Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "language identity" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Język a tożsamość: przypadek Czarnogóry
Autorzy:
Melnytska, Karina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645220.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
language
identity
Montenegro
Montenegrin identity
Montenegrin language
Opis:
Language and Identity: The Case of MontenegroThe Montenegrin language was established as the official language of newly independent Montenegro in 2007. However, the idea of a separate Montenegrin language remained dormant until the mid-1990s, when a small group of Montenegrin pro-independence intellectuals, aiming to reconstruct all the trappings of a separate Montenegrin identity, started to emphasize the distinctiveness of the language of Montenegrins. How did it happen that once being a marginal idea, Montenegrin became the native language for almost 37 percent of the Montenegrin population in 2011? This article is an attempt to answer this question. It provides a brief overview of the language situation in Montenegro from the time of socialist Yugoslavia to the independence era, paying attention to the changes in the political elites’ attitudes towards the language issue. The standardization process of the Montenegrin language is described by focusing on the aspects, which are considered most significant from the perspective of identity. The paper also describes how the Montenegrin language is being narratized so that the language narrative is being produced as a part of the broader narrative about the Montenegrin identity. Finally, an analysis of the last two censuses’ data reveals changes in the population structure in Montenegro according to nationality and mother tongue between 2003 and 2011, i.e. the period when the issues of identity and language became extremely politicized. Język a tożsamość: przypadek CzarnogóryJęzyk czarnogórski został uznany za język urzędowy niepodległej Czarnogóry w 2007 roku. Temat odrębnego języka w Czarnogórze został nagłośniony dopiero w połowie lat 90. ubiegłego wieku przez niewielką grupę zorientowanych niepodległościowo intelektualistów, dążących do rekonstrukcji wszystkich aspektów odrębnej tożsamości czarnogórskiej. Podstawowe pytanie, na które artykuł odpowiada, brzmi: jak to się stało, że choć idea odrębności językowej była początkowo marginalna, język czarnogórski był w 2011 roku językiem ojczystym dla prawie 37 proc. ludności Czarnogóry? Artykuł przedstawia krótki zarys sytuacji językowej w Czarnogórze od czasów socjalistycznej Jugosławii do czasów niepodległości, z uwzględnieniem ewolucji w podejściu elit politycznych do kwestii języka czarnogórskiego. Omawia też przebieg i kluczowe aspekty procesu standaryzacji języka czarnogórskiego, uznane za istotne z punktu widzenia tożsamości. Kolejnym aspektem jest narratyzowanie języka czarnogórskiego i będąca jego wynikiem narracja o języku czarnogórskim jako części szerszej czarnogórskiej narracji tożsamościowej. Wreszcie – analiza danych spisów ludności z lat 2003 i 2011 ukazuje przemiany, które zaszły w strukturze narodowościowej i językowej w Czarnogórze w omawianym okresie, kiedy kwestie tożsamości i języka uległy silnej polityzacji.
Źródło:
Adeptus; 2016, 8
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjolingwistyczne aspekty badania żywotności lektu śląskiego. Recenzja książki: Gerd Hentschel, Jolanta Tambor, István Fekete, "Das Schlesische und seine Sprecher. Etablierung in der Gesellschaft, Attitüden, Vitalität der Germanismen. / Śląski lekt i jego użytkownicy. Rozpowszechnienie, postawy społeczne wobec śląszczyzny, żywotność germanizmów w lekcie śląskim". Peter Lang, Frankfurt am Main 2022, 343 ss.
Autorzy:
Augustyniak-Żmuda, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38695753.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Silesian speech
Upper Silesia
sociolinguistic research
linguistic vitality
questionnaire research
identity and language
sociobiographical conditions
Opis:
This article is a review of a book by G. Hentschel, J. Tambor and I. Fekete Das Schlesische und seine Sprecher. Etablierung in der Gesellschaft, Attitüden, Vitalität der Germanismen. / Śląski lekt i jego użytkownicy. Rozpowszechnienie, postawy społeczne wobec śląszczyzny, żywotność germanizmów w lekcie śląskim (2022). It is a German-Polish monograph which comprehensively presents research on the vitality of contemporary Silesian, based on a survey of almost 2,000 people in various age groups. The analyses were conducted using a number of quantitative and statistical methods, taking into account precisely illustrated sociolinguistic aspects (such as age, education, occupation, origin, the use of Silesian and Polish in everyday life, knowledge of German and other languages, attitude towards Silesian and Polish, identity).
Artykuł Socjolingwistyczne aspekty badania żywotności lektu śląskiego jest recenzją książki G. Hentschela, J. Tambor i I. Fekete Das Schlesische und seine Sprecher. Etablierung in der Gesellschaft, Attitüden, Vitalität der Germanismen. / Śląski lekt i jego użytkownicy. Rozpowszechnienie, postawy społeczne wobec śląszczyzny, żywotność germanizmów w lekcie śląskim (2022). Jest to niemiecko-polska monografia, która w kompleksowy sposób przedstawia badania nad żywotnością współczesnej śląszczyzny. Badania ankietowe przeprowadzono wśród prawie 2000 osób w różnych grupach wiekowych. Analizy powstały za pomocą szeregu metod ilościowych i statystycznych, przy uwzględnieniu dokładnie zobrazowanych aspektów socjolingwistycznych (takich jak wiek, wykształcenie, zawód, pochodzenie, używanie mowy śląskiej i polskiej w życiu codziennym, znajomość języka niemieckiego i innych, nastawienie wobec śląszczyzny i polszczyzny, tożsamość).
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hrvatski nacionalni identitet i Europska unija
Autorzy:
Sršen, Andreja
Piskač, Davor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677469.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
identity
structure
language
European Union
Opis:
Croatian national identity and the European Union The permanent anthropological determinant of men which provides them with a feeling of social security is the feeling of belonging to a larger group of people. Various forms of such affiliations existed in the past. They represent older types of collective relationships, such as tribes, the Greek poleis, medieval kingdoms and the like. All of them exhibit the fundamental features of the “structure” of identity. Nowadays, Croatia being at the doorstep of the European Union, the issue of national identity becomes a matter of its internal structure that resists integration, yet seeking to become a part of the “European identity structure”. Croatia’s scepticism towards the EU stems from the questions of whether the European identity exists and which possibilities for preserving all the structural elements of Croatian national identity, including language as the main aspect, exist within the European Union. The territory, language and customs acquire defensive features that are becoming increasingly disintegrating and decreasingly integrating in the multi-ethnic Europe. Chorwacka tożsamość narodowa i Unia Europejska Trwałą determinantą antropologiczną człowieka, dającą mu poczucie bezpieczeństwa społecznego, jest świadomość przynależności do większej grupy. Niegdyś istniały różne formy takiej przynależności, a mianowicie starsze typy związków społecznych, jak plemiona, greckie polis, średniowieczne królestwa itd. Współcześnie te formy przynależności zbiorowej są związane ze strukturą narodową, z państwem-narodem lub też ze strukturą ponadnarodową, jaką jest Unia Europejska. W każdej z nich można znaleźć podstawowe cechy strukturalne w postaci tożsamości narodowej lub ponadnarodowej. Obecnie, kiedy Chorwacja oczekuje na przyjęcie do Unii Europejskiej, kwestia tożsamości narodowej staje się sprawą jej wewnętrznej struktury, która stawia opór integracji, ale jednocześnie chce być częścią ponadnarodowej „tożsamości europejskiej”. Sceptycyzm Chorwacji wobec UE wynika ze stawianych pytań: czy istnieje tożsamość europejska i jakie są możliwości zachowania wszystkich elementów chorwackiej konstrukcji tożsamości narodowej z językiem jako jej głównym komponentem w obrębie Unii Europejskiej? Terytorium, język i zwyczaje zyskują bowiem cechy defensywne, stając się w wieloetnicznej Europie czynnikiem coraz bardziej dezintegrującym, a nie służącym integracji.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2012, 12
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najnowsze badania nad językiem i tożsamością emigrantów litewskich
Autorzy:
Rutkowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676864.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
emigration
Lithuania
Lithuanian language
ethnic identity
cultural identity
sociolinguistics
anthropology
Opis:
The latest research on language and identity of Lithuanian emigrantsReviewEmigrantai: kalba ir tapatybė (Emigrants: Language and identity), collective monograph, academic editor Meilutė Ramonienė, Vilnius: Vilniaus universiteto leidykla, 2015.This review discusses the collective monograph Emigrantai: kalba ir tapatybė (Emigrants: Language and identity), authored by a team of Lithuanian Studies scholars led by Vilnius University professor Meilutė Ramonienė and published in Vilnius in 2015. The volume brings the results of studies on the functioning of the Lithuanian language among emigrants conducted in 2011–2013, and presents its situation in North and South America, Australia, Africa and different European countries (Great Britain, Germany, Norway, Denmark, Spain, France, Luxembourg, Italy and others). The study only excludes Lithuanian diaspora in Eastern European countries. The volume is based on a vast empirical base consisting of 20,206 sociolinguistic questionnaires (including 66 questions each) and 177 interviews (conducted in person or via Skype).The authors set out to study the linguistic behaviour and identity background of Lithuanian emigrants, and pursue a number of particular objectives: to define the scope of Lithuanian language use in various countries of the world, to acquire the data about its functioning in different spheres, to identify factors which decide about its preservation, to describe the relations between language, identity and a sense of cultural belonging. All these issues are discussed in different chapters of the book. In their studies, Lithuanian researchers applied very modern approaches, inspired by various theoretical concepts of Western sociolinguistics. Najnowsze badania nad językiem i tożsamością emigrantów litewskichRecenzjaEmigrantai: kalba ir tapatybė (Emigranci: język i tożsamość), monografia zbiorowa, redaktor naukowy Meilutė Ramonienė, Vilnius: Vilniaus universiteto leidykla, 2015.W recenzji przedstawiono monografię zbiorową Emigranci: język i tożsamość, opracowaną przez zespół lituanistów pod kierunkiem profesor Uniwersytetu Wileńskiego, Meilutė Ramonienė. Monografia, wydana w Wilnie w 2015 roku, przedstawia wyniki badań prowadzonych w latach 2011–2013 nad sposobem funkcjonowania języka litewskiego na emigracji i ukazuje jego sytuację w wielu krajach w Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, Australii czy Afryce, oraz w różnych krajach Europy Zachodniej (Wielkiej Brytanii, Niemczech, Norwegii, Danii, Hiszpanii, Francji, Luksemburgu, Włoszech in.). Badaniem nie została objęta tylko diaspora litewska, zamieszkująca kraje Europy Wschodniej. Podstawą opracowania jest ogromna baza empiryczna, którą stanowi 20 206 ankiet socjolingwistycznych (zawierających 66 pytań) oraz 177 wywiadów (bezpośrednich lub uzyskanych przy pomocy programu Skype).Autorzy postawili sobie za cel zbadanie zachowań językowych oraz postaw tożsamościowych litewskich emigrantów, wytypowali też do analizy szereg zadań szczegółowych: ustalenie zakresu użycia języka litewskiego w różnych krajach świata, zgromadzenie danych o zasięgu jego funkcjonowania w poszczególnych sferach (domenach), rozpoznanie czynników decydujących o zachowaniu języka, opis związków pomiędzy językiem, tożsamością a walencją kulturową. Wszystkim tym zagadnieniom zostały poświęcone poszczególne części tej książki. Badacze litewscy wykorzystali bardzo nowoczesne ujęcia, inspirując się różnymi koncepcjami teoretycznymi zachodnich socjolingwistów.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozliczenie z Brasławszczyzną
Autorzy:
Smułkowa, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676553.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
sociolinguistics
language border
linguistic convergention and divergention
linguistic integration
identity
language contact
Opis:
Material from the Braslav in BelarusThis article has two aims: 1. To thank the reviewers of the two-volume publication Brasławszczyzna, memory and the present for their careful study of the texts and glossaries included in it, for eliciting and emphasizing methodological, theoretical and material merits, and revealing some of its shortcomings. 2. To open the opportunity for me, as the author and the editor of the project, to engage in polemics with some of the outlooks of the reviewers and to show, from time perspective, what could have been done better. Rozliczenie z BrasławszczyznąArtykuł ma do spełnienia dwa cele. 1. Ma podziękować Recenzentom dwutomowej publikacji Brasławszczyzna pamięć i współczesność za uważne zapoznanie się z zawartymi w niej tekstami i słownikiem, za wydobycie i podkreślenie zalet metodologicznych, teoretycznych i materiałowych pracy oraz ukazanie pewnych jej braków. 2. Stwarza mi możliwość, jako współautorce i redaktorce projektu, przeprowadzenia polemiki z niektórymi poglądami Recenzentów oraz ukazania z perspektywy czasowej, co można było zrobić lepiej.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2016, 40
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Yiddish and Judeo-Spanish as Determinants of Identity: As Illustrated in the Jewish Press of the First Half of the Twentieth Century
Autorzy:
Olszewska, Izabela
Twardowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508724.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Yiddish language
Judeo-Spanish language
identity
Balkan Sephardim
Balkan Ashkenazim
Ostjuden group
Opis:
Yiddish and Judeo-Spanish as Determinants of Identity: As Illustrated in the Jewish Press of the First Half of the Twentieth CenturyThe paper shows an image and functions of Yiddish and Judeo-Spanish languages among Jewish Diaspora groups – the Balkan Sephardim and the Ashkenazim (the Ostjuden group) – in the period from the beginning of the twentieth century until the outbreak of World War II. The study is based on the articles from Jewish weeklies, magazines and newspapers from pre-war Bosnia and Hercegovina and from Germany/Poland. It demonstrates a double-sided attitude towards the languages. On the one hand – an image of the languages as determinants of Jewish identity. Touching on this theme, the authors of the paper also try to highlight the images of Yiddish and Judeo-Spanish and as determinants in a narrower sense – of the Sephardi/Ashkenazi identity in that period. On the other hand, the paper shows a tendency to treat the languages as “corrupted” and “dying” languages, and as factors slowing down the assimilation of Jewish groups and also as an obstacle for Zionist ideologies. Języki jidysz i żydowsko-hiszpański jako wskaźniki tożsamości – na przykładzie żydowskich tekstów prasowych pierwszej połowy XX wiekuArtykuł ukazuje obraz i funkcje języków jidysz i żydowsko-hiszpańskiego wśród żydowskich grup diasporowych – bałkańskich Sefardyjczyków oraz Aszkenazyjczyków (Ostjuden) – w okresie od początków wieku XX do wybuchu II wojny światowej. Opis oparty jest na artykułach z żydowskich magazynów, tygodników, prasy codziennej z przedwojennej Bośni i Hercegowiny oraz Niemiec/Polski. Ukazany jest ambiwalentny stosunek wobec języków. Z jednej strony – obraz języków jako wskaźników żydowskiej tożsamości, jak również obraz jidysz i żydowsko-hiszpańskiego jako wskaźników tożsamości w węższym ujęciu: tożsamości sefardyjskiej/aszkenazyjskiej w omawianym okresie. Z drugiej strony zaś – artykuł zwraca uwagę także na to, że oba języki były traktowane jako „zepsute”, „umierające” i stanowiące czynniki spowalniające asymilację grup żydowskich oraz przeszkodę dla idei syjonistycznych.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2016, 5
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Old Language with a New Status. Some Aspects of the Kvens’ Identity in the Borderland
Autorzy:
Petryk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508754.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Kven
identity
language
dialect
Norway
Norwegian
Finnish
minority
Opis:
An Old Language with a New Status. Some Aspects of the Kvens’ Identity in the BorderlandKvens are one of the groups which are recognized as minorities in Norway. In this article I will address the issue of language as an important identity creating factor. After I have given the most important informations about the hardly known minority group  I will present a short description of the Kven language’s classification and status in Norway – both earlier and nowadays. Then I want to present how the Kven language is used while creating the Kven identity. Stary język o nowym statusie. Kilka aspektów tożsamości Kvenów na PograniczuKvenowie są jedną z kilku grup uznawanych w Norwegii za mniejszości. Zarówno definicja jak i etnonim „Kven” budzą wiele kontrowersji. W myśl najpowszechniejszej definicji Kvenowie to potomkowie fińskich imigrantów w Norwegii. Jednakże trzeba pamiętać, że posługując się słowem „imigranci” możemy natrafić na sprzeciw, ponieważ w przypadku Kvenów mówimy często o migracjach na obszarze północnej Skandynawii wcześniejszych od ustanowienia dzisiejszych granic państwowych. Podobnie termin Finowie nie jest powszechnie akceptowany. Wątpliwości budzi on zwłaszcza wśród badaczy oraz tych członków grupy, którzy podkreślają zróżnicowanie etniczne dzisiejszej Finlandii. Mimo to wielu członków grupy nazywanej Kvenami uważa, że „Kven” i „Fin” oznaczają to samo. Protestują przy tym przeciwko nazywaniu ich Kvenami, ponieważ to niegdyś używane przez norweską większość słowo miało pejoratywny wydźwięk. Wśród współczesnych definicji kategorii „Kven” często pojawia się następująca: „Kvenowie to fińskojęzyczny lud przybyły do Norwegii przed rokiem 1900 oraz jego potomkowie” (Skarstein 2002: 85). Również i ta definicja może napotkać opór, ponieważ kveński uważany jest w Norwegii za odrębny język od roku 2005, a różnicę między kveńskim a fińskim bardzo wielu badaczy i użytkowników języka uważa za istotną. W niniejszym artykule zajmę się kwestią języka jako znaczącego czynnika tworzącego tożsamość. Przedstawię najważniejsze wiadomości o mało znanej mniejszości, a następnie omówię krótko klasyfikację i status języka kveńskiego w Norwegii, dawniej i dzisiaj. W końcu zajmę się kwestią wykorzystywania języka w procesie tworzenia tożsamości Kvenów.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2014, 3
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Moje przodki żyli zdies’ kak Poljaki…”. Współczesne inskrypcje nagrobkowe cmentarza na Grzywie w Dyneburgu jako przyczynek do rozważań nad kryteriami tożsamości narodowej
Autorzy:
Zawisza, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645316.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Latvia
cemetery
national and religious identity
language
borderland
Opis:
Contemporary tombstone inscriptions in the Griva cemetery in Daugavpils as inspiration for a scientific research on national identityThe memorial inscriptions found in the Griva cemetery in Daugavpils [Latvia] are a valuable source for scientific research on borderland communities. As well as being a multilingual region the Daugavpils area is characterized by mixed marriages, particularly between people of Polish and Russian origin. The religion of those who have deceased is of the most lasting importance; that which is understood as passed down from generation to generation. The language used in the inscriptions is the result of a complex decision-making process. This takes into account not only religious and national identity but also the will of the deceased, their place of burial and local traditions.
Źródło:
Adeptus; 2013, 2
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influences of the discourse on language endangerment and multilingualism on young European language minorities members
Autorzy:
Dołowy-Rybińska, Nicole
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645284.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
minority languages
language activists
young people
language endangerment discourse
collective identity
multilingualism
Europe
Opis:
Influences of the discourse on language endangerment and multilingualism on young members of European language minoritiesThis article provides an analysis of the discourse on language endangerment used by the young members of European language minorities. The narratives come from a 100 interviews with young people who are engaged in activities on behalf of minority languages such as Kashubian in Poland, Upper Sorbian in Germany, Breton in France and Welsh in the UK. The way they formulate ideas on language endangerment and arguments they choose to encourage others to use these languages bears a strong resemblance to the discourse produced by international organizations, researchers and publicists. The analysis concerns three aspects of the discourse of young minority activists: appropriation of the dominant discourse of language endangerment and its role; constructing a collective identity as a part of a language movement through the discourse of responsibility for the future of the languages; discursive strategies of presenting the advantages of multilingualism and, in so doing, of learning and using a minority language. Wpływ dyskursu zagrożenia języków i wielojęzyczności na młodych przedstawicieli europejskich mniejszości językowychArtykuł przedstawia analizę dyskursu zagrożenia języków, używanych przez młodych przedstawicieli mniejszości językowych Europy. Wypowiedzi pochodzą ze stu wywiadów z młodymi ludźmi, którzy są zaangażowani w działania na rzecz języków mniejszościowych, takich jak kaszubski w Polsce, górnołużycki w Niemczech, bretoński we Francji oraz walijski w Wielkiej Brytanii. Sposób, w jaki formułują oni myśli dotyczące zagrożenia języków i argumenty, które wybierają, żeby zachęcić innych do używania tych języków, bardzo przypomina dyskurs używany przez organizacje międzynarodowe, badaczy i publicystów. Analiza dotyczy trzech aspektów dyskursu młodych aktywistów językowych: internalizacji dominującego dyskursu zagrożenia języków i jego roli; konstruowania zbiorowej tożsamości jako części ruchu na rzecz języków poprzez zakorzenianie dyskursu odpowiedzialności za przyszłość tych języków; dyskursywnych strategii przedstawiania zalet wielojęzyczności i, w związku z tym, uczenia się i używania języków mniejszościowych.
Źródło:
Adeptus; 2018, 11
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół ewangelicki augsburskiego wyznania na Śląsku Cieszyńskim na przełomie XIX i XX wieku a poszukiwanie tożsamości językowo-narodowej
Autorzy:
Kubok, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678408.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polishness
identity
language
the Lutheran Church in Cieszyn Silesia
Opis:
The Evangelical Church of the Augsburg Confession in Cieszyn Silesia at the turn of the 20th century and searching for language and national identityThe article analyses the constituent parts of the identity of the Evangelical Church Augsburg Confessions (Lutheran) in Cieszyn Silesia from the 2nd half of the 19th century to 1945 years. The statutory time frames have allowed to trace the correlates of national culture, which is sourced in 19th century national movements. They led to the construction of a retrospective national history, in which in first place was a unique position of the Polish language and the confessional identity was defined in terms of Polishness. This predetermined national-religious pattern set for a period of about 100 years the nature of the Lutheran Church in Cieszyn Silesia. The article, in addition to the theoretical part, was supplemented with a study of the author's own archival documents of the seven Zaolzian Protestant congregations. Kościół ewangelicki augsburskiego wyznania na Śląsku Cieszyńskim na przełomie XIX i XX wieku a poszukiwanie tożsamości językowo-narodowejW artykule przeanalizowane zostały części składowe tożsamości Kościoła ewangelickiego augsburskiego wyznania (luterańskiego) na Śląsku Cieszyńskim od drugiej połowy XIX wieku do 1945 roku. Tak stanowione ramy czasowe pozwoliły prześledzić korelaty kultury narodowej, mające swe źródło w XIX-wiecznych ruchach narodowych. Doprowadziły one do konstruowania retrospektywnej historii narodowej, w której pierwsze miejsce zajmowała wyjątkowa pozycja języka polskiego, a tożsamość konfesyjna została zdefiniowana w kategoriach „polskości”. Ten z góry przyjęty wzorzec narodowo-religijny wyznaczył na okres około 100 lat charakter Kościoła luterańskiego na Śląsku Cieszyńskim. Artykuł, oprócz części teoretycznej, został uzupełniony o badania własne autorki archiwalnych dokumentów siedmiu zaolziańskich zborów protestanckich.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2019, 51
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Enforced linguistic conversion: translation of the Macedonian toponyms in the 20th century
Autorzy:
Kulavkova, Katica
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677450.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Macedonian toponyms
Slavic toponyms
Macedonian language
ethno-cultural identity
Opis:
Enforced linguistic conversion: translation of the Macedonian toponyms in the 20th centuryThe article deals with the issue of forced conversion of Macedonian toponyms, considered as a form of linguistic and cultural dislocation or luxation (the Latin luxatio originating from luxus – dislocated). The toponyms are not just eminently linguistic but also a part of civilization’s memory of nations and of humankind, and that is why they are protected by international regulations. The act of translating toponyms from one language to another, within the frames of culturally and ethnically marked space, is undeniable violence against the cultural heritage. A change of a toponym, its forced translation into another language is, according to these legal acts, a crime against culture. For a toponym is a true reflection of historical facts and historical memories. Toponyms can be transcribed onto a different alphabet, letter‑by‑letter (transliteration), but should not be translated, especially not on the territory which is their civilization’s cradle, where they are practiced and inherited. Violent conversion of toponyms is an introduction to conversion of historical narratives and modern ethno‑cultural identities. History shows that there are violent forms of linguistic, cultural, religious and ethnic dislocations. The example of radical dislocation of Macedonian toponyms is probably one of the few in modern history. It has been taking place over an almost entire century – from the 1920s to the 21st century’s first decade. Macedonian toponyms, for centuries present on the territory of ethnic Macedonia (for which there is indisputable evidence), are being dislocated from their original linguistic/cultural context within several national entities: the Greek, Albanian and – paradoxically – Macedonian states. Such violent translation of toponyms is not devoid of geopolitical consequences.The conversions of Macedonian toponyms are just a step towards a systematic negation of the Macedonian linguistic and cultural identity, and with that, they deny the right of Macedonian people for their own national country, for every negation lies under the intention of re‑interpreting and retouching the historical reality.Wymuszona konwersja językowa: tłumaczenie macedońskich toponimów w XX wiekuW artykule podjęto zagadnienia związane z wymuszoną konwersją toponimów macedońskich, co może być traktowane jako forma językowego i kulturowego przemieszczenia / zwichnięcia / luxatio (łac. luxatio, luxare, luxus – zwichnięcie). Toponimy są nie tylko szczególnymi znakami językowymi, świadczą też o cywilizacyjnej pamięci narodów i całej ludzkości, stanowią przy tym odbicie faktów i dziedzictwa kulturowego, chronionego mocą międzynarodowych regulacji prawnych. Przekład toponimów z jednego języka na inny w ramach jednej przestrzeni kulturowej i etnicznej oznacza niewątpliwie przemoc wobec tego dziedzictwa. Zamiana toponimu i jego wymuszone tłumaczenie na inny język na mocy ustanawianych w tym celu aktów prawnych staje się przestępstwem (zbrodnią) wobec kultury. Toponim jest bowiem rzeczywistym odbiciem faktów i wspomnień historycznych. Toponimy można przepisywać innym alfabetem, litera po literze (łac. transliteratio), ale nie można ich przekładać, zwłaszcza na terytorium, na którym były ustanowione, stosowane i dziedziczone. Wymuszona zamiana prowadzi faktycznie do przekształcenia narracji historycznych i tożsamości etniczno‑kulturowej. Historia dowodzi, że istnieją pewne formy przemocy prowadzące do dyslokacji językowej, religijnej i etnicznej. Radykalna rewizja macedońskich toponimów zidentyfikowanych jako słowiańskie jest prawdopodobnie jednym z nielicznych przykładów, jakie zna współczesna historia. Tak dzieje się od prawie stu lat – od początku 1920 roku aż do pierwszej dekady XXI stulecia. Toponimy, które pojawiły się na etnicznym terytorium Macedonii (na co istnieją niezaprzeczalne dowody), zostały przemieszczone z ich pierwotnego kontekstu językowego / kulturowego w ramach kilku podmiotów regulujących: greckiego, albańskiego i – jak się paradoksalnie wydaje – macedońskiego. Ten rodzaj zakłóceń językowych ma swoje geopolityczne konsekwencje.Wprowadzone zmiany toponimów świadczą o systematycznej negacji macedońskiej tożsamości językowej i kulturowej, a w konsekwencji o procesie negowania prawa narodu macedońskiego do własnego państwa narodowego, gdyż główną intencją każdej negacji jest reinterpretacja, przetwarzanie i zmiana rzeczywistości historycznej.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2012, 12
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gruomota: the influence of politics and nationalism on the development of written Latgalian in the long nineteenth century (1772–1918)
Autorzy:
Gibson, Catherine
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678250.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Latgale
politics of language
regional identity
nationalism
transnational history
Opis:
Gruomota: the influence of politics and nationalism on the development of written Latgalian in the long nineteenth century (1772–1918)Latgale, the southeast region of Latvia, has a distinct ethnoregional identity largely due to the wide- spread use of the Latgalian language/dialect. The status of Latgalian as a language/dialect is highly politicised in Latvia today, yet this is not only a twenty-first century phenomenon. Since its inception as a written language in the mid-eighteenth century, the development of written Latgalian has been strongly influenced by politics and nationalism. This is an exploratory paper, which traces the impact of politics and nationalism on the development of written Latgalian throughout the long nineteenth century, a period in which the region was administered by three political regimes (Polish-Lithuanian Commonwealth, Russian Empire, First Republic of Latvia). Transnational perspectives are used to contextualise the development of written Latgalian with the development of other written languages in the vicinity (Belarusian, Latvian, Lithuanian, and Samogitian), and to open up the field for further comparative studies on the development of non-national written languages/dialect. Latgale is a borderland region often neglected in mainstream Latvian scholarship, and by extension, even more so outside Latvia. This paper hopes to go some way to rectifying this. Gramota: wpływ polityki i nacjonalizmu na rozwój łatgalskiego języka literackiego w długim wieku XIX (1772–1918)Łatgalię, południowo-wschodni region Łotwy, cechuje odrębna tożsamość etniczno-regionalna, przede wszystkim z racji powszechnego na tym terenie używania języka/dialektu łatgalskiego. Status łatgalskiego jako języka/dialektu stanowi w dzisiejszej Litwie w dużej mierze kwestię o wymiarze politycznym, aczkolwiek nie jest to zjawisko, które pojawiło się dopiero w XX stuleciu. Łatgalski już od czasu swych narodzin jako język literacki w połowie XVIII wieku pozostawał pod silną presją polityki oraz nacjonalizmów. Niniejszy artykuł ma na celu prześledzenie oddziaływania polityki i nacjonalizmu na kształtowanie się literackiej odmiany języka łatgalskiego w ciągu „długiego wieku XIX” – okresu, w którym region ten podlegał administracji rządowej sprawowanej przez trzy systemy polityczne (Rzeczpospolita Obojga Narodów, Imperium Rosyjskie, Pierwsza Republika Litewska). Spojrzenie na omawiane zagadnienie z perspektywy ponadnarodowej pozwala stworzyć kontekst rozwoju łatgalskiego języka literackiego w odniesieniu do innych języków literackich formujących się w bliskim jego sąsiedztwie (białoruskiego, łotewskiego, litewskiego i semigalskiego), jak też otworzyć pole dla kolejnych studiów porównawczych nad kształtowaniem się nienarodowych języków/dialektów literackich. Łatgalia stanowi region pograniczny, zwykle zaniedbywany przez główny nurt nauki łotewskiej, a tym bardziej w dociekaniach naukowych poza granicami Łotwy. Niniejszy artykuł ma za zadanie choć w pewnej mierze stan ten naprawić.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2013, 43
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niby-„tutejsza” polszczyzna mówiona na Łotwie okresu międzywojennego w oczach jej użytkowników (na materiale prasowym z lat 1922–1940)
Autorzy:
Rucka, Iveta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676844.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
language of Polish minority in Latvia
spoken language of the lower classes
specific language phenomena
national identity
Opis:
The so-called "indigenous" Polish speech in Latvia in the pre-war period from the perspective of its native users (basing on the 1922–1940 local press)The article stems from the author’s interest in the pre-war Polish press in Latvia. It is based on press materials, whose authors – for different different reasons – used language in their opinion typical for the spoken Polish dialect used by the lower classes. The collected data show the features that are treated by the Polish minority in Latvia as the most typical or most noticeable in their speech. The texts where the use of regional variation of Polish was conscious and purposeful exhibit a range of distinctive features at all levels of language. These features hardly ever occur in the press articles that have been written in standard Polish. The analysis of the texts provided a starting point for the present study. The purpose of the research was to determine the attitudes of writers and editors towards the local Polish dialect, its role in shaping the national identity and its significance in the lives of its users. «Здешняя» польская речь в Латвии в довоенный период в глазах носителей языка (на материале прессы, издаваемой в 1922–1940 годах)Проблематика данной статьи обусловлена нашим интересом к польской прессе, издаваемой в Латвии в период 1922–1940 годов. Базой для исследования послужил языковой материал, извлеченный из газетных статей (фельетонов), авторы которых по разным причинам употребляют язык, наиболее, по их мнению, соответствующий разговорной речи общественных низов. Анализ исследуемого материала показал, какие языковые явления поляки в Латвии считали самыми характерными и отличительными чертами своего языка, поскольку фельетоны, в которых нагромождение диалектных речевых особенностей было преднамеренным, содержат большое количество примеров таких явлений на всех уровнях языка, чего не замечено в остальном, гораздо более обширным, газетном материале. В статье преследовалась и другая цель – определить отношение создателей и редакторов польской прессы в Латвии к «здешнему» польскому говору, роль последнего в качестве исключительно важного компонента национального самосознания и место его в системе духовных ценностей носителей польской речи в Латвии.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekład jako spotkanie różnych tożsamości
Autorzy:
Pstyga, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677811.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
national identity
translation
cultural and language barriers
multiculturalism
intercultural competence
Opis:
Translation as an encounter of different identities The interest in the national identity of Slavic people is related to the processes of social, political and ideological changes as well as to European integration and globalization. The question of the national identity of Slavic people concerns similarities and differences between them, influenced by the specific perception and categorization of reality. After the period of forced transnational integration and constructed linguistic and cultural national communities, the Slavic linguistic views of the world are diversified. Both for Macedonian and Polish people, language is one of the exponents of national identity. Macedonian literary texts translated into Polish enable readers to encounter different cultural phenomena, reflected in artistic visions and symbols. Their perception is quite difficult as it requires profound knowledge and intercultural competence. As examples, we will consider Polish translations of important Macedonian novels, Tvrdoglavi (Polish title: Zawzięci) by Slavko Janevski, Vremeto na kozite (Polish title: Czasy kóz) by Luan Starova, Razgovor so Spinoza: roman‑pajažina by Goce Smilevski (Polish title: Rozmowa ze Spinozą: powieść–pajęczyna) and Skriena kamera (Polish title: Ukryta kamera) by Lidija Dimkovska.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2012, 12
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O polskim dziedzictwie językowym i kulturowym we wsi Biełostok na Syberii
Autorzy:
Skorwid, Sergiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676906.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish language and cultural islands in Siberia
North-eastern Borderland dialect
bilingualism
family vs. church language
markers of national identity in immigrant communities in the past and today
Opis:
On the Polish language and cultural heritage in the village of Belostok in SiberiaThe village of Belostok is known as one of originally Polish villages in Siberia. As it is today, only one woman in the village (from the oldest generation) still speaks dialectal Polish, and another one remembers Polish prayers. This article attempts to reconstruct the original sociolinguistic situation in the village, including the use of Polish at home, at church and at school. It is based on published documents and interviews with the two villagers recorded in 2016–2017. O polskim dziedzictwie językowym i kulturowym we wsi Biełostok na SyberiiWieś Biełostok (Białystok) na Syberii Zachodniej uważana jest za miejscowość pierwotnie polską. Obecnie tylko jedna osoba należąca do najstarszego pokolenia zachowuje znajomość języka polskiego w ustnej postaci gwarowej; druga, jej rówieśniczka, pamięta polskie teksty modlitw. Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji dawnej sytuacji socjolingwistycznej w tej wsi, włączając w to używanie języka polskiego w domu, w Kościele i w szkole, na podstawie opublikowanych dokumentów oraz rozmów z mieszkankami Biełostoku nagranymi w latach 2016–2017.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies