Temat: sustainable development ethics - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Ethics of Sustainable Development from the View of A. Badiou’s Critique of Contemporary Ethics
Etyka zrównoważonego rozwoju z perspektywy A. Badiou krytyki etyki współczesnej
Autorzy:: Papuziński, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371499.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: ethics
practical effectiveness of ethics
sustainable development
Badiou
etyka
praktyczna skuteczność etyki
zrównoważony rozwój
Opis:: The main problem of that article is effectiveness / ineffectiveness of an axiological system of the sustainable development as the base of a program of activities taken in individual and social-political scale. The problem was presented from the view of Alain Badiou’s ethics, which is a trial of overcoming weaknesses of the contemporary ethics of the mainstream, especially very low effectiveness of the ethics in the sphere of social practice. For developing the title problem there was applied the critique of contemporary ethics as the ethics of consensus, conducted by Badiou. Established research prospect has a limited application. It allows exclusively and only for drawing a conclusions in the matter of possible usability of the ethics of sustainable development in the activities leading to the change of dominant stereotypes of thinking and standards of conduct nowadays. From the point of view of Badiou’s ethics this is the first, but necessary step on the way to answer a following question – does the ethic of sustainable development have actual causative power and is it effective in initiating and performing social changes?
Głównym problemem artykułu jest skuteczności/nieskuteczności systemu aksjologicznego zrównoważonego rozwoju jako podstawy programu działań podejmowanych w skali społeczno-politycznej oraz indywidualnej. Zagadnienie zostało przedstawione z perspektywy etyki Alaina Badiou, która jest próbą przezwyciężenia słabości etyki współczesnej głównego nurtu, zwłaszcza bardzo niskiej skuteczności tej etyki w sferze praktyki społecznej. Do rozwinięcia tytułowego problemu zastosowano przeprowadzoną przez Badiou krytykę etyki współczesnej jako etyki konsensu. Przyjęta perspektywa badawcza ma ograniczone zastosowanie. Pozwala tylko i wyłącznie na wysnucie wniosków w kwestii ewentualnej przydatności etyki zrównoważonego rozwoju w działaniach prowadzących do zmiany współcześnie dominujących stereotypów myślenia i standardów postępowania. Z punktu widzenia etyki Badiou jest to pierwszy, ale konieczny krok na drodze do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy etyka zrównoważonego rozwoju dysponuje rzeczywistą mocą sprawczą i jest skuteczna w inicjowaniu i przeprowadzaniu zmian społecznych?
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2020, 15, 1; 47-52
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Environmental Virtue Ethics and Sustainability
Etyka cnót środowiskowych a zrównoważony rozwój
Autorzy:: Dzwonkowska, Dominika
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371526.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: environmental ethics
environmental virtue ethics
sustainable development
etyka środowiskowa
etyka cnót środowiskowych
rozwój zrównoważony
Opis:: In Environmental Virtue Ethics by Louke van Wensveen, the scientist puts forward an idea to link ecosystem sustainability with environmental virtues. Ecosystem sustainability is understood here as a criterion of genuine environmental virtue. On the one hand, such an idea presents an interesting theoretical postulate, since is connects morality with ecology. Thus, it can become a very powerful tool in stimulating environmental activities. On the other hand, the idea of linking environmental sustainability with aretology is a little bit problematic. Thus, the aim of the article is to analyse ecosystem sustainability as a criterion of environmental virtue.
W ramach etyki cnót środowiskowych pojawił się postulat, żeby powiązać cnoty środowiskowe z trwałością ekosystemów. Louke van Wensveen zaproponowała, aby trwałość ekosystemów stała się kryterium cnoty środowiskowej. Z jednej strony pomysł jest interesującym teoretycznie postulatem, przede wszystkim dlatego, że wiąże sferę moralności ze sferą działań służących ochronie środowiska. Co więcej, może stać się skutecznym narzędziem motywującym do działań na rzecz ochrony środowiska. Z drugiej strony pomysł powiązania trwałości ekosystemów z problematyką aretologiczną jest nieco problematyczny. Stąd celem artykułu jest analiza postulatu uczynienia trwałości ekologicznej kryterium cnoty.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2018, 13, 2; 139-146
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Etyka zwierząt w świetle idei zrównoważonego rozwoju (szkic filozoficzno-kulturowy)
Animals ethics in the light of the idea of sustainable development
Autorzy:: Lejman, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371542.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: rozwój zrównoważony
etyka środowiskowa
filozofia środowiskowa
etyka zwierząt
sustainable development
environmental ethics
environmental philosophy
animal's ethics
Opis:: W artykule podejmuje się próbę nakreślenia historyczno-kulturowych źródeł etyki zwierząt. W związku z tym wyróżnia się w porządku chronologicznych status predmitologiczny, mitologiczny, religijny oraz filozoficzny zwierząt. Tylko w przypadku pierwszego mamy do czynienia wyłącznie ze statusem praktycznym, pozostałe mają charakter statusów teoretycznych określających "wyższe racje" traktowania zwierząt w danej kulturze. Obecnie jesteśmy w sytuacji, w której nasz etyczny stosunek do zwierząt podyktowany jest przez ich praktyczne znaczenie. Idea zrównoważonego rozwoju może stać się poważnym programem naprawczym, jeśli tylko będzie w stanie wygenerować w obrębie swej integralnej propozycji nowy teoretyczny (filozoficzny) status zwierząt, oparty na współczesnych badaniach biologicznych (etologicznych, socjobiologicznych, genetycznych).
The article is an attempt to present historical and cultural sources of animals' ethics. In chronological order the premythological, mythological, religious and philosophical statuses of animals are presented. Only the first of which is wholly the practical status. The rest of them are theoretical, each presents 'superior cause' for treating animals in specific culture. Presently we are in situation in which our ethical relation towards animals is determined by their practical importance. The idea of sustainable development may become significant remedy programme for such issue, if only it would be able to generate within its integral proposition a new theoretical (philosophical) animals' status based on modern biological studies (ethological, sociobiological, genetical).
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2006, 1, 2; 99-105
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Etyczne założenia edukacji dla zrównoważonego rozwoju
Ethical assumptions of sustainable development education
Autorzy:: Tyburski, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371514.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: rozwój zrównoważony
edukacja
aksjologia
etyka środowiskowa
sustainable development
education
axiology
environment's ethics
Opis:: Artykuł jest próbą prezentacji głównych założen etycznych stanowiących podstawę edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju. Uwaga skoncentrowana jest tu na następujacych kwestiach: - prezentacji ogólnych założenia edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju; - filozoficznych podstaw idei zrównoważonego rozwoju; - aksjologicznych podstaw zrównoważonego rozwoju; wartość życia, zdrowia, sprawiedliwosci, odpowiedzialności, powściągliwości i solidarnosci. - roli i znaczenia etyki środowiskowej w koncepcji zrównoważonego rozwoju; - poziomy działań w zakresie edukacji środowiskowej jako składnika edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju: kognitywny, wolitywny i behawioralny
The article is trying to present main ethical ideas supporting the education for sustainable development. The interest is focused on the following topics. - presentation of general assumptions of sustainable development education. - philosophical basis of the idea of sustainable development, values of life, health, justice, responsibility, moderateness and solidarity. - the role and importance of developmental ethics for the idea of sustainable development. - the cognitive, volitive and behavioral levels of action in the scope of developmental education being an element of education for sustainable development.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2007, 2, 1; 41-47
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Bioregionalism: Practical Environmental Ethics with an Underlying Pragmatic Ideal
Bioregionalizm: praktyczna etyka środowiskowa z uwzględnieniem pragmatycznego ideału
Autorzy:: Sarkar, Ipsita
Behura, Ajit
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/370963.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: bioregionalism
pragmatism
sustainable development
practical ethics
environment
bioregionalizm
pragmatyzm
rozwój zrównoważony
etyka praktyczna
środowisko
Opis:: The theories of environmental ethics battle about appropriate value of nature and consequently the appropriate human attitude towards nature. However, they are unable to influence actual human behavior towards nature. So what we need here is not another theory about what possesses intrinsic value or, what ought to influence behavior, but some strategies that can actually influence individual behavior, their attitude about unlimited consumption, and their present environmentally destructive lifestyles. Bioregionalism may be one such strategy. Bioregionalism, with its ethics of reinhabitation and precondition of identification with the local place ensures an emotional connection with nature, which may just be the answer to human induced environmental degradation. Further, such practical ethics has an underlying pragmatic ideal. Pragmatism is the school of thought that roughly holds that our ideas, theories, and world views should be examined in the light of their practical implications in our lives.
Koncepcje etyki środowiskowej wskazują na odpowiednią wartość przyrody, a w konsekwencji odpowiedni stosunek człowieka do natury. Nie są one jednak w stanie wpływać na faktyczne ludzkie zachowania wobec natury. Potrzebujemy więc nie kolejnej teorii na temat tego, co ma wartość wewnętrzną lub, co powinno wpływać na nasze zachowanie, ale nowych strategii, które mogą faktycznie wpływać na indywidualne zachowanie ludzi, ich stosunek do nieograniczonej konsumpcji i obecny szkodliwy dla środowiska styl życia. Jedną z takich strategii może być bioregionalizm, który z jego etyką odnowy i założeniem identyfikacji z tym, co lokalne, zapewnia emocjonalny związek z naturą i odpowiedź na wywołaną przez człowieka degradację środowiska. Co więcej, taka praktyczna etyka ma ukryty pragmatyczny ideał. Pragmatyzm wszak jest szkołą myślenia, która z grubsza utrzymuje, że nasze idee, teorie i poglądy na świat powinny być badane w świetle ich praktycznych implikacji w naszym życiu.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2018, 13, 2; 177-184
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Etyczne podstawy rozwoju zrównoważonego
Ethical basis of sustainable development
Autorzy:: Liszewski, D.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371507.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: rozwój zrównoważony
etyka
odpowiedzialność
pokolenia
sprawiedliwość społeczna
sustainable development
ethics
responsibility
generation
social justice
Opis:: Rozwój zrównowaony jest pojeciem niejednoznacznym, ale niewatpliwie ma charakter pewnego projektu etycznego. Funkcjonuje kilka definicji i interpretacji tego terminu. Najbardziej popularna definiuje rozwój zrównowa ony, jako:„droge do zaspokajania aspiracji i harmonijnego rozwoju społeczenstw, bez ograniczania szans nastepnych generacji na zaspokojenie ich potrzeb rozwojowych w przyszłosci”. Zatem, rozwój zrównowaony to postulat takiej scieki rozwoju cywilizacyjny, która zachowuje sprawiedliwosc społeczna miedzy i wewnatrz pokoleniowa, rozumiana jako równosc szans na zaspokojenie uzasadnionych potrzeb obecnej i przyszłych generacji. Pojawiaja sie tutaj dwa pytania: 1. Czym sa tzw. „przyszłe pokolenia”? 2. Do jakich zasad etycznych naley sie odwołac realizujac tak zdefiniowany rozwój? Artykuł jest próba odpowiedzi na te kwestie inspirowana lektura pracy Dietera Birnbachera, Odpowiedzialnosc za przyszłe pokolenia (Verantwortung für zukünftige Generationen).
The concept of sustainable development is ambiguous yet undoubtedly it has the character of an ethical project. There are several definitions and interpretations of this concept. The most popular one states that sustainable development is “the way to satisfy the aspirations of societies without restraining the chances of future generations to satisfy their needs”. Therefore, sustainable development is the postulate of social justice within one generation and between generations understood as equal chances to satisfy reasonable needs of present and future generations. Two questions arise: 1. What are these “future generations”? 2. Which ethical principles should be referred to while implementing development defined as above? The article is an attempt to answer those matters and is inspired by Dieter Birnbacher’s Responsibility for future generations (Verantwortung für zukünftige Generationen).
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2007, 2, 1; 27-33
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Wielowymiarowość rozwoju zrównoważonego
The multidimensional nature of sustainable development
Autorzy:: Pawłowski, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371653.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: rozwój zrównoważony
etyka środowiskowa
ochrona środowiska
sustainable development
environmental ethics
protection of the environment
Opis:: Rozwój zrównowaony to próba sformułowania programu integrujacego rónorodne płaszczyzny ludzkiego działania, oparta na refleksji moralnej odnoszacej sie do odpowiedzialnosci człowieka za przyrode. Integracja ta odnosi sie do płaszczyzn: moralnej, ekologicznej, technicznej, ekonomicznej, prawnej, społecznej i politycznej. W artykule przedstawiono charakterystyki poszczególnych płaszczyzn. Omówiono take kwestie wzajemnego ich przenikania. Współczesnych problemów srodowiskowych nie da sie ju bowiem rozstrzygnac jedynie srodkami technicznymi, z ominieciem kwestii ekonomicznych, czy ekologicznych. Podkreslic trzeba take znaczenie kwestii społecznych i moralnych. Czyste srodowisko jest wane, jednak w przypadku gdy osiagnieto je za cene wysokiego bezrobocia, lub stworzenia innego rodzaju silnych konfliktów społecznych, nie bedzie to działanie zgodne z zasada zrównowaonego rozwoju.
Sustainable development is an attempt at formulating a program which would integrate the different dimensions of human activity on the basis of a moral reflection as to human responsibility for nature. This integration is connected with moral, ecological, technical, economic, legal, social and political dimensions. The article presents profiles of all these dimensions, as well as matters of the mutual interactions between them. Modern environmental problems cannot be solved with the help of technological means only, avoiding social and moral issues. A clean environment is important, but if it is achieved in return for high unemployment, or by creating other strong social conflicts, it will not be consistent with the idea of sustainable development.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2006, 1, 1; 23-32
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Rewolucja rozwoju zrównoważonego
The Sustainable Development Revolution
Autorzy:: Pawłowski, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371156.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: rozwój zrównoważony
rozwój społeczny
ochrona środowiska
etyka środowiskowa
sustainable development
social development
protection of the environment
enviromental ethics
Opis:: The sustainable development concept anticipates major civilisational change on the ecological, social and economic levels. The tremendous scope of these changes makes it reasonable to expect this new vision for development to achieve the status of a “Revolution” comparable with those known from the past: the agricultural, scientific and industrial revolutions. In this paper I seek to expand the discussion on sustainable development, so as to include ethical, technical/technological, legal and political aspects. I am convinced that a hierarchal relationship exists between these issues, albeit with the moral dimension being of greatest importance, since without it the Sustainable Development Revolution may not take place at all.
W ramach koncepcji rozwoju zrównoważonego postuluje się istotne zmiany cywilizacyjne na poziomie kwestii ekologicznych, społecznych i ekonomicznych. Ogromny zakres tych zmian uprawnia do sformułowania postulatu głoszącego, że ta nowa wizja rozwoju może osiągnąć status rewolucji, porównywalnej do tradycyjnie wymienianych w dziejach ludzkości rewolucji rolniczej, naukowej, czy przemysłowej. W tej pracy proponuję rozszerzenie podstawowej dyskusji o rozwoju zrównoważonym o aspekty etyczne, techniczne, prawne i polityczne a także hierarchizację poszczególnych grup problematycznych. Za podstawową wobec pozostałych uznaję przy tym problematykę moralną, bez której rewolucja rozwoju zrównoważonego nie będzie miała szansy powodzenia.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2009, 4, 1; 65-76
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Człowiek jako racjonalny podmiot działań w świetle założeń koncepcji zrównoważonego rozwoju
Human being as rational subject of actions in the context of sustainable development conception
Autorzy:: Kuzior, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371554.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: rozwój zrównoważony
antropologia filozoficzna
etyka środowiskowa
edukacja ekologiczna
sustainable development
philosophical antoropology
enviromental ethics
environmental education
Opis:: W artykule poruszone zostały zagadnienia z zakresu antropologii filozoficznej, dotyczące funkcjonowania człowieka w cywilizacji technicznej. Człowiek zdefiniowany został jako racjonalny podmiot działań. Zwrócono także uwagę na etyczny wymiar rozwoju naukowo-technicznego, uwzględniając w szczególności kategorię odpowiedzialności indywidualnej, instytucjonalnej w różnych aspektach ludzkiej działalności - gospodarczym, społecznym, a przede wszystkim ekologicznym. Tak rozumiana odpowiedzialność wpisuje się w koncepcję zrównoważonego rozwoju, która traktowana jest jako najważniejsza i jak na razie jedyna idea wskazująca właściwy kierunek działań ludzkich. Aby idea zrównoważonego rozwoju ugruntowała się w świadomości społecznej, potrzebne są wzmożone działania edukacyjne, co zostało podkreślone w zaprezentowanych rozważaniach.
The article is presenting issues connected with philosophical anthropology, relating to functioning of human beings in the technical civilization. Human being has been defined as a rational subject of actions. Also the ethical dimension of scientific and technological development was noticed, mostly referring to the individual responsibility category, institutional in many different aspects of human activity - agricultural, social and first of all ecological category. Responsibility, understood this way, is written into the principle of sustainable development, treated as the most important and the only one idea showing the right direction of human activities so far. There is a need for intensive educational activities, to introduce the sustainable development idea into the social awareness, and this was emphasized in the presented article.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2006, 1, 2; 67-72
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Samkhya Philosophy, Deep Ecology and Sustainable Development
Filozofia Sankhja, głęboka ekologia i zrównoważony rozwój
Autorzy:: Biswas, Nanda Gopal
Prakash, Gyan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2080899.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: Samkhya philosophy
deep ecology
ethics
religion
sustainable development
filozofia Sankhja
głęboka ekologia
etyka
religia
rozwój zrównoważony
Opis:: Samkhya philosophy is one of the oldest philosophies in the Indian philosophical system. This philosophy is independent in origin and mainly known for its evolution theory. Samkhya philosophy has accepted the two ultimate and independent realities, Nature and pure Consciousness. This paper is an attempt to comprehend the notion of deep ecology from the Samkhya’s evolution theory perspective. In this paper, firstly, we have elucidated the Samkhya philosophy of suffering and the solution to the problem. In the second part of the article, we have argued that how Samkhya’s philosophical notion of Nature demonstrates our embeddedness in Nature. Therefore, the idea of deep ecology is always there in one or another form in Samkhya philosophy. It has also connections to the idea of sustainable development
Filozofia Sankhja jest jedną z najstarszych filozofii indyjskiego systemu filozoficznego. Ma niezależne pochodzenie i znana jest głównie z teorii ewolucji. Filozofia sankhji zaakceptowała dwie ostateczne i niezależne rzeczywistości: Naturę i czystą Świadomość. Niniejszy artykuł jest próbą zrozumienia pojęcia głębokiej ekologii z perspektywy teorii ewolucji Sankhji. Po pierwsze, wyjaśniamy filozofię cierpienia Sankhji i pokazujemy rozwiązanie problemu. W drugiej części artykułu dowodzimy, że filozoficzne pojęcie Natury stosowane przez Sankhję ukazuje nasze zakorzenienie w Naturze. Dlatego idea głębokiej ekologii jest zawsze obecna w tej czy innej formie w filozofii sankhji. Ma ona także powiązania z ideą rozwoju zrównoważonego.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2022, 17, 1; 288--292
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Idea rozwoju zrownoważonego w perspektywie filozofii Henryka Skolimowskiego
The idea of Sustainable Development in the Perspective of Henryk Skolimowski’s Philosophy
Autorzy:: Fiut, I. S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371182.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: rozwój zrównoważony
ekofilozofia
etyka środowiskowa i uniwersalna
sprawiedliwość ekologiczna
sustainable development
ecophilosophy
environmental and universal ethics
ecological justice
Opis:: Przedmiotem podjętych w pracy rozważań jest możliwość rozumienia oraz realizacji pojęcia rozwoju zrównoważonego w horyzoncie propozycji ekofilozoficznych Henryka Skolimowskiego. Tworzenie własnej ekofilozofii polski filozof rozpoczął od radykalnej krytyki cywilizacji Zachodu, tzn. dominujących w niej form racjonalności oraz wynikających z nich praktyk, którym towarzyszy określony system aksjologiczny o charakterze utylitarnym. W działaniach ludzi kładą one szczególny nacisk na wydajność oraz zysk, a więc typowe wartości utylitarne. Ten system aksjologiczny jest - w opinii myśliciela - źródłem nierównowagi w przyrodzie i życiu społeczno-duchowym ludzi w skali globalnej. Owocuje to rożnego rodzaju kryzysami pojawiającymi się w tym modelu cywilizacji. Zagrażają one unicestwieniem nie tylko gatunku ludzkiego, ale i całej przestrzeni przyrodniczej na Ziemi. Mogą mieć również w przyszłości wpływ na niewłaściwy charakter zmian ewolucyjnych w skali kosmicznej. Szczególną uwagę zwrócimy na propozycje teoretyczne, które filozof sformułował w pracy pt. "Geniusz Światła a Świętość życia". W niej wyraźnie nawiązuje on do wizji filozofii ewolucyjnej Piotra Teilharda de Chardina, wzbogaconej własnymi i oryginalnymi pomysłami filozoficznym, mającymi uzasadnienie w wielu dziedzinach współczesnej nauki, ale i ewolucjonistycznej tradycji badawczej. De Chardin wyróżnia trzy takie kluczowe przełomy w procesie ewolucji na planecie i w kosmosie, czyli punkt witalizacji i psychizacji materii oraz powstanie tworu duchowo-racjonalnego, czyli noosfery. Natomiast Skolimowski szczególny nacisk kładzie na pojawienie się w tym procesie zjawiska fotosyntezy, następnie logo- i teosyntezy. Przekonuje, że są to formy kondensacji światła, którego prawami rozwoju rządzi się nasza planeta, ale i cały kosmos. W tym procesie uczestniczy w sposób szczególny gatunek ludzki, partycypujący w ewolucyjnie rozwijanych tam możliwościach transcendencji i samorealizacji. Zaś względna równowaga we wszystkich tego typu przemianach ma swoje źródło w owej metaforycznej "fizyce i metafizyce" kondensującego się światła, które jakby kieruje teleologicznym procesem zmian ewolucyjnych w wymiarze kosmicznego uniwersum. Do tego celu wykorzystuje owo "Wielkie Światło" rozum ludzi, który genetycznie wywodzi się z przyrody i ze swej natury powinien być jej przyjazny, postrzegając ją w sposób religijny jako świątynię. Proces samorealizacji połączony z transcendowaniem - sugeruje Skolimowski - powinien mieć charakter świadomego samoograniczenia się człowieka w relacjach i interakcjach z przyrodą oraz społeczeństwem. Temu ma służyć rozwijana przez filozofa idea etyki kosmicznej. Ma ona charakter imperatywny: z jednej strony inspirująca człowieka do kreatywnej transcendencji w imię świętych wartości tkwiących w jego środowisku (siedlisku) życia, z drugiej nakładająca na niego powinność samoograniczenia się i rewerentnego stosunku do drugiego człowieka, innych istot żywych oraz ich wspólnego świata życia postrzeganego jako byt sakralny.
The paper analyses the meaning and implementation of the notion of sustainable development, from the viewpoint of Henryk Skolimowski’s ecophilosophy. The Polish thinker initiated his ecophilosophy 35 years ago, formulating radical criticism of Western civilisation with its dominating forms of rationality and the resulting technological implementations. They are accompanied by definite utilitarian axiological system which emphases efficiency and profit in the sphere of human activities, i.e. typical utilitarian values. In the philosopher’s opinion, this system is a source of imbalance both in nature and social life of people in the global scale, which results in various types of crises occurring in this civilisation model. They threaten with annihilation not only of human species but also all natural space on the Earth, they can also affect negatively evolutionary changes in the cosmic scale. We will pay particular attention to the theoretical proposals formulated by the philosopher in his work entitled The Genius of Light and Sanctity of Life. He refers there to Pierre Teilhard de Chardin’s vision of evolutionary philosophy, enriched with his own original philosophical ideas, well justified in numerous fields of contemporary science, but also in evolutionistic research tradition. De Chardin distinguishes three key breakthroughs in the evolution process on our planet and in cosmos, namely the vitalisation point, psychisation of matter and emergence of spiritual and rational creation, i.e. noosphere. Skolimowski emphasises particularly the emergence of photosynthesis phenomenon, and subsequently logo- and theosynthesis in this process. He claims that these are the forms of light condensation, whose laws of development control our planet as well as the whole cosmos. Human species participates in this process in a specific way, taking part in the evolutionarily developing possibilities of transcendence and self-realisation. And relative balance in all transformations of this kind has its source in the metaphorical “physics and metaphysics” of condensing light, which controls teleologically the process of evolutionary changes in the dimension of the universe. This “Great Light” makes use of human reason, which genetically derives from nature and should be friendly to it, perceiving it religiously as a shrine. As Skolimowski suggests, the process of self-realisation and transcending should manifest the character of conscious self-limitation of man in his relations and interactions with nature and society. The idea of cosmic ethics developed by the philosopher is to serve this purpose. It has an imperative character: on the one hand it inspires man to creative transcendence in the name of sacred values in his life environment (habitat), and on the other imposes upon him the obligation of self-limitation and reverent attitude towards other man, other living creatures and their common life perceived as sacred being.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2009, 4, 2; 25-48
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Bariery we wdrażaniu rozwoju zrównoważonego - spojrzenie ekofilozofa
Barriers in introducing sustainable development - ecophilosophical point of view
Autorzy:: Pawłowski, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371501.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: rozwój zrównoważony
etyka środowiskowa
odpowiedzialność
zagrożenia środowiskowe
filozofia techniki
sustainable development
environmental ethics
human responsibility
environmental threats
philosophy of technology
Opis:: Koncepcje rozwoju zrównoważonego wypromowano w 1987 r. Zarysowane wówczas problemy, w dużej mierze nie zostały jednak rozwiązane. Artykuł wskazuje podstawowe bariery we wdrażaniu nowej wizji rozwoju odnoszące sie do poszczególnych płaszczyzn rozwoju zrównoważonego (moralnej, ekologicznej, technicznej, ekonomicznej, prawnej, społecznej i politycznej). Szczególną uwagę poświęcono przy tym moralnym uwarunkowaniom, które stanowią punkt zaczepienia dla wszystkich innych grup problematycznych zwiazanych z rozwojem zrównoważonym.
The idea of sustainable development was established in 1987 by United Nations report. Many of the problems recognized at that time have still not been solved. The article presents the main barriers to introducing this new understanding of development (connected with moral, technical, ecological, social and political issues). In this work the focus is on moral issues which are the basis for other groups of problems connected with sustainable development.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2007, 2, 1; 59-65
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Sustainable Development and the Values we Share : Sustainability as the Confluence of Islamic and Western Frameworks
Zrównoważony rozwój i wspólne wartości : zrównoważenie jako punkt styczności Zachodnich i islamskich tradycji etycznych
Autorzy:: Bernat, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371765.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: environmental ethics
intergenerational equity
islam
sustainability
sustainable development
values of nature
etyka środowiskowa
równość międzypokoleniowa
wartość natury
zrównoważenie
rozwój zrównoważony
Opis:: Sustainable development as well as implementation of sustainable practices stems from commitment to certain values. It is an expression of a particular ethical worldview – a sustainable ethic, a core value of which is the value of sustainability. This ethics is an applied ethics that is built upon two theoretical pillars. It operates on expanded scope of moral concern, where intrinsic value is appointed to future generations and also non-instrumental value is recognised in non-humans. I will argue in this paper that those pillars, namely intergenerational equity and non-instrumental value of non-humans are present in ethical theories of the West and Islam. Both of which exist as values or as derivatives of other values in those moral frameworks. On that account, as it will be demonstrated further, sustainable devel-opment, in theory and practice, may be seen as a common ground for intercultural dialogue and a tool of bring-ing together the two cultures.
Zrównoważony rozwój, jak i implementacja zrównoważonych praktyk wynika z opowiedzenia się za pewnymi wartościami. Jest to wyraz szczególnego światopoglądu etycznego – etyki zrównoważenia, gdzie wartością klu-czową jest wartość zrównoważenia. Jest to etyka szczegółowa, która opiera się na dwóch teoretycznych filarach: operuje ona na poszerzonym zakresie etycznej troski, gdzie przyszłym pokoleniom przypisana jest wartość wsobna, a także stwierdza się nieinstrumentalną wartość nie-ludzi. W artykule przedstawione są argumenty za tym, że filary te, a mianowicie międzypokoleniowa równość oraz nieinstrumentalna wartość nie-ludzi, obecne są w teoriach etycznych Zachodu i islamu. Występują w nich formie wartości, bądź też są pochodnymi wartości występujących w tych systemach moralnych. Opierając się na po-wyższym zostanie wykazane, że zrównoważony rozwój, w teorii, jak i praktyce, może być postrzegany jako wspólny mianownik dialogu międzykulturowego oraz jako narzędzie służące zbliżeniu obu kultur.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2012, 7, 1; 33-41
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Environmental ethics from a Thomistic-personalistic perspective (implications for the sustainable development concept)
Etyka środowiskowa w ujęciu tomistyczno-personalistycznym (implikacje dla koncepcji rozwoju zrównoważonego)
Autorzy:: Ciszek, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/371564.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:: environmental ethics
sustainable development
environmental protection
(eco)Thomism
(eco)personalism
etyka środowiskowa
rozwój zrównoważony
ochrona środowiska
(eko)tomizm
(eko)personalizm
Opis:: According to the author, Thomistic environmental ethics is the ethics of respect for man and nature. Contrary to popular opinion it doesn’t possess a strong anthropocentric nor a nonecological character but a theocentric one with a proecological dimension. Thomism teaches that there is hierarchical order in reality. In Thomistic ethics it is God who is the main reference point and the supreme good (summum bonum). Thus, it has a primarily theocentric character, and secondarily an anthropocentric one, which is inscribed in relations between humans and other beings. However, this anthropocentrism is moderate and is not hostile towards nature. In theocentric terms, God is the cause and source of all natural beings. From the ontological perspective they are therefore good, and which must be protected. However, from this assumption it does not mean that all natural beings have the same axiological value. In Thomistic ecoethics a man, understood as a human person, has an autotelic value. Currently, for this reason, traditional Thomism is increasingly supplemented with personalistic reasoning. In anthropologic analysis a man appears as a psychophysical being. He is therefore unique and the most perfect of beings occurring in nature. Only man can be described as a free and rational being, transcending nature which surrounds him. That is why the dignity of a human person is considered as the moral norm of Thomistic ecoethics. It also has a person-centric dimension. The value of a human person also controls the relations between a person and other beings inhabiting the Earth. However, they cannot be based on the idea of human domination over nature. The duty to protect nature is inscribed in natural law. This understanding of Thomistic-personalistic eco-ethics can be reconciled with the sustainable development concept.
W ocenie autora tomistyczna etyka środowiskowa jest etyką szacunku dla człowieka i przyrody. Wbrew obiegowym opiniom nie ma ona charakteru skrajnie antropocentrycznego i nieekologicznego lecz teocentryczny, który ma także swój wymiar proekologiczny. Tomizm albowiem uczy, że istnieje porządek hierarchiczny w rzeczywistości. W etyce tomistycznej to Bóg stanowi jej główny punkt odniesienia i najwyższe dobro (summum bonum). Ma ona zatem w pierwszym rzędzie charakter teocentryczny, wtórnie zaś antropocentryczny, wpisany w relacje pomiędzy człowiekiem a innymi bytami. Antropocentryzm ten ma jednak charakter umiarkowany, nie nastawiony wrogo do przyrody. W aspekcie teocentrycznym Bóg jest przyczyną i źródłem istnienia wszystkich bytów przyrodniczych. W perspektywie ontologicznej stanowią one zatem dobro, które należy chronić. Z założenia tego nie wynika jednak, iż wszystkie byty przyrodnicze mają tę samą wartość w ujęciu aksjologicznym. W tomistycznej ekoetyce wartością autoteliczną jest człowiek pojmowany jako osoba ludzka. Z tego powodu obecnie coraz częściej tradycyjny tomizm uzupełnia się argumentacją o charakterze personalistycznym. W analizie antropologicznej człowiek jawi się jako byt psychofizyczny. Jest zatem unikalnym i najdoskonalszym z bytów występujących w przyrodzie. Tylko o człowieku można orzec, że jest bytem wolnym i rozumnym, przekraczającym otaczającą go przyrodę. Dlatego godność osoby ludzkiej uznano za normę moralności tomistycznej ekoetyki. Ma ona zatem również wymiar osobocentryczny. Wartość osoby ludzkiej reguluje również stosunki pomiędzy nią a innymi by-tami zamieszkującymi Ziemię. Nie mogą się one jednak opierać na idei dominacji człowieka nad przyrodą. Obo-wiązek ochrony przyrody jest wpisany w prawo naturalne. Tak pojmowaną tomistyczno-personalistyczną ekoe-tykę można również uzgodnić z koncepcją rozwoju zrównoważonego.
Źródło:: Problemy Ekorozwoju; 2014, 9, 1; 97-106
1895-6912
Pojawia się w:: Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "sustainable development ethics" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język