Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ethnology" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-3 z 3
Tytuł:
Chorwackich etnologów i ludowców marzenie o dotarciu do źródła
Autorzy:
Falski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677572.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Radić Antun
Radić Stjepan
Banovina Hrvatska
Croatian ethnology
Croatian Peasant Party
source
cultural identity
Opis:
Croatian ethnologists’ and agriarians’ dream of sourceIn the first half of the 20th century, the connection between ethnology and politics in Croatia was exceptionally strong. Ethnology has become a tool to build national cohesion, and the main discourse is sought in the authentic aspects of Croatian culture, which could distinguish it in particular from Serbian or, in general, from Yugoslav culture. The central category of discourse, both ethnologic as well as the political, is the concept of source. A key theorist and activist who developed the concept of authentic Croatian cultural sources, and entered it in the political agenda, was Antun Radić. Together with his brother Stjepan, he founded the peasant party, which after 1918 became the Croats’ main political force. The Radić brothers pointed out that only folklore preserves cultural purity, and thus peasants should be the source of the resurgence in Croatian identity. During the short lifetime of the Croatian Banovina (1939–1941), this policy and its accompanying ideas became the official ideology, marked by the extraordinary influence of ethnology. This paper points out the dangerous aspects of the idea of source, related to the concept of closed, exclusive culture exposed to arbitrary purification. Chorwackich etnologów i ludowców marzenie o dotarciu do źródłaW pierwszej połowie XX wieku związki etnologii i polityki były w Chorwacji wyjątkowo silne. Etnologia stała się narzędziem budowania spójności narodowej i główną dziedziną wiedzy, w której poszukiwano autentycznych treści kultury chorwackiej, różnicujących ją zwłaszcza od kultury serbskiej czy ogólnie, południowosłowiańskiej. Centralną kategorią dyskursu zarówno etnologicznego, jak i politycznego, staje się pojęcie źródła. Najważniejszym teoretykiem i działaczem, który opracował koncepcję źródeł autentycznej kultury chorwackiej i wpisał ją w program polityczny, był Antun Radić. Razem z bratem Stjepanem założył on partię chłopską, która po 1918 r. stała się główną siłą polityczną Chorwatów. Radiciowie podkreślali, że jedynie folklor zachował czystość kulturową i właśnie dlatego wieś powinna być źródłem odrodzenia chorwackiej tożsamości. W krótkim okresie istnienia Banowiny Chorwackiej (1939–1941) program ten i towarzyszące mu wyobrażenia stają się ideologią oficjalną, nacechowaną niezwykłym znaczeniem przydawanym etnologii. W artykule wskazuje się w konkluzji na niebezpieczne aspekty idei źródła, które wiążą się z wyobrażeniem kultury zamkniętej, ekskluzywnej, odrzucającej dialog i arbitralnie poddanej puryfikacji.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2014, 14
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokument myśli otwartej. Studia poleskie Józefa Obrębskiego a rozważania o grupach etnicznych i stosunkach narodowościowych w polskiej etnologii i socjologii
Autorzy:
Lubaś, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678412.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Józef Obrębski
ethnicity
nationalization
nation-building process
Polesie region
Polish ethnology and sociology
Opis:
A document of open thought: Józef Obrębski’s studies on the Polesie region and debates on ethnic groups and nationality relations in Polish ethnology and sociologyThis article attempts to reconstruct and examine the concept of the ethnic diversity and nationalization process found in the writings of the Polish anthropologist and sociologist Józef Obrębski (1905-1967). It will be argued that Obrębski view on ethnic diversity and the nationalization allowed him not only to conceive of a highly original idea of nation-building process but also maintain a critical distance from the two forms of reflection and practice – “investigative modalities” – influential in the field of ethnic and national studies in prewar as well as in postwar Poland: “ethnogeography” and the “sociology of nation”. In the same time this text aims at underscoring usefulness of Obrębski ideas for contemporary analysis. Close reading of Obrębski works provides us with fresh tools for the ethnographic processual examination of the nationalization policies. It draws special attention to the process of nationalization of local populations, highlighting various and contradictory consequences of nationalization process: integration and homogenisation on the one hand and exclusions of minorities and class hierarchization of people on the other. Dokument myśli otwartej. Studia poleskie Józefa Obrębskiego a rozważania o grupach etnicznych i stosunkach narodowościowych w polskiej etnologii i socjologiiCelem artykułu jest omówienie koncepcji grup etnicznych i procesów unaradawiania wyłaniających się z prac Józefa Obrębskiego. W szczególności chodzi o wykazanie, że swoimi badaniami na Polesiu Obrębski wniósł niezwykle oryginalny wkład w badania stosunków etnicznych i narodowościowych, podając jednocześnie w wątpliwość niektóre założenia tkwiące u podstaw dwu modalności dociekań obecnych w polskich badaniach nad etnicznością i kwestiami narodowymi: czyli etnogeografii oraz socjologii narodu. Jednocześnie tekst służy ukazaniu aktualności propozycji teoretycznych i metodologicznych Obrębskiego w badaniach stosunków etnicznych i narodowościowych. Lektura pism Obrębskiego dostarcza perspektywy umożliwiającej nie tylko krytykę nacjonalizmu metodologicznego ale również daje podstawy do procesualnej, etnograficznej - uwzględniającej mikrostrukturalny wymiar władzy - analizy zjawisk etnicznych i stosunków narodowościowych. Otwiera to możliwość badania różnych niekiedy odmiennych i sprzecznych ze sobą efektów procesów unaradawiania, zarówno integracji i wyrównywania szans jak też konfliktów i wykluczenia społecznego.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2019, 51
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Termin "rasa" i jego synonimy w polskiej refleksji naukowej i popularnonaukowej w latach 1864–1918
The Term Race and its Synonyms in Polish Scholarly and Popular Science Thought, 1864–1918
Autorzy:
Wrzesińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38668081.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
race
tribe
strain
synonymy of terms
anthropology
ethnology
Opis:
In the Polish scholarly literature concerning terminology used in different fields of knowledge, issues of the meaning and usage of the term race have not been discussed. The article aims at demonstrating how the term race was used in the Polish writings. Typically, it was in use interchangeably with terms considered as its synonyms, such as plemię, szczep, gałąź, lud and naród, as well as the notions adapted from natural sciences such as species and variety. All these terms were applied in order to categorize human groups, describe and classify them. The meaning of the notion race was not fully analyzed. Moreover, despite the fact that the Western science and its development was followed and popularized in Poland, no clear definitions appeared there. The majority of Polish authors still used the terms mentioned above as synonyms and understood quite different contents from the point of view of biology, culture and spiritual and social contexts. The term racial was still used interchangeably with such terms as ethnic, ethnographic, ethnological. Even though in the second half of the nineteenth century some Polish scholars (e.g. Ludwik Gumplowicz, Erazm Majewski, and Ludwik Krzywicki) initiated attempts to clarify this terminology, their effort did not ultimately exert an influence on the language of the message.
W polskiej literaturze naukowej dotyczącej terminologii stosowanej w różnych dziedzinach wiedzy nie poruszono dotąd zagadnień związanych ze znaczeniem i użyciem terminu rasa. Celem artykułu jest ukazanie sposobu pojmowania tego terminu i zakresu jego stosowania w piśmiennictwie polskim. Najczęściej był on używany zamiennie z określeniami uważanymi za jego synonimy, takimi jak plemię, szczep, gałąź, lud i naród oraz przyswojonymi z nauk przyrodniczych: gatunek i odmiana. Wszystkie te terminy służyły rozróżnianiu grup ludzkich, ich opisowi i klasyfikacji. Nie udawało się zgłębić znaczenia pojęcia rasa. Także nauka zachodnia, którą śledzono i popularyzowano, nie przynosiła jasnych definicji. Większość z piszących stosowała synonimicznie wspomniane terminy i rozumiała pod nimi zupełnie inne treści: biologiczne, kulturowe i duchowe, społeczne. Określenia rasowy natomiast używano zamiennie z takimi wyrazami jak etniczny, etnograficzny, etnologiczny. Choć w drugiej połowie XIX wieku polscy uczeni (Ludwik Gumplowicz, Erazm Majewski, Ludwik Krzywicki) podejmowali próby uporządkowania terminologii, pozostały one bez większego wpływu na język przekazu.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-3 z 3

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies