Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "renaissance" wg kryterium: Temat


Tytuł:
“The Words of My Mouth Shall They Be, Yet the Will of the Greeks”. A Representation of the “Diplomatic Mission” in Act III of Troas by Łukasz Górnicki
Autorzy:
Bajer, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953867.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Łukasz Górnicki
Renaissance
diplomacy
Renaissance tragedy
Stoicism
Humanism
Opis:
The study is an analysis and interpretation of a scene from Łukasz Górnicki’s tragedy Troas (1589), a translation of Seneca’s Troades. A comparison to the original as well as the description of changes introduced by the translator serve to capture a special phenomenon of emphasising the analogy between Ulysses’s and a diplomat’s activity. Starting with the main character’s first line, the words: “durae minister sortis” were translated as “Ja, co poselstwo niosę”. The analysis of this issue shows that the role of Ulysses (who does not negotiate with a representative of a sovereign country, but with a captive woman) cannot be equated with the role of an ambassador. Conversely, it combines in itself the features characteristic of diplomatic staff of various ranks, including characters operating on the edge of the law. The consilium ascribed to Ulysses enables to explore the secret of Andromacha by observing physical symptoms of emotions. This makes it possible for Górnicki to define the main character’s ingenuity as “dowcip odwrócony na nice” which, irrespective of Seneca’s original, refers to the terminology used earlier in Dworzanin polski, where dowcip (wit) is the equivalent of ingegno. Among the ethical elements of Ulysses’s speeches one should name, above all, his desire to convince Andromacha to accept the Greek’s line of argumentation. This, in turn, provides good framework for parallelism with the New Testament (Lk 2:35). The last part of the work, devoted to pathos, addresses the problem of a mismatch between the role of Ulysses and diplomacy codes in Górnicki’s times. The main character does not limit himself to conducting well thought-out negotiations, but he also uses direct violence. Similar dissonance in character construction seems to make the representation of diplomatic practices in Górnicki’s translation a problematic task, given the socio-political tensions in Europe in the second half of sixteenth century.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2016, 60
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Słowa moich ust będą, ale Greków chcenie” Reprezentacja poselstwa w III akcie Troas Łukasza Górnickiego
Autorzy:
Bajer, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602703.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Łukasz Górnicki
renesans
dyplomacja
tragedia renesansowa
stoicyzm
humanizm
Renaissance
diplomacy
Renaissance tragedy
Stoicism
Humanism
Opis:
Artykuł proponuje analizę i interpretację sceny z tragedii Łukasza Górnickiego Troas (1589), będącej przekładem Troades Seneki. Porównanie z oryginałem i opis zmian wprowadzonych przez tłumacza mają na celu uchwycenie szczególnego zjawiska, jakim jest zaakcentowanie w przekładzie analogii postępowania Ulissesa z działalnością dyplomaty: od pierwszej kwestii bohatera, słowa „durae minister sortis” przetłumaczone zostały jako „ja, co poselstwo niosę”. Analiza tego zagadnienia pokazuje zarazem, że rola Ulissesa (pertraktującego nie z przedstawicielem suwerennego państwa, ale z branką) nie może zostać utożsamiona z funkcją ambasadora, lecz łączy w sobie cechy właściwe personelowi dyplomatycznemu różnego szczebla, w tym postaci działających na krawędzi legalności. Przypisane Ulissesowi consilium umożliwia przeniknięcie tajemnicy Andromachy za pomocą obserwacji cielesnych symptomów emocji. Pozwala to Górnickiemu określić przemyślność bohatera jako „dowcip odwrócony na nice”, co stanowi – niezależne od oryginału Seneki – na wiązanie do terminologii użytej wcześniej w Dworzaninie polskim, gdzie dowcip jest odpowiednikiem ingegno. Wśród etycznych elementów mów Ulissesa wymienić należy przede wszystkim jego pragnienie przekonania Andromachy do słuszności racji Greków. Zjawisko to stanowi ramę dla wystąpienia paralelizmu z Nowym Testamentem (Łk 2, 35). Ostatnia część, poświęcona pathos, podejmuje problem nieprzystawalności roli Ulissesa do kodów dyplomacji epoki Górnickiego. Bohater nie ogranicza się do prowadzenia przemyślnych negocjacji, ale posługuje się również przemocą bezpośrednią. Podobna niespójność kreacji postaci wydaje się wpisywać problematyczną reprezentację praktyk dyplomacji w przekładzie Górnickiego w polityczne i społeczne napięcia drugiej połowy XVI w.
The study is an analysis and interpretation of a scene from Łukasz Górnicki’s tragedy Troas (1589), a translation of Seneca’s Troades. A comparison to the original as well as the description of changes introduced by the translator serve to capture a special phenomenon of emphasising the analogy between Ulysses’s and a diplomat’s activity. Starting with the main character’s first line, the words: “durae minister sortis” were translated as “Ja, co poselstwo niosę”. The analysis of this issue shows that the role of Ulysses (who does not negotiate with a representative of a sovereign country, but with a captive woman) cannot be equated with the role of an ambassador. Conversely, it combines in itself the features characteristic of diplomatic staff of various ranks, including characters operating on the edge of the law. The consilium ascribed to Ulysses enables to explore the secret of Andromacha by observing physical symptoms of emotions. This makes it possible for Górnicki to define the main character’s ingenuity as “dowcip odwrócony na nice” which, irrespective of Seneca’s original, refers to the terminology used earlier in Dworzanin polski, where dowcip (wit) is the equivalent of ingegno. Among the ethical elements of Ulysses’s speeches one should name, above all, his desire to convince Andromacha to accept the Greek’s line of argumentation. This, in turn, provides good framework for parallelism with the New Testament (Lk 2:35). The last part of the work, devoted to pathos, addresses the problem of a mismatch between the role of Ulysses and diplomacy codes in Górnicki’s times. The main character does not limit himself to conducting well thought-out negotiations, but he also uses direct violence. Similar dissonance in character construction seems to make the representation of diplomatic practices in Górnicki’s translation a problematic task, given the socio-political tensions in Europe in the second half of 16th century.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2015, 59
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hic liber libenter legitur in Polonia Mapping the popularity of the Zodiacus Vitae in Poland between the sixteenth and seventeenth centuries
Autorzy:
Lepri, Valentina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602711.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Marcellus Palingenius Stellatus
literatura renesansowa
neoplatonizm
humanizm
renesans włoski
Renaissance literature
Neo-platonism
Humanism
Italian Renaissance
Opis:
Choć Zodiacus vitae Marcellusa Palingeniusa Stellatusa był jedną z najbardziej sensacyjnych publikacji XVI stulecia, jego popularność w epoce renesansu nie stała się jeszcze przedmiotem wszechstronnych badań naukowych. Zatem celem niniejszego artykułu jest wypełnienie przynajmniej części tej luki poprzez prezentację popularności dzieła w szesnastowiecznej Polsce, gdzie pierwszego przekładu dokonał Mikołaj Rej. Faktem jest, że wielu innych wybitnych przedstawicieli kultury polskiego renesansu interesowało się Zodiacusem, na co znajdujemy liczne odwołania do tego dzieła, zarówno w utworach poetyckich, jak i traktatach filozoficznych. Ustrój ówczesnej Rzeczypospolitej oraz intensywne kontakty z niemieckimi i włoskimi uniwersytetami dają doskonałe pole do badań pogłębiających nasze rozumienie wpływu Zodiacusa na rozwój literatury i kultury pod koniec XVI i na początku XVII stulecia.
Marcellus Palingenius Stellatus’ Zodiacus vitae was one of the biggest editorial sensations of the sixteenth century, despite which its popularity in the Renaissance has not yet been the subject of a comprehensive study. The aim of this article is to partially fill that gap by addressing the circulation of the work in sixteenth-century Poland, where the first adaptation of the text into a language other than Latin was produced by the poet Mikołaj Rej. Indeed, several other illustrious exponents of Polish Renaissance culture were also interested in the Zodiacus and we can find references to it in both poetic works and in philosophical treatises. The particular political and social organisation of Poland at the time, and its intensive contacts with Italian and German universities, make it an excellent field of investigation for an understanding of the impact of the Zodiacus between the end of the sixteenth century and the beginning of the seventeenth.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2015, 59
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sources for the Textual Commentary of the 1593 Jakub Wujek’s New Testament Translation. Study of Acts 2:14–36
Autorzy:
Nicko-Stępień, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953948.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jakub Wujek
Reformation
renaissance
Bible
Robert Bellarmine
Rheims
Peter’s primacy
Opis:
The purpose of the article is to indicate sources for the textual commentary of the 1593 Jakub Wujek’s New Testament translation. This issue will be shown by the example of Acts 2:14–36. In his translation work, the Jesuit used the 1582 Rheims New Testament in English and a Latin commentary by Robert Bellarmine entitled Disputationes Christianae Fidei. The problem of sources for the Wujek’s New Testament translation was until now almost completely unresearched or researched erroneously. However, the collation of Wujek’s commentary with the commentaries from Bellamine’s work and the Rheims New Testament led to surprising results: Jakub Wujek, one of the most distinguished sixteenth-century biblical translators, most probably knew English and his textual commentary on the 1593 New Testament is a compilation of texts of the two above-mentioned works. This means that as a commentator Wujek was largely reproductive and dependent on sources and he did not use the works of the Church Fathers directly, but quoted passages from the already existing compendia.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2017, 61
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowski drukarz Stanisław Murmelius i jego księgozbiór (1571)
Autorzy:
Kowalski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602750.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
drukarstwo
renesans
typografia
Kraków
luteranizm
kalwinizm
printing
Renaissance
typography
Cracow
Lutheranism
Calvinism
Opis:
Drukarz Stanisław Murmelius, którego aktywność poświadczona jest od lat czterdziestych do siedemdziesiątych XVI w., związany był głównie z Krakowem, choć okresowo kierował typografiami w innych miastach Rzeczypospolitej, m.in. w Brześciu w latach 1558–1565. Na publikowany tu jego księgozbiór, zinwentaryzowany w Krakowie w 1571 r., składają się w większości dzieła autorów różnych nurtów luteranizmu (43,66%) oraz teologów z kręgu ewangelicko-reformowanego (22,53%), na ogół występujące w tym źródle w więcej niż jednym egzemplarzu. Inwentarz sporządzony został z nakazu krakowskiego wójta, a książki miały być przekazane lubelskiemu kupcowi Jakubowi Konopnicy jako rozliczenie długu.Printer Stanisław Murmelius, who was active from the 1540s to the 1570s, developed his professional career mainly in Cracow. Nevertheless, at times, he managed typographies in other cities of the Commonwealth, including that at Brest (Brześć) in 1558–1565. His book collection that is presented here, and which was registered in Cracow in 1571, is made up of texts by authors of various Lutheran denominations (43.66 per cent), and theologians of the Evangelical Reformed Church (22.53 per cent), present usually in more than one copy. The inventory was prepared on the order of the Cracow justice, and the books were to be handed over to the Lublin merchant Jakub Konopnica as discharge of a debt.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2018, 62
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imitation Games. Some Notes on the Envoys Sent by Borso d’Este to Uthman, Ruler of Tunis
Autorzy:
Saletti, Beatrice
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035961.pdf
Data publikacji:
2020-11-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Italian Renaissance diplomacy
Borso d’Este
Caliph Uthman
gift-giving
Abbasid
Tunisia
Opis:
In April 1464 Borso d’Este, Lord of Ferrara, sent two of his servants to Tunis in order to purchase prized horses, giving precise instructions for offering his regards and presenting his gifts to the ruler of Tunis. The letter that the Marquis entrusts to his two servants is a mine of information, because Borso leaves nothing to chance. His instructions cover every aspect of the ambassadorial visit: when to show the gifts, how and in what order to show them, the speech to be given. Many of the instructions given to ambassadors by their governments are yet to be investigated: how much room for manoeuvre did they leave in achieving the objectives of the mission, for example? In the case of the Marquis of Ferrara, Borso intends to exhibit his kingship through the staging of the presentation of his gifts, and through the posture, the gestures and the words of his representatives. The analysis of his letter can offer an interpretative guide for examining the appearances and public celebrations organized by Borso during his rule, which took place in an age of great experimentation.
Źródło:
Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies; 2020, 4; 75-93
2545-1685
2545-1693
Pojawia się w:
Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Boccaccio czy Petrarka? O wybranych źródłach Facecyi polskich
Boccaccio or Petrarch? On Selected Sources of the Polish Facetiae
Autorzy:
Gallewicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31020339.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Facecye polskie
Giovanni Boccaccio
Francesco Petrarch
Renaissance
translation
motto
Francesco Petrarka
renesans
tłumaczenie
Opis:
Artykuł dotyczy czterech facecji zawartych w traktacie czwartym anonimowego zbioru Facecye polskie, za których pierwowzory uważane są nowele Giovanniego Boccaccia. Analizowane teksty łączy błyskotliwa reakcja słowna bohatera, będąca sposobem na ratunek z opresji. Celem artykułu jest omówienie strategii translatorskich zastosowanych przez polskiego autora oraz próba odpowiedzi na pytanie o inne możliwe źródła facecji 138 aniżeli Dekameron.
The article deals with four facetiae included in the fourth treatise of the anonymous collection Facecye polskie [Polish Facetiae], modelled on the novellas by Giovanni Boccaccio. The analysed texts share the protagonist’s brilliant verbal retort, which is a way to save him from oppression. The article discusses the translation strategies used by the Polish author and tries to answer the question about other possible sources of the facetia no. 138 than the Decameron.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 67; 33-58
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Verily, This Is the Sheepfold of that Good Shepherd”: The Idea of the “True” Church in Sixteenth-Century Polish Catechisms
Autorzy:
Kowalski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953881.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Church
Polish-Lithuanian Commonwealth
catechism
religious education
Renaissance
Council of Trent
reform at Trent
Opis:
The article discusses how the authors of sixteenth-century Polish Catholic and Evangelical catechisms perceived and analysed the notion of “the Church”. Following the Tridentine programme, the Catholic authors present their Church as unified under the Pope’s authority and the only inheritor of the works of the Apostles. The veracity of its teaching is testified to with God’s unnatural interventions – miracles. Protestant theologians teach about “the visible and outward Church”, which exists whenever the pure Word of God is preached and where sacraments are administered in accordance with the Holy Writ. Alongside the Visible Church, there exists “the invisible and inward Church” that unites all those following Christ, who is the one and only head of the Church.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2016, 60
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arilda Huitfeldta szlachecka wizja dziejów narodowych Danii
Autorzy:
Szelągowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954985.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Early modern historiography
Renaissance
Danish historiography
Arild Huitfeldt
Historiografia XVI w.
renesans
historiografia duńska
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie, na tle uwarunkowań przemian historiografii, w jakim stopniu i w jaki sposób szesnastowieczna synteza dziejów Danii Arilda Huitfeldta odzwierciedla z jednej strony elementy występujących w epoce paradygmatów historiograficznych, z drugiej zaś – szlachecką perspektywę widzenia dziejów.
This paper’s primary objective is to show, in a general context of changes in historical writings, how the 16th century Chronicle of Denmark written by Arild Huitfeldt reveals the elements of the paradigms that had been developed at that time and in what ways it reflected the Danish nobility’s perspective in interpreting the national past.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2020, 86; 217-248
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyczne imaginarium Erazma z Rotterdamu
Erasmus of Rotterdam’s Musical Imagery
Autorzy:
Jeż, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31018846.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Erasmus of Rotterdam
humanism
renaissance
writings
music
theology
Erazm z Rotterdamu
humanizm
renesans
piśmiennictwo
muzyka
teologia
Opis:
Przedmiotem artykułu są wyobrażenia na temat muzyki rekonstruowane na podstawie piśmiennictwa Erazma z Rotterdamu. Muzyczne imaginarium tego humanisty obejmuje przede wszystkim refleksje nad rolą sztuki dźwięku w edukacji, formacji religijnej, liturgii i życiu społecznym. Uwaga, którą poświęca tej formie ludzkiej aktywności, wiąże się z wywodzonym z tradycji antycznej i patrystycznej programem odnowy moralnej (renascentia). Pragmatyczne funkcje muzyki są w tym ujęciu jednak także kluczowym elementem jego narratywu humanistycznego, eksploatowanego później i rozwijanego w piśmiennictwie szesnastowiecznych reformatorów Kościoła.
The article is devoted to the ideas about music reconstructed on the basis of Erasmus of Rotterdam’s writings. The humanist’s musical imagery includes mainly reflections on the role of the art of sound in education, religious formation, liturgy, and social life. The attention he paid to this form of human activity was related to a programme of moral renewal (renascentia) derived from ancient and patristic traditions. In this approach, however, the pragmatic functions of music are also a key element of his humanistic narrative, later exploited and developed in the writings of the sixteenth-century Church reformers.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 67; 7-31
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Battle of Orsha (1514) on Maps: Mapping the Muscovian War as Renaissance Politics of Memory
Autorzy:
Niedźwiedź, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31021935.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
bitwa pod Orszą 1514
kartografia renesansowa
literatura renesansowa
Moskwa
Wielkie Księstwo Litewskie
Rzeczpospolita Obojga Narodów
retoryka kartograficzna
Bernard Wapowski
1514 Battle of Orsha
Renaissance cartography
Renaissance literature
Muscovy
Grand Duchy of Lithuania
Polish-Lithuanian Commonwealth
cartographical rhetoric
Opis:
14 września 1514 r. w okolicach miasta Orsza połączone siły polsko-litewskie pokonały wojska moskiewskie. Wśród wielu tekstów upamiętniających bitwę znajdują się również mapy, wydane drukiem między rokiem 1526 a połową XVII w. Autor dowodzi, że każde odwzorowanie kartograficzne bitwy może być interpretowane jako przykład renesansowej polityki pamięci. Bitwa mogła być elementem propagandy dynastycznej Jagiellonów, argumentem w rywalizacji między Rusią Litewską a Moskwą, fragmentem dyskursu republikańskiego lub częścią narracji o wielkiej przeszłości Wielkiego Księstwa Litewskiego.
On 14 September 1514, in the vicinity of the town of Orsha, the combined Lithuanian-Polish forces defeated the Muscovian army. Among many texts commemorating the battle are maps published between 1526 and the mid-seventeenth century. The author argues that each cartographical representation of the battle can be interpreted as an example of Renaissance politics of memory. The struggle could be an element of the Jagiellonian dynastic propaganda, an argument in the competition between the Lithuanian Ruthenia and Muscovy, a fragment of the republican discourse or a part of narration about the great past of the Grand Duchy of Lithuania.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 67; 59-103
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hiszpańskie edycje Hymnów religijnych Jana Dantyszka jako narzędzie autokreacji wydawcy
Autorzy:
Skolimowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028453.pdf
Data publikacji:
2022-01-11
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
renesans
Jan Dantyszek
Diego Gracián de Alderete
poezja
religia
autokreacja
Renaissance
Ioannes Dantiscus
poetry
religion
self-promotion
Opis:
Edycje hiszpańskie dziełka Dantyszka Hymni aliquot ecclesiastici (Kraków 1548), opublikowane wiele lat po śmierci autora staraniem jego zięcia Diego Graciána de Alderete, w istocie nie są przedrukiem edycji krakowskiej, lecz kompilacją trzech druków: Hymni aliquot ecclesiastici (1548), Dantyszkowego poematu De nostrorum temporum calamitatibus (1530) oraz Genethliacon dla Dantyszka pióra Caspara Ursinusa (1522). Gracián, uzupełniając je przedmową o charakterze panegirycznym oraz znacząco ingerując w tekst poematu Ursinusa i w teksty wstępne, zaczerpnięte z pierwotnych edycji, konstruuje z nich pomnik wybitnych dokonań oraz świadectwo nieskazitelnej moralności teścia.
The Spanish editions of Dantiscus’ minor work Hymni aliquot ecclesiastici (Cracow, 1548), submitted for publication many years after the author’s death by his son-in-law Diego Gracián de Alderete, in fact, are not a reprint of the Cracow edition but a compilation of three prints: Hymni aliquot ecclesiastici (1548), Dantiscus’ poem De nostrorum temporum calamitatibus (1530), and the Genethliacon for Dantiscus penned by Caspar Ursinus (1522). Gracián uses them to build a monument to his father-in-law’s outstanding achievements and a testimony to his impeccable morals, supplementing them with a panegyrical preface and making significant changes to the poem by Ursinus and to introductory texts taken from the original editions.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2022, 65; 35-54
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła dla komentarza tekstowego Nowego Testamentu w tłumaczeniu Jakuba Wujka z roku 1593. Studium Dz 2, 14–36
Autorzy:
Nicko-Stępień, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602638.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jakub Wujek
reformacja
renesans
Biblia
Robert Bellarmin
Rheims
prymat Piotrowy
Reformation
Renaissance
Bible
Robert Bellarmine
Peter’s primacy
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie źródeł dla komentarza tekstowego Nowego Testamentu w tłumaczeniu Jakuba Wujka z 1593 r. Zagadnienie zostanie przedstawione na przykładzie Dz 2, 14–36. Jezuita w pracy translatorskiej posłużył się angielskim Nowym Testamentem z Rheims z 1582 r. i łacińskim komentarzem Roberta Bellarmina pt. Disputationes Christianae Fidei. Kwestia źródeł dla Nowego Testamentu w tłumaczeniu Wujka była do tej pory niemal zupełnie niezbadana albo rozpoznana błędnie. Tymczasem zestawienie komentarza Wujkowego z komentarzami z dzieła Bellarmina i Nowym Testamentem z Rheims doprowadziło do zaskakujących rezultatów: Jakub Wujek, jeden z najwybitniejszych tłumaczy biblijnych XVI w., najprawdopodobniej znał język angielski, a jego komentarz tekstowy do Nowego Testamentu z 1593 r. stanowi kompilację tekstów dwóch wyżej wymienionych dzieł. To oznacza, że jako komentator Wujek był w ogromnym stopniu odtwórczy i zależny od źródeł, i nie korzystał bezpośrednio z dzieł Ojców Kościoła, ale cytował ich fragmenty z gotowych już kompendiów. The purpose of the study is to indicate the sources for a textual commentary to the New Testament in Jakub Wujek’s translation of 1593. The problem is presented on the example of the Acts 2:14–36. The Jesuit in his translatory work used the English Rheims New Testament of 1582, and Robert Bellarmine’s Latin commentary entitled Disputationes Christianae Fidei. The question of sources for the New Testament in Jakub Wujek’s translation has been almost completely unexplored or explored incorrectly. A comparative analysis of Wujek’s commentary with that of Bellarmine’s and of the Rheims New Testament has led to surprising conclusions: that Jakub Wujek, one of the most outstanding Bible translators in the sixteenth century, probably knew English, and his textual commentary to the New Testament of 1593 is a compilation of the two abovementioned texts. This means that as a Bible commentator Wujek was imitative and dependent on secondary sources, as he did not use texts by Church Fathers, but relied on quotations from their writings he found in other compendia.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2017, 61
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lech’s Supposed Origins in Croatia: Regarding the Identification of the Rivers Huy and Krupa in the Works of Jan Długosz and Maciej of Miechów
Autorzy:
Kekez, Hrvoje
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953683.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lech
Croatia
Psary
Krupa
the River Una
legendary origins of the Poles
origo gentis
Renaissance historiography
historical geography
Opis:
The present article is a further contribution to the debate on the famous late medieval and early Renaissance narrative of the legendary origins of the Poles. The paper focuses on the legendary castle of ‘Psary’ - the ‘ancestral home’ of Prince Lech, that is on the geographical information given by chroniclers Jan Długosz and Maciej of Miechów in their writings. The author dismisses the identification of ‘Psary’ with Krapina or Pharos (Starigrad on the island of Hvar), arguing that ‘Psary’ was the medieval Minor Pset most likely located on top of Pušačko Hill (Pušačko brdo) in the vicinity of the late medieval castle Krupa (present-day Bosanska Krupa in Bosnia and Herzegovina).
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2019, 126, 3
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etnocentryzm: czy tylko jeden? Krytyczna analiza teorii „renesansów” Jacka Goody’ego
Autorzy:
Bielecki, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601985.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
studia nad renesansem
strukturalizm
historia globalna
historia uniwersalna
badania porównawcze
Renaissance studies
structuralism in historiography
global history
universal history
comparative research
Opis:
Tekst jest krytyczną analizą teorii „renesansów” Jacka Goody’ego: bliżej przyglądam się temu, jak autor rozumiał epokę odrodzenia oraz powiązane z nią zjawiska. Dekonstrukcja jego twierdzeń, osadzona w szerszej krytyce strukturalistycznej historii globalnej, uwidacznia niedobory takiego podejścia i jego nieskuteczność w przełożeniu na bardziej szczegółowe studia przypadku.
The text is a critical analysis of Jack Goody’s theory of renaissances, which takes a closer look at how the author understood the renaissance and related phenomena. The deconstruction of the author’s statements, set in a broader critique of structuralist global history, reveals the shortcomings of this approach and its ineffectiveness in more detailed case studies.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2019, 126, 3
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies