Constitution
Opis:
The most discussed issue in the theory of law is the problem of its interpretation, and main question in this topic is – how to make a proper interpretation? The American common-law, opposite the European theory of law, seems not to have general rules of interpretation, but only the idea of proper interpretation. Also the methodology of statutory interpretation is some kind of the judge-made law. As Henry M. Hart said „The hard truth of the matter is that American courts have no intelligible, generally accepted, and consistently applied theory of statutory interpretation”. According to this, currently the question focuses on finding the generally rules of interpretation, which should be some kind of canons of the statutory interpretation. This article tries to give the answer to the question: „if American jurisprudence has any rules of interpretation of law?”.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 125-133
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o przydatności narzędzi lingwistyki kognitywnej do rozróżnienia wykładni rozszerzającej i wnioskowania przez analogię
Some remarks about the application of the cognitive linguistics’ tools for the differentiation between extensive interpretation and analogy
Autorzy:
Wojtczak, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531697.pdf
Data publikacji:
2017-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
lingwistyka kognitywna
wykładnia
wykładnia rozszerzająca
rozumowania prawnicze
analogia
cognitive linguistics
interpretation
extensive interpretation
legal reasoning, analogy
Opis:
Artykuł jest propozycją dyskusji nad przydatnością narzędzi lingwistyki kognitywnej do zastosowań prawniczych, zwłaszcza w zakresie wykładni i rozumowań prawniczych. Językoznawstwo kognitywne to rozwijający się od lat 70-tych XX w. kierunek językoznawstwa i nauk kognitywnych badający język, umysł i współzależności między nimi. Analiza przykładów z obowiązującego prawa przeprowadzona za pomocą różnych koncepcji należących do lingwistyki kognitywnej (prototypów, kategorii radialnych, wyidealizowanych modeli kognitywnych, metafory konceptualnej) jest tu podstawą do sformułowania postulatów dotyczących sposobu rozumienia i rozróżniania wykładni rozszerzającej i analogii. Przykłady i postulaty pozwalają jednocześnie wyodrębnić te zmiany językowe, jakie nieuchronnie zachodzą w czasie, które powinny zostać uznane za domenę wykładni językowej.
The paper is the proposal of the discussion upon the utility of the cognitive linguistics’ tools for legal application, especially within the field of legal interpretation and legal reasoning. Cognitive linguistics is the school of linguistics and cognitive science, developing from 1970s of the XX century, researching on language and mind and their intersection. The analysis of the instances originating in the Polish law in force, made by the means of different concepts of cognitive linguistics (prototypes, radial categories, idealized cognitive models, conceptual metaphors) is here the basis to formulate some postulates concerning the way of understanding and differentiation between extensive interpretation and analogy. The instances and postulates simultaneously let one distinguish those linguistic changes, which inevitably occur in time, and which should be recognised as the domain of linguistic interpretation.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 1(14); 125-140
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intencjonalistyczny charakter interpretacji Pisma Świętego i interpretacji prawa
Intentional Character of the Interpretation of the Holy Scripture and the Interpretation of Law
Autorzy:
Skoczykłoda, Paweł T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26158350.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja
wykładnia prawa
egzegeza
Pismo Święte
intencjonalizm
tekstualizm
interpretation
statutory interpretation
exegesis
Holy Scripture
intentionalism
textualism
Opis:
Artykuł ma na celu komparycję procesu wykładni prawa z interpretacją Pisma Świętego. Opracowanie koncentruje się na zagadnieniu podejścia interpretacyjnego przyjętego na gruncie interpretacji w obu wymienionych gałęziach nauki. Odpowiednie podejście interpretacyjne przesądza o znaczeniu tekstu, co presuponuje właściwą jego interpretację. W ramach opracowania została podjęta analiza doktrynalnych założeń interpretacyjnych leżąca u podstaw procesu interpretacji prawa. Następnie zostaje ukazane, jaka koncepcja wykładni świętego tekstu znajduje uznanie w hermeneutyce biblijnej. Okazuje się, że pomimo tego, iż prawo, jak i Biblia w sposób oczywisty różnią się od siebie, to jednak zarówno teoria prawa jak i hermeneutyka biblijna wypracowały i w zdecydowanej mierze oparły się na tej samej koncepcji wykładni – na intencjonalizmie, utożsamiającym znaczenie wypowiedzi z jej znaczeniem zamierzonym przez autora enuncjacji. Przeprowadzone analizy pozwoliły na sformułowanie wniosku ogólnego, że jedynie intencjonalizm pozwala odkryć pełny i właściwy sens analizowanej wypowiedzi.
The article aims to compare the process of interpreting law with that of interpreting the Holy Scripture. The study focuses on the issue of the interpretative approach adopted for interpretation in both above-mentioned branches of study. An appropriate interpretative approach determines the meaning of the text, which presupposes its correct interpretation. As part of the study, an analysis is undertaken of the interpretative assumptions, expounded in legal scholarship, which assumptions underlie the process of legal interpretation. The concept of interpretation of the sacred text that is recognized in biblical hermeneutics is presented. It turns out that despite the fact that law and the Bible are obviously different from each other, both legal theory and biblical hermeneutics were developed and largely based on the same concept of interpretation – intentionalism – identifying the meaning of utterances with meaning intended by the author of the statement. The conducted analysis enables formulating a general conclusion that only intentionalism makes it possible to discover the full and proper sense of the analyzed utterance.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 37, 4; 98-110
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O wykładni prawa i jej wymiarze praktycznym. Kontekst sądowego stosowania prawa
On Legal Interpretation and Its Practical Dimension: The Context of Judicial Application of the Law
Autorzy:
Leszczyński, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531463.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia operatywna
ujęcie walidacyjno-derywacyjne
ujęcie komparatystyczne
operative legal interpretation
decision-making character of interpretation
validation-derivative approach
comparative approach
Opis:
Opracowanie ma na celu określenie tych aspektów wykładni prawa, które mogą wzmocnić jej wymiar praktyczny. Wyróżniana w teorii prawa wykładnia operatywna wymaga rozwinięcia, m.in. po to, aby wzmocnić dyskurs prawny w całości oraz przyczynić się do lepszej komunikacji i głębszej integracji między naukami dogmatycznymi i teoretycznymi. W efekcie sama teoria wykładni stałaby się teorią pełniejszą. Analizie poddane zostają trzy najważniejsze aspekty nadania ujęciom wykładni wymiaru praktycznego. Pierwszym z nich jest wykorzystanie tzw. decyzyjnego charakteru wykładni operatywnej, dokonywanej w związku z ustaleniami stanu faktycznego, co ogranicza jej zakres przedmiotowy przy jednoczesnym poszerzeniu liczby ustalanych normatywnych podstaw decyzji oraz w kontekście formułowanego następnie uzasadnienia decyzji interpretacyjnej. Drugim jest jej walidacyjno-derywacyjne ujęcie, wskazujące na fazowy układ wykładni operatywnej, wielość branych pod uwagę nośników prawa oraz rozróżnienie ról jakie w poszczególnych fazach pełnią poszczególne reguły wykładni. Wreszcie aspekt trzeci wskazuje na potrzebę ujęć wykładni operatywnej w konwencji komparatystycznej, której głównym wyznacznikiem są odrębności wykładni w poszczególnych gałęziach prawa.
The aim of the study is to identify those aspects of legal interpretation which may strengthen its practical dimension. The operative interpretation, distinguished in the theory of law, needs to be developed, inter alia, in order to strengthen the legal discourse as a whole and to contribute to better communication and deeper integration between dogmatic and theoretical legal studies. As a result, the theory of interpretation itself would become more complete. Three most important aspects of giving a practical dimension to various interpretive approaches are analysed in the paper. The first of them is the use of the so-called decision-making character of the operative interpretation, when such interpretation is made in connection with the findings of fact, which limits its scope, while at the same time broadening the number of the established normative bases for decisions, and also in the context of the subsequently-formulated justification of the interpretative decision. The second one is its validation-derivative approach, indicating the phases of operative interpretation, the multiplicity of carriers of law taken into account and the distinction of roles played at particular phases by the each type of rules of interpretation. Finally, the third aspect points to the need to include operative interpretation in the comparative approach, the main determinant of which are the differences of interpretation in particular branches of law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 66-80
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice sporów interpretacyjnych w prawoznawstwie
Limits of Interpretive Disagreements in Jurisprudence
Autorzy:
Dyrda, Adam
Gizbert-Studnicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531367.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
metodologia interpretacyjna
granice wykładni prawa
pozytywizm prawniczy
reguły wykładni drugiego stopnia
normatywne teorie wykładni prawa
interpretive methodology
limits of legal interpretation
legal positivism
second-order rules of legal interpretation
normative theories of legal interpretation
Opis:
Czy wykładnia prawa ma granice? Czy granice te są konwencjonalnie ustalone? Co sprawia, że dane „racje prawne”, postulowane przez kreślone normatywne teorie wykładni, są dopuszczalne w dyskursie prawnym, nawet jeżeli są nietrafne? W artykule argumentujemy, że pojęcie granic interpretacji prawa powiązane jest z ogólnym pojęciem granic prawa. Wskazujemy na zakres tzw. „interpretacyjnych sporów teoretycznych” dyskutowanych m.in. na gruncie pewnych wysublimowanych, „instytucjonalnych” wersji współczesnego pozytywizmu prawniczego. Granice interpretacyjne nie mają jednak wyłącznie charakteru granic „instytucjonalnych”. W naszym przekonaniu, granice te są także ogólnie wyznaczone przez truistyczne, powszechnie przyjęte przekonania na temat prawa i interpretacji.
Does legal interpretation have borders? Are these borders conventionally established? What makes the given ‘legal reasons’, set forth by certain normative theories of legal interpretation, acceptable in legal discourse (even if the reasons are wrong)? In the present paper, we argue that the notion of the borders of legal interpretation is linked to the general notion of the borders of law. We indicate the scope of ‘interpretive theoretical disagreements’ in law, as discussed by certain new, ‘institutional’ versions of legal positivism. Interpretive borders are not fully determined by the given ‘institutional’ framework. In our view, these borders are also more generally determined inter alia by certain truistic (platitudinous) beliefs related to law and interpretation.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 19-34
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O różnym pojmowaniu intencji prawodawcy w dyskursie anglosaskim – analiza poglądów Stanleya Fisha, Larry’ego Alexandra, Jeffreya Goldsworthy’ego, Richarda Ekinsa oraz Victorii Nourse
On the Different Understanding of the Legislative Intent in the Anglo-Saxon Discourse. Analysis of the Views of Stanley Fish, Larry Alexander, Jeffrey Goldsworthy, Richard Ekins, and Victoria Nourse
Autorzy:
Boike, Paweł Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26131223.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia
intencja
intencjonalizm
purpozywizm
oryginalizm
interpretation
intention
intentionalism
purposivism
originalism
Opis:
Intencja prawodawcy jako konstytutywne pojęcie dla intencjonalizmu bywa bardzo różnie rozumiane przez przedstawicieli tego nurtu i nie tylko przez nich. Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie polskiemu czytelnikowi pojmowania intencji przez pięcioro autorów: Stanleya Fisha, Larry’ego Alexandra, Jeffreya Goldsworthy, Richarda Ekinsa oraz Victorię Nourse, a także przeprowadzenie analizy porównawczej ich poglądów. Wiąże się to ze stosowaniem metody teoretycznej polegającej na opisie koncepcji i próbie ich porównania. W świetle poczynionych ustaleń należy podkreślić, że poglądy V. Nourse wpisują się raczej w założenia purpozywizmu niż intencjonalizmu. Stanley Fish oraz Larry Alexander reprezentują radykalną odmianę intencjonalizmu – na gruncie której ze względu na radykalne założenia ontologiczne nie jest możliwe zbudowanie na metody interpretacji mogącej znaleźć zastosowanie w praktyce. Inaczej jest w przypadku Jeffreya Goldsworthy oraz Richarda Ekinsa, którzy przyjmują założenie o tym, że prawodawca działa zgodnie ze ,,zwykłym zdrowym rozsądkiem”.
The intention of the legislature, as a constitutive concept for intentionalism, is understood very differently by representatives of this trend and not only by them. The aim of this study is to familiarize the Polish reader with how intentions are understood by five authors: Stanley Fish, Larry Alexander, Jeffrey Goldsworthy, Richard Ekins, and Victoria Nourse, as well as to conduct a comparative analysis of their views. This involves the use of a theoretical method consisting in the description of concepts and an attempt to compare them. In the light of the findings, it should be emphasized that Victoria Nourse’s views are more in line with the assumptions of purposivism than intentionalism. Stanley Fish and Larry Alexander represent a radical variety of intentionalism, on whose basis, due to radical ontological assumptions, it is not possible to build any methods of interpretation capable of practical application. Not so with Jeffrey Goldsworthy and Richard Ekins, who assume that the legislature acts in accordance with “simple common sense”.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 37, 4; 15-26
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Possible Applications of Paul Ricoeur’s Thought in Legal Theory
O możliwych zastosowaniach myśli Paula Ricoeura w teorii prawa
Autorzy:
Pieniążek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927306.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Paul Ricoeur
legal positivism
legal interpretation
pozytywizm prawniczy
wykładnia prawa
Opis:
The paradigm of legal positivism, historically the most important attempt at turning law into science, has been subject to thorough criticism in past decades. The criticism has concerned the most important features of legal positivism, and especially the assumption of separation of law and morality, the dogma of statue being the only source of law, and the linguistic methods of interpreting legal texts. With a crisis of the positive paradigms, the demand for new, humanistic grounds for analysing philosophical and legal questions is intensifying. This is the reason for this article’s attempt to point to the application of Paul Ricoeur’s achievements to the key questions of the philosophy of law. It must be emphasised that his works, and especially Soimême comme un autre, may serve as a foundation for a philosophy of law rejecting the problematic claims about the dualism of being and obligation, the distinction of descriptive and prescriptive languages, and also the separation of law and morality. Thanks to this, the legal topos pacta sunt servanda (agreements must be kept) finds a reinforcement in the ontology of the subject applying law and can be understood as an ethically significant pattern of identity of the self. Equally fruitful seems the possibility of combining the questions of the ontology of the subject applying law with the question of a legal text and its interpretation. The assumption of Ricoeur’s perspective leads to a reduction in the distance between the legal text and its addressee, emphasised by the critics of legal positivism. This rapprochement becomes possible thanks to the connection of the question of the narrative that a legal text is with the question of narrativisation of the subject (i.e. the interpreter of a legal text), being itself in the ipse sense, i.e. applying the law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 1(10); 79-88
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada nullum crimen sine lege jako źródło poszukiwania językowej granicy wykładni prawa karnego?
The Principle of Nullum Crimen Sine Lege as a Source for Search for the Limits of Linguistic Interpretation in Criminal Law?
Autorzy:
Tkacz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531369.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
nullum crimen sine lege
granice wykładni prawa
wykładnia prawa
prawo karne
teoria prawa
limits of legal interpretation
legal interpretation
criminal law
theory of law
Opis:
Zasada nullum crimen sine lege uznawana jest współcześnie za standard państwa prawnego. Doktryna wiąże z nią postulat zakazu stosowania analogii i wykładni rozszerzającej przepisów prawa na niekorzyść sprawcy. Punktem wyjścia prowadzonych rozważań jest wskazanie, że teksty przepisów karnych mają różny charakter. Z uwagi na to należy postawić pytanie o charakter wymienionych postulatów w odniesieniu do rozmaitych przepisów. Odrębny problem stanowi kwestii rozróżnienia sytuacji wnioskowania w drodze analogii oraz wykładni prawa. Prowadzone rozważania mają na celu odpowiedzieć na pytanie o to, czy zasada nullum crimen sine lege pozwala na ustalenie językowej granicy wykładni prawa karnego. Jeżeli tak jest, to jakie zakresy aktywności interpretacyjnej są w jej ramach dopuszczalne. Prowadzone analizy ilustrują przykłady z zakresu orzecznictwa karnoprawnego. Artykuł ma skłonić do refleksji nad dopuszczalnymi granicami wykładni prawa karnego, o ile takie granice można określić. Prowadzone rozważania kończą konkluzje o charakterze ogólnym.
The principle of nullum crimen sine lege is nowadays recognized as the standard of the rule of law. This doctrine prohibits the use of analogies and extensive interpretation of legal provisions to the disadvantage of the perpetrator. The starting point of these considerations is that texts of criminal provisions vary in nature. Therefore a question should be asked about the nature of these prohibitions in relation to various provisions. A separate problem is to distinguish inference by analogy from legal interpretation. The presented considerations are aimed at answering the question whether the nullum crimen sine lege principle allows determining the linguistic limits for the interpretation of criminal law. The analyses are illustrated by examples from the field of criminal case law. The article aims to provide reflection on the acceptable limits of interpretation of criminal law, if such limits can be defined. The considerations end with general conclusions.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 81-95
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jednolitość orzecznictwa a paradygmat interpretacyjny (ze szczególnym uwzględnieniem reguły clara non sunt interpretanda)
Uniformity of judicature and paradigm of judicial interpretation (in light of clara non sunt interpretanda rule)
Autorzy:
Grzybowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927403.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia operatywna
clara non sunt interpretanda
omnia sunt interpretanda
judicial interpretation
Opis:
A subject of the article is uniformity of judicial interpretation in the context of two rules of interpretation, namely a clara non sunt interpretanda rule and an omnia sunt interpretanda rule challenging first mentioned method. The author points out that taking into consideration omnia sunt interpretanda rule, i.e. order to perform interpretation in every case, may lead to disintegration of judicial interpretation and as a consequence destabilization of judicature in general. Main thesis of the article is that institutional conceptualization of the clara non sunt interpretanda rule is an answer to this threat, because application of this rule enhances the argument from precedent in judicature. According to abovementioned version of clara non sunt interpretanda rule, legal text is considered as obvious and needs no interpretation if its meaning is certain in previous judicial interpretation, e.g. there is line of precedents or preliminary ruling. However it must be underlined that clara non sunt interpretanda rule is not unquestionable. It is a defeasible argument in judicial discourse; it only changes an argumentation burden which does not rest on the one who refers to this rule, but on the one who challenges the rule (wants to perform interpretation).
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2013, 2(7); 25-37
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z perspektywy kognitywnej teorii prototypu. Studium przypadku
A Judgment of the Court of Justice of the European Union from the Perspective of Cognitive Theory of Prototypes: A Case Study
Autorzy:
Zeifert, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531460.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
kategoryzacja
semantyka
teoria prototypu
wykładnia prawa
categorization
semantics
prototype theory
statutory interpretation
Opis:
Wątpliwości interpretacyjne w stosowaniu prawa rodzą się zazwyczaj z rozbieżności pomiędzy językiem przepisu a rzeczywistością pozajęzykową. Stanowią zatem problem kategoryzacji. W teorii prawa i praktyce prawniczej od stuleci dominowała klasyczna teoria kategoryzacji, zgodnie z którą kategorie pojęciowe dają się opisać za pomocą zestawu cech wystarczających i koniecznych. W latach 70-tych XX. wieku amerykańska badaczka, Eleanor Rosch, przeprowadziła szereg eksperymentów psychologicznych, które doprowadziły do zakwestionowania teorii klasycznej i stworzyły podwaliny teorii alternatywnej, znanej jako teoria prototypu. Wedle tego podejścia kategorie pojęciowe zorganizowane są wokół najbardziej typowych okazów (prototypów), a przynależność do kategorii mierzona jest podobieństwem do prototypu. Wiąże się z tym m. in. stopniowalność przynależności do kategorii i rozmycie ich granic. Artykuł zawiera przedstawienie zarysu teorii prototypu w wersji wykorzystywanej w językoznawstwie kognitywnym. Jej użyteczność dla teorii i praktyki wykładni prawa została przetestowana na kanwie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dotyczącego pojęcia piwa. W wyroku tym TSUE odmówił zdefiniowania pojęcia piwa poprzez ustalenie wymogów co do jego składu surowcowego i orzekł, że piwem jest produkt, który ma cechy organoleptyczne piwa. Taka definicja na gruncie teorii klasycznej jawi się jako tautologiczna, jednak znajduje teoretyczne uzasadnienie na gruncie teorii prototypu. We wnioskach autor wskazuje problemy badawcze, których podjęcie jest niezbędne dla rzetelnego wykorzystania teorii prototypu w prawoznawstwie.
Interpretative doubts in the application of law are usually born of discrepancies between the statutory language and the non-linguistic reality. Therefore, they pose the problem of categorization. The theory of law and legal practice have for centuries been dominated by the classical theory of categorization, according to which conceptual categories can be described by a set of sufficient and necessary features. In the 1970s, an American researcher Eleanor Rosch conducted a series of psychological experiments that led her to question the classical theory and lay the foundations for an alternative one, known as the prototype theory. According to this approach, conceptual categories are organized around the most typical exemplars (prototypes), and membership of a category is measured by similarity to the prototype. Some of the consequences of such view are that category membership is a gradable feature and that the borderlines of categories are fuzzy. The article presents an outline of the prototype theory in the version used in cognitive linguistics. Its usefulness for the theory and practice of statutory interpretation is tested on the basis of the judgment of the Court of Justice of the European Union regarding the concept of beer. In this judgment, the CJEU refused to define the concept of beer by setting requirements as to its raw material composition and ruled that beer is a product that has organoleptic characteristics of beer. This definition on the basis of classical theory appears to be tautological, however, it finds theoretical justification in the prototype theory. In conclusions, the author indicates research problems that must be taken up in order for the prototype theory to be reliably used in jurisprudence.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 109-120
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debata Fish – Dworkin jako przykład sporu o praktykę interpretacji prawa
Fish – Dworkin debate as an example of dispute about practice of interpretation of law
Autorzy:
Pełka, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531652.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia prawa
znaczenie
Stanley Fish
Ronald Dworkin
Ludwig Wittgenstein
legal interpretation
meaning
Opis:
Celem artykułu jest krytyczna ocena teorii interpretacji stworzonych przez dwóch prominentnych filozofów – Stanleya Fisha i Ronalda Dworkina. Po opisie i rekonstrukcji ich poglądów, w tekście identyfikuje się problemy związane ze stanowiskiem, że w procesie stosowania prawa wszystko zależy od interpretacji. Krytyka ta oparta jest na uwadze Ludwiga Wittgensteina, że musi istnieć sposób uchwycenia znaczenia, który nie jest interpretacją, w przeciwnym bowiem razie zasadny staje się zarzut regresu w nieskończoność. Główną tezą artykułu jest twierdzenie, że choć teoria Dworkina nie jest wolna od wad, to jednak ma większą siłę eksplanacyjną niż propozycje jego oponenta.
The aim of the article is to critically asses the theories of interpretation developed by two prominent philosophers, namely Stanley Fish and Ronald Dworkin. After first describing and reconstructing their ideas the paper then identifies problems concerning the stance according to which everything in applying law depends on interpretation. The critic is based on the Ludwig’s Wittgenstein remark that there must be grasping the rule (or more broadly a meaning of any word) which is not interpretation, otherwise we end up in regressus ad infinitum fallacy. Paper’s main claim is that although the theory of R. Dworkin is not fully free from defects it has nevertheless more explanation power than the opponent’s propositions.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 2(11); 86-105
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 38

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies