- Tytuł:
-
Language Contact Between Lithuanian and Polish in the Historical Anthroponymy of Kėdainiai Town of the Seventeenth and Eighteenth Centuries
Litewsko-polskie kontakty językowe w historycznej antroponimii siedemnasto- i osiemnastowiecznych Kiejdan - Autorzy:
- Ragauskaitė, Alma
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/38453057.pdf
- Data publikacji:
- 2021
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
- Tematy:
-
Kiejdany
XVII–XVIII wiek
mieszkańcy Kiejdan
nazwiska
polonizacja
Kėdainiai
17th–18th centuries
Kėdainiai residents
surnames
Polonisation - Opis:
-
This article presents Lithuanian naming trends specific to residents of Kėdainiai in the seventeenth and eighteenth centuries, underlining characteristic cases of Polonisation of their personal names and the most significant factors that affected the recording of anthroponyms in town books. Historical records from the seventeenth and eighteenth centuries (24 Kėdainiai register books from 1623–1799) were used to extract 505 cases of names of Kėdainiai residents. For comparison, the study also considers examples from the 1752–1799 register of christenings kept by St George’s Church of Kėdainiai Parish. The sources under consideration mostly relied on the binary nomination model (using a name and a surname or a personal name that performed the function of the latter), where the first component was a Christian name written in Polish or Latin. In seventeenth-century records, surnames were Polonised: obvious cases of phonetic alterations were noted, some surnames had no endings, some Lithuanian patronymic and diminutive suffixes were replaced with Slavic suffixes, and Slavic patronymic suffixes -evič, -ovič were added to names without suffixes. However, the Slavicisation of anthroponyms particular to Kėdainiai residents in the seventeenth century was not very intense due to extralinguistic and historical circumstances. In the Grand Duchy of Lithuania, the town of Kėdainiai was a Reformist centre of Lithuanianness, and the Lithuanian language was used in the public life of the town. This element of Lithuanianness can also be noticed in the analysed historical sources. Anthroponyms were mostly Polonised in Kėdainiai register books from the eighteenth century. Slavic patronymic suffixes -evič, -ovič were predominant in this period.
Niniejszy artykuł omawia litewskie tendencje antroponimiczne charakterystyczne dla mieszkańców Kiejdan w XVII i XVIII wieku, podkreślając charakterystyczne przypadki polonizacji oraz najistotniejsze czynniki, które wpłynęły na zapis antroponimów w księgach miejskich. Z siedemnasto- i osiemnastowiecznych zapisów (24 księgi miejskie z lat 1623–1799) wyekstrahowano 505 przypadków nazwisk mieszkańców Kiejdan. Dla porównania, w opracowaniu uwzględniono również przykłady z księgi chrztów z lat 1752–1799, prowadzonej przez kościół parafialny św. Jerzego w Kiejdanach. W omawianych zapisach źródłowych stosowano głównie antroponimy o modelu dwuczłonowym (użycie imienia i nazwiska lub imienia, które pełniło funkcję nazwiska), gdzie pierwszym elementem było imię chrzestne zapisywane po polsku lub po łacinie. W zapisach siedemnastowiecznych nazwiska polonizowano: odnotowano oczywiste przypadki zmian fonetycznych, niektóre nazwiska nie miały końcówek, niektóre litewskie przyrostki patronimiczne i deminutywne zastępowano przyrostkami słowiańskimi, słowiańskie przyrostki patronimiczne -ewicz, -owicz dodawano do nazwisk, które nie miały przyrostków. Mimo że slawizacja antroponimów była charakterystyczna dla Kiejdan w XVII wieku, nie była jednak szczególnie intensywna ze względu na uwarunkowania pozajęzykowe i historyczne. Kiejdany były ośrodkiem reformacji i litewskości, który posługiwał się językiem litewskim w życiu publicznym miasta. Ten element litewskości można również dostrzec w analizowanych źródłach historycznych. W księgach kiejdańskich z XVIII wieku antroponimy występują przeważnie w formach spolszczonych. W tym okresie dominowały słowiańskie przyrostki patronimiczne -ewicz, -owicz. - Źródło:
-
Acta Baltico-Slavica; 2021, 45
2392-2389
0065-1044 - Pojawia się w:
- Acta Baltico-Slavica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł