Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "włókna" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Kompozyty hybrydowe na osnowie polilaktydu z włóknami węglowymi i bazaltowymi
Hybrids composites on the polylactide base with carbon and basalt fibers
Autorzy:
Kuciel, S.
Kornobis, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/278670.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
polilaktyd
kompozyty hybrydowe
włókna węglowe
włókna bazaltowe
polylactide
hybrid composites
carbon fibers
basalt fibers
Opis:
Kompozyty hybrydowe na osnowie biodegradowalnego polilaktydu wytworzono metodą wtryskiwania z włóknami węglowymi i bazaltowymi o równowagowym udziale 7,5% i 12,5% w Zakładach Azotowych w Tarnowie. Wykonano przegląd dostępnej literatury oraz przeprowadzono szereg badań wytrzymałościowych zgodnych z Polskimi Normami. Badania te obejmowały statyczną próbę rozciągania i zginania oraz oznaczanie udarności wg Charpy’ego. Wykonano je w zmiennych temperaturach (-24, 20 i 60°C) oraz po próbie degradacji hydrolitycznej prowadzonej przez 21 dni. Za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego wykonano zdjęcia mikrostruktury na przełomach próbek rozciąganych. Właściwości hybrydowych kompozycji z włóknami węglowymi i bazaltowymi na osnowie polilaktydu są znacznie lepsze niż porównywalnych kompozycji z włóknem szklanym, wzrasta wytrzymałość, sztywność oraz udarność.
Hybrid composites on biodegradable polylactide matrix with carbon and basalt fibers in equilibrium participation 7,5% and 12,5% were produced by molding injection in Zakłady Azotowe in Tarnow. To investigate the properties of this composition has been review of the literature and conducted series research on the strength samples according to Polish Standards. These research included: tensile test, bend test and Charpy impact test. They were done in variable temperatures (-24, 20 and 60 Celsius degree) and after hydrolytic biodegradation of materials, which lasted 21 days. We were taken photos to check fracture samples after tensile test using scanning electron microscope. The properties of hybrid composites with carbon and basalt fibers on the polylactide base are much better than comparable composites with glass fibers, increasing durability, stiffness and impact strength.
Źródło:
Przetwórstwo Tworzyw; 2017, T. 23, Nr 4 (178), 4 (178); 344-350
1429-0472
Pojawia się w:
Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie nowoczesnych materiałów kompozytowych w przemyśle
Use of modern composite materials in industry
Autorzy:
Dzianok, D.
Postawa, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/278255.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
kompozyty
materiały konstrukcyjne
włókna szklane
composites
construction materials
glass fibers
Opis:
W artykule scharakteryzowano kompozyty, jako nowoczesne materiały konstrukcyjne stosowane we współczesnym świecie. Opisano podział materiałów kompozytowych wraz z ich właściwościami na podstawie, których możliwy jest ich prawidłowy dobór podczas procesu konstruowania. Kompozyty na bazie materiałów polimerowych stanowią bardzo złożone materiały, których właściwości zależne są od zastosowanych materiałów polimerowych oraz napełnia-czy i sposobie ich ułożenia. Wiedza ta ma kluczowe znaczenie w spełnieniu określonych wymagań stawianych przez konstruktora. W publikacji przedstawiono przykłady zastosowania materiałów kompozytowych na bazie polimerów termoplastycznych i chemoutwardzalnych w różnych branżach od budownictwa począwszy a na lotnictwie skończywszy.
This article explains what the composites are, what its origins are and how important role they play in the current world. Classification of composite materials and their properties on the basis of which it is possible to make the proper selection during the construction process are described, too. This knowledge is crucial because the product has to meet the specified requirements of the customer's construction material chosen by designers and it must be selected in the most optimal way. The paper presents examples of the use of composite materials based on thermoplastic polymers and chemo setting in various Industries ranging from construction and ending on aviation.
Źródło:
Przetwórstwo Tworzyw; 2015, T. 21, Nr 5 (167), 5 (167); 389-398
1429-0472
Pojawia się w:
Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odporność na przebicie kompozytów epoksydowo-węglowych poddanych starzeniu w warunkach szoków termicznych
Puncture resistance of epoxy-carbon composites subjected to ageing process in the thermal shock conditions
Autorzy:
Sławski, S.
Szymiczek, M.
Chmielnicki, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/946358.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
włókna węglowe
laminat
proces starzenia
odporność na przebicie
carbon fiber
laminate
ageing process
Opis:
Celem pracy była ocena wpływu procesu starzenia w warunkach szoków termicznych na odporność na przebicie paneli kompozytowych wykonanych metodą laminowania ręcznego z wykorzystaniem podciśnienia. Panele użyte w badaniach składały się z 8 warstw materiału wzmacniającego w postaci tkaniny węglowej o splocie płóciennym oraz gramaturze 200 g/m 2. Jako osnowę zastosowano żywice epoksydową sieciowaną utwardzaczami aminowymi o zróżnicowanej lepkości i liczbie aminowej (Aradur 3486 oraz Aradur 3487) oraz aminą polifatycznq (Aradur 3405). Przygotowane próbki zostały poddane procesowi starzenia w warunkach szoków termicznych (-20/+130°C) w komorze ATT Discovery 650. Badania dotyczące odporności na przebicie zostały przeprowadzone na hybrydowej wyrzutni elektromagnetycznej ze wspomaganiem pneumatycznym. Jako penetrator zastosowano stalowy pocisk zakończony stożkiem o kącie rozwarcia 60° oraz masie 55g. Badania zostały przeprowadzone z różnymi energiami kinetycznymi penetratora (2,9J, 4,3J, 5,8J). Ocena odporności na penetrację została dokonana na podstawie średnicy wgłębienia powstałego po uderzeniu penetratora w kompozytowy panel.
The objective of the paper was the evaluation of ageing process influence in the condition of shock temperature to the puncture resistance of epoxy-carbon composites. Composite panels have been made by manual laminating method with additional use of vacuum. Prepared samples consist of 8 layers of reinforcement material in the form of carbon plain fabric with the weight of 200 g/m2. As a matrix, epoxy resin has been used. Resin has been mixed with curing agents with different viscosity and amine number (Aradur 3486 and Aradur 3487) and polifatic amine (Aradur 3405). Prepared samples were subjected to the ageing process in thermal shock conditions (-20/+130°C) in ATT Discovery 650 chamber. The tests of the puncture resistance have been performed on hydromagnetic launcher with pneumatic support. As a penetrator, a steel bullet was applied, with the mass of 55g, which ended with a cone of opening angle 60°. Tests have been performed with several different kinetic energies of the penetrator (2,9J, 4,3J, 5,8J). Evaluation of the puncture resistance has been conducted, based on the cavity diameter created after penetrator's impact on the composite panel.
Źródło:
Przetwórstwo Tworzyw; 2018, T. 24, Nr 3 (183), 3 (183); 52-60
1429-0472
Pojawia się w:
Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena możliwości wytworzenia i uzyskania nowych efektów wizualnych kompozytów na osnowie poliacetalu (POM) modyfikowanych włóknami i cząstkami naturalnymi
Evaluation of the possibility of manufacturing and obtaining new visual effects of composites based on polyacetal (POM)modified by natural fiber and particles
Autorzy:
Bazan, P.
Kuciel, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/946359.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
polioksymetylen
cząstki
włókna
mączka drzewna
mielona kawa
polyoxymethylene
particles
fibers
wood flour
ground coffee
Opis:
W artykule dokonano oceny możliwości wytworzenia i uzyskania nowych efektów wizualnych kompozytów na osnowie poliacetalu (POM) modyfikowanych włóknami i cząstkami naturalnymi. Wytworzono trzy kompozycje na osnowie poliacetalu z 12.5% udziałem masowym mączki drzewnej, kawy mielonej oraz pociętvch: banknotów 200 złotowych, jako kompatybilizator zastosowano Aldrich Tris (2-metoxyetoxy)(vinyl). Wykonano badania podstawowych właściwości fizyko-mechanicznych w szerokim zakresie temperatur oraz zdjęcia makro i mikroskopowe za pomocą mikroskopu optycznego i elektronowego dla zobrazowania charakteru zastosowanych napełniaczy. Kompozyty tego typu przeznaczone są na elementy sprężyste o wysokich wymaganiach odnośnie trwałości, ale też estetyki w przemyśle dekoracyjnym.
In this paper the possibility of producing and obtaining new visual effects of composites based on polyacetal (POM), modified by natural fibers and particles was evaluated. Three compositions based on polyacetal matrix with 12.5wt% content of wood flour, ground coffee and cut 200 PLN banknotes were prepared. As a compatybilizer Aldrich Tris(2-metoxyetoxy) (vinyl) was used. The basic physical and mechanical properties were estimated. The tests were conducted at wide temperature range. In order to illustrate the nature of used fillers macro and microscopic images were taken using optical and electron microscopy. Composites of this type are designed for elastic elements with high demands on durability, as well as aesthetics in the decorative industry.
Źródło:
Przetwórstwo Tworzyw; 2018, T. 24, Nr 3 (183), 3 (183); 7-14
1429-0472
Pojawia się w:
Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modyfikacja zapraw budowlanych ścinkami otrzymanymi z odpadowych tworzyw sztucznych
Autorzy:
Dębska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/278911.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
zaprawy epoksydowe
włókna PET
odpady PET
właściwości wytrzymałościowe
epoxy mortar
PET fibres
PET wastes
strength properties
Opis:
Postęp technologiczny powoduje, że praktyczne zastosowanie znajdują liczne nowe rozwiązania materiałowe. Jednocześnie istotnym zadaniem współczesnego budownictwa stało się poszukiwanie technologii i rozwiązań gwarantujących racjonalne gospodarowanie zasobami środowiska naturalnego. Uwagę wielu ośrodków badawczych na świecie przyciąga więc możliwość modyfikacji materiałów za pomocą substancji wyjątkowo uciążliwych dla środowiska, takich jak odpady z tworzyw sztucznych. Liczne opracowania naukowe (publikacje, patenty) dowodzą, że odpady polimerów mogą pozytywnie wpływać na właściwości betonów i zapraw budowlanych. Jednym z powszechnie stosowanych tworzyw sztucznych jest poli(tereftalan etylenu) PET. Wykonuje się z niego m.in. opakowania i butelki na napoje, które bardzo szybko stają się odpadem. PET nie stwarza bezpośredniego zagrożenia dla środowiska, jednak słaba biodegradowalność oraz ogromna ilość wytwarzanych odpadów skłaniają do poszukiwania sposobów jego recyklingu. W artykule przedstawiono wyniki badań fizyko-mechanicznych modyfikowanych zapraw epoksydowych. Modyfikacja polegała na dodaniu do zaprawy wąskich ścinków poli(tereftalan etylenu) (PET), otrzymanych z odpadowych butelek po napojach. Przeprowadzone badania wykazały, że zaprawy epoksydowe z dodatkiem ścinków odpadowego PET charakteryzują się bardzo dobrymi parametrami wytrzymałościowymi oraz niską nasiąkliwością. Wykonanie próbek oraz przeprowadzenie badań poprzedzono opracowaniem planu eksperymentu, dzięki czemu wielokrotnie ograniczono liczbę eksperymentów badawczych koniecznych do wykonania. Na podstawie analizy statystycznej uzyskano modele statystyczne adekwatne do właściwości obiektu badań. Przeprowadzona modyfikacja stwarza możliwości wykorzystania do produkcji zapraw materiałów odpadowych, które stanowią zazwyczaj duży problem środowiskowy, co wpisuje się w założenia zrównoważonego rozwoju w budownictwie.
Źródło:
Przetwórstwo Tworzyw; 2017, T. 23, Nr 6 (180), 6 (180); 519-526
1429-0472
Pojawia się w:
Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania termochemicznej konwersji odpadów tekstylnych zawierających włókna syntetyczne
Studies on thermochemical conversion of textile waste containing synthetic fibers
Autorzy:
Wasielewski, R.
Tomaszewicz, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/278165.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
odpady tekstylne
włókna syntetyczne
piroliza
aktywacja
adsorbenty węglowe
textile waste
synthetic fibres
pyrolysis
activation
carbon adsorbents
Opis:
Przedstawiono wyniki badań pirolizy w złożu stałym odpadów tekstylnych zawierających włókna syntetyczne, głównie poliestrowe. Ustalono optymalną temperaturę procesu (600°C) i scharakteryzowano jakość produktów stałych, ciekłych i gazowych. Wszystkie produkty charakteryzują się korzystnymi parametrami energetycznymi. Karbonizat poddano procesowi aktywacji ditlenkiem węgla i parą wodną w temperaturze 900°C. Uzyskano sorbenty węglowe o powierzchni BET równej 487 i 974 m²/g. Stwierdzono, że podczas pirolizy odpadów tekstylnych zawierających włókna syntetyczne można uzyskać interesujące prekursory adsorbentów węglowych.
The results of investigations on fixed bed pyrolysis of textile waste containing synthetic fibers, especially polyester, have been presented. The optimum process temperature was found (600°C) and quality of solid, liquid and gas products has been determined. All products are characterized by favorable energetic parameters. The char has been activated by carbon dioxide and steam at 900°C. There have been obtained carbon sorbents of BET surface area equal to 487 and 974 m²/g. It has been found that during the pyrolysis of waste textiles containing synthetic fibers one can obtain interesting precursors of carbon adsorbents.
Źródło:
Przetwórstwo Tworzyw; 2016, T. 22, Nr 6 (174), 6 (174); 570-580
1429-0472
Pojawia się w:
Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thermoplastic elastomer filaments and their application in 3D printing
Termoplastyczne włókna elastomerowe i ich zastosowanie w druku 3D
Autorzy:
Przybytek, A.
Kucińska-Lipka, J.
Janik, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/272636.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
3D printing
flexible filaments
thermoplastic elastomer
TPE
thermoplastic polyurethane
TPU
druk 3D
włókna elastyczne
elastomer termoplastyczny
termoplastyczny poliuretan
Opis:
The paper provides an overview on the materials used in the 3D printing technology (the Polish and foreign market) with a particular focus on flexible filaments and their possible application in the industry. There are described the techniques of 3D printing and modern filaments available on the market. There is observed the increase of interest in the production of products from filaments based on thermoplastic elastomers (TPE), including the applications in the electronics and medicine, especially in tissue engineering. Ability to modify the physical and mechanical properties of thermoplastic elastomers, combined with their unique elastic and processability properties, opens new possibilities for engineers, designers and bio-engineers. The possibility to use new materials in 3D printing can contribute to faster development of research and accelerates implementation of innovative products.
Praca stanowi przegląd dostępnych na rynku krajowym i zagranicznym materiałów używanych w technologii druku 3D. Szczególną uwagę poświęcono elastycznym włóknom (ang. flexible filaments) oraz ich potencjalnemu zastosowaniu w przemyśle. Przedstawiono i oceniono stosowane technologie druku 3D. Scharakteryzowano nowoczesne włókna kompozytowe, ich właściwości i zastosowanie. Opisano także najnowsze doniesienia literaturowe związane z otrzymywaniem nowoczesnych termoplastycznych elastomerów (TPE) do wykorzystania w technologii druku 3D. Na podstawie przeanalizowanych publikacji zauważono ogromny wzrost zainteresowania wykorzystaniem termoplastycznych poliuretanów (TPU) w przemyśle elektronicznym, medycznym oraz obuwniczym. Dostępne na rynku nowoczesne produkty wykonane przy użyciu drukarek 3D z wykorzystaniem TPU, potwierdzają te doniesienia. Interesujące jest wykorzystanie wodnych dyspersji TPU z możliwą kontrolą bioaktywności do zastosowań w inżynierii tkankowej. Dodatek do wodnych dyspersji TPU, biopolimerów lub poli(tlenku etylenu) (PEO) powoduje znaczny wzrost ich lepkości. Pozwala to na użycie tego materiału w drukarkach 3D w technologii niskotemperaturowego drukowania (LFDM). Możliwość kontrolowanej zmiany właściwości fizycznych i mechanicznych, wyjątkowa elastyczność, trwałość oraz łatwość przetwórstwa termoplastycznych elastomerów otwierają nowe możliwości wykorzystania druku 3D. Dzięki temu technologia ta przestaje być narzędziem jedynie do prototypowania – umożliwia ona drukowanie materiałów gotowych do użytku na skalę przemysłową.
Źródło:
Elastomery; 2016, 20, 4; 32-39
1427-3519
Pojawia się w:
Elastomery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wytwarzanie i wybrane właściwości kompozycji kauczukowych z regenerowaną celulozą
Preparation and selected properties of rubber compositions with regenerated cellulose
Autorzy:
Koziński, Piotr
Włoch, Marcin
Kozłowska, Adrianna
Parcheta, Paulina
Olszewski, Adam
Bagiński, Filip
Datta, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/272656.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
kauczuk naturalny
elastomery kauczukowe
kompozycje elastomerowe
właściwości mechaniczne
włókna wiskozowe
celuloza
natural rubber
rubber elastomers
elastomer compositions
mechanical properties
viscose fibers
cellulose
Opis:
Celem niniejszej pracy było zbadanie wpływu regenerowanych włókien wiskozowych (dodanych w ilości 10, 20, 30 phr) jako proekologicznego napełniacza na wybrane właściwości kompozycji na osnowie kauczuku naturalnego. Dla każdej z wyżej wymienionych proporcji otrzymano materiały wulkanizowane przez 5, 10, 15, 20 minut. Uzyskane materiały poddano statycznej próbie rozciągania, badaniu elastyczności przy odbiciu metodą Schoba, twardości metodą Shore’a oraz pomiarom ścieralności. Wyniki badań zostały porównane z materiałem referencyjnym, który nie zawierał dodatku włókien wiskozowych. Stwierdzono, że wzrost zawartości włókien obniża wytrzymałość na rozciąganie oraz elastyczność przy odbiciu, ale powoduje wzrost twardości, wydłużenia trwałego, wydłużenia przy zerwaniu oraz modułów przy wydłużeniu 100, 200 i 300%.
The aim of this study was to investigate the effect of regenerated viscose fibers (added in an amount of 10, 20, 30 phr) as a pro-ecological filler on selected properties of the composition based on natural rubber. Materials vulcanized for 5, 10, 15, 20 minutes were obtained for each of the above-mentioned proportions. The obtained materials were subjected to a static tensile test, rebound resilience test using the Schob method, hardness by the Shore method and abrasion test using Schopper-Schlobach apparatus. Test results were compared with reference material, which did not contain the addition of viscose fibers. It was observed that the increase in fiber content reduces tensile strength and rebound resilience, but also causes increase of the hardness, permanent elongation, elongation at break and modules at 100, 200 and 300% elongation.
Źródło:
Elastomery; 2019, 23, 4; 241-251
1427-3519
Pojawia się w:
Elastomery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hybrydowe biokompozyty polimerowe wzmocnione mikrowłóknami z łusek zbożowych i mączką drzewną
Hybrid biocomposites reinforced with fibres from grain by-products and softwood flour
Autorzy:
Urbaniak, M.
Błędzki, A. K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/278732.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
kompozyty polimerowe
biokompozyty hybrydowe
włókna naturalne
biożywica epoksydowa
właściwości mechaniczne
polymer composities
hybrid biocomposities
natural fibres
bio-based epoxy resin
mechanical properties
Opis:
Warunkiem zrównoważonego rozwoju gospodarczego jest ochrona środowiska naturalnego, zatem konieczne jest stosowanie eko-przyjaznych technologii i nowoczesnych materiałów, takich jak biokompozyty polimerowe zarówno termoplastyczne, jak i duroplastyczne wzmacniane włóknami naturalnymi. Biokompozyty te znajdują coraz szersze zastosowania inżynierskie. W artykule przedstawiono wyniki badań hybrydowych biokompozytów polimerowych na osnowie biożywicy epoksydowej wzmocnionych mikrowłóknami pozyskanymi z produktów ubocznych pochodzących z przemysłu rolno-spożywczego oraz z przemysłowej mączki drzewnej. Zastosowano mikrowłókna z łusek zbożowych - owsa i jęczmienia, które są dotychczas niezagospodarowanym racjonalnie odpadem przemysłu zbożowego, powstającymi podczas mielenia zbóż. Opracowane hybrydowe materiały kompozytowe wykazały wyższe właściwości wytrzymałościowe i użytkowe w stosunku do klasycznego kompozytu WPC i mogą stanowić jego przyjazną środowisku alternatywę.
Sustainable progress of economy is conditioned under environmental requirements then more extensive applications of eco-friendly technology and novel materials like polymer composites, both thermoplastic and thermosetting ones reinforced with natural fibres are needful. Such biocomposites are applicable widely in material engineering now. This article comprises the results of research on hybrid polymer biocomposites with bio-based epoxy resin reinforced with microfibres derived from grain by-products of agricultural industry or arised from industrial grade wood flour. Microfibres from grain husks of oat and barley as unutilized waste of milling industry were used. Manufactured hybrid composite materials showed improved mechanical and profitable properties compared to standard WPC composites and owing to that can be eco-friendly alternative for the latter.
Źródło:
Przetwórstwo Tworzyw; 2017, T. 23, Nr 5 (179), 5 (179); 458-465
1429-0472
Pojawia się w:
Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies