Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "name" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Frekwencja, struktura i budowa słowotwórcza pochodnych imion osobowych występujących w funkcji zoonimów
    Frequency, Structure and Word-Formation Patterns of Derivatives of Personal Names Used as Zoonyms
    Autorzy:
    Kijak, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38704257.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    animal
    personal name
    zoonym
    anthroponym
    Opis:
    The article is a continuation of earlier analyses of the material excerpted from a database containing a list of zoonyms in one of the veterinary clinics in the city of Poznań. The author considers the issue of personal names used as animal calls, focusing on the calls which, when used with reference to people, are derivative forms and are classified as diminutives. The study includes statistics of their frequency in the case of various animal species. The second part presents the conclusions of a word-formation analysis, which makes it possible to classify the zoonyms under discussion and determine which of the identified categories is the most numerous.
    Artykuł stanowi kontynuację dokonanych wcześniej analiz przeprowadzonych na materiale wyekscerpowanym z bazy danych zawierającej spis zoonimów w jednej z poznańskich lecznic weterynaryjnych. Autorka podejmuje w nim problematykę imion osobowych wykorzystywanych w funkcji zawołań zwierząt. Przedmiotem zainteresowania są zawołania, które w odniesieniu do ludzi używane są jako formy pochodne i określane zdrobnieniami. W artykule zaprezentowano statystyki pokazujące ich frekwencję u różnych gatunków zwierząt. W drugiej części przedstawiono wnioski z przeprowadzonej analizy słowotwórczej pozwalającej na dokonanie podziału omawianych zoonimów i ustalenie, która z wydzielonych grup jest najliczniejsza.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2023, 58
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Основні напрямки дослідження українських прізвищ (кінець XVII – початок XXI ст.): I. Доробок українських ономастів
    Main Trends in the Study of Ukrainian Surnames (Late Seventeenth – Early Twenty-First Centuries): I. The Achievements of Ukrainian Onomasticians
    Główne kierunki badań nad ukraińskimi nazwiskami (koniec XVII – początek XXI wieku): I. Dorobek ukraińskich onomastów
    Autorzy:
    Вирста, Наталія Богданівна
    Рокіцька, Наталія Володимирівна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38660135.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    surname
    first name
    anthroponymy
    onomastics
    surname suffix
    etymon
    Opis:
    This article analyses main trends in the study of Ukrainian surnames from the period between the late seventeenth and the early twenty-first centuries. It points out the topicality of research on regional anthroponymy and its contribution to the development of studies on dialects, lexis, word formation and other issues in linguistics. Proper names contain a wealth of linguistic and historical information on realities of a nation or a particular region. The analysed material demonstrates that scholars investigating Ukrainian surnames have devoted considerable attention to the formation and development of the Ukrainian anthroponymic system, the functioning of anthroponyms in language, and the origin and semantics of personal names. They have identified the main stages in the formation of Ukrainian surnames and outlined the development of their role as a sign common to all members of a family, focusing in particular on the processes that have fostered the formation and development of the Ukrainian surname system. They have also examined the lexical basis of surnames, and identified the most productive lexical groups in this regard. The article presents the state of research on the classification of Ukrainian surnames according to their motivation features and means of their formation. It also sketches the prospects of further studies on Ukrainian anthroponomy. It points out that as yet there is no full register of Ukrainian surnames, and that some of the materials collected in particular regions have only been presented in dissertations and are often kept in private files of the researchers.
    Artykuł dotyczy analizy głównych kierunków w badaniach nad ukraińskimi nazwiskami z okresu od końca XVII do początków XXI wieku. Wskazano na aktualność badań w zakresie antroponimii regionalnej, które w znacznym stopniu przyczyniają się do rozwoju dialektologii, leksykologii, derywatologii i innych gałęzi językoznawstwa. Nazwy osobowe najpełniej odzwierciedlają językowe i historyczne realia dawnego życia całego narodu lub określonego regionu. Przeanalizowany materiał pozwala stwierdzić, że badając nazwiska ukraińskie, naukowcy zwracają dużą uwagę na tworzenie i rozwój narodowego systemu antroponomicznego, funkcjonowanie antroponimów w języku, pochodzenie i semantykę nazw osobowych. Badacze określili główne etapy kształtowania się i stabilizowania nazwisk jako oficjalnych znaków rodowych, zwracając uwagę zwłaszcza na procesy, które przyczyniły się do powstania i stabilizacji ukraińskiego systemu nazwisk. Zbadali także leksykalną bazę nazwisk i ustalili najbardziej produktywne grupy leksykalne stanowiące podstawę słowotwórczą współczesnych nazwisk ukraińskich. W artykule omówiono stan badań w zakresie podziału nazwisk według cech motywacyjnych i środków ich tworzenia. Przedstawiono perspektywy dalszych badań nad antroponimią ukraińską. Autorki zwracają uwagę na brak całościowego indeksu ukraińskich nazwisk i na to, że materiały zebrane w pewnych regionach zostały przedstawione tylko w dysertacjach i często są przechowywane wyłącznie w prywatnych kartotekach.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ще раз про походження літописного Вердерева
    Autorzy:
    Шульгач [Shul'gach], Віктор [Viktor] П. [P.]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676884.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    proper name
    etymology
    oiconym
    hydronym
    word-forming model
    Opis:
    Ethymology of the place name Вердеревъ The oiconym Вердеревъ is mentioned in a document from the end of the 14th century. The historical place name is connected with today's name of a village in Skopin region, Riazan district. Some scientists observe a connection between the name with a hydronym Вердa (V.P. Neroznak, M.H. Tyhomyrov, M.A. Yuyukin). This explanation was called into question by the author: he proves that the oiconym Вердерев needs to be connected with a toponym Верх Дерево and adduces numerous similar geographic names in Slavic lands. Ещё раз об этимoлогии ойконима ВердеревъНазвание Вердеревъ упоминается в списке наименований городов российских от XIV в. Историческое летописное название связано с названием поселения, находящегося в Скопинском районе Рязанской области. По мнению некоторых учёных (Нерознак, Tихoмиpoв, Ююкин) данное название надо связывать с гидронимом Верда. Автор статьи предлагает другое толкование, считая, что ойконим Вердеревъ следует рассматривать в связи с топонимом Верх Дерево. На подтвержление своего мнения автор приводит ряд подобных географических названий, зафиксированных на всей славянской территории.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2012, 36
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Сімейно-родові іменування, похідні від імен та прізвищ першоносіїв (на основі вибраних антропонімів сіл Антонівка та Борисковичі початку та середини ХХ століття)
    Family Names Derived from Given Names and Surnames: A Study of Selected Anthroponyms in the Villages of Antonivka and Boryskovychi in the Early to Mid-Twentieth Century
    Autorzy:
    Садова, Лариса Олександрівна
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38644838.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    family nomination
    anthroponym
    given name
    appellative
    word-formation group
    Opis:
    This article analyses the origins of family names and the duration of their functioning in rural anthroponymics on the basis of the anthroponymy of the south of the Volyn region in the early to mid-twentieth century. The study examines the semantic and word-formation structure of anthroponyms in the area, identifies lexico-semantic groups represented in the roots of family names, and considers different structural variants of the given names and surnames from which family names were derived, including their productivity and the most frequent cases. The semantics of roots and the word-formation structure of family names in the south of the Volyn region reflect general tendencies of the Ukrainian anthroponymic system and tendencies of the regional anthroponomy, which stem from dialectal features, influences of other languages, and historical and cultural peculiarities of the region.
    W artykule przeanalizowano problem pochodzenia nazw rodowych oraz czasu ich funkcjonowania w antroponimikonie wiejskim (na podstawie antroponimów na południu obwodu wołyńskiego z początku i połowy XX wieku). Autorka analizuje strukturę semantyczną i słowotwórczą antroponimów w tym regionie, przedstawia grupy leksykalno-semantyczne reprezentowane w podstawach nazw rodowych, omawia różne pod względem strukturalnym warianty imion i nazwisk motywujące nazwy rodowe. W artykule określono produktywność imion motywujących nazwy rodowe i zidentyfikowano najbardziej aktywne imiona. Semantyka podstaw i struktura słowotwórcza nazw rodowych z południa obwodu wołyńskiego odzwierciedlają ogólne tendencje ukraińskiego systemu antroponimicznego, a także cechy regionalne antroponimii wynikające z właściwości gwarowych, wpływów innych języków oraz cech historycznych, kulturowych i obyczajowych regionu.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Settings and participants: analogous semantic extensions in conceptually remote domains
    Autorzy:
    Twardzisz, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677276.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    zero-derivation
    conversion
    semantic extension
    domain
    setting
    participant
    meteorological expression
    state name
    Opis:
    Settings and participants: analogous semantic extensions in conceptually remote domainsThis article concerns a phenomenon, claimed to be semantic in nature, which can be observed in expressions from conceptually distant categories. The phenomenon in question consists in the modification of lexical categories in which the form of the words is retained, but their meanings undergo essential, yet analogous, shifts. The two domains selected for the purpose of this study are so-called meteorological expressions (e.g., it’s raining, snow fell etc.) and the names of political states (France, Mexico, Vietnam etc.). These domains are mutually independent and constitute unrelated areas of knowledge. What is intriguing, however, is the similarity of the semantic shifts, also known as conversion or zero-derivation, which occur in these categories. The term “semantic extension” has been chosen as a convenient shorthand for the phenomenon in question. The article argues that due to altered profiles imposed on essentially the same base, the semantic extension under investigation results in shifts between the profiles of a “setting”, a “participant” and a “process”. In a comparative perspective between the two domains in question, zero-derived settings and participants alternate on a regular basis. The analysis applied here adopts tools exploited in cognitive grammar (e.g., profile, base). If semantic extensions towards settings and participants can be confirmed in such distant domains, further research can be undertaken in other domains. If related semantic effects are found in more domains, the semantic categories of a setting and a participant should be included in descriptive grammars. Scenerie i uczestnicy: analogiczne rozszerzenia semantyczne w pojęciowo odległych domenachArtykuł dotyczy zjawiska o charakterze semantycznym, pojawiającego się w wyrażeniach z pojęciowo odległych kategorii. Omawiane efekty stanowią modyfikacje kategorii leksykalnych, w których forma pozostaje zachowana, ale ich znaczenia ulegają istotnym, ale też analogicznym zmianom. Dwie domeny wybrane do celów tego badania to tak zwane wyrażenia meteorologiczne (np. pada deszcz, spadł śnieg itp.) oraz nazwy państw (Francja, Meksyk, Wietnam itd.). Domeny te są od siebie niezależne i stanowią niepowiązane ze sobą obszary wiedzy. Intrygujące jest jednak podobieństwo semantycznych zmian, zwanych również konwersją lub derywacją zerową, widoczne w tych wyrażeniach. Termin ‘rozszerzenie semantyczne’ będzie używany jako dogodny skrót dla omawianego zjawiska. Artykuł dowodzi, że ze względu na zmienne profile nakładane na zasadniczo tę samą bazę, badane rozszerzenie semantyczne powoduje przesunięcia między profilami ‘scenerii’, ‘uczestnika’ i ‘procesu’. W perspektywie porównawczej między dwiema domenami, scenerie i uczestnicy regularnie się zmieniają. Zastosowana analiza używa narzędzi wykorzystywanych w gramatyce kognitywnej (np. profil, baza). Jeśli semantyczne rozszerzenia w kierunku scenerii i uczestników zostaną potwierdzone w tak odległych domenach, można podjąć dalsze badania w innych domenach. Jeśli powiązane efekty semantyczne występują w większej liczbie domen, kategorie semantyczne scenerii i uczestnika powinny zostać uwzględnione w gramatykach opisowych.
    Źródło:
    Cognitive Studies; 2019, 19
    2392-2397
    Pojawia się w:
    Cognitive Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Многоязычие в Великом княжестве Литовском в зеркале древних фамилий
    Autorzy:
    Гурская [Hurskaia], Юлия [IUliia]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676724.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    onomastics
    proper name
    anthroponymy
    ancient surnames
    language contact
    culture clash
    Balto–Slavic relations
    Opis:
    Multilingualism in the Grand Duchy of Lithuania as reflected in old antroponymsThis article analyses historical anthroponyms in the Vitebsk and Mogilyov areas of Belarus. The dialects of this area are categorised as transitional within the Balto-Slavic, West-East Slavic and Russian-Belorussian dialect continua. The materials used for the study are business texts from the 15–17th centuries as well as birth registers of the 17th and 18th centuries.The analysis has shown that in the eastern part of Belarus, the surnames of ancient knightly clans of the Grand Duchy of Lithuania are related to the history of a given territory. The anthroponyms reflect the phonetic, lexical, word-formation processes that have taken place in the languages of the Grand Duchy of Lithuania. What is characteristic, the anthroponyms in the analysed region often mix and impose ranks. This has been caused by the difficulties in the development of antroponyms, as well as the interference of different languages and the cultural specifics of the Grand Duchy of Lithuania.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Name of the City – Social Memory and Oblivion: Wrocław Case
    Nazwa miasta – pamięć społeczna i zapomnienie. Przypadek Wrocławia
    Autorzy:
    Biskupska, Kamilla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38454899.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    nazwa miasta
    pamięć społeczna
    zapomnienie
    analiza dyskursu
    Breslau
    Wrocław
    „Ziemie Odzyskane”
    city name
    social memory
    oblivion
    discourse analysis
    “Recovered Territories”
    Opis:
    In this paper, the author raises the question about the role of the study of oiconyms in the memory studies approach. The problem presented is the relationship between the city’s past (and culturally alien) name and the contemporary construction of its past and modern identity. The main thread discussed is the construction of the presence/absence of the pre-war name Breslau in the contemporary discourses about the city’s past of Wrocław’s elites and inhabitants. To present the issue the author analysed samples of the discursive strategies derived from academic (historical and literary) discourses and from colloquial discourses of Wrocław inhabitants (thirty in-depth narrative interviews).
    W artykule autorka stawia pytanie o rolę studiów nad ojkonimami w badaniach nad pamięcią społeczną. Omawiane w artykule zagadnienie to relacja między minioną (i kulturowo obcą) nazwą miasta a współczesnym konstruowaniem jego przeszłości i współczesnej tożsamości. Głównym wątkiem analizy jest konstruowanie obecności/nieobecności przedwojennej nazwy Breslau we współczesnych dyskursach elit i mieszkańców Wrocławia. Dla zaprezentowania zagadnienia autorka analizuje przykłady strategii dyskursywnych pochodzących z dyskursu akademickiego (historycznego i literaturoznawczego) oraz potocznego dyskursu mieszkańców Wrocławia (trzydzieści pogłębionych wywiadów narracyjnych).
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2022, 46
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jeszcze o apelatywizacji imienia „Janusz”
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38636018.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    appellativisation
    eponyms
    a typical Pole
    proper names
    given names
    name popularity
    apelatywizacja
    eponim
    typowy Polak
    nazwa własna
    imię
    popularność imienia
    Opis:
    The appellativisation of a given name, especially when related to its stigmatisation, is not frequent in Polish. All the more amazing is the rapid career of the name Janusz as an appellative. The phenomenon was first apparent in such phrases as janusze plaży or janusze polskiej gospodarki, used on the Internet and in the print media in the early 2010s, with a clear peak of the popularity of this type of phraseology observed in 2015. The names of Janusz’s wife Grażyna or of his son Seba (Sebastian) have not yet been appellativised, but they also create an image of “typical Poles”, overusing beach windscreens, wearing socks with sandals, stealing pencils from Ikea or trying to impress their neighbours at all costs. Based on an analysis of corpus-type data, this article attempts to explain why this name has become a symbol of the shameful traits of Poles, what associations it evokes, and to what degree it has been subject to appellativisation.
    Apelatywizacja imienia, zwłaszcza wiążąca się z jego stygmatyzacją, nie zdarza się w języku polskim często. Tym bardziej zadziwia błyskawiczna kariera imienia Janusz jako apelatywu. Po raz pierwszy o januszach plaży czy januszach polskiej gospodarki można było przeczytać w internecie i prasie tradycyjnej bodaj na początku drugiej dekady tego wieku, przy czym wyraźny szczyt popularności tego typu frazeologizmów przypadł na rok 2015. Żona Janusza Grażyna czy syn Seba nie doczekali się jeszcze apelatywizacji swych imion, ale też kreują wizerunek typowych Polaków, odgradzających swój grajdołek plażowy parawanem, noszących skarpetki do sandałów, kradnących ołówki z Ikei czy za wszelką cenę starających się zaimponować sąsiadom. W artykule – w oparciu o analizę danych o charakterze korpusowym – podjęta zostanie próba wyjaśnienia, dlaczego akurat to imię stało się symbolem wstydliwych cech Polaków, jakie budzi skojarzenia i w jakim stopniu uległo apelatywizacji.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies