Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "soli" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dzieje odkrycia, rozpoznania geologicznego i eksploatacji złoża soli kamiennej w Kłodawie
History of the discovery, exploration and exploitation of the rock salt deposit in Kłodawa, Central Poland
Autorzy:
Poborska-Młynarska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192057.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górnictwo solne
kopalnia soli Kłodawa
technologia eksploatacji soli
produkcja soli
salt mining
Kłodawa Salt Mine
salt exploitation techniques
salt production
Opis:
Kopalnia soli w Kłodawie założona na złożu Kłodawa 1 w wysadzie soli cechsztyńskich jest od wielu lat największym producentem soli kamiennej w kraju. W artykule przedstawiono historię odkrycia wysadu kłodawskiego i założenia kopalni w 1949 r., technologię eksploatacji, naturalne zagrożenia w złożu, podsumowanie działalności i doświadczenia górniczego i kierunki rozwoju kopalni w przyszłości. Wydobycie zmieniało się w ostatnim dziesięcioleciu od 400 tys. do przeszło 800 tys. Mg rocznie. Kopalnia dysponuje wyeksploatowanymi wyrobiskami o objętości około 19 mln m3 . Rozpatrywana jest możliwość likwidacja komór poprzez wypełnianie ich masowymi drobnoziarnistymi odpadami w technologii podsadzki hydraulicznej lub pastowej. W kopalni soli w Kłodawie istnieją obecnie możliwości zrealizowania optymalnego scenariusza funkcjonowania kopalni soli: od wybierania surowca aż do wyczerpania zasobów, po pełne wykorzystanie gospodarcze przestrzeni poeksploatacyjnej.
The Kłodawa Salt Mine established in the Zechstein salt dome in central Poland has been the largest producer of rock salt in the country for many years. The article presents the history of the discovery of the Kłodawa salt dome and the founding of the mine in 1949, exploitation techniques, natural threats in the mine, summary of mining operations and experience and directions of mine future development. The output of the mine has changed in the last decade from 400,000 up to over 800,000 Mg per year. During decades of salt extraction the significant volume of about 19 million m3of excavations has been created. The possibility of liquidation of chambers by filling them with mass fine-grained waste g is considered. In the Kłodawa mine, there are currently possibilities to realize the optimal scenario of the salt mine operation, i.e. from salt extraction to full economic use of post-exploitation voids.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 5--14
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metody georadarowej w górnictwie podziemnym soli kamiennej w kopalni O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”
Using the ground penetrating radar methods in rock salt underground mining in the „Polkowice-Sieroszowice” mine
Autorzy:
Chrul, T.
Pawlik, W.
Wrzosek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192089.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
georadar
złoże soli
bloki anhydrytowe
siarkowodór
salt deposit
anhydrite blocks
hydrogen sulphide
Opis:
W KGHM Polska Miedź S.A. w O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” wykorzystywana jest metoda georadarowa do rozpoznawania budowy geologicznej pokładu najstarszej soli kamiennej (Na1). Impulsem do zastosowania georadaru było pojawienie się zagrożenia gazowego w wykonywanych wyrobiskach górniczych. Metoda ta doskonale sprawdza się do lokalizowania bloków anhydrytowych, będących potencjalnym miejscem akumulacji siarkowodoru oraz jest pomocna przy określaniu stropu i spągu pokładu soli. W badaniach zastosowano anteny georadarowe o częstotliwościach 100MHz i 30MHz, którymi osiągnięto zasięgi odpowiednio 40m i 60m przy rozdzielczości 0,25m i 1,0m. Profilowania z użyciem georadaru wykonywano w otworach badawczych i wzdłuż spągu wyrobisk.
In the KGHM Polska Miedź S.A. in the “Polkowice-Sieroszowice” mine, the georadar method is used to recognize the geological structure of the Zechstein (Upper Permian) Oldest Halite rock salt (Na1) deposits. The incentive to use the georadar was the occurrence of a gas risk in mining excavations. This method is ideal for locating anhydrite blocks, which are potential sites of hydrogen sulfide accumulation, and is helpful in determining the top and base of the salt deposits. In the tests, 100MHz and 30MHz antennas were used, which reached the ranges of respectively 40m and 60m and resolutions of 0.25m and 1.0m. The profiling with use of a georadar was performed in research boreholes and along the floors of excavation drifts.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 35--46
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okoliczności i skutki katastrofalnego wdarcia wód do kopalni soli w Wapnie. Uwagi do wydarzeń z sierpnia 1977 r.
Circumstances and consequences of catastrophic water inflow into the Wapno salt mine. Notes to the events of August 1977
Autorzy:
Kortas, G.
Maj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192132.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
kopalnia soli
katastrofa wodna
deformacje terenu
salt mine
catastrophic inflow
ground deformations
Opis:
Wdarcie wody w 1977 r. do kopalni soli w Wapnie doprowadziło do jej zatopienia. W pracy przedstawiono okoliczności katastrofalnego wdarcia wód do wyrobisk na podstawie własnych doświadczeń Autora. Wskazano na współudział czynników hydrogeologicznych i geomechanicznych, a także technicznych w procesie infiltracji wód w czapie wysadu, ochronnej półce stropowej i w obszarze kopalni. Pokazano też skutki zatopienia kopalni na powierzchni terenu, przejawiające się w postaci niecki obniżeń z rozległą strefą deformacji nieciągłych.
The uncontrolled inflow of water into the Wapno Salt Mine in 1977 resulted in flooding of the facility. This paper presents the circumstances of the catastrophic water inflow into workings, based on the author’s experiences. The paper indicates the combination of hydrogeological and geomechanical factors, as well as technical ones, occurring in the process of water infiltration into the salt dome cap, protective ceiling shelf, and the whole mining area. The effects of flooding on land surface are displayed in the form of subsidence, with a vast area of discontinuous deformations.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 101--106
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fotografia w wielickiej kopalni – od zdjęć Awita Szuberta do skaningu laserowego (na przykładzie prywatnej kolekcji Jerzego Przybyły)
Photographs of the “Wieliczka” Salt Mine: from the photographs taken by Awit Szubert to laser scanning images (Based on the private collections of Jerzy Przybyło)
Autorzy:
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192011.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
fotogrametria
skaning laserowy
Wieliczka salt mine
photogrammetry
laser scanning
Opis:
Kopalnia Soli „Wieliczka” wzbudza od stuleci zainteresowanie zarówno jako obiekt przemysłowy, jaki i turystyczny, dlatego nic dziwnego, że na stałe zagościła w niej fotografia. Obok pełnienia roli turystycznej pamiątki i dokumentu stała się także narzędziem do naukowych badań oraz metod pomiarów podziemnych wyrobisk. Za odkrywców fotografii uważa się Francuza Louis Jacques Mandé Daguerre,a oraz Anglika Williama Henry’ego Fox Talbota. Obaj niezależnie od siebie w 1839 r. objawili światu jej wynalazek. Musiało jednak minąć ponad 50 lat zanim zawitała do wielickiej kopalni. Pierwszym fotografem, który ją uwiecznił był Awit Szubert, który w 1892 r. wykonał serią zdjęć wydaną rok później w Wiedniu w postaci albumu. Kolejnymi fotografami ważnymi dla kopalni w okresie do 1945 r. byli Jan Czernecki i Władysław Gargul. Zdjęcia ich autorstwa ilustrowały zarówno książki i artykuły traktujące o kopalni, jak i turystyczne przewodniki, a także były wydawane w postaci pocztówek. Znaczącą powojenną postacią dla Wieliczki był Alfons Długosz. Zainicjował on powstanie Muzeum Żup Krakowskich. Sam był uznanym fotografem i wykonał wiele zdjęć ukazujących podziemia kopalni. Jego prace charakteryzują się dużym kunsztem artystycznym. Postępujący rozwój turystyki w kopalni wywołał zapotrzebowanie na przewodniki, pocztówki i zestawy pamkowych zdjęć. Jej wpisanie w 1976 r. na listę zabytków Województwa Krakowskiego, a w 1978 na Światową Listę Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO spowodowało dalsze zapotrzebowanie na zdjęcia z podziemi. Pojawiły się też duże wydawnictwa albumowe traktujące o kopalni. Po 1989 r., kiedy to w Polsce doszło do przemian ustrojowych i powstania gospodarki wolnorynkowej ilość publikacji albumowych, przewodników i innych pamiątek, takich jak np. kalendarze znacznie wzrosła. Publikowały je zarówno firma organizująca ruch turystyczny w kopalni (Kopalnia Soli „Wieliczka” - Trasa Turystyczna sp. z o.o.) jak i Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Obok komercyjnych funkcji związanych z turystyczną i muzealną rolą kopalni fotografia znalazła zastosowanie w pomiarach podziemnych wyrobisk (fotogrametria), dokumentacji podziemnych zabytkowych miejsc, pełniła także rolę edukacyjną i ilustracyjną dla wielu artykułów naukowych oraz popularnonaukowych. Przeszła drogę od klasycznej (rejestracji obrazu na materiałach światłoczułych) do cyfrowej, a jej techniczna kopalniana przyszłość związana jest ze skaningiem laserowym wyrobisk.
For centuries, the “Wieliczka” Salt Mine has aroused interest both as an industrial facility and as a tourist destination; therefore, it is no wonder that photography has become a permanent aspect of the site. Photographs served as tourist souvenirs and documents, and photographic techniques become tools for scientific research and surveying underground excavations. The Frenchman Louis Jacques Mandé Daguerre and the Englishman William Henry Fox Talbot are considered to be the inventors of photography. They both independently revealed the invention of photography to the world in 1839. However, over 50 years passed before photography arrived at the “Wieliczka” Salt Mine. Awit Szubert was the first photographer who immortalised the Mine. He took a series of photographs in 1892. They were published a year later in Vienna, in the form of an album. Jan Czernecki and Władysław Gargul were other important Salt Mine photographers before 1945. Their photographs illustrated books and articles about the Salt Mine, as well as tourist guides, and were issued in the form of postcards too. Alfons Długosz became a significant post-war figure in Wieliczka. He initiated the creation of the Kraków Saltworks Museum in Wieliczka. He himself was a recognised photographer and took many photographs showing the undergrounds of the Salt Mine. His photographs demonstrated a high artistic craftsmanship. The progressive development of tourism in the Salt Mine triggered demand for guidebooks, postcards, and sets of commemorative photographs. Entering the Salt Mine on the Landmark List of the Kraków Region in 1976 and on the World Heritage List in 1978 caused further demand for photographs from the underground. Large album publications about the mine appeared. After 1989, when Poland underwent political transformations, and free market economy emerged, the number of album publications, guidebooks, and other souvenirs, such as calendars, increased significantly. They were published both by the company organising tourism in the Mine (The Wieliczka Salt Mine – Tourist Route Ltd.) and the Kraków Saltworks Museum in Wieliczka. Apart from the commercial functions connected with the tourist site and landmark roles of the Mine, photography was also used for the surveying of underground excavations (photogrammetry) and the documentation of the landmark underground workings. It also played educational and illustrative roles for many scientific and popular-science publications. Photography developed from its classical technique (image recording on photosensitive materials) to digital one. The technical future of photograph in the Salt Mine is associated with laser scanning of the Salt Mine’s excavations.
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 104--140
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania składu chemicznego aerozolu w Uzdrowisku Kopalnia Soli „Wieliczka” metodą „płuczkową”
Chemical composition testing of aerosol spray in the “Wieliczka” Salt Mine using the “scrubbing” method
Autorzy:
Kostrzon, M.
Latour, T.
Badyda, A. J.
Rogula-Kozłowska, W.
Leśny, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192090.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
subterraneoterapia
speleoterapia
aerozol solny
kopalnia soli
subterraneotherapy
speleotherapy
salt aerosol
salt mine
Opis:
Subterraneoterapia (speleoterapia) stosowana jest w leczeniu przewlekłych chorób układu oddechowego. Jednym z czynników leczniczych występujących w atmosferze podziemnej Uzdrowiska Kopalnia Soli „Wieliczka” jest obecność aerozolu solnego. Ma on działanie osmotyczne, zwiększa aktywność ruchu migawkowego rzęsek nabłonka oskrzeli i pobudza czynność wydzielniczą dróg oddechowych. W dniach 29.03 – 04.04.2017 roku w kompleksie komór Uzdrowiska Kopalnia Soli „Wieliczka” przeprowadzono badanie powietrza metodą aspiracyjną z wykorzystaniem płuczek. W pobranych próbkach dokonano pomiaru stężenia jonów: Cl-, NO3 -, PO4 3-, SO4 2-, F-, Na+, NH4 +, K+, Ca2+, Mg2+. Stężenie składników mineralnych w powietrzu podziemnym wyniosło od 2,7 – 8,1 mg/m3 - średnio we wszystkich próbach 4,4 mg/m3. W pobranych próbkach powietrza dochodzącego do kompleksu komór uzdrowiskowych wśród oznaczonych składników dominowały: sód, potas, wapń i chlorki. Stężenie aerozolu w granicach oznaczonych aktualnie jest porównywalne z aerozolem nadmorskim. Aerozol wytwarzany obiektach subterraneoterapii charakteryzuje bardzo niska zawartość składników nierozpuszczalnych. Warunki panujące w podziemnym kompleksie komór uzdrowiskowych, sprzyjają działalności leczniczej ukierunkowanej na leczenie przewlekłych schorzeń układu oddechowego.
Subterraneotherapy (speleotherapy) is used in the treatment of chronic respiratory diseases. Salt aerosol is one of the therapeutic agents that occur in the underground atmosphere of the “Wieliczka” Salt Mine. It has an osmotic effect, increases the activity of the ciliary movement of the bronchial epithelium and stimulates respiratory secretion. In the period between 29th March and 4th April 2017, the air in the complex of the “Wieliczka” Salt Mine chambers was tested using the aspiration method with scrubbers. The measurements of ionic concentrations for Cl-, NO3 -, PO4 3-, SO4 2-, F-, Na+, NH4 +, K+, Ca2+, Mg2+ were followed by an analysis of the elements in the samples. In all samples, the concentration of minerals in the underground air was from 2.7 to 8.1 mg/m3- 4.4 mg/m3 on average. Sodium, potassium, calcium and chloride were dominant in the samples of air coming from the complex of spa chambers. The currently determined concentration of aerosol is comparable to coastal aerosol. Aerosol produced by subterraneotherapy objects has a very low content of insoluble constituents. The conditions in the underground complex of the spa chambers are beneficial to therapeutic activities aimed at treating chronic respiratory diseases.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 107--114
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd technologii eksploatacji soli kamiennej w kopalniach podziemnych
The review of the rock salt exploitation techniques in the underground rock salt mines
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192137.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sól kamienna
techniki eksploatacji
kopalnia soli
rock salt
exploitation techniques
salt mine
Opis:
Produkcja soli kamiennej w podziemnych kopalniach soli na świecie przekracza 43 mln ton rocznie. Sól kamienną eksploatuje się stosując różne techniki i systemy wybierania, w zależności od budowy geologicznej i warunków geologiczno- górniczych w złożu, stopnia mechanizacji, lokalnego doświadczenia górniczego i tradycji. Największymi producentami soli są kopalnie w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Niemczech. Powszechnie stosowanymi systemami eksploatacji w kopalniach soli są systemy komorowe właściwe oraz komorowo-filarowe. Urabianie skał odbywa się dwiema technikami: z zastosowaniem materiałów wybuchowych oraz maszynowo kombajnami chodnikowymi. Związane są z tym rozmaite rozwiązania procesów ładowania, odstawy i transportu urobku. W Polsce działają dwie podziemne kopalnie soli: Kopalnia Soli „Kłodawa” oraz rozpoczynająca produkcję nowa kopalnia - oddział eksploatujący sól w złożu Bądzów w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”. Wielkość wydobycia pochodzącego z kopalni w Kłodawie przekroczyła w 2013 r. 0,6 mln ton. W obu kopalniach stosuje się systemy eksploatacji komorowe właściwe z odmienną techniką urabiania skał. Przegląd sposobów i technik eksploatacji stosowanych obecnie w kopalniach soli na świecie może być inspiracją dla rozwiązań w kopalniach soli w kraju.
The global production of rock salt in underground salt mines does not exceed 43 million tons a year. Rock salt is mined with various technologies and extraction systems, depending on the geological structure and mining conditions of the deposits and the degree of mechanization, as well as the local mining experiences and traditions. The salt mines located in the United States, Canada, and Germany are the largest rock salt producers. Chamber and chamber-and-pillar extraction systems are the most often used methods of salt extraction. Rock cutting is based on two techniques: one with the use of explosives and the other one based on the use of machines: continous miners. These methods are also associated with various solutions provided for the processes of loading, delivery, and transportation of the salt. Two underground salt mines operate currently in Poland: the “Kłodawa” Salt Mine and the newly established Salt Extraction Division “Polkowice-Sieroszowice” Salt Mine of the Bądzów Salt Deposit, division of the KGHM Polska Miedź S.A. The output of the “Kłodawa” Salt mine exceeded 0.6 million tons in 2013. Both Polish salt mines apply the chamber extraction systems, with diverse rock cutting techniques. A review of the global mining methods and techniques may be an inspiration for the selection of extracting solutions for the Polish salt mines.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 119--123
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Minerały epigenetyczne inowrocławskiego wysadu solnego, część I – historia i podziemne skarby kopalni Solno
Epigenetic Materials of the Inowrocław Salt Dome. Part I, History and the Underground Treasures of the Solno Salt Mine
Autorzy:
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192140.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
minerały epigenetyczne
kopalnia soli
wysad solny
epigenetic materials
salt mine
salt dome
Źródło:
Przegląd Solny; 2013, 9; 60--70
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contribution to mineralogy and geochemistry of Tonmittelsalz (z3TM) and Tonbrockensalz (z4TS) in the German Zechstein
Wkład do mineralogii i geochemii Tonmittelsalz (z3TM) i Tonbrockensalz (z4TS) z niemieckiego cechszytynu
Autorzy:
Onneken, J.
Schramm, M.
Hammer, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192078.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
clay-bearing salt strata
Tonmittelsalz
Tonbrockensalz
Zechstein
zuber
warstwy soli ilastych
zuber cechsztyński
Opis:
In the German Zechstein basin, two main clay-bearing salt strata occur, in fact Tonmittelsalz in Z3 (Leine formation) and Tonbrockensalz in Z4 (Aller Formation). These units may correlate with the Brown Zuber (Na3t) and Red Zuber (Na4t) in the Polish Zechstein basin. To mark out the characteristics of Tonmittelsalz and Tonbrockensalz, BGR started detailed mineralogical-geochemical investigations. Even though these units are characterized by a similar mineral composition of mainly halite with subordinate quantities of anhydrite and clay minerals, differences were observed. Based on microscopical observations, carbonate is only existing in Tonmittelsalz and polyhalite is more common in Tonbrockensalz. Characteristic for Tonmittelsalz seem to be clay bands with idiomorphic halite and a breccious fabric for Tonbrockensalz. Similarities to the equivalent zuber beds were observed. This ongoing project will be continued with more samples from other locations.
W niemieckiej części basenu cechsztyńskiego występują dwie główne warstwy soli ilastych: Tonmittelsalz w cyklotemie Z3 (formacja Leine) i Tonbrockensalz w cyklotemie Z4 (formacja Aller). Warstwy te korelują się z Brązowym Zubrem (Na3t) i Czerwonym Zubrem (Na4t) w polskiej części basenu cechsztyńskiego. BGR wykonało badania mineralogiczne i geochemiczne soli Tonmittelsalz i Tonbrockensalz, aby uzyskać ich szczegółową charakterystykę. Pomimo podobieństwa składu mineralnego, w którym głównymi minerałami są halit, anhydryt i iłowce zaobserwowano różnice. Na podstawie obserwacji mikroskopowych stwierdzono, że węglany występują tylko w Tonmittelsalz, natomiast polihalit jest częściej spotykany w Tonbrockensalz. Ponadto, w Tonmittelsalz iłowce tworzą pasma z idiomorficznymi kryształami halitu, a w Tonbrockensalz występują brekcje. Badania opisanych soli są nadal prowadzone.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 94--106
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziesięciolecie pomiarów zaciskania wyrobisk w złożu solnym O/ZG Polkowice-Sieroszowice
Decade of convergence measurements in O/ZG Polkowice-Sieroszowice salt deposit
Autorzy:
Bieniasz, Józef
Pietras, Jakub
Sadowski, Andrzej
Wrzosek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192040.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
zaciskanie wyrobisk
pomiary deformacji
eksploatacja soli
convergence of excavation
deformation measurement
salt exploitation
Opis:
Od 2009 r. w O/ZG Polkowice-Sieroszowice funkcjonuje, sukcesywnie rozbudowywana, sieć pomiaru konwergencji wyrobisk solnych. Do połowy 2019 r. zainstalowano ok. 50 typowych stanowisk konturowych mierzonych z częstotliwością kilkumiesięczną. Pomiary te prowadzone są do chwili obecnej a dziesięcioletni czas ich wykonywania pozwala na podsumowanie zebranego materiału obserwacyjnego poprzez opisanie i graficzne zaprezentowanie obserwowanej zmienności zjawiska zaciskania pustek poeksploatacyjnych na znacznej głębokości w funkcji czasu istnienia wyrobisk. Dla pełniejszego poznania charakterystyki zjawiska naturalnego zaciskania pustek poeksploatacyjnych niezwykle istotny jest długi czas systematycznych obserwacji, co wymaga wieloletniego funkcjonowania baz pomiarowych w wyrobiskach. Rezultaty pomiarów są wykorzystywane w bieżącej działalności zakładu górniczego.
Since 2009, in O / ZG Polkowice-Sieroszowice, a convergence measurement network for salt excavations has been gradually being developed. By mid-2019, approximately 50 typical contour stations were installed and measured with a several months frequency. These measurements are performed up to now and the ten-year time of their execution allows to summarize registered observational material by describing and graphically presenting observed variability of post-mining empties convergence at a significant depth as a function of lifetime of excavations. For a more precise/complete understanding the phenomenon of natural convergence of post- -mining empties, a long period of systematic observations is extremely important, which requires many years of functioning of the measurement stations in the excavations. Measurement results are used in the ongoing operations of the mine.
Źródło:
Przegląd Solny; 2020, 15; 62--67
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka zagrożenia wodnego w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. na przykładzie wybranych zjawisk
Characteristics of water hazards in the „Kłodawa” Salt Mine S.A. based on selected examples
Autorzy:
Staszczak, W.
Krokos, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192091.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górnictwo solne
Kopalnia Soli „Kłodawa”
zagrożenie wodne
salt mine
Kłodawa Salt Mine
water hazard
Opis:
Kopalnia Soli „Kłodawa” S.A. eksploatuje sól kamienną od ponad 65 lat i na przestrzeni tych lat mierzy się z zagrożeniem wodnym. Spośród zinwentaryzowanych 516 zjawisk wodnych czynnych jest 153, z których 142 zjawiska stanowią zawilgocenia i wycieki kropelkowe, a tylko 11 zjawisk to wypływy solanki. Największe zagrożenie stanowią zjawiska: 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, 7/450. Kopalnia prowadzi pełen monitoring tych zjawisk, a dzięki odpowiednio prowadzonej profilaktyce oraz zdobytej wiedzy możliwe jest racjonalne planowanie frontu robót górniczych, z zachowaniem najwyższego stopnia bezpieczeństwa eksploatacji i ochrony infrastruktury.
The „Kłodawa” Salt Mine S.A. has been excavating rock salt for over 65 years, and during all this time it to face with water threat. Among 516 evidenced sites of brine occurrence in the mine, 142 are the sites of rock wettening or droplet leakage and only 11 are actual brine leakage sites. The biggest threat is assumed to relate to leakages registered as 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, and 7/450. Continuous monitoring of water hazard sites and adequate prevention enables the mine rational mining and maintaining the highest degree of safety of both excavation and the infrastructure protection.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 115--121
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenie zagrożenia wodnego w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. poprzez likwidację wyrobisk poza filarem brzeżnym w Polu nr 1 na poz. 600 m
Reduction of water hazard in the “Kłodawa” S.A. Salt Mine by liquidation of the workings outside the salt dome’s border pillar in Field 1, Level 600 m
Autorzy:
D’obyrn, Kajetan
Andrusikiewicz, Wacław
Cyran, Katarzyna
Staszczak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192019.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
kopalnia soli
zagrożenie wodne
likwidacja wyrobisk
salt mine
water hazard
liquidation of underground working
Opis:
Ograniczenie zagrożenia wodnego stanowi jeden z priorytetów Kopalni Soli „Kłodawa”. Pole soli kamiennej białej nr 1 zlokalizowane jest wzdłuż wschodniej granicy wysadu. Granice Pola od strony północno-wschodniej stanowi konstrukcyjnie wyznaczona powierzchnia filara brzeżnego, który do poziomu 600 m ma grubość 50 m. Źródłem zagrożenia wodnego przy eksploatacji Pola nr 1 są północno-wschodnia granica wysadu solnego oraz południowo-zachodnia granica Pola. W artykule przedstawiono metodykę likwidacji wyrobisk chodnikowych w filarze brzeżnym, w których stwierdzono zjawiska wodne. Odpowiedni dobór technologii likwidacji, uzależniony od miejsca występowania zjawisk wodnych ogranicza zagrożenie wodne omawianego rejonu kopalni.
Water hazard reduction is one of the priorities of the “Kłodawa” Salt Mine’s management. White rock salt Field No. 1 is situated along the eastern border of the Kłodawa salt dome. The boundaries of the field on the north-east side are equivalent to the structurally designated area of the peripheral pillar, which is 50 m thick down to the level of 600 m. The source of water hazard during the exploitation of Field No. 1 is situated in the north-eastern boundary of the salt dome and the south-western boundary of the Field. This paper presents a methodology of the liquidation of the salt mine’ workings in the peripheral pillar where water hazard has been identified. Appropriate selection of the mine decommissioning technology, depending on the places of occurrence of water leaks, can reduce the water hazard in the specific areas of the salt mine.
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 153--162
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrząszcze w soli
Beetles in rock salt
Autorzy:
Kłys, Grzegorz
Ziarkiewicz, Aleksandra
Przybyło, Jerzy
Włodarczyk-Żurek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192067.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
troglokseny
troglofile
troglobionty
chrząszcz
Wieliczka Salt Mine
trogloxene
troglophiles
troglobionts
beetles
Opis:
Kopalnia Soli „Wieliczka” jest obiektem sztucznie stworzonym przez człowieka, dawniej eksploatowanym, obecnie intensywnie odwiedzanym. Dzięki kopalni powstała nowa nisza ekologiczna, którą zaczęły zasiedlać troglofilne organizmy żywe. Jednymi z ciekawszych zwierząt żyjących w tej kopalni są chrząszcze Niptus hololeucus. Naturalnie występują w miejscach niezwiązanych z solnymi systemami podziemnymi, jednak zawleczone przystosowały się do troglobiontycznego trybu życia. Obecnie prowadzone badania ukierunkowane są m.in. na biologiczne i morfologiczne porównanie populacji troglofilnych z kopalni i żyjących poza nią. W tym celu przy pomocy pułapek Barbera pobierane są próby z 13 stanowisk z poziomów I-III. Wstępne wyniki pokazują znaczące zmiany liczebności chrząszczy znajdowanych w pułapkach, co może mieć związek z cyklem rozwojowym a także znaczne różnice związane z miejscem ulokowania pułapki.
The „Wieliczka” Salt Mine is the place artificially created by man, formerly operated, now intensely visited. Owing to mine arise new ecological niche, which troglophiles living organisms to settled. One of the more interesting animals from this mine are the beetles Niptus hololeucus. They naturally occur in place unbound with salt underground systems but introduce adapt to troglobiontic lifestyle. The aim of current research is i.a. biological and morphological comparison troglophile and free-living populations. For this purpose, using Barber’s traps samples from 13 positions from the I-III level of the mine are collected. The preliminary results show significant changes in numbers of found beetles in traps, what may be related to the life cycle, and significant differences related to the location of the trap.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 145--147
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaplica Św. Antoniego w Kopalni Soli „Wieliczka” przykładem ratowania kulturowego i naturalnego dziedzictwa
The Chapel of St. Anthony in the “Wieliczka” Salt Mine – an example of saving cultural and natural heritage
Autorzy:
Wolańska, Agnieszka
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192043.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
kaplica Św. Antoniego
dziedzictwo
Wieliczka Salt Mine
St. Anthony’s chape
heritage
Opis:
Tematem niniejszego artykułu jest kaplica Św. Antoniego, znajdująca się na I poziomie (ok 64 metrów głębokości; nr inwentarzowy I/17) w Kopalni Soli „Wieliczka”. Jest ona jednym z najcenniejszych obiektów wśród dziesiątków innych udostępnianych turystom. Jej wyjątkowość polega na tym, że została od początku zaprojektowana jako miejsce kultu, wydrążone w jednej bryle soli zielonej. Pierwotny wystrój wnętrza powstał w latach 1690-1710 i nosi cechy stylu barokowego. Niefortunne położenie kaplicy w pobliżu szybu Daniłowicza oraz sytuacja hydrogeologiczna rejonu komory Włodkowice sprawiło, że solny wystrój kaplicy od początku był skazany na niszczącą działalność wody. Z uwagi na swoją zabytkowość i unikatowość kaplica jest miejscem szczególnie ważnym w aspekcie jej zabezpieczenia i przekazania następnym pokoleniom górniczego dziedzictwa. Niniejszy artykuł przestawia uwarunkowania przyrodnicze, historię jej powstania i zabezpieczania. Opierając się na dostępnych materiałach (publikowanych i niepublikowanych) przywołuje najbardziej spektakularne prace, które zostały w niej wykonane. Autorom szczególnie zależało na skupieniu uwagi na współczesnych pracach zabezpieczających, które zostały przeprowadzone w XX i pierwszych 18 latach XXI wieku. Naszym celem było udokumentowanie i zebranie wszystkich dostępnych przekazów (projektów, koncepcji, opracowań) mając nadzieję, że pomoże to w prowadzeniu dalszej ochrony tego miejsca.
The topic of this article is the Chapel of St. Anthony located on the Level I (approximately 64 m underground, inventory number I/17) in the “Wieliczka” Salt Mine. It is one of the most valuable and outstanding sites available to tourist. Its uniqueness derives from the fact that this chamber was designed to be a place of religious workship cut out of one lump of green rock salt. The original interior design was created between 1690 and 1710 and carries the features of the Baroque style. The unfortunate location of the chapel near the Daniłowicz Schaft and the hydrogeological situation of the Włodkowice Chamber meant that, from the very beginning, the chapel’s salt décor was exposed to the destroying force of water. Due to its historical value and uniqueness, the chapel is a particularly important place especially in the aspect of its protection and maintenance for generations to come. This article presents the natural conditions, the history of its creation and preservation. Based on the available materials (published and unpublished), it recalls the most spectacular works that have been created in the chapel. The authors were particularly interested in focusing on contemporary security works that were executed in the twentieth and first 18 years of the twenty first century. Our goal was to document and collect all available information (projects, concepts, bibliographies) hoping that this will help to further protect this place.
Źródło:
Przegląd Solny; 2020, 15; 89--106
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena geologicznych możliwości lokowania kawern magazynowych wodoru w pokładowych wystąpieniach soli kamiennych górnego permu (cechsztyn) w Polsce
Geological possibility of hydrogen storage caverns location in the Upper Permian (Zechstein) stratiform rock salts in Poland
Autorzy:
Czapowski, Grzegorz
Tarkowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192047.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
kawernowe magazynowanie wodoru
pokładowe wystąpienia soli kamiennej
cechsztyn
hydrogen cavern storage
stratiform rock salts
zechstein
Opis:
Podziemne magazynowanie wodoru jest opłacalną i bezpieczną formą magazynowania nośników energii (np. Chromik, 2015, 2016), szczególnie przy fluktuacjach związanych z produkcją energii przez OZE zaś instalacje wykorzystujące ten gaz do produkcji energii są przyjazne środowisku, gdyż źródłem jego pozyskiwania i spalania jest woda. Jednym z optymalnych miejsc takiego magazynowania są kawerny magazynowe, ługowane w grubych warstwach soli kamiennej, budujących wysady solne (np. Czapowski, Tarkowski, 2018; Tarkowski, Czapowski, 2018) oraz wystąpienia pokładowe.
Underground hydrogen storage is a profitable and safe form of energy sources storage reacting quickly for fluctuations on the energy market (e.g. Chromik, 2015, 2016), especially in a case of energy produced by the Renewable Energy Sources being non-toxic to the environment because both the gas source and the final product in such installations is water. Salt caverns, leached in thick rock salt complexes of salt diapirs (e.g. Czapowski, Tarkowski, 2018; Tarkowski, Czapowski, 2018) and stratiform salt occurrences are one of recommended optimal form of such gas storage
Źródło:
Przegląd Solny; 2020, 15; 22--24
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geologiczne i historyczne przyczyny awarii wodnej w poprzeczni Mina w Kopalni Soli „Wieliczka”
Geological causes and the sequence of water encroachment into the Mina cross-corridor of the “Wieliczka” Salt Mine
Autorzy:
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192087.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
poprzecznia Mina
zagrożenie wodne
Wieliczka Salt Mine
Mina cross-corridor
water hazard
Opis:
W 1992 roku w Kopalni Soli „Wieliczka” doszło do katastrofy wodnej. Podczas przebudowy ostatnich metrów poprzeczni Mina zlokalizowanej na IV poziomie kopalni zaistniały gwałtowne wypływy wody niosącej duże ilości materiału skalnego. Apogeum wypływów miało miejsce jesienią 1992 roku, kiedy doszło do destrukcji powierzchni terenu na przedpolu poprzeczni. Przyczyny zaistnienia katastrofy są złożone i sięgają początku XX wieku, kiedy kopalnia pod presją krytyki dotyczącej złej jakości wydobywanej soli poszukiwała nowych pól eksploatacji złoża. Do prac rozpoznawczych należało przedłużenie północnych końcówek poprzeczni Strzelecki, Dunajewski i Mina, dokonane w latach 1908-1917. Z uwagi na budowę geologiczną górotworu w przypadku poprzeczni Mina przedsięwzięcie okazało się chybione. Z powodu braku właściwego nadzoru nad prowadzonymi pracami, przekroczono granicę złoża i otrzymano w efekcie dopływ nienasyconej wody pochodzącej z utworów chodenickich. Granicy złoża wówczas nie wychwycono, o czym świadczą archiwalne materiały kartograficzne z lat 20. Wyciek w poprzeczni został zarejestrowany i podlegał systematycznej kontroli. Widnieje on na archiwalnej mapie z lat 30. Po II wojnie światowej dopuszczono do pogorszenia się technicznego stanu poprzeczni i ostatecznie w 1971 roku końcowe kilkadziesiąt metrów chodnika uległo zawałowi. Wyciek w poprzeczni przestał być kontrolowany i ujmowany i w sposób nieopanowany migrował na niższe poziomy kopalni, powodując destrukcję górotworu. W latach 80. postanowiono odbudować poprzecznię w celu ponownego ujęcia wycieku. Obowiązująca w górnictwie solnym instrukcja Zjednoczenia Kopalnictwa Surowców Chemicznych nakazywała ujmowanie wód kopalnianych w miejscu ich dopływu w celu uniemożliwienia migracji nienasyconych wód w solnym górotworze. W drugiej połowie lat 80 zaprojektowano przebudowę chodnika, jednak zbyt forsowną. Realizacja tego projektu na początku lat 90., w warunkach przemian społecznych i gospodarczych zachodzących w Polsce i zmian personalnych w kopalni doprowadziła do zaistnienia katastrofy wodnej w poprzeczni. Katastrofa ta oprócz negatywnych skutków miała jednak także swe pozytywne aspekty w postaci restrukturyzacji kopalni i wypracowania nowoczesnych metod zwalczania zagrożenia wodnego w górnictwie solnym.
Catastrophic water intrusion into the Wieliczka Salt Mine occurred in 1992. When the final section of the Mina Crosscorridor, located at Level IV of the Salt Mine, was under reconstruction, sudden inflow of water carrying large amounts of rock material encroached the workings. The maximum leaks volume occurred in the autumn of 1992, with the destruction of land surface on the foreground of the cross-corridor (phot.1). The causes of the catastrophic events were complex and went back to the beginning of the 20th century when the Salt Mine management started to search for new mining fields under the pressure of criticism relating to the poor quality of extracted salt. Exploration works involved extension of the northern sections of the Strzelecki, Dunajewski, and Mina Cross-corridors conducted in 1908-1917. The last of the three projects failed, owing to the geological structure of the rock mass (fig.1). The salt deposit boundary was penetrated by the cross-corridor, probably due to poor supervision, and, consequently, unsaturated water originating from the Chodenice formation (fig.6), flew into the workings. The salt deposit boundary was not correctly identified, as proved by the archival cartographic materials of the 1920’s (fig.2,3). The leak was registered and put under regular inspections which we can see on the 1930’s maps (fig.4). After World War II, the technical condition of the cross-corridor was neglected and the end section several dozens of metres long collapsed in 1971. The water could not be controlled any longer and it migrated to the lower levels of the Salt Mine, causing rock mass destruction (fig.5). The management decided to reconstruct the cross-corridor in the 1980’s and plug the leak. The salt mining instructions adopted by the Chemical Minerals Corporation ordered plugging water leaks on location to prevent migration of unsaturated water within salt deposit. In the second half of the 1980’s, the reconstruction project was designed, but the works were too extensive (fig.7). The project was conducted in the early 1990’s, the period of social and economic transformations, as well as personnel replacements, occurring in Poland and in the Salt Mine itself. Those also contributed to the developments. Besides the negative effects, the catastrophe resulted in the implementation of a restructuring project and working out modern methods of water hazard control in salt mining.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 5--14
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies