Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "folklore tale" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Uczony i demon, czyli postać czarownika w polskich bajkach ludowych
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962179.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folk tale folklore, traditional culture
czarownik, czarnoksiężnik, bajka ludowa, folklor, kultura tradycyjna
Opis:
The article traces the motif of the magician in Polish magical folk tales and belief tales. The analysis of several dozens of texts from the 19th century and the beginning of the 20th century has revealed the complexity of the magician character: on one hand, it is close to demonic creatures (magical abilities including shapeshifting and sorcery); on the other hand, it resembles scholars from the past, that is priests or alchemists (black clothing, the ability to read and use spells from forbidden books).  
Celem artykułu jest prześledzenie motywu czarownika w polskich bajkach ludowych – magicznych i w podaniach wierzeniowych. Analiza kilkudziesięciu tekstów pochodzących z XIX i początku XX wieku pozwala wykazać złożoność postaci czarownika, z jednej strony sytuującego się w pobliżu istot demonicznych (magiczne umiejętności, jak zmiennokształtność, dar czarowania), a z drugiej przypominającego dawnych uczonych – księży bądź alchemików (czarny strój, dar czytania i używania do czarów zaklęć z zakazanych ksiąg).
Źródło:
Literatura Ludowa; 2017, 4-5
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludowa bajka konkursowa – nowa forma folkloru?
A competition folk tale – a new form of folklore?
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104640.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
konkurs
folklor
bajka ludowa
muzeum
ludowa bajka konkursowa
competition
folklore
folk tale
museum
competition folk tale
Opis:
Zasadniczym celem artykułu jest prezentacja ludowej bajki konkursowej oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy jest to nowa forma folkloru. Podstawę materiałową rozważań stanowią przekazy/teksty nadsyłane na konkursy ludoznawcze ogłaszane w latach 1955–1966 przez Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze – Oddział Toruń oraz Polskie Radio w Bydgoszczy. Z ponad 6 500 nadesłanych tekstów uwzględniono w badaniach jedynie bajki (ponad 350), które w założeniu organizatorów konkursów (łącznie odbyło się sześć) miały stanowić zapis tradycyjnych chłopskich przekazów. Wybrane opowieści, w większości realizacje znanych wątków opisanych w Polskiej bajce ludowej w układzie systematycznym przez Juliana Krzyżanowskiego, poddano analizie, wydobywając z nich cechy zarówno je łączące, jak i odrębne w stosunku do przekazów z przeszłości, aby scharakteryzować nowe zjawisko, z którym mamy do czynienia, czyli ludową bajkę konkursową.
The aim of the article is both to describe the competition folk tale and to attempt to answer the question whether it is a new form of folklore. The material basis for the considerations are the texts sent to the ethnological competitions announced in the years 1955–1966 by Maria Znamierowska-Prüfferowa Ethnographic Museum in Toruń, the Polish Ethnological Society, Toruń Branch, the and Polish Radio in Bydgoszcz. Out of over 6,500 submitted texts, the analysis includes only fairy tales (over 350) which, according to the assumptions of the organizers of the competitions (of which there were 6 in total), were to be a record of traditional peasant texts. Selected stories, mostly realisations of well-known threads described in the Polish folk tale in a systematic order by Julian Krzyżanowski, were analysed, extracting from them common and distinct features in relation to earlier folk texts, in order to characterise the new phenomenon, i.e. competition folk tale.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2023, 62; 51-65
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mak w polskich opowieściach folklorystycznych
Papaver in polish oral literature
Autorzy:
Orzechowska, Sara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787964.pdf
Data publikacji:
2021-08-09
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
papaver
tale
deat
sleep
traditional folklore
contemporary folklore
mak
bajka
sen
śmierć
folklor współczesny
folklor tradycyjny
Opis:
Mak pojawia się w mitologiach, bajkach, obrzędach oraz krótkich formach folkloru europejskiego wyjątkowo często, jako swoisty konstrukt kulturowy. W artykule dokonuję analizy znaczeń i kontekstów, w jakich roślina ta pojawia się w polskich bajkach ludowych, odnosząc to także do praktyki kulturowej, jak i wiedzy fitoterapeutycznej, będącej źródłem symboliki łączącej mak ze światem snu, śmierci, istot demonicznych oraz inicjacji w tradycyjnym folklorze. Żywotność maku w świadomości etnobotanicznej Polaków zdecydowanie wyróżnia się na tle pozostałych ziół, co udowadniają m. in. przeprowadzone na potrzeby artykułu ankiety. Zmieniające się realia gospodarcze i kulturowe wpłynęły na gwałtowny spadek wiedzy zielarskiej, zanikanie obrzędów i praktyk magicznych (w tym z użyciem nasion maku) w Polsce, niemniej mak wciąż należy do roślin, których działanie lecznicze  oraz istotne miejsce w czasie świąt (najczęściej Bożego Narodzenia) znane jest w Polsce niemal każdemu. Współczesny folklor ustny z komponentem „mak” odnosi się głównie do domowej produkcji środków odurzających z opium, tworząc nowe treści fabularne (także z elementami komicznymi), których fragmenty zamieszczam w artykule. Wątki te wzbogacają zasoby polskiej literatury oralnej dotyczącej roślin.
Papaver is popular component in European mythologies, fairy tales, rituals and short forms of folklore (oral literature), it appears as a specific cultural construct. Main goal of the article is to analyze the meanings of this plant occured in Polish folk tales, referring also to cultural practice and phytotherapeutic knowledge, which is the source of symbolism connecting papaver with the dream world, death, demonic creatures and initiation in traditional folklore. The lifespan of the papaver in the ethnobotanical consciousness of Poles definitely distinguish oneself from other herbs, it is proved by surveys conducted for the purposes of the article. Changes in economic and cultural realities have resulted in a sharp decline of herbal knowledge, the disappearance of rituals and magical practices (including this with use of poppy seeds) in Poland, nevertheless papaver is still a plant which physiological effect and an important place during holidays (most often Christmas) is known to almost everyone in Poland. Contemporary oral literature with the papaver component refers mainly to the home-made production of drugs with opium, it creates new plot content (also with comic elements), which passages are included in the article. These strands enrich the resources of Polish folklore about plants.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 4-5; 19-32
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motyw ofiary w bajkach z wątkiem T 651 „Diabeł parobkiem”
The Figure of the Victim in the Fairy Tales with the T 651 Motif of the Devil as a Farm-hand
Autorzy:
Piotrowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694927.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
fairy tale
folklore
sacrifice
devil
afterlife
bajka
folklor
ofiara
diabeł
zaświaty
Opis:
The article argued for the thesis that, in the fairy tales with the theme T 651 "The Devil as a Farm-hand", there is an agreement between the otherworld, represented by the devil, and the host human. Simultaneously, the motif of stealing bread is actually a veiled motif of sacrifice for a demonic world of archaic provenance. The author analyses selected narratives with the T 651 theme although stealing bread, that is the victim, and the service is present in practically all of its realizations.
Głównym założeniem pracy jest próba uzasadnienia trafności tezy, według której w bajkach z wątkiem T 651 „Diabeł parobkiem” dochodzi do zawarcia umowy pomiędzy zaświatami – reprezentowanymi przez postać diabła, a człowiekiem – gospodarzem. Natomiast motyw kradzieży chleba jest tak naprawdę zawoalowanym motywem ofiary dla świata demonicznego o archaicznej proweniencji. Do analizy posłużą wybrane narracje z wątkiem T 651, chociaż aspekt kradzieży pieczywa – ofiary, a wreszcie służby występuje praktycznie we wszystkich jego realizacjach. 
Źródło:
Literatura Ludowa; 2019, 63, 3; 33-46
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycje bajkowe w świecie współczesnym. Uwagi na marginesie II Forum Badaczy Białoruskiej Bajki
Autorzy:
Valodzina, Tatsiana
Marmysh, Tatsiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029059.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
bajka
folklorystyka
konferencje naukowe
Białoruś
fairy tale
folklore research
Belarus
academic conference
Opis:
Omówienie: II Forum Badaczy Białoruskiej Bajki (Mińsk, 27–29 maja 2021 r.).
Discussion on: II Forum for Researchers of Belarusian Fairy Tales (Minsk, May 27–29, 2021).
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 3; 113-117
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie bajarze i ich kulturowe znaczenia (rekonesans)
Polish Collections of Fairy Tales and Their Cultural Meanings (Reconnaissance)
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343987.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
bajarz
zbiór baśni
bajka ludowa
baśń
folklor
tradycja
storyteller
collection of fairy tales
folk tale
fairy tale
folklore
tradition
Opis:
The main aim of the article is to show the functioning of bajarze in Polish culture, understood not as storytellers, but as collections of fairy tales. They began to be published in the 19th century and continue to be published today. The first Bajarz polski by Antoni Józef Gliński was created in 1853, and the latest, Współczesny bajarz polski, by Zuzanna Orlińska – in 2021. Over the centuries, many other collections of tales were released: their main goal has been to popularize Polish and/or folk traditions. The article presents known collections and shows their changing functions.
Podstawowym celem artykułu jest pokazanie funkcjonowania w kulturze polskiej bajarzy rozumianych nie jako gawędziarze, ale zbiory baśni. Zaczęto je publikować w XIX w. i wydaje się je aż do tej pory. Pierwszy, Bajarz polski Antoniego Józefa Glińskiego, powstał w 1853 r., ostatni zaś, Współczesny bajarz polski  Zuzanny Orlińskiej, w 2021 r. Na przestrzeni wieków powstało wiele innych bajarzy, których głównym zadaniem bya popularyzacja polskich bądź/i ludowych tradycji. W artykule zaprezentowano znane zbiory i ukazano ich zmieniające się funkcje. 
Źródło:
Literatura Ludowa; 2023, 67, 1-2; 137-149
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Functions of a Fairy Tale in the Auschwitz Camp Memories of Zofia Posmysz
Funkcje bajki we wspomnieniach obozowych Zofii Posmysz
Autorzy:
Smyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104643.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
bajka ludowa
bajka magiczna
obóz koncentracyjny
Birkenau
Auschwitz
funkcje folkloru
folk tale
magic tale
concentration camp
functions of folklore
Opis:
The article gives a multifaceted interpretation of the functions of a concentration camp fairy tale from the perspective of folklore studies (i.e. its socio-integrative, aesthetic, didactic/educational, compensatory/cathartic and trauma management functions) and literary studies (strategies of women’s writing about the Holocaust and the war, and the camp testimony). The author analyses the novel Wakacje nad Adriatykiem (1970) and an extended interview Królestwo za mgłą (2017) by Zofia Posmysz, an inmate of Auschwitz-Birkenau, Ravensbrück and Neustadt-Glewe, who stylised her camp memories as a traditional folk tale, thus commemorating the fairy tales told by her camp friend Zofia Jachimczak, who did not survive Auschwitz. The author comes to the conclusion that a concentration camp fairy tale seems to be a complete genre and a comprehensive structure of meaning that makes it possible to express the inexpressible.
Artykuł zarysowuje wieloaspektową interpretację funkcji bajki obozowej z perspektywy folklorystyki (funkcje społeczno-integracyjne, estetyczne, dydaktyczno-wychowawcze, kompensacyjno-katartyczne i opanowanie traumy) oraz literaturoznawstwa (strategie kobiecego pisania o Zagładzie i wojnie oraz kategoria świadectwa). Podstawę analizy stanowi powieść Wakacje nad Adriatykiem (1970) i wywiad-rzeka Królestwo za mgłą (2017) Zofii Posmysz – więźniarki obozów koncentracyjnych Auschwitz, Ravensbrück i Neustadt-Glewe. Swoje wspomnienia obozowe wystylizowała na tradycyjną bajkę ludową, upamiętniając bajki opowiadane przez jej obozową przyjaciółkę Zofię Jachimczak, która nie przeżyła Auschwitz. Autorka dochodzi do wniosku, że bajka obozowa jawi się jako gatunek totalny i całościowa struktura sensu, pozwalająca wypowiedzieć niewypowiedziane.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2023, 62; 67-80
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Królestwo za mgłą – bajka obozowa Zofii Posmysz
Królestwo za mgłą – Zofia Posmysz’s Camp Fairy Tale
Autorzy:
Smyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343983.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
bajka magiczna
obóz koncentracyjny
funkcje folkloru
bajka ludowa
folk tale
magic tale
concentration camp
Birkenau
Auschwitz
functions of folklore
Opis:
The author analyses the novel Wakacje nad Adriatykiem (Holiday on the Adriatic, 1970) and an extended interview Królestwo za mgłą (The Kingdom Behind the Mist, 2017) with Zofia Posmysz – a prisoner of Auschwitz, Ravensbrück and Neustadt-Glewe, who stylized her concentration camp memories as a traditional folk tale, thus commemorating the fairy tales told by her camp friend Zofia Jachimczak, who did not survive Auschwitz. The author introduces the concept of a camp fairy tale. In the first part of the article, she analyses the elements of folk fairy tale in Posmysz’s texts (space, time, characters, magical objects). In the second part, the author outlines a definition of a separate prose genre – a camp fairy tale, characterized not only by the adaptation of folk fairy tale motifs to concentration camp realities, but also by the fact that this fairy tale, originally told in the concentration camp, is narrated or written down from memory and recounted to listeners by a former prisoner who gives a testimony of life and death in the camp.
Autorka analizuje powieść Wakacje nad Adriatykiem (1970) i wywiad-rzekę Królestwo za mgłą (2017) Zofii Posmysz – więźniarki Auschwitz, Ravensbrück i Neustadt-Glewe, która swoje wspomnienia obozowe wystylizowała na tradycyjną bajkę ludową, upamiętniając bajki opowiadane przez jej zmarłą obozową przyjaciółkę – Zofię Jachimczak. Autorka wprowadza pojęcie bajki obozowej. W pierwszej części artykułu analizuje elementy bajki ludowej w tekstach Posmysz (przestrzeń, czas, postaci, magiczne przedmioty). W drugiej części zarysowuje definicję osobnego gatunku prozy – bajki obozowej, którego wyznacznikiem – prócz przystosowania motywów bajki ludowej do treści obozowych – jest to, że tę bajkę, opowiedzianą prymarnie w obozie koncentracyjnym, opowiada słuchaczom była więźniarka, dając świadectwo życia i śmierci w obozie.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2023, 67, 1-2; 89-106
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies