Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "MEANING" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Between Galileo and Darwin, or Towards a Unified Mode of Idealization in Cognitive Linguistics
Autorzy:
Strugielska, Ariadna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677362.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
cognitive linguistics
semantic theorizing
situated and distributed meaning
idealization
Opis:
Between Galileo and Darwin, or Towards a Unified Mode of Idealization in Cognitive LinguisticsThe aim of this paper is to demonstrate that Cognitive Linguistics is in need of a coherent model through which the meaning of symbolic units can be represented. Departing from the premise that scientific theorizing requires taking a stance on the nature of idealization, the current discussion concentrates on cognitive linguists’ perspectives on the process, and reveals a lack of uniformity in the models proposed.On the whole, generalizations in Cognitive Linguistics are conducted in a manner reflecting the basic commitments of the approach, and hence the idealized models discussed strive to capture the embodied nature of cognition reflected in the semantic poles of symbolic units.However, a detailed analysis shows that a number of significant choices underlying the process of abstraction are random. Consequently, the modes of idealization revealed through semantic frames and cognitive domains lead to the emergence of barely compatible semantic categories which are assumed to represent the meaning of the same symbolic unit.It is thus postulated that if Cognitive Linguistics aspires to become a mature scientific theory, whose constructs and hypotheses can be operationalized and falsified, it needs to develop a more unified framework in which the situated and distributed natures of meaning are accounted for in a motivated manner. Między Galileuszeam a Aarwinem albo o spójnym modelu idealizacji w językoznawstwie kognitywnymCelem niniejszego artykułu jest wskazanie konieczności stworzenia spójnego modelu reprezentacji znaczeniowej jednostek symbolicznych w obrębie językoznawstwa kognitywnego. Przyjmując jako punkt wyjścia założenie, że podstawą budowania teorii naukowych jest idealizacja, dokonany zostaje przegląd modeli reprezentacji semantycznej, proponowanych przez czołowych językoznawców kognitywnych.Analiza wyidealizowanych modeli kognitywnych w ujęciu Fillmore’a (1985), Lakoffa (1987) i Langackera (1987) wskazuje na zbieżności na poziomie ogólnym, czyli na zgodność, iż biegun semantyczny jednostki symbolicznej winien odzwierciedlać ucieleśnioną naturę poznania. Na poziomie szczegółowym jednakże można zauważyć szereg rozbieżności między omawianymi modelami, wynikających z nieuzasadnionych wyborów badaczy dotyczących sposobu abstrahowania.W rezultacie wykazano, że znaczenie tej samej jednostki symbolicznej jest w językoznawstwie kognitywnym definiowane odmiennie, w zależności od przyjętej procedury idealizacji. Zaobserwowane niekonsekwencje metodologiczne podają w wątpliwość dojrzałość językoznawstwa kognitywnego jako teorii naukowej.
Źródło:
Cognitive Studies; 2016, 16
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy marzeń sennych w historii języka polskiego
Autorzy:
Krótki, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678661.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
nomination
semantics
history of the Polish language
meaning change
Opis:
Names of dreams in the history of the Polish languageThis article analyzes old names of dreams. During the process of collecting and sorting of the material, etymological data were taken into consideration, which allowed to establish that all the investigated units concentrated around three fields: 1. words with the root: sen/sn-, 2. words with the root: mor-/mar-/marz-, 3. words with the root: widz-. The dominating method in this sketch is the analysis of contexts in which the words within the “dream field” appeared. Considering as evidence the usages of each word recorded in dictionaries of old Polish, I deduce its meaning value in particular periods. Nazwy marzeń sennych w historii języka polskiegoW artykule analizie poddano dawne nazwy marzeń sennych. Podczas porządkowania materiału pod uwagę wzięto dane etymologiczne, które pozwoliły ustalić, że wszystkie badane jednostki koncentrowały się wokół trzech pól: 1. o rdzeniu sen-/śn-; 2. o rdzeniu mor-/mar-/marz-; 3. o rdzeniu widz-. Metodą dominującą w szkicu jest analiza kontekstów, w których występowały wyrazy należące do pola marzenie senne. Na podstawie poświadczeń użycia danego wyrazu w słownikach rejestrujących polszczyznę dawną wnioskuję o jego wartości znaczeniowej w danym okresie.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2017, 52
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie i znaczenie wyrazu szkulepa
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676382.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
history of the word
etymology
word szkulepa
meaning
dialect
Opis:
The origin and meaning of the word szkulepaThe article deals with the history and etymology of the word szkulepa ‘jade’, ‘old cow’, ‘old, ugly woman’. It exists in the Doroszewski’s dictionary as an old word with no etymology. The author presents the lexicographical history of the word in Polish and reflects on its origin and morphological structure. She explores for this purpose various dictionaries of foreign languages as follows: Russian, Byelorussian and Lithuanian. She confirms that probably related words appear only in Lithuanian. Then she analyses the morphology of the discussed word. Finally, she comes to a conclusion that the word szkulepa comes into existence on the Lithuanian-Byelorussian borderland and makes a hybrid consisting of the Lithuanian lexical morpheme škùl-, which exists in a few Lithuanian words, and the unproductive Byelorussian suffix -ep-a.  Происхождение и значение лексемы szkulepaСтатья посвящена этимологическому анализу лексемы szkulepa ‘дряхлая коняга’, ‘старая корова’, ‘старая, некрасивая женщина’. Данное слово отмечено в словаре под редакцией Дорошевского с пометой устарелое и без этимологии. Автор представила лексикографическую историю слова, обсуждая его происхождение и морфологическую структуру. Для этого использовались разные словари: русские, белорусские, литовские. Оказывается, что родственные слова можно найти лишь в литовском языке. На основе морфологического анализа можно сделать вывод, что слово szkulepa образовалось на литовско-белорусском пограничье и является гибридом, состоящим из литовской лексической морфемы škùl-, встречающейся в нескольких литовских словах, и непродуктивного белорусского суффикса -ер-а.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwantyfikacyjne i egzystencjalne wykładniki afirmacji na przykładzie języka serbskiego
Autorzy:
Grygiel, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677746.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
quantifiers
existentials
affirmation
negation
conceptual metaphor
grammaticalization
embodied meaning
Opis:
Quantifiers and existentials as markers of affirmation in SerbianIn the paper I argue that quantifiers understood as numerical language expressions and the verb ‘to be’ are used to express and intensify affirmation in Serbian and other Slavic languages. I focus on two types of quantifiers: the universal quantifier, represented in Serbian by the lexeme svi and its derivatives, and the existential quantifier associated with the numeral jedan and the verb ‘to be’. Both types of quantifiers in analyzed contexts acquire secondary functions of affirmation markers. However, the scope of this type of affirmation marking is quite limited as very often the same words may be used in negative contexts. As a consequence, it is impossible to describe this function referring to any strict logical rules, but it is better to regard it as a metaphorical extension. Thus, the use of universal quantifier as a marker or intensifier of affirmation is believed to be best described as being based on the conceptual metaphor AFFIRMATION IS COMPLETENESS and the intensification of affirmation in the case of existential quantifier and the verb ‘to be’ relies on the metaphor AFFIRMATION IS EXISTENCE.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2010, 10
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Form, its meaning, and dictionary entries
Autorzy:
Koseska-Toszewa, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677134.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
language form
meaning of a form aspect and tense
semantic category of definiteness/indefiniteness
contrastive studies
semantic interlanguage
terminological dictionary
contrastive description leading from meaning to form
Opis:
Form, its meaning, and dictionary entriesAs we know, a language form is a unit which plays a specific form in the language, e.g. a semantic or syntactical one. We establish the function of a form based on its use (occurrence), i.e. its relation with the meanings of other forms in speech or in a text. The meaning of a form is the value of its function. In the traditional grammar, form is opposed to its meaning. However, various grammar schools have big problems with distinguishingbetween a form and its function. For example, the present tense form has a number of basic temporal meanings in Bulgarian as well as in Polish and Russian, and in none of those languages this is only the present time, (see past, future and habituality expressed using the present tense form). It is a big mistake not to distinguish between the meanings of article in article languages. For example, in Bulgarian the same form of article canexpress both uniqueness and universality (or, respectively: definiteness and indefiniteness). In the quoted book (Koseska-Toszewa 1982), I put forward a hypothesis on the development of the meaning of Bulgarian article. In my opinion, initially the article expressed uniqueness of an element (object), and then started to express also uniqueness of a set, which later, due to equalling two completely different semantically-logical structures, i.e. structures with universal and unique quantification, lead to a homonymy and to the article expressing also universality, i.e. indefiniteness. Similarly in English, French, Rumanian or Albanian, where the same form of article can express either uniqueness or universality. This proves that the above homonymy is of a general rather than typological (e.g. Balkan) character. Naturally, in the above languages the definite article form can also express uniqueness of an object or a set, so it also expresses definiteness. Ambiguity of the definite article form is a phenomenon exceeding the area of Balkan languages, and the only Balkanism is the position of the article - speaking more precisely,its postpositiveness (postpositive position). However, that position gives us no right to treat it differently than the English or French article. In Bulgarian, Rumanian and Albanian the postpositive article is written together with the name its concerns, but it is neither a unit belonging to the root of the word nor the ending of the word.The above observations, based first of all on the semantically-logical aspects of the definiteness category, have been confirmed by the language material from the Suprasl Code, where Bulgarian article does not occur in universally quantified nominal structures, but in uniquely quantified nominal expressions, denoting satisfaction of the predicate either by one element of the sentence or by the whole set treated as the only one.It is worth stressing that distinguishing between the form and its meaning in comparing the material 6 languages belonging to three different groups of Slavic languages (as is the case in the MONDILEX Project) will allow us to avoid numeorus substantiva mistakes and erroneous conclusions. Hence dictionary entries should be verified and made uniform in that respect before they are “digitalized”... Distinction between the form and its meaning in a dictionary entry is fully possible, as shown by works of Z. Saloni (2002) and A.Przepiórkowski (2008).
Źródło:
Cognitive Studies; 2010, 10
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Префіксальні дієслова зі значенням «переміщення вгору» в структурі словотвірної парадигми дієслова в українській мові
Autorzy:
Сегін [Sehin], Любомир [Liubomyr] В. [V.]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678854.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
word-building paradigm
word-building potential
word-building meaning
deverbative
word-building formant
Opis:
Prefixed Verbs with the Meaning ‘move upwards’ in the Structure of the Verbal Derivational Paradigm in the Ukrainian LanguageThis article presents an analysis of the content and structural-semantic peculiarities of derivative prefixed verbs with the meaning ‘move upwards’. As established, the verbs under consideration are characterised by twelve derivative meanings (‘materialised action’, ‘means of action’, ‘place of action’, ‘doer of action’, ‘peculiar feature of the object of action’, ‘peculiar feature of the subject of action’, ‘the aim implied in the derivative stem’, ‘distributive character of action’, ‘causing transformation of an object into a subject by way of action’, ‘cumulative character of action’, ‘situational character of action’, ‘adverbalisation of action’), which can be separated into four part-of-speech blocks: substantive, adjective, verbal and adverbial. It has also been established that the analysed words first and foremost realise the derivative  potential at the level of substantive word formation; verbal and adjectival derivations can be considered less regular; and adverbial derivatives are the most irregular ones.Czasowniki przedrostkowe o znaczeniu ‘przemieszczać ku górze’ w strukturze paradygmatu słowotwórczego czasowników w języku ukraińskimArtykuł przedstawia analizę treści i osobliwości strukturalno-semantycznych czasowników przedrostkowych o znaczeniu ‘przemieszczać ku górze’. Jak ustalono, wykazują one dwanaście znaczeń pochodnych: ‘dokonana czynność’, ‘środki działania’, ‘miejsce czynności’, ‘wykonawca czynności’, ‘szczególna cecha przedmiotu czynności’, ‘szczególna cecha podmiotu czynności’, ‘cel implikowany w rdzeniu słowotwórczym’, ‘spowodowanie za sprawą czynności przemiany przedmiotu w podmiot’, ‘dystrybutywny charakter czynności’, ‘kumulatywny charakter czynności’, ‘sytuacyjny charakter czynności’, ‘adwerbializacja czynności’. Znaczenia te można podzielić na cztery bloki: rzeczownikowy, przymiotnikowy, czasownikowy i przysłówkowy. Ustalono również, że analizowane słowa realizują potencjał derywacyjny przede wszystkim w zakresie rzeczownikowym; derywaty czasownikowe i przymiotnikowe można uznać za mniej regularne, zaś przysłówkowe – za najbardziej nieregularne.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym jest i co zawiera „Słownik mówionej polszczyzny pónocnokresowej”
What is ”A Dictionary of oral Polish language of the north-eastern borderland” and what does it include?
Autorzy:
Grek-Pabisowa, Iryda
Biesiadowska-Magdziarz, Beata
Jankowiak, Mirosław
Ostrówka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965799.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
dictionary
headword
meaning
Polish borderland dialects
hasło słownikowe
podhasło
polszczyzna północnokresowa
słownik
znaczenie
Opis:
A regional variety of the Polish language of the north-eastern borderland in both oral and written forms has been functioning in Belarus, Lithuania and Latvia (former Polish Livonia) for several centuries. In 2000, The Team for Research on the Polish Language of the North-Eastern Borderland of the Institute of Slavic Studies of PAS came up with an idea of creating A Dictionary of oral Polish language of the north-eastern borderland. First, publications containing patterns of the Polish language, credibly recorded, were collected. There were more and more new studies, and the material was enriched with many new lexemes as well as their new variants or better exemplifications. Therefore, the lexical collection continued and was completed in 2012. At the same time the team researchers carried out excerpting from earlier texts, choosing examples, searching for parallel forms of lexemes, blending the material in dictionary units, i.e. establishing the form of a dictionary entry. In this way the corpus of the dictionary was written, following a formula created by the team. The article presents methodology of creating the Dictionary, its material basis, short description of lexical items included and the content of an entry.
Regionalna odmiana polszczyzny północnokresowej w postaci języka mówionego i pisanego funkcjonowała na obszarze Białorusi, Litwy i Łotwy (dawne Inflanty Polskie) od kilku wieków. W roku 2000 w Zespole Badań Polszczyzny Północnokresowej IS PAN powstał pomysł opracowania Słownika mówionej polszczyzny północnokresowej. Przez pierwsze lata wyszukiwano i gromadzono publikacje zawierające zarejestrowane w sposób wiarygodny wzorce mowy polskiej na interesującym nas terenie. Nowych opracowań stale przybywało, materiał powiększał się o nowe leksemy lub ich nowe postaci czy lepszą egzemplifikację. Dlatego też uzupełnianie zbioru leksykalnego zamknięto datą publikacji wydanych w roku 2012. Równolegle z uzupełnieniami pochodzącymi z nowo pojawiających się prac prowadzono ekscerpcję z tekstów wcześniejszych, dobór przykładów, wyszukiwanie paralelnych postaci leksemów i scalanie materiałów w jednostki słownikowe, czyli ustalanie postaci hasła. W ten sposób powstał korpus Słownika, który opracowywano według ułożonej przez zespół formuły. Artykuł przedstawia metodologię tworzenia Słownika, jego podstawę materiałową, krótką charakterystykę leksyki, którą zawiera oraz zawartość artykułu hasłowego.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2014, 49; 277-301
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish-Bulgarian-Russian, Bulgarian-Polish-Russian or Russian-Bulgarian-Polish dictionary?
Autorzy:
Koseska-Toszewa, Violetta
Satoła-Staśkowiak, Joanna
Duszkin, Maksim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677314.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
trilingual dictionary
form
meaning
semantic classifiers
state
event
classic classifiers
intransitive
transitive
temporal-aspect relation
Opis:
Polish-Bulgarian-Russian, Bulgarian-Polish-Russian or Russian-Bulgarian-Polish dictionary?The trilingual dictionary (M. Duszkin, V. Koseska, J. Satoła and A. Tzoneva) is being elaborated based on a working Polish-Bulgarian-Russian electronic parallel corpus authored by Maksim Duszkin, Violetta Koseska-Toszewa and Joanna Satoła-Staśkowiak, and works by A. Tzoneva. It is the first corpus comparing languages belonging to three different Slavic language groups: western, southern and eastern. Works on the dictionary are based on Gramatyka konfrontatywna bułgarsko-polska (Bulgarian-Polish confrontative grammar ) and the proposed there semantic-oriented interlanguage. Two types of classifiers have been introduced into the dictionary: classic and semantic. The trilingual dictionary will present a consistent and homogeneous set of facts of grammar and semantics. The Authors point out that in a traditional dictionary it is not clear for example whether aspect should be understood as imperfective / perfective form of a verb or as its meaning. Therefore in the dictionary forms and meaning are separated in a regular way. Imperfective verb form has two meanings: state and configuration of states and events culminating in state. Also perfective verb form has two meanings: event and configuration of states and events culminating in event. These meanings are described by the semantic classifiers, respectively, state and event, state1 and event1. The way of describing language units, mentioned in the article, gives a possibility to present language material (Polish, Bulgarian, Russian) in any required order, hence the article’s title.
Źródło:
Cognitive Studies; 2012, 12
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The One Form/One Meaning Principle. The Case for Case. Part I
Autorzy:
Korżyk, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677356.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
cognitive linguistics
form
grammar
meaning
linguistic case
linguistic sign
psychomechanics of language
prototype
radial category
Opis:
The One Form/One Meaning Principle. The Case for Case. Part IThe main topic of the paper is the problem of validating linguistic procedures aimed at representing the meaning of cases as they are employed in two invariant-oriented approaches to language and grammar: in Roman Jakobson’s ‘feature-based’ framework and in Gustave Guillaume’s Psychomechanics of Language. Also taken into account are trends within the cognitively-oriented approach to grammar, whose proponents object to procedures based on the structuralist principle: one form/one meaning. Ultimately, by invoking the methodological prerequisites of cognitive linguistics, as introduced in Ronald Langacker’s version of cognitive grammar, the author claims that, inasmuch as cases are concerned, there seems to be, in principle, no contradiction between introducing a stable relationship between the linguistic sign and its meaning, and positing the prototype-centered and network-based structuring of a linguistic category, as advocated in cognitive linguistics. The conclusion is that any of these three linguistic traditions could benefit by taking into account the findings of the other two approaches. Zasada jednej formy/jednego znaczenia. Przypadek do przypadka. Część IW artykule autor omawia kwestie związane z oceną wartości językoznawczych strategii i procedur modelowania znaczenia form przypadkowych w dwóch inwariantywnie zorientowanych podejściach do języka i gramatyki – Romana Jakobsona matrycowym ujęciu cech semantycznych oraz Gustave’a Guillaume’a psychomechaniki języka. W toku wywodu autor analizuje teoretyczne uwarunkowania konstruktów służących badaniu i reprezentowaniu znaczeniowych inwariantów kategorii przypadkowych oraz form będących ich tekstowymi realizacjami. Autor bierze też pod uwagę wątpliwości przedstawicieli kognitywnie zorientowanaych badań nad kategorią przypadka dotyczące wartości wyjaśnień uzyskiwanych za pomocą modeli odwołujących się do strukturalistycznej zasady jedna forma/jedno znaczenie. Odwołując się do ustaleń gramatyki kognitywnej Ronalda Langackera i jej zwolenników, autor konfrontuje je z ustaleniami przywołanych wcześniej badaczy i stwierdza, że w kwestii semantyki form przypadkowych nie ma zasadniczej sprzeczności między strukturalno–funkcjonalnym postulowaniem ustabilizowanej relacji między znakiem językowym i jego znaczeniem a prototypowo–sieciową organizacją kategorii językowej proponowaną przez zwolenników ujęć kognitywnych. Ponadto autor konstatuje, że pochodzące z trzech różnych tradycji językoznawczych wyjaśnienia kwestii znaczenia form przypadkowych wzajemnie się dopełniają, odsłaniając wieloaspektową naturę tego zjawiska.
Źródło:
Cognitive Studies; 2016, 16
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ацэначныя дзеясловы як моўнае адлюстраванне агульнапрынятых уяўленняў аб паняццях "норма" – "не-норма"
Evaluative verbs as a linguistic reflection of generally accepted ideas about the concepts of “norm” – “not-the-norm”
Czasowniki oceniające jako językowe odzwierciedlenie ogólnie przyjętych wyobrażeń o pojęciach „norma" - „nie-norma"
Autorzy:
Маліцкі [Malitski], Юрый [IUryĭ]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968876.pdf
Data publikacji:
2015-06-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
pragmatic meaning
evaluative nomination
evaluative verbs
speech verbs
znaczenie pragmatyczne
ocena
czasowniki oceniające
czasowniki mówienia
Opis:
The article is focused on analysis of evaluative verbs in modern Belorussian literary language. The subject of the study are oral speech verbs. Evaluative verbal nominations considered as a reflection of generally accepted ideas about the concepts “norm” – “not-the-norm”. A description of semantical and formal features of these nominations is given.
W artykule opisane zostały na materiale współczesnego literackiego języka białoruskiego oceniające czasowniki mówienia. Znaczeniowo-pragmatyczne właściwości tych wyrazów autor rozpatruje jako odzwierciedlenie w języku tradycyjnych wyobrażeń o pojęciach „norma” – „nie-norma”. W artykule omówione zostały podstawowe treści emocjonalnooceniające wyrażane przez te czasowniki.
Źródło:
Adeptus; 2015, 5; 71-79
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Removing grammar ambiguity of word forms by statistical methods
Autorzy:
Karnaukh, Ganna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967221.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
grammatical homonyms
linguistic processor
N-gram
trigram
word form
grammatical meaning
capital / small letters
statistical methods
Opis:
Removing grammar ambiguity of word forms by statistical methodsResearch is devoted to the study of behaviour of linguistic processor at simultaneous application of software supporting functions (taking into account the characteristics of the writing word forms (capital / small letters), punctuation marks in trigrams and location of trigrams within a sentence). The article analyses qualitative quantitative characteristics of the results removing grammatical homonyms of word forms using statistical methods in compliance with requirements. The research is based on the texts of normative legal document.
Źródło:
Cognitive Studies; 2014, 14
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"(In)distinct Languages": Revisiting the Dualism of Literal and Literary Meaning in Roman Jakobson and Donald Davidson
Języki (nie)odrębne. Jeszcze raz o dualizmie znaczeń, dosłownego i literackiego, u Romana Jakobsona i Donalda Davidsona
Autorzy:
Mijatović, Aleksandar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388031.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
literature
literary language
communication
literal meaning
Roman Jakobson
Donald Davidson
literatura
język literacki
komunikacja
znaczenie dosłowne
Opis:
The paper traces the relationship between the literal and literary language that is found in structuralism and analytic philosophy. The paper’s gist provides a comparative account of Roman Jakobson’s and Donald Davidson’s notions of poetic language and their relation to the general idea of language as it is given in their work. In reconsidering Jakobson’s and Davidson’s arguments, I propose abandoning the dualistic hypotheses of the oppositions between literal and non-literal language, and between literal and literary language. I contend that the notions of first and literal meanings are necessary for other types of interpretation. The dualistic hypothesis requires the cascade model, which displays a bottom-top transition across hierarchically arranged levels of meanings. Instead, I outline the multilayered structure of language with two thresholds: mimetic and semiotic. Therefore, the cascade model should be replaced with the palimpsest model of concurring, merging, and blending layers of meanings.
W artykule poddano analizie relacje między językiem dosłownym a językiem literackim, występujące w strukturalizmie i filozofii analitycznej. W rozważaniach istotna była konfrontacja koncepcji języka poetyckiego Romana Jakobsona i Donalda Davidsona oraz ich związku z ogólną ideą języka, jaką można znaleźć w ich pracach. Rozważając ponownie argumenty Jakobsona i Davidsona, autor proponuje porzucić dualistyczne hipotezy, zasadzające się na opozycji między językiem dosłownym a językiem niedosłownym oraz między językiem dosłownym a językiem literackim. Twierdzi, że pojęcia znaczenia pierwszego i dosłownego są niezbędne w innych typach interpretacji. Hipoteza dualistyczna wymaga modelu kaskadowego, który ukazuje przejście od dołu do góry przez hierarchicznie ułożone poziomy znaczeń. Zamiast tego autor zarysowuje wielowarstwową strukturę języka z dwoma poziomami: mimetycznym i semiotycznym i wskazuje na konieczność zastąpienia modelu kaskadowego palimpsestowym modelem współbieżności, łączenia i mieszania warstw znaczeniowych.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2021, 21
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Role of Conceptualization in Human Cognitive Activity
Rola konceptualizacji w ludzkiej aktywności poznawczej
Autorzy:
Terniievska, Yevheniia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/49332490.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
konceptualizacja
pojęcie
konceptosfera
kategoryzacja
aktywność poznawcza
znaczenie
sens
conceptualization
concept
conceptosphere
categorization
cognitive activity
meaning
sense
Opis:
The article analyzes the cognitive process of conceptualization, which is the process and the result of the mental construction of objects and phenomena. Conceptualization consists of the structuring of knowledge the awareness of specific information. Concepts, which are the result of conceptualization, form a separate system of interrelationships and subordination and thus compose the conceptosphere of national culture. A single concept can be expressed in several ways and at the same time a single word can express different concepts. The article emphasizes that the study of conceptualization strengthens the understanding of the role of concepts in forming a picture of the world. The result of conceptualization is not just a list of formed concepts, but also a conceptosphere as a system which includes both concepts and the connections between them.
W artykule poddano analizie poznawczy proces konceptualizacji, który jest procesem i wynikiem umysłowej konstrukcji obiektów i zjawisk. Konceptualizacja polega na strukturyzacji wiedzy o świadomości określonych informacji. Pojęcia, które są wynikiem konceptualizacji, tworzą odrębny system wzajemnych powiązań i podporządkowania, a tym samym tworzą konceptosferę kultury narodowej. Pojedyncze pojęcie może być wyrażone na kilka sposobów, a jednocześnie jedno słowo może wyrażać różne pojęcia. W artykule podkreślono, że badanie konceptualizacji wzmacnia zrozumienie roli pojęć w tworzeniu obrazu świata. Wynikiem konceptualizacji jest nie tylko lista utworzonych pojęć, ale także konceptosfera jako system, który obejmuje zarówno pojęcia, jak i połączenia między nimi.
Źródło:
Cognitive Studies | Études cognitives; 2023, 23
1641-9758
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies | Études cognitives
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Словообразувателни модели на жителските имена (nomina habitatorum) в съвременния български и чешки език
Autorzy:
Аврамова [Avramova], Цветанка [TSvetanka]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678572.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
inhabitant nouns (nomina habitatorum)
word-formation model
word-formation type
word-formation meaning
word-formation category
Opis:
Word-formation models of inhabitant nouns (nomina habitatorum) in contemporary Bulgarian and CzechThe article analyses the word-formation models (WFM) of the nomina habitatorum in Bulgarian and Czech. The term WFM is very similar to, but not conterminous with, the concept of word-formation type (WFT) as defined by Miloš Dokulil. WFT is understood here as superordinate in relation to WFM. WFT is defined by the same set of properties as WFM but differs from the latter according to the character of the formant; while in FM the character is physical (formal, based on sound), in WFT the character of the formant is functional and structural. The formant assigns the derivative to affixation, paradigmatic or composition word-formation pattern. As lexemes naming a person in accordance with a particular place, the nomina habitatorum constitute a subcategory within the word-formation category of nouns of belonging (nomina pertinentia). The word-formation meaning of nomina habitatorum can be represented by the paraphrase “X belongs to Y,” where X is a person and Y – a place in a broad sense. Modele słowotwórcze rzeczowników oznaczających nazwy mieszkańców (nomina habitatorum) we współczesnym języku bułgarskim i czeskimArtykuł analizuje modele słowotwórcze rzeczowników z klasy nomina habitatorum we współczesnym języku bułgarskim i czeskim. Zakres pojęciowy terminu „model słowotwórczy” jest zbliżony do zakresu pojęcia „typ słowotwórczy” zaproponowanego przez Miloša Dokulila, nie jest jednak z nim tożsamy. Typ słowotwórczy (TS) rozumiany jest tutaj jako pojęcie podrzędne wobec modelu słowotwórczego (MS). TS jest określany przez ten sam zestaw właściwości co MS, różni się jednak od niego charakterystyką formantu. Podczas gdy w MS formant charakteryzuje się wedle cech fizycznych (formalnych, opartych na brzmieniu), w TS charakterystyka formantu oparta jest na kryteriach funkcjonalnych i strukturalnych. Na podstawie formantu derywat zaliczony zostaje do określonego wzorca słowotwórczego: afiksalnego, paradygmatycznego lub kompozycyjnego. Jako leksemy nadające danej osobie określenie związane z konkretnym miejscem nomina habitatorum stanowią podkategorię słowotwórczej kategorii nazw przynależności (nomina pertinentia). Znaczenie słowotwórcze rzeczowników z grupy nomina habitatorum można wyrazić parafrazą „X należy do Y”, gdzie X to osoba, a Y – szeroko pojęte miejsce.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2016, 51
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Социальный статус купца в русском языке: номинативные и характеризующие признаки
Autorzy:
Фролова [Frolova], Ольга [Ol′ga] Е. [E.]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678517.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
denomination of social status
noun
adjective
figurative meaning
connotation
corpus
dictionary
denotative use
connotative use
characterising use
Opis:
The Social Status of a Merchant in the Russian Language: Nominative and Characterising FeaturesThis article describes connotations of a noun which is a denomination of social status. In the Russian language, the lexico-semantic group “social stratification” is directly related to the hierarchy of legally defined social estates. The study analyses interpretations of meanings of the personal noun kupets ‘merchant’ and the adjective kupecheskiĭ ‘merchant’ provided in explanatory dictionaries, and examines the connectivity of the adjective in the Russian National Corpus. The results make it possible to distinguish between the denotative and connotative use of the adjectival phrase ‘merchant’ + noun. In nineteenth-century Russian, the denotative aspect of those attributive word combinations is related to the house and the family, which reflects the features of the corporate structure of merchant enterprise. The connotative group, in turn, is divided into three subgroups: the meta-group, evaluative and visual. The meta-group includes nouns that allow to describe the supra-individual community defined by merchant status: stil′ ‘style’, manera ‘manner’. The evaluative subgroup is associated with wealth, absence of control and lack of taste. The visual subgroup of attributive word combinations describes the image of the male merchant using the nouns boroda ‘beard’ and briukho ‘belly’. Identification of the visual image of the female merchant required a change of the search unit in the Russian National Corpus. The combination adjective + adjective ‘merchant’ + noun zhena ‘wife’, vdova ‘widow’, doch′ ‘daughter’, and also phrases with the noun kupchikha ‘female merchant’ were checked in the Russian National Corpus. In this case, the important characteristics included ‘demonstrative wealth of the costume’ and ‘lack of taste’. The feature ‘full body’ is not gender-relevant and describes both the male and the female merchant.Status społeczny kupca w języku rosyjskim. Cechy nominatywne i charakteryzująceNiniejszy artykuł opisuje konotacje rzeczownika będącego nazwą stanu społecznego. W języku rosyjskim grupa leksykalno-semantyczna „stratyfikacja społeczna” jest bezpośrednio związana z prawnie określoną hierarchią stanów społecznych. Autorka analizuje interpretacje znaczenia rzeczownika osobowego купец ‘kupiec’ i przymiotnika купеческий ‘kupiecki’ w słownikach języka rosyjskiego oraz łączliwość tego przymiotnika w Narodowym Korpusie Języka Rosyjskiego. Uzyskane wyniki pozwalają rozróżnić denotatywne i konotatywne użycie wyrażenia przymiotnikowego „kupiecki + rzeczownik”. W dziewiętnastowiecznym języku rosyjskim denotatywny aspekt tych atrybutywnych połączeń wyrazowych wiąże się z domem i rodziną, co odzwierciedla charakterystykę strukturalną przedsiębiorczości kupieckiej. Użycie konotatywne można natomiast sklasyfikować w trzech podkategoriach: meta, oceniającej i wizualnej. Kategoria meta obejmuje rzeczowniki, które charakteryzują ponadindywidualną wspólnotę definiowaną przez status kupiecki: стиль ‘styl’, манера ‘maniera’. Kategoria oceniająca wiąże się z zamożnością, brakiem kontroli i brakiem smaku. Natomiast kategoria wizualna łączy wygląd kupca-mężczyzny z rzeczownikami борода ‘broda’ i брюхо ‘brzuch’. Identyfikacja wyglądu kobiety wymagała zmiany parametrów wyszukiwania w Narodowym Korpusie Języka Rosyjskiego – sprawdzono połączenia przymiotnik + przymiotnik ‘kupiecki’ + rzeczowniki: жена ‘żona’, вдова ‘wdowa’, дочь ‘córka’ oraz frazy zawierające rzeczownik купчиха ‘kupczyni’. W tym przypadku istotne cechy to między innymi ‘demonstracyjnie wystawny ubiór’ i ‘brak smaku’. Cecha ‘pełne ciało’ opisuje zarówno kobietę, jak i mężczyznę stanu kupieckiego.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies