Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "poles" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Incognito ergo sum. O wytwarzaniu obojętności
    Autorzy:
    Tokarska-Bakir, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643721.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Jewish Poles
    non-Jewish Poles
    indifference
    Holocaust
    witnesses-perpetrators-victims
    Opis:
    Incognito ergo sum: on indifference The present article is an analysis of various types of indifference of non-Jewish inhabitants of Warsaw to the plight of Jewish Poles. The words of Krzysztof Dunin-Wąsowicz, a historian and “Żegota” activist, provide the vantage point for the analysis: Dunin-Wąsowicz claimed that around 75 per cent of the inhabitants of Warsaw “were indifferent to what was taking place behind the Ghetto wall”. Thomas Kuhne hypothesised that it was Germans’ indifference to the Jewish – not hatred – that legitimised the Nazi racial policies of the 1930s. This statement might also apply to the “75 per cent of the inhabitants of Warsaw”. The article is mainly based on articles published by ZWZ-AK, in particular Biuletyn Informacyjny. Incognito ergo sum. O wytwarzaniu obojętnościAutorka analizuje różne odcienie obojętności nieżydowskich mieszkańców Warszawy w latach czterdziestych wobec losu żydowskich Polaków. Punktem wyjścia jest zdanie Krzysztofa Dunin-Wąsowicza, historyka i działacza „Żegoty”, który stwierdził, że dla około 75 procent mieszkańców Warszawy „obojętne było to, co działo się poza murem getta”. Powołując się na tezę Thomasa Kuhnego, że to właśnie obojętność Niemców wobec Żydów – a nie nienawiść w stosunku do nich – „spowodowała masowe poparcie nazistowskiej polityki rasowej w latach trzydziestych”, autorka zastanawia się, czy „podobnej opinii nie można by sformułować pod adresem” 75 procent mieszkańców Warszawy. Materiał do analizy stanowią w znacznej mierze publikacje prasy ZWZ-AK, w tym przede wszystkim „Biuletyn Informacyjny”.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2013, 2
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sytuacja socjolingwistyczna Polaków bukowińskich
    Autorzy:
    Krasowska, Helena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676407.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Bukovina
    the Poles
    mountaineers
    sociolinguistic situation
    Opis:
    Sociolinguistic situation of Poles in BukovinaIn the present article the author presented the sociolinguistic situation of Poles in Bukovina. She paid attention to the group of Bukovina mountaineers who stayed in Bukovina after the repatriation in 1945 and those who currently inhabit the so called Western Lands. The Poles in Bukovina were not a homogenous group. The Polish population settling in Bukovina since the 18th century was of a different place of origin. We need to distinguish three basic groups: newcomers from Galicia, Lesser Poland and from the region of Cadca in Slovakia. This resulted in using three variations of the Polish language in this area.The following domains of language usage have been distinguished for the description of the Polish mountaineers in Bukovina and so called Western Lands: family, neighbourhood, church, school, offices.The author highlights that there should be a sociolinguistic research of all the Bukovina mountaineers in Poland in comparison with studies which have discussed this group in Bukovina so far. Apart from problems regarding linguistic interference, shifting codes, the theory of bilingualism and diglossia such research should include extralinguistic conditions, e.g. origin, age, education, profession, departures.  Cоциолингвистическая ситуация поляков в БуковинеВ статье представлена социолингвистическая ситуация поляков, проживающих в Буковине. Особое внимание обращено на группу граждан не эвакуирующуюся в Польшу в 1945 году и оставшуюся на постоянное жительство вне родины. Те, кто покинул Буковину и переехал в Польшу, поселились на западных польских территориях. Буковинские поляки–горцы не составляли однородной группы. Польские поселенцы, прибывающие в Буковину, начиная с XVIII столетия, были выходцами из разных районов Польши: прибыли из Галиции, Малой Польши, и чадецкого района Словакии. Cледовательнo они разговаривали на разных диалектах. Oбcyждалось употребление данной разновидности языка в следующих областях: семья, соседи, церковь, школа, правительственные организации.Автор статьи обращает внимание на необходимость сравнительных социолингвистических исследований всех групп польских буковинских горцев с группой, проживающей с 1945 года в Польше.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tematy, których nie da się uśpić. Z Jerzym Jedlickim rozmawia Anna Zawadzka
    Autorzy:
    Zawadzka, Anna
    Jedlicki, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643687.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Poles
    Jews
    occupation
    Israel
    Palestine
    atheism
    faith
    Opis:
    On subjects that cannot be put to sleep. Anna Zawadzka in an interview with Jerzy JedlickiThe conversation with Jerzy Jedlicki is a part of series of interviews starting with the question about the subjects, that the interlocutors during his or her academical career were advised (by different persons and for different reasons) not to pursue. Jedlicki mentions about three such issues: Poles and Jews during II World War period, Israel and Palestine, atheism and faith. He points out that nobody discouraged him from pursuing these subjects – it was himself, who refrained from being vocal on these matters. He clarifies why he used to censor himself, analyses how all the subjects work today in Polish public sphere and explains why he broke the silence several times. Tematy, których nie da się uśpić. Z Jerzym Jedlickim rozmawia Anna ZawadzkaRozmowa z Jerzym Jedlickim przynależy do cyklu wywiadów, które rozpoczynają się pytaniem o tematy, które w toku kariery naukowej były rozmówcy z różnych przyczyn i przez różne osoby odradzane. Jedlicki wymienia trzy takie kwestie: Polacy i Żydzi w okresie okupacji, Izrael i Palestyna oraz ateizm i wiara. Zaznacza, że nikt mu nie odradzał ich podejmowania, a jedynie on sam powstrzymywał się przed zabieraniem publicznie głosu w tych sprawach. Wyjaśnia dlaczego się autocenzurował, analizuje, w jaki sposób wszystkie te trzy tematy funkcjonują dziś w polskiej sferze publicznej oraz tłumaczy, dlaczego kilkakrotnie przerwał jednak milczenie.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2012, 1
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o trwałości legendy o krwi. Na marginesie „Kłamstwa krwi” Jolanty Żyndul
    Autorzy:
    Tokarska-Bakir, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643711.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    blood legends
    Jewish Poles and non-Jewish Poles in the 19th and 20th century
    Roman Catholic Church
    Narodowa Demokracja
    Opis:
    A few remarks on the persistence of the legend of bloodThe article is an extended review of Jolanta Żyndul’s Kłamstwo krwi (‘The Lies of Blood’). Żyndul unearths numerous cases of accusing Jews of ritual murders, which happened in the 19th and the 20th century, and were then forgotten by the Poles. Żyndul puts the libel of the legend of blood inside a wider context of social, religious and political relations in the recent history. She revises the historical narration, which produced the oblivion by undermining the significance of those events. Kilka uwag o trwałości legendy o krwi. Na marginesie „Kłamstwa krwi” Jolanty ŻyndulTekst jest rozszerzoną recenzją monografii historycznej dotyczącej legend o krwi ery nowoczesnej pióra Jolanty Żyndul. Historyczka odkrywa niezwykle liczne dziewiętnasto- i dwudziestowieczne przypadki obwinień Żydów o mord rytualny, zupełnie wyparte z pamięci historycznej Polaków. Sytuuje oszczerstwo krwi w sieci powiązań społecznych, religijnych i politycznych historii najnowszej, poddając rewizji narrację historyczną, która, podważając znaczenie tych niezrozumiałych „epizodów”, wyprodukowała zapomnienie.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2013, 2
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    From individual to collective identity: the case of autobiographical accounts from the Ukrainian‑Russian and Ukrainian-Romanian borderlands
    Autorzy:
    Krasowska, Helena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676453.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    cultural memory
    oral history
    Donbas
    Bukovina
    Poles in the East
    Opis:
    From individual to collective identity: the case of autobiographical accounts from the Ukrainian‑Russian and Ukrainian-Romanian borderlandsThe article presents the problem of cultural memory of Poles from two different regions of Ukraine, the south-east of the country and Carpathian Bukovina. It examines the following five main topic areas: the Second World War, life after the war (including the problem of the Russians), the issue of the Roman Catholic religion, the language question, and the problem of declaration of Polishness today. The accounts of the everyday life of Poles in the Ukrainian-Russian and Ukrainian-Romanian borderlands show important differences concerning their experience of war. In Bukovina, which used to be part of Romania, Poles display a much more consolidated sense of national identity. Despite the restrictions imposed by Soviet authorities, they gathered around the Roman Catholic Church as well as the institution of family, and taught the Polish language in private homes. This explains a continuity of their traditions, language, culture, and memory.On the other hand, throughout the Soviet period the Poles in Eastern Ukraine were cut off from contacts with Poland, the Roman Catholic Church and Polish organisations. Geographically dispersed and living in fear in their social environment, Polish families experienced a loss of their loved ones and faced severe punishment for declaring identity other than ‘Soviet’. Another factor at play was a relatively high rate of mixed marriages.The memory of contact with the Soviets is similar in both borderlands. The conduct of the new authorities was the same everywhere, and the examples quoted in the article represent a broader issue which would merit a separate study. Od tożsamości indywidualnej do tożsamości zbiorowej. Na przykładzie narracji z pogranicza ukraińsko-rosyjskiego i ukraińsko-rumuńskiegoW artykule przedstawiono problem tożsamości kulturowej Polaków z dwóch różnych obszarów Ukrainy: Ukrainy południowo-wschodniej oraz Bukowiny Karpackiej. Omówieniu podlega pięć kręgów tematycznych: II wojna światowa, życie po II wojnie światowej i problem Rosjan, kwestia religii katolickiej, zagadnienie języka oraz problem współczesnej deklaracji polskości. W narracjach na temat codzienności u Polaków na pograniczu ukraińsko-rosyjskim i ukraińsko-rumuńskim pojawiają się istotne różnice. Polegają one między innymi na tym, że w innej sytuacji znajdowali się podczas II wojny światowej Polacy w Doniecku, a w innej Polacy na Bukowinie, będącej częścią państwa rumuńskiego. Ponadto stopień poczucia tożsamości narodowej u Polaków na Bukowinie jest znacznie wyższy. Pomimo zakazów ze strony władz sowieckich, Polacy skupiali się wokół Kościoła i rodziny, w domach prywatnych uczono języka polskiego. Na Bukowinie istnieje zatem ciągłość tradycji, języka, kultury i pamięci.Polacy na Ukrainie Wschodniej przeżyli okres władzy sowieckiej w oddaleniu od Polski, od Kościoła katolickiego i od polskich organizacji. Żyli w dużym rozproszeniu, obawiając się społeczności, wśród której mieszkali. Rodziny przeżywały utratę bliskich, za przyznawanie się do narodowości innej niż „sowiecka” groziły srogie kary dla całej rodziny. Wchodzili też w związki małżeńskie z osobami niepolskiego pochodzenia.Pamięć o styczności z władzą sowiecką jest podobna na obu pograniczach, a przytoczone przykłady stanowią szerszy problem, któremu warto by poświęcić osobne opracowanie.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2017, 41
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Andreas Fülberth, „Riga. Kleine Geschichte der Stadt”. Ciekawy przewodnik nie tylko po Rydze, ale także po historii Łotwy
    Autorzy:
    Otocki, Tomasz Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676357.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    history of Latvia
    history of Riga
    Poles in Riga
    German Riga
    Opis:
    At the beginning of 2014, the book „Riga. Kleine Geschichte der Stadt” (Riga. A short history of the town) was issued. The author is Andreas Fülberth, a young historian from Germany, who is a lecturer of the history of Eastern Europe in the University of Kiel. He has already published several works about the Baltic states (in German: “Baltikum”), the most important of them being „Tallinn – Riga – Kaunas. Ihr Ausbau zu modernen Hauptstädten 1920-1940". Köln u. a. 2005 (Das Baltikum in Geschichte und Gegenwart, Bd. 2), which is dedicated to the plans of architectural rebuilding of the Baltic capitals (Kaunas – Riga – Tallinn) during the time of the first independence (1918-1940). The history of Riga by Andreas Fülberth begins – very traditionally – with the establishing of the town by Bishop Albert of Riga in 1201. Actually we can learn not only about the history of the town. The book by Andreas Fülberth provides a quite long trip through the history of Livonia (now a part of Latvia). For Polish readers very important and interesting piece of Riga’s history could be so called “Polish times” (to be more precise: “Polish-Lithuanian”) in Livonia – which used to be seen quite critical by Latvian historians before the war. We can learn also about Ignacy Mościcki who studied in Riga, the treaty of Riga from March 1921, as well as the Polish academic fraternities in Livonia (Arcadia and Welecja). Maybe the most important part of the book begins in 1918 – when Latvia gained independence for the first time in her history. We can learn not only about Kārlis Ulmanis and the Soviet-Latvian government of Pēteris Stučka, but also about the activities of Andrievs Niedra, a pro-German prime minister of Latvia. Andreas Fülberth, as a passionate lover of architecture, provides an interesting piece of information about the architectural rebuilding of Riga during the time of Ulmanis – we can learn the history of the Freedom Monument (1935), old town, which gained a new shape during the thirties. The Latvinization of the town during the first independence and Sovietization during the occupation (1940-1990) is also an interesting fact. The book can be recommended for all readers who do not have broad knowledge of the history of Latvia, but it is still a very interesting journey also for those interested in the Baltic states who want to learn about some curiosities from the history of the town. Do you know why the Freedom Monument was not destroyed during the Soviet time? Do you know the history of Riga’s tube that has been never built? Do you know the mathematician Ilja Rips? If not, you should read the book of Andreas Fülberth.
    Na początku 2014 roku do rąk czytelnika niemieckiego trafiła książka autorstwa Andreasa Fülbertha „Riga. Kleine Geschichte der Stadt”. Jest to już kolejna niemiecka publikacja o stolicy Łotwy, jednak warto podkreślić, że ostatnią znaczącą pracę ujmującą historię Rygi całościowo wydano w 1897 roku, jeszcze wtedy kiedy Inflanty stanowiły obszar niemieckiego osadnictwa. Niemcy, podobnie jak Polacy, mają problem z holistycznymi opracowaniami na temat Łotwy. Przynależność kraju do Związku Sowieckiego po 1940 roku również i Niemcom utrudniała badania historyczne, w związku z czym byli oni skazani – podobnie jak Polacy na Manteuffla – na opracowania pochodzące jeszcze z przełomu XIX i XX wieku. Książka Andreasa Fülbertha ukazała się w prestiżowym wydawnictwie Böhlau Verlag, które od lat interesuje się historią miast europejskich mających w historii związki z niemczyzną. Od strony warsztatu historycznego autorowi nie można niczego zarzucić. Jest świetnym znawcą historii nie tylko Rygi, ale także regionu, który Niemcy określają jako Baltikum. Napisana językiem naukowym (choć przystępnym dla czytelnika) praca może być uzupełnieniem do polskiej wiedzy na temat miasta Rygi, a dla niektórych – z tej racji, że ani Łotwa ani Ryga nie doczekały się w języku polskim swojej całościowej historii – pracą „pierwszego kontaktu”.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2014, 38; 323-332
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Between the White Eagle and the Crescent: Polish Go-Betweens in the Ottoman Empire in the Early Modern and Modern Eras
    Między Białym Orłem a Półksiężycem – polscy pośrednicy w Imperium Osmańskim w epoce nowożytnej
    Autorzy:
    Dominik, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32388050.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    review
    Poles
    Ottoman Empire
    cultural transgression
    turkology
    "Ludzie dwóch kultur"
    recenzja
    Polacy
    Imperium Osmańskie
    transgresja kulturowa
    turkologia
    Ludzie dwóch kultur
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2022, 22
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The last twenty-five years of Polish humanities related to the history of the nations and countries of former Yugoslavia, their political and cultural relations with Poles, and unionism ideas in the second half of the 19th century
    Autorzy:
    Cetnarowicz, Antoni
    Popek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677754.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Polish historiography
    Polish humanities
    South Slavs
    Yugoslavia
    relations between Poles and South Slavs
    second half of 19th c.
    Opis:
    The last twenty-five years of Polish humanities related to the history of the nations and countries of former Yugoslavia, their political and cultural relations with Poles, and unionism ideas in the second half of the 19th centuryThis paper presents an overview of the research topics that have appeared in Polish humanities since 1989 concerning the second half of the 19th c. history of the nations and countries which went on to create the Yugoslavian state after 1918. The period we chose is 1848 to 1908. Polska humanistyka ostatniego ćwierćwiecza dotycząca historii narodów i krajów byłej Jugosławii, ich związków polityczno-kulturalnych z Polakami oraz idei wspólnotowych w drugiej połowie XIX wiekuW niniejszym artykule zostanie przeprowadzony przegląd tematów badawczych dotyczących historii narodów oraz krajów, które po 1918 roku utworzyły państwo jugosłowiańskie, w drugiej połowie XIX, w polskiej humanistyce po 1989 roku. Jako orientacyjną cezurę czasową przyjęto lata 1848–1908.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2019, 19
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesna sytuacja polszczyzny na Bukowinie Karpackiej
    Autorzy:
    Krasowska, Helena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676872.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Carpathian Bukovina
    linguistic heritage
    Poles in Bukovina
    intergenerational language transfer
    Polish in the family
    Polish in the domain of religion
    Opis:
    The current situation of the Polish language in Carpathian BukovinaThe use and the state of preservation of the Polish language in Carpathian Bukovina is very diverse for a number of reasons. There are villages in which it is not only spoken in the family domain by people invited to take part in this study, but also serves as the basic code of communication in public space: all local residents, including those of origin other than Polish, know it. This is the case in Nyzhni Petrivtsi, Pleşa, Poiana Micului, Stara Krasnoshora, Soloneţu Nou and Terebleche. In turn, the town of Rădăuți and such villages as Bulai, Cacica, Davydivka, Davydivka Zrub, Frumoasa, Gura Humorului, Hlyboka, Păltinoasa, Racovăț, Seret, Sfântu Ilie, Vicşani and Verkhni Petrivtsi have quite a few Polish families; their members, however, speak Polish very rarely, only on exceptional occasions. In some places in the region all that remains is the local memory of Poles who once lived in the area and of Polish speech that could be heard there in the past; this memory, however, seems to be disappearing. We can find traces of their historical presence: houses, cemeteries, churches and so on in Arbore, Banyliv, Budenetsʹ, Dubivtsi, Ispas, Miliieve, Nova Zhadova, Rokytne, Solca, Stara Zhadova, Vashkivtsi and Vytylivka.Places that once had Polish communities and are now dominated by Ukrainian or Romanian speakers include the villages of Banyliv, Boiany, Cheresh, Chudeĭ, Komarivtsi, Krasnoïlʹsʹk, Lashkivka, Lukivtsi, Luzhany, Mihoveni, Nova Krasnoshora, Ridkivtsi, Vășcăuți and Zhadova, and the towns of Câmpulung Moldovenesc and Vyzhnytsia. There are some individual elderly people living there whose first language was Polish. Considering that they function in the Ukrainian- or Romanian-speaking environment, they use it sporadically as all spheres are served by Ukrainian/Romanian or their dialectal variations. The functionality of Polish in such villages and towns as Kitsmanʹ, Korchivtsi, Panka, Sadhora, Storozhynetsʹ, Zastavna and Zelenyĭ Haĭ is very limited indeed: local Poles no longer speak it in the family or the neighbourhood, but only on special occasions, such as encounters with visitors from Poland, which do not occur very often. Współczesna sytuacja polszczyzny na Bukowinie KarpackiejUżywanie języka polskiego na Bukowinie Karpackiej jest bardzo zróżnicowane. Na przyczyny tego stanu składa się wiele czynników. Są rodziny i wsie, w których mowa polska występuje nie tylko w sferze rodzinnej osób zaproszonych do badania, lecz także stanowi podstawowy kod służący do komunikacji w przestrzeni publicznej, który znają wszyscy mieszkańcy, również osoby o niepolskim pochodzeniu (Nowy Sołoniec, Piotrowce Dolne, Plesza, Pojana Mikuli, Stara Huta, Tereblecze). W takich miejscowościach jak: Bulaj, Dawideny-Centrum i Dawideny-Zrąb, Frumosa, Głęboka, Gura Humoru, Kaczyka, Paltynosa, Piotrowce Górne, Radowce, Rakowiec, Seret, Sfiyntu Illie, Wikszany mieszkają dość liczne rodziny polskie, ale w środowisku rodzinnym i sąsiedzkim ich członkowie mówią po polsku bardzo rzadko, używają tego języka w wyjątkowych sytuacjach. W miejscowościach, w których istnieje już tylko pamięć (wydaje się, że w zaniku) obecnych mieszkańców o języku polskim, rozbrzmiewającym niegdyś w przestrzeni lokalnej, i o Polakach, którzy tam żyli, znajdujemy pozostałości kultury materialnej: domy, cmentarze, kościoły itp. (Arbore, Baniłów n/Czeremoszem, Budyniec, Dubowce, Ispas, Milijów, Solka, Nowa Żadowa, Rokitna, Stara Żadowa, Witelówka, Waszkowce w Ukrainie).Miejscowości zdominowane przez przedstawicieli społeczności ukraińskiej lub rumuńskiej to Baniłów n/Seretem, Bojany, Czeresz, Czudej, Kimpulung Mołdawski, Komarowce, Krasnoilsk, Łaszkówka, Łukawiec, Łużany, Mihoweny, Nowa Huta, Rarańcza, Waszkowce w Rumunii, Wyżnica, Żadowa. W otoczeniu ukraińsko- lub rumuńskojęzycznym żyją pojedyncze starsze osoby, których pierwszym językiem był język polski, posługują się one nim jednak sporadycznie, a wszystkie sfery obsługuje język ukraiński/rumuński lub odmiana dialektalna języka ukraińskiego/ rumuńskiego. Funkcjonalność polszczyzny w życiu codziennym Polaków z takich wsi, jak: Kocmań, Korczeszty, Panka, Sadagóra, Storożyniec, Zastawna, Zielony Gaj jest bardzo ograniczona. Nie używają oni już języka polskiego w komunikacji rodzinnej i sąsiedzkiej, po polsku rozmawiają tylko w sytuacjach szczególnych, np. z przybyszami z Polski.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu idei narodowej: „krajowość” początku XX wieku jako próba ideologii „Polaków litewskich”
    Autorzy:
    Smalianczuk, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678398.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    national movements at the beginning of the 20th century
    ‘Krajowość ideology’
    “Lithuanian Poles”
    “historical Lithuania”
    Roman Skirmunt
    Michal Römer
    Opis:
    In the Search for a National Idea: Krajowość in the Beginning of the Twentieth Century as an Attempt at “Lithuanian Poles’" IdeologyKrajowość as the national ideology of the “civil” (or “political”) type developed in Belarus and Lithuania at the beginning of the twentieth century. The adherents of krajowośćclaimed that all native inhabitants of historical Lithuania, disregarding their ethno-cultural identity, are “the citizens of the Kraj” [the Countrymen] and therefore belong to one nation. Some called them “the nation of Lithuanians.” The category of “the native inhabitants” was used in relation to the Lithuanians, Belarusians, Poles, Jews, and almost never to Russians. As the main criterion for a national identity they proclaimed patriotism and self-identification as citizens.The krajowość idea appeared among the nobility. Its representatives belong to the combined Polish culture in respect of their own Lithuanian and Belarusian origin. The former Grand Duchy of Lithuania was interpreted by them as a historical native land. It was the determining factor in the formation of a new identity.All adherents of krajowość (Michal Romer, Roman Skirmunt, Kanstancyja Skirmuntt, Ludwik Abramovich, etc.) belonged to the group of the “Lithuania (vel Belarus) Poles”. Despite their intentions, the krajowość idea was formed on the basis of the “Lithuanian Poles’” struggle for their own place in the new society. As a result, the ideology for “Lithuanian Poles” was created, but it could not neutralize the existing Polish-Lithuanian-Belarusian conflict. W poszukiwaniu idei narodowej: „krajowość” początku XX wieku jako próba ideologii „Polaków litewskich”„Krajowość”, czyli ,,ideologia krajowa”, została sformułowana na Białorusi i Litwie na początku XX wieku. Krajowcy stwierdzali, że wszyscy rdzenni mieszkańcy historycznej Litwy, niezależnie od ich etnokulturowej i stanowej przynależności, należą do jednego „narodu Litwinów”. Za główne kryteria owej narodowej przynależności uznano poczucie patriotyzmu w stosunku do Litwy historycznej. Jednym z celów krajowości było pogodzenie partykularnych interesów miejscowych narodów z ich ogólnym interesem, pod jakim rozumiano dobro wspólnej Ojczyzny, historycznej Litwy. Jednak mimo zamiarów ideologów, którzy mówili o „obywatelach Kraju”, krajowość wyrosła z poszukiwania przez Polaków litewskich swego miejsca w nowym społeczeństwie. Koncepcja krajowa była ideologią Polaków litewskich, stworzoną przede wszystkim dla nich. Z postanowieniami krajowców była związana przede wszystkim perspektywa polskości na Litwie historycznej.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2017, 49
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Catholic-National Cauldron
    Kocioł katolicko-narodowy
    Autorzy:
    Macocha, Dominika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407541.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Dominika Macocha
    kultura antysemicka
    Holokaust
    skażone krajobrazy
    Martin Pollack
    Biłgoraj
    Polacy mordujący Żydów
    wzór pamięci
    chrystianizacja
    głos żydowski
    antisemitic culture
    Holocaust
    contaminated landscape
    Poles killing Jews
    memory pattern
    Christianization
    Jewish voice
    Opis:
    This letter is a response by Dominika Macocha to the discussion between Elżbieta Janicka, Konrad Matyjaszek, Xawery Stańczyk, Katrin Stoll and Anna Zawadzka about her video-sculptural installation work “50°31’29.7”N 22°46’39.1”E, 50°30’56.2”N 22°46’01.0”E, 50°30’41.0”N 22°45’49.5”E” published in Studia Litteraria et Historica 9 (2020). The discussion has enabled the artist to look at her work from a new perspective, to reflect on it in a critical way and to clarify central issues raised by the discussants. The letter is a testimony to the artist’s engagement with the local community which until today lives in the shadow of those Poles who, on their own initiative, murdered Jews during the Shoah. Macocha reveals the current efforts undertaken by several actors, among them the community of Bilgoraj, to cover up the historical fact of the murder of Jews carried out by members of the local population. The letter closes with a reflection on the responsibility of the artist in view of the fact that a revolution of the symbolic system has not yet occurred.
    Niniejszy list jest odpowiedzią Dominiki Macochy na dyskusję redakcyjną opublikowaną w numerze 9 (2020) „Studia Litteraria et Historica”, w której udział wzięli Elżbieta Janicka, Konrad Matyjaszek, Xawery Stańczyk, Katrin Stoll i Anna Zawadzka. Dyskusja poświęcona była pracy video-rzeźbiarskiej Dominiki Macochy pt. 50°31’29.7”N 22°46’39.1”E, 50°30’56.2”N 22°46’01.0”E, 50°30’41.0”N 22°45’49.5”E. Dyskusja ta skłoniła artystkę do spojrzenia na swoją pracę z nowej, krytycznej perspektywy oraz do sprecyzowania kwestii podniesionych przez dyskutantów. List Dominiki Macochy jest także świadectwem jej zaangażowania w sprawy lokalnej społeczności, żyjącej do dziś w cieniu Polaków, którzy z własnej inicjatywy mordowali Żydów w czasie Zagłady. Macocha opisuje współczesne wysiłki poszczególnych aktorów sytuacji, w tym gminy Biłgoraj, podejmowane w celu ukrycia historycznego faktu mordowania Żydów przez członków lokalnej społeczności. List zamyka refleksja na temat odpowiedzialności artystki wobec faktu, że głęboka zmiana systemu symbolicznego jeszcze się nie dokonała.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2021, 10; 1-9 (eng); 1-8 (pol)
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies