Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ekologiczny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    The Concept of Nobilis Barbarus in the Light of Contemporary Ecological Challenges
    Koncepcja Nobilis Barbarus w świetle współczesnych wyzwań ekologicznych
    Autorzy:
    Sadowski, R. F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371098.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    noble savage
    nobilis barbarus
    ecological Indian
    pristine myth
    ecological crisis
    szlachetny dzikus
    ekologiczny Indianin
    mit dziewiczej przyrody
    kryzys ekologiczny
    Opis:
    The concept of the noble savage present in Western culture expresses the belief in the nobility of human nature which impels man to lead life in harmony with nature, oneself and other people. The article distinguishes and examines four different ways in which this concept is approached. These are: classical approach, naturalistic approach, Arcadian approach, and ecological approach. The study makes an assessment of the concept of the noble savage, and demonstrates that it is incompatible with contemporary state of research on human nature and with man's activity in the world. The assessment focuses on the ecological approach to the concept of the noble savage (the so-called ecological Indian), which entered mass culture and shapes false beliefs about man's capabilities in relation to nature.
    Obecna w kulturze zachodniej koncepcja szlachetnego dzikusa wyraża przekonanie o szlachetności natury człowieka, która uzdalnia go do prowadzenia życia w harmonii z przyrodą oraz w zgodzie z samym sobą i drugim człowiekiem. Artykuł niniejszy wyróżnia i charakteryzuje cztery ujęcia tej koncepcji: ujęcie klasyczne, ujęcie naturalistyczne, ujęcie arkadyjskie i ujęcie ekologiczne. Opracowanie to dokonuje oceny koncepcji szlachetnego dzikusa, wskazując na jej niezgodność ze współczesnym stanem badań na temat natury człowieka i stylu jego aktywności w świecie. Ocena ta koncentruje się na ekologicznym ujęciu koncepcji szlachetnego dzikusa (tzw. ekologicznego Indianina), która weszła do kultury masowej i kształtuje nieprawdziwe przekonania na temat uzdolnień człowieka w odniesieniu do przyrody.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2016, 11, 1; 23-30
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Education in Defence of Biodiversity. Will the Ecological and Ethical Footprint Counteract Environmental Changes?
    Edukacja w obronie bioróżnorodności. Czy ślad ekologiczno-etyczny zrównoważy zmiany środowiskowe?
    Autorzy:
    Fiut, Ignacy S.
    Urbaniak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371673.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    biodiversity
    ecological footprint
    extractivism
    solastalgia
    homo rapiens
    bioróżnorodność
    ślad ekologiczny
    ekstraktywizm
    Opis:
    At the turn of the 20th and 21st centuries, we collectively experienced, and still do, a new kind of border situation – a global environmental disaster. It connects with a newly recognised form of destruction, outside the sphere of biodiversity, which has been called solastalgia. The main source of both solastalgia and irreversible devastation of the biosphere seems to be the attitude of extractivism, that has been lasting steadily for last few centuries. Thee is hope that adequately selected teaching methods of the ecological footprint can effectively raise the sensitivity, empathy and environmental awareness of older and younger generations of consumers. A rescue for biodiversity seems to be biocentric education – perhaps ethical footprint, as an offshoot of ecological footprint, is able to transform Homo rapiens into Homo sapiens again.
    Na przełomie XX i XXI wieku kolektywnie doświadczyliśmy i wciąż doświadczamy nowego rodzaju sytuacji granicznej – globalnej katastrofy środowiskowej. Łączy się ona z nowo zauważoną formą niszczenia, poza sferą bioróżnorodności, zwaną solastalgią. Źródłem zarówno solastalgii, jak i nieodwracalnej dewastacji biosfery, wydaje się być postawa ekstraktywistyczna, która trwa nieprzerwanie od kilku stuleci. Istnieje nadzieja, że adekwatnie dobrane metody nauczania śladu ekologicznego mogą efektywnie podnieść wrażliwość, empatię i świadomość ekologiczną starszych oraz młodszych generacji konsumentów. Ratunek dla bioróżnorodności wydaje się leżeć w biocentrycznej edukacji – być może ślad etyczny, jako efekt ekologicznego, jest w stanie przekształcić Homo rapiens ponownie w Homo sapiens.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2019, 14, 1; 73-78
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Słowa-klucze w ekologii i ich krytyka z perspektywy ekolingiwistycznej
    Key-words in Ecology and their Critique from Ecolinguistic Point of View
    Autorzy:
    Steciąg, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371176.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    ekolingwistyka krytyczna
    analiza słów kluczowych
    dyskurs ekologiczny
    critical ecolinguistics
    key-words analysis
    ecological discourse
    Opis:
    Idee powstające na styku dwóch nauk: ekologii i lingwistyki są od trzech dekad z ożywieniem dyskutowane przez językoznawcow na całym świecie. Jednym z nurtów badawczych, powstałym na początku lat 90. ubiegłego stulecia, jest ekolingwistyka krytyczna, ktora opiera się na założeniu, że język jest częścią ekosystemu i jako taki wpływa na stan środowiska naturalnego. Celem artykułu jest przedstawienie słów-kluczy (ich kognicji, konotacji, kolokacji) występujących w polskim dyskursie ekologicznym wraz z krytycznym komentarzem ekolingwistycznym dotyczącym problemów językowych w wyrażaniu i nazywaniu różnych zagadnień z zakresu ekologii. Słowa-klucze zostały wyabstrahowane z popularnonaukowego słownika tematycznego "1000 słów o ekologii i ochronie środowiska�" Adama Mierzwińskiego na podstawie kryterium ilościowego.
    Different types of links between language and ecology have been discussed by the linguists all over the world since the last three decades. In the early 90s, a new research subfield was established – Critical Ecolinguistics, which is based on the opinion that languages are elements of ecosystems and, among other factors, influence on the state of the natural environment. The aim of the article is to present key-words functioning in Polish ecological discourse (its cognitions, collocations, connotations) with the ecolinguistic critical commentary concerning linguistic problems in expressing and naming different ecological issues. Key-words were abstracted from the popular-scientific, thematic dictionary “1000 words about Ecology and Nature Protection” by Adam Mierzwiński on the basis of the quantitative criterion.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2009, 4, 2; 61-68
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyszłość systemu ekologicznego Polski
    The Future of the National Ecological System in Poland
    Autorzy:
    Chmielewski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371232.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    krajowy system ekologiczny
    przekształcenia środowiskowe
    polityka planowania przestrzennego
    national ecological system
    environmental transformation
    spatial planning policy
    Opis:
    Obszary o niemal naturalnym krajobrazie są przedmiotem różnych form ochrony przyrody. Zakłada się, że system obszarów chronionych powinien zapewnić równowagę ekologiczną w skali regionalnej i ogólnokrajowej. Aby tak się stało, system musi być odpowiednio duży, zróżnicowany i nie podlegać degradacji. Z końcem 2006 r. system obszarów chronionych w Polsce obejmował 32,1 % powierzchni kraju. Pomimo tego, stan zasobów ekologicznych jest poważnie zagrożony i gwałtownie się kurczy. Co więcej, wiele obszarów chronionych nie spełnia swej funkcji. W przeciwieństwie do często powtarzanych sloganów o poprawiającym się stanie środowiska w Polsce, wiele danych pokazuje, że wraz końcem lat 90. rozpoczął się okres wzrostu presji na środowisko i degradacji krajowego systemu ekologicznego. Główne obserwowane tendencje to: drenaż obszarów podmokłych, przyspieszenie spływu powierzchniowego, zmniejszenie zasobności wód w rzekach, zmniejszenie powierzchni aktywnej biologicznie, fragmentacja krajobrazu, narastanie barier ekologicznych i przestrzennej izolacji ekosystemów, a także zmniejszenie biologicznej i krajobrazowej rożnorodności. Wobec tych zmian, niezbędne jest uznanie ochrony przyrody i systemu ekologicznego Polski za jeden z kluczowych elementów nowej polityki przestrzennej kraju.
    Areas of the utmost natural and landscape values are subject to different forms of protection. It is generally believed, that the system of protected areas should ensure ecological balance on the regional and national scale. In order for this to happen, the system should be adequately vast, rich and varied, and not subject to degradation. At the end of 2006 the system of protected areas constituted 32,1% of the area of Poland. Despite this fact, the condition of ecological resources of the country is seriously threatened and is diminishing rapidly. Moreover, a lot of protected areas do not efficiently realize the tasks assigned to them. Contrary to a frequently repeated slogan about the improving condition of Poland’s environment, a lot of data proves, that, with the end of the 90s, we entered the stage of environmental loading increase and subsequent degradation of country’s ecological system. The main tendencies observed in the changes in natural environment are: drainage of moist areas, acceleration of surface runoff and a decrease in water abundance of rivers, diminishing of biologically active surface, fragmentation of landscape, thickening of ecological barriers net and spatial isolation of ecosystems, as well as, a decrease in biological and landscape diversity. In the face of such pressure, it is necessary to recognize nature protection and strengthening of the ecological structure of Poland as one of the key elements of new spatial planning policy of the country.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2009, 4, 2; 73-82
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wizja nowej wspólnoty ludzkiej w idei zrównoważonego rozwoju
    Vision of new human community in the idea of sustainable development
    Autorzy:
    Gawor, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371546.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    rozwój zrównoważony
    filozofia środowiskowa
    kryzys ekologiczny
    świadomość ekologiczna
    sustainable development
    environmental philosophy
    ecological crisis
    environmental awareness
    Opis:
    W artykule przedstawiono powstanie idei zrównoważonego rozwoju, jako alternatywnej drogi rozwoju współczesnego człowieka postawionego w obliczu globalnego kryzysu ekonomiczno-ekologicznego, oraz omówiono fundamentalne dla tej koncepcji nowe pojmowanie wspólnoty ludzkiej. W ujęciu zrównoważonego rozwoju i wszelkich ekofilozoficznych koncepcji kategoria wspólnoty ludzkiej odnosi się do całego gatunku człowieka. Jej wyróżnikiem staje się powszechna świadomość ekologiczna z naczelnym postulatem ekocentryzmu. Warunkiem upowszechnienia świadomości ekologicznej jest globalna edukacja proekologiczna, celem zaś - zbudowanie nowej cywilizacji ludzkiej, w ramach której zlikwidowane zostaną wszelkie zagrożenia dla dalszej egzystencji ludzkości.
    The article presents the formation of the sustainable development idea as the alternative for the development of modern humanity in the face of economical and ecological crisis. The new understanding of human community, which is fundamental for this idea, is also described. The idea of sustainable development, and all the ecophilosophical ideas, consider the human community as the reference to whole human species. Its main characteristics are the universal ecological awareness and the postulate of ecocentrism. The requirement for the universal ecological awareness is global proecological education and the purpose of it is to build a new human civilization in which all the threats for the further human existence will be eliminated.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2006, 1, 2; 59-66
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Is the Economic Mechanism of Quantity-Quality Tradeoff Sustainable?
    Czy ekonomiczny mechanizm kompromisu pomiędzy ilością i jakością jest zrównoważony?
    Autorzy:
    Pieńkowski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371619.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    IPAT
    quality-quantity theory
    demographic change
    net reproduction rate
    ecological footprint
    teoria ilości-jakości
    zmiany demograficzne
    stopa reprodukcji netto
    ślad ekologiczny
    Opis:
    The contemporary economic debate on population ageing points out low fertility and the economic threats to pensioners, although the global population increased more than two and a half times in 1950-2015. The socio-economic problems are conflicting with the ecological debate and the attempts to stabilise population growth within a sustainable scale. This paper researches a tradeoff mechanism between quality and quantity of children offered by G. Becker from a global evolutionary perspective postulated in the conception of sustainable development. The balance between quality and quantity results in the lower fertility typical of many developed countries. However, it does not correspond with the lower ecological deficit in these countries according to the determinants postulated in IPAT. The conclusion here is that there is no effective economic mechanism to balance affluence and population change. This research shows that the present demographic problems are rooted in the socio-economic institutions and there is no problem with lower fertility or ageing population from the global perspective.
    Współczesna debata gospodarcza na temat starzenia się ludności wskazuje na niską płodność i zagrożenia ekonomiczne dla emerytów pomimo tego, że w latach 1950-2015 liczba ludności na świecie zwiększyła się ponad dwa i pół razy. Problemy społeczno-gospodarcze są w konflikcie z debatą ekologiczną i próbami stabilizacji wzrostu populacji na zrównoważoną skalę. W niniejszym artykule zbadano mechanizm kompromisu pomiędzy jakością i ilością dzieci przedstawiony w koncepcji G. Beckera z globalnej perspektywy ewolucyjnej postulowanej w koncepcji zrównoważonego rozwoju. Równowaga pomiędzy jakością a ilością prowadzi do niższej płodności typowej dla wielu krajów rozwiniętych. Tym niemniej, nie skutkuje to niższym deficytem ekologicznym w tych krajach, zgodnie z uwarunkowaniami postulowanymi w IPAT. W rezultacie nie istnieje skuteczny mechanizm ekonomiczny równoważący zamożność i zmiany wielkości populacji. Niniejsze badania wskazują na to, że obecne problemy demograficzne są zakorzenione w instytucjach społeczno-ekonomicznych i z perspektywy globalnej nie istnieje problem niższej płodności czy starzenia się populacji.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2019, 14, 1; 185-198
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Climatic Migrations – Consequences of Upsetting Environmental Balance and a of Flaws in Human Protection by International Law
    Migracje klimatyczne – konsekwencje naruszenia równowagi ekologicznej i przejaw niedoskonałości prawnomiędzynarodowej ochrony człowieka
    Autorzy:
    Krajewski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371837.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    climate-induced migrations
    environmental crisis
    climate changes
    unsustainable development
    human rights
    migracje klimatyczne
    kryzys ekologiczny
    zmiany klimatyczne
    niezrównoważony rozwój
    prawa człowieka
    Opis:
    Climate changes, natural disasters and other problems caused by reckless or irresponsible human behaviour have resulted in a larger number of refugees than wars and conflicts. Their number is increasing and the trend is unlikely to reverse. Before our eyes, refugees have become the most visible consequence of the climate changes taking place on Earth, along with excessive exploitation of resources and unsustainable use and destruction of aquatic and land ecosystems, mainly agricultural land and forests. Therefore, it is becoming necessary to make oneself and others aware that the massive influx of people – mainly from Asia and Africa – is a signal of the extent of degradation of the living environment and of ecological imbalance in the areas where they previously lived. It is also becoming important to make the world of politics and the international community aware of the changes and of the need to develop plans of action and to take appropriate (if possible) preventive and corrective measures.
    Zmiany klimatyczne, katastrofy naturalne i te powodowane nieostrożnością lub nieodpowiedzialnością człowieka, są przyczyną większej liczny uchodźców niż toczące się wojny i konflikty. Ich liczba ponadto ciągle wzrasta i nie zanosi się na odwrócenie tego trendu. Uchodźcy na naszych oczach stali się już najbardziej widoczną konsekwen-cją zachodzących zmian klimatycznych na Ziemi, ale też nadmiernej eksploatacji dóbr i niezrównoważonego wy-korzystywania i niszczenia ekosystemów wodnych i lądowych, głównie rolniczych i leśnych. Koniecznością za-tem staje się uświadomienie sobie i innym, że rzesze napływających ludzi – głównie z obszarów Azji i Afryki – są sygnałem i probierzem stopnia degradacji środowiska życia i naruszenia równowagi ekologicznej na terenach dotychczas przez nich zamieszkiwanych. Ważnym zadaniem staje się uwrażliwianie świata polityki i społeczności międzynarodowej na zmiany, na konieczność opracowania planów działania i przedsięwzięcia stosownych środ-ków (na ile to możliwe) zaradczych i naprawczych.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2017, 12, 1; 15-20
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bioeconomy – Opportunities and Dilemmas in the Context of Human Rights Protection and Environmental Resource Management
    Biogospodarka – szanse i dylematy w kontekście ochrony praw człowieka i dbałości o zasoby środowiska
    Autorzy:
    Krajewski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371070.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    bioeconomy
    human rights
    environmental resources
    ecological crisis
    risk of environmental changes
    biogospodarka
    prawa człowieka
    zasoby środowiska
    kryzys ekologiczny
    ryzyko zmian środowiskowych
    Opis:
    The notion of bioeconomy, appearing in publications, usually carries positive connotations, even to those less informed. It signifies a new approach towards economic development that is rather not perceived through the prism of unavoidable losses in the environment and reaching for further deposits of required raw materials. It turns out that – at least according to the assumptions and quite probably also in practice – it can be done differently, i.e. at the same level of efficiency, yet without negative effects on people and the environment. The idea of bioeconomy is one of the strategic conceptions of sustainable development, i.e. the method of implementing current economic objectives due to the new technological solutions with reduced use of natural resources and impact on the environment, having in mind future generations; this is an intention to adjust, to the maximum possible degree, developmental activities to absorption capacity of natural and man-made ecosystems. The weakest point in these attempts, as it may seem, is the lack of knowledge concerning the long-term results of creating social perception for bioeconomy development, and consequently, dilemmas concerning possible sanitary-epidemiological and demographical changes evoked by (slightly different, but reaching as far as those in the present time) interference with the environment.
    Pojawiające się w publikacjach pojęcie biogospodarki, nawet bliżej niezorientowanym, zwykle kojarzy się z czymś pozytywnym. Chodzi bowiem o nowe podejście do rozwoju gospodarczego postrzeganego już nie koniecznie przez pryzmat nieuniknionych strat w środowisku i sięgania po kolejne złoża niezbędnych surowców. Okazuje się, że – przynajmniej w założeniach, a całkiem prawdopodobne, że i praktyce również – można inaczej, tzn. tak samo efektywnie, ale bez negatywnych skutków dla ludzi i otoczenia. Idea biogospodarki jest jedną ze strategicznych koncepcji zrównoważonego rozwoju, tj. sposobu na realizację dotychczasowych celów gospodarczych przy zminimalizowanym zużyciu zasobów naturalnych i oddziaływania na środowisko dzięki nowym rozwiązaniom technologicznym z myślą o przyszłych pokoleniach; to zamiar maksymalnego dopasowania działań rozwojowych do możliwości absorpcyjnych ekosystemów naturalnych i zantropomorfizowanych. Najsłabszym punktem w tych dążeniach – jak się wydaje – jest brak wiedzy na temat dalekosiężnych, przyszłych skutków kreowania percepcji społecznej budowania biogospodarki, a wraz nimi dylematy możliwych zmian epidemiologiczno-sanitarnych i demograficznych wywoływanych (nieco innymi, ale podobnie głęboko sięgającymi jak w mijającej teraźniejszości) ingerencjami w środowisko.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2019, 14, 2; 71-79
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Judaeo-Christian Tradition as a Source of a Paradigm of Sustainable Development
    Tradycja judeochrześcijańska, jako źródło paradygmatu rozwoju zrównoważonego
    Autorzy:
    Pink, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371491.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    sustainable development
    Judaeo-Christian civilization
    ecology
    society
    economics
    Old Testament
    New Testament
    rozwój zrównoważony
    cywilizacja judeochrześcijańska
    ekologiczny
    społeczny
    gospodarczy
    Stary Testament
    Nowy Testament
    Opis:
    The economic development of the last two hundred years has had no precedent in human history. Its dynamic was mainly a result of knowledge and technological progress, but was also associated with the adoption and acceptance of utilitarian values and thus the formulation of social aims in terms of profit for the producer and utility for the consumer. This attitude, perforce a short-term one, triggered an unusually fast increase in production, which al-lowed many societies to make a civilization leap, albeit at the price of an imbalance in global social and ecological conditions. An attempt to restore ecological and social balance involves a change of economic paradigm to one that takes into account social needs and the limitations of nature. The economics of sustainable development is a concept, where economic objectives and the time horizon have been reformulated to include not just the question of economic development, but also ecological and socio-cultural aspects, and development itself is considered from a long-term perspective. It is a relatively modern concept, that only started to be considered as an alternative to conventional economic attitudes in the second half of the 20th century. The roots of the concept of sustainable development are usually traced back to a German culture of a forest resource management. However, the idea of development taking into account the spheres of ecology, social relations and economics seems to have its beginnings already in sources from earlier Judaeo-Christian civilisation. The texts of The Old and New Testament and supplementary writings of Judaism and Christianity create a coherent image of social development, where the areas of ecology, social needs and economic activity take equally meaningful positions. Contrary to the opinion, popular in the 1960s based on the quote from Genesis (let them have dominion over all the earth), that Judaeo-Christian civilization is responsible for ecological catastrophe, both Judaism and Christianity sources contain a strong ecological message. Regarding social development, the problems of equitable social relations are a core issue in the Old and New Testament. The third area of in-depth analysis studies economic processes at micro- and macro-levels that are limited just by the rules of social fairness and the limitations of nature. The paper presents a selection of sources contained in Judaeo-Christian writings relating to issues of development in the areas of ecology, society and economics, which lay the foundations for the modern paradigm of sustainable development.
    Rozwój gospodarczy ostatnich dwustu lat był w historii ludzkości zdarzeniem bez precedensu. Jego dynamika wynikała przede wszystkim z postępu wiedzy i technologii, ale wiązała się również z przyjęciem i akceptacją wartości o charakterze utylitarnym, a co za tym idzie sformułowaniem celów społecznych w kategoriach zysku producenta i użyteczności konsumenta. Takie podejście, z konieczności krótkookresowe, wyzwoliło niespotykanie szybki wzrost produkcji, umożliwiający dokonanie cywilizacyjnego skoku wielu społeczeństw, jednak za cenę zachwiania globalnej równowagi społecznej oraz ekologicznej. Próba przywrócenia równowagi społecznej i ekologicznej musi wiązać się ze zmianą paradygmatu gospodarczego, na ten uwzględniający potrzeby społeczne oraz naturalne ograniczenia. Ekonomia zrównoważonego rozwoju jest koncepcją, w której cele ekonomiczne oraz horyzont czasowy zostały przeformułowane, obejmując poza rozwojem gospodarczym również obszary ekologii i społeczno-kulturowy, a rozwój rozumiany jest w perspektywie długookresowej. Koncepcja ta traktowana jest, jako stosunkowo współczesna i dopiero w drugiej połowie XX wieku zaczęto rozważać ją, jako alternatywę dla konwencjonalnych metod gospodarowania. Jej korzeni upatruje się w niemieckiej kulturze gospodarowania zasobami leśnymi, jednak koncepcja zrównoważonego rozwoju sfery ekologicznej, społecznej i gospodarczej wydaje się mieć swój początek już u samych źródeł cywilizacji judeochrześcijańskiej. Teksty Starego i Nowego Testamentu, oraz uzupełniające je pisma uznawane przez judaizm i chrześcijaństwo, tworzą spójny wizerunek rozwoju społecznego, w który sfery ekologii, potrzeb społecznych i gospodarki zajmują równie istotne pozycje. Wbrew powszechnej jeszcze w latach 60. opinii, oskarżającej, w oparciu o fragment Księgi Rodzaju (napełniajcie ziemię i czyńcie ją sobie poddaną), oskarżającej tradycję judeochrześcijańską o katastrofę ekologiczną, jej źródła zawierają silnie proekologiczny przekaz. Jeśli chodzi o rozwój społeczny, zarówno w Starym, jak i Nowym Testamencie, problematyka sprawiedliwych relacji społecznych stanowi trzon tematyczny wspomnianych tekstów. Trzecim obszarem, pogłębionej analizy są procesy gospodarcze zachodzące zarówno na poziomie mikro i makroekonomicznym, których ograniczeniem jest właśnie zachowanie zasad sprawiedliwości społecznej oraz ograniczeń płynących z natury. W artykule przedstawiono wybrane, zawarte w źródłach judeochrześcijańskich, zagadnienia rozwoju w ramach trzech obszarów: ekologicznego, społecznego i gospodarczego, tworzące zręby współczesnego paradygmatu rozwoju zrównoważonego.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2016, 11, 2; 55-66
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Theory of sustainable development and social practice
    Teoria zrównoważonego rozwoju a praktyka społeczna
    Autorzy:
    Konstańczak, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371503.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    eco-development
    sustainable development
    anthroposphere
    biosphere
    ecological crisis
    safety
    strategies of crisis’ overcoming
    ekorozwój
    rozwój zrównoważony
    antroposfera
    biosfera
    kryzys ekologiczny
    bezpieczeństwo
    strategie pokonywania kryzysu
    Opis:
    The paper shows, that the hopes associated with globalisation, which were also supposed to overcome the effects of the ecological crisis, have not been fulfilled. This situation is associated with the fact that nowadays the biggest influence on the functioning of the global ecosystem is by man himself, who exists simultaneously in two environments: social and cultural. According to the author, all crises are global and furthermore embrace both environments in which man functions. Therefore, people are most at risk to pay for every crisis, including the ecological one. Human communities would be able to function in any environment, if they accept and implement sustainable development, which includes the functioning of the anthroposphere and the biosphere at the same time. Communities which were unable to do so, collapsed and even disappeared. In conclusion, the author claims that even today there is such a requirement. Today’s advocated sustainable development ensues from our species’ historical experiences. The implementation of sustainable development could provide the best optimal develop-ment conditions for both mankind and the natural environment.
    Autor wskazuje, że nadzieje związane z globalizacją, która miała doprowadzić także do przezwyciężenia skutków kryzysu ekologicznego, nie spełniły się. Taki stan rzeczy wiąże z faktem, że współcześnie największy wpływ na funkcjonowanie ziemskiego ekosystemu ma sam człowiek egzystujący równoległe w dwóch środowiskach: społecznym i kulturowym. Zdaniem autora wszystkie zjawiska kryzysowe mają zasięg globalny, a ponadto obejmują oba środowiska, w których funkcjonuje człowiek. Dlatego każdy kryzys, w tym i ekologiczny, jest dotkliwie odczuwalny zwłaszcza przez ludzi. Społeczności ludzkie potrafiły funkcjonować w każdym środowisku, jeśli były w stanie przyjąć i realizować jakąś postać zasady zrównoważonego rozwoju, która obejmowała zarazem funkcjonowanie antroposfery i biosfery. Społeczności, które tego nie potrafiły, upadały a nawet ginęły. Autor w konkluzji stwierdza, że również obecnie istnieje taki wymóg, a zatem propagowana współcześnie zasada zrównoważonego rozwoju jest konsekwencją doświadczeń historycznych naszego gatunku i najlepszą drogą dla zapewnienia optymalnych warunków rozwoju zarówno dla ludzkości jak i środowiska naturalnego.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2014, 9, 1; 37-46
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biblical and Quranic Argumentation for Sustainable Behaviors Toward Nature
    Biblijne i koraniczne argumenty na rzecz zrównoważonych zachowań wobec natury
    Autorzy:
    Sadowski, Ryszard F.
    Ayvaz, Zafer
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27314028.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    religion and ecology
    Christianity
    Islam
    Bible
    Quran
    environmental crisis
    biblical argumentation
    quranic argumentation
    religia i ekologia
    chrześcijaństwo
    islam
    Biblia
    Koran
    kryzys ekologiczny
    argumentacja biblijna
    argumentacja koraniczna
    Opis:
    We observe an ever-increasing role of religions in fighting the environmental crisis. Religious argumentation has enormous potential to shape the attitudes of the followers of religions. Applying this argumentation can signifi-cantly change attitudes towards the environment in the majority of the human population. Christianity and Islam together have over 4 billion followers. Here, we present seven common Biblical and Quranic issues that are key to human attitudes to nature. The conducted analysis leads to a surprising conclusion. The Bible and Quran similarly encourage their followers to build harmonious relations with the natural world.
    Obserwujemy coraz większą rolę religii w walce z kryzysem ekologicznym. Argumentacja religijna ma ogromny potencjał kształtowania postaw wyznawców religii. Zastosowanie tej argumentacji może znacząco zmienić postawy wobec środowiska u większości populacji ludzkiej. Chrześcijaństwo i islam razem mają ponad 4 miliardy wyznawców. W tej pracy przedstawiamy siedem powszechnych zagadnień biblijnych i koranicznych, które są kluczowe dla stosunku człowieka do natury. Przeprowadzona analiza prowadzi do zaskakującego wniosku. Biblia i Koran w podobny sposób zachęcają swoich wyznawców do budowania harmonijnych relacji ze światem przyrody.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2023, 18, 1; 152--163
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies