Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Eighteenth-century" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Marek Nahajowski, „Od Printza do Forkela. Wizje dziejów muzyki europejskiej w historiografii XVIII wieku”, Łódź: Akademia Muzyczną im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów, 2019, ss. 439. ISBN 978-83-60929-66-7
Autorzy:
Korpanty, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806603.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
historiografia muzyczna
XVIII wiek
music historiography
eighteenth century
Opis:
Niniejszy tekst stanowi recenzję książki Marka Nahajowskiego pt. Od Printza do Forkela. Wizje dziejów muzyki europejskiej w historiografii XVIII wieku wydanej w roku 2019 przez Akademię Muzyczną im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi. W książce autor ukazał rozwój historiografii muzycznej w wieku XVIII. Wywód dopełniają odniesienia do wyników dotychczasowych badań muzykologicznych na podjęty temat.
This text is a review of Marek Nahajowski's book entitled Od Printza do Forkela. Wizje dziejów muzyki europejskiej w historiografii XVIII wieku [From Printz to Forkel. Visions of the history of European music in the historiography of the 18th century] published in 2019 by the Grażyna and Kiejstut Bacewicz Academy of Music in Lodz. In the book, the author showed the development of music historiography in the eighteenth century. The article is complemented by references to the results of previous musicological research on the subject.
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 4; 172-181
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karmelitańskie kapele w Rozdole i Horodyszczu w XVIII wieku
Carmelite Ensembles in Eighteenth-Century Rozdół and Horodyszcze
Autorzy:
Bebak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806568.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
karmelici
Rozdół
Horodyszcze
kapele muzyczne
XVIII wiek
Carmelites
music ensembles
eighteenth century
Opis:
W trakcie kwerendy przeprowadzonej w pierwszym kwartale 2022 roku w Archiwum OO. Karmelitów w Krakowie na Piasku w ramach projektu zatytułowanego „Kultura muzyczna karmelitów w dawnej Rzeczpospolitej (XVII–XVIII w.) – rekonesans badawczy”, zwrócono uwagę na dwa inwentarze – niewykorzystane dotąd źródła historyczne, w których znajdują się informacje na temat działalności kapel muzycznych w kościołach karmelitańskich w Rozdole i Horodyszczu w XVIII wieku. Inwentarze te nie były wcześniej znane badaczom. Odnotowano w nich instrumentarium i muzykalia, jakie mieli do dyspozycji muzycy karmelitańscy w II połowie XVIII wieku. Niestety spis muzykaliów z Rozdołu ogranicza się jedynie do podania gatunków (msze, litanie, nieszpory, symfonie, plankty itd.), natomiast z Horodyszcza przynosi jedynie ogólną informację, że „papiery muzyczne rożne znajdują się w szafie przy kapeli”. Z obu inwentarzy wynika również, że obsada kapel w Rozdole i Horodyszczu obejmowała skrzypce, oboje, trąbki, waltornie, a także instrumenty klawiszowe (organy lub pozytyw). Zespoły te mogły zatem wykonywać bieżący, zróżnicowany gatunkowo repertuar. Inwentarze przynoszą cenne informacje o życiu muzycznym mniejszych ośrodków karmelitańskich, zlokalizowanych na wschodzie dawnej Rzeczpospolitej, i zmieniają naszą wiedzę na temat działalności muzycznej  karmelitów w tym okresie.
Library research conducted in the first quarter of 2022 at the Library of the Carmelite Monastery at Piasek in Kraków (within the framework of a project titled ‘Carmelite Musical Culture in the Old Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th–18th Centuries – A Research Reconnaissance’) attracted attention to two previously unresearched historical sources (inventories) which comprise information about the activity of music ensembles at Carmelite churches in Rozdół (now Rozdil) and Horodyszcze (now Horodyshche, both in Ukraine) in the eighteenth century. Previously unknown to scholars, these inventories mention the instruments and music-related sources available to Carmelite musicians in the second half of the eighteenth century. Unfortunately, for the music sources from Rozdół we are only given a list of genres (Masses, litanies, Vespers, symphonies, ‘plancti’, etc.), while from Horodyszcze we have a general remark that ‘music documents of various kinds can be found in a bookcase where the ensemble performs’. We can also learn from these inventories that the ensembles in both places included violins, oboes, trumpets, horns, and keyboard instruments (church organ or positive organ), which made it possible to perform the current repertoire in different genres. The inventories thus contain valuable information about musical life in minor Carmelite centres in the eastern parts of the Old Commonwealth and change our knowledge about Carmelite musical life in that period.
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 3; 137-150
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Regens chori figuralis” Caspar Raff (1683–1738) i muzyka wokalno-instrumentalna w klasztorze cystersów w Lubiążu na początku XVIII wieku
'Regens chori figuralis' Caspar Raff (1683–1738) and vocal-instrumental music at the Cistercian monastery in Lubiąż during the early eighteenth century
Autorzy:
Hauptman-Fischer, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408915.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Cystersi
muzyka religijna
muzyka XVIII wieku
Caspar Raff
Cistercians
sacred music
eighteenth-century music
Opis:
Następstwem wprowadzenia do klasztornej liturgii polifonii, muzyki wokalno-instrumentalnej i instrumentalnej było powstanie nowego urzędu. W klasztorach cysterskich na Śląsku regens chori figuralis powoływany był począwszy od 2 połowy XVII wieku. W klasztornych dokumentach cystersów śląskich nie zachował się żaden opis tego urzędu; nie znamy zatem zakresu jego obowiązków. To on dostarczał repertuar (kupując, kopiując lub zlecając te zadania), uczył nowych utworów, prowadził próby nadając ostateczny kształt nowym utworom, dyrygował utworami w trakcie liturgii i poza nią (także większymi dziełami, takimi jak oratoria czy utwory dramatyczne). Ślady jego codziennej pracy odnaleźć można w rękopisach muzycznych. W klasztornym nekrologu z Lubiąża wyróżnia się wspomnienie wieloletniego regensa chóru, o. Caspara Raffa (1683–1738), doskonałego muzyka, zakonnika o wyjątkowym guście. Dostarczył on kapeli wiele pięknych i rzadkich utworów. Komponował utwory liturgiczne, o czym świadczą dwa zidentyfikowane ostatnio źródła. Nowo wyodrębnione 22 rękopisy muzyczne sporządzone w całości lub częściowo przez Caspara Raffa to najstarsze zachowane źródła muzyki wokalno-instrumentalnej w Lubiążu. Jest to repertuar skopiowany w latach ok. 1714–38 a użytkowany w klasztorze aż do kasaty. Zawiera utwory kompozytorów współczesnych Raffowi, takich jak Gunther Jacob (1685–1734), Francesco Mancini (1672–1737), Domenico Natale Sarri (1679–1744), Francesco Feo (1691–1761), Nicola Fago (1677–1745), Antonio Vivaldi (1678–1741) czy Pietro Paolo Bencini (1670–1755) oraz kilka utworów anonimowych. Do szczególnie interesujących źródeł należy kontrafaktura arii „Benché nasconda la serpe in seno” Antonia Vivaldiego (1678–1741) z opery Orlando furioso. Proweniencja i czas powstania tego rękopisu nie były dotychczas znane. Niezwykle ciekawy, doskonałej muzycznej jakości repertuar rodzi pytania o jego pochodzenie. Muzyka wykonywana u cystersów w Lubiążu nie odbiegała od repertuaru największych ośrodków muzycznych tego czasu, w których na lata dwudzieste XVIII w. przypada wzrost zainteresowania twórczością kompozytorów włoskich. Na przepływ tego repertuaru niewątpliwie miała wpływ polityka i fakt, że w latach 1714–35 Neapol znalazł się pod panowaniem habsburskim. Bezpośrednio przyczyniały się podróże muzyków włoskich do innych części monarchii, do Pragi czy Wrocławia i podejmowanie tam zatrudnienia, czego przykładem jest m.in. działalność teatrów operowych w tych miastach. Z drugiej strony do Włoch podróżowali dyplomaci i kolekcjonerzy, np. Balthasar Knapp czy Jan Rudolf von Sporck. Popularność włoskiej muzyki religijnej w monarchii habsburskiej wyprzedza ekspansję włoskiej opery mniej więcej o dekadę. Ogromny, dotychczas nie zawsze doceniany wkład w dystrybucję muzyki włoskiej miały klasztory i większe ośrodki kościelne. Utwory kompozytorów włoskich m. in. odnotowuje inwentarz z 1723 r. z klasztoru cystersów w Oseku, jednego z największych odbiorców muzyki włoskiej w Środkowej Europie. Działała tam doskonała orkiestra. Rękopisy ujawniają, że Caspar Raff w Lubiążu dysponował zbliżonym pod względem instrumentarium zespołem i na jego potrzeby szybko sprowadzał do Lubiąża aktualnie komponowane, doskonałe utwory włoskich mistrzów muzyki religijnej.
One of the consequences of introducing polyphony, vocal-instrumental music and instrumental music into monastic liturgy was the establishment of a new office. In Cistercian monasteries in Silesia, a regens chori figuralis was appointed from the second half of the seventeenth century onwards. In the archives bequeathed by Silesian Cistercians to posterity, there is not a single description of this office, so we do not know what duties it involved. It is clear, however, that the regens supplied the repertoire to the ensemble (by purchasing or copying scores, or having them copied), taught the ensemble new compositions, led rehearsals to polish the performance of new music and conducted performances during liturgy and on other occasions (including large-scale works, such as oratorios and dramatic music). Traces of his day-to-day work have survived in music manuscripts. A distinguished name in the necrology of the Lubiąż monastery is that of a long-standing regens of the choir, friar Caspar Raff (1683–1738), an excellent musician and a monk of exceptional taste. He supplied the ensemble with many beautiful and rare compositions. He also composed liturgical works, as is confirmed by two recently identified sources. The twenty-two newly identified music manuscripts written completely or partially by Caspar Raff are the oldest known vocal-instrumental compositions in Lubiąż. This repertoire was copied during the period from around 1714 until 1738 and used in the monastery until its dissolution. The music preserved in the manuscripts was written by Raff’s contemporaries, such as Gunther Jacob (1685–1734), Francesco Mancini (1672–1737), Domenico Natale Sarri (1679–1744), Francesco Feo (1691–1761), Nicola Fago (1677–1745), Antonio Vivaldi (1678–1741) and Pietro Paolo Bencini (1670–1755), while several compositions are anonymous. One particularly interesting source is a contrafactum of the aria ‘Benché nasconda la serpe in seno’ by Antonio Vivaldi (1678–1741) from the opera Orlando furioso. Previously, the provenance and date of this manuscript were unknown. The presence of a repertoire so interesting and of such high artistic merit prompts questions about its provenance. The music performed in the Cistercian monastery in Lubiąż did not diverge from the mainstream repertoire used in major centres of musical life, where the 1720s were a period of growing interest in the music of Italian composers. The transmission of this repertoire was undoubtedly facilitated by political change and the fact that in the years from 1714 to 1735 Naples found itself under Habsburg influence. Also crucial were journeys undertaken by Italian musicians to other parts of the monarchy, including Prague and Wrocław, to find employment; examples of their activity include the operatic theatres established in those two cities. On the other hand, Italy remained a destination for diplomats and collectors, such as Balthasar Knapp and Jan Rudolf von Sporck. The popularity of Italian sacred music throughout the Habsburg monarchy preceded the expansion of Italian opera by a decade or so. Monasteries and larger ecclesiastical centres made a vast and sometimes underestimated contribution to the transmission of Italian music. For example, works by Italian composers are listed in a 1723 inventory from the Cistercian monastery in Osek, which was one of the greatest recipients of Italian music in Central Europe. The monastery had an excellent music ensemble. The manuscripts discussed in this article reveal that in Lubiąż Caspar Raff had at his disposal an ensemble with a comparable set of instruments and that in order to satisfy its needs he would quickly import to Lubiąż newly composed, outstanding works by Italian masters of sacred music.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 1; 48-74
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ceremoniał uroczystości pogrzebowych Marii Leszczyńskiej i jego wątki muzyczne
The funeral ceremony of Maria Leszczyńska and its music-related aspects
Autorzy:
Pasquier, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408911.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Królowa Maria Leszczyńśka
ceremonia pogrzebowa
muzyka XVIII wieku
Queen Maria Leszczyńska
funeral ceremony
eighteenth-century music
Opis:
Artykuł zawiera opis ceremonii pogrzebowych królowej Marii Leszczyńskiej, żony Ludwika XV, zmarłej 24 VI 1768 r. i pochowanej w bazylice św. Dionizego w Saint-Denis w dniu 11 VIII 1768 roku. Autorka relacjonuje przebieg tych uroczystości na podstawie ceremoniarza zachowanego w archiwum departamentu Seine-Saint-Denis w Bobigny (220J/16/3). Udział muzyki w tych uroczystościach dotyczył głównie śpiewów liturgicznych, z dokumentu jednak dowiadujemy się o liczbie 120 muzyków uczestniczących w pogrzebie. Odśpiewali oni motet De profundis (1740) Antoine’a Blancharda (1696–1770), który poprowadził to wykonanie. Nie ma żadnej wzmianki o jakimkolwiek akompaniamencie instrumentalnym – co więcej mowa o instrumentach symbolicznie milczących, np. o organach. Wprowadzeniu trumny do bazyliki w Saint-Denis towarzyszył dźwięk instrumentów wojskowych (trąbki, bębny, kotły) i innych instrumentów, nie sprecyzowanych w dokumencie.
This article describes the funeral ceremony of Queen Maria Leszczyńska, wife to Louis XV of France, who died on 24 June 1768 and was buried in the Basilica of Saint Denis on 11 August 1768. The author’s account is based on a ceremonial held in the archives of Seine-Saint-Denis department in Bobigny (220J/16/3). The musical setting of the ceremony consisted mainly in liturgical chants, but the document mentions 120 musicians participating in the funeral. They performed the motet De profundis (1740) by Antoine Blanchard (1696–1770), who conducted the performance. No information is given about any instrumental accompaniment. What is more, there is mention of the symbolic silence of some instruments, e.g. the organ. As the coffin was being carried into the basilica, military instruments were played (trumpets, drums, timpani), as well as other instruments not specified in the document.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 1; 113-120
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eliasz Karmelita (1690–1752) i jego muzyczne środowisko zakonne
Elias the Carmelite (1690–1752) and His Monastic-Musical Circles
Autorzy:
Puziak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24024945.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Eliasz od Góry Karmel
karmelici
Poznań
muzycy karmeliccy
XVIII w.
Elias of Mount Carmel
Carmelites
the Carmelite musicians
eighteenth century
Opis:
Eliasz od Góry Karmel, karmelitański kompozytor z I poł. XVIII w. był dotąd słabo znany. Kwerenda źródłowa pozwoliła zweryfikować daty jego życia i uściślić bieg jego kariery zakonnej. Właściwie Jan Mataski, urodził się 4 XI 1690 r., śluby zakonne złożył 20 VII 1713 roku. Do końca życia przebywał w konwencie Bożego Ciała w Poznaniu. Oprócz rozwijania działalności muzycznej wykładał filozofię i teologię, zajmując się również wychowaniem młodych zakonników w nowicjacie i okresowo pełniąc funkcje administracyjne (prokurator konwentu). Zmarł w Poznaniu 23 X 1752 roku. Za jego życia w Poznaniu działali także inni muzycy zakonni, wśród których należy wyróżnić dwóch: Sebastiana od św. Jana Chrzciciela i Fabiana od św. Walentego. Oprócz nich aktywni byli, lub swoją działalność muzyczną zaczynali inni karmelici: Pafnucy od św. Placyda, Udalryk od św. Prokopa, Tyburcjusz od św. Franciszka, Teofil od św. Doroty, Kwintyn od św. Antoniego, Kazimierz od św. Jana Chrzciciela, Krzysztof od Trójcy Świętej, Nepomucen od Nawrócenia św. Pawła oraz Józef od św. Antoniego.
Elias of Mount Carmel was a Carmelite friar-composer of the first half of the eighteenth century. Source research has made it possible to verify the life dates of this previously little-known artist and reconstruct the course of his monastic career. Born as Jan Mataski on 4th November 1690, he took his monastic vows on 20th July 1713, and spent the rest of his life at the Corpus Christi Monastery in Poznań. Apart from his musical activity, he also taught philosophy and theology, educated and looked after young novices, and periodically held administrative functions (as the convent’s procurator). He died on 23rd October 1752 in Poznań. Other monastic musicians were working in Poznań in his lifetime, to mention only Sebastianus of St John the Baptist and Fabianus of St Valentine. There were also other Carmelites who were either pursuing or just beginning their work as musicians: Paphnutius of St Placidus, Udalricus of St Procopius, Tiburtius of St Francis, Theophilus of St Dorothy, Quintinus of St Anthony, Casimirus of St John the Baptist, Christophorus of the Trinity, Nepomucenus of St Paul’s Conversion, and Josephus of St Anthony.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 3; 99-110
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie muzyczne w warszawskim kościele kanoników regularnych pod wezwaniem św. Jerzego w świetle księgi rachunków Bractwa Aniołów Stróżów (1743–1771)
Musical Life at the Canons Regular Church of St George in Warsaw in Light of the Accounts Book of the Guardian Angels Confraternity (1743–1771)
Autorzy:
Bujas-Poniatowska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24062883.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Bractwo Aniołów Stróżów
kanonicy regularni
osiemnastowieczna kultura muzyczna
warszawskie kapele muzyczne
Guardian Angels Confraternity
Canons Regular
eighteenth-century musical culture
music ensembles of Warsaw
Opis:
Nieznanym ośrodkiem muzycznym w osiemnastowiecznej Warszawie pozostawał dotychczas kościół kanoników regularnych pw. św. Jerzego na ulicy Świętojerskiej. Tę nieistniejącą już dziś świątynię obrało za swoją siedzibę Bractwo Aniołów Stróżów, skupiające głównie kupców i istniejące od przynajmniej 1707 roku. Dzięki dotychczas nieznanej szerzej księdze rachunkowej konfraterni za l. 1746–71 można wysnuć wnioski nie tylko na temat samej organizacji, ale też przeznaczanych przez nią funduszów na muzykę. Autorka niniejszego artykułu analizuje zapiski obecne w księdze, starając się odtworzyć obraz muzykowania w kościele św. Jerzego pod egidą bractwa. W ten sposób wydatki zostają podzielone na te dotyczące kapeli, trębaczy i kotlistów; ponadto odnotowuje się pojedyncze zapiski dotyczące finansowania organisty i zakupu kancjonałów. Kapela zatrudniana przez bractwo to prawdopodobnie zespół zbierany z muzyków warszawskich lub też stała kapela kanoników regularnych z kościoła św. Jerzego. Składało się na nią najczęściej jedenastu muzyków. Uświetniała przede wszystkim odpusty w dniach św. Filipa i Jakuba, św. Stanisława, św. Piotra i Pawła, Nawiedzenia NMP, św. Michała i Św. Aniołów Stróżów. Z kolei czterej trębacze i kotliści to muzycy zatrudniani do gry w trakcie procesji. Odnotowane wydatki to zarówno kwoty pieniężne stanowiące prawdopodobnie zapłatę w gotówce, jak i sumy przeznaczane na poczęstunek dla muzyków; wysokości kwot różnią się od niewielkich do bardzo znacznych. Do artykułu dołączony jest chronologiczny wypis wydatków na muzykę obecnych w omawianej księdze wraz z uroczystościami, które uświetniała kapela, kotliści i trębacze.
One hitherto unknown centre of musical activity in eighteenth-century Warsaw was the now non-existent Canons Regular church of St George on Świętojerska Street. St George’s was the meeting place for the Confraternity of the Guardian Angels, consisting mostly of merchants, which was founded in 1707 or before. The brotherhood’s book of accounts for 1746–71, previously not studied in depth, allows us to draw conclusions concerning not only the organisation itself, but also the funds that it assigned to music. This article analyses the book’s records in order to reconstruct a picture of music-making at St George’s under the aegis of the confraternity. The analysis divides the expenditure into funds for the ensemble, the trumpeters and the timpanists; there are also individual entries relating to the organist’s fees and the purchase of hymn books. The ensemble employed by the confraternity was probably either assembled from Warsaw musicians or else a permanent group of the Canons Regular at St George’s. The ensemble, typically made up of eleven musicians, performed mainly at fairs held on the feast days of SS Philip and James, St Stanislaus, SS Peter and Paul, the Visitation of Mary, St Michael, and the Holy Guardian Angels. The four trumpeters and the timpanists, on the other hand, were hired to perform during processions. The recorded expenditure includes the musicians’ fees, probably paid in cash, as well as amounts paid for their food; the sums range from small to quite substantial. The article is accompanied by a chronological list of music-related expenses itemised in the accounts book, together with the names of the feasts embellished by music from the ensemble, the timpanists and the trumpeters.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 3; 123-134
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur Musik in Österreich von 1564 bis 1740, Eds. Klaus Aringer, Bernhard Rainer, Graz 2022, pp. 309. ISBN 9783701104970
Autorzy:
Beroun, Raphaela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14510986.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
muzyka w Austrii
muzyka XVI wieku
muzyka XVII wieku
muzyka XVIII wieku
Habsburgowie
transfer muzyczny
Johann Joseph Fux
music in Austria
sixteenth-century music
seventeenth-century music
eighteenth-century music
Habsburg
music transfer
Opis:
Book Review of: Zur Musik in Österreich von 1564 bis 1740, eds. Klaus Aringer, Bernhard Rainer. Graz 2022 Leykam
Recenzja książki: Zur Musik in Österreich von 1564 bis 1740, red. Klaus Aringer, Bernhard Rainer. Graz 2022 Leykam
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 2; 158-161
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brakujące głosy czterech kompozycji wokalnych Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego i trzech jemu przypisywanych odnalezione w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu
The Discovery at Poznań University Library of Missing Parts for Four Vocal Pieces by Grzegorz Gerwazy Gorczycki and Three Others Attributed to Him
Autorzy:
Walter-Mazur, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24024809.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Grzegorz Gerwazy Gorczycki
Józef Surzyński
Adolf Chybiński
muzyka polska XVIII w.
rękopisy roranckie
Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
styl palestrinowski
kompozycje barokowe a cappella
eighteenth-century Polish music
the ‘Rorate’ manuscripts
Poznań University Library
Palestrina style
Baroque a cappella music
Opis:
Punktem wyjścia do zreferowanych w artykule badań stało się odnalezienie wśród rękopisów muzycznych przechowywanych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu brakujących głosów czterech kompozycji wokalnych Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego  (Tota pulchra es Maria, Regina caeli laetare I, Sancte Deus Sancte fortis, Laetare ierusalem) oraz trzech jemu przypisywanych (Ave Filia Dei Patris, Haec dies quam fecit Dominus, Maginicet te Domine). Składający się z dziewięciu kart przedmiotowy rękopis Pu 7641 obejmujący fragmenty ksiąg głosowych Canto i Alto, okazał się być fragmentem „ksiąg roranckich”, czyli rękopisu sygnowanego obecnie Kk.I.7 (w Musicalia Vetera WM 6) i przechowywanego od 1982 r. z powrotem w Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej (wcześniej w Wojewódzkim Archiwum Państwowym w Krakowie). Odnalezione obecnie w BAUM karty prawdopodobnie już w latach osiemdziesiątych XIX w. znajdowały się poza macierzystym wawelskim rękopisem: Józef Surzyński w Monumenta Muscices Sacrae in Polonia (poszyt II, 1887) wspominał, iż w niektórych przekazach kompozycji Gorczyckiego brakuje Altu. Manuskrypt Pu 7641, zapewne wraz z innymi muzykaliami po kapeli roranckiej wypożyczonymi przez Adolfa Chybińskiego na początku XX w., przebył drogę z Krakowa do Lwowa i z powrotem, a następnie do Poznania: tu został przypadkowo oddzielony od reszty zespołu wawelskiego i dlatego nie został zwrócony wraz z nim do archiwum krakowskiej kapituły w roku 1983. Odnalezienie źródłowego przekazu brakujących głosów pozwala spojrzeć na część twórczości wokalnej Gorczyckiego z nowej perspektywy: zarówno w odniesieniu go utworów funkcjonujących w postaci zrekonstruowanej, jak i do tych, które wydano w postaci niekompletnej. Prowokuje do stawiania pytań o stosunek kopii Pękalskiego do oryginału oraz o to, czy faktycznie styl kontrapunktyczny Gorczyckiego był tak „palestrinowskim” jak chciał go widzieć Surzyński. Niniejszy tekst stanowi jedynie skromną prolegomenę do tego rodzaju rozważań.
The research recounted in this paper was triggered by the discovery, among the music manuscripts held at Poznań University Library, of missing parts from four vocal works by Grzegorz Gerwazy Gorczycki (Tota pulchra es Maria, Regina caeli laetare I, Sancte Deus, sancte fortis, Laetare Ierusalem) and three others attributed to him (Ave Filia Dei Patris, Haec dies, quam fecit, Magnificet Te Domine). The manuscript under study (MS 7641), consisting of nine folios containing fragments of Canto and Alto partbooks, turned out to belong to the so-called ‘Rorantists’ books’, that is, a manuscript now bearing the shelf mark Kk.I.7 which in 1982 was returned to the Archives of Kraków Cathedral Chapter, having previously been held in the Provincial State Archive in Kraków. The folios discovered in Poznań had probably become separated from the Kraków manuscript by the 1880s, since Józef Surzyński notes in Monumenta Musices Sacrae in Polonia (vol. 2, 1887) that the Alto part was missing from some sources of Gorczycki’s works. Manuscript 7641 was transported (probably with other music sources formerly belonging to the Rorantists’ chapel, borrowed by Adolf Chybiński in the early twentieth century) from Kraków to Lviv and back, and later to Poznań. There it was accidentally separated from the rest of the Kraków collection, with the result that it was not returned to Kraków Cathedral Chapter in 1983. The discovery of a source for the missing parts makes it possible to look at Gorczycki’s vocal works from a new perspective, with regard to both his reconstructed works and those that have been published in incomplete form. Possible questions concern the relationship between Pękalski’s copy and the original and whether Gorczycki’s contrapuntal style was really as ‘Palestrinian’ as Surzyński suggests. The present paper is only a modest prolegomenon to the study of these issues.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 3; 23-49
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies