Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "slowniki" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
Color Names in "Kreewu-latweeschu-wahzu wardnice" (Eng. "Russian-Latvian-German Dictionary") (1872) by K. Valdemārs
Nazwy kolorów w Kreewu-latweeschu-wahzu wardnice (pol. Słownik rosyjsko-łotewsko-niemiecki) (1872) K. Valdemārsa
Autorzy:
Roze, Anitra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967582.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
lexicography
historical dictionaries
leksykografia
słowniki historyczne
Opis:
The article gives a brief insight in the late 19th century lexicographical situation in Latvia, emphasizing especially the role and place of the first Latvian dictionary that was compiled by a Latvian author – i.e., the Kreewu-latweeschu-wahzu wardnice (Eng. Russian-Latvian-German Dictionary) (1872) created by Krišjānis Valdemārs. This study analyzes one particular lexical group as it is represented in this dictionary – color names. The dictionary presents a rich material for research, especially in the context of the semantics and morphology of color designations. It contains 146 entries describing colors and their shades, which include not only abstract but also a large number of specific color names.
Artykuł daje wgląd w sytuację leksykograficzną Łotwy w końcu XIX w., podkreślając zwłaszcza doniosłą rolę pierwszego słownika języka łotewskiego zestawionego przez Łotysza Krišjānisa Valdemārsa pod tytułem Kreewu-latweeschu-wahzu wardnice (pol. Słownik rosyjsko-łotewsko-niemiecki) z roku 1872. Przedmiotem analizy jest sposób przedstawienia w tym dziele jednej grupy leksykalnej – nazw kolorów. Słownik przedstawia sobą bogaty materiał badawczy, zwłaszcza w zakresie semantyki i morfologii oznaczeń kolorów. Wśród 146 haseł poświęconych kolorom i ich odcieniom znalazły się nie tylko nazwy abstrakcyjne, lecz także liczne konkretne nazwy kolorów.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2015, 39; 115-142
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Refleksja leksykograficzna w przedmowach do dawnych słowników przekładowych
Autorzy:
Lenartowicz-Zagrodna, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38630718.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
history of Polish lexicography
lexicographic awareness
historical Polish-Latin dictionaries
historical Latin-Polish dictionaries
Gregorius Cnapius (Grzegorz Knapiusz)
Nicolaus Volckmar
historia leksykografii polskiej
świadomość leksykograficzna
dawne słowniki łacińsko-polskie
Grzegorz Knapiusz
dawne słowniki polsko-łacińskie
Opis:
This article aims to examine the scope of information included in prefaces to historical bilingual or trilingual dictionaries. An analysis of prefaces to eighteen Polish-Latin and Latin-Polish dictionaries made it possible to indicate the most frequently discussed issues: references to dictionaries by earlier authors; description of the addressee and the purpose of the dictionary, praise of the work; notes on the models on which it draws; comments on the concept and macrostructure of the dictionary; comments on the microstructure of the dictionary. As established, until the nineteenth century prefaces to such dictionaries were dominated by general comments, whereas detailed notes were not an obligatory element: they largely depended on the size of the dictionary – the more extensive the dictionary, the more details about its macro- and microstructure were discussed in the preface.
Celem analizy było ustalenie, jaki zakres wiadomości rejestrowały przedmowy do dawnych słowników przekładowych. Analiza przedmów do 18 słowników polsko-łacińskich i łacińsko-polskich pozwoliła wyodrębnić najczęściej pojawiające się zagadnienia: przywoływanie prac poprzedników; wskazanie adresata i celu wydania oraz pochwała słownika; uwagi dotyczące wykorzystanych pierwowzorów; uwagi na temat koncepcji i makrostruktury słownika; uwagi na temat mikrostruktury słownika. Ustalono, że do XIX wieku przeważały w słownikach uwagi ogólne, natomiast uwagi metasłownikowe nie były elementem obligatoryjnym i zależały w dużym stopniu od objętości słownika – im obszerniejszy był słownik, tym szczegółowiej omawiano w przedmowach jego makro- i mikrostrukturę.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowo-kulturowy obraz dziecka w gwarach góralskich
The linguistic and cultural child image in Gorale dialects
Autorzy:
Gotówka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645174.pdf
Data publikacji:
2014-04-02
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
child
Gorale dialects
linguistic and cultural world image
dictionaries
proverbs
dziecko
gwara góralska
językowo-kulturowy obraz świata
słowniki
paremie
Opis:
The child image has not been examined in detail by dialectologists to date. However, researchers of standard Polish language and popular culture are interested in this subject. The paper analyses the reconstruction of the linguistic child image in many Gorale dialects (Podhale, Orawa, Spisz, Slask Cieszynski, Zywiecczyzna, Bukowina). Examples have been taken from regional and dialect dictionaries from the years 1900 - 2011, from proverbs and various mass media texts. Vocabulary which conceptualizes the child image in Gorale dialects is rich and interesting not only from a formal and stylistic point of view, but also, and it is worth mentioning, its origins and geography which are very diverse. This vocabulary reflects the people's relationships and traditions. It reveals the emotions and hierarchy of values, which are typical not only for Gorale but also reflect Polish people's attitude towards the family.
Obraz dziecka jest jak dotąd dość słabo spenetrowanym przez dialektologów obszarem badawczym, wzbudza natomiast zainteresowanie badaczy polszczyzny standardowej (ogólnej) i kultury popularnej. W artykule przeprowadzam rekonstrukcję językowego obrazu dziecka w szeroko rozumianych gwarach góralskich (Podhale, Orawa, Spisz, Śląsk Cieszyński, Żywiecczyzna, Bukowina) na podstawie materiału wyekscerpowanego ze słowników gwarowych i regionalnych, opublikowanych w latach 1900 – 2011, paremii i wybranych tekstów medialnych. Słownictwo służące konceptualizacji dziecka w gwarach góralskich jest bogate i ciekawe nie tylko pod względem formalnym i stylistycznym, ale też, co trzeba podkreślić, zróżnicowane pod względem pochodzenia i geografii. W leksyce nazywającej dziecko w gwarach góralskich odzwierciedla się bogata sieć relacji międzyludzkich, tradycji, ujawniają się emocje i hierarchia wartości, które możemy odnieść nie tylko do mentalności górali, ale w ogóle do postrzegania rodziny przez Polaków.
Źródło:
Adeptus; 2014, 3; 81-95
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hasła z gwiazdkami w "Słowniku prasłowiańskim" (1974–2001) pod redakcją Franciszka Sławskiego
Autorzy:
Lewaszkiewicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38631082.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Proto-Slavic language
etymology
Slavic etymological dictionaries
Franciszek Sławski
Oleg N. Trubachev
język prasłowiański
etymologia
słowiańskie słowniki etymologiczne
Oleg N. Trubaczow
Opis:
Volumes 5–8 of the Proto-Slavic Dictionary (Słownik prasłowiański, 1974–2001), edited by Franciszek Sławski, include 116 asterisked entries; 109 of them concern the Etymological Dictionary of Slavic Languages (Ėtimologicheskiĭ slovarʹ slavianskikh iazykov, 1974–2018), edited by O. N. Trubachev, and the remaining 7 – other authors and Slavic dictionary sources. The entries in question almost exclusively contain strongly critical assessment of reconstruction and etymologisation of particular items of Slavic lexis proposed in those publications. Although the asterisked entries (authored mainly by Sławski) are certainly of high scholarly standard, some of the proposals they criticise should be considered viable. Possibly, those hypotheses can be positively verified in the future, when we have a more extensive knowledge on historical and modern Slavic dialectal lexis and appellative vocabulary preserved in onomastic material.
W tomach 5–8 Słownika prasłowiańskiego (1974–2001) pod redakcją Franciszka Sławskiego znajduje się 116 artykułów hasłowych z gwiazdkami – 109 dotyczy Etymologicznego słownika języków słowiańskich (1974–2018) pod redakcją O. N. Trubaczowa, 7 zaś innych autorów i kompendiów slawistycznych. Hasła z gwiazdkami zawierają prawie wyłącznie jednoznacznie krytyczne oceny rekonstrukcji prasłowiańskich i innych przejawów etymologizowania leksyki słowiańskiej. Hasła z gwiazdkami (zredagowane głównie przez F. Sławskiego) zasługują na wysoką ocenę. Część skrytykowanych etymologii należy jednak potraktować jako wartościowe hipotezy. Być może w przyszłości zostaną one pozytywnie zweryfikowane, gdy lepiej poznamy dawną oraz istniejącą współcześnie słowiańską leksykę gwarową i słownictwo pospolite zawarte w słowiańskich materiałach onomastycznych.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z warsztatu leksykograficznego Bartłomieja z Bydgoszczy. Powtórzenia haseł
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38631560.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish language of the 16th century
lexicography of the 16th century
dictionaries by Bartłomiej of Bydgoszcz
lexicographic method
język polski XVI wieku
leksykografia XVI wieku
metoda leksykograficzna
słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy
Opis:
The aim of this article is to describe 280 examples of recurrences of Polish entries in the Latin-Polish dictionaries by Bartholomeus de Bydgostia of 1532 and 1544. The first researchers considered these recurrences to be mere mistakes resulting from a long time taken to prepare the dictionaries or from other causes. However, the scale of this phenomenon (4.3%) and its peculiar regularity make one think of another way of interpreting it – as Bartholomeus’ lexicographic method.
Niniejszy artykuł opisuje 280 przykładów powtórzeń haseł polskich w łacińsko-polskich słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy (1532 i 1544). Pierwsze badaczki traktowały je wyłącznie jako pomyłki spowodowane między innymi długim czasem przygotowywania słowników. Jednakże skala tego zjawiska (4,3%) i jego regularność oznaczają, że można je interpretować inaczej – jako jedną z metod leksykograficznych Bartłomieja z Bydgoszczy.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies